TEXELSCHE COURANT 54ste Jaargang Zaterdag 25 October 1941 Eerste blad No. 5595 Texelsche Berichten RIJKDOM. Het Groote Misverstand. De Strijd aan het Oostfront. Duitschland wint voor Europa op alle Fronten mui Uitgave Firma Langeveld en De Rooij Den Burg Texel Telefoon 11 Hoofdredacteur: Cr. Joh Duinker. Wie is rijk? Hijdie te kort komt, of hij, die overhoudt?; die gebrek, of hij die overvloed heeft? Hij wiens be zittin gen, naarmate zij grooter zijn, te meer zorg vereischen om ze te behouden, of hij die zich door eigen krachten onder houdt? Waarlijk, de maat van iemands ver mogen wordt niet bepaald door de schatting van hetgeen hij bezit. Niet begeerig zijn is vermogend zijn; niet koopziek zijn is een inkomen hebben; en tevreden zijn met zijn deel is de grootste en zekerste rijkdom. Indien in zaken bedreven lieden land en grond op hooge prijs schatten, de wijl men aan die soort van bezit het minst schade kan lijden, hoe hoog is dan niet de deugd te schatten, die ons zoomin ontroofd als afhandig gemaakt kan worden, die door geen brand of schipbreuk te loor gaat, die door geen beroering van stormen of tijden wordt aangetast! Alleen wie haar bezitten, zijn rijk. Zij toch alleen bezitten een zoowel vruchtdragend als blijvend goed; zij alleen wat het kenmerk is van de ware rijkdom zijn tevreden met hun deel en hebben oan hetgeen voorhanden is genoeg, zij begeeren niet, zij derven niet, zij voelen geen gemis en hebben niets te eischen Slechten en hebzuchtigen daarentegen naardien zij een onzeker en wisselval lig bezit hebben, en altijd meer begee ren, en er nog nooit één onder hen ge vonden is die aan het verworvene ge noeg had, kunnen niet alleen niet als lijken en welgestelden, maar moeten als armen en gebreklijdenden be schouwd worden. (Cicero,). ZONDAG, 26 October 1941. VOOR HOOFD EN HART. |||||||li:t ZONDAG. Hel grootste geluk is: te kunnen wal men wil en te willen wat men moet. MAANDAG. Voor hem. die leeren wil, is er overal een school. DINSDAG. Niets is moeilijker te verdragen, Dan een reeks gelukkige dagen. WOENSDAG Wie eens heeft beproefd kwaad met goed te vergelden, zal nooit meer een oudere wraakneming" begeeren. DONDERDAG Een goede daad is als het ware een vrijbrief, die ons toegang geeft tot de horten van onze naasten. VRIJDAG. Bij de vrcrag, wat wij beleven, geldt met zoo zeer wat er o m ons is, als wel wat er i n ons gebeurt. ZATERDAG. Heb de moed, critiek uit te oefenen over uzelf, teneinde u de vernedering te besparen, die van anderen te moe ten aanhooren. HOE LAAT OE ZON. Za. 25 Oct. op 8,22; onder 18,25 Zo. 26 Oct op 8,24; onder 18,24 Ma. 27 Oct. op 8,26; onder 18,22 Di. 28 Oct. op 8,28; onder 18,19 Vorduistereu: van zonsondergang tot zonsopgang. DE MAAN. Za. 25 Oct. op 13,48; onder 22,48 Zo 26 Oct. op 14,36; onder 23,54 Ma 27 Oct. op 15,36; onder Di. 28 Oct. op 15,50; onder 1,02 Eerste Kwartier M. 27 Oct. 7.04. HOOG WATER OP TEXELS REE. Za 25 Oct. 1,06 en 13,31 Zo. 26 Oct. 1,56 en 14,24 Ma. 27 Oct. 2,54 en 15,26 Di. 28, Oct 4,01 en 16,41 PRAATJE OVER GEMEENTEWAPENS VAN GRAVEN, EEN HOED EN EEN OOIEVAAR. De wapens van Bodegraven en 's-Gravenliage. Tusschen 1010 en 1020 werd zekere Dirk Bavo, Graaf van Bodeloo, door de toenmalige Bisschop van Utrecht, Adel- beid genaamd, met verscheidene goede ren begiftigd ter plaatse, waar nu Bode graven ligt, vroeger