53ste Jaargang Woensdag 4 Juni 1941 No. 5555 LEVEN Liefde en Gerechtigheid. B-i x: Uitgave N. V. Boekhandel en Drukkerij v. h. Langeveld en De Rooij Den Burg - Telefoon tl VERANTWOORDELIJK REDACTEUR: G. Joh. Duinker, Parkstr. 10, Den Burg VERSCHIJNT: Woensdags- en Zater dags s morgens). Adv. opdrachten in zenden daags tevoren, vóór 4 uur n.m. ADVERTENTIES: 12V* cent per regel; minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor- 'deelig tarief voor neringdoenden. Omzetbelasting inbegrepen. TEXELAARTJES: 50 ct. (4 regels, ge heel met kleine letters gezet, hoqgstens vier; vooruit betaald). Omzetbelasting inbegrepen. ABONNEMENTEN: f 0.79 per kwartaal; buiten Den Burg f 1.05; losse nrs 4 ct. Omzetbelasting inbegrepen. POSTREKENING no. 652. Er is behoefte aan menschen met zin voor rechtvaardigheid, met harten vol liefde. Zij en zij alleen zullen de weg kun nen banen naar de nieuwe wereld, die komen moet. Het zijn zulke menschen geweest eenvoudigen en geringen naar de we- leld, die de oude wereld in hun dagen o vei wonnen hebben. -Zouden zulke menschen ook nu, waar wederom 'n oud-geworden wereld zich wil handhaven, niet in staat zijn, het zelfde te doen Wie twijfelt daaraan Wie gelooft er niet in d? eeuwig geldende waarheid van de Pinkstergedachte. Eens zal de heilige geest van waar heid en gerechtigheid en liefde de hon derden gaan bezielen, zóó, dat zij de wereld weer bereiden: haar Pinkster feest. De nuchteren, de zelfzuchtig denken den. de in hun eigen belang gevange nen, zullen als weleer hen als uitzinnig beschouwen en hun profetisch woord bespotten Het zij zoo. Wie echter vóór alles de mensch wil len zien als een geestelijk wezen, dat steeds verder moet streven naar zui verheid van leven en dus naar altijd door reiner menschenverhoudingen, die behoort liever tot de bespotten dan tot de spotters; die geeft uiting aan de Pinkstergedachte; die jubelt zijn Pink stervreugde uit omdat de meest intense levensdrift, d.i. de drift om een waar achtig mensch te zijn er hem toe drijft. En omdat hij de vaste overtuiging heeft, dat deze levensdrift eens, als 'n heilige geest over de menschheid vaar dig wordend, de wereld zal herschep pen. HOE LAAT OE ZON. Wo 4 Juni op 5,23; onder 21,53 Do. 5 Juni op 5,21; onder 21,55 Vr. 6 Juni op 5,21; onder 21,55 Auto's en rijwielen (afgeschermd) licht op: een half uur na zonsondergang. Verduisteren: van zonsondergang tot /onsopgang. DE MAAN. Wo 4 Juni op 15,16; onder 3,00 Do. 5 Juni op 16.34; onder 3,13 'Vr. 6 Juni'op 17,53; onder 3,43 HOOG WATER OP TEXELS REE. Wo 4 Juni 4.42 en 17,18 Do. 5 Juni 5,56 en 18,31 Vr. 6 Juni 7,03 en 19,32 Springtij 9 en 24 Juni. DE WAARHEID HEEFT EEN GE RUST HART. (Shakespeare). WAT ER GEBEURDE... 4 JUNI: 1872: De Nederl. staatsman J. R. Thor- beeke te Den Haag overleden. 1904: De Wereldbond voor Vrouwen kiesrecht te Berlijn opgericht. 1932: Door de Koningin van Italië een standbeeld voor Anita Garibaldi ont huld. 5 JUNI: 1619: Hugo de Groot wordt te Loeve- stein gevangen gezet. 1783: De gebr. Montgolfier geven te Annonay een demonstratie met een niet bemande luchtballon. 1919; Een uitzending van het radiosta tion te Bandoeng wordt voor het eerst in Nederland gehoord. 6 JUNI: 1599: Geboortedag van de Spaansche schilder Velasquez. 16U6: Milton's Defensio wordt te Rouen openlijk verbrand. 1753: Benjamin Franklin toont de aan wezigheid van positieve electriciteit in onweerswolken aan. 1875: Het goud in Nederland tot staji- daardmetaal verheven. 