TEXELSCHE COURANT
[If Victorij
53ste Jaargang
Woensdag 30 Juli 1941
No. 5571
OPROEP.
voor Europa'
>op alle fronten.'
Texelsche Berichten
Duitschland wint voor
Europa aan alle fronten.
VOOR DE LANDBOUW
Uitgave
N. V. Boekhandel en Drukkerij
v. h. Langeveld en De Rooij
Den Burg Telefoon 11
VERANTWOORDELIJK REDACTEUR:
G. Joh. Duinker, Parkstr. 10, Den Burg
LIJF- EN WAPENSPREUKEN.
VERSCHIJNT: Woensdags- en Zater
dags ('s morgens). Adv. opdrachten in
zenden daags tevoren, vóór 4 uur n.m.
ADVERTENTIES: 12Vs cent per regel,
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
Omzetbelasting inbegrepen.
TEXELAARTJES: 50 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letters gezet, hoogstens
vier; vooruit betaald).
Omzetbelasting inbegrepen.
ABONNEMENTEN: f 0.79 per kwartaal,
buiten Den Burg f 1.05; losse nrs 4 ct.
Omzetbelasting inbegrepen.
POSTREKENING no. £52.
HOE LAAT
OE ZON.
Wo 30 Juli op 5,56; onder 21,35;
Do. 31 Juli op 5,58; onder 21,33
Vr. 1 Aug. op 6,onder 21,31.
Verduisteren: van zonsondergang tot
zonsopgang.
Auto's en rijwielen (afgeschermd) licht
op: een half uur na zonsondergang.
DE MAAN.
Wo. 30 Juli op 13,23; onder
Du. 31 Juli op 14,40; onder 0,21
Vr. 1 Aug. op 15,53; onder 0,53
Eerste I^wartier 31 Juli: 11,19.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Wo. 30 Juli 2,03 en 2,2.7
Do. 31 Juli 2,52 en 3,19
Vr. 1 Aug 3,48 en 4,20
Aan Zwembad De Schans een half
uur eerder.
Springtij 7 en 22 Aug.
ZWEMBAD DE SCHANS.
alle werkdagen van 10-1 en 2-9 uur.
Zondags 101 en 36 uur.
BOOTDIENST
TEXELDEN HELDER v.v.
Van Texel: 7.45; 14.—; 17.30
Van Den Helder: 9.30; 16.10; 19.
WAT ER GEBEURDE....
30 JULI:
1574Maas- en Rijnland onder water
gezet om Leiden te ontzetten.
1718 William Penn overleden.
1863; Henry Ford geboren.
1898: Bismarck overleden.
1907: Eerste-steénlegging Vredespaleis
Den Haag.
31 JULI:
1556 Ignatius van Loyola overleden.
1571: Al va stelt de Tiende Penning in
1588: Ondergang van de Armada.
1800; F. Woehler, de ontdekker van 'l
aluminium te Eschersheim geboren.
1931: Hoeve Vooruitgang in Eierland
afgebrand.
1 AUGUSTUS:
1291: Republiek Zwitserland uitgeroe
pen.
161-1Inwijding Amsterdams eerste
Beursgebouw.
1674: Een orkaan doet het schip van de
Domkerk te Utrecht instorten.
1914. Duitschland verklaart de oorlog
aan Rusland en Frankrijk.
1927 Jan Kalis, van de Texelsche „de-
li", op 83-j. leeftijd overleden.
TERWIJL U RUST
Terwijl u rust, doet de advertentie,
welke u in dit nummer liet plaatsen,
haar werk.
Weet u wel, hoeveel exemplaren we
verspreiden?
Het zijn er er meer dan 2350.
De Texelaar komt over het heele ei
land, huis aan huis, in elke rang en
stand, in alle dorpen en over het heele
pjatleland.
Geen eenvoudiger, goedkooper en snel
ler middel om alle Texelaars, alle tak
ken van bedrijf, alle winkeliers, alle
particulieren, wie ook, te bereiken, is er
dan een advertentie in de Texelsche
Courant.
