TEXELSCHE COURANT
Mr. KAMP's AFSCHEID.
54ïte Jaargang
Zaterdag 24 Januari 1942
Eerste blad
No. 5620
HET LICHT VAN BINNEN
TEXELS
NIEUWE BURGEMEESTER.
Amerikaansche
„Beschaving"
Uitgave i
Firma Langeveld en De Rooij
Oen Burg Texel Telefoon 11
Hoofdredacteur: G. Joh. Duinker.
Op een goede dag ontmoette ik een
manover wie ik in mijn jeugd nooit
anders dan in uiterst loffelijke termen
bad hooren spreken. Hij was de zeven
tig dicht genaderd, maar in zijn oog en
scheen een sterk, heel bijzonder licht,
dat mij diep trof. Wij spraken samen
heel lang, en die avond zegende ik de
dag, waarop ik deze mensch ontmoet
had.
Deze ontmoeting deed mij denken
aan de oude sproke van een ridder, die
een kaars moest ontsteken aan het Hei
lige Graf en deze brandende -moest
overbrengen naar zijn vaderland.
De storm stak op en dreigde haar uit
te blazen, maar hij schutte haar met de
hand.
De regen stroomde neer en zou haar
hebben uitgedoofd, maar hij behoedde
ze onder zijn helm.
Een voorbijganger hoonde hem en
wierp modder op zijn blazoen, maar hij
droeg de vernedering en had slechts
oog voor zijn vlam.
Zijn paard struikelde en hij stortte ter
aarde, maar hij lette slechts op de
kaars, opdat zij brandende mocht blij
ven.
En toen hij, het vaderland bereikt
hebbende, aankwam in zijn vaderhuis,
bemerkte hij dat die vlam buiten hem
het licht-van-binnen in hem had ont
stoken
ZONDAG, 25 Januari 1942.
Wlllllllil VOOR HOOFD EN HART. ||||||llll|i
ZONDAG.
Wij moeten weten, wat wij willen en
daarin volharden. (Seneca.)
MAANDAG.
I Iets te bezitten, dat men meer dan
zichzelf liefheeft, is voor warme zielen 't
v grootste geheim om gelukkig te zijn.
DINSDAG.
De vrouw is geboren, om zich toe te
wijden. Dat maakt haar kracht en te
vens haar aantrekkelijkheid uit; het is
bet geheim van haar geluk.
WOENSDAG.
Uw gelaat behoort uw medemen-
schen; laat het voor hen even helder
schijnen als de zon. (Carmen Sylva).
DONDERDAG
Goede woorden kunnen ons tot voor
deel zijn en een eerwaardig gedrag kan
ons boven anderen verheffen.
(Tao Teh King).
VRIJDAG
Geen overwinning zonder inspanning.
ZATERDAG
In elke menschenborst klinkt stille
een gedicht, maar wat het schoonste
klinkt verneemt men niet zoo licht.
Illlllllllllllllll
HOE LAAT
niniiiiiiiiiiii'
OE ZON.
24 Jan. op 9,35; onder 18,10
0. 25 Jan. op 9,34; onder 18,12
"a. 26 Jan. op 9,33; onder 18,14
1. 27 Jan. op 9,31; onder 18,16
Verduisteren: van zonsondergang tot
ionsopgang.
Auto's en rijwielen licht op: van
mdergang tot zonsopgang.
3 DE MAAN.
Za. 24 Jan. op 12,57; onder 2,10
J Zo. 25 Jan. op 13,23; onder 3,13
Ma. 26 Jan. op 13,53; onder 4,15
Di. 27 Jan. op 14,26; onder 5,15
k*j Eerste Kwartier: 24 Januari,
te
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za. 24 Jan. 3,12 en 15,35
Zo 25 Jan. 4,00 en 16,27
,^Ma. 26 Jan. 4,59 en 17,36
Di. 27 Jan. 6,15 en 18,54
l Springtij 31 Januari.
nilllllllll WAT ER GEBEURDE.... Illlllllllll
24 JANUARI:
1712: Geboortedag van Frederik dee.
Groote.
1732: De Fransche schrijver Beaumar-
chais geboren (Parijs).
25 JANUARI:
i077: Hendrik IV wacht als boeteling 3
dagen lang voor de poorten van
Canossa op de vergiffenis van
Paus Gregorius VII.
