87600
TEXELSCHE COURANT
54,te Jaargang
Zaterdag 20 September 1941
Eerste blad
No. 5.585
=Victorie
MELDT U AAN
Texelsche Berichten
want Duitschland
wint voor Europa
op alle fronten.
Duitschland wint
voor Europa
op alle Fronten
Uitgave
N. V. Boekhandel en Drukkerij
v. h. Langeveld en De Rooij
Den Burg Telefoon 11
VERANTWOORDELIJK REDACTEUR:
G. Joh. Duinker, Parkstr. 10, Den Burg
LIJF- EN WAPENSPREUKEN.
1? RESPICE FINEM.
Let op het einde.
Keizer Maximiliaan I e.a.
Illlllllllll TER OVERDENKING. Illlllllllï
ONTROERD.
Hel woordje „ontroerd" vindt men
veel in jubileum- en begrafenisversla
gen. Een mensch is nu eenmaal op ze
kere oogenblikken des levens ontroerd
of meent aithans ontroerd te moeten
zijn- Maar men doet goed niet naar het
uiterlijk de werkelijke, de innerlijke
ontroering al te meten. Er zijn menschen
die kwistig zijn met ontroering, wier
tranen snel vlieten en wier deernis ih
veel „treilende" woorden wordt uitge
sproken, doch wier handelingen een
gebrek aan waarlijk meegevoel ver
raden. Anderen zijn stroef van blik en
norsch in hun doen, maar toonen zich
warm van waarlijk menschelijk meege
voel. Woorden zijn goedkoop en tranen
zijn een kwestie van aanleg, maar het
oprechte hart stuwt en leidt de daden»
Daarom moeten wij voorzichtig zijn in
ons oordeel over het binnenste van de
evenmensch en daarom moeten we zeil
ook zorgen, dat we de waarachtige ont
roering in ons doen werken: die van
het meegevoel in de daad.
ZONDAG, 21 September 1941.
IIIIIIIHIH VOOR HOOFD EN HART. Wltiüüï.
ZONDAG.
De wil en niet de gave maakt de ge
ver. (Lessing).
MAANDAG.
Goed zijn is streven naar het goedé.
(Douwes Dekker.)
DINSDAG.
Meer werkt de rede bit dan het blind
geweld. (Gallus.)
WOENSDAG.
De rede bedriegt ons, het 'geweten
nooit. (Rousseau.)
DONDERDAG.
Menigeen dreigt, terwijl hij beeft van
angst.
VRIJDAG.
jVief de kracht maar de duur van het
o'iepe gevoel maakt de diepe mensch.
(Nietzsche.)
ZATERDAG.
Sommige menschen weten het gewin
te maken tot een bron, waaruit een
stroom van edele daden voortvloeit.
Illlllllllll
HOE LAAT
Illlllllllll
BOOTDIENST
TEXEL— DEN HELDER v.v.
Van Texel: 7.45; 14.—; 17.30
Van Den Helder 9.30; 16^0; 19
OE ZON.
Za. 20 Sept. op 7,21; onder 19,45
Zo. 21 Sept. op 7,23; onder 19,42
Ma 22 Sept. op 7,25; onder 19,39
D: 23 Sept. op 7,27; onder 19,37
Auto's en rijwielen (afgeschermd) licht
op: een half uur na zonsondergang.
Verduisteren: van zonsondergang tot
/.onsopgang.
DE MAAN.
Za. 20 Sept. op 6,14; onder 19,27
Zo. 21 Sept. op 7,30; onder 19,55
Ma. 22 Sept. op 8,50; onder 20,24
Di. 23 Sept. op 10,10; onder 20,56
Eerste Kwartier 27 Sept. 22,09.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za 20 Sept. 9,38 en 21,57
Zo. 21 Sept. 10,16 en 22,34
Ma. 22 Sept. 10,53 en 23,12
Di 23 Sept 12,14 en 23,53
Springtij 21 September.
NEDERLANDSCH
BIJBELGENOOTSCHAP
AFDEELING TEXEL.
SAMENKOMST:
DEN BURG: Maandag 29 September:
's avonds 8 uur. Gebouw „Eben-
Haïzer".
