Wat Texels boeren moeten weten
Trouw en dapperheid beslissen.
Alle Plattelandsvrouwen in de Ned. Landstand
Pilfer.ij',.. t.i&SfewfcV
„WIE MET ZIJN STROOM NIET ZUINIG IS,
ZIT WELDRA IN 0E DUISTERNIS".
Texelsche Berichten
Wereldnieuws
56c JAARGANG. No. 5707.
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1942.
TEXELSCHE COURANT
Op de gemeenschappelijke vormings
bijeenkomst, welke 't Fuehrerkorps van
het Arbeitsbereich der NSDAP in Neder
land en de NSB uit de kringen Friesland,
Groningen en Drente te Assen gehouden
hebben, werd het woord gevoerd door
Hauptdienstleiter Schmidt en de plaats-
verv. leider NSB, Van Geelkerken.
Met betrekking tot de landing der En-
gelschen en Amerikanen in Afrika zei
Hauptdiepstleiter Schmidt o.m. dat, in
dien de Fuehrer l^et tijdstip gekomen
acht, de Duitschers misschien ook voor
Afrika de bescherming zullen overne
men. Het oogenblik zal niet ver zijn,
waarop men met meer vraagt welke uni
form iemand draagt, doch slechts trouw
en dapperheid zullen beslissen. De fron
ten zijn 0reeds duidelijk en hier in Ne
derland heeft zich reeds sedert 21/* jaar
een front gevormd, dat berust op de
trouw en kamel-aadschap der Duitsche en
Nederlandsche Nationaal-Socialisten.
Onder stormachtige bijval van Se toe
hoorders herinnerde Hauptdienstleiter
Schmidt aan het woord van de Fuehrer,
dat hij de veldgrijze rok eerst dan zou
uittrekken, als de definitieve overwin
ning bevochten is.
Spr. waarschuwde vervolgens drin
gend, dat men de Nederlandsche vrijwil
ligers, die wij wellicht binnenkort hier
te lande kunnen begroeten, het nootfige
respect niet mag weigeren. Tegen dege
nen, die de eer kwetsen van degene,
dri. in de Duitsche gelederen strijdt, zal
met de scherpste middelen opgetreden
worden. Want de Nederlandsche vrijwil
ligers zijn de eerste soldaten en de eerste
burgers van hun volk.
De heer Van Geelkerken voerde het
woord over de nauwe kameraadschap
tusschen de Duitsche en Nederlandsche
Nationaal-Socialisten, die in het verleden
de proef heeft doorstaan en die ook in de
toekomst doorstaan zal.
REDE VAN MEVR. DE HAAN—BOSKER.
Een groote taak.
Wij behooren ons naast onze mannen
te scharen in de groote strijd om het be
staan. Juist in deze ernstige dagen is on
ze taak grooter dan in normale tijden,
zoowel op maatschappelijk als op cultu
reel gebied. Wij, gewezen leden van de
Bond van Boerinnen en andere platte
landsvrouwen, wij voelen ons bevoor
recht, dat onze organisatie waardig werd
geacht ingeschakeld te worden in de
afd. Landvrouwen van de Ned. Land
stand. Deze inschakeling heeft veel be
roering gewekt, doordat men meende, dat
de politiek in de bond zqu worden ge
bracht. Maar de Landstand is geen poli-
ieke organisatie. Hij wil slechts mede
werken aan de opbouw en de verheffing
van het platteland. Er waren vrouwen,
die gemeend hebben de Bond te moeten
verlaten, toen mevr. Eggink-Lovinl^ in
het hoofdbestuur zitting kreeg. Tot deze
rouwen, wil ik, zoo vervolgde spr., het
olgende zeggen:
De nood ten plattelande was groot.
Laten zij toch bezinnen en zich in haar
binnenkamer terugtrekken. Dan zullen zij
zich afvragen: „Waarom heb ik de Bond
de rug toegekeerd? Heb ik mijn hart wel
'eten spreken, ben ik dan vergeten, hoe
kapot het platteland was? Ben ik verge
ten, dat de Bond de regeering enkele ja
ren geleden in een telegram verzocht,
andacht te willen besteden „aan de
groote moeilijkheden, die op het platte
land tengevolge van de geringe inkom
sten waren gerezen en die een stijgende
onrust veroorzaakten, doordat deze toe
stand voor velen niet meer was vol te
houden".