1929: Plechtige bijzetting van het stof
felijk overschot van de opvoed
kundige Comenius te Naarden.
Ï- 26 JANUARI:
823: De uitvinder van de koepok-inen
ting, E. Jenner, te Berkeley over
leden.
871: Rome tot hoofdstad van Italië ver
klaard.
1905: De beroemde Cullinan-diamant bij
Pretoria gevonden.
h 17 JANUARI:
1756: Mozart in Salzburg geboren.
"1901: Verdi te Milaan overleden.
Besteedt de dure tijd, bij dagen en bij
nachten,
Terwijl gij in uw krachten en
onversletcn zijt.
(Huygens).
WERELDNIEUWS
IN WEINIG WOORDEN.
DE HEER RIJK DE VRIES,
waarnemend burgemeester van
Castricum, die tot burgemees
ter van onze gemeente werd be
noemd.
VOOR ONZE VARKENSHOUDERS.
Zooals reeds werd medegedeeld zullen
alle biggen, geboren Januari 1942, ge
merkt worden voor 1942. Dit merken
staat buiten de toewijzing 1941 of 1942.
Als voorwaarde is gesteld, dat de var
kenshouder ten minste 8 dagen, voordat
de geboorte der biggen plaats vindt, de
bureauhouder er mede in kennis stelt,
dat hij de drachtige zeug in zijn bezit
heeft; de biggen moeten binnen 4X24
uur na de geboorte ter merking zijn op
gegeven.
Alle biggen, geboren vóór 1 Januari
1942, en ter merking aangeboden vóór 3
Januari 1942, worden nog voor 1941 ge
merkt, als de toewijzing 1941 dit toe
laat. Is dit niet het geval, dan worden
deze biggen niet voor 1942 gemerkt,
doch moeten zoo spoedig mogelijk onge
merkt aan de Centrale ingeleverd wor
den.
Vervolgens wordt er de aandacht van
belanghebbenden op gevestigd, dat er na
1 Februari 1942 geen varkens in huis
slachting meer geslacht mogen worden,
behoudens door instellingen. Aanvragen
tot slachting moesten vóór 20 Januari
1942 in het bezit van de bureauhouder
zijn, zooals we reeds meldden.
Berlijn, 15 Jan. Het Amerikaansche
weekblad „Life" had geschreven, dat
thans voor Roosevelt de mogelijkheid be
staat, de beschaving der Vereenigde Sta
ten tot de heerschende levensvorm van
Europa en de heele wereld te maken. De
20e eeuw moet een Amerikaansche
eeuw worden.
Aan deze z.g. Amerikaansche bescha
ving wijdt de „Völkischer Beobachter"
een zeer uitvoerige beschouwing. Het
blad komt tot de volgende conclusie:
Namelooze ellende en brutale uitbui
ting achter sociale frazen, geestelijk be
derf achter blufferige coulissen, een mo
reel moeras achter schijnheilige arro
gantie, een plutocratisch dom houden
van het volk en een afgezaagde gewe
tensdwang achter een pseudo-democrati-
sche hokus-pokus, ziedaar de „vier vrij
heden", de z.g. „Am?rikaansche leefwij
ze", zonder welke de wereld niet kan
bestaan, zooals Roosevelt durft bewe
ren. Het grootste maatschappelijke pro
bleem der V.S., het werkloosheidsvraag
stuk, is in weerwil van de geweldige na
tuurlijke rijkdommen van het land nog
niet opgelost. Nog in 1939 waren er
11,700,000 werkloozen in de Vereen Sta
ten. De boeren zijn de stiefkinderen van
Amerika. Met het zoo geroemde onder
wijs is het niet beter gesteld. Bij de mi
litaire keuring in de afgeloopen zomer
moesten 92,000 analphabeten worden af
gewezen. Wat de kunst betreft: er zijn
slechts twee permanente opera's in de
Vereen. Staten. De Amerikaansche
kunstwereld wordt beheerscht door een
bovenlaag van snobs. De directeuren der
musea zijn over het algemeen parvenu's,
die beschaving verwarren met geaffec
teerde manieren. Er zijn in de Vereen.
