Van de Fronten in Oost en West.
Rijksminister Dr. Seyss Inquart 4 jaar Rijkscommissaris
Wereldnieuws
>7c J AARGANG.No. 5865.
ZATERDAG JUNI 1944.
TEXELSCHE COURANT
JUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT
24—31 MEI 1944.
DE AFYVEERSTRIJD IN ITALIË.
Op het landingsnoofd van Anzio-Net-
uno zijn de geallieerden, gelijk reeds ge-
uime tijd werd verwacht, opnieuw tot
iet offensief overgegaan. Het loegeno-
nen convooiverkeer in het gebied dei-
de diddellandsche Zee, de ontschepingen,
di lie bij Anzio en Nettuno veelvuldiger
d( verden en tenslotte de steeds grootere
iptie, door de geallieerde luchtverken-
ïing ontplooid, deden zulk een aanval
se egemoet zien. Hij heeft zich in het bij-
ee wnder gericht tegen de veelomstreden
;ectoren Cisterna-Littoria, met 't voor-
ipgezette doel, contact te bewerkstelli-
;en met het Amerikaansche vijfde leger
n het Britsche achtste leger. Met andere
•oorden, het oogmerk was, het landings-
loofd uit zijn isolement te verlossen en
kuststreek tusschen Terracina en
Esterna in handen te krijgen. De ge-
letllieerden hadden toen zij oorspronke-
ïjk hun landingen bij Anzio-Nettuno
>r lewerkstelligden, zich voorgesteld, dat
leze operatie binnen een maand vol
macht zou kunnen worden. Thans, /niet
ia 30 doch 122 dagen, zijn zij tenslotte,
•n nog slechts ten deele. in hun doel ge
ul ilaagd Want de afsnijding van aanzien
lijke Duitsche strijdkrachten, gelijk deze
an de aanvang af op hun programma
•tond, is ook ditmaal, dank zij Kessel-
ïngs geslaagde tegenoperaties, verijdeld
geworden. De Duitschers hebben zich
tijdig weten terug te trekken op van te
voren in gereedheid gebrachte stellin-
gen in het gebergte ten noorden van de
ermaarde Via Appia; het Pontijnsche
gebied, door het fascistische regiem
drooggelegd, doch sindsdien ten gevolge
van de oorlogshandelingen wederom in
een moeras herschapen, is thans in
Britsch-Amerikaansche handen. Het zal
•oor hen, met de toenemende hitte en de
falaria-plaag geen prettig bezit vormen!
De Duitsche stellingen in de bergen Z
-u van Rome zijn thans van het grootste
belang Hun taak is het, een penetratie
(binnendringen) te verhinderen, die de
ichterwaartsche verbindingen met het
iS| front aan de Liri zou kunnen bedreigen,
zij blijven het dal van de Liri en de
Sacco beheerschen.
De gevechten op het Italiaansche front
worden met verbittering gevoerd; de
Duitschers staan tegenover een geallieer
de overmacht aan troepen en materieel
doch hebben 't voordeel van het hooger
gelegen terrein behouden.
BESPARING VAN OPERATIEVE
RESERVES.
Het is opvallend, dat het aan het oos
telijk front nog steeds zoo merkwaardig
stil blijft. De Sovjets hebben op groote
ichaal hun voorbereidingen tot de
nieuwe aanval voltooid, doch in geen der
frontsectoren wordt tot op heden een ge-
vechtsa.ctie van meer dan plaatselijke be-
teekenis gesignaleerd. Vermoedelijk
heeft men hier te doen met een periode
van afwachting, welke in verband moet
worden gebracht met afspraken en over
eenkomsten, welke op de conferentie van
Cairo en Teheran getroffen werden. Is
deze veronderstelling juist, dan zouden
de gebeurtenissen in Italië de eerste fa
se zijn van de groote Anglo-Amerikaan-
sche aanval, welke zoowel in het zuiden
als het westen zou moeten inzetten.