Hierbehoeft zeker geen commentaar
op te worden gegeven, 't Was een harte-
kreet óm lotsverbetering. Door innige
;a menwerking kunnen wij 'n betere toe-
comst verwerven. Zij, die uitgetreden
zijn, hebben alleen maar geluisterd naar
iie dames, die de nood niet kenden. Zij
ergeten, dat de Landstand nieuwe mo-
;dijkheden schept. Hij stelt ons in de
(elegenheid met en voor elkander te ar
beiden in opbouwende geest, met uit-
ichakeling van welstand en geldzuchtige
herwegingen. Zet er toch de schouders
mder met die kracht en volharding, die
enmerkend zijn voor de plattelandsbe
volking. Wij moeten elkander vinden in
iefde tot ons land en alle haat uit de
iarten bannen. Want zonder verdraag-
aé-mheid blijft er van onze Christelijke
aastenliefde niets over. Onze taak ligt
ieper dan het alledaagsche. Wij moeten
rachten de Landstand tot bloei te bren-
en. Dat zal ons leven zinvoller en doel-
ewuster maken.
Na dit betoog gaf mevr. De Haan het
erschil aan tusschen de N S.V.O. en de
fd. vrouwen van de Landstand. De N.S.
O. is een politieke organisatie, die van
e? Landstand is een standorganisatie.
Bij de hierna gevoerde gedachtenwisse-
ng merkte mevr. De Haan op, dat zij
aardeering heeft voor hetgeen de vroe-
ere Boennnenbond tot stand heeft ge-
racht. Wanneer de oorlog voorbij is, al-
us verzekerde spr., zal onze afdeeling
chter voor het platteland kunnen wer
en, zooals er nog nooit gewerkt is. Som-
ligen noemen zich neutraal, in afwach-
ng van de uitslag van deze oorlog, die
oor hen blijkbaar nog niet beslist is.
Tenslotte gaf spr. nog een overzicht
an verschillende takken van bestuur en
an het vele werk, dat de afdeeling ver-
cht. O.a. worden er spincursussen ge-
rganiseerd, waarop belangstellende
visjes zich in deze nijverheid zoo zeer
unnen bekwamen, dat zij zelf in de
Drpen demonstraties kunnen geven.
Bodemverbondenheid.
De heer Jst. Bakker heeft hierna nog
enkele trekken geschetst wat onder
üdemverbondenheid moet worden ver-
taan. Wij mogen ons niet door de groo-
stad laten beinvloeden, maar wij moe-
in toonen te willen wezen, die we zijn.
k stad heeft duizenden van het platte-
ind weggelokt; geen wonder, want daar
'trd een betere bestaansmogelijkheid
eboden. In de toekomst zullen boer en
rbeider ontvangen, waar zij recht op
ebben. Daar wordt reeds aan gewerkt.
Wie met gegronde klachten tot de afd.
van de Landstand komt, zal r^iet aan
doovemansdeur kloppen. Daarom, zoo be
sloot spr., met Gods vertrouwen vooruit,
ten dienste van ons volk en ons vaderland.
Prov. Landdag op Texel?
Ook na deze toespraak werden vele
vragen gesteld en beantwoord. De heer
Joh. Parlevliet, dorpsboerenleider, zeide
gaarne op Texel een provinciale Landdag
van de afd. Lansvrouwen te willen hel
pen organiseeren. Deze zou zomer 1943
kunnen worden gehouden. Mevr. De
Haan is daar ook voorstandster van, me
de met het oog op de propaganda, welke
van zoo'n dag uitgaat.
Aan het slot wees de heer Parlevliet
nog op de pioniersarbeid, die door vier
Texelaars in Oostland wordt verricht.
Hij bracht hun hulde en sprak de hoop
uit, dat hun daden zegenrijke gevolgen
voor Neerlands boerengeslacht zouden
mogen hebben. J.