DE COCKSDORP: Woensdag 1 Octo
ber: 's avonds 8 uur. Gebouw van
Chr. Belangen.
DEN HOORN: Donderdag 2 October:
's avonds 8 uur. Doopsgezinde
kerk.
OUDESCH1LD: Vrijdag 3 October:
's avonds 8 uur.
DE KOOG Woensdag 8 October:
's avonds 8 uur. Ned. Herv. kerk.
DE WAAL: Donderdag 9 October:
's avonds 8 uur. Ned. Herv. kerk.
OOSTEREND: Vrijdag 10 October:
's avonds 8 uur. Geref. kerk H.V.
NEDERLANDERS!
KENT UW PLICHT.
Hier is het Gironummer
van de Nederlandsche Am
bulance van het Vrijwilli
gerslegioen Nederland:
De strijd legen het bolsjewisme
is een strijd, waarin beslist wordt
ook over de toekomst van Neder
land. Daarom zijn reeds duizenden
Nederlandsche mannen, strijders in
de gelederen van ons legioen en
daarom wordt ook varf^u verwacht
dat u zult helpen onderdrukte vol
keren te bevrijden van het bolsje
wistische juk.
Doet wat van u verwacht wordt,
doet uw plicht, meldt u aan bij het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN NE
DERLAND, Koninginnegracht 22
's Gravenhage.
BONNEN MEENEMEN.
Ook het Ziekenhuis heeft distributie
bonnen noodig. We brengen dit nog
maals "onder de aandacht van allen, die
daar verpleegd moeten worden. Dus:
de vereischte bonkaarten meenemen.
ONZE SCHAPENFOKDAG.
„De Boerderij" schreef over onze 8
Sept. gehouden schapenfo'kdag o.m.:
Deze dag mag geslaagd heeten als
rrooit te voren. Texel kan er met trots
op terugzien.
WE EST ER ZUINIG OP.
Nu mist dié, dan dié zijn fiets. Veel
al is het eigen schuld, wanneer men zijn
karretje kwijt raakt. Uit sleur laat men
zijn rijwiel hier of daar achteloos
staan daar is de tijd niet meer naar
Zulke gelegenheden maken dieven, al
was het alleen maar 'om de banden, in
deze tijd een o zoo begeerlijk artikel.
Daarom is het goed te bedenken dat er
ijwielsloten en rijwielstallingen zijn
„ZOO KAN HET WEL".'
Zoo denkt men wel, wanneer het om
de verduistering gaat. maar daar is al
menigeen door tegen de lamp geloopen.
Gok uw achterkamer, uw schuur, uw bij
keuken moet, wanneer de lamp op gaat,
voor 100 pet. verduisterd zijn. Geen
sprankel licht mag naar buiten tredep.
Wc waarschuwen: zonder pardon gaat
ge op de bon, wanneer de zaak niet in
oi de is. Spaar geen moeite. Het spaart
u geld en narigheid.
BELANGRIJK VOOR
PAARDENHOUDERS.
Teneinde te kunnen beoordeelen, of
het noodzakelijk is op Texel een taxa-
tiemarkt voör paarden te houden, ver
zoekt de plaatselijke bureauhouder alle
paardenhouders, die bij een dergelijke
gelegenheid paarden wenschen te laten
taxeeren, dit voor 26 Sept. e.k. op te
geven ten kantore van de Bureauhou
der, onder vermeldnig van het aantal en
de leeftijd van de paarden en, ingeval
het paard is geboren vóór 1 Jan. 1939, of
reeds een kooper in het bezit van een
aankoopvergunning aanwezig is.
AFWIJKEND VEEVOEDER.
Voor rundvee van bedrijven met wei
nig of geen weidegelegenheid wordt nog
maals afwijkend veevoeder, afkomstig
van de Prov Inkoopcentrale Akkerbouw
producten, ter beschikking gesteld Vee
houders kunnen vóór 29 September 1941
schriftelijk een aanvraag indienen bij
Bureau Voedselcommissaris Noordhol
land, afd Veevoederdistributie te Alk
maar, onder opgaaf van; aantal melk
en kalfkoeien en jongvee, HA. gras
land organisatienummer en naam en
adres van de leverancier, door wiens be
middeling het afwijkend veevoeder
wordt betrokken. Een aanvraag, waarin
bovenstaande gegevens niet worden ver
strekt. wordt niet in behandeling ge
nomen.
