TEXELSCHE COURANT
Rantsoeneering Electriciteit
53ste Jaargang
Zaterdag 16 Augustus 1941 Eerste blad
No. 5576
=Victorie
N.V. Texelsche Electriciteits Maatschappij.
VAN ZESSEN KLAAR.
want Duitschland
wint voor Europa
op alle fronten.
VOOR DE LANDBOUW
Per post zijn kaarten verzonden voor opgave van
bepaalde in gebruik zijnde apparaten.
Al onze afnemers zijn verplicht
deze kaarten duidelijk leesbaar
in te vullen en voor of op
20 Augustus terug te zenden.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat, voor zoover
deze apparaten in 1940 zijn aangeschaft, vooral de
datum van ingebruikneming moet worden ingevuld.
Duitschland wint
voor Europa
op alle Fronten
Uitgave
N. V. Boekhandel en Drukkerij
v. h. Langeveld en De Rooij
Den Burg Telefoon 11
VERANTWOORDELIJK REDACTEUR:
G. Joh. Duinker, Parkstr. 10, Den Burg
7. TRUEBSAL 1ST NUTZ.
Lijden is nut.
(Devies van
TER OVERDENKING. ||||||||||V
IK KAN NIET.
,Wij Nederlanders hebben zoo'n kern
achtig volksgezegde, dat een levensles
voor allen inhoudt: .Kan-niet is dood,
wil-niet leeft nog!" We zeggen zoo
gauw, dat we iets niet kunnen maar dit
niet-kunnen is een voorwendsel om een
,;ik wil niet" achter te verbergen. Het is
maar zoo makkelijk te zeggen dat we
iets niet kunnen, terwijl we feitelijk het
o zoo goed zouden kunnen als we maar
aegelijk wilden. Het komt meestal op
de wil aan. We maken het ons zelf wijs
dat we een slechte gewoonte niet kun
nen a fleer en, dat we een moeilijke,
maar noodige opgave niet kunnen vol
brengen. Doch indien het ons maar
ernst was met onze wil, dan kwam het
wel in orde. We maken het in ons le
ven veel te gemakkelijk met de uit
vlucht: ik kan niet. We moeten ernstig
willen en onze wil stalen! Kan-niet is
dood, wil-niet leeft nog!
ZONDAG, 17 Augustus 1941.
VOOR HOOFD EN HART.
ZONDAG.
Wie met zichzlf tevreden is, heeft een
slechte smaak.
MAANDAG.
't Is beter bemind dan beroemd te
zijn.
DINSDAG.
Hij, die aan zelfverbetering werkt,
moet de vriend zijn van elk levend we
zen, van al wat leeft en gevoelt.
WOENSDAG.
Elkander begrijpen, ziedaar een on
zer verplichtingen. Weinige plichten ver
eischen een meer verfijnd zedelijk ge
voel, weinige worden minder in practijk
gebracht.
DONDERDAG.
Wat gij toestaan kunt, doe dat ter
stond, want weifeling vermindert de
waarde van een gave.
VRIJDAG.
Ook als zij, die zeggen: ,,Het kan
niet", gelijk zullen krijgen, zal de stij
ging der wereld toch te danken zijn aan
wie weten: „Het moet".
ZATERDAG.
Mannelijke, flinke geesten, worden
door de erkentenis eener dwaling ver
hoogd en versterkt.
HOE LAAT
DE ZON.
Za 16 Aug. op 6,22; onder 21 05
Zo. 17 Aug. op 6,24; onder 21.03
Ma. 18 Aug. op 6,26; onder 21.01
Di. 19 Aug. op 6,28; onder 20,59
Auto's en rijwielen (afgeschermd) licht
op: een half uuf na zonsondergang.
Verduisteren: van zonsondergang tot
zonsopgang.
DE MAAN.
Za. 16 Aug. op 0,43; onder 16,11
.Zo. 17 Aug. op 1,18; onder 17.05
Ma. 18 Aug. op 2.02; onder 17,57
Di. 19 Aug. op 2.54; onder 18,41
Nieuwe Maan: 22 Aug. 20.34.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za 16 Aug. 3,38 en 16,28
Zo. 17 Aug. 5,03 en 17,43
Ma. 18 Aug. 6,24 en 19,03
Di. 19 Aug. 7,38 en 20,10
Aan Zwembad De Schans een half
uur eerder.
ZWEMBAD DE SCIIANS.
alle werkdagen van 10-1 en 2-9 uur.
Zondags 101 en 36 uur.
BUSDIENST TIL REUVERS.
