TEXELSCHE COURANT
1*4 L
OUD EN NIEUW OP TEXEL.
54ste Jaargang Woensdag 31 December 1941 Eerste blad No. 5613
Texelsche Berichten
Met Duitschland
voor een vrij Nederland.
Uitgave
Firma Langeveld en De Rooij
Den Burg Texel Telefoon 11
Hoofdredacteur: G. Joh. Duinker.
Het jaar is bijna om.
De tijden zijn er niet naar met gevoe
lens van onvermengde vreugde terug te
zien op de achter ons liggende twaalf
maanden. Wanneer wij den strijd en net
doel, waarvoor gevochten wordt, waar
over radio en krant geen dag zwijgen,
een oogenblik buiten beschouwing laten,
dan blijft daar over het groote leed, dat
over zoovele tienduizenden gebracht
wordt, het onvermijdelijke gevolg van
een volkerenkrijg.
De weerslag daarvan kent ook Texel,
zij het in veel mindere mate, hoezeer ook
elk verlies in den eigen kring dubbel
smartelijk treft, omdat de overweging
zich ais vanzelf opdringt, dat zonder den
oorlog, dit leed er niet geweest zou zijn.
Ook is er droefheid om scheiding en
onzekerheid, door uitblijven van be
richten, maar niettemin blijft er ver
trouwen.
Zooals in alle tijden van volkerenstrijd
lijdt ook thans de menschheid in hon
derderlei vorm, wij weten en kennen
het leed, maar er is, wanneer het niet
onszelf of onzen onmiddellijken fanulie-
of vriendenkring betreft, nu eenmaal die
begrijpelijke afstomping, ook voor de
ergste zorgen van anderen, wanneer die
zoo veelvuldig zijn en zoo tot het dage-
lijksche gebeuren behooren, als thans het
geval is.
In de laatste dagen en uren van het
jaren worden we misschien wat nanen-
kelijk. Wij menschen zijn dankbaar voor
de natuurlijke rustpunten in ons be
staan: na de volbrachte dagtaak volgt de
nacht, na de werkweek komt de Zon
dag. een jaar loopt ten einde.
Bij de groote offers, die aan alle fron
ten gebracht worden, lijkt het bijna zin
loos te spreken over de Texelsche bele
venissen, over hetgeen 1941 ons ge
bracht heeft. Toch doen wij het ook dit
maal in vogelvlucht.
De feiten heeft de Redactie van dit
blad in dit nummer, als telken jare, met
groote zorg verzameld en gegroepeerd:
we noemer daarvan slechts een enkel
ding.
Vooreerst is daar de ons allen bekende
en evenzeer verheugende opbloei der
Oudeschilder visscherij; dit zal velen
als mij de verzuchting doen slaken:
Kan niet eventueel met overheids-
IIIIHIIIIII HOE LAAT Illlllllllli
OE ZON.
Wo 31 Dec. op 9,50; onder 17,36
Do. 1 Jan. op 9,50; onder 17,36
Vr. 2 Jan. op 9,50; onder 17,36
Verduisteren: van zonsondergang tot
zonsopgang.
DE MAAN.
Wo. 31 Dec. op 16,29; onder 7,25
Volle Maan: 2 Januari.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Wo 31 Dec. 9,04 en 21,24
Do. 1 Jan. 9,43 en 22,01
Vr. 2 Jan. 10,19 en 22,36
Komt, Tesselaars in huis en hof,
Komt, zet u allen neer:
Straks slaat de klok ook in dit jaar
Weer voor de laatste keer.
Gij boeren, eenzaam in het land.
Gij dorpers, bij elkaar,
Wij vormen nu tezaam één kring
Door onze Tesselaar. -
Veel is in Eén-en-Veertig reeds
Veranderd in ons land,
Maar wat er kwam of wat er ging,
Wij hielden onze krant.
Ons Tesselaartje bleef bestaan,
(Het ging niet ,,over diek")
En daarin schrijf ik nu met vreugd,
Mijn tiende rijmkroniek.