ook wel Bodeloden- grave geheeten. Bisschop Adelbold lag overhoop met Dirk III, Graaf van Hol land en nu meende Dirk Bavo mooi zijn slag te kunnen slaan, door de Bisschop een handje te helpen; in troebel water - je kunt nooit weten. Maar hij rekende mis en het eind van deze krijgszang was dat Bodelodengrave geheel in de macht van de Graaf van Holland kwam. Maar nu het wapen het laat twee gekruiste graven (spaden) zien met een hoed, volgens Laurlllard een z.g. „bo de "-hoed. Met alle macht heeft de teeke naar „Bode-graven" dus aan een sprekend wa pen willen helpen. Uit historisch oog punt bekeken is daar wel wat op aan te merken- Maar dat is, zooals onze lezers reeds eerder hebben bemefkt, bij wa- [pens wel meer het geval. Jiodrjn Een deel van ons volk staat afwijzend tegenover de NSB. Het weekblad „Volk en Vaderland" heeft de oorzaken nage speurd en komt tot de slotsom, dat die afkeer een gevolg is van vaderlandslief de. Een deel van ons volk, zoo betoogt 't blad, is door gebrek aan juiste leiding aan de verkeerde kant komen te staan. Men dacht, dat de Volkenbond ons land zou kunnen beschermen. De NSB wist wel beter. Zij bestreed die bond en pleitte voor de Duitsche zaak. Maar zij werd met begrepen. Men vreesde onbe wust een sterk Dutischland. Uit vader landsliefde keerde men zich tegen de NSB. Maar ook de NSB streefde naar handhaving van ons vaderland, doch op andere wijze. Uit vaderlandsliefde wend de een deel van ons volk zich tot Enge land, hoe dit land ons ook vernederde en benadeelde (Boerenoorlog) en toen de Duitschers in ons land kwamen, werd dat nog erger. Men vreesde verlies der zelfstandigheid. Ook de houding van dat volksdeel tegenover de bolsjewieken is verklaarbaar uit vaderlandsliefde. Wie ons ook helpt al zouden de god loochenaars er aan te pas komenals we onze vrijheid maar niet verliezen. Uit vaderlandsliefde vluchtte ons volk in de Unie, in de hoop op deze wijze zijn zelfstandigheid te kunnen bewaren. Maar hiernaar streefde ook en streeft nóg de NSB, maar zij doet het op haar wijze. Men zal inzien, besluit Volk en Va derland, dat Mussert de eenige man was, die na 15 Mei kans had op het vertrou wen van de Duitsche bezetter Door zijn houding in het verleden kon hij voor ons volk pleiten en dat hij het goed heeft gedaan, heeft de Rijkscommissaris eeni ge maanden geleden bevestigd. Nu de toekomstige vrijheid van Nederland de zer dagen is komen vast te staan, kan de kloof tusschen ons volk en de NSB, het groote misverstand, worden ge dempt ZOO SPRAK. RIJKSMINISTER GOEBBELS; De oorlog tegen de Sovjets is wel beslist, maar nog met geëindigd. Het Duitsche volk heeft echter de kalmeerende zeker heid, dat het dreigend gevaar uil het Oosten bezworen is. DE VALERA, de Iersche premiei Ier land bevindt zich in giool gevaar aange zien bijna dagelijks van de andere kant van de Atlantische Oceaan uitlatingen komen, volgens welke men „dit poli tiek storende eiland nu eindelijk eens wil opruimen" WAT ER GEBEURDE 25 OCTOBER: 1555: Karei V doet afstand van de regee- geering. 1616: Jan Pz. Coen krijgt zijn aanstel ling als gouverneur-generaal van Ned.-O. Indië. 1G47: De uitvinder van de barometer (1643), Torricelli, te Florence over leden. 1838: Geboortedag van George Bizet (Frankrijk), de componist van o.a. Carmen. 1887 De componist Willem Andriessen te Haarlem geboren. 