Wat lexels boeien moeten weten
Op de drempel van 't Nieuwe Jaar
Een nieuw begin
Ned. Volksdienst
Een hooikist maakt Uw spijzen gaar
Met minder kolen en electriciteit Uw maaltijd klaar.
HET BUITENLAND IN 1942.
DE NATUUR STERKER DAN D£ LEER.
56e JAARGANG No. 5716.
WOENSDAG 30 DECEMBER 1942.
TEXELSCHE COURANT
Op de drempel van het» nieuwe jaar, in
de oogenblikken, die ons scheiden van het
moment, waarop het jaar 1942 zich zal
voegen bij de schimmen van voorbijgega
ne jaren en een nieuw jaar zijn plaats
zal innemen in de eeuwige wenteling der
tijden, is het goed om zich nog eens te
bezinnen op datgene, wat welhaast ach
ter ons zal liggen.
Het is onmogelijk in 'n kort bestek een
volledig overzicht te geven van alle ge
beurtenissen, die zich, in ons land hebben
afgespeeld. Maar er zijn data, welke van
historische beteekenis zullen blijken te
zijn, mijlpalen op de moeizame en soms
zoo smartelijke weg van ons volk naar
een nieuwe gemeenschap en een nieuwe
toekomst.
Maar eerst willen we gedenken hen,
die in het afgeloopen jaar zijn gevallen
als slachtoffer vanhun plicht of als
slachtoffer van de oorlog. En zoo her
denken wij hen, die in het begin van dit
jaar, ver van het moederland vielen, bij
de verdediging van Nederlandsch-Oost-
Indië. Wij herdenken hen, die vielen aan
bet Oostfront, pioniers en wegbereiders
van het nieuwe Nederland.
Diep bewogen herdenken wij de man
nen, vrouwen en kinderen, die vielen als
de weerlooze slachtoffers van de even
misdadige als zinlooze terreuraanvallen
dei Engelsche vliegers.
Wij herdenken hen, die vielen bij de
uitoefening van hun beroep en hen, die
het slachtoffer werden van eigen haat of
gehoor gaven aan de Britsche propagan
da.
Het jaar 1942 is zooals uit de Kro
niek elders in dit blad blijkt in meer
dan één opzicht een belangwekkend jaar
geweest. Óp sociaal, economisch en poli
tiek terrein vonden gebeurtenissen plaats
die van beslissende beteekenis zullen blij
ken voor land en volk. V.P.B.
„EN TOCH BEWEEGT ZE!"
Daar in de verte wenkt de zon in de
vorm van het wentelende zonnerad. Het
zinnebeeld van de vaste loop der dingen,
van de eeuwige vernieuwing van het le
ven uit de sterren, de wet van het eeu
wig voortbestaan van het boerenvolk.
„En zij beweegt zich toch.zei Gali
lei ,,En winnen- zullen wij toch....!"
zeggen wij.
Bouwt mede aan de nieuwe tijd, die 't
oude boerenrecht in eere zal herstellen.
(Van M o u r i k in „De Landstand").
DAAR GAAT HET OM.
De N.S.B. is een nieuwe phase van
haar strijd binnengegaan. Tienduizenden
Nederlandsche nat.-socialisten staan ge
sloten achter de Leider, om zijn bevelen
op te volgen. Het gaat om de plaats van
ons vaderland in het nieuwe Europa, en
daarvoor te strijden is een eer!
(F r i e s c h e Courant.)
OOST-NIEUWS.
Gruwelen in Estland.
(N.O.C.) Meer dan 12,000 kinderen en
minderjarigen zijn door de bolsjewisten
uit Estland weggevoerd toen de Duitsche
troepen naderden. Bovendien zijn onder
het bolsjewistisch regime duizenden ou-
deien naar Siberië versleept. Door de
snelheid, waarmee de Duitsche troepen
oprukten, konden nog vele kinderen ge
red worden, maar helaas zijn nu, volgens
de laatste opgave uit Reval, van de te
ruggebrachte kleinen niet minder dan
6151 hun ouders kwijt. De Sovjets heb
ben verder vele Esten „gemobiliseerd",
en ook van hen zijn er talrijke niet in het
vaderland teruggekomen.... Het resul
taat was, dat 4168 andere kinderen va
derloos achterbleven. De Estlandsche
„Volksgemeenschapshulp", een organisa
tie als de Nederlandsche Volksdienst,
zergt voor hen.
Bij onze vrijwilligers.
De mannen kunnen het
best met de bevolking
vinden; zelfs hun sok
ken worden gestopt.