SCHAPENBOTER STERILISEEREN.
Schapenboter kunt u evenals andere
boter steriliseeren door, als de boter
klaar is, die in de schoongemaakte flesch
over te doen en dan in de flesch eenigs-
zins te laten uitsmelten, bv. door de
flesch in warm water te zetten, dat ge
leidelijk aan warmer wordt door heet
water toe te voegen, waardoor u meer
be ter in de flesch kunt bergen. In plaats
van. de boter in de flesch uit te smel
ten, kunt u ze ook van te voren eenigs-
zin.s uitsmelten, zoodat ze zacht is en
gemakkelijk aangedrukt kan worden.
Dan de flesch op de bekende manier
sluiten en 10 min. op 90 gr. C verhitten
(als u geen thermometer hebt, dan het
water tot tegen de kook aapbrengen en
vervolgens de inmaakketel terugzetten).
Dan uit het water nemen voor afkoeling
cn koel bewaren. Deze boter kan lang
bewaard worden, doch is ten gevolge
van de verhitting alleen geschikt om in
liet eten voor stoven, bakken, enz., ge
bruikt te worden (Boerderij)
HET LEVEN IS EEN DROOM, MAAR
DROOMEN IS GEEN LEVEN.
(C. Huygens).
TEXELSCHE SCHAPEN
IN „BLIJDORP".
Naar we vernemen heeft de heer S.C.
Eelman aan Diergaarde Blijdorp te Rot
terdam drie beste Texelsche lammeren
geschonken (hij kocht ze van de heer
Arie Kikkert, Tienhoven). Mede zal hij
hij aan dat dierenpark nog een gere
gistreerd schaap doen toekomen.
Bij schrijven van 12 Sept. heeft de
Directeur van „Blijdorp" aan de schen
ker zijn oprechte erkentelijkheid be
tuigd.
DE WOLVEEMARKTEN.
Naar „De Boerderij" ons meedeelt,
werden in de afgeloopen week op de
veemarkten de hokken weide- en fok
schapen door vertegenwoordigers der
Veehouderij-Centrale goed nagezien
De oogst was evenwel niet groot. Te
Utrecht bv werden een 30 stuks uitge
zocht. te Leiden een 40, terwijl er toch
een groote aanvoer was. Voor weide-
rij en fokkerij werd weer duur verkocht.
Zelfs nog weer duurder dan vorige
week. x
NIEUWE AARDAPPELEN.
En toch geen aardappelen gepoot.
Dat lijkt op het eerste gezicht een mop
maar toeh is het de volle waarheid. We
hebben de nieuwe producten zelf gezien
Behoorlijk van grootte waren ze, de
nieuwe aardappelen, normaal van vorm
en naar we verwachten mogen goed van
smaak.
En waar ze dan wél van afkomstig
waren? Van aardappelspruiten. De
aardappel zelf ontbrak We zagen dit
resultaat op het bouwland van de heer
Joh. Kalis, Molenstraat, die er ons
meteen hij is een bescheiden map
bij vertelde, dat hij niet de „uitvinder"
is, maar dat deze~proef al een paar jaar
geleden genomen werd door de heer Jn.
Hsnkes, De Waal
De heer Kalis had in April nog wat
aardappelen, waarvan dé spruiten al
tamelijk ver uitgeloopen waren De
aardappelen konden nog worden gecon
sumeerd. Op afstanden van 40 cM. groef
hij een tiental kuiltjes, en daarin deed
hij een handje vol spruiten. Lang duur-
•df- het niet of de nieuwe planten kwa
men op. En nu is hij 'aan rooien toe.
We hadden aanvankelijk van een be
langrijke voedselbespanng willen schrij
ven, doch een deskundige op het gebied
van de aardappelteelt was een andere
meening toegedaan: Hij noemde 't „een
kip met gouden eieren slachten" Hij
veronderstelde ddt de opbrengst van al
leen maar spruiten beneden de normale
cogst zou liggen en achtte het zaaien van
spi uiten te omslachtig. Het voordeel, de
poters voor de consumptie te kunnen ge-
biuiken weegt z i niet op tegen het
nadeel, dat de spruiten in opbrengst te
leur stellen.
