Politieke moord in Rotterdam.
Wat ïexels boeren moeten weten.
Van de Fronten in Oost en West.
BRIEF UIT 00STLAND.
- 56e JAARGANG. No. 5774.
ZATERDAG 24 JULI 1943.
TEXELSCHE COURANT
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
DE SAN LORENZO VERWOEST.
Een van de oudste kerken van Rome
en uit archeologisch standpunt bezien
zeker wel de merkwaardigste, de San
Lorenzo, is cloor de Amerikaansche bom
menwerpers aan de vernietiging prijs
gegeven. Aan de basiliek van San Loren
zo was de naam verbonden van Keizer
Konstantijn de Groote, die tegen het
eind van zijn leven het Christendom aan
nam en het tot staatsgodsdienst ver
hief Zoo wekte dit godshuis uit de 4e
eeuw de herinnering aan die ver ver
vlogen tijden, waarin de Christelijke
leer als de basis van staat en samenle
ving werd erkend. Op deze basis heeft 't
blanke ras zijn gemeenschappelijke
historie en zijn cultuur zien opbloeien.
Nimmer vergeten mocht worden, dat
ons alleen deze ééne stam gemeen was,
al waren wij ook naar alle richtingen
uiteengegroeide takken.
Deze ons allen gemeenschappelijke
waarden behooren bij een oorlogvoering
naar vermogen te worden ontzien.
Frank rijks ongerepte kathedralen ge-
luigen ervan, dat het Duitsche opperbe
vel deze stelregel strikt heeft toegepast
De bouwvallerf van musea en kerken in
het gebied van het Groot-Duitsche Rijk
en van Italië leggen ten opzichte van
Britten en Amerikanen een tegenoverge
steld getuigenis af. Zij vormen een aan
klacht tegen twee volken, wier ziel in
zulk een mate van commercialisme en
materialisme vervallen is, dat zij een
overwinning, die op markt en beurs
tenslotte in tastbare waarden te con-
verteeren zou zijn, méér achten dan de
schatten van het verleden, de schuld-
looze levens van vrouwen en kinderen,
en dan de eigen eer. De Sovjets hebben
enkel Rusland gemarteld, uiteengereten
en gebrandschat; Britten en Amerikanen
brandschatten geheel Europa, waarin zij
blijkbaar niets ontdekken kunnen, wat
ook hun heilig of althans eerbiedwaar
dig zou moeten voorkomen. Door de ver
woesting v. d. domkerken vaji Keulen
en Aken en van de Basiliek van San Lo
renzo hebben zij aangetoond, als cul
tuur-bolsjewisten met de bolsjewisten
uit de USSR in feite op één lijn te
staan.
DE HOUDING VAN VATICAAN.
Het is kenmerkend voor de huidige
strijd der geesten, meer nog dan voor
die der wapens, dat de Heilige Stoel er
I meer en meer door wordt genoopt, zijn
afkeer van de Britsch-Amerikaansche
oorlogvoering aan de dag te leggen. In
verschillende toespraken liet de Paus
reeds doorklinken, dat hij het teisteren
van geheele bevolkingen uit de lucht
niet kon goedkeuren, omdat daartegen
de leer van Christus en het geweten van
de mensch in opstand komen. Tever
geefs zond Churchill daarop zijn ant-
bassadeur naar het Vaticaan, om deze
gruwelen ,,toe te lichten", teneinde ze
aanvaardbaar'te maken. De Paus liet
deze woordvoerder zijn ernstig ongenoe
gen gevoelen, door hem een week op
gehoor te laten wachten De president
der V.S zond vervolgens naar de Heili
ge Stoel een brief, om eveneens zijn
houding te rechtvaardigen. Hij had
daarbij de weinig goede smaak, dit
schrijven reeds openbare bekendheid te
verleenen, nog eer de grijze kerkvorst
het zelf ontvangen had1 Bewijs te meer.
welk een haast er bij was, om er poli
tieke munt uit te slaan!