1881: Prof. Huib Luns te Parijs gebo ren. TEXELSCHE COURANT Een vroolijk wijsje, Een lieve lach, Een vriendelijkheid je Voor alle dag. Een hartelijk woordje Van dankbaarheid, In stille uren Tevredenheid. Een oogenblikje. Dat warmte geeft En doet doorvoelen, Waarvoor je leeft. Een kostbaar uurtje Vol lichte klank En diep in 't harte Veel warme dank. Een simpele handdruk, Een trouwe vrind, De blijde oogjes Van een lachend kind. Een ideaaltje, Dat niemand weet, Omdat de wereld, Zoo gauw vergeet. Wat arbeidsvreugde En menschenmin Een zonnig liedje In het huisgezin. Wat stil genieten, Wat zonneschijn. Bij al uw eenvoud Gelukkig zijn Is er dit alles 1 Uw deel op aard, Dan is het leven Het leven waard. ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiinii|||||| GEMEENTE TEXEL. Illllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll VERDUISTERING. De Burgemeester van Texel wijst alle inwoners nog eens in hun eigen belang op de noodzakelijkheid iederen avond tij dig en met groote zorg te verduisteren, zoowel de woning als eventueele bijge bouwen. Er kan op gerekend worden, dat bij het constateercn van overtredin gen terstond zal worden ingegrepen en zoonoodig hooge boetes zullen worden op gelegd. Het voorgaande wordt op uitdrukke lijk verzoek van den Inselkommandant (er algemeene kennis gebracht. Texel, 30 Mei 1941. De Burgemeester van .Texel, KAMP. STRAND BIJ DE KOOG. De Burgemeester van Texel maakt be kend dat het strand nabij de Koog is vrijgegeven van af paal XVII tot XX (Strandweg), met dien verstande, dat het strand benoorden den strandweg verbo den blijft. Eveneens is de achterliggende duinstrook vrijgegeven. Op het strand is een en ander door borden en met draad afzetting aangegeven. Omtrent de mogelijkheden van strand- exploitatie worden t.z.t. eventueele nade re bekendmakingen gedaan. Texel, 30 Mei 1941. De Burgemeester van Texel, KAMP. LANDBOUW VEETEELT STALMEST. Cijfers uit de stalperiode 1940-'41 kan hieronder meedelen Analysen stalmest en gier in procenten: versche gier versche grupmest In het algemeen is de kwaliteit van mest en gier in de afgeloopen winter ge wonnen heel wat minder. Totaal stikstof 0,52 0,51 Amm. stikstof 0,44 0,45 Fosforz. oplosb. in zuren 0,02 0,02 Kali oplosb. in water 1,15 1,15 Organische stoffen 1,4 1,5 Deze cijfers hebben betrekking op mestmonsters welke uit de mestgroep genomen zijn. Waar de bewaring niet volgens de re gels der kunst heeft plaats gehad moet men de stikstofverliezen bij de gier toch zeker op 60 pet. schatten. Wie de ruige mest niet op een goede mestplaat netjes gesloten heeft opgesta peld heeft ook in de vaste mest behoor lijke verliezen gehad en niet alleen aan minerale bestanddeelen maar vooral aan organische stoffen Deze laatste: hebben 0,33 0,04 0,23 0,15 8,2 0,43 0,07 0,20 0,40 winter 1940-1941 gem mest (versch) 0,32 0,31 0,07 0,18 0,40 7,2 0,10 0,13 0,50 6,3 groote waarde voor het behoud van een goede bodemstructuur en waar de lucht- toetreding in de mest niet is belemmerd wordt de organische stof snel geoxy- deerd Een goede luchtafsluiting van de nog aanwezige vaste mest kan men nog be vorderen door afdekking van de mest vaalt met een laagje grond. Daarnaast verdient het alle aanbeve ling de gierkelder nog even te contro leeren op luchtdichtheid indien alle gier nog niet is uitgereden. Ir. LIENESCH. ||||||l|llllllllllltllll!lllllll!llllilllllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllllll<IIIIIHl|||||| IHIII BINNENLAND llllll |||||llllllll:lllllllll!lllll!UillllillllllllllllllllllllllllllllllllllHl»,''llllinilllllllllllll DRIE KOEIEN van een veehouder te Oudendijk, die zijn veeboekje niet had bijgehouden, werden verbeurd verklaard EEN DOOVE LANDBOUWER werd op een onbewaakte overweg bij Zutphen gedood, door een losse locomotief. MEJ JOH. NABER, bekend letterkun dige en strijdster voor de vrouwenbewe ging, is Vrijdag 1.1. op 82-j leeftijd over leden. DOOR EEN AUTO is te Hengelo de 64-j..B. Hobbelink, die per