VAN MENSCHENIIAAR
In Japan neemt men proeven om kunst
mest te bereiden uit menschenhaar.
Mede zou patent zijn aangevraagd op de
bereiding van een volwaardig rubber
surrogaat uit menschenhaar. Zoo le
zen we in 't weekblad Handelsbelangen.
VAN AARDAPPELSCHILLEN
Een Duitsch chemicus is er in geslaagd
van aardappelschillen een vaste en toch
elastische stof te bereiden, welke, even
als kurk, kan dienen als isolatiemateri
aal.
MUNTEN
In Noorwegen zullen de kleine mun
ten niet meer van nikkel en brons maar
van zink en ijzer worden vervaardigd.
Grootere munten worden door biljetten
vervangen.
Communisme is moord.
Dat dit geen phrase en geen gruwel
propaganda is, dat bewijzen ons de ge
beurtenissen in Lemberg en andere ste
den, waar de bolsjewisten hun lusten bot
vieren.
Communisme beteekent moord, laag
hartige sluipmoord, brutale marteling, af
schuwelijke folteringen De bolsjewisti
sche machthebbers, die beweerden de
heilstaat te zullen brengen, ontpopten
zich als misdadigers van de laagste soort.
Tegen deze bolsjewisten trekt Europa
ten strijde Teneinde Europa van de
ondergang te redden, rukten de Duitsche
legers, te zamen. met hun bondgenooten,
de Sovjet-Unie binnen en de horden van
Stalin worden vernietigd.
Een strijd op leven en dood wordt ge
streden tusschen de beschermers van de
Europeesche beschaving en de belagers
van christendom en cultuur, tusschen de
bouwers van het nieuwe Europa en de
benden die meenden ongestraft bran
dend en moordend, alles te kunnen ver-,
nietigen.
Toen het leek, alsof fiet noodlot dat
Europa bedreigde, niet meer te keereri
was,, toen sloegen de dappere Duitsche
soldaten toe, toen rukten de geweldige
legers van Adolf Hitler op en toen
begrepen ook duizenden Nederlanders,
dat ook zij hun plicht hebben te vervul
len.
Duizenden Nederlanders grijpen naar
de wapenen, een legioen wordt gevormd.
Duizenden dappere vaderlanders maken
zich gereed, zij hebben de roepstem ge
hoord. Zij verstaan hun plicht, zij volgen
het voorbeeld der voorvaderen, waarop
eveneens nimmer vergeefs een beroep
werd gedaan, als 't er om ging onze hei
ligste goederen met de wapenen in de
vuist te verdedigen.
Communisme is moord. Daartegen te
strijden is de plicht van iedere Nederlan
der; daarom is het ook uw plicht u te
melden bij:
HET VRIJWILLIGERSLEGIOEN
NEDERLAND, Koninginnegracht
22, Den Haag.
VVV VVV V V V V V V V V V V
>want Duitschland
wint
VVVVV.V V V V V vvvvvv
GIFTEN WITTE KRUIS.
R. S., Den Burg f 1,
D., Oost, f2,25.
EXAMENS.
Onze vroegere plaatsgenoot Evert
Buijs, thans te Amsterdam, ging over
van de le klas naar de 2e klas van de
5-jarige HBS (wisk. afd.) aldaar.
VUIL WERK?
Staat u bij uw werk aan ernstige ver
vuiling bloot? Dan zult u verinoedelijk
voor een extra portie zeep in aanmer
king komen. De voor u bestemde publi
catie in dit nummer niet overslaan!
RIJWIELBANDEN EN SCHOENEN.
Dat zijn gewilde artikelen. Wie er aan
spraak op meent te kunnen maken, vra-
ge in het tijdvak van 18 Aug (maar
niet op Zaterdag) een invulformulier
aan Zie de publicatie in dit nummer.
VERHANDELEN VAN PAARDEN.
Sinds 19 Juli 1941 is het verhandelen
en vervreemden van paarden, welke
voor 1 Januari 1939 zijn geboren, verbo
den. Dit verbod houdt verband met de
inventarisatie van de paardenstapel,
welke op last van de Duitsche weer
macht de komende maanden zal plaats
hebben.