Helaas, wal ieder had gewenscht
Bij d' aanvang van dit jaar,
Bleef onvervuld, geen vrede kwam,
Het tegendeel oleek waar
De krijg breidde nóg meer zich uit,
Rusland, Iran, Japan.
Amerikavult u maar aan,
Je gruwt er eerlijk van.
Want wat men zijn mag, ,,pro" of net,
Dit wereldwijde leed
Moet ieder wel ter harte gaan.
Zóó vreeselijk, zóó wreed.
Ook in ons goede Vaderland,
Ik raakte dit reeds aan
Is veel veranderd in dit jaar,
Veel kwam en veel moest gaan.
Al de partijen gingen heen,
En ookde rijwielplaat,
Hoewel over de laatste wel
Geen mensch een traantje laat.
Dan kregen we het dansverbod,
De Landstand werd gesticht;
Reorganisatie van de pers,
De boeren tot scheuren verplicht,
d' Identiteitskaart kwam in plaats
Van het persoonsbewijs,
Dus gingen wij weer op de kiek,
Dat was nu eenmaal eisch.
dwang iets van dezen voorspoed be
waard blijven, ook als normale tijden
zijn teruggekeerd?
Ock voor andere kringen op Texel,
waar jarenlang groote zorgen waren, is
o.a. door de gestegen lammerenpnjzen,
een keer ten goede gekomen.
Er zijn anderen, wier inkomsten aan
merkelijk stegen door het arbeiden bij
groote werken of een toename van land-
bouwwerk, wegens op de hoogtepunten
ontbrekende arbeidskrachten.
Het blijft een mooi ding, dat sinds
26 Mei 1941 tot op heden de werkver
schaffing op Texel gesloten kon blijven.
Veel hiervan heeft ook een andere zij
de: om bij de specifiek Texelsche oor
zaken te blijven.de bedoelde wei ken
hadden mede ten gevolge, dat velen nog
steeds niet naar hun woningen konden
terugkeeren, anderen hun bedrijf op het
eiland moesten vaarwel zeggen, weer
anderen aanmerkelijk nadeel te verdu
ren kregen.
Wie de regelingen voor schadevergoe
ding van nabij kent, weet, dat
daarmede een werkelijke vergoe
ding der geleden schade gewoonlijk
geenszins wordt bereiktEr blijft voor
hen, die dat treft, bijna altijd een blij
vend nadeel, een individueel offer. Ge
lukkig mag een Verordening worden te-
gemoetgezien, die voorzien zal in de ge
leden bezettingsschade, doch ook die zal
al het verlies niet kunnen vergoeden.
Voor de geheele Texelsche bevoiking
blijft de drukkende omstandigheid van
het verminderd familiebezoek. Waar in
werkelijk noodige gevallen (ernstige
ziekte, begrafenissen) een goed functio-
neerende regeling tot onmiddellijke toe
lating getroffen is, brengt deze tijdelijke
afsluiting wellicht geen onherstelbare
verliezen met zich. Dat incidenteel be
zoek op ruimer schaal wordt toegestaan,
zooals thans het geval is, stemt tot er
kentelijkheid. Ongetwijfeld wordt thans,
meer dan vroeger, van deze visite en
dit levend contact, meer intens genoten.
Nu geen openbare begrootingsdebatten
VOOR ONZE VEEHOUDERS.
Men verzoekt ons er nog eens de aan
dacht op te vestigen, dat bewijzen van af
keuring voor gestorven en uit nood ge
slachte dieren door de Vlceschkeurings-
dienst uitsluitend worden afgegeven,
wanneer deze dieren aangevoerd worden
in de Gemeentelijke noodslachtplaats te
Den Burg. Deze bewijzen dient iedere
veehouder bij een eventueele controle
van zijn veeboekje te kunnen overleg
gen. Men begrave de dieren (schapen en
nuchtere kalveren) dus niet meer op de
boerderij
Het leven zelf werd wel wat duur
En ook de bonnenzee
Bleef voor de vrouw een ware plaag;
Het valt ook lang niet mee.
Voor ons, het mann'lijk deel, is wel
Het rooken haast gedaan.