,Dat de Duitsche afweerkracht in Italië
aan een nieuwe proef wordt onderwor
pen, kan door niemand worden ontkend",
schrijft Ludwig Sertorius in zijn over
zicht van de gebeurtenissen aan het Ita
liaansche front. Hoe zwaar deze beproe
ving ook moge zijn, zij kan niets veran
deren aan het huidige grondbeginsel van
de Duitsche verdediging; t stelselmati
ge en consequente besparen van opera
tieve reserves. Deze reserves dienen
voor andere doeleinden bespaard te blij
ven. Men mag dan ook verwachten, dat
nog eer dan het inzetten van nieuwe re-
s°rves aan dit front zal worden overge
gaan tot een verdere intensiveering van
de ^ot nu toe gevolgde elastische afweer-
iriéthóde".
In zijn jongste artikel in „Das Reich",
onder de titel „De zwaarste proef", zet
Goebbels uiteen, dat het Duitsche oor-
logsmoreel geen gevolg is van de karak-
teraanleg van het volk, doch van de
domheid van zijn vijanden.
Duitschland zal deze beproeving voor
de historie dienen te doorstaan. „Dat is
de groote taak, waarvoor wij Duitschers
in de bomende weken en maanden zijn
gesteld. Wij houden ons ver van pochen
de grootspraak bij de beoordeeling van
de komende beslissing. Wij gaan haar
tegemoet als-een Godsgericht. Wij zullen
voor ons leven strijden en ook winnen!"
DE ZON.
Za 3 Juni op 5,21; onder.21,55
de maan.
Za. 3 Juni op 17,53; onder 4,15
Volle Maan: 6 Juni 17,56.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za. 3 Juni 7,58 en 20,21
Zo. 4 Juni 8,43 en 21,03
Ma. 5 Juni 9,23 en 21,41
Di. 6 Juni 10,en 22,18
Springtij 8 en 22 Juni.
HET PANTSERWAPEN IN HET
WESTEN.
De militaire medewerker van de Ber
liner Börsenzeitung" schrijft, dat eerst
met de aankomst en de opstelling van
krachtige pantserformaties achter de
permanente versterkingswei ken het
Duitsche afweersysteem in het westen
voltooid is. Overeenkomstig de Duitsche
leiding houdt derhalve voor de tegen
aanvallen, voor de snelle vorming van
zwaartepunten tegenover vijandelijke
landingspogingen, voor een snelle con
centratie van vuurkracht op bedreigde
punten, gepantserde strijdkrachten ge
reed, die de evenueel binnengedrongen
vijand onmiddellijk kunnen isoleeren,
omsingelen en onder geconcentreerd
vuur nemen. Het gros van de Duitsche
pantserformaties zal daarbij minder ge-
eed gehouden worden tegen landings
pogingen van zee uit, dan wel tegen de
vijandelijke luchtlandings- en valscherm
troepen
Om begrijpelijke redenen kan niet in
bijzonderheden gezegd worden wat de
Duitsche leiding tegen deze troepen
denkt te ondernemen,of welke verras
singen zij hun voorbereidt.
DE TOESTAND IN ZIJID-ITALIE.
..Daily Telegraph" geeft een artikel,
van Virginia. Ciules over de gevolgen
van het Anglo-Amerik bestuur in Zuid-
Italië, waarin zij o.a. zegt: „De 13 mil-
lioen inwoners van Sicilië, Sardinië en Z
Italië worden door 1200 officieren van
het Britsche en Amerikaansche leger ge
regeerd. Wat betreft de meest elemen
taire levensbehoeften zou het de Italia
nen slechter kunnen ,gaan. Eer wij in
Italië kwamen., hebben wij allerlei be
loften gegeven. Wij hebben pamfletten
verspreid, waarin de voordeelen van de
bevrijding door de geallieerden werden
opgesomd en wij hebben zelfs op de
bankbiljetten, die thans in het land cir-
culeeren, laten drukken: „Wij zullen u
van de ontberingen bevrijden". Het feit.
dat wij niet volgens onze beloften zijn
opgetreden, heeft ertoe bijgedragen de
demoralisatie te verhoogen. De bevol
king van Z.-Italië is altijd arm geweest,
maar thans verkeert zij in een ver
schrikkelijke toestand. Niet alleen in Na
pels, doch ook in de steden en dorpen
ziet men kinderen halfnaakt rondloopen
in koude en regen; mannen en vrouwen
in smerige lompen gehuld en vol onge
dierte. Hun schoenen zijn met papier
dichtgestopt
De democratieën kunnen op de toe
standen die in Italië onder geallieerd be
stuur heerschen, geenszins trotsch zijn.