fiets uit En schede kwam om zijn zoon te bezoeken, doodgereden. AARDBEIEN zijn duur. Te Heilo werd Vrijdag aan de veiling 67-76 ct voor een dopsje betaald. Veel vraag voor Duitsche Weermacht en Duitschland. BIJ HET SCHOONMAKEN viel aan de Vredenoordkade een vrouw uit een raam op de tweede verdieping van haar huis. Ze kreeg een schedelbasisfractuur EEN RIJWIELHANDELAAR te Zaan dam moest gedoogen, dat bij hem 200 rijwielbanden in beslag werden geno men. Hij had ze clandestien in voorraad. WEGENS HET SMOKKELEN v. graan naar Belgie zullen te Den Bosch voor de economische rechter acht personen terecht staan. EEN ZAANDAMMER van 30 jaar is gearresteerd; een jaar lang pleegde hij allerlei inbraken. Bij huiszoeking vond men wel eenige autoladingen gestolen EEN BESCHONKEN BESTUURDER reed Vrijdagnacht aan de Prinsengracht te Amsterdam te water. De man, een 33-j zakenman uit Arnhem, kwam daarbij om hoewel 3 personen zich te water bega ven om hem te redden. Aan de wallë- kant stond, aan wanhoop ten prooi, zijn vrouw, die geweigerd had in de auto te stappen, omdat haar man beschonken was. Hij laat haar met een kind van 3 en een van anderhalf jaar achter. BIJ DE POLITIE kunnen weer aan stellingen plaats vinden. Een der eischen is: Volkomen bereidheid tot. medewer king aan de opbouw van de Nederl. staat, ook onder de huidige omstandighe den, evenals een loyale houding t.o. de bezettende macht. In te vullen vragen lijst en afstammingsformulier te krijgen bij de Commandant marechaussee. DOOR WAARACHTIGHEID VER BREEKT MEN ZIJN KLUISTERS. WERELDNIEUWS IN WEINIG WOORDEN VEREENIGDE- STATEN De V.S. gaven dit jaar al 40 milliard voor bewapening uit. Hot aantal personen, in de V.S door auto-ongelukken om het leven gekomen, bedroeg de eerste vier mnd van dit jaar 10780; 9390 in zelfde tijdvak van vorig jr. BRITSCH-INDIE Op Ceylon kwamen door overstroo mingen veel personen om. DNB meldt uit Sjanghai, dat de Britten een bloedbad aanrichtten- in Dac ca, Bengalen, toen daar door Indiërs te rgen deelname van Bengalen aan de oor log betoogd werd Ook veel Indische vrou wen en kinderen werden gedood. ITALIË Alle Ilaliaansche duikbooten, die in de Roode Zee opereerden, zijn na een maandenlange reis in een Italiaansche haven teruggekeerd. (Ze moesten om de Kaap). KRETA is sinds Zondag geheel in Duitsche en Italiaansche handen. Daar - mee is door de Spil een nieuw en zeer belangrijk steunpunt bemachtig'd in de strijd tegen N Afrika, Egypte met het Suez-kanaal en Klein-Azië. Naar gemeld wordt zijn op het eiland -gewonde Duit- schers op beestachtige wijze verminkt. In Polen alleen is zulks eerder voorgeko men. Duitschland zal de schuldigen met de zwaarste straffen treffen. INKOMSTENBELASTING. i' VERMOGENSBELASTING. GEMEENTE 2 O fD O "5 O G T3 2 a> 3 n ft» <t> 3 Cl a w aj Cl 5' C. 3 OQ 3 3 ro Cf) 7? tü 3 (IQ ju fD 3 Crt 3. oT t-3 O 23 O 03 n 3 V, 9 X 3 Texel 1939-'40 1255 2116 1686 257 291 10881 37 1323 Texel 1938-'39 1236 2224 1800 275 283 10608 37 1309 Texel 1937-'38 1103 1931 1751 239 271 9919 37 1229 Texel 1935-'36 1047 1726 1648 262 9303 36 Texel 1927-'28 1952 37 Gerekend over het belastingjaar 1939- 1940, zien we het volgende: BLOEMENDAAL heeft 'het grootste gemidd. inkomen per aangeslagene (f 6682), het grootste gemidd. inkomen per inwoner (f 1891) en grootste gemidd. vermogen per inwoner (f 18576). 