1930: Koning Boris van Bulgarije in het huwelijk getreden met Prinses Gi ovanni van Italië. 26 OCTOBER; 1492 Cuba door Columbus ontdekt. 1922' Opmarsch van de fascisten naar Rome (40,000 man). De roodc haan in Bodegraven. Indien er een plaats in Holland "ge vonden v/ordt, welke vaak en ernstig door brand werd geteisterd, dan is het wel Bodegraven Het begon al ten tijde van de Hoeksche en Kabeljauwsche twisten, toen een groot deel van het plaatsje in vlammen opging. In 1507 en in 1512 moest het dit lot opnieuw onder gaan. De Gelderschen hielden een stroop tocht en kozen om hun weg door Bode graven. Maar het deerlijks! werd het stadje gehavend, toen het in 1672 dooi de Franschen werd bestormd. Ten getale van 12000 man sloegen die lui daar aan het plunderen en brandstichten vant je welste; nagenoeg alle huizen, de kerk in begrepen, brandden af. Nóg leest men thans in de gevel van vele huizen het jaartal 1673; toen herrees een goed deel van Bodegraven weer uit de asch. De laatste groote brand dateert van 1870 (31 Mei en 1 Juni) Ook deze richtte groote schade aan. Er was ereis Er was ereis een Graaf, die Floris heette en de bijnaam had van „de Vette" Van hem is een handschrift uit denjare 1097 bekend, dat in Den Haag werd gegeven,- maar waaruit met kan worden afgeleid, dat er toen al van een plaatsje van eenige omvang kon worden gespro ken. Vermoedelijk had de graaf die uit het Hollandsche Huis stamde er een zomerverblijf. In 1250 stichtte Gra^f Willem II, Roomsch koning, er een pa- G1I TEN WITTE KRUIS. B Den Burg f 5, GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING B., Den Burg f 5, GEEN BROOI) ZONDER BON. Geen bonnen voor geld! Het Centraal Bureau voor het Bak kersbedrijf doet een dringend beroep op het publiek om toch vooral de voedsel voorziening van het land niet in gevaar te brengen door van de bakker brood te verlangen zonder bon. Er zijn zelfs menschen, die Uachten van broodbezor gers tegen betaling broodbonnen los te krijgen. Het gevolg zou zijn,'dat de bak kers steeds minder meel lAinnen koo- pen en tenslotte hun zaak moeten slui ten. Laat dit beroep op het gezond ver stand met vergeefsch zijn. VEREEN. VAN OUD-LEERLINGEN DER LAGERE LANDBOUWSCHOOL. De alg- meene vergadering van boven genoemde vereeniging is bepaald op Dinsdag 28 October a.s. in de Land bouwschool Aanvang 8 uur (n.t.) De agenda vermeldt o.m Jaarverslag se cretaris, Jaarverslag penningmeester, Verslag afgevaardigde naar de Alg. Ver gadering te Alkmaar. Bestuursverkie zing, aftredend: Jurr. Beumkes en Jn Leber. Beide heeren zijn niet herkies baar. Bespreking winterprogramma. Me- dedeelingen bibliotheek. Het bestuur rekent op een goede op komst van leden en donateurs naar deze in alle opzichten belangrijke vergade ring. J. C. R. MOTORRIJDER BOTST TEGEN HEK. Donderdagmiddag omstreeks een uur is een motorrijder, die zijn voertuig niet goed in zijn macht had, op de hoek Zwaanstraat-Molenstraat legen het ijze ren hek voor de kosterswoning bij de R.K kerk gereden. Het ongeluk ge schiedde doordat de motorrijder gas gaf in plaats van de remmen aan te trek ken. Het hek werd totaal vernield, ook de zware steenen voeting. Het voer tuig werd zwaar beschadigd, de bestuur der bleef ongedeerd. DE WAAL. MEJ. BRANDS VERTREKT. Mej. C. Brands, onderwijzeres aan de o.l. school alhier, werd met ingang van 1 Dec. 1941 benoemd tot onderwijzeres aan de o.l. school te Oude-Niedorp 27 OCTOBER: 1275: Graaf Floris V verleent tolvrijheid aan Amsterdam. 