Orbis-Holland-Pax c.
Het oude jaar spoedt ten einde. Wij
staan straks aan een nieuw begin.
In het afgeloopen jaar hebben wij de
basis gelegd voor het Nieuwe en mo^ht
deze niet overal even hecht en goed zijn,
dan ligt de toekomst voor ons met al
haar behoeften en moeilijkheden om deze
te veïsterken en te verbeteren.
Wij zouden Oudejaarsavond liever niet
doorbrengen in luidruchtigheid. Wij zetu-
dèn hem willen vóelen deze overgang
naar het Nieuwe Jaar. Wij zouden het
oude kleed, dat liefde en leed van ons
lichaam gedragen heeft, in alle stilte, met
een gevoel van eerbied willen afleggen
en ons nieuwe kleed in dank en devotie
willen aannemen een kleed, rein als
het kindeke dat pas geboren is. Maar
het oude zou ons even heilig zijn als het
nieuwe en we zouden het met eigen han
den, geheel alleen met ons zelf, willen
dragen naar de top van de heuvel, waar
hei gouden licht van de dageraad het
met' zijn eerste stralen zou koesteren. En
dan zouden we het een plaatsje geven
aan de voet van die heuvel en weder
naar boven gaan om de nieuwe wijding
te ontvangen
Als de wijzers van de klok de laatste
minuten aangeven, dan komt het over
ens dat onverklaarbare, plotselinge
gevoel van weemoedWe voelen al
len, dat we iets in ons leven afsluiten.
Maar, als we de volgende morgen op
staan, zijn we ons éven sterk bewust van
een nieuw begin. Meer dan ooit is er een
band tusschen ons en onze medemen
sehen, want wij allen weten het: Ons
wacht een nieuw jaar met lief en leed
en daaromlaten we het tegemoet
gaan met de vaste wil, de vaste overtui
ging, dat, wat er ook voor ons is wegge
legd, wij het hoofd omhoog zullen hou
den en er het beste van zullen maken
17 Jan. De dynamo, uitvinding v. Wer
ner von Siemens, bestaat 75 jaar.
21 Jan. Generaal Rommel onderschei
den met het Eikenloof van het Ridder
kruis van het IJzeren Kruis.
23 Jan. Japanners landen op Austral.
N Guinea.
24 Jan. De Engelsche koninklijke fami
lie verlaat Buckingham Palace.
28 Jan. Kolonel-vlieger Galland ont
vangt de hoogste militaire onderscheiding
28 Jan. Amerik. troepen landen in N.
Ierland. De Valera protesteert.
29 Jan Generaal Rommel bevorderd tot
Generaal-Oberst. Succesvolle opmarsch
in Noord-Afrika.
30 Jan. Herdenking machtsovername
door het nationaal-socialisme. De Fueh
rer spreekt.
1 Febr. Quisling vormt in Noorwegen
een nationale regeering.
4 Febr. De Japanners leveren slag in
de Java-zee. De „Jtva" en de „Sumatra"
tot zinken gebracht, de „De Ruyter"
zwaar beschadigd.
8 Febr. Rijksminister Todt doodelijk
verongelukt. Prof. Speer volgt hem op.
9 Febr. Eerste luchtaanval op Batavia.
15 Febr. Val van Singapore.
14 Febr. Japanners op Sumatra geland.
12 Febr. Roemvolle tocht van de slag
schepen „Scharnhorst" en „Gneisenau"
en de kruiser „Prins Eugen" door het
Kanaal.
19 Febr. Onder de papieren van oud
minister Daladier wordt een rapport ge
vonden van de vroegere Fransche ge
zant te Den Haag, Vitrolles. Hieruit blijkt
dat Nederland voor de oorlog een merk
waardige „neutraliteitspolitiek" voerde.
25 Febr. Aanslag op de Duitsche am
bassadeur Von Papen te Ankara.
4 Maart. Te Parijs door Britsche bom
den 700 personen gedood en 1400 ge
wond. Duitschland offert 100 millioen fr.
voor de slachtoffers.
5 Maart. De Japanners bezetten Bata
via
8 Maart. De Japanners bezetten Ran
goon.
8 Maart. Soerabaya door Japan bezet.
9 Maart. Capablanca te New York
overleden.
23 Maart. Jan Olieslagers, luchtvaart
pionier, op 60-j. leeftijd te Berchem
(België) ovefleden.
27-28 Maart. Vergeefsche Britsche lan
dingspoging te St. Nazaire.
18 April. Eerste Amerik. luchtaanval
op Japan.
