Gerardus Mooyman verwierf 't Ridderkruis
Heldengedenkdag 1943
'ersoonlijkeoffers zijn noodzakelijk
Geeft gehoor aan de stem van uw geweten!
DENK AAN 27 MAART
WERELDNIEUWS
00STLAND - PRAATJE
BINNENLAND
JAARGANG. No. 5736.
ZATERDAG 13 MAART 1943.»
EXELSCHE COURANT
del
nd I
iVij leven in een barre en harde tijd.
werkelijkheid is voor velen van ons
k, dat zoolang in vrede en voorspoed
i weg heeft kunnen gaan, moeilijk te
ang"èrwerken Maar enkeling en gemeen-
moeten haar verwerken op straffe
veli
ap
ondergang.
r wordt aan ons, man voor man en
4. 'rouw voor vrouw, niet meer gevraagd'
-vat zoudt gij het liefst willen? Er is
•en strijd ontbrand, 4 waarbij het niet
»aat om voorkeur voor dit of dat, maar
im liet voortbestaan van Eurpa als cul-
uüi dragend werelddeel bij uitstek en om
Be voortbestaan en dat van onze kin-
urMëren en kindskinderen als Europea-
Prilien met alles wat in dat woord aan fiere
aa?)ïestaties door de eeüwen heen besloten
- -Jdet is voor zeer velen van ons moeilijk
ET&èworden door de lange tijd van vrede en
Voorspoed, die wij hebben gekend (en die
dpjips helaas als volk onvermijdelijk heeft
t rerslapt), zich iets te ontzeggen en nog
moeilijker te begrijpen, waarom dat 'noo-
Hg zou zijn.
f^Men heeft de ellende niet gekend, die
anders volken in het jongste verleden in
P oorlogen en daarna doormaakten; ons
ontbreekt vergelijkingsmateriaal, dat op
eigen ondervindiing berust. Daarom is 't
1 zoo moeilijk: voor vele Nederlanders om
afstand te doen van wat in andere oogen
overvloedig was, m^ar de Nederlander
als noodzakelijk voorkwam.
■De oorlog, die steeds scherper vormen
aannam, is na de Meidagen van '40 als
djrecte ramp aan ons volk voorbijgegaan.
Nederland is nauwelijks slagveld gewór
den, wél de stad Rotterdam; Nederland-
sche dooden zijn niet in grooten getale te
betreuren. De oorlog zelf is nadien nog op
een afstand gebleven. En ook die afstand
maakt juist inzicht in de eischen die aan
ons als enkeling moeten worden-gesteld,
nu het om Europa gaat, moeilijk -
Toch zal elk onzer persoonlijk tot het
inzicht moeten komen, dat hij zelf na de
indirecte offers, die allen, en de directe
offers, die nog slechts weinigen brachten,
zijn directe bijdrage zal moeten leveren
tot het winnen van d^ze strijd om ons
werelddeel. Dit werelddeel wordt uit het
Oosten geweldig bedreigd, uit het Westen-
komen de handlangers van het roode ge«-
vaar. Zij doen afbreuk aan de Europee-
sche defensie, waar zij kunnen. Zij trach
ten ons Nederlanders, dat wil zeggen ons
Europeanen, te overtuigen, dat het met
de dreiging uit 't oosten zoo'n vaart niet
zal loopen. Zij plegen daarmee verraad
aan eigen afkomst en bloed. Hen' leidt de
gedachte, dat het bolsjewisme ver van
hun eigen grenzen is, dat de directe drei
ging niet voor hun deur staat. Maar zij
beginmj heimelijk en aarzelend al te
vcelen de orttbindende kracht van het
menster, gelijk ook reejs uit verschillen
de Brilsche persstemmen is gebleken. En
Stalin was niet te Casablanca! H.B.
Reeds eerder beweeg hij groote stout-\
moedigheid te bezitten: Tijdens de nacht
hebben de bolsjewisten een stuk zwaar
geschut in stelling gebracht. Mooyman
richt zijn stuk op de vijandelijke vuur-
stelling. Dan trekt hij er met slechts twee
kameraden op uit. De twee mannen geven
hem dekking. Bij het kanon gekomen
ziet hij, dat de bolsjewistische manschap
pen reeds gedood zijn door de granaten
van zijn eigen stuk, het kanon is echter
nog intact. Hij bevestigt zijn mijn aan
de loop. Klaar!
