II
TEXELSCHE COURANT
Koop eerst een andere tandpasta
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1941.
ZOO GAAN UW RIJWIELBANDEN LANGER MEE
Duitschland wint voor
Europa op alle fronten.
VOOR DE LANDBOUW
1. Wielen, die slingeren.
Slingert een vyiel, dan schuurt en
schuift de band over het wegdek, waar
door een veel grootere slijtage dan noo-
dig is ontstaat. Laat derhalve een slin
gerend wiel door de reparateur rechten
en tracht dit aiet te bereiken door tegen
velg en spaken te schoppen.
2. Het stuur trekt.
Na een kleine aanrijding of het oprij
den van een trottoir komt het dikwijls
voor, dat uw stuur trekt, hetzij naar
rechts hetzij naar links. De oorzaak van
dit trekken ligt in de wielen; zij sporen
niet meer. Dat wil zeggen, ze staan niet
meer loodrecht op het wegdek, maar
hebben een schuine stand ten opzichte
van fiets en straat. De banden maken
dus geen zuivere beweging rechtuit,
maar worden steeds opzij gewrongen met
snellere slijtage als gevolg.
Trekt uw stuur, ga dan naar een repa
rateur; zelf knoeien verhelpt het euvel
niet.
3. De spaken.
..Veerende" wielen zijn een gevolg van
spaken, die niet strak genoeg gespannen
zijn. Het wiel moet volkomen rond zijn
en mag tijdens zijn omwenteling niet van
vorm kunnen veranderen, want de band,
5326 Jeugdige blouse. Voor gr. 42, ben.
5327 Eenvoudige rok. Voor gr. 44, ben
5328 Rok. Voor gr. 44, ben. 1,20 M.
5329 Blouserok. Voor gr. 44, ben. 1,80
5330 Rok. Voor gr. 42, ben. 1,80 M.
5331 Jerseyblouse. Voor gr. 44, ben. 1
5332 Practische blouse. Voor gr. 44, l
Van alle modellen zijn schitterend
passende patronen in de gangbare ma
ten leverbaar. Prijs bij vooruitbetaling
10.35 voor kinderkleeding, voor mantels
en japonnen f 0.45 per patroon. Te vol
doen in postzegels tot 7l/t cent p. s. ot
door storting op giro 240842 tegelijk met
de duidelijke bestelling o.a. opgave bo
venwijdte. Uitgevers A. H. Bruil,
PatronenaldeelingDoetinchem.
RECEPTEN.
VRUCHTENPUDDING. l/t liter melk,
4 eetlepels custardpoeder, 4 eetlepels sui
ker, een citroenschilletje, wat huishoud-
jam, hetzij aardbeien-, kersen- of abri
kozenjam. We brengen de melk aan
de kook. In die tusschentijd maken we de
custardpoeder met de suiker en wat kou
de melk aan tot een glaa papje en gieten
dit al roerende in de kokende melk. Nu
laten we de pudding, steeds roerende, in
koken tot de vereischte dikte. In een met
koud water omgespoelde vorm gieten we
een laagje pudding, bestrijke dit met
een laagje jam, leggen hierop weer een
laag pudding, enz. Natuurlijk moet de
bovenste laag uit pudding bestaan. Als
ae pudding behoorlijk is afgekoeld, kun
nen we hem storten en garneeren hem
dan met een paar lepeltjes jam.
NUTTIGE WENKEN.
VLIEGENVANGER (gelijmd papieren
strook) niet op de tocht hangen. Dan
droogt de lijm te vlug op.
THEE. Een ,,gelukige" lezeres vraagt:
Hoe kan ik thee het best bewaren? We
antwoorden: Op een droge, koele plaats
in glazen, geglazuurd steenen of porce-
leinen pot. Kan ook in goed vertinde bus
of trommel, maar bekleeding v. d. wand
met perkament verdient dan aanbeve
ling.
die er omheen zit, moet dan mede veran
deren. Ook hier weer slijtage, die een
voudig is te voorkomen Bezit u een
spaaksleutel? Dan kunt u zelf spaken
aandraaien, anders moet de reparateur
het even doen.