1553: Michaël Servet, Spaansch ge neesheer om den geloove te Ge neve verbrand. 1848. Stichting van de Ned. Mij. tot Be vordering der Geneeskunst. 1856: De letterkundige A. Rodenbach te Rousselaire geboren. 1895 Mengelberg treedt voor het eerst op als leider van het Concertge bouw-orkest. 28 OCTOBER. 1466: Erasmus te Rotterdam geboren. 1485. De taalkenner en wijsgeer Rudolf Agricola, een der geleerdste man nen van de 15e eeuw (geb. te Baflo) op een reis naar Italië over leden. 1891: Japan door een aardbeving ge-r teisterd. 1929 Beurspaniek te Amsterdam als gevolg van de terugslag op de Wallstreet-paniek. leis, waar ook Floris V meermalen ver blijf hield. Langzamerhand vestigden zich in de omgeving ridders en edelen, later ook winkeliers en handwerkslie den Ziedaar de opkomst van „Den Haag", welke naam vroeger de beteeke- nis moet hebben gehad van „huis" of „woning". De benaming 's-Gravenhage dateert van omstreeks 1400. De rol van de Ooievaar. Men noemt de Hage naars wel „Waterkij kers", .ook wel Ooie vaars, om van andere, minder vriendelijke bij namen maar te zwijgen. Beide namen doelen op het gemeentewapen, dat .xSimvtnhaqe zooals de meesten wel J zullen weten, een ooievaar vertoont, een ooievaar op een gouden veld met een palinkje in de roode bek. In de 14e en 15e eeuw vertoonde het Haagsche ge meentezegel een poortgebouw. In 1587 werd een gemeentestempel met de af beelding van een ooievaar vervaardigd en van dat jaar af werden op de Visch- markt geruime tijd op kosten van de gemeente gekortwiekte ooievaars gehou den; tevens werd sindsdien voor het brandmerken van misdadigers een roos ter met een ooievaar gebezigd! Waaraan hel verschijnen van de ooievaar te dan ken is? Dat is nog een raadsel. In elk geval moet het wapen met die popu laire gevederde vriend omstreeks de 16e eeuw in gebruik zijn gekomen. 1.5 millioen vk. km. in het Oosten bezet. Het Duitsche opperbevel laat niets aan het toeval over". Deze bekentenis kwam een dezer dagen over de lippen van de Britsche radio-omroeper Hall. De man heeft gelijk. De berichten over de strijd aan het oostelijk front spreken daar iedere dag van. De uitgestrektheid van het front in aanmerking genomen, volgen de veroveringen in het onmete lijke Sovjet-land elkaar met verbijsteren de snelheid op. Wanneer we na vier maanden strijd aan het oostelijk front de balans opmaken, komen we tot de slot som, dat de Duitsche troepen in die tijd maar eventjes anderhalf milloen "vk. km. lands hebben bezet; een gebied met een bevolking van 65 millioen zielen, dat is een derde van de totale bevolking der Sovjet-Unie Een geweldige prestatie, waarvoor zelfs de vijand zijn petje af neemt. Nieuwe veroveringen. Pas is ook Stalino, een belangrijk in dustriecentrum in het rijke Donetzge- bied, in Duitsche handen gekomen, ter wijl dit ook van alle eilanden aan dve Baltische kust kan worden gezegd, nu ook Dago daar veroverd is Ontzaglijk is de moeite, welke de Duitsche troepen en hun bondgenooten zich getroosten, maar zij kunnen zich dan ook op groote suc cessen beroemen. Tusschen 't Ilmen- en het Peipus-meer moesten wel vijf dui zend kazematten in gevechten van man tegen man worden genomen; het gan- sche terrein