Ook hieruit blijkt de groote koelbloe
digheid en koene houding van de 19-jari-
ge held. Wij mogen er trotsch op zijn,
dat er uit ons midden nog steeds, jonge
kerels voortkomen, die een De Ruyter en
Tromp waardig zijn Mooyman is de eer
ste vrijwilliger uit de Germaansche lan-
oen buiten Duitschland, die het ridder
kruis verwierf. Hiermede wordt niet al
leen! hij onderscheiden, maar tevens het
geheele Nedeflandsche volk.
Met de bijna 2400 Ridderkruisdragers,
'die de Duitsche Weermacht telt, ós ook
hij voor altijd in de heldengeschiedenis
van deze 'oorlog opgenomen.
In zijn persoon werden soldateske
deuêden van ons volk: moed in de strijd,
beleid bij de uitvoering van de ontvan
gen opdracht en trouw aan het ideaal of
de opvde schouders genomen verplichting
enderscheiden.
[31 Aan de Nederlandsche SS-pantserja-
ger Gerardus Mooyman, die op
jr op 16 Februari j.l. met zijn pantserai-
J.vir
- weerkanon 13 bolsjewistische pantser
wagens heeit vernietigd in de strijd ten
Zuiden van het Ladoga-meer, is het Rid
derkruis verleend.
(C&J.F.-fotodienst N.S.B.)
KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-SS EN HET LEGIOEN.
Hei SS-Ersatzkommando Niederlande
aeelt mee:
Nederlanders van Arisch bloed, in de
leeftijd van 17-45 jaar (ook gehuwden),
die lichamelijk zoowel als geestelijk goed
«ntwikkeld zijn en zich geheel kunnen
- geven aan de eischen, die de opleiding
hun stelt* kunnen zich bij de genoemde
adressen vervoegen, teneinde gekeurd te
worden.
a, Thans bestaat ook de mogelijkheid tot
opleiding en dienstvervulling in Neder
land, in een speciaal wachtbataljon. Ge
zinsleden dezer vrijwilligers hebben ge
lijke voorrechten als degenen, die dienen
in de Waffen-SS of het Legioen; kost
winnersvergoeding, kostelooze ziekenver
pleging, extra levensmiddelen, enz.
Tijdens deze keuringen kunnen zich
ook diegenen melden, die tot de Ger
maansche SS' in Nederland willen toe
treden.
19 Maar t^* 9,00 Rotterdam, Deutsches
Haus, Westzeedijk en 15,00, Den Bosch,
hotel Noord-Brabant, Markt 45.
20 Maart 9,00 Roermond, N.S.D.A.P.,
Swalmenstraat 61 en 15,00 Arnhem, We
verstraat 16b.
21 Maart 9.00 Hengelo, Deutsches Haus
en 15,00 Zwolle, hotel Peters, Markt.
22 Maart 9,00 Groningen, Concerthuis,
Poelestr. en 15,00 Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breedstraat.
23 Maart 9,00 Amsterdam, school Ie-
penweg 13.
24 Maart 10,00 Utrecht, Wehrmacht-
heim, Mariaplein
25 Maart 10,00 Amersfoort, Dienstge
bouw, Leusderweg.
26 Maart 10,00 Den Haag, café „Den
Hout", Bezuidenhoutscheweg.
IIIIIIIIHII
GEMEENTE TEXEL.
KEURING VAN TREKHONDEN.
®e Burgemeester van *Texel brengt, ter
aarneming van de taak van Burgemees-
er en Wethouders, ter openbare kennis,
at op Dinsdag 6 April 1943, om 14 uur
al plaats vinden de keuring van trek
londen.
De houders van trekhonden worden op
geroepen hun trekhonden met de kar of
rie karren, waarvoor de honden als trek
dier worden gebruikt, alsmede het tuig,
?p bovengenoemd tijdstip voor de nood-
lachtplaats aan de Hallerweg te Den
Ekirg ter keuring of herkeuring aan te
Dieden.
'Texel, 11 Maart 1943.
De Burgemeester voornoemd,
S. DE,WAARD, Lo.-Burgem.
De Gemeente-Secretaris. JONKER.
JEUGDSTORM BEROEPSKADERLEER
GANG VOOR MEISJES.
De eerste beroepskadercursus voor
vrouwelijk kader van de Jeugdstorm is
beëindigd*. 24 leidsters zijn overal in den
lande ingeschakeld. Thans staat opnieuw
het Kaderheem te Blaricum open om in
een tweede 3-maandelijksche leergang
meisjes en vrouwen, die roeping gevoe
len voor jeugdleidster in de Jeugdstorm,
dit opleiding te geven, die noodzakelijk
voor haar werk is. Jonge vrouwen van
22 jaar af kunen zich opgeven voor de
leergang die op 1 Mei a.s. aanvangt. Aan
meldingen kunnen tot 1 April* 1943 ge
schieden bij het Stafkwartier Nationale
Jeugdstorm, Koningslaan 9 te Utrecht.