Illusie, dat 't niet zoo zou zijn,
Zal wel in rook vergaan.
Maar ondanks zorgen, velerlei,
Blijft Holland wat het was,
Een land, dat aan zijn toekomst werkt,
't Aloude, stoere ras.
Is d' Urker-polder nog niet klaar,
Toch is met de Zuid-West
Alweer een nieuw begin gemaakt:
Dat 's Holland op zijn best.
Zco winnen wij weer nieuwe grond.
Door kennis, wilskracht, vlijt,
Waar binnen een afzienbare tijd
De boer zijn vee op weidt
Iets nieuws is in ons landje, dat
De ziektewet bepaalt,
Dat bij geboorte van een kind
Een som wordt uitbetaald.
En geldt dat niet voor iedereen,
Voor wie het dan wél geldt,
Die is er fijn mee uit de brand,
Want babies kosten geld
Wegens papierbezuiniging.
Moest reeds zoo meen'ge krant
Verdwijnen van het perstooneel
En raken aan de kant.
Visitekaartjes drukken staat
Van hoogerhand straks stop.
Enfin, dan 'n advertentie maar,
Dat is nog niet zoo'n strop.
't Verduisteren bleef ook dit jaar
Voor elke burger plicht.
Helaas heeft die verduistering
Reeds meen'ge beurs verlicht.
Een kiertje hier, een lichtstreep daar,
U weet wel, hoe dat gaat,
En dan kwam de beruchte „bon"
Maar dan was het te laat.
Voor strenge koude bleven we
meer gehouden worden en vele burgers
hun eigen zorgen hebben, onttrekt zich
het gemeentelijk beheer en de financi-
eele achtergrond daarvan, aan het oog
van de groote massa.
Ook op Texel is dit het geval
Des te prettiger mag het zijn op deze
plaats te kunnen zeggen, dat de financi-
eele toestand der gemeente gezond kan
worden genoemd, en het spook der nood
lijdendheid nog iets verder weg wijkt
dan vorige jaren het geval was. Dat wil
dus zeggen: baas blijven in eigen huis
houding en geen beknibbeling op uitga
ven, die plaatselijk noodzakelijk worden
geacht, door instanties van buiten.
V
In het leven van gemeenten en van
menschen, wordt bijna alles afgemeten
in vergelijking tot anderen.
Wanneer wij zien, welk een overgroote
plaats de kwaliteit en kwantiteit van het
dagelijksch voedsel in onze gesprekken
innemen, dan mogen wij, wat dit betreft,
over het algemeen wel zeggen, dat op
Texel, vergeleken bij stedelijke toestan
den, er nog reden is tot dankbaarheid en
tevredenheid.
En wanneer wij klagen of anderen
klachten hooren uiten, dan kunnen wij
met recht vragen of daartoe wel reden
is, gezien wat anderen, ook hier te lande
moeten missen, wanneer wij denken aan
het leed, in den aanvang dezer beschou
wingen genoemd, dat er ook buiten on
ze grenzen op de wereld is.
Moge in het nieuwe jaar het besef van
erkentelijkheid voor het goede dat wij
nog steeds genieten, bij ons verlevendigd
worden, door onze hulp aan hen, die de
ze behoeven, nog worden verdiept
Voor de zesde en thans stellig laat
ste maal mocht ik in de Texelsche
Courant het oude jaar met U uitluiden,
het nieuwe met een enkel woord bij TI
inleiden
Met gevoelens van groote dank
baarheid en bijzondere sympathie wil ik
cok thans alle Texelsche ingezetenen het
beste wenschen in 1942, voor ieder per
soonlijk, voor elk gezin. Bovenal echter
leve bij ons de eendrachtige wenscli tot
een spoedige, rechtvaardige Vrede, die
brenge een einde aan het lijden van
allen.
A. F. KAMP.
CONSULTATIEBUREAU.
De eerstvolgende zitting van het Con
sultatiebureau voor Zuigelingen is be
paald op Vrijdag a.s
KERKNIEUWS.
De heer H. Bakker, Weverstraat werd
gekozen tot lid van het kiescollege der
Ned. Herv. Gemeente te Den Burg.
