Het taaie ongerief
U
J
tVOENSDAG 31 OCTOBER 1945.
59e JAARGANG. No. 5968.
TEXELSCHE COURANT
DEBLOKKERING
REKENING LANDBOUWERS.
Pachten.
Voor pachters wordt tot f 300 vrijgege-
ren van tegoed op girale rekening en,
-oor zover dit tegoed niet toereikend is,
p geblokkeerde rekening verleend. De
acht moet evenwel verschuldigd zijn
óór 31 Dec. 1945; bij betaling moet het
lachtcontract getooncï worden.
Kopen van vee.
Op gelijke wijze kan door veehouders
gorden beschikt tot een bedrag van
1000,voor het kopen van een paard,
700 voor een koe, f 150 voor een fok-
arken, f 75 voor een schaap en f 50 voor
en big.
De aankoopvergunning, afgegeven na
4 Oct. 1945 door of vanwege het Be-
rijfsschap voor Vee en Vlees moet ge-
oond worden (uitgezonderd de aankoop
ergunningen met de aanduiding „oor-
igsschade"). Men moet een schriftelijke
erklaring afleggen, dat men niet ooer
etaalmiddelen of vrij tegoed beschikt
m de aankoop van vee te verrichten
len model van de verklaring is verkrijg-
aar bij den Plaatselijken Bureauhouder,
ie deze moet tekenen.
BIJDRAGE LUISTERAARS.
Met ingang van 1 Nov. a s. zal voor
adio-ontvangtoestellen weer een luister-
ijdrage betaald moeten worden. Zowel
e bezitters van eigen toestellen als de
angeslotenen bij radio-centrales zullen
per maand moeten betalen. Bizon
erheden zullen weldra bekend gemaakt
k-orden.
UIT HET HANDELSREGISTER.
C.V. „E.T.A Eerste Texelse Advocaat-
abnek v.h. Gebr. Dros, Texel. Den Burg,
Itenenplaats 6. Beheerder: A. Bakker te
'exel
H. Bakker, Pension „Zonnelust", Texel,
)en Burg, Kogerweg 30, Beheerder; J.
ïoogerheide
P. Moerbeek, ,,Het Woonhuis", Texel,
)en Burg Hogerstraat 10-12. Beheerder:
Zegel, Oudeschild 380, Texel.
ERNSTIG ONGEVAL.
Hoe vaak is niet op velerlei wijzen ge-
aarschuwd om voorzichtig t,e zijn met
evonden oorlogsmateriaal9 Evenzo vele
lalen blijkt de waarschuwing ijdel te
ijn geweest en lezen wij van ongelukken,
leeds te wijten aan grote onvoorzichtig-
eid en onnadenkendheid.
Ditmaal waren het drie jeugdige Eier-
mders, die ten huize van den heer S. v.
eerwaarden, met een schaar probeerden
;n granaat te ontleden. De gevolgen wa
rn zodanig, dat de drie knapen korte tijd
iter op weg naar het ziekenhuis waren.
Naar dokter Van Dommelen, die de
erste hulp verleende, ons mededeelde,
jn de verwondingen niet direct levens-
ïvaarlijk, maar toch wel zo, dat één der
napen zeer ernstig aan beide ogen is
wond, terwijl een tweede zeer zwaar
an één zijner handen gek\vretst is Laten
-ij hopen, dat het uiteindelijk wat mee
>1 vallen en laat dit ongeval de zoveelste
aarschuwing zijn voor anderen „Blijft
an dat ontuig af"
DE MARSDIEP NAAR Z.-HOLLAND.
De Marsdiep van de N V. TESO is,
Dorlopig voor de duur van 3 maanden,
èrhuurd aan de N.V. Rotterdamse Tram-
•egmij., wier vaartuigen tijdens de oorlog
it zinken werden gebracht. De Marsdiep
u ^de verbinding onderhouden tussen
ellevoetsluis en Middelharnis. Vrijdag
is het schip naar Zuid-Holland ver-
okken
DE SINTERKLAASVIERING.