was met mijnen bezaaid, zoodal hel oprukken groote vertraging ondervond. Maar ook deze moeilijkheid werd uit de weg geruimd; wel 80,000 mijnen werden opgespoord en onschade lijk gemaakt. Toen kon de ring om Le ningrad nog nauwer worden aangehaald. VAN OVER DE GRENS. In het land der godloozen. Tijdens hun opmarsch zijn de Duit schers geheele godloozen-musea in han den gevallen. Vele van elders geroofde kerkschatten waren met roode verf be smeurd en van Sovjet-emblemen voor zien. Zelfs had men in houten kruisbeel den Sovjet-sterren geslagen. Bondgenooten onder elkaar. Het Engelsche blad Daily Sketch schreef: Het is krankzinnig te gelooven, dat de geallieerden cfe oorlog zouden kunnen winnen zonder bloedvergieten van de zijde van Amerika. Het anMvoord van de Amerikaansche Chicago Tribune hierop was; De Engel- schen moeten eerst maar eens bewijzen, dat zij bereid zijn, hun eigen bloed te vergieten, en niet dat van andere naties. „Beschermde" kleine landen. Hoe kleine landen door Engeland en de V.S. worden onderdrukt, en tot be paalde handelingen worden gedwongen blijkt uit deze berichten: 1. Onder Engelsche druk zegde Irak zijn handelsverdrag met Japan op. 2. Op grond van een „afspraak" ge lastte Afghanistan de Duitschers het land te verlaten. 3. Curasao werd door de gevluchte Nederl. regeering onder Engelsche „be scherming" gesteld. (30,000 zielen; veel suiker; belangrijke olieraffinaderijen^ Maar nu zullen de Yankees zich daar vestigen. 4. Peru had 18 bommenwerpers van Noorwegen gekocht. Maar de V.S. legde er te Boston beslag op en laat Peru maar protesteeren. Cumplot tegen Noorwegen onthuld. Uit de archieven van de Fransche Ge nerale Staf zijn opzienbarende bijzonder heden bekend geworden omtrent een Fransch-Engelsch complot tegen Noor wegen. Op 1 April 1940 werd aan de ge zanten van Zweden en Noorwegen een nota ter hand gesteld, waarin Engeland en Frankrijk meedeelden niet langer te kunnen dulden, dat die landen Duitsch land van grondstoffen voorzien. In. ver band hiermee zou op 5 April 1940 een begin worden gemaakt met het leggen van mijnen in de Noorsche territoriale wateren. Wanneer de regeering te Oslo de gevraagde medewerking weigert, zoo schreef Daladier destijds aan de Fran sche gezant te Londen, dan moet Enge land zoo spoedig mogelijk de steunpun ten in Noorwegen bezetten, die we noo- dig hebben, eventueel met medewerking der Franschen Het Fransche expedi tiecorps werd in de Fransche havens ge reed gehouden, maar het behoefde niet uit te varen. Duitschland was de ande ren een slag voor. Na Generaal Modder komt Ge neraal Winter aan de beurt. De Engelschen hebben zich verheugd bij de gedachten, dat Generaal „Winter", d.w.z. dat de wintersche plagen, hen te hulp zouden komen; maar de Duitsche troepen trekken zich van deze grimmi ge oude heer niets aan Generaal „Mod der" hebben zij reeds uit de weg ge ruimd; uit de vorderingen der laatste dagen blijkt wel, dat ook zijn collega het niet tegen hen zal bolwerken. Vrijwel geen hulpverleening mogelijk. De bladen houden zich nog druk met het probleem van de hulpverleening aan Moskou bezig, maar geen mensch ziet 'n oplossing. De Oostzeehavens kunnen niet meer gebruikt worden. De havens aan de IJzee? Naarmate het kouder wordt, worden ze ontoegankelijker. Dan maar via de Zwarte Zee? Een blik op de kaart zegt voldoende. Aan