Wij zijn benieuwd te weten, hoe het
straks met de Oogst van de uit spruiten
geteelde piepers staat. J.
HOE DE SCHAPENPRIJZEN STIJGEN!
Dezer dagen werd door verschillende
personen verzekerd, dat de schapenprij-
zen hun hoogste peil hebben bereikt en
stellig weer belangrijk zullen gaan da
len. Wat leert echter de practijk? Een
Texelsche veehandelaar verkocht begin
dezer week een tiental schapen naar de
vaste wal voor een totaal bedrag van
f 1200Dat komt dus overeen met
de buitengewoon hooge prijs van f 120
per schaap! Verscheidene bejaarde inge
zetenen, goede bekenden in de wolvee-
handelswereld, verzekerden ons, dat de
schapen bij hun weten nog nooit zoo
duur van de hand zijn gegaan. Ook tij
dens de vorige wereldoorlog en de eer
ste jaren daarna niet.
We hebben „steekproeven" genomen
ir. ons archief en konden inderdaad ner
gens schapenprijzen ontdekken, die bo
ven de honderd gld. lagen De hoogste
markt werd in 1920 gemaakt, toen de
prijzen opliepen tot f 96 Natuurlijk zal
een enkele uitvlieger de f 100 nog wel
hebben gehaald, maar de allerbeste
schapen van tegenwoordig zullen ook
wel weer meer doen dan f 120. De prijs
van f90 wist zich in 1920 tot voorjaar
1921 te handhaven. Toen sprong hij met
enkele tientallen guldens omlaag. De
lammerenpi ijzen gaan met die der scha
pen op en neer. Ook de lammeren zijn
sinds menschenheugenis nog nooit zoo
duur verkocht als dit jaar. Ramlamme-
ten zijn vooral buitensporig duur. Maan
dag immers noteerde de Texelsche
markt voor ramlammeren f 5585 Het
jaar 1920 volgt op 1941, wal de hooge
prijzen betreft. Toen was de hoogste
markt f 42. Dat was belangrijk fyooger
dan gedurende de oorlogsjaren 1914-T8,
toen bedroegen de lammerenprijzen resp
11', 18, 27,50, 16 en 37 gld. In 1919 trad
een inzinking in (hoogste prijs f 27). Na
1920 gaven de jaren 1923, 1924 en 1925
pi ijzen tusschen f30 en f40. Zomer '40,
toen de oorlog al 9 maanden duurde,
werd voor de lammeren nog slechts f 6
11),^75 betaald, terwijl de schapen nog
maar f 2228 deden. Toen zag het er
o us voor de veehouderij nog somber uit.
Gelukkig gaven de markten van
'41 reeds een bemoedigende uitslag en
sindsdien is de vraag naar wolvee, 't zij
jcng of oud, nog grooter geworden. Mo
ge deze levendige handel en de goede
prijzen nog lange tijd voortduren. Al te
lang is de op zoo voortreffelijke leestr*
geschoeide Texelsche schapenhouderij
niet loonend geweest. Het was wel hoog
tijd,\dat hierin verbetering kwam. J
BUITENLAND
Roosevelt wil oorlog.
De afgevaardigde Hamilton Fteh heeft
er Roosevelt van beschuldigd, dat deze
kunstmatig een oorlogsmotief tracht te
'construeeren. Fish verklaarde weldra in
het congres een voorstel tot oorlogsver
klaring te zullen indienen. De stemming
zal aantoonen, hoe sterk de oppositie te
gen een dergelijke verklaring is.
Heftige strijd jn Dnjepr-gebied.
