[TALIE WEET WAT HET WIL
Bedrijfsvereeniging voor de Landbouw op Texel.
WERELDNIEUWS
Oproep voor de Arbeidsinzet
TELEGRAMWISSELING MET DE FüHRER.
BINNENLAND
Beperkt Uw Electriciteits-
verbruik
Het is Uw eigen belang.
Le JAARGANG. No. 5777.
WOENSDAG 4 AUGUSTUS 1943
EXELSCHE COURANT
De oorlog wordt voortgezet.
Het is in Noord-Italië onrustig geweest
fcr werd gestaakt en er werden betoo-
tingen gehouden. Dat was het werk van
fomm agenten. Maar nu is 't alom weer
lustig in het land. Als één man werkt
het Italiaansche volk aan zijn toekomst.
Dp overduidelijke wijze heeft de Italiaan
lijn afkeer van dat buitenlandsche ge
groet te kennen gegeven; hij schaarde
fcich in vol vertrouwen achter de regee-
ling-Badoglio en betuigde zijn ver
knochtheid aan het Koningshuis.
„De oorlog wordt voortgezet". Zich op
Igenade of ongenade overgeven? Geen
ftaliaan die daaraan denkt.
Partijvlaggen en insignes mogen fiiet
neer worden vertoond, de Kamer der
Fase. Corporaties werd ontbonden, de
Jvrijgezellen-wetten werden afgeschaft,
leen aantal nationaal-socialisten werd in
net belang van de „openbare orde" in
■arrest gesteld, alle vroegere fase. leiders
■werden onder de wapenen geroepen,
■vooraanstaande personen, die om politie-
|ke redenen het land hadden verlaten,
■keerden weer terug; het personeel van
IPTT, spoorwegen en omroep werd ge-
Imilitariseerd, enz., enz; Groote verande-
Iringen, maar wat niet veranderde, de
Iïjzersterke wil van de Italianen om zich
■vrij te vechten van Anglo-Amerikaan-
Ische banden; de vastbeslotenheid om zich
I tot het uiterste te weren tegen 't mensch-
[onteerend bolsjewisme.
De geallieerden verwonderen er zich
lover, dat Badoglio nog geen onderhande
lingen heeft aangeknoopt. Niet minder
groot is de verwondering te Home over
zooveel aanmatiging. Maarschalk Ba
doglio, zoo schrijft de Tribuna, zal zich
nooit tot een laf gebaar laten brengen.
|De oorlog wordt voortgezet!
Inmiddels pogen de Amerikanen door
I laffe terreuraanvallen de Italianen te
vermurwen; Napels moest weer een
bombardement doorstaan; het moest op
nieuw gedoogen, dat kuituurmonumen
ten wei Jen kapot geslagen en dat een
kerkhof werd ontwijd; 10 personen wer
den gedood, 63^gewond. Het is dwaas te
veronderstellen, dat de Italianen door
dergelijke aanvallen jegens de geallieer
den „vriendelijker" zullen worden ge
stemd. De verbittering wordt er al groo-
ter door.
Op Sicilië wordt de strijd verwoed
voortgezet. De tegenstand, welke de ge
allieerden daar ondervinden, is grooter
dan zij hadden durven droomen; van
vorderingen is de laatste dagen danook
maar nauwelijks sprake Doorbraakpo
gingen strandden. Belangrijk bergter-
rein werd door Duitsch-Italiaansche troe
pen heroverd. Een munitieschip van 5000
bit. is in de haven van Palermo tot zin
ken gebracht.Wat er op Sicilië moge
gebeuren, de indringers krijgen het zeker
niet cadeau.
TROUW AAN MUSSERT EN IIITLER.
De democratie komt niet meer
terug!