Het sterkste argument ten gunste van
beter bestuur vloeit niet voort uit ge
voelsargumenten, maar uit een zuiver
realistische gezichtshoek."
Deuticher Verlag/Recla'Ptx
Naar Oost en West, naar Noord en Zuid
Gaat Neerland's jeugd hel zeegat uit,
Aan roer, geschut en aan machine d
Doet zij haar plicht bij de Marine,
En strijdt, naast Duitsche kameraden
Steeds onversaagd en vastberaden
Voor vrijheid op de ivercldzee
Talm dus niet langer, maar strijd meel
Indiensttreding bij de Kriegsmarine is mogelijk voor lederen Nederlander
tusschen 17 45 jaar. Aanmelding en inlichtingen bij de Marineannahme-
stelle West. Plompetorengracht 24, Utrecht; alle I Infrn- en Ortskommnn
danturen en de verschillende -Meldestellen in Nederland
O CHURCHILLS REDE.
In hel Lagerhuis heeft Churchill een
rede gehouden, waarin hij de huidige mi
litaire aspecten niet heeft aangeroerd,
doch zich vnl. tot de buitenlandsche poli
tiek heeft bepaald. Het was daarbij op
vallend, dat een groot deel van zijn
woorden was gewijd aan een poging En-
gelands samengaan met de Sovjet-Unie
te rechtvaardigen. Eveneens trok de
aandacht, dat de Britsche premier zoo
weinig gezegd heeft over de dominions.
Op deze conferentie had men zich be
wogen „van vage algemeenheden naar
nauwkeuriger omschreven punten van
overeenstemming". Dat klinkt zoo onge
veer als de beschrijving van een dool
tocht door mist en nevel. „Men is thans
in' staat met andere landen besprekingen
te voeren binnen de grens, die men zich
zelf heeft gesteld". Ziedaar nog zulk
een versluierde formule; het Empire ligt
er in als in watten verpakt Waar zijn de
oude trotsche woorden en de suggestie
van onwankelbare toekomstzekerheid ge
bleven?
In Churchills rede klonk verder door
de Britsche ontgoocheling tengevolge van
de houding van Turkije. De geallieerden
hadden gehoopt, dat Turkije in Februari
of Maart „moedig" in de oorlog zou
gaan. Churchill was van meening, dat dit
land de eigen gevaren heeft overschat en
als gevolg daarvan de verzoeken tot le
vering van materiaal te hoog heeft opge
voerd, tot eischen waaraan niet te vol
doen was. De Turken hebben met andere
woorden zich aan de rampen van Grie
kenland en Zuidslavië, om slechts twee
van de voor de hand liggende talrijke
voorbeelden te noemen, tijdig gespiegeld
en zich met in een! avontuur willen stor
ten om voor anderen kastanjes te be
machtigen tot de prijs van eigen ver
brande vingers!
Verder kwam in de genoemde rede nog
de bevestiging, dat Engeland zijn steun
aan de Zuidslavische „minister van de
fensie" Mihailowitsj en daarmee tevens
aan „koning" Peter heeft ingetrokken, en
het thans met „maarschalk" Tito houdt,
bekentenis van een politieke en moreele
nederlaag der Britsche buitenlandsche
politiek.
De vermelding van de muiterij van
Grieksche troepen was eveneens een pijn
lijk onderwerp
Inderdaad: Engeland heeft in deze da
gen niet veel meer om trotsch op te zijn
of om toekomstverwachtingen op te bou
wen. Een matte echo daarvan kan men
beluisteren in de woorden van Green
wood bij dit debat. Deze plaatsvervan
gende Labourleider zette o.a. uiteen, dat
men er aan moet denken, dat van de
thans oorlogvoerende groote mogendhe
den alleen Engeland de oorlog heeft ver
klaard. Dit legt Engeland de plicht op te
zorgen voor de landen, die „tengevolge
van deze opzettelijke handeling van de
Britsche regeering onder de voet zijn ge-
loopen".