De Paus heeft zich naar verluidt niet
verwaardigd, op deze brief, welke bo
vendien zulk een gemis aan onderschei
dingsvermogen aan de dag legde, te ant
woorden. Thans hebben de Amerikaan
sche bommenwerpers hun vernielzuchtig
werk verricht.
Wij lazen, dat de Paus. met ontbloot
hoofd, diep geroerd bij de troostelooze
puinhoop van de San Lorenzo heeft ver
toefd. Dit beeld moge zich in onze her
innering griffen, want daarin treedt
aan de dag, wat in ons allen, Europea
nen, aan smart en verontwaardiging
leeft waardoor het ook de stille, dwin
gende kracht aanneemt van een sym
bool.
De Britsch-Amerikaansche dapperhe
den moeten tenslotte zelfs in de boezem
dier volken zelf gevoelens van onbeha
gen wekken!
HET ATLANTISCHE CHARTER.
Het Anglo-Amerikaansche cultuur
bolsjewisme .heeft helaas meer aspec
ten dan dit eene, dat het zich aan al
les wat schoon is en tot het gemeen
schappelijk bezit der menschheid be
hoort, durft te vergrijpen. Het legt even
eens een tergende mate van sehamper-
DE ZON.
Za. 24 Juli op 6,48; onder 22,44
DE MAAN.
Za. 24 Juli op 1,57; onder 15,33
Laatste Kwartier: 24 Juli 7,38.
1IOOG WATER OP TEXELS REE.
Za. 24 Juli 3.16 en 15,42
Zo. 25 Juli 4,10 en 16,39
Ma. 26 Juli 5,12 en 17,48
Di. 27 Juli b,25 en 19,01
heid aan de dag, waar het de belangen
van anderen, van de kleine met hen ver
bonden naties en emigrantengroepeerin-
gen betreft. Ook op het terrein van de
ze betrekkingen erkennen zij geen an
dere waarden, dan die zij in klinkende
munt omzetten en in eigen zakken weg
steken kunnen.
Tijdens een bespreking in het Lager
huis heeft de Britsche premier thans zon
der omwegen gezegd, dat het z.g. Atlan
tische Charter niet anders is geweest
dan theater en frase. Men zal zich nog
wel herinneren, dat dit „charter" gepro
clameerd werd nadat Churchill en Roo
sevelt een gezamenlijke bespreking op
een oorlogsschip onder de Amerikaan
sche kust hadden gehad, waarbij zij de
oorlogsdoeleinden van de V.S. en Groot-
Brittannie hadden vastgesteld. De bepa
lingen van dit „charter" vormden een
duidelijk pendant van de vermaarde 14
punten van Wilson, met behulp waar
van deze aan het einde van de vorige
wereldoorlog Duitschland een rad voor
de oogen had gedraaid. Deze frazen van
democratie, veiligheid voor de kleine
volken, waarborging van grenzen, gelij
ke toegang tot de grondstoffen, enz. zijn
te bekend, en te oud dan dat wij
ze hier nog zouden dienen te herhalen
Churchill is er nu voor uitgekomen,
dat dit charter geen verdrag of binden
de afspraak is, dat is niet anders dan 'n
principieele verklaring, dus (en dit be-
teekent een merkwaardige huichelachti
ge levenshouding), men behoeft het niet
na te komen Nu er ergens ter wereld
nog zelfstandige naties over zijn, die
men door het proclameeren van ethische
reclame-leuzen tot partij kiezen voor En
geland overhalen kan, laat Churchill het
rolluik voor zijn winkelraam zakken. De
zaak gaat dicht, zij blijkt insolvent, „mei
in staat om te betalen" te zijn.
ZWARE SOVJET-VERLIEZEN.