Staten 18 millioen geslachtszieken en
jaarlijks gaan meer dan 100 000 men-
schen aan syphilis ten gronde. Het aan
tal echtscheidingen bedraagt volgens de
officieele statistiek 17,5 procent
Ook de hooggeroemde politieke vrijhe
den bestaan slechts op papier. De twaalf
millioen negers in de V. S. zijn, ondanks
de constitutie der z.g. vrijheid, die se
dert 152 jaar bestaat, rechteloos. Zij die
nen hun blanke medeburgers slechts als
voorwerpen van uitbuiting.
Het nationaal-socialisme, het fascisme
en het Japansche nationalisme hebben
in de jonge volken krachten opgewekt,
die de onwaarachtigheid van dit reeds
lang verouderde tijdperk van zich afstoo
ten. De eeuw marcheert met hen.
DUlTScriLAND
Duitschland, Italië en Japan sloten
een militaire conventie om samen
operaties van de grootste aanvalskracht
voor te bereiden.
NED. OOST-INDIE.
Aan de noordpunt van Celebes heb
ben de Japanners Likoepang bezet.
Deze week deden Japansche vlie
gers hun eerste aanval op Sumatra en
wel op een vliegveld bij Belawan, toen
zij Britsche vliegers nazetten.
JAPAN.
Tokio meldt, dat de radja van Se-
rawak vorig jaar zijn rijk voor 200,000
pst. aan Engeland verkwanselde. Hij
week naar Australië uit, maar verklaart
dat Serawak de tegenstand zal voortzet
ten, hoewel hij aan zijn onderdanen van
de verkoop aan Engeland geen mededee-
ling deed!
Illllliiiiiliiiiliiliillilliiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiillllll
llllllllllllll RECENSIES. IIIIIIIHIIIII
||||||iiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii)iii!iiiiiiiiiiii||||||
D. J. van der Ven: Het Carna-
valsboek van Nederland.
Van de heer D. J. van der Ven, des
kundige op het gebied der volkskunde
als weinig anderen in ons land, ver
scheen bij de N.V. v.h. Batteljee en
Terpstra te Leiden een bijzonder boek,
getiteld „Het Carnavalsboek van Neder
land". Een kostelijk werk voor allen, die
belangstellen in de zeden en gewoonten
van ons volk. In elf hoofdstukken behan
delt de schrijver de vele gebruiken, die
de vastenavondtijd begeleiden, van het
oogenblik af, dat de illustere Raden
van Elf op 11 Nov. hun 11-XI-avonden
organiseeren, tot de Meisotterij van de
Bölscherclub in het onbekende Zuidlim-
burgsche van Grijzegrubben. Schrijver
heeft getracht, wegen aan te wijzen en
middelen te vinden om, met eerbiedi
ging van het locale volkseigen, de vie
ring van het carnaval te verheffen tot
een echt gemeenschapsfeest. Een poging,
waarmede de heer Van der Ven groote
kans van slagen heeft. De oorlogsom
standigheden zijn daaraan natuurlijk
niet bevorderlijk, maar zoodra Mars het
zwaard in de scheede zal hebben gesto
ken die tijd komt toch ook weer, le
zer! zal dit boek aan zijn doel kunnen
beantwoorden. Het Carnavalsfeest
zoo schreef Anton van Duinkerken des
tijds is meer dan een maatschappelijk
nationaal gebeuren; het raakt niet
slechts een menschengroep, maar het be
treft de menschheid zelf in haar geheel.
Het is een feest, dat nimmer kan ver
gaan dan met de mensch zelf.
Voor ons, Texelaars, heeft dit boek 'n
bijzondere attractie. Aan een beschrij
ving van de viering van ons Sunder-
klaas-feest is veel plaats ingeruimd, ter
wijl de tekst met verscheidene foto's is
verlucht. Het boek telt er. meer dan 100;
het naslaan van een of ander onder
werp, op de carnaval-viering betrekking
hebbende, wordt door een uitvoerig re
gister vergemakkelijkt.
Typografisch ziet het boek er mede
uitstekend uit. B. van Vlijmen zorgde
voor een rake omslagteekening.
Het boek lelt 158 blz. en kost f 2,90;
gebonden f 3,90.