Onze tegenstanders hebben gejuicht,
zoo zeide dezer dagen de secr.-generaal
der NSB, C. J. Huygen, in een rede; ge
juicht, toen zij vernamen van het plotse
ling aftreden van Mussolini. Zij hebben
er een clandestiene borrel op gedronken
en men heeft elkaar felicitaties gestuurd,
maar.na een dag of wat was de
vreugde al bekoeld. De democratie komt
immers niet meer terug; ook in Italië
niet. Het is bijna wel zeker, dat het fas
cisme heeft afgedaan, maar het is dan
ook met het nationaal-socialisme nooit
te vergelijken geweest. Het fascisme
heeft in Italië nooit volksverbondenheid
en socialisme gebracht. Wel heeft het
Italië gered van het bolsjewisme en het
doen opleven. Het nationaal-socialisme
wortelt i n het volk, het fascisme zat er
slechts boven op. Het Nederlandsche
volk, zoo besloot spreker, moet zijn zelf
respect bewaren. Wij staan en blijven
staan, tot onze laatste druppel bloed,
achter de Leider, onwrikbaar achter de
Fuehrer aller Germanen, Adolf Hitler.
De rede, waaraan het bovenstaande is
ontleend, werd uitgesproken in het Tha-
lia-theater te Amsterdam. Ze werd bij
herhaling door applaus onderbroken.
DE ZON.
Wo. 4 Aug. op 7,05; onder 22,26
DE MAAN.
Wo. 4 Aug op 10,19; onder 23,5G
Eerste KwaMier: 9 Aug 6,36.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Wo 4 Aug. 12,18 en
Do. 5 Aug. 0,34 en 12,51
Vr. (f Aug. 1.08 en 13,26
Springtij 17 Augustus.
GEN ER A AL-VELDMAARSCHALK VON RUNDSTEDT, die dezer dagen mili
taire inrichtingen in Nederland bezichtigde, tijdens een uiteenzetting betref-
lende een sector van de kustverdediging. Rechts naast de Generaal-veldmaar-
schalk de Wehrmachtsbefehlshaber in den Niederlanden, General der Flieger
Christiansen. Stapf-Martens Pax c.
Wat de koolzaadproefvolden leeren.
De opbrengsten (per are)
Lembke
Hamburger
Zaaidatum
zaad
stroo
zaad
stroo
24 Aug. Eerste serie
42 kg.
76 kg
40 kg.
64 kg.
24 Aug Tweede serie
38 kg.
72 kg.
42 kg.
72 kg.
1 Sept. Eerste serie
34 kg.
60 kg.
34 kg.
54 kg.
1 Sept. Tweede serie
32 kg.
58 kg.
32 kg.
44 kg.
8 Sept. Eerste serie
25 kg.
48 kg.
36 kg.
48 kg.
8 Sept. Tweede serie
27 kg.
44- kg.
31 kg.
42 kg.
17 Sept. Eerste serie
17 kg.
24 kg
19 kg.
24 kg.
17 Sept Tweede serie
16 kg.
21 kg.
16 kg.
20 kg.
Nemen we nu de
gemiddelde
opbrengst van
de beide rassen op de diver
se data dan krijgen we het volgende:
Zaaidatum
24 Augustus
1 September
8 September
17 September
Lembke
40 kg. zaad per are
33 kg. zaad per are
26 kg. zaad per are
I6V2 kg zaad per are
Hamburger
40 kg. zaad per are
33 kg. zaad per are
33V2 kg. zaad per are
I7V2 kg. zaad per are
Hieruit blijkt dat ten opzichte van dc zaaidatum van 24 Augustus de op
brengst aan zaad op de latere zaaidata daalde met de hieronder vermelde per
centages:
Lembke
1 September I7V2 pet.
8 September 35 pet.
17 September 59 pet.
Conclusies:
1 Zaaien van koolzaad na 24 Aug.
geeft een belangrijke verlaging van op
brengst, welke des te grooter is naarma
te de zaaidatum later valt.
2. Bij tijdige zaai is er tusschen de op
brengst van Lembke's koolzaad en Mans-
holt Hamburger geen verschil.
3. September-zaai vermindert bij
Lembke's koolzaad de opbrengst sterker
dan bij Hamburger.
4. Roodverkleuring van het zaad treedt
bij Hamburger eerder op dan bij Lembke.
Wil men bij Hamburger roodverkleu
ring voorkomen, dan moet waarschijnlijk
worden gemaaid op een tijdstip, waarop
Hamburger
17V2 pet.
16 pet.
