Zellbescherming.
Wat Texels boeren moeten weten.
Bewijzen van vrijstelling
Brief uit Óostland.
WERELDNIEUWS
5Ge JAARGANG. No. 5758.
ZATERDAG 29 MEI 1943.
TEXELSCHE COURANT
SKMKNVOM
}S «WKMUWtlP
/CNQIJTÏNMM
K'POCRIUKHEID
Cultuur
Opgepast I
Werpt explosieve potlooden af III
Anglo-Amerikaansche vliegtuigen
hebben de laatste tijd, eerst in Ita
lië, thans ook in Noord-Duitschland
en in de bezette gebieden, dyna-
mictpatroncn, in de vorm van vul
penhouders, vulpotlooden, zaklan
taarns, handlaschjes, ja zelfs in de
vorm van poppen en ander kinder
speelgoed neergeworpen. Zoodra
men probeert de dop van de vul
penhouder af te schroeven, de zak
lantaarns aan te steken of de voor
werpen te gebruiken, ontploft' de
dynamietpatroon.
Over deze vorm van oorlogvoe
ring, waarvan de slachtoffers in de
eerste plaats spelende kindeten zijn,
kan het oordeel aan ieder welden
kend mensch en vooral aan de
moeders worden overgelaten. Het
is een plicht van ouders, onderwij
zers en andere met de opvoeding
belaste personen om de kinderen te
waarschuwen dergelijke voorwer
pen, wanneer zij deze ergens op
straat vinden, niet op te rapen,
doch /ónmiddellijk het dichtstbij
zijnde militaire- of politiebureau er
mee in kennis te stellen.
„GASTARBEITER" IN DUITSCHLAND
Deze officieele naam, „Gastarbeiter",
zegt het reeds: De vreemde werkkrach
ten in Duitschland worden daar als vól
kernen gelijkgerechtigde medewerkers
beschouwd. Dit blijkt o.m. uit het vol
gende: 1 Ze werken onder dezelfde ar
beidsvoorwaarden als hun Duitsche col
lega's 2. Ze worden in zindelijke ver
blijven ondergebracht en behoorlijk ver
pleegd 3. Goed loon. 4. Uitstekende vak
opleiding.
De gezondheid laat niets te wenschen
over; de geest is voortreffelijk.
Zoo wordt met man en macht gear
beid aan de toekomst van Europa
Het Front werkt voor U!
Werkt Gij voor het Front!
OORLOG MET MOSKOU MOEST
KOMEN.
Een oorlog tusschen Duitschland en de
Sovjet-Unie was onvermijdelijk. Dit
heeft de voormalige Duitsche ambassa
deur in Moskou, Von Dirksen.^in een
lezing zonneklaar aangetoond:
1. Stalin vormde een gèw,pldig leger.
2. Dit leger werd met de modernste wa
penen toegerust. 3. De kwartieren wer
den vnl. aan de Duitsche grens opgesla
gen. 4. Niet nationale verdediging maar
veibreiding van de roode revolutie is 't
doel, waar Stalin naar streeft. 5. Land-
honger in de vorm van het Sovjet-Im-
perialisme. In 1939 werden Bessarabië
en de Baltische staten veroverd, Finland
werd met inlijving bedreigd. Met dé
Joegoslavische Putsch-regeering-Simo-
witsj werd 5 April 1941 door Moskou 'n
verdrag gesloten. Toen liep de maat
over! Stalin meende» Joego-Slavie in de
oorlog te sleepen om zelf tijd te winnen
en zijn laatste toebereidselen tot de
strijd tegen Duitschland te" kunnen tref
fen. Gelukkig werd hem bijtijds ver
hinderd, zijn slag te slaan.
BEKENDMAKING
van de commissaris voor de be
langen van de voormalige weer
macht.
Aan verwanten van het personeel der
voormalige Nederlandsche weermacht,
dat zich in krijgsgevangenschap bevindt,
kan overeenkomstig de regelen, die "bij
opkomst onder de wapenen van toepas
sing waren, kostwinnersvergoeding wor
den toegekend.