De grootste afweerslag, die de wereld
ooit gezien heeft, woedt thans langs het
geheele oostelijke front, van het Koe-
banbruggenhoofd in het uiterste zuid
oosten tot de Wolchof en Leningrad toe
een brullende muur van rook, ontplof
fingen, vlammen. Het geweldigst davert
de strijd aan de Mioes en de midden-Do
nets en ten noorden van Orel. Een weer
schijn van dit alles, dat voor ons in W -
Europa, ook al hebben wij ten deele de
oorlog leeren kennen, met begrijpelijk
is, ziet men in de volgende getallen:
Sinds de 5e Juli werden rond 5000 Sov
jets-pantserwagens vernietigd, ruim
2300 stukken geschut en meer dan 2000
vliegtuigen van allerlei type. Al deze
resultaten werden door de Duitsche troe
pen bereikt bij uiterst geringe eigen ver
liezen, terwijl weliswaar de Sovjets bij
Bjelgorod en Soechimtsji kleine wiggen
zonder beteekenis tusschen net front
konden drijven, doch van hun
eigen strijdkrachten reeds verschillende
groepen omsingeld en eenige daarvan
zelfs geheel vernietigd werden.
Men heeft hier te doen met het groo
te zomer-offensief der Sovjets, hetwelk
als een overrompeling had moeten ko
men, gelijktijdig met de vorming van 'n
tweede front in het zuiden van Europa.
De Duitsche verkenmngsactie heeft, ge
lijk men weet, de Sovjets ertoe genoopt,
eerder in het vuur te komen dan was
bepaald. Zij dienden zulks te doen, om
dat de Duitsche verkenning het geheim
hunner krachtsopeenhooping en van de
doeleinden daarvan ontijdig ontsluierd
had.
DE STRIJD OP SICILIË.
Het gevolg hiervan was, dat ook hun
bondgenooten sneller ten aanval moes
ten gaan, om hun geloften inzake de
invasie waar te maken. Zoo werf! ook de
actie tegen Sicilië verhaast, waarschijn
lijk werd zij zelfs een drietal weken
vroeger begonnen, dan oorspronkelijk
beraamd. Zoo strijden dan nu de Britten
en Amerikanen met hardnekkigheid en
nog niet zeer groot succes, langs de zuid
en oostrand vamhet driehoekige eiland,
aan de laaispm#ïyan Italië. Hun tonna
ge-verliezen moeteii volgens de opgaven
dei spil reeds eenige honderdduizenden
beloopen. zoodat zelfs een aanzienlijk
deel der transportschepen door hen te
ruggenomen en naar achteren in veilig
heid gebracht moest worden
Ook de duikbootactie geraakt weer tot
ontplooiing In de eerste- twee weken
van deze maand gingen er weer 29 sche
pen met 17,000 brt. naar de zeebodem.
Tegenover de nog altijd geringe vorde
ringen van Britten en Amerikanen, die
mogelijk binnenkort aanzienlijker zullen
kunnen worden, staat derhalve een „slij
tage" van menschen en materiaal, welke
niet gering moet worden geacht. De hoop
der „vereenigde naties" berust op hun
productie, gelijk men weet Er wordt
echter van deze productie, met name
ook aan het oostfront, zulk een massa
verbruikt, dat er geen bijwerken aan is!
Mocht te zijner tijd het voor-werk, het
glacis Sicilië, worden prijs gegeven, om
dat het zijn dienst heeft vervuld, dan
zullen nog nieuwe landingen en offers
noodig zijn om een werkelijk tweede
front op het continent te kunnen vesti
gen.
ZWEDEN EN SPANJE WAAKZAAM
Zweden en Spanje, beide gelegen aan
de Europeesche westflank, aan de tegen
overgestelde, uiterste einden, kennen
beide hun zorgen, welke in de eerste
piaats die aan hun militaire positie eigen
zijn. Zweden heeft een brochure tot de
bevolking en de weermacht gericht,
waarin wordt uiteengezet, hoe men zich
houden moet, mocht de strijd zich plot
seling over de grenzen storten en de na
tie ontredderen. In het bijzonder woidt
daarin stelling genomen tegen een dei-
meest gevaarlijke vijanden van onze ^i-
gen, n 1. het gerucht. De Zwee3sche
staat zal zich, wordt verklaard, hardnek
kig verdedigen tegen ieder, die het waagt
hem aan te vallen. Mocht ooit bij zulk
een gebeurtenis worden omgeroepen, dat
men zich niet verzetten doch de wape
nen trekken moet, dan weet men bij
voorbaat, zich aan zulk een parool niet te
moeten houden.