4. Vijanden van rubber.
Rubber is tegen zeer veel bestand,
maar niet tegen roest en olie. Roestige
velgranden moeten dus behoorlijk afge
schuurd worden; het oliën van dewiel-
naaf moet beperkt blijven tot smeren en
mag niet overgaan tot druipen, want
langs spaak en nippel zou dan de olie
de binnenband bereiken en hem aantas
ten. Het is dus zeer eenvoudig te voor
komen, dat de binnenband van zijn twee
grootste vijanden te lijden heeft; er is
slechts één ding voor noodig; aandacht
voor uw rijwiel.-
5. Het velglint.
Velglinten dienen ter bescherming van
de binnenband tegen de spaakeinden
Ligt het lint scheef of opgerold, dan ver
liest het zijn beschermende werking en
komt de binnenband in aanraking met 't
ijzer van de velg. Voorkom dit door na
een reparatie er voor te zorgen, dat de
velglinten juist, dat wil zeggen, midden
over de velg, liggen.
,60 M. stof van 80 cM.
,15 M. stof van 130 cM
»f van 130 cM.
I .stof van 130 cM.
»f van 130 cM.
0 M jersey van 94 cM.
n. 1,20 M. crêpe van 130 cM.
SCHAPENBOTER. Hoe kan ik die het
best bewaren. Vraag van mw. H.B
Antwoord; Aan het bewaren van scha
penboter is meer risico verbonden dan
aan het bewaren van melk-(room)boter
van koeien; redenen:
le. de schapenmelk is dikwijls niet zin
delijk genoeg gewonnen; 2e. de hoeveel
heid schapenmelk is gewoonlijk klein en
daardoor wordt het dikwijls niet noodig
geacht, het gereedschap:, roomzuurvat of
-ton, en de karn met pols of rad in prima
staat te hebben of te houden; 3e. scha
penboter is spoedig „sterk".
De melk moet. zindelijk gewonnen
worden en door reincultuur (uit de zui
velfabriek!) aangezuurd; het houten
vaatwerk extra goed schoonmaken met
kokend soda-water, ook het roomzuur
vat. Koel zuren en karnen, niet te snel
en niet te lang (korrels!). Wasschen met
zuiver, koud water, fijn zout er door
kneden; na 12 uur koel bewaren weer
kneden.
Bewaren in een gladde Keulsche pot,
die vooraf ook met heet sodawater
schoongemaakt is, en met heet water na
gespoeld; niet afdrogen met een doek;
omgekeerd laten afkoelen. De boter in
de pot laagsgewijze aanduwen, er mogen
geen openingen met lucht blijven (schim
mel!). Sterke pekel maken met kokend
water; laten afkoelen; op de boter een
ronde schijf perkament (eerst in de hee-
te pekel); dan 5 cm. pekel er op gieten.
Perkamentpapier er over heen spannen.
Koel bewaren. Nu en dan controleeren!
„De Boerderij".
ZWEDEN
In Stockholm hebben zich van 't be
gin van de actie af elke dag plm 100
personen voor het Vrijwilligerslegioen
gemeld.
NOORWEGEN
Noorsche geestelijken hebben het
Noorsche volk opgeroepen om zich aan
een te sluiten voor Noorwegen en Fin
land tegen het bolsjewisme.
DUITSCHLAND
In Berlijn 'wordt gewezen op de
voorbeeldige sociale regeling, welke in
Nederland ten behoeve van leden Ned.
Vrijwilligerslegioen werden getroffen.
FINLAND
Ook Finland heeft de diplomatieke
betrekkingen met Engeland verbroken.
Finsche vliegers en de Finsche af
weer op de grond haalden op een enkele
avond 191 Sovjetvliegtuigen neer.
ENGELAND.
Als vergelding wegens Britsche aan
vallen op woonwijken van Duitsche ste
den, werd Londen ook deze week weer
heftig bestookt. Aan de westkant van de
bocht van de Theems ontstonden zware
branden.
DENEMARKEN
Ook in Denemaren hebben leidende
functionnarissen van de NSAP zich als
lid Vrijwilligerslegioen gemeld Vrouwen
zullen in het partij-apparaat worden in
geschakeld om de mannen gelegenheid
te geven naar het front te gaan.