Degene, die meent voor zoodanige ver
goeding in aanmerking Ie komen, moet
daartoe aanvrage doen op de gemeente
secretarie vanT-haar of zijn woonplaats,
nadat de desbetreffende militair zich
voor afvoering in krijgsgevangenschap
heeft aangemeld. Voorts wordt verwezen
naar eventueele nadere bekendmakingen
van gemeentewege.
De verwanten van het beroepsperso-
neel dienen zich voor de uitbetaling van
bezoldiging rechtstreeks te wenden tol
de commissaris voor de belangen van
de voormalige Nederlandsche weermacht
Lange Voorhout 7, Den Haag.
bureau (melding voor de Arbeitseinsatz',
dient hij de ,,Bescheinigung" tijdig op te.
vragen bij de instantie, waar deze
wordt bewaard en moet hij deze bij mel
ding persoonlijk toonen. Na tie melding
moet die „Bescheinigung" weder direct
aan de hiervorengenoemde werkgever
of de instantie, welke de belangen behar
tigt, worden teruggeven. Het bezit van
een Bescheinigung (Ffeistellungsschein)
ontheft niemand van de verplichting om
zich'in voorkomend geval persoonlijk te
melden.
De werkgevers zijn persoonlijk aan
sprakelijk voor de naleving van de gege
ven aanwijzingen en in het bijzonder
voor het voorkomen van onrechtmatig
gebruik van de ,,Bescheinigungen".
Het indienen van verzoeken om vrij
stelling aan de Wehrmachtbefehlslfhber
in den Nieaerlanden heeft geen zin.
De Duitsche en Nederlandsche instan
ties (Dienststellen) hebben ieder in hun
ressort nagegaan,^welke Nederlandsche
staatsburgers voor de behartiging van de
belangen van de Duitsche weermacht en
ten behoeve van het Nederlandsche Be
stuur en het economische leven, in het
bijzonder de landbouw, en voedselvoor
ziening, in hun tegenwoordige werkkring
gehandhaafd moeten blijven en de even
tueel van de terugvoering in krijgsgevan
genschap vrijgesteld dienen te worden.
Voor deze personen reiken de instan
ties, die hun belangen behartigen „Be-
scheinigungen" (bewijzen van vrijstel
ling) uit. Deze bewijzen zijn voor de
werknemers in het bezit van de werkge
vers en voor de werkgevers in het bezit
van de instantie, die hun belangen be
hartigt.
Zoodra een werknemer of werkgever
zich moet melden, hetzij bij een Duit
sche militaire instantie'(bij oproeping
ocor de Wehrmachtbefehlshaber in derr
Niederlanden), dan wel bij een arbeids-
Op elke Bescheinigung" moet rechts
boven, schuin, het nummer van hêt per
soonsbewijs zijn aangebracht.
K-a u e n (Litauen), 17 Mei 1943,
Nederlanders zijn op zoovele" punten
nuchtere denkers, doch in de zaken der
groote politiek, die toch beslissend zijn
vogr de toekomst van familie, land en
volk, geven zij zich zoo vaak aan de
meest onwerkelijke fantasterijen over.
Daarom zou het voor velen van 'hen
nuttig zijn, zich eens in de Randstaten
aan de Oostzee op de hoogte te stellen
van de gang van zaken tijdens de bolsje
wistische overheersching.
Het lot van de Randstaten.
Zooals men weet, zijn de Randstaten
Estland, Letland en Litauen na de eer
ste wereldoorlog resp. op 2 Febr., 12
Juli en 11 Augustus 1920 tot onafhan
kelijke staten geworden. Het werden
als het ware oostelijke bastions van Wes-
tersche cultuur -tegen het bolsjewistische
Rusland. Een onvergeeflijke fout is het
geweest van de Europeesche Volken-
bc ndspolitiek van de jaren na de eerste
wereldoorlog, dat men in de Randstaten
en vooral ook in Polen bufferstaten
heeft gezien, die men óf zou kunnen ge
bruiken tegen een eventueel te, machtig
wordend Rusland, óf tegen een sterk
Duitschland. Toen reeds hati men de
noodzaak van groot-Europeesche samen
werking tot innerlijke versterking en
hervorming van Europa en tót afweer
tegen het bolsjewisme moeten inzien.