Deze plicht zal vermoedelijk wel een
der vele onbetaalde rekeningen blij
ven N.C.D.
De 2e Pinksterdag was het vier jaar
geleden, dat Rijksminister Dr. Syess-In-
quart het ambt van Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
aanvaardde. Tegen deze datum is onder
de titel „Reichsminister Seyss-Inquart"
Vier Jahre in den Niederlanden. Gesam-
melte Reden." bij het „Volk und Reich
Verlag" te Amsterdam een verzameling
verschenen van de voornaamste redevoe
ringen, welke de Rijkscommissaris in de
ze jaren in Nederland heeft gehouden.
Daar hierin het politiek beleid en de
politieke verantwoording van het beleid
zijn saamgevat, vormen deze redevoerin
gen, gekristalliseerd in de vorm van goed
gestyleerde betoogen een niet te onder
schatten bron voor de kennis van de ge
beurtenissen van de afgeloopen vier ja
ren. En nu men ze in onderling verband
terugvindt, spreken ook des te duidelij
ker de beginselvastheid van het uit
gangspunt en de vastheid van politieke
koers, die van daaruit in de volgende ja
ren is gevolgd.
In de afgeloopen 4 jaren hebben zich
in ons staatsbestel vele diepgaande ver
anderingen voltrokken. Doch de ont
wikkeling in Nederland heeft ons geleerd
dat er in deze atmosfeer maar één poli
tieke mogelijkheid restte. De massa van
ons volk wees deze politieke mogelijk
heid van de hand. Slechts één groep, een
actieve minderheid, die reeds voor de
10e Mei 1940 de richting van de weg
had gekozen, vond de Duitsche bezetting
in ons land om de Rijkscommissaris te
steunen bij de uitvoering van zijn op
dracht. De consequentie lag voor de
hand, te meer, daar intusschen de strijd
tegen de bolsjewist was ontbrand en in
Europa slechts de beslissing tusschen het
nat.-socialisme eenerzijds en het bolsje
wisme anderzijds kon vallen.
De vier jaren van het Rijkscommissari
aat zijn voor Nederland een wending ge
weest in de opbouw van zijn politiek en
economisch bestaan om een nieuwe Euro-
peesche positie te verkrijgen. Thans zijn
er nog altijd Nederlanders, die zich niet
aan de veranderde toestand kunnen aan
passen. Doch eenmaal zal geheel Neder
land tot het inzicht komen, dat het ne
gatieve nog nooit de bron van de toe
komst is geweest. Thans reeds zijn de 4
jaren Rijkscommissariaat in Nederland
voor Duitschland het bewijs, dat de inge
slagen weg de juiste was.
In deze gebundelde redevoeringen van
de Rijkscommissaris komt tot uiting, wel
ke de instelling van de bezetter ten op
zichte van onze politieke positie naar bin
nen en naar buiten is en brengt de lezer
begrip bij omtrent de politieke ontwikke
ling van de voorbijgegane jaren. En deze
ontwikkeling zal, wat het verloop van
de huidige oorlog ook mag zijn, sterk zijn
stempel drukken op de toekomst van ons
volk en ons land.
Naar aanleiding van het feit, dat Rijks
minister dr. Seijss Inquart vier jaar ge
leden als Rijkscommissaris zijn ambt aan
v aardde, heeft hij aan een persvertegen
woordiger een onderhoud toegestaan. Ten
aanzien van de bijdrage van Nederland
in de strijd voor een nieuw Europa zei de
Rijkscommissaris dat afgezien van de Ne
derlandsche vrijwilligers aan het oostelijk
front, die bijdrage, zoowel absoluut als ir
vergelijking met andere gebieden, zeer
hoog is Ook in de tewerkstelling, die zon
der noemenswaardige moeilijkheden en
met groote resultaten verloopt, leveren
de Nederlanders een aanzienlijke presta
tie. En de Nederlandsche bevolking heeft
de groote lasten, welke uit de algemeene
oorlogstoestand voortvloeien, kalm en
verstandig aanvaard.