Nog ruim een maand en Texel zal weer
ouderwetse wijze de Sinterklaasfeesten
innen vieren. Bevrijd van veel overlast,
il iedereen als vóór de oorlog, mee kun-
;n doen Het is de algemene verwach-
r.g, dat zowel op nieuwe als op oude
nterklaas het aantal deelnemers groter
zijn dan ooit te voren. Het is te hopen,
it wij om de gemaskerden hartelijk zul-
n lachen en. dat niet iedereen op de
ïginele gedachte zal komen om pakjes
in Duitse soldaten aan te trekken. Die
bben wij al meer dan genoeg gezien!
•GlI TFN WITTE KRUIS.
A. D Den Burg f 5,B R Den Burg
I,-, F. B, Eierland f9,—
DISTRIBUTIE.
Brandstoffen.
Personen, die zich in een andere ge-
eente gaan vestigen, en nog geen brand-
offen hebben ontvangen op in hun
ide woongemeente bij een brandstoffen-
indel ingeleverde* bonnen der brandstof-
nkaart kunnen in de eerste plaats hun
andstoffenhandelaar verzoeken hun
ntsoenbonnen „een eenheid brandstof-
n 1945-1946" te geven voor het aantal
immerbonnen, hetwelk zij ingeleverd
bben en waarop nog niet is afgelveid.
Wanneer de handelaar niet aan dit ver-
ek kan voldoen, dan zal hij een verkla-
afgeven, inhoudende in hoeverre nog
■en aflevering op ingeleverde bonnen
«ft plaats gevonden. Met deze verkla
ag dient men zich te wenden tot den
stributiedienst bij welke de1"handelaar
ingeschreven. Deze dienst zal vervol-
fis voor de in de verklaring vermelde
«veelheid brandstoffen rantsoenbon-
uitreiken.
Bon F 01 voor fruit.
Personen, die gedurende de periode van
November t.m. 8 December a s. voor
in aanmerking wensen te komen,
°eten hun bon F 01 der fruitkaart uiter-
k op 3 November a s. bij een handelaar
groente en fruit inleveren. (Publ. 326).
Langzamerhand beginnen wij ook op
Texel tot normale verhoudingen terug te
keren Wij horen niet meer, dat er op
alle mogelijke plaatsen klandestien kool
zaad wordt geperst, het kost ook de
meest hardnekkigen moeite om aan scha
penwol te komen! De ene winkel na de
andere wordt geopend of heiopend, en
's avonds, wandelend door de dorpsstra
ten, heeft men zo waar gelegenheid om
zijn ogen te gast te laten gaan in feeste
lijk verlichte uitstalkasten, waar hoe
langer hoe meer begeerlijke artikelen ten
toongesteld zijn. Er wordt druk verga
derd, toneel gespeeld, gezongen en ge
danst, allerlei gezelligheidsverenigingen
mogen zich in een bloeiend leven ver
heugen; maar er wordt ook hard ge
werkt. Langzamerhand raken wij van de
druk bevrijd, die als een loden last op
de schouders heeft gelegen.
Het doet wonderlijk aan, dat bij alle
activiteit, die van particuliere zijde
wordt getoond laat men eens bedenken
hoevelen zelf hun beschadigde huizen
enz. laten horstellen de gemeentelijke
overheid achteraan komt. Algemeen zijn
de klachten over de trage gang van za
ken bij ons gemeentebestuur, allerwegen
wordt gemopperd over hét geringe initia
tief, dat op het raadhuis wordt getoond.
In de afgelopen week bezochten wij
verschillende plaatsen van ons land, o.a.
waren wij enige dagen in Amsterdam.
Wij doorkruisten de stad, die ons zeer
vertrouwd is. in allerlei richtingen. Het
viel ons op, hoeveel er de laatste maan
den verbeterd was. Alle opgebroken stra
len net waren er velen had men hei-
steld, in plaats van het ontbrekende as
falt had men beton gebruikt. De vuilnis
hopen waren overal opgeruimd, in de
havens werd hard gewerkt om de ge
meentelijke handelsinlichtingen weer in
goede staat le brengen. Hoe steekt dat al
les af tegen het weinige, dat op ons ei
land word gedaan! In dit blad, nog steeds
't lijfblad van eiken Texelaar, hebben wij
vele ingezetenen de gelegenheid geboden
om wensen inzake het herstel van ons
eiland naar voren le brengen. Er kwamen
zoveel ingezonden stukken met klachten
dat wij tenslotte meenden deze niet lan
ger op te moeten nemen. Men had vol
doende gelegenheid gehad om zijn wensen
kenbaar te maken, wij verwachtten van
het gemeentcbestuuidat er aangepak*
zou worden Wij schreven. „Zo zoetjesaan
weten we nu wel, dat Texel ontsierd is
door talrijke vuilnishopen". Wij weten,
dat degenen, die zich belasten met de ont-
ratting van Texel herhaaldelijk hebben
aangedrongen om, met het oog op de,
volksgezondheid, de belten op te ruimen.