G. JOH. DUINKER.
LANDBOUW VEETEELT
HOE SLECHTER het land is ontwa
terd, hoe meer het lijdt door opvriezen.
KALFJES. Zet jonge kalfjes bij koud
weer dik in het stroo. Het gevaar voor
stoornissen en slechte groei wordt daar
door veel kleiner.
KIPPEN EN BIGGEN. Een graszode,
een stronk boerenkool of spruitkool ver
richten in de winter wonderen in kip
penhok en biggenhok.
BIETEN. Wie bevroren bieten heeft
ingekuild, dient deze evenals een an
dere kuilhoop zes weken dicht te la
ten zitten.
BOEKHOUDING. Laat het boekjaar
liefst loopen van 1 Mei tot 1 Mei. Het
afsluiten der boekhouding op 31 Decem
ber heeft voor het boerenbedrijf groote
bezwaren.
KAINIET. Fijn gemalen kainiet en
vooral kalkstikstof zijn uitstekende on
kruidbestrijdingsmiddelen. Laat elke
boer zorgen, dat hij hiervan tijdig in de
schuur heeft, wat te krijgen is.
DE GELEERDSTE BOER is lang niet
altijd de beste boer. Het komt er vóór
alles op aan, dat men zich goed reken
schap geeft van hetgeen onder bepaalde
omstandigheden bereikbaar is, en
daarnaar weet te handelen.
PAARDEBOONEN, erwten en haver
zien al uit naar de tijd, dat ze gezaaid
kunnen worden. Vooral de beide eerste
vragen een grond, welke niet te arm is
aan kalk. Grondonderzoek is dus heel
noodig.
Een snerpend koude wind joeg over de
vlakke velden. Tien graden vorst. Maar
niettemin waren Donderdagmorgen uit
alle hoeken van het eiland ambtenaren
present, om bij gelegenheid van het af
scheid van Burgemeester Kamp, blijk
van belangstelling te geven en de heer
en mevrouw Kamp de hand te drukken
nu zij zich elders gaan vestigen. Vijf en
negentig ambtenaren waren in De Lin
deboom die morgen bijeen.
Als eerste spreker voerde de heer C.
Jonker, gemeente-secretaris, het
woord.
Spreker gaf namens allen uitdrukking
aan de spijt, die allen voelden, toen het
bericht kwam, dat Mr. Kamp ontslag
had gevraagd als Burgemeester onzer
gemeente. U was zelf een hard wer
ker zijnde een veeleischend, maar
niettemin humaan chef, vervolgde spre
ker, die voor onze belangen een open oo£
had; als het eenigszins kon, was u bereid,
voor de ambtenaren op te komen. Rede
lijke wenschen wilde u gaarne bevredi
gen. Moest een afwijzend antwoord wor
den gegeven, dan stelde u er prijs op, de
teleurgestelde zoo mogelijk op andere
wijze tegemoet te komen. Niet alleen in
onze ambtelijke verhouding mochten
wij op uw medewerking rekenen. Ook
wanneer men u sprak van moeilijkheden
in het particuliere leven, klopte men niet
aan doovemansdeur. Dit alles hebben we
hoogelijk gewaardeerd en met aller in
stemming rijpte dan ook het plan, om op
ondubbelzinnige wijze aan onze gevoe
lens jegens u uitdrukking te geven.
Spreker bood hierna Mr. Kamp een
keurige stoel aan en sprak daarbij de
hoop uit, dat de oud-burgemeester, in de
huiselijke kring rustig in die stoel geze
ten, nieuwe energie zou mogen verzame
len voor het behouden van zijn van alle
zijden erkende, groote werkkracht.
De heer Jonker eindigde zijn toe
spraak met het uitspreken van de hart
grondige wensch, dat het de heer en
mevrouw Kamp met de kleine Hans
geboren Texelaar bestendig wel moge
gaan en dat Gods zegen op Mr. Kamps
verdere arbeid moge rusten.
Vervolgens voerde namens het perso
neel van Gemeentewerken de heer J.
T i e s s e n het woord. Spreker zeide, dat
allen, zonder uitzondering, er mee in
stemmen, wanneer hij Mr. Kamp van
dankbaarheid zou doen blijken. Toen Mr.