Dat dit een gevolg is geweest van de,
van dynastieke tegenstellingen gebruik
makende, groot-kapitalistische en jood-
sche invloeden, werd eerst later duide
lijk, maar wordt nóg steeds door velen
niét- beseft.
Verraad aan Europa.
Toen Engeland en Frankrijk in Sep
tember 1939 verraad .aan Europa pleeg
den door aan Duitschland, dat tot taak
had, vrijwel alléén orde op zaken in
Oost-Europa te stellen, de oorlog te
verklaren, moest dat land zich nu eerst
een dekking in de rug in het Westen
verschaffen. Nu zag Moskou zijn tijd
gekomen, om zijn invloed in Oost-Euro
pa uil te brejden. Een der resultaten
daarvan was de inlijving van de Rand
staten, Litauen, Letland en Eestland op
resp 3, 5 en 6 Aug 1940, toen de handpn
van Duitschland door de door Enge
land en Frankrijk (op aanstoken van
Amerika) opgedrongen actie in het Wes
ten waren gebonden.
De bolsjewieken aan het werk.
Tegelijk met de inlijving begon de
bolsjewiseering, die tot uiting kwam in
het wegvoeren in ballingschap van tien-
difizenden Esten, Letten en Litauers
naar Siberië en elders, het „liquideeren"
van ontelbare leidende personen (ge
heel passend in "het kader, van de ver
moording der Poolsche officieren in het
woud van Katyn), het verkrachten van
vrouwen, het ontnemen van kinderen
aan hun ouders, opdat deze kinderen tot
goede bolsjewisten zouden worden opge
voed, het nationaliseeren der gronden,
DIE BERLINER KüNSTLERFAHRT ender leiding van Ministerialdirektor
Staatsrat Hans Hinkel speelt momenteel voor de soldaten in het Nederland
sche kustgebied. Staatsrat Hans Hinkel temidden der soldaten.
(SS Bildber. Fritz-Stapi Pax c.)
Breigaren voor wolleveranciers.
Evenals vorig jaar zullen schapenhou
ders, die hun wol op de voorgeschreven
wijze inleveren, voor een hoeveelheid
breigarens in aanmerking komen.
Pluim veclcell-steun.
Gedurende het tijdvak ApriUt.m Oct.
wordt aan door inkrimping in nood ge
raakte \pluimveeteeltbedrijven geen
steun verleend.
Dc suikerpremic.
Van hun voorschot behoeven de boe
ren mets aan hun arbeiders af te staan.
(Dit wordt ons meegedeeld in afwijking
van de publicatie in vorig nummer).
Inventarisatie land- en tuinbouw.
Dit jaar heeft deze inventarisatie
plaats van 24 Mei5 Juni. Ieder geor
ganiseerde wordt persoonlijk opgeroe
pen. Wie geen oproep ontving, maar
wel aangifte moet. doen. wende zich tot
de PBH Voor 15 Juni de formulieren in
zenden.
SCHOONE KANS VOOR BEGAAFDEN.
De leider van het Ned. Arbeidsfront be
sloot een aantal vrije plaatsen aan in
richtingen voor booger onderwijs in te
stellen. Begaafde jongens, die reeds
enkele jaren in een bedrijf werkzaam
zijn, krijgen gelegenheid middelbaar of
voorbereidend hooger onderwijs te ge
nieten. Belanghebbenden doen verstan
dig zich met het N.A.F. in verbinding
te stellen.
Waar waarheid ontbreekt, is geen^
kennis. (Frederik II).