Ten raadhuize nochtans schijnt het ge
luid der morrende gemeentenaren en
van de rattenbestnjders niet door te
dringen; de dorpen en de omgeving dei-
dorpen vertonen nog steeds een beeld
van trieste verwaarlozing on vervuiling.
Midden in Den Burg ligt het puin in
HOE STAAT HET MET EN WAT GE
SCHIEDT ER VOOR DE INLANDSE
TABAK?
Nederland zal kunnen roken.
In de schaduw van de machtige en
eerbiedwaardige oude St. Maartensto-
ïen te Zaltbommel, staat een groot vier
kant huis, waar een soort oprijlaan heen
voert. Wij staan op het terrein,
v/aar Jan van Rossum, een broeder van
den vermaarden en beruchten Maarten,
in het grijs verleden uitrustte van zijn
krijgs- en rooftochten, waarna hij dan
gelegenheid had en zocht om in de ma
jestueuze en statige St. Maartenskerk,
die met de1 toren als een geheel de wij
de omtrek beheerst, te biechten voor de
zonden, door hem bedreven
In dit huis woont nu de heer P. J. M.
Albers, door heel ons land bekend als
den man van de inlandse tabak, wiens
voorvaderen de pioniers zijn geweest op
het terrein van tabak telen in Neder
land, meer speciaal in het gebied van
Maas en Waal.
Onlangs werden hier besprekingen ge
houden en plannen beraamd, om „spij
kers met koppen" te slaan, ten opzichte
van de teelt en de verwerking van onze
inlandse tabak.
Toen de heer Albers de vergadering
opende, v/aren mensen van het vak en
belanghebbenden uit heel het land aan
wezig Men voelde aan/dat de tijd rijp
was, om tot daden over te gaan omdat
er gebrek aan tabak over de gehele li
nie is. Het doel van deze bijeenkomst
was, het officieel oprichten van de
„Vereniging van Nederlandse Amateur
Tabakkers". Het doel van deze vereni
ging zou zijn: het aankwe"ken van in
landse tabak te bevorderen en de werk
zaamheden tot verbetering van de kwali
teit, welke laatste reeds in grote mate
is verkregen, met kracht voort te zétten.
Er werd herinnerd aan de laboratorium-
arbeid van Ir. Slits, door wiens toedoen
het gelukt is hier te lande verschillende
variëteiten te kweken en te veredelen.
Bij het begin van de oorlog had men
alleen de beroepstelers op het oog. Hel
zeer grote gebrek, dat in ons land ont-
TEXELSE MARKT.
Den Burg, 29 Oct 1945. Aangevoerd
24 schapen f4570. 21 lammeren f35
60 17 rammen f80120. 17 koeien taxa
tie f300475 13 koeien, 1 varken, 4 n.
kalveren levering.
grote hopen, het park is een smeerboel,
het kerkhof aan de Kogerstraat een wil
dernis' Weken en weken geleden zijn in
de Nieuwstraat een paar bomen omge
hakt, de stronken liggen er nog, niemand
schijnt er aan te denken om ze op te rui
men. Hel is ons bekend, dat er geklaagd
wordt over gebrek aan werkkrachten.
Maar op het bewaringskamp Vlijt zijn
honderden politieke gevangenen, die ook
de gemeente ten dienste staan. Allerlei
particulieren maken van deze mensen
gebruik, het is toch vanzelfsprekend, dat
ze ook voor opruimingswerkzaamheden
gebezigd mogen worden! Als men in Am
sterdam, waar verhoudingsgewijze de
vervuiling en de vernieling zoveel groter
waren, slaagde zijn zaken weer in orde te
brengen, moot dit ook op Texel mogelijk
zijn.