Ten aanzien van de politieke groeps -
vorming wees de Rijkscommissaris er op,
dat de NSB, die reeds 13 jaar bestaat hier
door Duitschland werd aangetroffen en
eins een door en door Nederlandsche aan
gelegenheid is. De heer Mussert zelf, al
dus de Rijkscommissaris, ziet op dit tijd
stip zijn taak niet in staatkundige zin,
doch veeleer in politieke zin, doordat hij
werkt aan het vestigen van de overtui
ging, dat voor Nederland in 't samengaan
met Duitschland in de zin van de Euro-
peesche lotsgemeenschap de eenige moge
lijkheid is gelegen om zich te handhaven
en zich overeenkomstig zijn beteekenis
te laten gelden.
Dat de NSB op groot verzet stuit, is
heel natuurlijk, want er zijn onder de Ne
derlanders velen, die zoo vastgeroest zit
ten in oude voorstellingen en systemen,
dat zij slechts zeer tegen de zin zich los-
Gentlemen! Nieuw plan ter vernieti
ging van Duitschlandeen nieuwe bij
drage tot de Engelsthe inzameling van
oud papier! (Teekening Bock-O-H P.)
maken van de vermeende grondslag van
hun bestaan en de neiging hebben om in
het algemeen 't nationaal-socialisme ver
antwoordelijk te stellen voor de algemee
ne toestand en de NSB in het bijzonder
voor bepaalde moeilijkheden. Bij de NSB
valt een te waardeeren standvastigheid
van het standpunt te constateeren. On
danks de militaire gebeurtenissen van de
afgeloopen maanden hebben het aantal en
de bereidwilligheid van haar leden om op
te treden, geen verzwakking ondergaan.
BINNENLAND
In de Berkel is de 25-j. mej. G. D. uit
Ruurlo verdronken.
Haarlems oudste inwoner, dhr A. W.
de Boer, is, 101 jaar 9 mnd. oud, over
leden.
Bij het uitbetalen van loon aan gqsfa-
briekpersoneel te Groningen bleken 13
zakjes loon verdwenen.
200 h.a. hei zijn bij radio Kootwijk af
gebrand. Op de Hooge Veluwe 40 ha. en
nog 5 ha. bosch.
De heer D. Goedkoop Dz„ directeur
Ned. Scheepsbouwmij., werd 31 Mei 70
jaar.
Oud-wethouder J. Westerhof, die op
velerlei gebied veel voor Alkmaar heeft
beteekend, is op 69-. leeftijd overleden.
Henri ter Hall, bekend door zijn revues,
medeoprichter van het Dorus Rijkers -
londs, is na korte ongesteldheid te Rijs
wijk overleden, 78 jaar oud,
NEDERLAND ONTWAAKT!
Het is nu tot de meeste Nederlanders
doorgedrongen, dat een overwinning der
geallieerden de nu bezette gebieden in
West-Europa geen vrijheid, maar een ab
solute afhankelijkheid van Amerika, dan
wel van de Unie der Socialistische Sov
jet-Republieken zou brengen. Max Blok
zijl heeft er met nadruk op gewezen; 't
Staat onherroepelijk vast, dat dit West-
Europa dan altijd weer oorlogsgebied zou
zijn bij een afrekening tusschen kapita
lisme en bolsjewisme,.die niet zou uit
blijven Er zal een oogenblik komen,
waarop een overwegend deel van ons
volk zal vragen zijn deel te mogen heb
ben in een vrede, die de eindelijk be
reikte samenwerking der volken van Eu
ropa zal waarborgen en die ons de moge
lijkheid zal geven in dat groote geheel 'n
nieuw Nederland op te bouwen
TE VEEL GEVERGD.
Rijksminister Goebbels schreef in Voel-
kischei Beobachter over de bommenter-
reur en het beschieten met de boordwa-
pens o.a
Niemand zal zich er over verwonderen,
aat zich in zoo'n geval een razende woe
de van de bevolking meester maakt.