GEEN KAART? GEEN MELK!
Heel Texel vyeet het, als het in de
Texelaar staat.... Dat is geen baker
praatje. En toch er schijnt wellens
wat aan te haperen. Een Texelaar zon
der „Texelaar".U zoudt 'm (wanneer
er geen verduisteringsvoorschriften wa
ren) met een lantaarntje moeten zoe
ken. en toch.er zijn nog ingezete
nen, die een "belangrijke publicatie blijk
baar over het hoofd hebben gezien. Daar
stond in, dat voor kinderen, geboren na
1 Februari 1927, een MELKKAART'
moet worden afgehaald. Wie is nog in
gebreke? U, lezer? Gij kunt uw fout nog
herstellen. Lees de waarschuwing van
onze Burgemeester in dit nummer.
GEMEENTE TEXEL.
WAARSCHUWING.
Bij de uitreiking van nieuwe melk-
kaarten deze week is gebleken, dat lang
niet allen aan mijn oproep in de Texel
sche Courant betreffende het afhalen
van nieuwe melkkaarten voor kinderen
geboren na 1 Februari 1927 gevolg heb
ben gegeven. Vandaag is er nog op de
dorpen, waar de zitting nog niet beëin
digd is, en Donderdag op het distribu
tiekantoor voor 12 uur 's morgens, voor
de nakomers gelegenheid de niet-af-
gehaalde kaarten in ontvangst te nemen.
Na Donderdag worden aan degenen, die
verzuimd hebben deze kaarten af te ha
len, GEEN melkkaarten meer uitgereikt.
Texel, 28 Juli 1941.
De Burgemeester van Texel,
KAMP.
ZEEP VOOR VUILEN ARBEID
De Burgemeester van Texel brengt ter
kenns van belanghebbenden, dat zij, die
in aanmerking komen voor de verstrek
king van extra zeep vóór vuilen arbeid
(dat zijn dus over het algemeen zij, die
hiervoor eerder ook in aanmerking kwa
men) vanaf 28 Juli 1941 t. m. 8 Augus
tus 1941, een aanvraagformulier kunnen
afhalen bij den distributiedienst ter ver
krijging van deze extra rantsoenen zeep.
Het formulier dient volledig en juist te
worden ingevuld en in ieder geval vóór
12 Augustus a.s. bij den distributiedienst
te worden ingeleverd. Gevallen, welke
na 12 Augustus binnenkomen, worden
ter zijde gelegd. In dit blad zal de uitrei
king van deze extra rantsoenen nader
worden bekend gemaakt.
Texel, 28 Juli 1941.
De Burgemeester voornoemd,
KAMP.
BIJ HET OVERLIJDEN
VAN DE HEER II. J. KRAAI.
Kort voor het afdrukken van ons vorig
nummer bereikte ons de droeve tijding,
dat de heer H. J. Kraai, sinds 1928 hoofd
van de o.l. school alhier, was heenge
gaan. Hij was nog slechts 44 jaar. In een
kort bericht hebben we daarvan Zater
dag nog melding gemaakt.
X—
Het leven kent schrille tegenstellingen:
Vrijdag kreeg de schooljeugd vacantie.
Ze wist wel, dat meester Kraai ernstig
ziek was De laatste dagen werd met op
het schoolplein gespeeld; door het park
en niet door de steeg naast het woonhuis
gingen de kinderen naar en ui4. school
Maar die laatste dag voor de vacantie
uitgelaten van vreugd waren ze. Voor-
loopig zouden reken- en taalboeken in de
kast blijven. De school ging op slot, wel
een week of vier Maar tezelfder tijd
werd in de nabije schoolwoning een zwa
re strijd gestreden; een strijd, waarvan
de uitslag voor de ingewijden niet twij
felachtig meer was. Het was een ziekbed
van lange duur, maar trots korte vleug
jes van herstel, schreed het einde onver
biddelijk nader.