Êlki.* onbevooroordeelde heefl thans de
gedachte, dat er iets aan ons gemeente
lijk apparaat mankeert. Men kan zich
niet verontschuldigen met het blote ex
cuus, dat er werkkrachten te kort zijn. In
het half jaar, dat sedert het einde van cle
oorlog verstreken is, moet er gelegenheid
zijn geweest om,de rommel in en rond de
dorpen op te ruimen Wij missen in ons
tegenwoordige gemeentebestuur initia
tief, enthousiasme om de bevolking van
dienst te zijn de lust. om vóór te gaan,
om te laten zien, hoe het behoort te zijn,
de particulieren ten voorbeeld.
Door Den Burg trekt een meer dan
20-ja' igc knol met borstelige haren en
stijve benen een middeleeuwse vuilniskar.
Het is een geval om zo naar een museum
over te brengen De paardenhandel is vrij,
de gemeente had trouwens reeds veel
eerder in het bezit van beter materiaal
kunnen zijn Particulieren hebben zich
prachtige vrachtauto's aangeschaft: elke
dag kan men ze over Texel zien rijden.
Waarom kocht de gemeente niet? Op geld
gebrek kan men zich niet beroepen; de
nieuwe raad zal er versteld over zijn, hoe
zuinig men is geweest. Helaas te zuinig!
Texel is praclisch zonder schulden, een
zeldzaamheid in Nederland. Maar denkt
men zuinig te kunnen blijven, waar alles
schreit om vernieuwing en verbetering?
Waarom geen paarden, of liever waarom
geen flinke auto's gekocht, opdat alle
dorpen eindelijk eens geholpen worden9
Het is ons allerminst aangenaam om op
deze wijze in het publiek de diensten on
zer gemeente te moeten kapittelen Waar
elke andere mogelijkheid ontbreekt om lt
raadhuis tot mcefdere activiteit aan te
sporen, hebben wij echter gemeend, onze
krant hieraan dienstbaar te moeten ma
ken. Laat men begrijpen, dat deze klach
ten niet worden neergeschreven uit de
zucht lot kritiek. Laat men ten raadhuize
eens bedenken, dat wij schrijven namens
de Texelse bevolking. Want het is deze.
die ons tot tolk gekozen heeft. Het zal
ons benieuwen, hoe lang we nog moeien
wachten voor er ingrijpende veranderm-
gen komen!
stond aan rookmateriaal, vond zijn oor
zaak in het feit, dat geen overzeese ta
bak werd aangevoerd, terwijl daar-
naast de zeer grote voorraden tabak,
welke in ons land aanwezig waren,
door de Duitsers gestolen werden, het
verwerkte product hierbij inbegrepen.
Door deze ongunstige positie en onder
de druk der omstandigheden werd de
teelt van tabak op eigen grond nood
zaak en weldra aangewend om eniger
mate in de individuele behoeften te
kunnen voorzien.
De leidende figuren in deze zagen al
spoedig in, dat zij deze amateurtelers
niet aan hun lot konden overlaten, la-
baktelen is nu eenmaal gen lekenwerk.
Desillusie moest en kon worden voor
komen.
Ir. Slits schreef zijn bekende brochure
No 28, onder de auspiciën van de Rijks-
tuinbouwvoorlichtingsdienst. Vele dui
zenden exemplaren van dit werkje, dat
een algemene, doch doeltreffende uit
eenzetting van de teelt gaf, werden ver
kocht. Hiermede deed men een stap in
de goede richting, want een goed pro
duct voor den amateur moet het resul
taat zijn.
Door bemiddeling van enkelen, die
zich voor deze zaak inspanden, werden
o.m. kervers ingeschakeld, om het z.g.
knippen" van de ongeduldige rokers
tegen te gaan. De heer Cappon. Deli-
planter, door de oorlog verhinderd naar
Indië te gaan, reisde het hele land door,
om organisatie van tabakstelers te be
vorderen.
De heer Albers zocht al spoedig con
tact met een uitgever, die de algehele
voorlichting op tabaksgebied had ge
centraliseerd in zijn bekend vakblad
„De Tabaksplant". Het bleek al spoedig,
dat speciale voorlichting voor de vele
duizenden amateurs, d.w.z. zowel voor
den boer als voor den burger en de men
sen van het vak noodzakelijk was.
