De
m
Wat iedere konijnenhouder
weten moet.
Avonturen van
Robinson Crusoë,
IllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUllfllll^llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
HIIII BINNENLAND
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiniiii||||||
GEMEENTEN IN NOOD.
Rotterdam en Amsterdam heb
ben de grootste tekorten.
Het getal noodlijdende gemeenten
neemt steeds toe, d.w.z., dat er steeds
meer gemeenten zijn, welke ondanks het
opvoeren der belastingen tot het hoogst
toegestane peil, niet in staat zijn, zonder
een extra rijkssubsidie, al haar uitgaven
te dekken.
Het aantal gemeenten, dat op een
rijksbijdrage is aangewezen, bedroeg tot
voor kort omstreeks 30. Dit aantal is
thans gestegen tot 400.
Het zijn in de eerste plaats de groote-
re gemeenten, welke met moeilijk te dek
ken tekorten te kampen hebben.
De oorzaken van deze nieuwe stijging
der moeilijkheden liggen voor een deel
in de grootere uitgaven voor politie,
biandweer en luchtbescherming. Voor
Botterdam en Amsterdam komt hierbij
nog het stilliggen der havenbedrijven.
Meer dan de helft van het totale tekort
komt dan ook voor rekening van Rotter
dam en Amsterdam samen.
Het Rijk heeft opnieuw de hand over
het hart gestreken en het bedrag, dat
beschikbaar gesteld wordt voor noodlij
dende gemeenten, verhoogd tot 50 milli-
oen gulden. Dit geldt voor 1941. Vroeger
was voor dit doel beschikbaar ongeveer
32 millioen.
DRUIVEN. Het veilen voor export is
Dinsdag in het Westland begonnen.
KIPPENBOETEN. Tusschen Den Hel
der en Alkmaar huist menig gevlucht
Heldersch gezin in een.... kippenboet.
welke niet zelden voor schandalig veel
geld worden verhuurd. Voor drie hok
ken ter gezamenlijke waarde van f 400
werd volgens de Held. Crt. driemaal f4-
per week gevorderd De economische
rechter is nu te hulp geroepen om aan
zulke praktijken paal en perk te stellen.
PRODUCTIESLAG. Van 19-23 Aug.
wordt in Pulchri Studio te Den Haag 'n
tentoonstelling gehouden, uitgaande van
Commissie-Posthuma. Aangetoond zal
worden, waarom een productieslag nu en
in de toekomst in Europa noodig is; hoe
die slag in Duitschland sedert 1934 ge
voerd wordt; waarom ook in Nederland
die slag is ingezet en wat daarbij op de
voorgrond staat.
„schele hoofdpijn" maken be
hoorlijk werken onmogelijk I
Neem een "AKKERTJE", even
liggen. Daarna weer frisch.
IIIIIIIIIIHIIIIII VOOR DE JEUGD.
EEN VERHAAL UIT HET HOOGE
NOORDEN.
Hoe Erich aan de wolven ontkwam.
Ik wil jullie vertellen van Erich, de
12-jarige zoon van een houthakkerspaar,
dat in een gehuchtje in het noorden van
Zweden, in Lapland, woonde. Zijn ou
ders waren arm. Met het houthakken
viel niet veel te verdienen en het was
maar gelukkig, dat vader zo handig was
in het houtsnijden en timmeren. Hij
maakte allerlei houten gebruiksvoorwer
pen en die ging hij van tijd tot tijd in de
stad, op eenige kilometers afstand, gele
gen, verkopen. In die stad moest Erich
naar school, maar dat viel in de winter
niet mee. Dan moest hij vaak door de
dikke sneeuw heen en niet zelden waren
de wegen geheel onbegaanbaar. Daar
door miste hij dan nogal eens de lessen
en kwam hij, hoe hij ook zijn best deed,
hoe verstandig hij ook was, bij de andere
kinderen ten achter.