'S-GRAVENLAND is de gemeente met het hoogste gemidd vermogen per aan geslagene (f315000). NEERITTER (L.) heeft het kleinste gemidd. inkomen per aangeslagene (f 1255) DE COCKSDORP BIJ HET 100-JARIG BESTAAN VAN DE N.H. KERK. 6 Juni zal het honderd jaar geleden zijn, dat de N.H. kerk alhier werd inge wijd en de eerste predikant werd beves tigd. Ter herdenking van dit feit wordt Zondag a s. een herdenkingsdienst gehou den en wel des middags aanvang om drie uur. In deze dienst zal Ds. Papineau Salm een herdenkingsrede uitspreken en zal nog het woord worden gevoerd door Ds D. E. Boeke, Ds G. C Schellenberg en Ds. W A. Plug, die in vroeger jaren de gemeente hebben gediend. Een stukje historie. Ter gelegenheid van het 100-jang be staan van polder Eierland schreef Ds. Papineau Salm in het toen uitgegeven feestnummer van de Texelsche Courant een interessant artikel over de N.H. Ge meente Eierland. Eenige jaren na dè indijking, zoo schreef Ds., is de Hervormde kerk te De Cocksdorp gebouwd. In 1839 werd met de bouw begonnen. Op de 6e Juni 1841 werd de kerk do«w Ds. Begeman, van De Waal, ingewijd en de eerste predikant, Ds. P. Haesebroeck, bevestigd. In het notulenboek van kerkvoogden le zen wij: „De kerk, toren en pastorie der Herv. Gemeente Eijerland zijn gebouwd door de bouwmeester Jakob van dei- Kloot, wonende te Eijerland. Het ameu blement is aangeschaft door vriendschap pelijke bijdragen van leden der gemeente De schoone preekstoel is aangekocht te 's-Gravenhage uit een Engelsch-Presby- teriaansche kerk (opgeheven in 1822) voor de som. van f 200 en strekt zijn standplaats tot eer. In 1843 is een nieuw uurwerken de to ren geplaatst, vervaardiger A. van der Kloot, smid alhier". De kerk is een zaalkerk met torentje op de voorgevel. Zij bezit 'n hangende eiken preekstoel met klankbord en be kroning. Hierbij behoort een doophek met gesneden paneelen. Voorts bezit de kerk twee zilveren avondmaalsbekers, af komstig uit de protestantsche garnizoens gemeente te Mechelen. In de kerkekamer bevindt zich een wandbord, waarop een voorstelling van de gelijkenis van de Zaaier en daaronder een naamlijst van de predikanten. Een geschenk van Ds. G. C. Schellenberg. Als stichtingsdatum der gemeente kan beschouwd worden 6 Juni 1841. Dan van gen de lidmaatboeken aan. In de loop van de eerste twee jaren werden onge veer honderd lidmaten ingeschreven. Vele van die oude namen worden ook nu nog aangetroffen. B.v.: Blom, Van der Kloot, Kikkert, Thomassen, Wetsteen, Bakelaar, Buis, Witte, Troost, Breen, Van Lente, Bakker, List. Alderlieste, Boon, Stoepker; Lagerveld, Gerritsen, enz. De ze oudste ingezetenen kwamen voor een deel van oud-Texel en verder grooten- deels van Flakkee: Ouddorp, Stellendam. Sommelsdijk. In 1863 is de kerk vergroot en in 1879 werd het tegenwoordige orgel geplaatst. Twaalf predikanten en twee gods dienstonderwijzers-hulppredikers hebben de gemeente gediend. De eerste predi kant, Ds. Haesebroeck, stond 10 jaar te De Cocksdorp en overleed aldaar. Van vele predikanten leeft nog een herinnering voort. Soms weet men zich belangrijke dingen van hen te herinne ren, soms ook zijn het onbelangrijke klei nigheden, die zijn blijven voortleven. Zoo weet men nog te vertellen van een predikant, die een der kamers van de pastorie als volière had ingericht en daar een boom in geplaatst had. „Hij had een smak veugeltjes". In de tachtiger jaren bleek het niet mogelijk een predikant te beroepen (ge brek aan predikanten of gebrek aan geld? Wellicht beide.) Van 18881892 is toen de gemeente geleid door de heer Niessink en van 1892 1907 door de heer Baxends, beiden godsdienstonderwijzer-hulpprediker. 