Kamp hier Burgemeester werd, waren
er geruchten, die niet veel goeds voor
spelden, maar ze bleken volkomen uit de
lucht gegrepen. Het heele personeel
heeft het best met Mr. Kamp kunnen
vinden, al wil dat niet zeggen, dat ieder
maar kon doen en laten wat hij wou.
Dat zou ook niet goed zijn. Het rooster
onder het vuur moet van tijd tot tijd
worden schoongemaakt, waarbij natuur
lijk ook de soort kachel en de brandstof
een rol spelen. Nu, zeide spreker, u wist
de juiste manier te vinden om het vuur
te laten branden. Spr. zeide dankbaar te
zijn voor de belangstelling, welke de
Burgemeester altijd in hun werk stelde
en voor de woorden van waardeering en
opwekking, waaraan hij het ook niet liet
ontbreken. Niet altijd kon het werk even
vlot worden afgedaan, maar daaraan
was door gebrek aan personeel niets te
doen. Administratie en teekenwerk roo-
ven veel tijd en dan kom je o zoo gauw
achter op.
Aan 't slot van zijn rede dankte spr.
ROGGE. Wie einde April klaver onder
de rogge wil zaaien, dient nu reeds het
zaad te bestellen.
GRAS. Wie een vroeg perceel gras wil
maaien om dit nog op stal te kunnen
voederen, brengt hierover in de tweede
helft Febr. een flinke gift half verteerde
stalmest en daarover in de tweede helft
van Maart een overbemesting met gier.
MESTEN. Wie bij vorst mest over het
grasland uitrijdt, zal straks leelijke doo-
ae plekken krijgen. Wie bij vorst gier uit
lijdt, lijdt aanzienlijke verliezen door het
vervluchtigen van stikstof; bovendien
verbijt de zode.
SLOOTAARDE en terpaarde, welke
tijdens vorst over land worden uitgere
den, werken gewoonlijk zeer goed. Deze
aarde vriest op het land nog eens goed
murw en laat zich dan fijn verdeelen,
wat ook een snelle werking ten goede
komt.
KIEMKRACHT. Wie de kiemkracht
van erwten en boonen zelf wil contro
leeren, kan een goed monster nemen en
daarvan 100 zaden 56 uren laten wee
ken, om ze daarna in een bakje met voch
tig zand te poten en dit in de koestal te
zetten. Met zaaihaver kan men op soort
gelijke wijze handelen, doch deze wordt
niet vooraf geweekt.
AARDAPPELEN. Zoodra de vorst
over is, moeten de aardappelhoopen open
worden gemaakt en de aardappels voor
zichtig omgezet, waarbij alle verkeerde
knollen zorgvuldig worden geschift. An
ders kan een groot deel der aardappelen
verbroeien of verrotten. De uitgeschifte
aardappelen moeten zoo mogelijk nog
worden gestoomd en vervoederd.
hartelijk voor hetgeen Mr. Kamp voor
Gemeentewerken is geweest.
De heer P. A. de Rode, sprekende
namens de N.V. TEM, bracht Mr. Kamp
dank voor de verleende steun bij de uit
voering van diverse werken en voor de
waardeering en belangstelling, daarbij
betoond. In het bijzonder bracht spr. in
herinnering de steun, verleend om de
moeilijke bedrijfsomstandigheden in het
afgeloopen jaar te beheerschen. Spr. zei
de hiervoor zeer erkentelijk te zijn.
Recht hartelijk was ook het afscheids
woord, dat de heer O. G o n g a na
mens de gemeente-politie sprak. Toen
Mr. Kamp naar Texel zou komen, was
het gerucht hem reeds voorgegaan. Een
goede man ging heen en we zouden er
een kwade voor in de plaats krijgen.
Maar het viel anders uit. Mr. Kamp
gunde de politie haar bewegingsvrijheid,
mits zij haar dienst naar behooren ver
vulde. En hij schonk haar zijn volle ver
trouwen. Hiervoor, zegde spr. de Burge
meester hartelijk dank. U was een man,
die uzelf nooit rust gunde en daardoor
ook veel van uw ondergeschikten eisch-
le, maar niettemin hebben wij op bui
tengewoon aangename wijze mogen sa
menwerken. Wij hadden in u een chef,
die volkomen achter ons stond en op
wie wij, ook in de moeilijkste gevallen,
konden rekenen. U was een man van
tact. Ik herinner mij nog, hoe wij als po
litiemannen tijdens een kermis ongenoe
gen hadden over het uitvoeren van de
dienst; alle gezichlen waren die avond
betrokken. Maar toen u 's nachts ter
plaatse kwam en dat bemerkte er was
voor u niet veel te verbergen noodig-
de u ons uit, met u te gaan koekhakken.