Onder zeer moeilijke omstandigheden
wist men, zonder de Duitsers er in te
kennen, de z.g. „Inlandse editie", een
geheel apart orgaan, speciaal voor de
telers van inlandse tabak, te laten ver
schijnen. In 1943 had dit werk en stre
ven de aandacht getrokken van het
Departement van Landbouw en Visserij
en werd op een bijeenkomst op dit De
partement, onder betuiging van grote
waardering voor het initiatief van de
heren Verschoor en Albers, de volle
medewerking op dit terrein aangeboden.
Het blad werd daarna semi-officieel
MILITAIR GEZAG PER 1 JANUARI
OPGEHEVEN.
Minister Schermerhorn heeft in zijn
praatje op de brug medegedeeld, dat per
1 Dec a.s de militaire commissarissen en
verbindingsofficieren ontslagen zullen
worden en dat de staf van het M. G. om
streeks het begin van Januari opgeheven
zal worden.
DE COCKSDORP
BRIDGEN.
Voor de vergadering van de bridgeclub
alhier bestond een matige belangstelling,
waaraan het slechte weer misschien mede
schuld had. De heer K. v d- Kooy legde
hel voorzitterschap neer en in zijn plaats
koos men den heer B Kikkert.
Ondanks dit weinig hoopgevend begin,
wil men toch trachten weer een aantal
bi idge-lieflu bbers één keer per week te
verzamelen. Als club-avond is de Woens
dagavond gekozen, liet bestuur hoopt a.s.
Woensdag 31 October een flink aantal
liefhebbers te zien in „De Hoop".
INGEZONDEN.
Geachte redactie!
Naar aanleiding van uw stukje in de
Texelse krant van Zaterdag j.l. over de
busdiensten zou ik gaarne willen vragen:
Wordt er voor Den Hoorn niets gedaan?
Hoo moet onze jeugd alle dagen aan Den
Burg komen9 Om van schoolbezoek naai
Den Helder nog maar niet te spreken.
Met ingang van Maandag 29 Oct. begint
de ULO om 8,15 uur. Onze jeugd zal
dus elke dag om half acht van huis moe
ten gaan Dit betekent in de winter vaak
in het donker Van De Cocksdorp. Ooz-
lerend, Oudeschild en met dc nieuwe re
geling ook van De Koog, kunnen de jon
gelui van de busdienst gebruikmaken,
hebben bijna altijd hiertoe gelegenheid
gehad ook. Ik hoop, dat TESO of Ge
meentebestuur ons spoedig gelijk zal
stellen met de andere dorpen. Dit is m.i.
dringend nodig.
Met dank voor de plaatsing,
J. A DROS, Den Hoorn.
VLIELAND.
EERHERSTEL BURGEMEESTER
F. C RAB.
Nauwelijks was het bericht in het dorp
bekend geworden, dat de staking van den
burgemeester-secretaris was opgeheven,
of de schooljeugd kwam aan diens wo
ning een zang- en bloemenhulde brengen.
Terzelfder tijd kwamen ook vele inge
zetenen burgemeester de hand drukken.
In een ommezien was het dorp één vlag-
genzee; meer dan 30 bloemstukken wer
den bezorgd. Zaterdag j.l. was het alge-?
meen feest. Des middags was er een film
voorstelling met tractatie voor de jeugd,
des avonds werd de burgemeester met
zijn familie afgehaald door het muziek
corps, dat begeleid werd door een fakkel
en lampionoptocht. Na een rondgang door
het dorp was er een gezellige samenkomst
in het Badhotel, welks zaal tot in alle
hoeken bezet was. Vele waarderende toe
spraken werden gehouden, alles afgewis
seld door het muziekcorps, voordrachten,
enz. Namens de burgerij werd een zeer
fraaie bloemenmand aangeboden Spre
kers waren dhr Anker, wnd. burge
meester, Donia, wethouder, Bekius, hoofd
der o.i.s. cn N. W. Duinker, directeur van
Zeebad Vlieland. Om middernacht was
het officiële gedeelte afgelopen en volgde
een gezellig en geanimeerd bal, dat tot
5 uur des nachts voortduurde en mede
dooi voordrachten werd afgewisseld.