(Persdienst N.S.B.)
of hejt wachtbataljon in
Meldt U aan bij de Waffen-SS, het legioen
Nederland.
DE MESTEN VAN DE VAKSCHOOL VOOR MEISJES te Brielle, welke Donder
dag 4 Maart j.l. bij goed zicht een der mikpunten van 'n terreur-aanval was.
(SS Bildber. Fritz-Stapf Pax c).
De bevolking van Texel wordt
uitgenoodigd deel te nemen aan de
viering van de Heldengedenkdag
op Zondag 14 Maart 1943, waarvan
de aanvang is bepaald op 10,30 uur
op 't Soldatenkerkhof te Den Burg.
WERELDREVOLUTIE.
Er is niet één natie, die niet geleden
heeft van de activiteit, die van Moskou
uit werkt voor het bevorderen der we
reldrevolutie. (Times, Engeland, Maart
1938.)
STAAN EN MARCHEEREN.
In heel Europa, dat door bolsjewisme
en Amêrikanisme wordt bedreigd, staat,
of beter gezegd ligt, ons volk. -Het is
onze taak van* dit liggende volk een volk
te maken, dat staat en marcheert. (M u s-
sert)
ER IS GEEN KEUZE.
Ook wij, Nederlanders, zijn Europeanen
Er is voor ons geen keuze meer. Voor
zoover wij niet willen of durven kiezen,
is het onvermijdelijk, dat er voor ons ge
kozen wordt. Alle krachten moeten in
dienst van de oorlog worden gesteld, ook
in ons land. (A 1 g. Handelsblad).
DER BOEREN ROEPING.
Laten wij, die boer zijn in ons hart,
onze roeping volgen, dan zal het geslacht,
dai na ons komt eenmaal zeggen:
Toen Nederland was in groote nood,
t.oen waren daar de boeren van de Land
stand, en zij deden hun plicht".
(E. Roskam, boerenleider.)
DE EENIGE WEG.
Het is de naargeestige bezigheid v$n
het graven van eigen graf als boeren-
jeugd heden ten dage domweg stelling
neemt tegen het nationaal-socialisme, ter
wijl dat bezig is, de eenige weg naar een
mooie toekomst voor de op vrijheid in
gestelde boer te banen met de inzet van
goed en bloed.
(D. v. d. Bospoort in „De Landstand")
V ERRAAD VAN ENGELAND EN V.S.
Het is inderdaad geen woord te veel,
e ls geconstateerd wordt, dat Amerika en
Engeland verraad plegen aan de Euro-
peesche zaak door hun cynische bereid
heid Europa aan het bolsjewisme op te
offeren. Maar zij zien nog niet, wat wij
wèl zien dat zij ook bezig zijn aan de
voorbereiding van hun eigen ondergang.
(Joh. Raatgever, Nat. Dagblad.
REDDERS VAN HET AVONDLAND.
De strijd tegen het bolsjewisme beslist
over 't lot van alle Europeesche volken.
De mannen, die na het overwinnen van
alle ontbindende elementen de krachten
van hun volk in de dienst van deze histo
rische taak stellen, zullen eens de redders
van de Avondlandsche cultuur genoemd
wórden.
(H i 11 e r in een telegram aan de Rijks
commissaris en aan de Premier van
Noorwegen).
JEUGDSTORM GEEFT GOED
VOORBEELD.
Het principe van de Ned. Jeugdstorm
is: een goed voorbbeld geven. De Jeugd-
stormer moet "eerlijk, moedig en trouw
zijn. Zoowel aan zijn lichamelijke als aan
zijn geestelijke opvoeding wordt groote
zorg besteed. „In Godsvertrouwen alles
voor het vaderland". Dit is het devies
van de Ned. Jeugdstorm. Wie niet aan
een Schepper gelooft, in welke vorm ook,
behoort niet bij de Jeugdstorm thuis. (H.
Gansenkolk, hopman N.J.S., in een
persconferentie).
Eerbied wordt niet geschonken van
wege de functie, maar door de bereikte
iesultaten.
DE ZON.
Za. 27 Maart op 6,29; onder 19,04
DE MAAN.
Za. 27 Maart op 24,26; onder 9,38
Laatste'Kwartier: 29 Maart 2.52.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za. 27 blaart 0,31 en 12,53
Zo. 28 Maart 1,15 en 13,40
Ma. 29 Maart 2,05 en 14,39
Di 30 Maart 3,14 en 15,55
FINLAND.
Het Finsche luchtwapen bestond 6
Maart 25 jaar.