20 April. Hitiers 53e verjaardag ge
vierd.
AANGIFTE
van motorrijtuigen, aanhangwagens,
onderdeelen van motorrijtuigen, voor,
raden benzine, motorolie en vetten.
De Burgemeester der gemeente Texel
vestigt de aandacht van betrokkenen op
een bekendmaking van den Commissaris-
Generaal voor Financiën en Economische
Zaken, krachtens welke van motorrijtui
gen, aanhangwagens, onderdeelen van
motorrijtuigen, alsmede van voorraden
benzine, motorolie en motorvetten in den
toestand, waarin deze op 30 December
1942 verkeeren, door de eigenaars en be
zitters aangifte moet worden gedaan bij
den Burgemeester van de gemeente,
waarin de standplaats van het motorrij
tuig of van het aan te geven voorwerp
zich bevindt.
Voor deze aangifte moet gebruik wor
den gemaakt van daarvoor bestemde
formulieren, welke bij den Burgemeester
ter gemeentesecretarie op aanvrage ver
krijgbaar zijn.
De ingevulde formulieren moeten per
soonlijk bij den Burgemeester worden
ingeleverd vóór 6 Januari a.s.
Voor verdere bijzonderheden wordt
verwezen naar de bekendmakingen op de
publicatieborden.
Texel, 30 December 1942.
De Burgemeester van Texel,
RIJK DE VRIES.
OPENSTELLING
BUREAU BURGERLIJKE STAND.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt ter openbare kennis, dat het bu
reau van den burgerlijke stand der ge
meente, in afwijking van de geldende re
geling, op Zaterdag 2 Januari 1943 voor
het publiek geopend zal zijn uitsluitend
van 12 tot 13 uur.
Texel, 29 December 1942.
De Burgemeester voornoemd
RIJK DE VRIES.
KEURINGEN VOOR WAFFEN SS
EN HET LEGIOEN.
Te Amsterdam op Zaterdag 9 Jan. a.s.
in de school Iepenweg 13.
De mogelijkheid bestaat dienst te ne
men bij een speciaal wachtbataljon, dat
in Nederland opgeleid en ook ingezet
wordt.
TEXELSCHE
SCHOENENRUILBEURS.
Tot het ruilen van schoenen zal
U opnieuw gelegenheid worden
gegeven op 7 Januari a.s. van half
drie tot half vijf en wel in 't Raad
huis, tweede deur links, naast trap.
Voor het ruilen wordt geen enkel
bedrag in rekening gebracht. Wel
dient men er voor te zorgen, dat
dc meegebrachte schoenen in be
hoorlijke staat verkeeren.
DE ZON.
Wo 30 Dec.
Do.
Vr.
Za
Zo.
Ma.
Di
31 Dec.
1 Jan.
2 Jan.
3 Jan.
4 Jan.
5 Jan.
op 8,49; onder 16,36
op 8,49; onder 16,37
op 8,49; onder 16,38
op 8,49; onder 16,39
op 8.48; onder 16,41
op 8,48; onder 16,42
op 8,47; onder 16,44
DE MAAN.
Wo 30 Dec. op 0,40;
Do. 31 Dec. op 0,59;
Vr 1 Jan. op 2,10;
Za 2 Jan. op 3,25;
Zo. 3 Jan. op 4,42;
Ma. 4" Jan. op 5,59;
D! 5 Jan. op 7,13;
Nieuwe Maan:
onder 12,39
onder 12,57
onder 13,23
onder 13,53
onder 14,26
onder 15,09
onder 16,02
6 Januari 13,37.
HOOG WATER OP TEXELS REE
Wo 30 Dec. 1,34 en 14,14
Do. 31 Dec. 2,28 en 15,08
(Verdere opgaven nog niet beschikbaar)
21-22 April. Vergeefsche Britsche lan
dingspoging te Boulogne.
5 Mei. Britsche overval op Madagaskar
6 Mei. Overgave van Corregidor (Phil-
lipijnen).
19 Mei. Slag bij Kertsj op roemvolle
wijze door de troepen van de As be
ëindigd.
26 Mei. Bondgenootschap Engeland-
Sovjets gesloten.
27 Mei. Derde verjaardag Pact met
Italië.
27 Mei. Aanslag op plaatsverv. Rijks
protector Heidrich, die aan de gevolgen
overlijdt. De daders worden ter dood
gebracht. (Bohemen).
29 Mei. Strijd in Birma geëindigd.
31 Mei. De slag bij Charkov in het na
deel der bolsjewisten beslist.