VEREENIGING
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL.
GEEN STOPPEL ZONDEK NAGEWAS!
Meer dan ooit verdient thans de teelt
van stoppelgewassen de volle aandacht.
Voor de veebedrijven en de gemengde
bedrijven beteekent de verbouw van
stoppelgewassen een welkome aanvul
ling van het voederrantsoen in de ko
mende stalperiode Voor de bouwbedrij
ven is de verbouw van deze gewassen
van met minder belang door hun waarde
als groenbemesters.
We hebben in de afgeloopen periode
weer volop gelegenheid gehad te consta-
teeren, hoe op diverse perceelen de op
brengst sterk gedrukt wordt door struc-
tuurfouten. Een van de voornaamste mid
delen om deze fouten weg te werken is
wel de bemesting met organische stof
fen. En daar op de bouwbedrijven de
stalmest van slechts zeer weinig betee-
kenis is, is groenbemesting de eenige ma
nier om organische bemesting toe te die
nen.
Gelukkig mogen we conslatecren, dat
dit besef de laatste jaren ook op ons ei
land meer levendig is geworden. Het aan
tal bedrijven, waar men is overgegaan
tot de teelt van groenbemestingsgewas-
sen, is de laatste jaren sterk toegenomen.
Een van deze belangrijkste gewassen was
wel de hopperupsklaver. Helaas is dit
gewas door gebrek aan zaaizaad voor-
loopig uitgeschakeld.
Welke gewassen kunnen we op de per
ceelen, die nu leeg komen verbouwen?
Ook hier is de keus door gebrek aan
zaaizaad alweer beperkt. Van enkele ge
wassen is echter nog voldoende zaad be
schikbaar.
STOPPELKNOLLEN. De teelt hiervan
is de laatste jaren zeer sterk toegeno
men. En geen wonder. Stoppelknollen
vormen een uitstekend voer, dat met
graagte wordt gegeten Een bezwaar was
nog al eens het onvoldoende bestand zijn
tegen vorst Sinds het inkuilen zijn in
trede heeft gedaan is dit bezwaar groo-
tendeels vervallen. Stoppelknollen laten
zich uitstekend kuilen. Toevoeging van
A I V.-zuur is zeer gewenscht, daar men
anders te groote verliezen aan eiwit
heeft.
Ook als groenbemester verdient dit ge
was de volle aandacht De zeer gunstige
resultaten, die hiermede bereikt worden,
hebben we dit jaar weer op enkele be
drijven kunnen zien. Deze goede resulta
ten zijn, volgens de laatste onderzoekin
gen voor een goed deel te danken aan 't
vermogen van dit gewas voedingsstoffen
te verzamelen. Voedingsstoffen, die in
een niet gemakkelijk opneembare vorm
in de bodem aanwezig zijn, worden door
stoppelknollen opgenomen en bij verte
ring in een direct opneembare vorm aan
de bodem terug gegeven. Het is zonder
meer duidelijk, van hoeveel belang dit in
deze tijd van kunstmestschaarschte is.
Het verdient aanbeveling op lichte
gronden, waar niet vóór de winter be
hoeft geploegd te worden, stoppelknol
len op het land te laten bevriezen. De
gunstige werking hiervan schrijft men
toe aan het feit, dat de bodem op deze
wijze gedurende de winter bedekt blijft.
Het „bloot liggen" van zandgronden is
funest voor de structuur. Het in de win
ter op het land laten staan geldt dus niet
alleen voor stoppelknollen, maar voor
alle groenbemestingsgewassen.
WELK RAS? Tot voor kort hebben wc
steeds aangeraden de halflange Jobe te
zaaien. Deze knol vereenigt veel goede
eigenschappen in zich: naast een hooge
opbrengst een goed bestand zijn tegen
knolvoet en gemakkelijke rooibaarheid.
Blijkens een mededeeling van de ver
meerderaar wordt dit ras echter niet
meer in de handel gebracht. Het zaad,
VATICAANSTAD
Z.H de Paus hield onlangs een ra-
aiorede, waarin voor het eerst gesproken
werd over „de strijd voor de verdediging
van de grondslagen der Christelijke be
schaving, door een der oorlogvoerende
partijen aangebonden". (Corriere del Ti-
cinio).