Op zekere dag was vader niet in staat
zijn gewone werk te verrichten Hij had
ernstig kou gevat en moest naar bed. Het
liet zich aanzien, dat hij lange tijd niet
naar buiten zou mogen. Goede raad was
toen duur! De toch reeds geringe inkom
sten ontbraken nu geheel. Wie moest nu
naar de stad om te trachten, het hout
werk aan de man te brengen? De winter
was vroeg ingevallen. Er lag al een dik
pak sneeuw
Toen besloot Erich de taak van vader
over te nemen. Hij nam zijn slee, zette
daarop een tobbe en deed daarin het
houtwerk, dat vader in de weken voor
zijn ziekte had gemaakt. Hij kreeg van
moeder flink wat brood mee en ook
zijn schaatsen, want zijn weg zou ge
deeltelijk over een dichtgevroren meer
gaan. Al spoedig had hij een flinke af
stand afgelegd en toen hij eenmaal op 't
meer was, kreeg hij er op zijn schaatsen
de vaart helemaal in. Maar wat
was dat? Het leek wel, of hij wolven
hoorde huilen. Dat zag er niet best uit.
Stel je voor, dat die op hem af kwamen.
Nu zag hij het duidelijkhet waren
werkelijk wolven, ze kwamen nader en
nader. Wat moest Erich doen? Hij had
wel een mes bij zich, maar daarmee zou
hij zich toch al die wolven niet van het
lijf kunnen houden Hij dacht eerst nog
te kunnen vluchten, maar daar kon niets
van komen door de slee met al dat hout
werk. Zou hij de boel dan maar in de
steek laten?
UIT DE TIJD VAN 1870.
Onder de puinhoopen der bibliotheek
van Duinkerken, welke bij de hevige
gevechtshandelingen verwoest is, heeft
men een document gevonden uit de tijd
der belegering van de Fransche hoofd
stad in 1870-'71. Dit document is in zoo
verre interessant, dat het een licht werpt
op de fantasieprijzen, welke men toen
voor bepaalde levensmiddelen moest be
talen. In dit document wordt aan de na
tionale verdedigingsraad van de Fran
sche regeering van 1870 de eisch gesteld,
de levensmiddelen te requireeren en vas
te prijzen te bepalen om de schandelijke
speculaties" tegen te gaan. Op de prijs
lijst worden de volgende cijfers genoemd
die met het oog op de onvergelijkelijk
hooge koopkracht van de toenmalige
Fransche frank zelfs de prijzen, welke
thans in de sluikhandel gevraagd worden
in de schaduw stellen. Een speenvarken
kostte 980 francs, een pond boter 40 frs,
een haantje 99 francs, een ei 3 francs,
een mud aardappelen 100 francs. Hoe
zeer de Parijsche bevolking tijdens het
beleg door honger gepijnigd werd, blijkt
uit de prijslijst over honden-, olifanten
en rattenvleesch. Een pond honden-
vleesch werd betaald met 4 francs, oli-
fantenvleesch met 20 francs en voor een
rat betaalde men grif twee francs.
VAN DE TIEN MENSCHEN, MET WIE
MEN TE DOEN KRIJGT, MAAKT MEN
ER NEGEN ONTEVREDEN EN EEN
ONDANKBAAR
(Lodewijk XVI)
WOORD EN DAAD
Aan dhr Mak wordt wegens waar
neming betrekking hoofd der school aan
De Koog (vier mnd.) een gratificatie van
f 83,33 toegekend.
Aan de gemeenteveldwachters P.
Boon, A. Brans, D. Bruin en W. Duinker
wordt wegens het meerdere werk, dat in
deze tijd van hen wordt verlangd, een
gratificatie van f 50 toegekend.
Leeningen aangegaan van f 500,
(extra kosten distributie 1916), f 10.000
(kasgeld), f 3000 (school met onderw. wo
ning te Oost en De C.) en f 11250 (distri
butie).
ZATERDAG 7 JULI 1917.
Stemming ter voorziening in de vaca
tures wegens het volgens rooster aftre
den van vijf leden. Gekozen worden de
heeren W. Mets Tz. en Jb. Kikkert Nz.