S.V. TEXEI.
Uitslagen Heldersche Afd.
Zondag 21 Dec.: HRC 3-Texel 11.
Helder 4—HRC 4; 1—3.
Zondag 28 Dec.: Helder 4Texel: af
gekeurd.
Programma 4 Jan. 1942: Texel-HRC 4.
Tot nu toe nog gespaard,
Dat is bij deze kolennood
Toch zeker heel wat waard.
Maar pas op, niet te vroeg gejuicht,
U kent ons land, nietwaar?
Je schaatsen en je zwembroekie,
Die liggen naast elkaar.
X—
Na 't nieuws uit binn' en buitenland,
Keer 'k t'rug tot Texels grond.
Waar, voor plusrrvnus dertig jaar,
Mijn vrouw d'r wiegje stond.
Zooals het and're jaren was,
Zoo was 'c ook weer dit jaar,
Verdriet en blijdschap, smart en rouw,
Van alles door elkaar.
En ik begin met Jan de Vries,
Die juist vandaag de dag.
Zijn zilv'ren jubileum bij
T.E.S.O vieren mag.
Geluk gewenscht daarmee, De Vries,
Van elke Tesselaar.
Want wie het was, voor ieder stond
Gij altijd vnend'lijk klaar.
Veel bruiloften passeerden ook
Dit jaar weer de revue.
Het Tesselaartje bracht getrouw
Daarvan verslag aan u.
Een twaalf half jarig jubilé,
Vierde de Landbouwschool,
Die, 'k haal hier maar een vakterm aan,
Nog altijd groeit als kool
De Vischafslag zoowaar
Zijn zilv'ren jubilé,
En 't Texelsche Fanfare was
Met vijftig pas tevree.
Zeg, olazersgilde, wanneer komt
Er weer een nieuw begin?
Welk Tesselaar blaast jullie nu
Voorgoed nieuw leven in?
Op kerkelijk gebied kwam men
Zelfs tot de honderd jaar,
Zoo lang bestond te De Cocksdorp
d' Hervormde kerk aldaar.
De korfbalsport herleefde in
Verscheiden dorpen op.
En ook het zwemseizoen was voor
De Zwem-club weer tip-top.
Veel les-nemers meldden zich aan,
Van alles, oud en jong,
Illlllllllli WERELDNIEUWS j|||||||||||
Illlllllllli IN WEINIG WOORDEN
ITALIË
In N.-Afrika zijn op één dag bij
luchtgevechten 7 Britsche vliegtuigen
neergeschoten
SPANJE
Te Lissabon werden voor het En-
gelsche en Amenkaansche consulaat be
toogingen gehouden wegens de laffe
overval op Portugeesch Timor.
Op ongehoorde wijze schond Enge
land de Spaansche neutraliteit doo: het
Duitsche schip Benno in de Spaansche
haven Vivero met bommen te bestoken.
Zelfs werd op de bemanning, die m red
dingbooten was gegaan., geschoten.
SOVJET-RUSLAND
Zonder op verliezen te letten wier
pen ook de laatste dagen de Sovjets
groote menschenmassa's in het veld. Met
bloedige verliezen werden ze afgeslagen
Op 22 Dec. meldde DNB, dat op
verscheidene plaatsen aan het centrale
front bij het afweren van bolsjewisti
sche aanvallen felle gevechten van man
tegen man werden geleverd. De Duitsche
soldaten gingen tot tegenaanvallen over
en dreven de vijand terug. De bolsjewie
ken leden zware verliezen.
ENGELAND
Op 22 Dec. was de provincie Keda
(Malakka) geheel in Japansche handen.
Om het hoofd te kunnen bieden aan
de Japansche opmarsch in N.-Malakka,
verplaatsten de Britten de basis hunner
militaire operaties van Singapore naar
Rangoon
Hongkong heeft 25 Dec. de strijd
gestaakt 28 Dec. had de plechtige in
tocht der Japanners plaats Zij maakten
6000 gevangenen.
TEXELS MUSEUM.