SOVJET-RUSLAND
De oudste zoon van Stalin, die ge
vangen werd genomen, heeft opmerke
lijke verklaringen afgelegd over de ge
brekkige legerleiding der Sovjets.
De commandanten van de Moskou-
sche brandweer zijn wegens sabotage bij
het blusschen van door Duitsche bom
men veroorzaakte branden gearresteerd.
KOEMENIE
Kisjenev, de hoofdstad van Bessa-
rabië, is drie dagen en nachten lang door
de Sovjets met benzine overgoten en
daarop in brand gestoken. Het centrum
is nu een enorme puinhoop. Van de 120
duizend ingezetenen wonen er nog maar
een paar duizend in de stad. In de Boe-
kowina hebben de steden en dorpen met
zoo te lijden gehad doordat de snel op
rukkende troepen de duivelsche plannen
der Sovjets verijdelden.
Illllllllll! ZOO SCHREEF...
MIYAKO SJIMBOEN, Japan: De mee
ning, dat een overeenstemming met de
Vereen. Staten nog mogelijk is, is een ge
vaarlijke illusie De V.S. voeren jegens
Japan een politiek van haat en wapenen
zich voor de laatste slag
dat door enkele firma's dit jaar in de
handel werd gebracht, is dus blijkbaar
oud zaad geweest. In het algemeen raden
we aan de halflange soort te kiezen.
Goede rassen zijn Halflange blauwkop en
Overijselsch halflange. (Zie Jaarverslag
Bednjfsvereeniging).
HOE TE ZAAIEN? De hoeveelheid
zaaizaad is 23 kg Zooals we reeds
eerder opmerkten verdient rijenzaai de
voorkeur. Men verkrijgt hierdoor een
meer regelmatige stand en een betere ge
legenheid tot onkruidbestrijding Verder
geeft het ook voordeelen bij het rooien.
Vóór het zaaien vermengt men de hoe
veelheid zaaizaad met een drie- of vier
voudige hoeveelheid droog zand. Wan
neer men van plan is de stoppelknollen
l' oogsten voor veevoeder, wordt de
rijenafstand op plm. 28 cm bepaald. Dus
7 pijpen in de 2-meter zaaimachine
Voor groenbemesting verdient het voor
keur de rijenafstand nauwer te nemen,
door bv. met 9 pijpen te zaaien. Vroeg
zaaien is aan te bevelen Stoppelknollen
is het gewas voor vlas-, erwten- en vroe
ge gerstestoppels. (Zie ook het artikel el
ders m dit nummer).
BEMESTING Zoo mogelijk geve men,
vooral op oude bouwgrond, een kleine
hoeveelheid stikstof Men ontvangst het
dubbel terug. Verder schijnt het gewas
zeer dankbaar te zijn voor een lichte ka
libemesting Bijv. 150 kg kali 40 pet. p.
h a Op pas gescheurde perceelen, waar
op erwten zijn geteeld, groeien stoppel
knollen ook vrij goed zonder bemesting.
BOTERZAAI). Dit zal meer uitslui
tend voor groenbemesting worden ge
zaaid. Hel is het gewas voor de 'atere
stoppels In zeer korte tijd verkrijgt men
hiervan een flinke massa. Ten minste in
dien de omstandigheden voor dit gewas
gunstig zijn. Boterzaaa is namelijk zeei
gevoelig voor structuurafwijkingen Daar
komen, vooral op graanstoppels, nog al
eens mislukkingen voor. Het gewas is
zeer dankbaar voor wat stikstof.
MERGKOOL. Evenals stoppelknollen
een uilstekend voer Het verdient de
voorkeur door een hooger eiwitgehalte
en een grootere winterhardheid. Vroeg
planten geeft ook hier voordeelen. Wie
over groote planten beschikt en daarmee
zoo spoedig mogelijk zijn leeggekomen
erwtenperceelen beplant, kan op een
goed gewas rekenen. Op vroege percee
len kan de standruimte op 50X50 ge
steld worden, op late perceelen nauwer,
(zie ook het artikel elders in dit nr.)