Herstemming moet plaats hebben tus
schen de heeren Abr. Boon, C. H. Broek
kamp, B. Dros, A. Langeveld Pz., J. C.
Visser en KI. Vlaming.
Deze herstemming vindt plaats op 14
Juli 1917. Dan worden gekozen de heeren
Boon, Dros en Langeveld.
ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1917.
Aanwezig; alle leden.
Eervol ontslag verleend, op verzoek,
aan mej. J. E. Sparnaay. onderwijzeres te
De Cocksdorp.
314
(Tekening P.I.B.)
Toen kreeg hij opeens een goed idee
In een oogwenk had hij de tobbe onder
ste boven gekeerd. Alle houtwerk rolde
over het ijs. En toen.... Toen kroop
Erich onder de tobbe. Veel ruimte was
er niet, maar hij was voorlopig buiten
gevaar. Door het spongat kon hij ge
noeg frisse lucht krijgen en kon hij ook
nog wat zien. Al spoedig waren de wol
ven nu bij de tobbe gekomen, maar ze
konden die onmogelijk overeind tillen.
Ze staken hun poot of zelfs hun snuit
wel eens door het gat, maar dan maak
ten ze kennis met het scherpe mes van
Erich. Geruime tijd wel enige uren
snuffelden de wolven rond en toen
begon Ench zich wel wat ongerust te
ANECDOTES
11 ANTIIONIE VAN DIJK
Een begaafd leerling.
Zooals men weet, was Anthonie van
Dijk een der knapste leerlingen van de
schilder Rubens Op zekere dag, toen Ru
bens een wandeling was gaan maken, slo
pen Van Dijk en zijn kameraden zijn ate
lier binnen om eens te kijken, hoe hij z'n
ontwerpen maakte en ze op doek uit
werkte. Terwijl ze hoe langer hoe dich
ter voor een schilderij traden, dat nog
onvoltooid op een ezel stond, had een 't
ongeluk te vallen, waardoor hij langs
het schilderij streek en met zijn mouw
de arm van Magdalena en de kin van
Maria uitwischte, die Rubens geschilderd
had.
De jongelui geraakten hierover zoo in
angst, dat ze niet wisten, wat ze moes
ten doen. Eindelijk wisten ze Van Dijk
over te halen Hij zou probeeren de scha
de te herstellen. Van Dijk zette zich aan
'i werk en slaagde zoo goed, dat Rubens
later getuigde:
„De kin en de arm zijn niet het slecht
ste, wat ik heb geschilderd".
Anthonie v. Dijk (Dijck) werd 22
Maart 1599 te Antwerpen geboren en is
9 December 1641 te Londen overleden. -
Hij muntte vooral uit als portretschilder,
maar verwierf zich ook veel roem door
zijn godsdienstige schilderijen.
VAN TEXELS RAAD.
Aanbieding Gemeenterekening 1916
Ze sluit met f 170565 en een batig slot
van f 434.
Goedkeuring rekening Armbestuur
en Weeshuis.
Vaststelling kohieren schoolgeld.
Benoemd tot onderwijzeres aan De
Waal mej. M. Brouwer, van Oosterend.
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1917.
Aanwezig: alle leden.
Installatie nieuwgekozen leden. De
heer Mets heeft reeds 24 jaar zitting, de
heer Langeveld 12.
De heer Mets als wethouder herko
zen.
Ged. Staten berichten, dat de Prov-
subsidie nieuwe weg Den BurgHaven
van f12000 op f15000 zal worden ge
bracht.
Voorz. deelt mee, dat een lijvig rap
port omtrent waterleiding op Texel voor
de leden ter inzage ligt. Zoolang nog
geen bonngen zijn verricht, kan men
nog geen conclusie trekken.
Voorloopige vaststelling Gemeente
rekening 1916.
Aanbieding begrooting Alg. Armbe
stuur 1918; ze sluit met f 6846 en houdt
rekening met een subsidie van f 5000.
Benoemd tot onderwijzeres te M.