Van Den Burg: 11 en 17.30 uur.
Van De Cocksdorp: 8 en 16.15 uur.
Zondags: Van De Cocksdorp 9.30.
Van Den Burg: 11.
BEZOEKUREN
TEXELS NOODZIEKENHUIS.
Dinsdags, Donderdags, Zaterdags
van 23 uur.
Zondags, Maandags, Woensdags en
Vrijdags van 23 en van 77,30.
WAT ER GEBEURDE....
16 AUGUSTUS:
1638- Maria de Medicis bezoekt Hol
land.
1743: De scheikundige Lavoisier geb.
1836 Eerste steenleggng van de Are
de Triomphe te Parijs.
17 AUGUSTUS:
1801: Rob. Fulton maakt een proef
tocht van vier uur met een door
hem uitgevonden onderzeeboot.
1827: Nederland in een aartsbisdom en
zeven bisdommen verdeeld.
1786: Frederik de Groote overleden.
18 AUGUSTUS.
1927. Proefpolder Andijk droog.
19 AUGUSTUS:
1662 Blaise Pascal overleden.
1790: Eerste demonstratie van een
rolschaatsenrijder op de weg
Den Haag-Scheveningen.
Ferme jongens, stoere knapen. Ons land
telt deze bij duizenden. Dit is de laatste
weken gebleken, want vele duizenden
voegden zich bij de legerscharen, die de
strijd reeds hebben aangebonden tegen
de bolsjewistische horden.
Ferme jongens, stoere knapen, meld
den zich voor het legioen, vertrokken
reeds naar het Oosten en rekenen er op,
dat ook u zult volgen om met hen te
bewijzen, dat ferme en stoere Nederlan
ders, van zessen klaar, weten wat hun
plicht is en zich dus melden bij het:
VRIJWILLIGERSLEGIOEN NE
DERLAND, Koninginnegracht 22
's Gravenhage.
VVVVVV V V V V V V V V V V
VVVVVV V V V V V V V V V V
VEREENIGING
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL.
BEKALKEN.
Wanneer het graan van het land is en
men begint weer met de stoppelwerk
zaamheden, is het de juiste tijd om kalk-
meststoffen te strooien. We zijn er van
overtuigd, dat er op ons eiland nog
vele perceelen zijn, die door het toedie
nen van kalk in betere conditie zijn te
brengen.
Vooral onder de tegenwoordige om
standigheden verdient de kalkbemesting
bijzondere aandacht. Iedere boer weet nu
wel, dat het er met de voorziening van
ae andere meststoffen minder goed voor
staat, en we zullen dus in het komende
seizoen een beroep moeten doen op de
voedingsstoffen die nog in de bodem zijn
Een van de middelen daartoe op zure
gronden is het geven van een kalkbemes
ting. Want niet alleen geven we de plant
daardoor de beschikking over de onmis
bare plantenvoedingsstof: kalk, maar we
bereiken tevens, dat andere voedings
stoffen in de bodem ter beschikking van
de planten komen. Op zure gronden zijn
de in de grond aanwezige voedingsstof
fen meestal zoo sterk geabsorbeerd, dat
de plantenwortels het slechts zeer moei
lijk aan de bodemdeeltjes kunnen ont
trekken.
Bovendien heeft kalk een structuur-
verbeterende werking. En we weten nu
langzamerhand allen wel, dat de struc
tuur van de grond een zeer groote in-
loed heeft op de groei van de gewassen.
Een direct gevolg van structuurverbete
ring is: een beter beworteling van de
planten en dus een vermeerdering van de
voor de planten bereikbare voedingsstof
fen.
Een eerst voorwaarde voor de gunstige
werking van de toegediende kalkmeststof
ten is, dat de kalk op de juiste wijze
door de bouwvoor verdeeld wordt. Hier
voor leenen zich de stoppelbewerkingen
bij uitstek. Kalk is een product, dat
maar moeilijk door de grond te mengen
is. De soorten, die wij op de lichte gron
den gebruiken, zijn alle onoplosbare en
het duurt lang, eer die voldoende door de
bouwvoor gewerkt zijn. En dit laatste is
toch beslist noodig, wil een bekalking het
juiste resultaat hebben. Bij eenigzins
groote kalkgiften lijkt het ons noodig dit
op de volgende wijze te doen:
Een gedeelte van de kalk wordt ge-
gtven over de stoppels. Na de eerste
stoppelbewerking wordt een tweede ge
deelte gegeven, wat flink door de grond
wordt gewerkt met eggen of cultivato-
ren. Een derde gedeelte kan dan gegeven
worden als het land geploegd is, vóór 't
zaaien. Alvorens te bekalken, verdient 't
echter aanbeveling de grond te laten on
derzoeken. De kosten hiervan zijn voor
onze leden zeer gering (f 0,25 per mon
ster). Niet altijd zijn perceelen, die men
als ,,zuur" beschouwt, dit ook werkelijk.