56 pet.
groot gevaar bestaat voor zaadverlies.
5. Het verschil in zaadopbrengst tus
schen de zaaidatum van 24 Aug. en 1
September is nog belangrijk genoeg om
te onderzoeken of het zaaien van kool
zaad vóór 24 Aug. mogelijk nog hoogere
opbrengsten geeft.
6. Indien het juist is, dat Lembke's'
koolzaad gemakkelijker oogst dan Ham
burger, dan is het mede met het oog
op de grootere wintervastheid en de
geringere kans op roodverkleuring van
het zaad aan te bevelen, aan het eerste
ras de voorkeur te geven. C.v.G.
Het le artikel namen we 31 Juli op.
Red.
Bomaanval op Ploesti.
125 viermotorige Amerikaansche bom
menwerpers zouden oliebronnen bij
Ploesti (Roem.) aanvallen. De Duitsche
en Roemeensche verdediging was echter
paraat. Een deel der toestellen wist daar
door niet lot de doelen door te dringen.
52 vliegtuigen werden neergehaald. 66
vliegers werden gevangen genomen. De
schade is nog niet vastgesteld. 15 vlieg
tuigen maakten op neutraal gebied een
noodlanding.
Succes van de Japansche marine.
Vliegtuigen van de Japansche marine
boorden bij het eiland Rendova 11 trans
portschepen in de grond en wel 1 groot,
4 middelgroot en 6 kleinere. Ook een tor
pedojager en zes landingsbooten. Een
kruiser werd beschadigd. 9 Amerikaan
sche vliegtuigen werden neergehaald.
Bovendien werden groote branden ver
oorzaakt
Toestand in Portugal normaal.
Door gestook van communistische en
Anglo-Amerikaansche elementen waren
in Portugal ongeregeldheden verwekt.
Er werd gestaakt en vooral op de werven
te Lissabon namen deze stakingen een
groote omvang aan. Maar er werd krach
tig ingegrepen. De aanstichters werden
verbannen naar de Kaapverdische eilan
den, waar zij onder streng militair toe
zicht zwaar werk moeten verrichten. In
de meeste Portugeesche bedrijven wordt
nu weer normaal gewerkt.
Merkwaardige oproep van Churchill.
Churchill heeft een boodschap tot alle
Polen ter wereld gericht, waarin hij hen
opriep met alle kracht mee te werken
om hen, die Polen geschonden hadden,
te overwinnen
De Sovjets, die indertijd half Polen
hebben geroofd en thans de rest opvor
deren; de Sovjets, die 12,000 Poolsche
officieren in het woud van Katyn hebben
vermoord en millioenen Polen in Sovjet-
Rusland hebben doen omkomen, moeten
bij deze oproep van Churchill wel be
vreemd hebben opgekeken.
Van het oostelijk front.
Wat de Sovjet-troepen ook in het werk
stellen, zij boeken nergens eenig succes
van beteekenis. De door hen geleden ver
liezen zijn ontzettend hoog. Sedert 5 Juli
bedroeg alleen het aantal vernielde of al
thans onbruikbaar gemaakte pantserwa
gens meer dan 7000. Het aantal verloren
gegane vliegtuigen wordt op meer dan
2500 begroot. Zulke verliezen moesten
zich op de duur wel wreken. Het aantal
dooden en gewonden loopt in de duizen
den. Terecht noemt men de bocht van
Orel wel het massagraf der Sovjets.
De Duitsche aanval aan het Mioesfront
heeft terreinwinst opgeleverd. Een be
langrijke hoogtestelling werd stormen
derhand veroverd. De Sovjets leden er
bijzonder hooge verliezen Ten Z.W. van
Orel werden Sovjet-aanvallen met bloe
dige verhezen afgeslagen.
Het is bij Orel gebeurd, dat de aanval
lende bolsjewieken zich in Duitsche uni
formen gestoken hadden, ten einde hun
tegenstanders te misleiden. Maar de
list mislukte. In 'n felle strijd werden zij
verdreven.