Een ieder dient op de hoogte te
zijn van de maatregelen, welke in
geval van een bombardement moe
ten worden getroffen. Europa wordt
door een luchtoorlog op groote
schaal bedreigd. Het is hoog tijd,
dat een ieder de noodzakelijkheid
van .zelfbescherming inziet. Het
komt er op aan vlug en doelmatig
hulp te verleenen. Door kordaat
optreden kan veel onheil worden
afgeyvend of althans tot een mini
mum worden beperkt. H o e er ge-
wefkt moet worden, dienen we te
leeren. Het is daarom toe te jui
chen, dat luchlbeschermingslessen
voor alle ingezetenen verplicht zul
len "worden gesteld.
gebouwen en bedrijven, opdat de onder
nemersgeest van de enkeling zou worden
gedood en in de meening, dat het econo
misch effect daardoor, ten gunste yan
de kracht van 't sovjetsysteem, zoir~wor-
den vergroot.
„Groote" resultaten.
Wie zou meenen, dat deze bolsjewi
seering wel wat zou meevallen, vergist
zich deerlijk en het ware te wenschen,
oat meer Nederlanders zich eens in Oost-
land op de hoogte gingen. Stellen van
hetgeen daar onder de Sovjetoverheer-
sching tusschen 3 Augustus 1940 en het
binnenrukken der Duitschers is lot
stand gebïacht of beter gezegd: is ver
nietigd. Wat de menschen betreft, was
men reeds aardig op weg, .om de man
nelijke bevolking tusschen 15 en 55
jaar te verwijderen, afgezien nog van de
vele terechtstellingen, welke cr, vaak
geheel willekeurig, zijn gelest. Mpar
ook op economische gebied zijn de resul
taten in die korte periode „groot" ge
weest.
DR -IR. M. D. DIJT.
Alg. Handelsblad.
DE ZON.
Za. 29 Mei op 6,29; onder 22,46
DE MAAN.
Za. 29 Mei op 4,£7; onder 17,31
Nieuwe Maan: 2 Juni 1,33.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za 29 Mei 6,33 en 19,05
Zo. 30 Mei 7,35 en 20,03
Ma. 3L Mei 8,31 en 20,55
Di. 1 Juni 9,18 en 21,39
Springtij 4 en 19 Juni.
DUITSCHE NATIONALITEIT VOOR
VREEMDELINGEN VAN
DUITSCHE STAM.
Vreemdelingerf van Duitsche stam, die
behooren tot de Duitsche weermacht, de
Waffen-SS, de Duitsche politie» of de
organisatie Todt, verkregen met de af
kondiging van het decreet van de Fueh
rer van 25 Mei 11. de Duitsche nationali
teit.
Vreemdelingen van Duitsche stam, die
in de genoemde formaties worden op
genomen, krijgen met de dag hunner op
neming de Duitsche nationaliteit.
Italiaansche luchtaanval op
Soedan en Oost-Afrika.
Met succes hebben Italiaansche vlie
gers militaire doelen te Port Soedan aan
de Roode Zee en in de zóne van Asma
ra in Enthrea bestookt. Ze stegen op van
een steunpunt in het Oosten van de Mid-
dellandsche Zee. IIV2 uur moesten zij
vliegen voor zij hun doel bereikten.
Maar de moeite werd beloond. Pakhui
zen en een vliegveld kregen voltreffers.
24ijuurna hun vertrek waren alle vlieg
tuigen weer op hun basis terug.
Een vierlingssnelvuurkanon.
De opmerkelijke successen van de
Duitsche luchtafweer der- laatste weken
zijn voor een deel te danken aan een
nieuw type kanon: een snelvuurkanon
met vier monden Het kan ook -machi
nes die op groote hoogte vliegen, onder
vuur nemen en wel met granaten van 2
cm. doorsnee. Eerst heeft het aan het
vestelijk front zijn doeltreffendheid be
wezen. Nu maakt men er ook in het
oosten gebruik van. De "inzet was uit
stekend: zes Sovjet-jagers in acht min.
Italië's oorlogsdoel.