de voornaamste ha vens wappert de Duitsche oorlogsvlag, terwijl andere havens door de Duitsche weermacht volkomen worden beheerscht Dan maar via Wladiwostok, door Sibe rië? Dubbel spoor heeft men daar niet. Dat schiet ook niet hard op. Generaal Wavell voerde besprekingen in Teheran en er was sprake van een „landbrug" van Indië via Iran naar de Kaukasus, Maar later kwam Reuter met 't bericht, dat daar toch moeilijk wat van zou kun nen komen, omdat de toestand in de Sovjet-Unie „al weer zoo erg gewijzigd was door de nieuwe overwinningen van de Duitsche weermacht". Een andere strop voor de Britsche machthebbers was ook het verdrag, dat Turkije met Duitschland sloot; een han delsverdrag, maar dat voldoende zegt omtrent de koers, welke Turkije voor nemens is in te slaan. De overeenkomst voorziet ook in de leverantie van oor logstuig door Duitschland Neen, het ziet er voor Engeland niet naar uit, dat de zvyaar gehavende hor den van Stalin nog zoo van nieuw oor logstuig kunnen worden voorzien, dat ze zich met eenige kans op suces weer met hun vijand kunnen meten. In En geland is alom onrust merkbaar over de geslaagde Duitsche opmarsch in het land van Stalin Daar had men in de verste verte niet op gerekend. D1STR1BUTIENIEUWS VOOR TEXEL Inlevering bonnen winkeliers, enz. Winkeliers, slagers, bakkers, enz die nen op de voor hen bestemde dagen in tc leveren de volgende artikelen en wel voor 's morgens 12 uur. Voor brood: alle bonnen 40 en de bonnen, welke ook voor bloem aange wezen zijn, n.l, 124 t.m. 127. Ook de nieuwe bon kan ingediend worden. Voor gebak: zie brood. Van de boter- en vetkaarl de bonnen 39 en 40. Voor kaas: de bonnen 131 t.m. 134. Voor eieren: de bonnen gemerkt „een ei" en „Ein Ei", in veelvouden van 10 stuks. Voor vleesch (slagers): alle bonnen 40 en nog 99 V2 rantsoen van bon 39. Voor vleeschwaren (winkeliers): alle bonnen 40 en nog 9Vs rantsoen van bon 39. Voor melk: alle bonnen 40 en de nieu we bon. Voor aardappelen: alle bonnen 39a en 3Pb en verder de bonnen 40a en 40b. De bonnen 39a en 40a en de bonnen 39b en 40b op afzonderlijke vellen. Alle bonnen dienen op de voorge schreven wijze opgeplakt te worden; geen nummers door elkander doch soort bij soort De restanten eerst opplakken en daarachter aan de nieuwe bonnen. Ook de juiste ontvangstbewijsjes ge bruiken. BINNENLAND OOK IN CASTRICUM breidt zich het mond- en klauwzeer meer en meer uit. UIT EEN WEI te Wijdenes haalde de knecht van veehouder H. samen met een tuinder een schaap weg. Hij meen de. dat er geen haan naar zou kraaien, maar beide heeren hadden buiten de politie gerekend. UIT EEN WONING aan de Deurlo- slraat te Amsterdam, die een paar maan den leeg stond, blijkt de inventaris groo- tendeels gestolen. Ook levensmiddelen, «dranken, sigaren, enz Wel voor f3000 met elkaar. WIE EEN TUBE scheerzeep, tandpas ta, enz. koopt, moet een leege tube inle veren. Breng een leeg inktpotje mee, wanneer u inkt koopt, een leeg gluton- potje, wanneer u gluton koopt. Anders kan de leverancier zijn voorraad niet aanvullen. DOOR MIJNEN, die aan het strand van Wijk aan Zee explodeerden, is groo te glasschade aangericht te Wijk aan Zee. Van een der pensions werden wel 40 ruiten vernield. Plafonds scheurden, muren werden ontzet. Beverwijksche Crt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1941 | | pagina 1