Eierland mej. A. Kweldam te Obdam.
315
maken. Het werd avond Hij kreeg hon
ger en doordat hij op het ijs lag, werd
hij heel koud. Hij liet bijna de moed in
de schoenen zakken, toen hij gerinkel
van bellen van een arreslee en daarop
geweerschoten hoorde. Verschrikt stoven
de wolven uiteen. Kort daarna hoorde
Erich voetstappen en toen werd de tobbe
opgetild. Het was de dokter uit de buurt,
'die Erich te hulp was gekomen. Op
grote afstand had hij gezien wat hier
gaande was.
Hoe het verder ging, wist Erich niet
meer, want hij raakte buiten bewustzijn.
Toen hij weer bijkwam, lag hij thuis in
zijn bed en stonden vader en de dokter
bij hem. Vaag herinnerde hij zich nu
III HERSEN-GYMNASTIEK III
38. DE TREIN EN DE DUIF.
Om twaalf uur 's middags vertrekt 'n
trein van B naar M en op hetzelfde oo-
genblik een van M naar B langs dezelf
de baan. Beide treinen rijden met een
snelheid van tachtig km per uur. De af
stand van B naar M bedraagt 480 km.
Tegelijk met de trein uit B vertrekt
van daar een duif, die voor de trein uit
vliegt en de rails volgt met een snelheid
van 90 km per uur. Deze duif volgt de
rails in de richting van M tot ze de an
dere trein ontmoet; dan keert ze terug
to' ze de trein uit B weer bereikt heeft;
zoo blijft ze heen en weer vliegen tus
schen beide treinen tot deze treinen el
kaar ontmoeten. Welke afstand heeft de
duif op dat oogenblik sinds haar vertrek
uit B afgelegd
DF OPLOSSING.
38 Het vraagstuk leek erg lastig, maar
de oplossing is echter gemakkelijk te
vinden, als men als volgt te werk gaat:
Aangezien de beide treinen tegelijker
tijd vertrekken en even snel rijden, moe
ten zij elkaar ontmoeten halverwege de
totale afstand, dus ca 240 km. of drie
uur rijden. De duif heeft dus ook drie
uur gevlogen en daar deze negentig km.
per uur aflegt, heeft zij, als de treinen
elkaar ontmoeten, in het geheel driemaal
negentig, of 270 km. afgelegd.
NIEUW VRAAGSTUK.
39. Om in te vullen:
een soort koets
een soort boom
omgang
een opdracht
een soort soep
Van boven naar benéden moet u de
zelfde namen krijgen.
ONZE DICHTERS.
10 DIE LACH
Zooals wanneer op eens de zonneschijn
Door 't zwart der breede wolken heen
komt breken,
En schittert in de tranen, die er leken
Van blad en bloem, als vloeiend
kristallijn,
Zóó. dat 't weenen lachen schijnt te zijn-
Zoo is wat mij ontstemt op eens geweken
Mathilde ontsluit uw mond zich om te
spreken,
En dooit een glimlach om uw lippen, fijn:.
Doch van de lach is glimlach dageraad,
En klinkt uw lach, hoe drinken hem
mijne ooren!
De vreugde vaart door pols en vezel
rond,
En met geloken oog zie 'k uw gelaat
Zoo zonnig; 'k meen uw zilvren lach te
hooren.
Wanneer ik roerloos wacht op de
uchtendstond
JACQUES PERK.
Jacques F. H. Perk (Dordrecht 10 Juli
1859-Amsterdam 1 Nov. 1881) onder
scheidde zich door de prachtige klank en
de zuivere beelden zijner gedichten
(meest sonnetten). Hij stierf als jong stu
dent aan de Amsterdamsche Universiteit.
weer, wat er gebeurd was en het eerste,
wat hij vroeg was: Wat is er nu van
vaders houtwaren geworden?