5 April 1908 werd cand. D E. Boeke bevestigd als predikant. Na 20 jaar dus weer een predikant. Door diens zorgen kwamen de beide gebouwen voor Chr. VEEN (N Br.) heeft het kleinst'gemidd. inkomen per inwoner (f 54, Bepalen we ons tot TEXEL, dan ont dekken we, dat, vergeleken bij het jaar voor de groote wereldcrisis (voor 1929), het gemiddeld inkomen per aangeslagene gedaald is met f 266, terwijl het gemidd. vermogen per aangeslagene zich op f 37000 heeft kunnen handhaven. De toename van het aantal aangeslagenen houdt verband met de stijging van het aantal inwoners. belangen tot stand, te De Cocksdorp en in Zuid-Eierland,-resp. 1911 en 1913. Door deze gebouwen kon het vereeni- gingsleven zich beter ontwikkelen. Ook was het nu mogelijk het zuidelijk deel van de polder intensiever te be-arbeiden. Het drukke gebruik, dat door zuster- kring, meisjesvereeniging en meisjesclub, jongelingsvereeniging en jongensclub, Zondagsschool en catechisatie van de ge bouwen gemaakt wordt, bewijst hun on misbaarheid. 28 Mei 1916 nam Ds. Boeke afscheid en een lange vacature volgde. Eerst 25 April 1920 werd cand. G. C. Schellenberg bevestigd als predikant van Eierland. Zijn naam leeft nog bij iedere gemeente lid voort. 4 Oct. 1925 vertrok hij naar Markelo. Zijn opvolger werd Ds. W. A. Plug, die van 6 Juni 1926 tot 11 Maart 1934 de gemeente diende. Na zijn ver trek naar Bredevoort werd 27 Mei 1934 cand. J. Papineau Salm bevestigd als predikant. Zoo is de hervormde gemeente in de jubileerende polder al bijna een eeuw oud. Evenals de polder heeft zij tijden van voorspoed en tijden van tegenspoed ge kend. Veel is er veranderd in de voor bijgegane jaren, zoo besluit Ds. Papineau Salm, maar gebleven is de prediking van 't Evangelie, dat nooit verandert. En het mag met dankbaarheid geconstateerd worden, dat er bij velen een verlangen leeft naar dat Evangelie. Daarom zijn de mogelijkheden nog vele. De laatste weken is de kerk grondig onder handen genomen.»De ramen zijn hersteld, de muren opnieuw gepleisterd en gegeeld. Maar er is meer te doen en ook daarvoor hoopt de kerkvoogdij de noodige middelen te vinden. De „bus voor herstel der kerk" wordt niet ver geten en dat geeft moed voor de toe komst. Als jubileumgeschenk werd door de gemeente in weinige weken een bedrag van over de f 200 bijeengebracht. Hier voor zal een zilveren doopbekken met 'n eikenhouten voetstuk worden aange schaft. OUDERAVOND O.L. SCHOOL. Donderdagavond 29 Mei werd in de O.L. School een ouderavond gehouden, die. door 20 ouders werd bezocht. Nadat de vooz. van de Oudercommissie dë heer J.Westdorp, de vergadering had geopend, deed hij enkele mededëelingen aangaande genomen besluiten in de ver gadering van de Oudercómmissie: het aftredende lid van de Ouderraad, de heer A. Blom. werd herkozen; voor alle school kinderen zullen gymnastiekschoenen worden aangeschaft. Hierna werden de notulen van de vo rige vergadering door de secretaris gele zen. Aangezien er verder geen huishou delijke .zaken waren af te handelen kon dadelijk begonnen worden met de rond vraag. De heer F. de Grave vraagt, of de verkorte schooltijden en in verband daar mede het verrichten van huiswerk, nog van nadeelige invloed is geweest op de vordering op school. Het hoofd der school antwoordt hierop: Natuurlijk moesten de kinderen eerst even op gang komen, doch toen liep alles uitstekend. De resultaten van het huiswerk zijn over het algemeen zeer meegevallen. Hoofdzakelijk werd re kenen mee naar huis gegeven en met rekenen zijn de kinderen zeker niet ach teruit gegaan. Ook de andere vakken hebben er weinig onder geleden. Alleen voor de eerste klas was het wel een nadeel. Hier werd te veel de persoonlij ke leiding gemist. Enkele uitzonderingen daargelaten werd er van de zijde der ouders veel medewerking ondervonden bij het te verrichten huiswerk. In de pauze werd, dank zij de goede zorgen van Mevr. Zondervan een kop chocolade met een koekje gebruikt. Na de pauze vertelde de heer Zondervan een en ander over het nut van lichame lijke oefening, een en ander verduidelijkt door lichtbeelden. Te half 12 werd de bijeenkomst gesloten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1941 | | pagina 1