De Italiaansche staatssecretaris heeft
een belangwekkende toespraak gèhou-
den. Hieraan is het volgende ontleend:
Om de wereld een eerlijke vrede te
geven, is het noodig, dat de vraagstuk
ken van politieke en economische vrij
heid gelijktijdig op internationale basis
worden opgelost. Een rechtvaardige ver
deeling van de goederen der aarde is
onafscheidelijk verbonden met het be
ginsel van vrije ontwikkeling en spon
tane samenwerking der volken. Niet
met domme eerzucht is Italië in de oor
log gegaan, maar met het ideaal van
ware gerechtigheid en ware menschelij-
ke redelijkheid. Het doel van Italië was
on is. devrijheid van zijn arbeid en de
vrijheid van de zee, die zijn kusten be-
spoelt. De wet van het leven heeft de
strijd noodzakelijk gemaakt en gebiedt
ons thans stand te houden tegenover een
vijand, die ons toekomstig lol ziet in eco
nomische slavernij en politieke onder
werping Aan 'n dergelijk lot wil Italië
zich met laten overleveren. Italië pleegt
ook geen afstand te doen van zijn eer, 't
eemge goed van een arm volk.
Japan slaat toe.
Zoowel ter zee als te land deelen ook
de Japanners de laatste dagen rake klap
pen uit.
Met alle macht' pogen de Amerikanen
A 11 o e, een der Aleoeten, in het N. van
de Stille Oceaan, in handen te krijgen.
Maar nu hebben de Japanners onder de
Amerikaansche vloot, welke daar ope
reerde, geducht huisgehouden. Ook el
ders in de Stille Oceaan boekten zij suc
cessen. Van 1 April tot 20 Mei brachten
Japansche duikbooten wel 17 duikboo-
len tot zinken gebracht.
Ook te land bestoken zij de vijand
aan alle kant. Het gevolg was, dat
Tsjoengking in operaties bij Koengan,
die 20 dagen duurden, wel 90,000 man
verloor. Geen wonder, dat steeds meer
soldaten naar de Japanners of de natio
nale regeering van China overloopen.
Intusschen heeft Japan al weer een
nieuwe aanval ingezet. Dit beteekent 'n
ernstige hedreiging voor Tsjoengking, de
zetel van Tsjang-Kai-Sjek.
UIT ONZE TAAL TUIN.
Nederlanders, kent uw taal! 255
„Langjarige vriendschap" is geen
Nederlandsch. Moet zijn: Jarenlange
(Duitsch: „langjarig").
Waarom te spreken van de „outil
lage" van een bedrijf, wanneer \^e goede
Nederlandsche wqorden als uitrusting,
inrichting, toerusting kunnen gebruiken.
Niet meer Fransche woorden gebruiken
dan beslist noodig is.
OPROEP VAN MANNEN,
GEBOREN SEPT., OCT., NOV.
EN DEC. 1923.
Vandaag moeten zich, overeen
komstig de 22 Mei gepubliceerde
oproep persoonlijk melden zij, die
Sept., Oct., Nov. en Dec. 1923 gebo
ren zijn.
Het ingevulde aanmeldingsformu
lier en de andere identiteitspapie
ren en gegevens medebrengen. Ook
de distributiestamkaart. De werk
gevers zijn verplicht de tot aan
melding verplichte personen ge
durende de tijd die zij hiervoor noo
dig hebben van werk vrij te stellen
en het 'salaris, resp. loon door te
betalen. Aanmeldingsplichtigen en
werkgevers maken zich strafbaar,
wanneer zij handelen in strijd met
de verordening of trachten deze te
ontduiken.
Het bezit van een „Bescheini
gung" (Freistellungsschein) ont
slaat niemand van de verplichting
tot aanmelding. Bij aanmelding
hioct dat bewijs worden getoond.
Uren van aanmelding aan het
Arbeidsbureau (Bijkantoor): van 9-
12,30 en van 1,30-4,00 uur.
Arbeid is de balsem van het bloed,
arbeid is de bron der deugd. (Herder).
Plannen van Moskou.