Het weer is slecht de laatste weken en
de Sovjets bieden verwoed tegenstand,
maar dit kan de Duitsche opmarsch niet
remmen. De benedenloop van de Dnjepr
is 1-2 km. breed, Aiaar dit heeft niet
belet, dat de Duitschers er over zijn
getrokken. Over de heele linie zijn zij
ook hier aan de winnende hand. Naar
DNB 17 Sept. meldde, werden de laatste
vier dagen in dit gebied 268 Sovjet
vliegtuigen vernield. Van de Duitschers
gingen er 22 verloren.
i
Keulen en het Rijngebied.
Naar 17 Sept. uit Keulen wordt ge
meld, staat de Dom nog geheel onge
deerd. In de stad is weinig van Britsche
luchtaanvallen te merken. Wel zijn hier
er. daar huizen van burgers beschadigd.
Van de vier groote bruggen is er niet
een getroffen. De stemming der bevol
king heeft niets geleden. In het Rijn-
Is nd, waar briefschrijver doorreisde
naar Keulen, is van oorlog niets te mer
ken, ook verderop in het industriege
bied met Overal wordt hard gewerkt.
WERELDNIEUWS
IN WEINIG WOORDEN.
ENGELAND
De Britsche duikboot P 32 is over
liid, ze wordt als verloren beschouwd
IRAN
De Kroonprins van Iran is zijn va
der als Sjah opgevolgd.
EGYPTE
In Cairo wordt door transportar
beiders gestaakt Alle verkeersinrichtin
gen liggen stil. Meer loon wordt ge
vraagd.
FRANKRIJK
Het Fransche eiland Martinique
(Golf van MexicoCaraibische Zee) zal
eeilang dooi -de V.S. worden bezet. Al-
uus de republ. afgevaardigde Howel.
V V V V V V WWW WW
VVVVVV V V V V vvvvvv
OUDESCHILD.
I)F HEER DOKKUM NAAR
BEVERWIJK.
Gisteren werd 'de heer S. W., Dokkum.
hoofd der o.l. school te Oudeschild, be
noemd tot hoofd der Openbare Vondel
school te Beverwijk. (Beverwij ksche
Crt.)
DE WAAL.
BOUW NIEUWE WONING.
Voor rekening van de heer Jn.Bakker,
wiens bakkersbedrijf thans wordt uitge
oefend door zijn zoon, zal altfi de Pol
derweg, naast het perceel van de fami
lie Yska, een woonhuis worden gebouwd
Het timmerwerk zal door de heer P.J
Kooger worden uitgevoerd, het metsel
werk door de fa. L. Bruin en Zn.
DE KOOG.
GOUDEN HUWELIJKSFEEST.
Tot onze spijt kwam ons pas gisteren
ter xïöre, dat het echtpaar Joh. A. Spigt
en Anna Halsema, Koogerveld, 3 Sep
tember j.l. vijftig jaar in de echt was
verbonden Door de tegenwoordige om
standigheden heeft de familie er geen
groot feest van gemaakt. Inderdaad,
daar is de tijd niet naar, de wereldzee is
wat al te heftig bewogen. Man en
vrouw moeten tegenwoordig de groot
ste aandacht besteden aan stuur en rie
men van het bootje en dan is er voor
festiviteiten e.d geen gelegenheid meer.
Zoo gaat het ook Spigt en echtgenoote,
maar zij kunnen er ondanks de vele
moeiten en zorgen, die hun deel zijn
geweest, nog best zijn. Spigt is de 76
al gepasseerd, maar die zou je hem niet
geven, en zijn vrouw, die 71 lentes telt,
kan ook nog „best mee-doen"!
Moge de bruid en bruidegom nog lan
ge tijd voor elkaar en de familie ge
spaard blijven. J.
ZUID-AMERIKA
Tusschen 'Peru en Ecuador hebben
zich nieuwe botsingen voorgedaan.
KROATIË.
Communisten deden een aanslag
op de telefooncentrale te Agram, Engel-
sche agenten zijn er bij betrokken.
ZWEDEN
Door een munitieontploffing wer
den bij Stockholm in het eilandengebied
3 torpedojagers beschadigd. 31 man
werd gedood, 11 gewond.
CHINA.
Iwanof, de leider van de Russ. emi
grantencommissie, is te Sjanghai dood
geschoten door twee Chineezen, die
spoorloos verdwenen.