Slechts met hulp van de gewapende
macht kan het leven van neergeschoten
piloten worden gespaard. Wie heeft hier
gelijk, de moordenaars," die na hun laffe
wandaad nog een humane behandeling
van de zijde hunner slachtoffers ver
wachten, of de slachtoffers, die zich te
weer willen stellen? Deze vraag is niet
moeilijk te beantwoorden. In elk geval
zou het te veel van ons zijn gevergd, als
men van ons verlangde", dat wij Duitsche
soldaten beschikbaar zouden stellen voor
de bescherming van kindermoordenaars,
tegen wie de door razende woede aange
grepen ouders zelfverdediging willen
toepassen.
Hoeveel wolfram Spanje oplevert.
Jan.-Febr. 1942 83,000 kg
Jan.-Febr. 1943 393,000 kg
Jan.-Febr. 1944 66&.000 kg-
Invasie opnieuw uitgesteld
De gunstige stand van maan en getij
zijn weer voor een maand voorbij'. In
Duitsche militaire kringen is men er van
overtuigd, dat de invasie nu wel niet
voor half Juni zal plaats vinden. Mogelijk
duurt het nog wel langer, eer er iets van
komt.
De geweldige ontploffing te Bombay
De ontploffing van een met ontplof
bare stoffen geladen schip te Bombay (Br
Indië) in April 11. blijkt minstens 360
dooden en 1815 gewonden te hebben ge -
kost Een groot deel der stad werd ver
woest. 50. 000 personen werden dakloos
Het blusschen duurde wel drie dagen.
Zware verliezen voor vijandelijke
luchtmacht.
In Mei alleen reeds verloor de vijande
lijke luchtmacht 1312 vliegtuigen; 80
pel. hiervan waren Amerikaansche. Met
inbegrip van op neutraal gebied gelande
vliegtuigen en de stille verliezen, gingen
er zeker 1500 verloren. Aan vliegen^ per
soneel ging 10496 man verloren.
Dans op de vulkuon.
Op een bal, waaraan 150 Engelsche
aristocrajen deelnamen, heeft volgens de
Zweedsche bladen ook de Engelsche ko
ning zich de halve nacht met dansen ge
amuseerd. De tijd van gespannen af
wachting eer de invasie begint schijnt dc
Britten lang te vallen. Daarom danst
men op de vulkaan.
Buitengewone kustversterking
900 goederentreinen met een totale
lengte van 260 km hebben materiaal aan
gevoerd voor de verdediging van de Fran
sche Middellandsche Zeekust, waaraan
door Duitsche pioniers nacht en dag ge
werkt wordt. Zoo wordt een muur van
beton en ijzer opgetrokken, waarop de
aanvaller te pletter moet loopen.
Japan meester ter zee en in dc lucht.
Japan zal zegevieren, zoo verzekerde
de Japansche marine attaché Hiraide.
want wij hebben zoowel ter zee als in de
lucht de heerschappij bevochten. Steeds
dichter komen wij bij het doel, waarvoor
we strijden. Onze zeestrijdkrachten zijn
te allen tijde bereid zich met de vijand
te meten en hem te vernietigen. Wanneer
onze vloot in actie komt, zal de vijand
haar unieke kracht leeren kennen.
Wat Amerika verloor.
In Tokio schat men de Amerik. ver
liezen aan dooden en gewonden tot 15
Mei op ruim een millioen officieren en
manschappen. Alleen reeds bij het leger
zou men 300,000 dooden geteld hebben en
bij het landleger 10,000. Tot zinken wer
den gebracht 18 slagschepen, 28 vlieg
kampschepen, 100 kruisers, 81 torpedo
jagers, 183 duikbooten en 180 andere oor
logsschepen. Er werden 7913 vliegtuigen
neergehaald.
GEESTELIJK LEVEN.
De Paus heeft in een brief aan hat
Duitsche episcopaat zijn bewondering te
kennen gegeven over de houding der be
volking in de door bommen getroffen
Duitsche steden.
Voor 90 pet. der door bommen ver
nielde Duitsche kerken heeft men ruimte
kunnen vinden, zoo noodig in theaters
en bioscopen. De R.K. kerk beschikt nu
over eenige op vrachtauto's gemonteerde
altaren voor diensten in de open lucht.