Deze raadgevingen aan bet Zweedsche
volk vloeiden niet voort, zegt men, uit 'n
nieuwe bedreiging. Zij waren van alge-
meene aard. Als zoodanig kenschetsen
zij dan wel de toestand van nervositeit
en spanning, waarin men zich in het
noorden bevindt.
In Spanje is het niet zoozeer zenuw
spanning, welke zich laat gevoelen, dan
beraad. Franco heeft er in een rede op
gewezen, dat zeven jaar geleden een
zware strijd moest worden ingezet, om
het land van de geesel der bolsjewisten
en anarchisten te bevrijden. Sindsdien
heeft men ongekend zware tijden meege
maakt, om het vaderland zijn levens
kracht en de exploitatie van zijn be-
staansbronnen te hergeven. Het werk
van deze opbouw vordert, doch is nog
geenszins voltooid. In verband hiermee
was een poging van zekere zijde, om het
monarchistisch vraagstuk naar voren te
schuiven, wel heel inopportuun te ach
ten De daarbij op de voorgrpnd treden
de persoonlijkheden zijn uit de nationale
raad der Falanx gezet, een kalme en
nulde straf, die het bewind zich blijk
baar kon veroorloven, omdat het zich
hecht in het volk geworteld weet.
AMERIKAANSCHE VLIEGERS hebben een terreuraanval op Amsterdam
gericht. De burgerbevolking leed aanzienlijke verliezen, o.m. werden vele
woonhuizen, een kerk en een klooster vernield. Talrijke vrouwen, kinderen en
religieuzen bevonden zich onder de slachtoffers. (C.N.F.-M. Pax c).
VANDAAG VOOR ZOOVEEL JAAR.
1738. Geboortedag van Betje Wolf-
Bekker (Vlissingen).
Betje Bekker, gehuwd met Adr. Wolf,
predikant te Beemster, was een der
meest begaafde Nederlandsche schrijf
sters uit de 18e eeuw. Haar romans on
derscheiden zich door geestigheid en
echt-Nederlandsch karakter. Het meest
bekend is de „Historie van Sara Burger
hart".
ZOO SCHREEF..
Limb, Koerier: De strijd kan lang du
ren; velen rekenen met een oorlog van
nog enkele jaren. Maar de volken van
Europa zullen ter wille van henzelf, ter-
wille van het eigen bestaan en van de
redding der Europeesche beschaving
door strijd en arbeid <jle offers moeten
brengen, die noodig zijn om de bolsje
wieken en de Anglo-Amerikanen met
bebloede koppen terug te slaan.
BIJ ONZE VRIJWILLIGERS. Stram
(SS PK Niquille O-H T.c.)
KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-SS,
HET LEGIOEN EN DE LANDWACHT
Het ss Ersatzkommando Niederlande
ceelt mede.
Nederlanders van arisch bloed, in de
leeftijd van 17-45 jaar (ook gehuwden),
die lichamelijk zoowel als geestelijk
gced ontwikkeld zijn en zich geheel kun
nen geven aan de eischen, die de oplei
ding hun stelt, kunnen zich bij de ge
noemde adressen vervoegen, teneinde
gekeurd te worden Bij de onderzoekin
gen worden ook alle gevraagde inlich
tingen verstrekt met betrekking tot de
verzorging der familieleden, duur der
opleiding, extra levensmiddelen voor de
familieleden, enz.