De heer H. H van der Horst schrijft
ons:
Van de heer A.Vlietstra, te Beverwijk,
ontving Texels Museum voor haar schel
pencollectie een exemplaar van „Ocene
bra erinacea". Deze fossiele schelp uit
het Eemstelsel werd eenige tijd geleden
door de heer Vlietstra op het Texelsche
strand gevonden; dit is de eerste vondst
van deze soort op de Wadden-eilanden.
Voor enkele bijzonderheden verwijzen
wij naar het artikel in een volgend num
mer.
Gaarne wekken wij u, in verband met
het bovenstaande op, wat u interes
sant en raadselachtig voorkomt aan ons
te berichten en alle vondsten van na
tuurhistorische voorwerpen, al schijnen
ze ook heelemaal niet belangrijk, even
eens op te geven. Wij komen de voor
werpen gaarne halen
Niet alleen kan het Museum zeer veel
materiaal gebruiken, doch heel dixwijls
is al gebleken, dat dergelijke vondsten
soms heelemaal niet onbelangrijk zijn.
En het zou erg jammer zijn, wanneer er
iets verloren zou gaan, dat voor ons Mu
seum van veel belang kan zijn. Boven
dien geven dergelijke vondsten steeds
stof voor een artikel, dat de Tex. Crt.
gaarne zal opnemen.
Voorloopig is mijn adres: Herm. H v.
d. Horst, p.a. Mevrouw Kraai, Nieuw-
straat, Den Burg.
Zag je daar aan de hengel gaan
En waagden eens de sprong.
Met de heer Kraai ging iemand heen,
Die zeer veel heeft gedaan
Voor ons Museum en wiens naam
Daardoor blijft voortbestaan.
De „lampies" waren dit jaar duur,
Nu hoor, dat werd ook tijd.
Reeds al te lang moest onze boer
Ze voor een fooitje kwijt.
J. Kikkert sleepte andermaal
De TESO-beker weg,
Houd zoo maar vol, twee schaapjes zijn
Alreeds over de „brèg"
Onze TESO was ook weer dit jaar
De brug, die ons verbond,
Met 't vaste land, maar tegenslag
Zij ook wel ondervond.
Zoo liep de Wagemaker vast
Bij mist op de Zuidwal,
Daar zaten toen de reizigers
Met z'n allen in de val.
Maar na verloop van een paar uur
Had men de boot weer vrij,
De passagiers voor hetzelfde geld
Een avontuur er bij.
De Vooiwaarts kon niet voorwaarts meer
Toen op een kwade dag
Haar schroef stil op de bodem van
Den Helders haven lag.
Ook werd in het begin van 't jaar
De bootdienst gestagneerd
Door 't lage water en het ijs,
Dat er lag vast gemeerd.
Maar zooals TESO door het ijs
Zich toch weer zocht een baan,
Zal zij ook trots de tegenslag
Volhardend verder gaan.
Och ja, zoo moet zoo menigeen
Maar zien, hoe hij het redt,
Nu er de auto's grootendeels
Op stal zijn neergezet.
De havermotor kwam nóg meer
In zwang dan vorig jaar.
We kregen zelfs een paardentram
Hoe speelt een mensch het klaar.
De visscherij te Oudeschild
Beleeft een gouden tijd.
Dat mag ook wel na zooveel jaar
Van stempelnarigheid.
Het consultatiebureau heeft
NOORWEGEN
Britsche strijdkrachten deden een
aanval op twee afgelegen punten aan de
Noorsche kust. Na een kort doch hevig
gevecht werden ze verdreven. Een tor
pedojager werd daarbij tot zinken ge
bracht, twee schepen werden beschadigd.
NED. OOST-INDIE.
Japansche valschermtroepen land
den op 16 km. van Deli op Sumatra Ze
leverden een hevig gevecht met Ned
Indische strijdkrachten, dat, naar Tokio
meldde, in het voordeel van de Japan
ners eindigde. De stad Medan weid ge
bombardeerd. Op het vliegveld werden
20 personen gedood, 40 gewond. Een ge
bouw van de Luchtvaart-Mij. kreeg vol
treffers. Op Celebes werd de Minahassa
gebombardeerd.