WIKKEN. Er is momenteel nog zaad
beschikbaai van dit gewas. Een bezwaar
vormen de hooge kosten aan zaaizaad.
Het voordeel van wikken is, dat ze als
alle vlinderbloemige gewassen het ver
mogen bezit stikstof uit de lucht te ver
zamelen en deze vast te leggen in de
zg wort^lknolletjes. Voor wikken ko
men alleen de vroege stoppels ir. aan
merking. 7 aai en na 1 Aug. woidt in het
alge-meen afgeraden. Het is in de eerste
plaats het gewas voor de kleigronden.
MOSTERDZAAD. Dit gewas wordt
hoofdzakelijk als groenbemester ge
teeld. Verdraagt laat zaaien. De kosten
aan zaaizaad zijn niet zoo hoog Geeft 'n
flinke groene massa. Evenals andere
kruisbloemigen schijnt ook mosterd een
sterk oplossend vermogen voor fesfor -
zu r tr hebben. Voorraden fosforzuui,
die door verbinding met andere in de
bouwvoor aanwezige stoffen zijn vast
gelegd, worden door dit gewas opgeno
men en ter beschikking van het volgende
gewas gesteld. De hoeveelheid zaaizaad
moet niet grooter dan 15 kg per ha ge
nomen worden. Bij te dichte stand ont
wikkelt het gewas zich te armoedig en
schiet het spoedig in bloei. Dit is ook 't
geval op schrale, droge perceelen. Het
is beslist noodig dat het gewas wat stik
stof krijgt. Als een bezwaar wordt nog al
TEGEN TWEE DINGEN IS HET
ZWAARSTE PESSIMISME NIET BE
STAND: TEGEN EEN SCHOONE ZO
MERMORGEN EN EEN VROOLIJKE
KINDERLACH.
ailllllllllllllll RECENSIES. I1II1I1IIIIIIHIH
ZWERVEN DOOR FRIESLAND.
Een kostelijk boekje voor hen,
die een bezoek aan Friesland
willen brengen of die hun
kennis omtrent dit „Land der
wijde meren" wil vermeerderen.
Bij de N.V. Van Gorkum en Co. te As
sen verscheen een kostelijk boekske,
voorzien van vele illustraties en van
een groote, duidelijke kaart, waarop we
gaarne de aandacht vestigen van allen,
die Friesland als doel van hun zomeruit-
stapje hebben uitgekozen. Het werd sa
mengesteld door J P. Wiersma, verlucht
met teekeningen van Cor Reisma en vele
foto's en van een inleiding voorzien door
Jhr. Mr. J M van Beijma, Burgemeester
van Leeuwarden, voorzitter Provinciale
VVV. Wilt ge wat weten over de Frie-
sche meren? Wilt u daar eens fijn van de
watersport genieten? Wilt u een opgaaf
van mooie fietstochten? Raadpleeg dit
boekje maar! Interessante bijzonderhe
den vertelt het van de Friesche hoofd
stad, van de steden en stadjes aan de
Waddenzee en aan het IJselmeer; van
de Friesche vlag en het Friesche Muse
um. Het verhaalt ons van de heerlijkhe
den van Oranjewoud en Gaasterland en
nog veel meer. En dat alles in een han
dig, keurig gedrukt boekje, dat ge voor
85 et. het uwe kunt noemen. Wie naar
Friesland gaat.... neme dit boekje mee
als betrouwbare gids. Red.
eens genoemd de jarenlange opslag, die
men van gele mosterd zou krijgen. Dit be
zwaar geldt op zandgronden minder dan
op zwaardere gronden Op lichte gronden
ontkiemt 't zaad gemakkelijker en is 't
aantal korrels, dat blijft liggen tot een
volgende groeiperiode zeer gering.
STOPPELGEWASSEN.
Namens de Rijkslandbouwconsulent v.
Noord-Holland schrijft Ir. W. T. Rin-
sema:
Omdat deze winter zeer waarschijnlijk
weinig of geen krachtvoer voor het vee
beschikbaar zal zijn, is het meer dan ooit
noodig, dat op het eigen bedrijf een zoo
groot mogelijke hoeveelheid ruwvoeder
gewonnen wordt. Het vrijkomende bouw
land zal dan ook zooveel mogelijk pro
ductief gemaakt moeten worden door 't
telen van stoppelgewassen.