Nu, daarop kon de dokter een gerust
stellend antwoord geven. De koetsier
haci er voor gezorgd, dat die bij een
handelaar in de stad terecht kwamen. De
volgende week zou hij daar het geld voor
kunnen halen. Wat was Erich blij. Maar
nog wel het meest, omdat hij door de
dokter in de gelegenheid werd gesteld,
geregeld en goed onderwijs te genieten,
terwijl vader, die na een paar weken
weer aan het werk kon gaan, in de stad
bij die handelaar zoveel van zijn hand
houtsnijwerk kon slijten, dat hij nauwe
lijks aan de vraag kon voldoen
141. Nu hij dicht vaatwerk had, kon
Robinson aan een lang onvervulde wens
voldoen. Hij wilde boter maken Zijn la
makudde gaf zo'veel melk, dat hij er
geen weg mee wist.
142. Robinsons eerste werk was nu het
vervaardigen van een karn, wat nu met
zijn waterdicht aardewerk niet moeilijk
was. Weldra stond hij te karnen, wat een
geweldig karweitje was.
143. Hij stond intussen te dromen van
heerlijk in de boter gebraden vogels, ge
bakken aardappels enz., toen hem inviel
dat zijn vuur was uitgegaan, en dergelijk
genot nog even moest wachten
EEN KASTEEL VOOR EEN BOEK
Voor de uitvinding van de boekdruk -
kunst waren boeken 'n groote zeldzaam
heid en dus kostbaar. Een liefhebber der
werken van Livius bood eens een ka
steel met al de omringende landerijen
aan om slechts een deel van dit werk te
bezitten.
II.
Het konijn is vrij gevoelig voor ver
schillende ziekten Daarom moeten ze
doelmatig worden gehuisvest en gevoed.
Menschen, die nooit zulke dieren heb
ben gehouden, en zelfs geen idee hebben,
wat hun redelijkerwijze toekomt aan voe
ding en huisvesting, geef ik in de eerste
plaats de raad: Koopt een populair boek
je, waarin een deskundige u op zakelijke
wijze voorlicht, aan welke eischen moet
worden voldaan. En kunt u aan deze ei
schen met voldoen, spaar dan verdere
uitgaven; koopt geen konijnen, pluimvee,
geiten of schapen, want ook deze laatste
drie diergroepen zijn thans in de alge-
meene dierenhouderij-race betrokken en
lijden op vele plaatsen een jammervol
bestaan.
Het grootste voordeel, tevens het groot
ste gebrek van het konijn is, dat het alles
vreet, en overal gehouden kan worden.
Tafelafval, dat vooral bij warm weer
dikwijls verzuurt en beschimmeld brood,
mogen tot op zekere hoogte door een
varkensmaag worden verdragen, maar
een konijn kan dat niet.
Gras is een echt konijnenkostje, maar
geen nat gras geven. Daar een konijn be
trekkelijk weinig vocht kan verdragen,
beteekent nat gras dikwijls zijn dood.
Voorts vergeet men dikwijls een konijn,
dat op droog voer staat, bv. hooi en
brood, drinken te geven, wanneer het
dier zwaar drachtig is of werpen moet,
resp. geworpen heeft en een zekere hoe
veelheid vocht moet hebben om zijn jon
gen te kunnen zoogen.
Het is algemeen bekend, dat paarde
bloemen met hun „melksap" een voor
treffelijk en gezond konijnenvoer zijn,
waarvan de langooren zonder bezwaar
hun buikje kunnen voleten, doch ik zag
dezer dagen een beginnend konijnenman
naarstig bezig boterbloemen te verzame
len (de paardebloemen raken op) om dit
min of meer giftige kruid, dat vrijwel
iedere planteneter laat staan, aan zijn
konijntjes te voeren.
Een fout, die ook veel wordt begaan,
is, dat men de dieren veel te weinig
geeft. Een paar slablaadjes, of één hand
je vol gras, achten sommigen al als een
flinke maaltijd voor zoo'n beestje. Ver
geet niet, dat alle planteneters groote
kwantums groenvoer noodig hebben,
daar er slechts weinig vaste voedings
stof in zit.
Copyright P. I. B. Bo« 6 Coponhog<