's-Gravenhage, 30 Juli. Op grond
van bestaande wettelijke voorschriften
worden alle mannelijke personen, gebo
ren in de jaren 1924, 1923 en 1922, die
geen gevolg .hebben gegeven aan de her
haalde oproepen van de distnctsarbeids-
burcaux tot persoonlijke aanmelding
(dus allen, die niet in het bezit zijn van
een bevestiging van de bevoegde districts
arbeidsbureaux, waaruit blijkt, dat de
houder ten opzichte van de arbeidsinzet
aan de bepalingen heeft voldaan en dat
hij werkt met toestemming van het
districtsarbeidsbureau), voor de laatste
maal opgeroepen zich vóór of op 4 Au
gustus aan te melden bij het voor hen
bevoegde districtsarbeidsbureau
Ook de werkgevers wordt er op gewe
zen dat zij verplicht zijn zonder ver
wijl na te gaan of zij personen als werk
nemers in dienst hebben, die geboren
zijn in de hierboven genoemde jaren en
die niet in het bezit zijn van het genoem
de bewijs. Deze personen moeten de
werkgevers terstond opgeven bij het be
voegde districtsarbeidsbureau
Wie ook deze laatste oproep niet na
komt, zal ter verantwoording worden ge
roepen en moet zeer strenge maatrege
len verwachten. Dit geldt ook voor per
sonen, die optreden als aanstichters, me
deplichtigen of handlangers.
EEN GREEP UIT 'T RADIOPROGRAM.
Woensdag: 10,45 De sprookjesschrijver
Andersen herdacht; 13,00 In een boom-
kweekenj; 15,Bijbellezing; 18,45
Neerlands stem v.h. oostfront; 19,45 Mu
ziekavondje bij fam. Speelman.
Donderdag: 10,15 Oogziekten en voe
ding in oorlogstijd; 11,Voordracht uit
Hooft, Vondel, Huygens, enz.; 13,Bij
enteelt; 14,Onweerpraatje; 17,30 Toen
de Rooineks kwamen; 18,45 Praatje- van
Max Blokzijl; 19,30 Concertgebouw-or
kest.
Vrijdag: 10,15 De ontdekking van Rob.
Koch; 13,Kijkje op de boerderij; 15,
Bijbellezing; 15,30 Van kermisattractie
tot kleurenfilm; 18,45 Instituut voor bo-
demkundig onderzoek te Groningen.
De Rijkscommissaris Rijksminister Seyss-Inquart en de Leider van de N.S.
B., Mussert. hebben op 26 Juli j.l. het volgende telegram aan de Führer gezonden:
„Op dit oogenblik is het ons, Duitsche en Nederlandsche nationaal-socia-
iisten in Nederland, 'n behoefte, u als onze Fuehrer te getuigen van ons onwrik
baar geloof in de succesvolle toekomst en van onze verknochtheid tot het uiterste.
HEIL AAN ONZE FUEHRER."
De Fuehrer heeft hierop met het volgende telegram geantwoord:
„De gelofte van trouw der Duitsche en Nederlandsche nationaal-socialisten in
Nederland, die u en de Leider Mussert mij hebben doen toekomen .heeft mij
oprecht verheugd. Het daarin tot uiting komende onwrikbaar geloof in het suc
ces en in onze gemeenschappelijke toekomst zal niet teleurgesteld worden. Aan
ons zal de overwinning zijn." w.g. ADOF HITLER.
PAROOL VAN MUSSERT.
On#e tegenstanders, zoo schrijft Mus
sert in Volk en Vaderland, zijn er zich
nog steeds niet van bewust, dat het na
tionaal-socialisme nimmer capituleert.
De Beweging blijft natuurlijk staan. Vast
en ongeschokt. Vol vertrouwen in de
overwinning, die komt. De Fuehrer Adolf
Hitler is nog eenzamer komen te staan;
zijn figuur is daardoor nog grooter ge
worden. Geheel alleen draagt hij de
verantwoordelijkheid voor de toekomst
van Europa. Geheel alleen als top, doch
omringd door millioenen, die gelooven,
dat hij door God gezonden is om Eurbpa
te redden van de ondergang en te voeren
naar een gelukkige toekomst.