Zooals reeds opgemerkt werd gebrui
ken wij voor de lichtere gronden hoofd
zakelijk onoplosbare kalk. Het gebruik
van oplosbare kalk op lichte gronden
heeft het bezwaar van een te snelle, bij
tende werking, waardoor de organische
stoffen in de bodem te snel worden af
gebroken. We moeten op onze zandgron
den waken voor humusverlies.
Op zwaardere gronden geldt dit be
zwaar niet
De keuze van kalkmeststoffen is mo
menteel zeer beperkt. De tot nu toe op
Texel veel gebruikte Kencicakalk is niet
te krijgen. Ook Silicakalk is niet voorra
dig. Er zijn echter nog voldoende andere
goede kalkmeststoffen te krijgen, waar
van we er hier enkele noemen.
Schuimaarde.
Een oude bekende, die nog steeds door
vele boeren gewaardeerd wordt. De
kalk komt er in voor als koolzure kalk.
Ze verdient momenteel de aandacht door
ae andere voedingsstoffen, die er in voor
komen. Bij een gift schuimaarde van
10,000 kg. per h a. (giften van 8000 tot
10,000 kg. moeten op Texel als het maxi
mum gelden), kan men er op rekenen
naast de kalk tevens een hoeveelheid zui
ver fosforzuur overeenkomende met plm.
-00 kg. super 20 pet., zuivere stikstof ge
lijkstaande met 150 kg kalkammonsal-
peter en ook nog wat kali mee te geven.
Een bezwaar van deze meststof is de
hooge vrachtprijs.
Landbouwkalk cn Pocdcrkalk.
Twee kalkmeststoffen, die de kalk be
vatten als oplosbare kalk. Het zijn dus
speciaal kalkmeststoffen voor de zwaar
dere gronden. We hooren over het ge
bruik van deze meststoffen op de zavel-
en kleigronden gunstige resultaten.
Dolomielmergcl.
Een nog tamelijk nieuwe meststof voor
ons eiland Verdient speciaal de voorkeur
op magnesiumarme gronden. Behalve
koolzure kalk bevat dolomietmergel n.l.
ook koolzure magnesia In bepaalde stre
ken van ons land bereikte men met deze
meststof zeer goede resultaten. Ook op
ons eiland zullen zeer zeker meerdere
perceelen voorkomen, die naast kalk ook
magnesium behoeven. Ook dit jaar von
der. we weer enkele malen magnesium
gebrek.
Emkalkalk.
Een geheel nieuwe meststof voor Texel.
Bevat de kalk als koolzure kalk in een
zeer hoog percentage (95 pet.) Omtrent
de werking is ons nog niet veel bekend.
Blijkens ervaringen a^an de vaöte wal is
de werking zeer goed. Zal door gebrek
aan andere kalkmeststoffen ook op ons
eiland waarschijnlijk wel aftrek vinden.
Kalkfosfaat.
Een kalkmeststof, die tevens fosfor
zuur bevat. Het is nog niet voldoende be
kend, of het fosforzuur in deze meststof
vcor de planten opneembaar gemaakt
kan worden Het fosforzuur is n.l. aan
wezig in een in water onoplosbare vorm.
Ook in zwakke zuren komt deze fosfaat
waarschijnlijk niet in oplossing. In Gro
ningen heeft men proeven met kalkfos
faat genomen. Zoodia ons het resultaat
van deze proeven bekend is, hopen we
dit mede te deelen. Het is wel waar
schijnlijk, dat op zure gronden het aan
wezige fosforzuur werkzaam zal zijn.
Voorshands is het veilig deze meststof
uitsluitend als kalkmeststof te beschou-
Samenstelling van de genoemde kalk
Naam de kalk komt procent
er in voor als
Schuimaarde CaC03 33-35
.meststoffen:
omgerekend
tot CaO
20
oplosbaar bijproducten
of onoplosb.
onoplosb. Vs-l'Vu fosfor
0.2-0.4 stikst.
0.1% kali
1 andbouwkalk
Ca(HO)2
70
53
oplosb.
geen
Poederkalk
Ca(OH)2
80-85
60-63
oplosb.
geen
Dolomietmergel
CaC03
70
40
onoplosb.