Sedert de strenge winter van 1940
1941 heeft het Duitsche front in Sovjet-
Rusland alle aanvallen der Sovjets ge
trotseerd. De frontlijn loopt nu ongeveer
van Ilmenmeer over Smolensk, Brjansk,
Orel, Charkof en Stalinograd naar Ta
ganrog. Er is voor Stalin weinig kans op,
dat hij daar doorheen breekt. Ten Zui
den van Moskou brengt hij wel troepen
bijeen; vermoedelijk wil hij probeeren,
het Koebanbruggehoofd te bemachti
gen om daarna naar de Krim over te
steken. In het noorden doet hij 't voor
komen, of hij Leningrad wil beschermen,
maar in werkelijkheid zou hij eerder van
plan zijn, tusschen Wolchof en Peipus-
meer door te breken. Zou dit lukkerr,
dan zou hij Estland willen bezetten en
zich willen nestelen aan de Finsche
Golf. Losmaking van het Noorsche en
Finsche Front van het Duitsche zou dah
zijn volgende stap zijn. Tot slot zou .hij
via Scandinavië verbinding met Enge
land willen zoekenAllemaal plan
nen, die onuitvoerbaar zullen blijken. De
Duitsche legerleiding volgt nauwgezet
iedere beweging van de vijand en laat
geen gelegenheid voorbijgaan, om hem
gevoelige verliezen toe te brengen.
CANADA.
In Canada zijn minder ha. met tar
we beplant dan sinds 1918 het geval was.
ROEMENIE
In een Roemeensche kolenmijn (te
Petrilael) verloren 14 arbeiders door een
gasontploffing, het leven. 14 werden ge
wond.
JAPAN
„Alle Amerikaansche aanvallen op
Japan zijn mislukt". Zoo verzekerde Ja-
hagi (Japan).
De oudste dochter van de Japan
sche keizer, Teroe, zal as. herfst met
prins Morihiro huwen.
VEREENIGDE STATEN
De overstroomingsramp in het mid
denwesten der V S. gaf 200 millioen gld.
schade; 160,00 dakloozen.
Henry Ford's eenige zoon, Edsel is
na een maagopératie overleden. Hij was
zes weken ziek.
DUITSCHLAND
Fransche krijgsgevangenen, die
zich bij een luchtaanval op Bochura
door dapperheid ónderscheidden, zijn
vrijgelaten.
Ook" in Duitschland staat het er
met de oogst goed .voor. Vooral met de
oliehoudende gewassen.
ARGENTINIË.
In een dierentuin te Buenos Aires
brak een olifant los. Hij vernielde een
15 cm. dikke deur en rende met een
staaf 'van 50 kg. in de slurf de tuin in.
De politie schoot hem dood, maar dit
ging niet ^makkelijk, daar de olifant
door zijn „vrouwtje" werd vergezeld.
Zij trachtte de hem toegebrachte wonden
met gras en water te reinigen.
BRITSCH-INDIE
In Bombay deden zich weer ernsti
ge onlusten voor. De staat van beleg is
ei afgekondigd Militairen openden het
vuur op de burgers.
In Br.-Indië deden zich bij de
spoorwegen in 3 mnd. 6J gevallen van
sabotage voor.
In Calcutta moeten textielarbeiders
92 uur per week werken; voor overwerk
Avordt niets betaald.
WETENSCHAP.
Aan Dr. Bursch (Leiden) is de leiding
van oudheidkundige onderzoekingen in
de bocht van de Dnjepr opgedragen.
Coffeïne. In Duitschland slaagde men
er in, deze stof in onbeperkte mate langs
scheikundige weg te bereiden. De phar-
maceutische industrie is nu volkomen
onafhankelijk van hivoer.
Radio. De Mij. Telefunken, welke op
het gebied van de radio baanbrekend
werk verrichtte en nog steeds een voor-%
name plaats inneemt, bestond dezer da
gen 40* jaar. Het is 25 jaar geleden, dat
Telefunken via Nauen per radio rond de
wereld „reisde".