Nadat de heer Kraai gedurende de zo
mer van het vorige jaar merkbaar voor
uit was gegaan, heeft hij nog eenige da
gen zijn arbeid, die hem zoo lief was, her
vat, maar helaas bleek hij al ras te veel
van zijn krachten te hebben gevorderd
Hij moest het opgeven en van die dag af,
is hij niet meer in de school geweest.
Wel zag men hem nog een enkele maal
in het Museum, -waaraan hij wij we
ten het allen zijn hart voor een goed
deel had verpand, maar ook dit was hem
op de duur te veel. Langzaam, maar on
afwendbaar, namen zijn krachten af en
op de avond van de dag, waarop de
schooljeugd vacantie kreeg, sloot de heer
Kraai voor goed de oogen. Mede namens
zijn vele andere vrienden op ons eiland
spreken wij de wensch uit, dat hij moge
rusten in vrede. De familie betuigen we,
mede op deze plaats, onze oprechte deel
neming in dit groote verlies.
X—
De heer Kraai had op Texel vele vrien
den, niet onder de schooljeugd alleen,
die „meester" een goed hart toedroeg,
maar ook onder alle ander-en, die het ge
noegen hadden met hem kennis te ma
ken. Naast de school ging zijn belang
stelling in de eerste plaats uit naar het
Natuur-historisch museum, dat Juni 193Ü
werd geopend. Tot in lengte van jaren
zal dit Museum de herinnering levendig
houden aan de heer Kraai, die eenige
jaren van zijn leven heeft gewijd aan de
samenstelling van collecties op natuur
historisch gebied, welke met de beste in
den lande kunnen wedijveren. Groot
was zijn kennis van planten, dieren en
delfstoffen, van fossielen en zwerfstee-
nen; hij was thuis als weinig anderen in
de schatkamer van Moeder Natuur en
wie op zijn kennis een beroep deed,
klopte nimmer vergeefs aan.
Verder waS de heer Kraai eenige jaren
voorzitter van de afd. Texel van Volks
onderwijs en van het Departement Texel
der Maatschappij tot Nut van het Alge
meen.
Een mensch met vele goede gaven van
hoofd en hai l is van ons heengegaan. Ve
len strekke hij tot voorbeeld.
Vandaag zal het stoffelijk overschot te
Driehuis-Westerveld worden gecremeerd
RIJWIELBANDEN EN SCHOENEN.
De Burgemeester van Texel brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat men in
het tijdvak van 1 tot en met 8 Augustus
(uitgezonderd Zaterdag 2 Aug.) bij den
distributiedienst een formulier aan kan
vragen ter verkrijging van bonnen voor
rijwielbanden en schoenen. Het is niet
noodzakelijk, dat men deze aanvraag in
dient op 1 Augustus; men kan rustig ge
durende een dezer dagen van het boven
genoemde tijdvak zijn aanvragen indie
nen. Na 10 Augustus zal op de binnenge
komen aanvragen een beslssing worden
genomen. Zij, die voor 31 Augustus geen
bericht gehad hebben, dat hun Verzoek
is toegestaan, moeten aannemen, dat hun
aanvrage is afgewezen. Bij een afwij
zende beschikking kan men in het begin
van de volgende maand (September) zijn
eanvraag herhalen.
Texel, 28 Juli 1941
De Burgemeester van Texel.
KAMP.
BEKENDMAKING
De Burgemeester van Texel maakt be
kend, dat de Hoogere SS en Politieleider
toegevoegd aan den Rijkscommissaris
voor het Bezette Nederlandsche Gebied
op grond van artikel 1 van 'de veror
dening van den Rijkscommissaris no. 20-
41 met ingang van 26 Juli 1941 verboden
heeft:
1 het aanbrengen, aanplakken en elk
overig tentoonstellen in 't openbaar van
plakkaten en geschriften van de Neder
landsche Unie;
2. het dragen van de insignes van de
Nederlandsche Unie.
TEXEL, 28 Juli 1941
De Burgemeester voornoemd,
KAMP
EEN HUISHOUDEN ZONDER HUIS
VROUW IS EEN LANTAARN ZONDER
LICHT.
MET DE „ZWEM"
NAAR ANNA-PAULOWNA.