ITALIË
Bij een 'vergeefsche aanval op een
convooi in de Middell. Zee werden vier
Britsche machines vernield. De sche
pen bereikten alle behouden hun doel.
SOVJET-RUSLAND
Naar DNB meldde, werden acht
Duitsche soldaten, die zich geen verkla
ringen wilden laten afpersen, door de
Bolsjewieken doodgeschoten.
Aan het Oostelijk front is gesneu
veld de Duitsche General-Oberst Rittert
von Schobert.
NOORWEGEN
In Oslo bestond eenige dagen de
z.g. uitzonderingstoestand. Geen mensch
mocht na 's avonds 7 uur op straat. Be
halve treinen reden verkeersmiddelen
maar op bepaalde uren van de dag. Een
poging tot verstoring van de arbeidsvre-
de had tot deze maatregel geleid. Nu is
alle rust weer hersteld.
VEREENIGDE STATEN
De V.S. leverden sinds de Wet tof
Hulpverleening reeds meer dan 190 mil-
lioen dollar oorlogstuig aan Engeland.
Nog voor ruim 35 millioen dollar wacht
op verscheping.
Een wervelstorm heeft Luzon," op
de Philippijnen, geteisterd. 16 personen
kwamen om.
WAT LANG MOET DUREN ZIJ
LANG OVERWOGEN. (Grillparzer,)
OOSTEREND.
INTREDE DS. J. KNOT.
Ter aanvulling van ons verslag in 't
vorig nr. ontleenen we aan De Lampen
13iandend (extra nummer) nog;
Ds Gorter sprak Ds Knot hartelijk toe.
Ook Br. Jac. Rab wenschte, als voorzit
ter van de kerkeraad, ook namens -dit
college, de nieuwe dominee bij de aan
vang van zijn loopbaan alle goeds toe.
Ook een studiegenoot van Ds. Knot, de
heer C. Brüsewitz, sprak hem namens
het „Studentendispuut" E.T.EB.O.N. op
hartelijke en geestige wijze toe; hij
hoopte, dat Ds. te zijner tijd weer eens
gelegenheid mocht vinden, weer in hun
midden te zijn.
Mej. Da Martha Knot nam als zuster
en collega van onze jonge dominee daar
na het woord; zij wenschte haar broedeY
ook veel geluk toe in zijn predikambt,
maar naast veel voorspoed ook veel
moeite en strijd, want, zooals zij zoo
kernachtig uitdrukte, „dat houd je wak
ker; bij enkel voorspoed slaap je zoo
licht in."
Op al deze toespraken werd door Ds.
Knot met een eenvoudig hartelijk woord
geantwoord.
Na de slotzang bestond ook hier de ge
legenheid om kennis te maken met me
vrouw en Ds. Knot en familie, waarvan
velen ook gebruik maakten. Na deze
plechtige dienst wachtte ons nog een
heerlijke verrassing; de Oosterender
Zusterkring noodde haar nieuwe leeraar,
diens vrouw en familie, alsmede- de ker-
keraadslcden met hunne vrouwen, voor
zoover aanwezig, allen op de thee, die
we samen heel gezellig in de kerke-
raadskamer genoten, 't Was een echte
tractatie, welke door allen zeer op prijs
werd gesteld.
Zoo beleefden wij samen een mooie
dag, die op ons allen een diepe indruk
maakte (Mw. H. Zuidewind-Kuiper)
TERSCHELLING.
HOOGE PRIJZEN VOOR VEULENS
In vroeger jaren nam de paardenfok
kerij op 't eiland een belangrijke plaats^
in. Een groot aantal veulens werd uitge
voerd en zeer veel paarden werden aan
gezet. Het aantal paarden is door wegen
aanleg ^nz. wel verminderd en de prij
zen, die voor veulens konden worden
gemaakt, waren lange tijd niet loonend.
Nu evenwel worden voor veulens weer
prijzen bedongen, die men abnormaal
hoog zou kunnen noemen. Door een per
soon werd een veulen verkocht voor
f 700. terwijl een ander twee veulens
voor f 1500 verkocht. Vorige week werd
een ruinpaard van 3 jaar naar de vaste
wal verkocht voor f 1400.Harl. Crt
.1