30-31 Mei. Britsche terreuraanval op
Keulen. Op 1 Juni wordt deze door een
aanval op Canterbury gewroken.
13 Juni. Japanners landen op Aleoe-
ten.
22 Juni. Generaal-Oberst Rommel tot
generaal-veldmaarschalk bevorderd.
Nieuwe successen in N. Afrika.
Juni. Er werken in Duitschland reeds
2.14 millioen buitenlanders.
Juni. Churchill bezoekt Roosevelt.
1 Juli. Sebastopol veroverd.
12 Juli. Herdenking Gulden Sporen
slag (1302) in heel Vlaanderen.
Scheuren van grasland.
Wie in het bezit is van éen lastgeving
tot het scheuren van een bepaalde opper
vlakte grasland, kan in aanmerking ko
men voor de scheurpremie van f 200,
pei ha. gemeten maat, mits vóór 15 Janu
ari 1943 geheel aan deze" lastgeving is
voldaan. Scheurt men na deze datum,
doch vóór 15 Februari 19£3, dan kan men
rog voor de halve scheurpremie in aan
merking komen. Wordt echter na deze
datum gescheurd, dan wordt hiervoor
geen premie meer uitbetaald. Is na 15
Maart 1943 nog niet aan de lastgeving
voldaan, dan zal een boete worden op
gelegd. Alle voorgaande publicaties ko
men hiermede te vervallen.
Schapencontracten.
Schapen, welke ingevolge een ontvan
gen lastgeving ter overnamemarkt wor
den aangevoerd en naar het oordeel van
d§ marktvertegenwoordiger door deze
niet als slachtschapen kunnen worden
geaccepteerd, kunnen uitsluitend op
contract aan weiders worden verkocht,
daar slechts op deze wijze aan de leve
ringsplicht kan worden voldaan. Immers
kan, behalve bij normale levering, te
vens afschrijving van de leveringsplicht
geschieden bij verkoop op contract. In
dit verband is op alle schapenmarkten
ter plaatse de gelegenheid opengesteld,
om bij een voor dit doel aangesteld amb
tenaar direct contracten aan te vragen,
teiwijl _de schapen dan tevens gemerkt
zullen worden. Men kan derhalve direct
de contracten meenemen, terwijl de ver-
kcoper reeds op de markt in het bezit
zal worden gesteld van een bewijsstuk,
dat zijn leveringsplicht is verminderd
met de op contract verkochte schapen.
GESLAAGD KERSTFEEST
IN „CASINO".
Het Comité door de Nederlandsche
V^ksdienst gevormd Sin op Texel voor
de kinderen van alle gezindten 'n Kerst
feest te organiseeren, heeft reden, om
met voldoening op zijn arbeid terug te
zien. Het feest, dat Woensdag 1.1. in „Ca
sino" werd gevierd, is volkomen ge
slaagd. Buiten de ouderen, die van hun
belangstelling deden blijken, namen er
'omstreeks 175 kinderen aan $eel.
De zaal bood een recht-feestelijke aan
blik In de eerste plaats door de kerst
boom, welke met een schat van schitte
rende sieraden van allerlei kleur getooid
was, baadde in een zee van licht en tot
oe'zolder reikte. De wanden van de zaal
waren met slingers van dennengroen be
hangen, terwijl mede het podium van
groen en kaarslicht in mime mate was
vcorzien.
De leiding berustte bij Burgemeester
Rijk de Vries, buurtschapshoofa van de
Ned. Volksdienst, die zich, samen met
zijn echtgenoote, voor de voorbereiding
van dit feest groote moeite heeft getroost.
In zijn openingswoord karakteriseerde de
Eurgemeester met een enkel woord doel
en streven van de N V.D. „Dienst aan het
Volk"'. De heer De Vries zeide, af te
willen zien van het noemen van namen
van hen, die door hun spontane mede
werking, door een financieele bijdrage of
op andere wijze, deze middag mogelijk
hebben gemaakt. „Zij allen vragen ook
om geen woord van dank. De vreugde te
mogen aanschouwen van allen, die hier
aanwezig zijn, is voor hen de beste be
looning".
(Zie verder 2e pagina.)
Als straks in een nieuwe wereld weer
geëerd wordt, wat op eigen bodem was
sen wil; als men leven kan naar de in
spraken van eigen bloed en eigen geest
en niet meer min of meer gedwongen
de onrust van allerlei vreemde inspuitin
gen behoeft te ondergaan, dan zal* de
grondslag gelegd zijn voor de vrede van
hechte, van natuurlijke bouw. Dan zal de
strijd tusschen natuur en leer niet geheel
verdwenen, maar toch veel minder wan
hopig zijn geworden. Aldus D. v.d. Bos
poort in „De Landstand".