Het komt op het eindresultaat aan. Er
wordt geschiedenis gemaakt, wereldge
schiedenis. Daarbij zien wij niet toe,
daaraan nemen we deel, vastberaden en
wetende, dat wij aan de goede zijde
strijden Europa zal niet ondergaan. Eu
ropa zal leven. Het Nederlandsche leven
wordt in het nieuwe Europa gedragen
door ons.
SCHOENENBEURS.
De N.V.D. geeft tot het ruilen van
schoenen gelegenheid morgenmiddag
van 45 uur (Raadhuis)
EXAMENS
Geslaagd voor kantoorstenografe (130
lettergr.) de dames Jenny IJska en Nel
Boon Pd. Zij werden opgeleid door mej
W. J. Dijt.
HANDELSREGISTER
N.V. Grondbezit Erven Dr. Jan Tim
mer, Den Burg, Koogerweg 38, expl.
grondbezit verplaatst naar Haarlem p.a.
de heer Hoijerman, Duvenvoordestraat
32b.
Ds. J. J. Buskes te Rotterdam heeft 't
beroep naar de N.H. Gemeente Amster
dam (29e pred. plaats) aangenomen.
Een man/ verdacht van bonnenhandel,
werd te Oss aangehouden. Hij had 910
broodbonnen in zijn hoed.
De tabaksoogst in N.-Brabant staat er
goed voor. Vooral te Valkenswaard en
Oudenbosch wordt veel geteeld.
In de haven van Zaandam is bij het
zwemmen dp 33-j gehuwde mw. Baar-
sen verdronken.
De oudste ingezetene van Groningen,
mw. J. Rooda-Westerhof, werd 30 Juli
101 jaar. Zij is nog steeds gezond.
Bij het zwemmen in de Schelde is een
8-j. jongetje uit Bergen op Zoom ver
dronken.
Bij het pootjesbaden is te Utrecht aan
het Leidscheveer de 9-j. F. N. uit de
Hoenderstraat verdronken.
Antennes van hen, die hun radio
moesten inleveren, moeten voor 15 Aug.
verwijderd zijn.
Pesie's Natuurbad te Alkmaar boekte
Zondag 5000 bezoekers. Een record. (Dag
blad v. N H.)
De menschenredder Pieter de Wijn,
vroeger te Den Helder, later te IJmui-
den, is te Lochem op 88-j. leeftijd overle-
en. Hij hielp 187 menschen redden.
Door het ontploffen van een carbid-
gastoestel is te Wartena de heer G. de
Groot, eerste violist Gron. Orkestvereen.
ernstig aan het hoofd gewond.
Lucifers moeten buiten het bereik van
kinderen worden gehouden. Keer op
keer ontstonden branden door kinderen,
die met lucifers speelden!
Een wielrijder zag bij Helmond een
kind te watei liggen. Bij onderzoek bleeK
het zijn 4-j. zoontje te zijn, dat er ver
dronken was
Een 35-j. ovenbouwer, die aan de
Nieuwendammerkade te Amsterdam aan
een schoorsteen werkte, is van 20 m.
hoogte doodgevallen.
Een zeilkano is bij Alkmaar omgesla
gen. Drie Alkmaarders raakten te water.
De 29-j. J. 't Hart is verdronken. (Dagbl.
v N.H.)
Op hccterdaad werd te Den Haag een
poslbestelster betrapt op het stelen van
bonnen uit een brief. Men zag, dat zij
op straat een brief uit haar tasch haal
de en openscheurde om er bonnen uit te
halen.
De groentenhandelaren te Wassenaar
maakten zich schuldig aan prijsopdrij
ving. Daarom werd er van Overheidswe
ge een viertal verkoopgelegenheden in
gesteld.
In een badinrichting te Den Bosch is
de 18-j. mej. Keeris verdronken. Na slui
ting van het bad vond men haar kleeren
nog. Niemand had tevoren van 'n onge
val iets bemerkt.
N.V. T.E.M,
OOK DE GROOTSTE BRAND
is klein begonnen. Met een klei
ne hoeveelheid water en zand
was hij in de aanvang te blus-
schen geweest. Zet daarom op
elke verdieping wat zand en wa
ter klaar
Nur die Lumpe sind bescheiden,
brave freuen sich der Tat.