BIJ ONZE VRIJWILLIGERS. Wat onze
jongens al niet zien en beleven! Op het
„schip der woestijn" wordt een verken
ningstocht gemaakt. Met élan worden
de kameelen bereden, alsof zij nooit een
ander rijdier gewend zijn geweest.
(SS P.K. Möbius-O-H-P.H. s).
DE "ZON.
Wo 25 Nov. op 8,15, onder 16,38
Dc. 26 Nov. op 8,17; onder 16,37
Vr. 27 Nov. op 8,18; onder 16,36
DE MAAN.
Wo 25 Nov. op 18,58; onder 10,11
Dc 26 Nov. op 19,48; onder 11,00
Vr. 27 Nov. op 20,43; onder 11,41
Laatste Kwartier: 1 Dec. 2,37.
HOOG WATER OP TEXELS REE
Wo 25 Nov. 10,39 en 22,56
Dc. 26 Nov. 11,13 en 23,30
Vr 27 Nov. 11,49 en 24,07
OP HETZELFDE AAMBEELD.
DOE ZUINIG AAN!
Al weer een aansporing om met
mijn hoeveelheid kolen en met het toe
gewezen rantsoen electriciteit zuinig te
zijn? Het houdt niet op.
Inderdaad, lezer, al weer een aanspo
ring. U moet namelijk weten, dat het
hiet onze kolenpositie benard gesteld is,
zeedat niets achterwege mag worden ge
laten, om u voor groote moeilijkheden
als gevolg van ondoordacht verbruik te
sparen.
Houd uw meter in de gaten en ver
stook geen schep kolen meer, dan strikt
noodzakelijk is. We hebben allen strenge
winters gekend, die pas in Februari in
zetten.... Stel u voor, dat u dan juist
de bodem van uw kolenkist hebt be
reikt! Het is om van te rillen. Zuinig
zijn is gemeenschapsplicht, zuinig zijn
is ook in uw belang. Want wie deze goe
de raad in de wind slaat, zit straks in het
donker (wegens afsluiting van de stroom
toevoer bij overschrijding van het rant-
son) èn in de kou. Past daarvoor op!
De liefde is niet een blinddoek, maar
veeleer een geneesmiddel voor onze
slechte oog en.
BEKENDMAKING.
's Gravenhage, 21 Nov. Het bureau van de Wehrmachtbefehlshaber in Ne
derland maakt bekend:
Het vonnis van de Krijgsraad, waarbij te Arnhem 15 Nederlanders wegens
brandstichting als saboteurs ter dood veroordeeld zijn, is door de Wehrmacht
befehlshaber bevestigd. Een gratieverzoek is afgewezen, dat dit misplaatst is te
genover gemeene, onverantwoordelijke schadelijke elementen, die bij vergeefsche
pogingen, om de bezettende macht schade te berokkenen, zich niet hebben ontzien
een heele reeks kleine Nederlandsche boeren de oogstopbrengst van een geheel
jaar en ten deele ook nog huis en hof te ontnemen. Dergelijke gemeene handelin
gen zijn eerloos en eerloozen vinden geen genade. De doodvonnissen zijn door
fusileeren voltrokken aan de volgende saboteurs:
Gerrit van 't Einde, Gerrit van Werven,
Frans Jeelen, Jan Eekhuis,
Jan Rodert, Hendrik Eekhuis,
Cornelis Lughthardt, Bernard Immerzeel,
Wilhelm van der Marten, Anton Siedenburg,
Willem de Weerd, Gerrit Nieuwenhuis,
Frederik de Weerd, Wilhelm Lenzen.
Klaas Bakker,
Hierbij wordt bovendien uitdrukkelijk op het volgende gewezen:
Mochten gevallen van dergelijke gemeene handelingen tegen de eigen volks-
genooten zich opnieuw voordoen of andere misdaden, waarop de doodstraf staat,
worden gepleegd, die een zoo verraderlijke, eerlooze geestesgesteldheid bg de da
der doen blijken, dat een kogel voor hem zonde zou zgn, dan zullen de doodvon
nissen door ophanging worden voltrokken Deze mededeeling is de laatste waar
schuwing aan ieder, wie het aangaat.
Wintertelling 1942.
Van 25 Nov. t.m. 5 Dec. 1942 zal een
wintertelling plaats vinden, meldt de L.