De volgende dag werd wederom een
zeer genoeglijk avondfeest gevierd, dat
om 3 uur ten einde nam.
met medewerking van de heren Ir. Slits,
Ir. v. d. Ven, de Landbouwhogeschool
te Wagemngen en anderen. Thans pro
fiteren meer dan 40,000 amateurs van
deze duidelijke en niet te missen voor
lichting door dit orgaan, dat voorheen
per maand, spoedig om de veertien da
gen, zal verschijnen.
Er is 4 a 5 jaar hard gewerkt. Het
geeft grote voldoening, dat de Vereni
ging is opgericht.
Met grote belangstelling is nog ge
luisterd naar de uiteenzetting van den
heer Ir. R van der Ven, Rijkstuinbouw-
consulent, belast met de behartiging van
de tabaksaangelegenheden. Spr. behan
delde: de tijd en de prijzen van vóói
de oorlog, die niet weder terugkomt, de
kwaliteit, die in de naaste toekomst een
grote rol zal spelen, de Rijkstuinbouw-
voorlichting en de „N A.T zullen sa
men moeten werken en last not least de
toepassing om het rookmateriaal, zowel
voor de tabak, sigaren en sigaretten als
de pruimtabak met buitenlandse en in
landse tabak te meieren, waardoor, het
geen reeds is gebleken, een uitmuntend
en prima product wordt verkregen, het
geen van gunstige invloed zal zijn op de
vaststelling van de rantsoenen, ten
bate van de hele Nederlandse
gemeenschap. Men moet de betekenis
van de invloed, die de teelt van inland
se tabak hier te lande kan ontwikkelen,
niet onderschatten. De mogelijkheid is
niet uitgesloten, dat zij een verbetering
van de positie van de Nederlandse gul
den krachtig in de hand zal werken. Be
halve, dat men aan de vraag 'naar rook-
producten tot op zekere hoogte zal kun
nen voldoen, wordt een algemeen be
lang van de eerste orde er in niet ge
ringe mate mee gediend.
Ook hier zal het „eendracht maakt
macht" met een goede uitslaq worden
bekroond.
MERKWAARDIGE AFWIJKINGEN
IN HET AARDAPPELGEWAS.
(Vervolg).
De beschreven afwijking vonden we in
diverse rassen, in poters van verschillen
de grootte en bij groot verschil van be
waring. In enkele gevallen waren de po
ters gewoon in de kuil bewaard, in vele
gevallen ook waren de poters voorge-
kiemd en ook hier hadden we nog weer
variaties in. Soms waren de spruiten
kort, in andere gevallen vrij lang. Maar
steeds was het resultaat hetzelfde. De
poters vormden op de afwijkende plekken
geen plant.
Nu zal misschien iemand opmerken,
dat het toch niet zo heel veel bizonders
is, dat er slechte plekken in een perceel
voorkomen. Het wordt echter wel merk
waardig wanneer ik u vertel, dat er ui
terlijk niets bizonders aan de grond te
zien is (de grond is niet lichter of zwaar
der, niet vochtiger of droger, niet zouter
of zuurder dan de omgeving) en wat voor
al belangrijk is,deze bodemafwijking
wordt alleen openbaar in het gewone
gewas aardappelen. Wanneer men een
volgend jaar graan, peulvruchten, kool
zaad of bieten verbouwt, merkt men niets
van goede of slechte plekken. Komt men
echter na enkele jaren weer met aardap
pelen, dan krijgt men op dezelfde plek
ken de afwijking terug en volgens de aan
wijzingen, die we tot nu toe verkregen,
in ernstiger graad. Het is dus een bodem
ziekte, die zeer bepaald gebonden is aan
het gewas aardappelen Verder is het een
afwijking, die blijkens onze gegevens tot
nu toe zeer weinig of in het geheel niet
s voorgekomen. Tot nu toe konden we
tenminste geen contact krijgen met in
stanties of personen, die een dergelijke
ziekte reeds eerder hadden meegemaakt
De eerste poging, die gedaan werd om
licht te krijgen in deze zaak, was het ne
men van grondmonsters van het perceel,
dat in 1943 heel erg de beschreven afwij
kingen vertoonde. We namen monsters
van goed en slechte plekken, maar het re
sultaat gaf geen bepaalde aanwijzingen
omtrent de oorzaak der „ziekte". Het
enige verschil tussen het goede en slechte
monster was een wat lager humusgetal
van het laatste monster De humusgetal-
len waren resp. 3 en 2. Dit verschil is
waarschijnlijk te klein om het grote ver
schil in groei tussen de bedoelde plekken
te weeg te brengen.