(Goethe).
„Alleen nietswaardigen zijn be
scheiden, flinke menschen verheu
gen zich over daden". Flinke men
schen. Dat zijn degenen, die inzien,
dat daar aan het Oostfront gestre
den wordt om het „zijn of niet-
zijn" van het heele Germaansche
ras en die zich bereid verklaard
hebben, zich daarvoor in te zetten.
Met recht kunnen wij verheugd
zijn over hun daden. Jonge Neder
landers, ook gij behoort tot het
Germaansche ras.
Wilt gij dan ook niet behooren
tot hen, die zich tegen de horden
uit de steppen hebben ingezet?
Welnu, herinnert u dan het oude
prachtige gezegde „Het antwoord
van een man is de daad."
Meldt u daarom bij de Waffen
SS. Het vrijwilligers legioen of de
Landwacht Nederland.
De moord op de Indische vrouw te Den
Haag blijkt te zijn gepleegd door een
23-j. meubelmaker. Hij sloeg haar met
een staaf op het hoofd en heeft zich
toen, samen met een inlander, van geld
en sieraden meester gemaakt. Zij ver
kochten hun buit aan een Leidsch koop
man, deze ging er mee naar Haarlem,
maar daar liep hij tegen de lamp. De
Haarlemsche inkooper had van de moord
vernomen en lichtte de politie in.
Augustus brengt twee uur minder dag
licht.
Volle Maan hebben we deze maand: 15
Augustus.
RECHTSZAKEN
Mevr. A. van Marken-Kremer te Bloe-
mendaal kreeg f 10,000 boete wegens het
koopen van suiker en kaas in zwarte
handel. Eenzelfde boete mw. A. de Beau-
fort-Quarles van Ufford, die ook „zwart"
kocht. Mevr. A v.d. Mandele-Vermeer
kwam er met f 3000 af; zij kocht clan
destien boter. Mevr. de wed. S. van
Berkhout-Camerling Belmont f 8000, die
voor veel geld groente kocht.
Tien landbouwers werden door de
luchtrechter te Assen tot geldboete ver
oordeeld wegens het leveren van aard
appelen aan leden van de Duitsche
weermacht zonder bon, vergunning of
toewijzing.
KUNST EN KULTUUR.
De Antoniusmolen van Ant. Gastreig
te Kessel werd gerestaureerd. Ze dateert
uit de 18e eeuw.
De toren van Vughl, van 1580, een
der mooiste en indrukwekkendste van
Brabant, zal worden gerestaureerd.
De korenmolen van Leerdam, sinds
1922 zonder wieken, omloop en kap, zal
cp voorstel v. d burgemeester worden
gerestaureerd.
Een Zweedsche filmonderncming zal
een film vervaardigen over Finlands
vrijheidsstrijd tegen de Sovjet-Unie „Ik
geloof aan het leven".
Karl May. De weduwe van Dr. Karl
May. die in Radebeul een uitgeverij be
zit, speciaal voor de werken van deze
befaamde jongens schrijver, heeft bij het
30-jarig bestaan van de onderneming
gepubliceerd, dat Karl May's boeken tot
nu tot in 20 talen werden overgezet en
dat er alleen van de Duitsche uitgave
reeds negen millioen deel en zijn ver
schenen.
WETENSCHAP.
Kankerbestrijding. De stad Clausthal-
Zellerfeld heeft ter gelegenheid van de
lOOen geboortedag van de groote aldaar
geboren bacterioloog Robert Koch een
fonds van 50,000 mark gesticht ter be
vordering van het kanker-onderzoek.
OVERDENKING.
VERDIEND?
Wij, menschen, zijn geneigd, in dagen
Van vele plagen en veel slagen
Omhoog te zien en dan te vragen:
„O, God, heb ik dat dan verdiend?"
Maar, komt ons God met vreugde
tegen,
Ja, gunt hij ons de groote zegen,
Ons te doen hooren ,,'k Ben uw
vriend!"
Dan zijn we niet zoo zeer genegen
Te vragen; „Heb ik dat verdiend?"
Dr. E. LAURILLARD.