Het was immers volkomen' tegenna
tuurlijk, dat men in Nederland Ameri-
kaansch brood at, alleen omdat men daar
het meel iets goedkooper kon winnen dan
het hier mogelijk werd gemaakt;
aat men onze boter naar de tropen uit
voerde en hier tropisch vet op de troon
zette;
dat men het minderwaardig vond een
boersch dialect van de eigen bodem te
spreken en een eere zich vreemde tong
val eigen te maken;
aat men belachelijk vond naar der va-
neren aard zich te verfnaken en uit alle
oorden der wereld vreemdigheden als
Kostbaarder speelgoed invoerde. Boeren
dans was dwaas, negerdans was deftig.
Germaansch geloof was heidensch, als
een Oostersche profeet hier kampen
h'eld, stroomde de „voorname wereld"
er heen en aanbad de drager van een
nieuwe wereldgodsdienst!
Zoo kan men doorgaan met te wijzen
op de dwaasheid van 'de leer, die de na
tuur dacht te overwinnen.
ONDANKS SNEEUW EN IJZIGE KOU. Hoe hopeloos de toestand er hier
ook uitziet, onze soldaten, die de strijd met de elementen net zoo goed gewend
zijn als die met de vijand, zullen de wagen wel weer uit de sneeuw halen.
(P. K. Von Kayser, Sch.)
18 Juli. Een zoon geboren van koning
Leopold III. Hij trad 11 Sept. 1941 in het
huwelijk met mej. Marie Baels, de doch
ter van een oud-minister.
24 Juli. Rostov genomen
24 Juli. Sinds 24 Jan. zijn in de Ame
rik. wateren 467 schepen (2,9 mill, brt.)
tot zinken gebracht.
Juli. Een Italiaansch vliegtuig vol
brengt zonder radio een vlucht Rome
Tokio en terug; piloot Moscatelli.
29 Juli. De 59e verjaardag van de Duce
gevierd.
4 Aug. Worosjilowsk ingenomen.
9 Aug. Gandhi en vele andere voor
aanstaande Indiërs gearresteerd. Begin
van ernstige onlusten in Br.-Indië.
9 Aug. Maikop, oliecentrum bij de
Kaukasus, ingenomen.
17 Aug. Batavia heet voortaan Cenom
(„Nederlandsche stad").
19 Aug. Vergeefsche Britsche landings
poging bij Dieppe.
23 Aug. Brazilië verklaart de oorlog
aan de As.
24 Aug. De Don overschreden.
Aug. Churchill brengt een bezoek aan
Moskou en het Midden-Oosten.
25 Aug. De Hertog van Kent veronge
lukt..
1 Sept. Java heet nu „Djawa" (Ma-
leisch).
2. Sept. Wolga N. v. Stalingrad bereikt
10 Sept. Door Britsche bommen wor
den te Rouaan 140 burgers gedood.
l i Sept. Binnenstad Stalingrad bereikt.
14 Sept. Europ. Jeugdcongres Weenen.
27 Sept. Herdenking 2-j. bestaan Drie-
mogendhedenpact.
22 Oct. Staf de Clercq, leider Vlaamsch
Nationaal Verbond, overleden.
28 Oct. 20e verjaardag Marsch naar
Rome.
29 Oct. Viering 45e verjaardag Rijks
minister Goebbels.
Oct. Rommel trekt in N.-Afrika terug.
8 Nov. Amerikaansche landingen in
Fransch N. Afrika.
11 Nov. Duitsche troepen rukken door
onbezt Frankrijk op naar de Middell. zee.
15 Nov. Gerhart Hauptmann 80 jaar.
18 Nov, Gedeeltelijke mobilisatie in
Spanje.
13 Nov. Stalin spreekt ter gelegenheid
25e verjaardag Sovjet-revolutie.
27 Nov. Ook Toulon door de As bezet.
Een deel der Fransche vloot brengt zich
zelf tot zinken.
Dec. Terreuraanvallen van Britsche
vliegers op Milaan en Turijn.
In grooten getale brachten Duitsche
Italiaansche en Japansche duikbooten en
vliegtuigen oorlogs-bodems en transport
schepen van de geallieerden tot zinken.
24 Dec. Admiraal Darlan, overgeloopen
naar de geallieerden, te Algiers vermoord