'Douwe Cgberts
THEE
beste biggen
flinke hulp
Maandag a.s. is onze winkel
Iloor dansmuziek
Dat verdient uw aandacht
londagavond en Nieuwjaars!
Net gehuwd persoon
WEGENS INVENTARISATIE
Zo I)
Hotel De Toekomst
Stoamwasserij Texel
weer was aan
Telel. aangesloten
Konijnenhuiden ei
vaste tractorknecht
Smidsknecht
ABQNNEE'S
De Optimistenband
NI Goederenhandel Ph. Vlesssing
boerd
te Den Burg gesloten
Fa. Frans Zegel Kzn.
CASINO - Den Bur
gezellig danse
GESLOTEN
Verdelg de rallen I
Wie heeft gegevens?
Dialed en Volksk unde
Hoe bestrijden wij
tie Coloradokever
HOGE VOEDER PR IJZEN
Eigen productie aanbevolen
ouwen wij onze nieuwe
er
ZWARTE BIETEN
HENK CRAANEN'S
Dansinstituut
NOTARIS MULDER
wegens inventarisatie
draaien weer op volle toeren
Kistenfabriek HALBERTSMA
te HOORN
Fa. W. v. d. Zeep Zonen
Telef. 20.
De rattenolasg op ons eiland duurt
voort. De fa. Ratweg heeft op Texel een
maandenlange campagne tegen dit onge
dierte gevoerd, maar nog steeds krioelt
het overal van deze knaagdieren, die enor
me schade aanrichten. Aan de vaste wal
klaagt men eveneens steen en been. Nu
er betere verdelgingsmiddelen beschik
baar zijn, dient de bestrijding met man
en macht te werden aangepakt. De over
heid is bereid bij een georganiseerd op
treden krachtdadig mee te werken. Het
Departement van de Landbouw benoem
de een commissie inzake bestrijding van
ratten en muizen. Secretaris werd dr.
Caudri. leider der rattenafdeling van de
Plantenziektenkundige Dienst te Wage-
ningen. Als leden zijn in deze commissie
opgenomen: vertegenwoordigers van land
en tuinbouw als producenten, het Hoofd
bedrijfschap voor Akkerbouwproducten
in verband met het innemen en bewaren
van de oogst, de Plantenziektenkundige
Dienst, de Veeartsenijkundige Dienst en
de Afd. Volksgezondheid van het Ministe
rie van Sociale Zaken.
Het ligt o.a. in het voornemen van deze
commissie zo snel mogelijk ook de hygi
ënische zijde van het ratten- en muizen
probleem aan de orde te stellen.
De commissie dient beschouwd te wor
den als een overkoepeling van genoemde
diensten, met inbegrip van de fabrikanten
van verdelgingsmiddelen en de Vakgroep
Reinigingsbedrijven, waarbij de bestrij-
dingsfirma's dijn aangesloten. Zij stelt
zich ten doel de op dit terrein werkzaam
zijnde firma's alle mogelijke steun te ver
lenen en het particulier initiatief te be
vorderen.
DE STRIJD TEGEN DE GIFHANDEL.
De actie tegen de gifhandel wordt in
het gehele land op grote schaal gevoerd.
Op onverwachte tijdstippen en met steeds
weer gewijzigde tactiek worden de gif-
handelaren en hun klanten aangegrepen.
In sommige steden werden alle toe
gangswegen afgezet en alle voertuigen
aangehouden en gecontroleerd. Razzia's
vonden plaats cp de punten, die als cen
tra van de gifhandel bekend zijn. Ook
pakhuizen en woningen werden aan een
nauwkeurige inspectie onderworpen. Dui
zenden auto's werden in totaal gecontro
leerd en honderden personen tijdelijk
vastgehouden. Bij de in beslag genomen
goederen werden behalve tabak, levens
middelen en textiel ook buitenlandse
bankbiljetten aangetroffen
VAN EEN BIJZONDER KONIJN.
Een lezer schrijft ons:
Als „boerenknecht" was ik in deze oor
logsjaren in de gelegenheid er een konij
nenfarm" op na te houden. Door een on
voorzichtigheid fokte ik bij een Vlaamse-
Reusvoedster in Aug. een toom van acht
jongen. Het hele nest op één na kreeg de
snotziekte en stierf. Een overgebleven
jong at geweldig gedurende de hele win
ter, maar toen hij in Maart hij was toen
dus zes maanden stierf, was hij niet
groter dan een konijn van acht weken.
Als Vlaamse reus had hij natuurlijk een
volwassen grootte moeten hebben. Blijk
baar leed mijn konijn aan dezelfde kwaal
als de „Waalder wonderbig".
BENOEMING.
De heer P v. d. Heerik. Broek op Lan-
gedijk, werd benoemd tot adjunct-com
mies ter secretarie der gemeente Texel.