In 1944 stelden wij ons in verbinding
met den hoofdcontroleur van de Planten-
ziektekundige Dienst in Noord-Holland.
Wij kregen n.l. een artikel onder ogen,
waarin gewezen werd op het toenemen
van de aaltjesziekte in aardappelen en de
beschreven verschijnselen van bedoelde
ziekte meenden wij overeenkomst te zien
met de door ons geconstateerde afwijkin
gen.
Er werden planten en knollen opgezon
den, maar na onderzoek ontvingen wij be
richt, dat geen aanwijzingen voor aaltjes
ziekte aanwezig waren. Door de oorlogs
omstandigheden konden wij zeer moeilijk
contact krijgen met andere instanties en
wij kwamen ook dit jaar weinig verder.
Het afgelopen seizoen openbaarde zich
de ziekte erger dan ooit. Opnieuw stelden
wij ons in verbinding met den hoofdcon
troleur der P. D., maar deze moest na
nauwkeurig onderzoek opnieuw mede de
len, dat er geen aaltjes aanwezig waren.
Genoemde controleur heeft op ons ver
zoek een der meest aangetaste percelen
bezocht en verkreeg toen stellige aanwij
zingen, dat hier geen sprake was van z.g.
aaltjesziekte of van „aardappelmoeheid".
Met welke ziekte we hier dan wel le
doen hadden, kon ook de hoofdcontroleur
van de P. D. niet vaststellen Wel ont
vingen we de raad eens proeven te ne
men met verschillende slakkenmeclstof-
fen, daar het niet onmogelijk was, dat
hier sprake was van een tekort aan een
of meer zgn. sporenelementen. Met spo
renelementen worden die voedingsstoffen
bedoeld, die slechts in geringe mate in de
bodem voorkomen, maar die toch voor de
groei onontbeerlijk zijn, Enkele bekende
sporenelementen zijn koper, mangaan,
magnesium Bedoelde sporenelementen
komen voor in slakkenmeststoffen (tho-
masslakkenmeel, koperslakkenbloem).
Hoewel wij er van overtuigd zijn, dat
de sporenelementen een belangrijke rol
spelen in het leven der plant, kunnen wij
toch niet. aannemen, dat bedoelde afwij
king een rechtstreeks gevolg is van het
tekort aan een of ander sporenelement.
En dit op de volgende gronden.
Een aardappelknol is in staat om zon
der enig voedsel een plant te vormen uit
het reservevoedsel, dat in de knol aan
wezig is. Iedere boer weet dat. Een aard
appelknol, die neergelegd wordt op een
plaats, waar geen voedsel aanwezig is,
gaat niet alleen spruiten, maar tenslotte
ook een plant vormen. Denk aan aard
appelknollen in de kuil, de kelder, in
kisten of zakken.
Op grond hiervan menen wij te kunnen
besluiten, dat het niet boven de grond
komen van de aardappelknollen geen
rechtstreeks gevolg kan zijn van het te
kort aan een of andere voedingsstof.
Daar komt nog dit bij. Zoals reeds gezegd
is ,komt de afwijking alleen voor in het
gewas, aardappelen. Wij menen, dat een
voedingstekort zeker ook gevolgen zou
hebben voor andere gewassen. Wanneer
wij alles samenvatten, dan komen wij tot
de conclusie, dat de remming van de
groei niet wordt veroorzaakt door een te
kort aan een of andere voedingsstof, maar
door een oorzaak, van buiten af. Alles
wijst er op, dat wij hier te doen hebben
met een parasitaire aantasting of wel een
aantasting door de een of andere schade
lijke chemische stof, die in de bodem aan
wezig is. C. v. Gr.