Illlllllllli ZOO SCHREEF...
VON BR AU CHITSCH, oud-opperbe
velhebber Duitsche Weermacht, in een
dagorder aan de soldaten: Groote opga
ven zijn vervuld, groote en zware staan
ons nog te wachten. Ik ben er van over
tuigd, dat gij ook deze tot een oplossing
zult brengen. De Fuehrer zal ons naar de
overwinning leiden, met staalharde wil
en voorwaarts gerichte blik. Alles voor
Duitschland.
B1GGENMERKEN 1941.
Alle biggen, voor 3 Jan. 12 uur bij de
Bureauhouder ter merking aangeboden,
worden voor 1941 gemerkt voor zoover
de toekenning dit toelaat. Later opgege
ven biggen kunnen met meer voor 1941
worden gemerkt. Overdrachten biggen-
merken 1941 worden t.m. 10 Jan. behan
deld.
BELASTING BETALEN.
1 Jan. moet van de aanslag in de
Grond- en Personeele belasting betaald
zijn twee vijfden, wanneer het biljet
Oct. is gedateerd.
Van de aanslag in de Inkomstenbelas
ting moet 1 Jan. een derde betaald zijn,
indien het biljet Oct. is gedagteekend;
5 9 indien Juli gedateerd.
Belanghebbenden worden tevens her
innerd aan het per 1 Jan. verschuldigde
bedrijfsvergunningsrecht (tabaksbelas
ting).
PRAATAVOND
Vereen, van O.L.L.S.
Vrijdag a.s. belegt de vereen van Oud-
Leerl. L. Landbouwschool een praat
avond, welke zeer interessant belooft te
zijn. De heer IJska zal namens de Texel
sche Smedenbond een toelichting geven
bij een reeks lichtbeelden van de „lucht
bandenwagen". De heer Van den Ban
zal over een te houden stalwedstrijd en
ever „tijdschrijven" vertellen. Ook staat
bespreking van gezellige avonden op de
agenda.
Wel reden van bestaan.
Wel duizend babies schreef het in.
Dat het zoo mag blijven gaan.
Gok blijkt het ziekenhuis in een
Behoefte te voorzien.
Dat men het blijvend houdt in stand
Is, dunkt mij, goed gezien.
Nu hoeft men niet voor ieder ding
Meer naar de overkant.
Hoewel voor mij de beste kant
Toch blijft de buitenkant.
Van 't VVV-front heel geen nieuws,
Maar wees hier zeker van;
Wanneer de oorlog is voorbij:
Pakt zij weer dubbel an.
Ons eiland ging ook weer vooruit
Op onderwijsgebied.
Zoo kregen wij een teekenschool,
Waarmee men blijken liet,
Dat Texel aan zijn toekomst werkt
Op allerlei terrein.
Want lang of kort eenmaal toch
Zal het weer vrede zijn.
Welaan dan, burgers, niet getreurd,
Maar moedig voorwaarts gaan.
Wij moeten wéér de haven uit,
Al grijnst de storm ons aan.
Als wij het oude jaar bezien,
Och, laat ons eerlijk zijn,
Dan was er nog veel zegen ook,
Naast alle zorg en pijn.
Ook als gemeente ging het wel,
Alleen, er kwam één ramp,
En wel: het aanstaande vertrek
Van Burgemeester Kamp.
Wat hij voor Texel heeft gedaan
En nóg doet, elke dag,
Is iets, wat elke Tesselaar
Toch heusch wel weten mag.
Bij 't scheiden van de markt weet men
Fas hoe de koopman is.
Zoo is het ook met Mr. Kamp,
Als ik mij niet vergis.
God zegene ons eiland en
Zijn dagelijksch bestuur.
En sla voor heel ons Vaderland
Maar gauw het vredesuur.
Veel heil en zegen, lezersschaar,
In 't jaar dat ons weer wacht.
Ik wensch u voorspoed, welvaart, vree,
Vertrouwen, moed en kracht
door HUIB DE RIJMELAAR.