De aandacht wordt er op gevestigd
dat, voor vrijwilligers, die om bepaalde
in de houding tijdens het morgenappèl.
redenen in Nederland moeten blijven, de
mogelijkheid bestaat, hun dienst te doen
bij de landwacht Nederland of bij het
wachtbataljon in Amersfoort. Tijdens
ac-ze keuringen kunnen zich ook diege-
ren melden, die tot de germaansche s.s.
i - Nederland willen toetreden.
Personen tusschen 18-30 jaar, die nan-
ineldingsplichtig zijn voor de arbeids
inzet, kunnen zich eveneens op een der
kcuringsdagen aanmelden en worden ge
durende hun verbintenis van de arbeids
inzet vrijgesteld.
Er wordt gekeurd: 24 Juli 913 uur,
Utrecht, N.V. Huis, Oude Gracht 245; 25
Juli 9-14 uur Amersfoort, pol. Durch-
gangslager; Leusderweg; 26 Juli 9-14 uur
Den Haag, café Den Hout, Bezuidenhout-
scheweg
10,000 GULDEN BELOONING.
In de avonduren van 19 Juli 1943
tegen 23 uur werd in de Zestienho-
venstraat in het noordelijk deel van
Rotterdam de Nederlandsche staatsbur
ger Anthonius van der Waals, geboren
op 11 October 1912 in Rotterdam, door
verscheidene schoten ernstig gewond. De
gewonde is tijdens het vervoer naar het
ziekenhuis aan zijn verwondingen be
zweken.
De daders wisten zonder herkend te
zijn te ontkomen. Op de doode werd een
persoonsbewijs gevonden, uitgeschreven
ten name van Antoon de Wilde. Het ver
moeden bestaat, dat het slachtoffer zich
soms van de naam Antoon de Wilde be
diend heeft.
De bevolking wordt aangespoord om
mede te werken aan het opsporingswerk.
Voor ter zake dienende aanwijzingen, die
leiden tot het vinden van de daders,
wordt een belooning van 10,000 gulden
uitgeloofd.
De leider van de Sicherheits-
polizti en van de S.D. Rotter
dam.
w.g. WöLK,
SS-Sturmbannfuehrer.
AARZEL NIET LANGER!
Woorden, als voor deze tijd ge
sproken:
„De herinnering aan het vader
land treedt waarschuwend en wij
zend te midden van onze persoon
lijkste aangelegenheden". (Treitsch-
ke).
Ook u, jonge Nederlander, zult
zich dikwijls afvragen: is mijn
plaats thans hier?
Besef, dat talrijke kameraden,
dikwijls uit uw eigen omgeving,
hebben ingezien, dat hun plaats
was in de gelederen van de solda
len van de Fuehrer, in de strijd te
gen hel bolsjewisme en daarom
voor het vaderland.
Peil dan uw geweten en besef
wat u te doen staat. Aarzel niet
langer, maar meld u bij de Land
wacht Nederland.
PLUNDERING VAN
DISTRIBUTIEKANTOREN.
In een der distributiekantoren van het
land zijn misdadige elementen binnenge
drongen. Zonder dal de ambtenaren het
verhinderden, hebben zij een zeker aan
tal levensmiddelenbonncn gestolen. Daar
enkele ambtenaren hun plicht verzaak
ten, zijn zij in arrest gesteld om naar 't
concentratiekamp te Den Bosch te wor
den overgebracht. Het betrokken kantoor
Krijgt geen andere bonnen; de bevolking
zal het, naar gelang het aantal gestolen
bonnen, zonder levensmiddelenbonnen
moeten stellen. In elk eventueel volgend
geval van deze aard zal zoo gehandeld
worden.
De heele bevolking weet, hoe het er
met de levensmiddelenpositie voorstaat.
Dat onverantwoordelijke elementen de
ordelijke voedselvoorziening verhinderen
zal niet worden geduld. De bezettende
mogendheid is vastbesloten een bijzonder
nauwkeurig onderzoek in te stellen naai
de houding der ambtenaren op de plaats
van het strafbare feit. Het is immers de
natuurlijke plicht van elk ambtenaar,
om, in het algemeen belang, zich ener
giek en mét succes te verzetten tegen ie
dere poging tot sabotage. Waar ook
maar de verdenking bestaat, dat amb
tenaren in strijd met hun plicht hande
len, zullen zij, zooals in het onderhavige
geval, naar een concentratiekamp wor
den overgebracht.