Even daarna stonden al die menschen
met een bijl in de hand om het hakblok
geschaard om te trachten het van de
Burgemeester of van de anderen te win
nen. Spoedig waren toen de zwarte ge
zichten verdwenen en was het leed ver
geten.
Hartelijk dankte spr. voor 't vele, dat
Mr. Kamp voor de politie heeft gedaan;
tot mevr. Kamp richtte spr. woorden
van dankbaarheid wegens de door haar
betoonde gastvrijheid, wanneer de heer
Looijen of hijzelf aan haar man een
dienstbezoek moest brengen.
Namens het onderwijzend personeel
werd ten slotte gesproken door de heer
J. d e Vries, hoofd van de school te
Zuid-Eierland. Met waardeering ge
waagde spr. van de daadwerkelijke be
langstelling, welke Mr. Kamp voor het
onderwijs aan de dag legde. U was niet
alleen ambtenaar, maar ook een bezie
lend medewerker, zeide de heer De
Vries. „Burgemeester Kamp, hou kamp",
zongen de kinderen destijds. Welnu, u
heeft kamp gehouden, ook in de laatste
moeilijke jaren, die wij met u doorleef
den. Zij zullen voor u en voor ons onver
getelijk blijven. Spr. besloot met als zijn
overtuiging uit te spreken, dat Burge
meester Kamp Texel niet zal vergeten.
Aan de breedvoerige rede, waarmede
Burgemeester Kamp zich hierna tot de
aanwezigen en in het bijzonder tot de
sprekers richtte, ontleenen we het vol
gende:
Spr ving aan met hartelijk dank te
zeggen voor het initiatief, dat genomen
werd om dit afscheid mogelijk te ma
ken en voor het tegenwoordig zijn van
zooveel belangstellenden. Sprekende
over de arbeid van de heer C. Jonker,
gewaagde hij met lof van diens onmisba
re steun, zijn werkkracht en zijn ijver,
zijn groote intelligentie en zijn vaardige
pen, bovenal zijn groot verantwoorde
lijkheidsgevoel. Spr. dankte de gemeen
te-secretaris voor wat hij op zijn stille,
bescheiden wijze heeft gedaan en zeide
te hopen, dat hij nog vele jaren op zijn
post werkzaam kan blijven. Mede dank
te spr. de andere werkers op het raad
huis voor hun hulp en steun en hun
dienstbaarheid. Schertsend merkte spr.
op; Eigenlijk is er, sinds ik op Texel
kwam, uiterlijk aan mijn medewerkers
weinig veranderd: Jan Blom draagt nog
altijd geen boord en das en Piet de
Graaf kan nog altijd niet fietsen.
De heer A. Broekman werd door spr.
lof toegekend als een accuraat ontvan
ger, als steunpilaar van het Armbestuur,
als administrateur van de Strandvonde
rij, enz. Spr. zeide voor zijn werk altoos
veel waardeering te hebben gehad.
Hartelijk dank bracht spr. ook aan de
heer H. Melissen voor de zakelijke en
vaardige wijze, waarop hij zijn belange-
looze arbeid voor Winterhulp verrichtte.
Rust en zekerheid noemde spr. de
kenmerken, waardoor de dienst van Ge
meentewerken zich onderscheidde. Er
heerschte een geest van aanpakken. De
heer Piet Spigt noemde spr. het „vleesch
geworden exempel van altijd klaar
staan en ieder werk accepteeren".
Wat de N.V. TEM betreft: spr. zeide
steeds het veilige gevoel te hebben ge
had, dat de heer De Rode en zijn man
nen de technische zijde van het bedrijf
volledig beheerschen. Met groote waar
deering noemde spr. ook Ir. Bruins, die
de TEM door zijn adviezen zeer aan zich
verplichtte.
(Zie verder 2e pagina.)