9 koolz.
magnesia
Emkal
CaC03
95
53
onoplosb.
l°/o magnesia
Kalkfosfaat
CaC03
70
40
onoplosb.
6i/2°/o fosforz.
Willen wij deze kalkmeststoffen gaan
vergelijken dan rekenen we met de aan
wezige CaO. Nemen we bv. voor Land
bouwkalk een prijs aan van f 16.00, dan
redeneeren we als volgt. 530 kg. CaO
(ongebluschte kalk) kost in Landbouw
kalk f 16.00. Dit is per kg. 3 ct. Gerekend
naar Landbouwkalk mag Poederkalk dus
kosten 600X3 ct. of f 18.00. Op deze wij
ze kunnen we nu ook de waarde van de
andere meststoffen berekenen, waarbij
we natuurlijk rekening moeten houden
met eventueele bijproducten.
CaO is ongebluschte kalk.
Ca(OH)2 is gebluschte kalk.
CaC03 is koolzure kalk.
GRONDONDERZOEK.
De tijd voor grondonderzoek is weer
aangebroeken. We hopen spoedig weer
vele aanvragen te krijgen We hebben in
de afgeloopen weken de opmerking nog
al eens gehoord; Grondonderzoek heeft
nu geen waarde, want we kunnen de
noodige meststoffen toch niet krijgen.
We meeenen echter, dat er ook nu al
leszins reden is het grondonderzoek voort
te zetten. Het kan juist nu voor de boer
zeer belangrijk zijn de voedingstoestand
van de verschillende perceelen te ken
nen. Om maar één ding te noemen: Er
is wat de behoefte aan bepaalde voedings
stoffen betreft nog al wat verschil tus-
schen de diverse gewassen. Op fosfor-
zuurarme perceelen zal men bij voor
keur geen erwten en boonen zaaien, daar
dit licht tot mislukking kan leiden. Op
kali-arme gronden kome men niet met
gewassen als aardappelen en bieten. Zoo
is er meer te noemen.
We gaan dus op de ingeslagen weg
verder en rekenen op een groot aantal
aanvragen.
DISTRIBUTIE.
Inlevering bonnen winkeliers.
Winkeliers dienen op de voor hen be
stemde dagen in te leveren de volgende
bonnen en wel vóór 's morgens 12 uur:
Voor brood(bakkers): van de brood
kaart alle bonnen 30, alsmede de nieu
we bon; van de bloemkaart alle bonnen
30. Voor brood kan de bon 29 broodkaart
en 10 bloemkaart niet meer ingeleverd
worden.
Voor gebak (winkeliers en eventueel
bakkers): zie brood.
Voor tarwebloem: alle bonnen 30, aan
gevuld met de nieuwe bloembon en nog
hoogstens 19 stuks van de oude bon 10.
Het inleveren van 19 bonnen van bon 10
kan alleen deze week geschieden. Een
volgende week mogen er geen 19 stuks
van bon 30 ingeleverd worden. Invullen
het bewijsje MD201B.
Van de boter- en vetkaart: de bonnen
26 en 27, opgeplakt volgens voorschrift.
Voor kaas: bon 30 en de nieuw geldig
te verklaren bon; de bonnen 26, 27, 28 en
29 kunnen niet meer ingediend worden
Voor eieren: alle bonnen 30 en de
nieuw geldig te verklaren bon.
Voor vleesch (slagers); uitsluitend op
Maandag alle bonnen 30 en nog hoog
stens 99% rantsoen van bon 29. Bonnen
vleesch en vleeschwaren afzonderlijk.
Voor vleeschwaren (winkeliers): alle
bonnen 30 en nog hoogstens 9 rantsoenen
van bon 29. Bonnen vleesch en vleesch
waren afzonderlijk.
Voor melk: alle bonnen 30 en de nieu
we bon. Alle van de nieuwe melkkaart.
Voor aardappelen: uitsluitend de bon-
ren 29 en 30. Bon 30 dient, daar dit een
half rantsoen is, afzonderlijk opgeplakt te
woiden. Op het bewijsje wordt echter
vermeld het totaal aantal rantsoenen;
men dient hiertoe de bonnen 30 te deelen
door 2.
WEHRMACHTMARKEN
„KAFFEE ODER TEE".
Op de bovengenoemde weermachtsmar
ken a 15 gram dient afgeleverd te wor
den 30 gram koffiesurrogaat. Om deze
bonnen te kunnen inwisselen bij de distri
butiedienst, moet men minstens 83 stuks
inleveren om voor een toewijzing van 10
ïantsoenen in aanmerking te komen.