C.O. Deze telling betreft de heele vee
stapel met uitzondering van geiten en
pluimvee tot een maximum van 10 stuks
van personen, die niet bij de L.C.O. zijn
aangesloten.
Tevens zullen aan de tellers opgaven
verstrekt moeten worden inzake inge
kuilde producten en uitzaai Winterge
wassen.
Het verstrekken van onjuiste gege
vens, het weigeren om de gevraagde ge
gevens te verstrekken of het formulier,
dal overeenkomstig gedane opgaven door
een teller is ingevuld, te onderteekenen,
is strafbaar.
TEXELSCHE BOERDERIJEN.
WELTEVREDEN. 45
Deze boerderij ligt aan de Westerweg
en is sedert acht jaar eigendom van en in
gebruik bij de heer A. J. Keijser, die
haar kocht van de heer H. Witte. De va
der van de heer Witte, de heer D. Witte
Jnz., heeft de boerderij in 1874 laten bou
wen. Rechts in de gevel lezen we: Eerste
steen gelegd door Maria Dekker Gd., 28
Mei 1874. Weltevreden is dus 68 jaar oud.
BESTUUR DERTIG POLDERS.
Üe heer S. J. Keijser werd herbenoemd
als heemraad. De heeren J. List Pz. en S.
Wuis Az., hoofdingelanden, werden bij
enkele candidaatstelliing herkozen. In
de vacature C. Zijm Tz., hoofdingeland,
werd bij enkele candidaatstelling de heer
C. Kuip Mz. gekozen.
DE RHYTHM. EILANDERS.
De Rhythmische Eilanders, het muziek
gezelschap van Wieb Ruiter, zal, zooals
bekend, behoudens de. vereischte goed
keuring, eind December een vroolijke
avond organiseeren. De onlangs in dit
blad verschenen uitnoodiging tot mede
werking heeft het effect niet gemist. Na
dere bijzonderheden volgen. J.
VREUGDE EN ARBEID.
Aangemoedigd door het succes van
Vrijdag j.l. heeft de afd. Texel van
.Vreugde en Arbeid" Ned. Arbeids
front beslotea.in Januari een tooneel-
gezelschap van de vaste wal uit te noo-
digen op Texel voor het voetlicht te tre
den. De bekende Jopie Koopman maakt
deel van dit gezelschap uit. Dat belooft
wat!
COOP. AANKOOPVEREENIGING
TEXEL.
De Donderdag j.l. in De Lindeboom ge
houden vergadering, door een 20-tal le
den bezocht, kenmerkte zich door een
uitstekende geest. Zooals alle vereenigin-
gen heeft ook de „Coop." onder huidige
omstandigheden meer moeilijkheden het
hoefd te bieden dan in normale tijd. Heel
wat vereen, op dit gebied kregen ge
duchte klappen. Met des te meer vol
doening moeten de aanwezigen naar het
openingswoord van de voorz., de heer R.
W Stoepker, hebben geluisterd; hieruit
kon worden geconcludeerd, dat het on
danks alles goed gaat met de coop. aan-
koopvereeniging Texel.
Medegedeeld werd, dat de Coöperatie
als koopster van pootaardappelen werd
erkend. Aangezien er door de leden
reeds een 40 bunder pootaardappelen
worden verbouwd, mag deze vergunning
van belang worden geacht.
Jaarverslag. De heer A. J. Keijser, die
als secretaris aftrad, werd 20 Maart l.lf
op voorstel van de voorz. tot zaakvoerder
benoemd. De heer Jac. Keijser Dz., werd
tot bestuurslid benoemd, de heer A.Dros
Bz., tot secretaris. Het ledental steeg be
langrijk. Na de algemeene vergadering
van 26 Sept. vorig jaar lieten 27 perso-
KLOMPENVERKOOP.
De Burgemeester van Texel brengt
ter openbare kennis, dat in verband met
een plaatselijk te treffen regeling tot het
verkoopen van klompen, de verkoop van
dit schoeisel is stopgezet tot 2 December
a.s.
Uit den plaatselijken klompenhandel is
door mij een commissie benoemd, be
staande uit: A. Timmer Cz., Oosterend;
P M. Koorn, Oudeschild; J. Kikkert, De
Cocksdorp; C. M. Bakker, De Koog; Z.