Meer dan 60 personen gingen
Zondag j.l. per fiets naar de
zwemwedstrijden te Anna-Pau-
lowna.
„Dat is een heerlijk reisje geweest en
niet minder leerzaam", verzekerden ve
len, toen ze Zondagavond weer op Texel
terug kwamen Al direct werden wij be
stormd met de vraag; „En. prijzen ge
wonnen?" Alsof dat zoo maai gaat, zon
der dat er voldoende gelegenheid was
om te trainen. Bovendien was men er
ook niet heen getrokken met de gedachte
er prijzen te behalen, Joch meer om er
varingen op te doen op het gebied van
wedstrijdzwemmen, starten, enz.
Op de fiets trok 't gezelschap van on
geveer 60 personen naar de vaste wal.
Het weer was triestig, maar gelukkig
bleef het in de morgen bij een weinig
motregen en hoewel de lucht de heele
dag dreigde, bleef het-verder droog!
Na een voorspoedig reisje van 'ngoecl
uur arriveerde het gezelschap in de Wie-
ringerwaard, om daar het mooie natuur
bad te bezichtigen en er een bad te ne
men. Dat was voor velen een opfris-
sching! Alleen de flauwe smaak van het
water stond velen niet aan Dan liever
maar ons zeewater, hoor
Om 2 uur begonnen de wedstrijden
aan Het Oude Veer te Anna Paulowna.
Daar bezette ons gezelschap een groot
deel van de tribune.
Door Siem Koningsveld en Wim Koorn
werd deelgenomen aan vrije slag 50 M
adsp. In 50 M. rugslag heeren A en B
zwommen mee F. van Ingen Schenau
(0,53,1) en J. Oremus (0,55,0). In 100 M
schoolslag waagden de heeren Aug. Ze
gel (1,52,3), F. van Ingen Schenau (1,51,2)
en C. Gomes (1,48,3) een kans. In 50 M
schoolslag adsp. meisjes maakte Catr. d.
Boer, van Oudeschild, een tijd van 0,55,2.
In 50 M. schoolslag adsp. jongens zwom
mee M. de Vries, Oudeschild, met 'n tijcl
van 0,55,2.
Aan de wedstrijd 450 M welke door
de winnaar A. Zuurmond, uit Den Hel
der, gewonnen werd in 7 min. 19,6 sec.,
werd niet door onze leden deelgenomen.
Volgens verklaringen van de jury
werd door onze leden heel goed gezwom
men en zullen ze na wat betere training
volgend jaar zeker op wedstrijden geen
slecht figuur slaan. Dit geeft moed en
velen zijn dan ook nu al vast besloten
zich in training te begeven, terwijl het
bestuur van T.Z.V. volgend jaar tijdig 'n
startbaan zal maken en alle medewer
king zal verleenen.
Zonder eenig malheur aan de fietsen,
behalve dan aan die van een dame, die
het slot van haar fiets niet kon openen,
omdat haar sleuteltje zoek was geraakt
(het zat in de mouw in plaats van in de
mantel; het werd eerst gevonden, nadat
t slot was geforceerd), kwamen allen
weer op tijd aan Den Helder en werd de
terugreis weer met de boot aanvaard.
Tot volgend jaar, dames en heeren, en
dan getraind! L.
WILT GIJ LATER GEEN SPIJT VOE
LEN. BESLUIT DAN NIETS IN DE
EERSTE VREUGD OF IN DE EERSTE
SMART.
ENGELAND
Sedert Engelandt zijn non-stop-aan
vallen begon, zijn alle*en reeds in het Ka-
naalgebied 500 Britsche vliegtuigen neer
geschoten.
De aartsbisschop van York schreef:
Wij kunnen hopen, dat door het samen
gaan van Engeland met Sovjet-Rusland
de godloosheid daar zal verminderen en
tenslotte zal ophouden.
SOVJET-RUSLAND
In Smolensk, sinds 16 Juli stevig in
Duitsche handen,,is de orde hersteld.