Voor nateelt komen verschillende ge
wassen in aanmerking. Na vroeg het veld
ruimende gewassen als vroege aardap
pels, erwten, vlas, enz. kan men bv.
mergkool planten of stoppelknollen,
Westerwoldsch raaigras, wikken of een
mengsel van haver en wikken zaaien. Op
late stoppels kan men nog met succes
boterzaad, gele mosterd of spurie ver
bouwen.
Voor MERGKOOL zijn de vroegste
stoppels de beste Na latere vruchten
verkrijgt men alleen hooge opbrengsten
als de winter laat invalt. Men neme ge
zonde, flink ontwikkelde planten, die
een week of acht oud zijn. Het planten
kan geschieden met de schop, terwijl
men ze soms ook wel achter de ploeg
en dan om de andere voor, legt. Dit
laatste valt in een droge, losse bouw
voor niet mee, terwijl het bij langdurige
droogte meer risico geeft dan het plan
ten met de schop.
De standruimte is afhankelijk van de
groeivoorwaarden. Naarmate men vroe
ger plant, en de grond in een betere con
ditie verkeert, zal men de planten rui
mer kunnen zetten. Veel gebruikte plant
wijdten zijn 50 x 50, 50 x 40, 40 x 40 en
40 x 30 cm., wat overeenkomt met resp.
40 duizend, 50 duizend, 62,500 en 83,000
planten per h.a.
Evenals andere koolsoorten vraagt
mergkool veel stikstof en kali.. Zoo mo
gelijk geve men dus gier of 200 kg. kali-
zout 40 pet. en 300 kg. kalkammon. of
400 kg. kalksalpeter per h.a
De opbrengst van mergkool bedraagt
gemiddeld plm. 45.000 kg. met een dro
gestofgehalte van 10 pet. en 20 pet.
ïuw eiwit in de drogestof. Een ha. merg
kool levert dus plm. 900 kg. ruw eiwit,
hetgeen meer is dan eenig ander nage-
was.
STOPPELKNOLLEN leveren een groo
te hoeveelheid ruwvoeder (gemiddeld
40,000 kg, per h.a.) met een droge-stof-
gehalte van 10 pet. en 15 pet ruw eiwit
in de droge stof. De waarde zit voor een
groot deel in het loof, dat ongeveer de
helft van de totale drogestof opbrengt
en ruim 60 pet. van het ruw eiwit levert.
Tot half Augustus kan men nog met
en redelijke kans op succes herfstknol-
len zaaien. De benoodigde hoeveelheid
zaaizaad bedraagt plm. 2.5 kg per h.a.
Het meest productieve ras is de Jobe
stoppelknol, die bovendien gemakkelijk
rooibaar is. Dit laatste is vooral voor de
zwaardere gronden van groote beteeke-
nis. Het gewas is evenals mergkool dank
baar voor stikstof en kali.
Van WESTER WOLDSCH RAAI heeft
men 40 kg. zaaizaad noodig. Bij vroege
zaai en gunstige groeivoorwaarden kan
het gewas hetzelfde jaar 2 sneden geven.
De gemiddelde opbrengst bedraagt 20000
kg per h.a. met 10 pet. drogestof en 20
pet. ruweiwit in de drogestof.
Een bezwaar is, dat Westerwoldsch raai
een dorre stoppel met een slechte struc
tuur nalaat. Wellicht zou men dit be
zwaar eenigszins kunnen ondervangen
door gelijktijdig 4-5 kg. roode klaver te
zaaien. (Zie ook volgend nr.).
en liefst de duurste die er is en probeer daarna Ivorol. Dan neemt U waar hoe
Ivorol in reinigend-, witmakend- en schuimend vermogen alle andere verre overtreft
Tube 60, 40 en 25 ct.
-Illlllllllll
VOOR DE VROUW.
Illllll-
SUPERCHIC PATROON. BUITENGEWOON.
5552
5325 Sportblouse. Voor gr. 44, ben. 1,10 M. zijde van 130 cM.