Stolk, De Waal; C. Huisman, Den Burg;
Wed. D. Witte, Den Burg; C. Huisman,
Den Hoorn.
Deze is belast met het samenstellen
van klompenlijsten. Deze lijsten zullen de
klompenverkoopers worden toegezonden
en zijn voor hen bindend.
Ter uitvoering van de te treffen rege
ling dienen zij, die dringend behoefte
hebben aan klompen, voornamelijk zij,
die hiervan vóór Mei 1940 gebruik maak
ten, onderstaand biljet in te vullen en
uitcrlgk Donderdagavond 26 November
a.s. te deponeeren in db bus aan den in
gang van het Distributiekantoor.
Texel. 20 November 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
Ondergeteekende (gezinshoofd)
wonende te
verklaart, dat leden van zijn
gezin bestaande uit personen,
voor 1 Mei 1940 klompen betrokken van
(naam winkelier)
Wenende te
Handteekening:
TEXEL VOOR DE RADIO.
Het radioprogramma vermeldt voor
a.s. Zaterdag, 28 Nov.: Hilv. I: 15,45
Acoustische rondwandeling op de histo
rische reede van Texel. Tekst Joss. de
Jong; 16,00 De Texelsche schapenfokdag;
16,30 Texelsche volksliederen, door Lu-
cien Louman, basbariton; F. de Nobel,
piano; 17,30 Texel en de zee. Klankdocu-
rr.ent, opgedragen aan de N.Z. Holl. Red-
d'ngmij. Met muzikale accentueering
„Schip in nood", speciaal gecomponeerd
door Louis Schmidt.
ner zich als lid inschrijven. Als lid van
de commissit#Van toezicht trad af de heer
P. Dros Bz., in zijn plaats werd gekozen
de heer Joh. van Maldegem.
Van het personeel gewaagt het ver
slag met Ibf. Vol ijver en nauwgezet
heeft het zijn taak verricht.
Benoeming assistent. Het bestuur
heeft het nuttig en noodig geoordeeld,
aan onze vereeniging een assistent te ver
binden, die in voorkomende gevallen de
leden van advies kan dienen. 20 Maart
werd als zoodanig benoemd de heer P.
Stoepker.
De assistent neemt tevens de controle
ter hand inzake het zaaizaad. De zaai-
zaadafd. is voor de vereen, van belang,
doordat zij groote uitbreidingsmogelijk
heden biedt. Een speciale commissie, be
slaande uit de heeren P. Dros Bz., Joh.
de Graaf Mz. en KI. Mant je, heeft zich
met de leiding in deze zaak belast.
Door de omstandigheden konden de
uitbreiding van het magazijn en de bouw
van een poterbewaarplaats geen door
gang vinden.
Er werd wel 24,000 kg. meer omgezet
dan het vorig jaar. Deze stijging is hoofd
zakelijk te danken aan de vlotte handel
in pootaardappelen. Deze bedroeg n. 1.
meer dan een kwart millioen kg. Er werd
5553
KENT GIJ REEDS DIT GETAL?
HET IS HET GIRONUMMER VAN
WINTERHULP.
De Spaansche weermacht versterkt.
Met inbegrip van het Spaansche Legi
oen en de geregelde inboorlingentroepen
staan nu 1,35 millioen in Spanje onder de
wapenen. Oefeningen, gehouden om de
afweervaardigheid van de troepen te be
proeven, hadden een zeer bevredigend
vei loop
In Cyrenaica.
Het Duitsch-Italiaansche pantserleger
werd teruggetrokken in een gebied, dat
maandenlang etappegebied voor de As
troepen is geweest. Men heeft er opslag
plaatsen voor benzine, munitie, drinkwa
ter, ook herstelplaatsen. De Engelschen
daarentegen zijn bij hun opmarsch te
recht gekomen in een gebied, dat door
grondige vernielingen van alle hulpmid
delen is verstoken. Bovendien worden zij
geducht opgehouden door de mijnen, die
in het zand en tusschen de steenen van
de woestijn heel wat gemakkelijker en
minder opvallend konden worden aange
bracht dan waar het terrein begroeid is.