BEZOEK AAN AMSTERDAM-NOORD.
De Leider bezocht Maandag, in gezel
schap van de Beauftragte van de Rijks-
kommissaris voor de stad Amsterdam, 't
door de luchtaanval zoo zwaar getroffen
stadsdeel. De Burgemeester leidde er de
bezoekers rond. Mgr. Huiberts, bisschop
van Haarlem, bezocht het zwaar getrof
fen kerkgebouw en de kloosterschool.
Zondag 1.1. bestond de parochie juist 25
jaar. In de kerk bevonden zich 800 kin
deren en volwassenen. Tien volwasse
nen en twee kinderen werden gedood.
„Dat zullen wij wel verhelpen.
Een pittige geest spreekt uit dit schrij
ven van een Oostlandboer naar Neder
land:
Hier werd ik ook hartelijk ont
vangen. Het is wel een kale boel, want
ik moest slapen in een leeg huis, daar de
meubels nog niet waren aangekomen.
Maar dat komt wel. Het is hier een be
drijf van 350 h.a. Het is hier zeer goed
wat de behandeling van de gewassen be
treft, maar zeer primitief. Dat zullen wij
wel verhelpen. Ik lig samen met een
Duitscher hier in Alexandrowska. Het
eten is hier weer erg goed. Vlak achter
het bedrijf ligt een moeras, waar men in
visschen en jagen kan. Men teelt hier
kool', allerlei soorten, tomaten, mais,
bieten, wortelen, uien, roode biet, meira-
pen en andere enz. Het is hier volop zo
mer. Wilt u nog zoo goed zijn om een
paar leerboeken hier naartoe te sturen,
Duitsch en tuinbouwonderwijs, want ik
verveel mij 's avonds dood. (N.O.C.)
Verplichte koolzaadteelt.
Dc lijsten van koolzaadplichtigen lig
gen ter inzage bij de PBH's, zoodat een
ieder, die niet precies weet, welke ver
plichting op hem rust, doordat bv. zijn
oppervlakte bouwland uit eenige grond
soorten bestaal, zich hiervan op de
hoogte kan stellen, voordat hij tot uit
zaai van een bepaalde oppervlakte kool
zaad overgaat. Ook kan de koolzaad-
plicht dit jaar weer worden overgedra
gen. Een ieder, die hiervoor in aanmer
king wenscht te komen, dient zich voor
15 Aug. a s. te wenden tot het Bemidde
lingsbureau S. Slot te Westwoud. Alleen
cverdrachtcn, die via dit bureau tot
stand komen, worden door mij goedge
keurd.
Personen, die bouwland beschikbaar
willen stellen voor 't onderbrengen van
koolzaadplicht van anderen, dienen zich
oók ten spoedigste tot dit bureau te
wenden.
De Prov. Productiecommissaris
voor Noord-Holland.
Bedrjjfsmaximum schapen.
Aan de schapenhouders wordt meege
deeld, dat zij binnen 14 dagen na ont
vangst van bovenvermeld bedrijfsmaxi-
mum een met redenen omkleed verzoek
schrift tot verhooging of verlaging kun
nen indienen bij hun PBH. Als men voor
25 ^Juli 1943 geen kaart heeft ontvan
gen, vermeldende het aantal schapen, dat
men mag aanhouden, is men niet ge
rechtigd schapen in voorraad te hebben.
Tot 1 Aug. 1943 kan men bij zijn PBH
alsnog een bedrijfsmaximum aanvragen,
als men meent, voor het houden van
schapen in aanmerking te komen. Per
sonen, die vroeger geen schapen hielden,
zullen in het algemeen worden afgewe
zen.
De Voedselcommissaris
voor Noord-Holland.