TURKIJE.
De Turksche president Inoenu werd
met alg. stemmen herkozen.
BRITSCH-INDIE
Roosevelts vertegenwoordiger, Phil
lips, confereert in Bombay met industri-
eelen en politici.
ARABIE.'
In Saoedisch Arabie zijn door de
Britten en de Amerikanen Juchtbases
aangelegd.
ZWITSERLAND
Voor Zwitserland ziet de toekomst
er economisch ongunstig uit. «De belas
tingen dekken geen vijfde der staatsuit
gaven.
BRAZILIË.
In Riö de Janeiro verschenen een
paar dagen bij gebrek aan papier geen
kranten. Wanneer de V.S. geen papier
aanvoeren, komt er binnenkort in Brazi
lië geen krapt meer uit. i
CHINA.
De econom. positie van^Tsjoengking
is catastrofaal. De prijzen van levensmid
delen stegep tot ongekende hoogte. (New
Statesman and Nation, Eng.)
4000 Chineezen en een generaal
hebben zich in Hoepeh overgegeven.
FRANKRIJK
Wegens betreurenswaardige mis
bruiken is het plaatsje Mégève in Savoye
voor toeristen gesloten.
De Parijsche óndergrondsche trein
(Metro) heeft per m^nd voor 20 ton
spoorkaartjes noodig. De passagiers wor
den aangespoord ze in te leveren. Dit zal
cok binnenkort moeten gebeuren met
leege tabaksdoosjes.
VEREENIGDE STATEN.
Generaal Marshall, chef generale
staf der V.S., wees de benoeming van
maarschalk af
In de V.S was het nationale inko
men in 1941 94,7 milliard dollar, in 1942
121,1 milliard.
De V.S. hadden in 1942 een record-
wolproductie. De prij'zen waren de hoog
ste sinds 1920 (New York).
ENGELAND.
De Britsche mijnenlegger Welshman
en het patrouilleschip Hailsham zijn ver
loren gegaan. (Londen).
In Engeland neemt het aantal echt
scheidingen onrustbarend toe.
De toestand is als gevol£\yan de
duikbootenoorlog ernstig. De duikboten
bepalen de grenzen van onze militaire
operaties in 1943. (Salter, Engeland).
In een Londensche schuilkelder
werden 170 menschen gedood en 60 ge
wond, toen bij het bestormen van die kel
der een vrouw onder aan de trap strui
kelde.
GEEN KERKSCHENNIS MEER.
Weer vrije uitoefening van de
godsdienst.
(N.O.C.) In het kader van de wederop
bouw van Taurië (Krim) bloeit ook het
kerkelijk leven op. De bolsjewisten heb
ben bijna alle kerken en moskeeën ver
nield of voor andere doeleinden gebruikt.
Zoo hebben de Sovjets in Simferopol van
de meer dan 20 kerken waaronder een
Luthersche en moskeeën alleen een
kerkhofkapel laten bestaan. De niet ver
nietigde godshuizen werden in godloozen-
musea en werkplaatsen veranderd. In een
klooster vestigden de Sovjets, nadat zij
de inonniken verdreven hadden, een
radiostation en in een seminarium een
Komintern-school. Om de sporen van de
moskeeën uit te wisschen, werden door
de bolsjewisten de minaretten uit de weg
geruimd.
Inmiddels konden enkele kerken en
moskeeën weer worden hersteld.
BOEKEN
Nederlandsche werkers in Duitschland.
Het gaat uitstekend met de inzameling
van Nederlandsche boeken voor onze
Nederlandsche arbeiders in Duitschland.
Vandaag trekken de Nationale Jeugdstor-
mers er met een handwagen op uit Ze
komen huis aan "huis. Ook kunt u uw gave
bij de heer A. W. Goedhart, Willem de
Zwijgerlaan, bezorgen.
HARDE SLAGEN.
Een harde steen, die wet het ijzer,
En harde slagen maken wijzer.
En die rt al heeft naar zijn wens.
Acht die een ongelukkig mens. (Cats.)
Jeugdherberg Jan Gijzen (Haarlem) is
weer open.
De schilder en metaaldrijver H. Mak
kink te Bussum werd 6 Maart 75 jaar.
De Landbouwhoogeschool te Wagenin-
gèn bestond 9 Maart 25 Jaar.
Delft heeft een beroepsbrandweer ge
kregen.
Ir. G. André de la Porte, van de Rijks
waterstaat, werd hoofdingenieur.
De geit van G. Schuur te St.-Pancras
wierp vier lammeren. Zeldzaam.
Op de Haagsche stations werd in Febr.