Maarschalk Rommel in Tunis.
Roosevelt en Churchill hebben ver
keerd gerekend. Het lag in hun bedoe
ling het pantserleger van Maarschalk
Rcmmel in een tang te vatten en te ver
morzelen. Men zou zoowel van Egypte uit
als van de zijde van Fransch N.W Afri
ka met een vaart en met kracht opruk
ken Maar.. de tang kwam niet aan
dichtknijpen toe. Aan beide zijden zijn
de vijanden met succes opgehouden, zoo
dat de strijdkrachten van de As zich met
zorg hebben kunnen nestelen in nieuwe
stellingen, welke voor nieuwe tegenstand
vcor Rommel de aanvoerwegen aanmer
kelijk korter zijn geworden, staan de te
genstanders in dit opzicht voor vrijwel
onoplosbare moeilijkheden. Vliegtuigen
en duikbooten van de As gunnen de ge
allieerde scheepvaart geen dag rust.
De Sovjets vallen aan, maar de
Duitschers waren er op voorbe
reid.
Met cavalerie en pantsereenheden zijn
de bolsjewieken de laatste dagen in de
bocht van de Don en ten zuiden van Sta
lingrad tot de aanval overgegaan. „Er
zal wat moeten gebeuren", moet Stalin
gedacht hebben, want het verlies' van
Stalingrad valt hem zwaar, terwijl ook
de controle, welke de As op de Wolga-
scheepvaart uitoefent, haar gevolgen al
geducht doet gelden Een verrassing is
dit optreden van de bolsjewieken aller
minst. Door waarnemingen uit verken
ningsvliegtuigen had men al lang vast
gesteld, data de bolsjewieken bezig wa
ren nog eens een aanval op td zetten; zoo
wel bij Rzjef als in het gebied van Sta
lingrad brachten zij strijdkrachten bijeen.
Ook in de Kaukasus trachten de hor
den van Stalin door wanhopige aanval
len een gunstiger positie te verwerven.
Alles stellen zij in Ijet werk, om toch de
laatste toevoerwegen naar het zuiden
de Georgische heerwegmaar te kun
nen behouden.
In een extra bericht maakte Moskou
melding van groote overwinningen. De
waarheid wordt daarin volkomen ver
kracht. Blijkbaar moeten dergelijke leu
gens dienen om er bij de bolsjewieken de
meed nog wat in te houden. De winter
is inmiddels aan het oostfront verschenen
cn nu meent Stalin daarvan ge
bruik te kunnen maken door zijn tegen
standers eens flink aan te pakken. Maar
ook Generaal Winter vindt de troepen
van de As terdege voorbereid. Van de
ervaringen, in de vorige winter opgedaan,
wordt een dankbaar gebruik gemaakt.
nog veel aan niet-leden geleverd. Zaak
voerder hoopt, dat nog velen zich spoe
dig bij de Vereen, aansluiten.
Hoewel de rantsoenen kleiner werden
gmg de omzet in veevoeder plm. 11000
kg. vooruit. In het artikel zaaizaden mag
jaarlijks een flinke vermeerdering van
do omzet worden geconstateerd, nu wel
van 180,000 kg.; het ziet er naar uit, dat
we komend ja^r weer met zoo'n sprong
vooruit gaan.
Over het financieele resultaat mag^ de
vereen, tevreden zijn. Met winstsaldo
gioot f2292,50, en de reserve van vorig
jaar bedraagt de totale reserve nu
f 10024,67.
Het verslag besluit: De financieele po
sitie is kerngezond. Dat zal het vertrou
wen in ons werk bij de leden en ook bij
de niet-leden zeker doen stijgen.
Bij monde van de heer Joh. van Mal
degem werd door de commissie van Toe
zicht rapport uitgebracht omtrent het fi
nancieele beheer. Boeken en bescheiden
waren in orde bevonden. In deze comm.
hadden voorts zitting de heeren P.
Mantje en C. Roeper Lz. In plaats van de
heer Mantje, niet herkiesbaar, werd de
heer C. Bakker, Mennohoeve, tot lid ge
kozen. (Zie verder 2e pagina.)