Langs de Boeg werden door 'de Hon
gaarsehe troepen zware gevechten gele
verd. De Sovjets leden zware verliezen.
Ten O. van Sjitomir werd de tegen
stand van de oprukkende Soyjet-troepen
volkomen gebroken.
Bij het door bommen vernielen van
een brug over de Dnjepr stortten eenige
treinen, volgepropt met duizenden vluch
lende bolsjewisten, in de rivier.
De SoVjel-tanks van 52 ton met 15
cm kanonnen blijken bij herhaling niet
opgewassen tegen de lichte, minder
zwaar bewapende Duitsche tanks.
Van duizenden Oekrainers zijn de
gezinsleden door de Bolsjewieken als gij
zelaars weggevoerd. Uit 'n klein district
wel 1700 mannen en vrouwen.
Acht schepen, die zich 'met vluch
tende Bolsjewisten op het Peipus-meer
bevonden, werden door Duitsche vliegers
vernietigd.
Op een enkele dag eerden aan het
Oostelijk front 111 Sovjetvliegtuigen
vernietigd. De Duitscheis verloren nog.
niet het tiende deel er van.
Roemeensche vliegtuigen brachten
op de Dnjepr verscheidene transportsche
pen, boordevol met bolsjewisten, tot
zinken. De vliegers hadden geen ver
liezen.
Om iedere opstandige beweging de
kop in te drukken houdt Moskou een
Gepeoe-leger op de been van 250-300
duizend man, voortreffelijk uitgerust.
Het eigenlijke leger gaat onder de ter
reur van die Gepeoe-bende gebukt.
In Sovjet-Rusland blijkt sinds 1934
een bureau te bestaan, speciaal voor de
militaire opleiding van de Sovjet-vrouw.
Voor een groot deel der vrouwelijke be
volking blijkt rechtstreeks^he militaire
dienstplicht te bestaan.
VEREENIGING
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL.
DE BOUW VAN GIERKELDERS
MET RIJKSSUBSIDIE*
In aansluiting op' het korte bericht in
het vorige nummer wordt nog het vol
gende meegedeeld;
Er wordt alleen subsidie verleend, indien
a. De kelder is gebouwd van baksteen,
met dien verstande, dat het deksel van
gewapend beton mag zijn. In uitzonde
ringsgevallen, waarbij deze baksteen
constructie niet solide genoeg zal zijn,
zal de subsidie ook worden verstrekt, in
dien de geheele kelder van gewapend
beton wordt. Als uitzonderingsgevallen
zullen worden aangemerkt êen slappe
bodem en een zeer hooge grondwater
stand. Wanneer deze gevallen zich voor
doen en de betrokken kelder dus geheel
van gewapend beton gebouW^l zal moe
ien woi len, doet de bouwer verstandig,
alvorens lol aanvrage van materiaal o-
ver te gaan, mij tijdig om een verklaring
te verzoeken omtrent de bodemgesteld
heid (en) of grondwaterstand.
b. De aanvrage om subsidie bij mij tij
dig wordt ingediend. Bij deze aanvrage
moet vermeld zijn: naam, woonplaats,
inhoud van de gierkeldef en de vermoe
delijke kosten
c. De gierkelder, wat constructie be
treft naar mijn oordeel aan redelijke ei-
schen voldoet en door mij is goedge
keurd Deze goedkeuring kan worden ver
kregen aan de hand van een door U
aan mij in te zenden leekening, waaruit
duidelijk blijkt, dat de kelder aan re
delijke eischen voldoet. Voorlichting om
trent constructie wordt op verzoek ge
geven door het Instituut voor landbouw
werktuigen en gebouwen te Wageningen.
Na voltoóiing zal de betrokken keidei
dooi- mij of een der assistenten worder.
bezichtigd
d De voor voldaan geteekende reke
ningen en kwitanties ter controle aan
mij in tweevoud zijn ingezonden.
e. De bouw tusschen 15 Juli 1941 en 31.
Dec. 1941 plaats vindt.
De subsidie zal een derde van de totale
bouwkosten met een maximum van f 7 -
per kub'. m. kelderinhoud bedragen.