79 maal procesverbaal opgemaakt wegens
vervoer van aardappelen, eieren, enz.
Een bejaard kaasboertje uit Huizen
kreeg twee weken hechtenis, omdat hij
magere kaas als 40-plus had gestempeld.
Voor Winterhulp is de laatste keer
meer dan f71000 bijeengebracht. Wel 'n
btwijs van toenemende offerzin.
Boerderij T. v. Oudheusden te Almkerk
is door een schoorsteendefect afge
brand. Alle huisraad, het vee en 100 kg.
spek gingen vrloren. Niets was verze
kerd.
Uit een broodkar, welke te Amsterdam
even onbeheerd stond, werd voor ruim
4600 rantsoenen brood en beschuit ge
stolen.
De witte stamboekstermerrie Unoda te'
Brummen werpt gitzwarte veulens, die
na vijf mnd. even wit worden als de
moeder.
Vier kinderen van de fam. Van Wee
gen te Blokker zijn deze winter reeds aan
een besmettelijke ziekte gestorven; nu
ook de oudste zoon, die juist in onder -
tiouw was. (Dagbl. v. N.H.)
Werknemers en werkgevers hebben
voor het beëindigen van de dienstbetrek
king de goedkeuring noodig van het Ge-
westbl. Arbeidsbureau, behoudens eenige
uitzonderingen, o.a. huish. werkzaamhe
den in loondienst. Het in dienst nemen
van een werknemer mag. alleen met toe
stemming van het Arb. bureau geschie
den.
BEDRIJFSVEREENIGING
VOOR DE LANDBOUW
OP TEXEL.
PLANNEN VOOR 1943.
Ook dit jaar zullen we weer mopten
werken eender dezelfde omstandigheden
als het afgeloopen jaar. Heel veel werk,
dat zeker ook op het terrein van de Ver-
eeniging ligt, zullen we voorloopig moe
ten laten liggen. Toch geloof ik, dat het
programma nog wel de moeite waard is.
Uel 'aantal rassenproefvelden is vrij
groot:
1. Een interprovinciaal proefveld met
diverse rassen zomertarwe en overgangs
rassen. In totaal 7 rassen. De aanleg ge
schiedt in 3-voud op veldjes van plm. 2
are op het bedrijf van de heer C. A. Eel-
man in het Noorden. 2. Verder worden er
op yerzoek van het Rijkslandbouwconsu-
lcntschap een aantal proefvelden aange
legd op nu en eenige jaren geleden ge-*
scheuid land. Deze proefvelden worden op
meer plaatsen in de provincie aangelegd,
zocdat de resultaten van deze proeven in
waarde stijgen. Het zijn: Twee zomertar-
werassenproefvelden op 2-jarig of ouder
gescheurd grasland. Het proefveld omvat
de -4 meest bekende zomertarwerassen:
Blanka, van Hoek, Witte Mansholt en
Carma. Aanleg geschiedt in tweevoud op
veldjes van 5 en in het tweede geval van
2 are. Het eerste komt bij de heer C.H.
Roeper in Spang op 2-jarig gescheurd
grasland, het andere bij J. H. Kikkert in
Zuidhaffel op 3-jarig land.
3. Twee peulvruchtenrassenproefvelden
op gescheurd grasland. Hierin worden op
genomen 7 rassen, waarvan 3 rassen groe
ne erwten n 1. Unica, Mansholt gekr. extra
kort, Unco, Hala Capucijner en Gruno
Rozijnerwt en ook nog 2 rassen bruine
boonen, n.l. Noordhollandsche landras en
Ceka. Deze proefvelden zijn geplaatst bij
de heeren N. Eelman, De Veen en P.
Koopman. P.H.Polder. Aanleg in twee-'
vofid Op het v.eerste bedrijf op veldjes
van 1 are, bij de heer Koopman worden
de veldjes plm. 2 are.
4. Aardappelrassenproefvelden op ge
scheurd grasland. Het aantal rassen-is 8.
n.l. Eigenheimer, Noordeling, Roode
Ster, Bintje, Gloria, Wilpo, Record en
Bevelander. Aanlpg in tweevoud op veld
jes van 100 stammen of 25 M2. Voor
één proefveld is dus een oppervlakte van
plm. 4 are noodig. Een der proefvelden is
geplaatst op het bedrijf van de heer C.H.
Roeper op •een perceel gescheurd gras
land in het Noorden. Voor de andere twee
wordt nog plaats gezocht. Naast poot-
aardappelen wordt nog een vergoeding
van f 10 voor extra arbeid verstrekt.
(Zie verder in volgend nr. nog 4 diver
se proefvelden.) C.v.G.