WIE IETS BESLUIT IN TOORN,
ZAAIT IN STORM.
WERELDNIEUWS
IN WEINIG WOORDEN
FINLAND
Alle in 1922 geboren dienstplichti
gen zijn voor de keuring opgeroepen.
BRAZILIË.
De V.S. trachten luchtbasis in Bra
zilië te krijgen.
BULGARIJE.
Door ophanging zijn te Sofia vier
officieren van het vroegere tsaristische
leger als spionnen terechtgesteld.
AUSTRALIË.
De Australische premier Menzies
acht de situatie in de Stille Oceaan nu
gevaarlijker dan ooit. De veiligheid van
Australië staat z.i. op het spel.
IRAK.
Voor de tweede maal in een paar
dagen tijd is een moordaanslag gepleegd
op de Iraksche premier, de Engelschge-
zinde Madfai.
JAPAN
Geruchten over het afbreken van
het telefoonverkeer JapanV S. worden
tegengesproken.
Op de Japansche minister van bin-
nenl. zaken Hiranoema is een aanslag ge
pleegd. Zijn toestand is ernstig.
SOVJET-RUSLAND
In de Z. Oekraine hebben de verbon
een troepen weer belangrijke terrein
winst geboekt.
De Zwarte Zee is ten deele bereikt
Volgens het Zweedsche blad Dagens
Nyheter heeft de oorlog tegen Sovjet-R.
ru een kritiek stadium bereikt.
VEREENIGDE- STATEN
Uit het staatstuchthuis te Mac Les
ter ontsnapten Zondag vier gevangenen.
Ze staken een bewaker met messen neer,
schoten op de sheriff, waardoor deze is
overleden en gingen er met een auto
vandoor. De politie slaagde er in de
vluchtelingen te achterhalen. Drie wer
den neergeschoten, no. 4 gaf zich over.
ENGELAND
Engeland leeft in afwachting van
zeei groote luchtaanvallen. Zoo ver
klaarde Duff Cooper. De Duitsche duik-
bcoten noemde hij het grootste gevaar,
omdat deze de aanvoer naar Engeland
zoo ernstig bedreigen.
Verscheidene Engelsche steden en
vliegvelden waren opnieuw het doel der
Duitsche luchtaanvallen. Vooral Birming
ham, Great-Yarmouth en Ramsgate wer-
aen getroffen.
FRANKRIJK
Tot opperbevelheL>ber van de Fran-
sche strijdkrachten in Noord-Afrika is
benoemd Generaal Mendigal, die zich
door zijn studies over de luchtoorlog
groote bekendheid verwierf.
De bevoegdheden van de plaatsver
vangend premier en Minister v Buitenl.
Zaken, Adm Darlan, zijn uitgebreid. Hij
werd benoemd tot Minister van Nationa
le Defensie. De Admiraal zorgt nu voor
de algemeene organisatie der nationale
verdediging
iiiiiiiillllll
lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
GEMEENTE TEXEL.
'.(lllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiKiiiiiiiillllll
AFHALEN AANVRAAGFORMULIER
ter verkrijging van vetkaarten.
De Burgemeester van Texel maakt be-
kend, dat van Maandag 18 Aug. af (al
leen des morgens) aan het distributiekan
toor afgehaald kunnen worden formulie
ren ter verkrijging van vetkaarten. Voor
een vetkaart zullen in aanmerking ko
men diegenen, wier gezamenlijk gezins
inkomen ligt beneden de hieronder ver
melde normen.
Aantal gezinsleden
1
Gezinsinkomen
minder dan
f 1000.—
f 1100.
f1200
f 1300
f 1400
f 1500.—
f 1600
Alvorens het formulier MD 100 in te
vullen, dient men de toelichting aan de
achterzijde te lezen. Het ingevulde for
mulier moet bij de uitreiking der kaar-
len worden overgelegd op tijd en plaats,
nader in dit blad aan te geven. De for
mulieren MD 100, welke bij den distri-
butiedienst binnenkomen, worden niet
teruggezonden.
Zij, die bij de uitreiking van boter- en
vetkaarten geen formulier hebben inge
vuld, ontvangen obterkaarten. In eigen
belang wordt men dus aangeraden, wan
neer men hiervoor in aanmerking komt,
het formulier MD 100 in te vullen en op
de zitting in te leveren.
Texel, 14 Augustus 1941.
De Burgemeester van Texel,
KAMP.