GIFTEN WITTE KRUIS.
Mw. B-, Bloemendaal f 5,
GIFTEN T.B.C.-BESTRIJDING.
Mw. B., Bloemendaal f 5,
Het Dialect- en Volkskunde-bureau van
de Kon. Nederl. Akademie van Weten
schappen, Kloveniersburgwal 29 te Am
sterdam, zoekt voor een aantal plaatsen
in onze omgeving nog steeds medewei
kers, die bereid zijn om de vragenlijsten
in te vullen. Deze plaatsen zijn: Den Burg
De Cocksdorp, Harkebuurt, Den Hoorn,
De Koog, Oosterend en Oudeschild.
Gaarne wekken wij onze lezers uit deze
plaatsen, die zich in staat achten de lijs
ten van het bureau in te vullen, op, om
op deze wijze dit bij uitstek nationale en
voor de wetenschap zo belangrijke werk
te steunen.
Nieuwe richtlijnen.
De Plantenziektenkundige Dienst te Wa-
gemngen schrijft ons:
Tegevolge van het feit, dat de Colora-
do-keverbestrijding in 1946 in belangrijke
mate van die van voorgaande jaren zal
verschillen, komt het ons gewenst voor,
dat thans reeds de algemene richtlijnen
onder uw aandacht worden gebracht
Voor het grootste gedeelte van ons land
wordt het niet meer nodig geacht, dat bij
het vinden van kevers, eitjes, larven of
poppen, van deze soort melding wordt
gemaakt ten gemeentehuize. Eveneens zal
voor dit gedeelte van het land geen wet
telijk voorgeschreven, algemene spit-
plicht ingevoerd worden. In plaats van
deze voorschriften zal de nieuwo wet
bepalingen bevatten, waarin aan gebrui
kers van percelen de plicht opgelegd
wordt om bij eventueel voorkomen van
Coloradokevers of larven deze te vernie
tigen. Dit kan gebeuren door deze te do
den door doodknijpen, af te zoeken en
verbranden of door het gewas te bespui
ten met een oplossing van calcium-arse-
naat In beginsel is het dus met van
belang, welke bestrijdingswijze gebruikt
wordt, als de kevers, larven, enz., maar
grondig opgeruimd "worden. Om practi-
sche redenen zal dit vernietigen in vele
gevallen door een één of meermalen uit
gevoerde bespuiting met een arsenaal-
oplossing plaats vinden.
In deze z.g. „bestnjdingsplicht" ligt
opgesloten, dat te allen tijde bij het voor
komen van de kever, deze direct bestre
den moet worden en het dus niet mag
voorkomen, dat bij controle van een per
ceel, coloradokevers en larven worden
gevonden. Is dit wel het geval, dan kan
zulks als een strafbaar feit beschouwd
worden. Behalve, dat aan verbouwers in
zo'n geval een straf opgelegd kan wor
den, kan de Burgemeester, op verzoek van
de Plantenziektenkundige* Dienst, voor
schrijven, dat de bestrijding alsnog uit
gevoerd wordt of op kosten van den
verbouwer laten uitvoeren.
Om de op te leggen bestrijding naar be
horen te kunnen uitvoeren zal het nodig
zijn, dat de verbouwers hun aardappel
percelen geregeld nazoeken op het aan
wezig zijn van coloradokevers of larven
om te voorkomen, dat deze door den con-
trolerenden ambtenaar worden gevonden.
In het kort komt dus de regeling hier
op neer. dat een verplichte bestrijding
wordt ingevoerd, die alleen goed nage
leefd kan worden, wanneer geregeld ge
zocht wordt.
Behalve deze maatregel, zullen voor
bepaalde, betrekkelijk kleine gedeelten
van ons land een algemene spuitplicht en
meldingsplicht worden voorgeschreven,
wat dus hierop neerkomt, dat in deze ge
bieden uit voorzorg één of meer keren
alle aardappelpercelen bespoten dienen te
worden en dat bij het vinden van kevers
of larven aan den Burgemeester of an
dere, bepaalde personen aangifte dient
te worden gedaan.
De kosten van de bestrijding, zowel die
van de aankoop van arsenaat als de te
maken spuitkosten, zullen niet meer door
het Rijk worden gedragen.
Op een goede naleving van de genoem
de bepalingen zal van Overheidswege
evenals voorgaande jaren een streng toe
zicht worden gehouden. Voor de nadere
regeling én uitvoering der bestrijding
zullen in verschillende gebieden in te
stellen commissies zorg dragen, waarin
naast den Rijkslandbouwconsulent en
Ambtenaar van Plantenziektenkundige
Dienst ook andere personen zitting zullen
hebben.
De veevoederprijzen zijn buitengewoon
hoog. En het is begrijpelijk, dat menige
boer naar middelen zoekt om het even
wicht tussen ontvangsten en uitgaven zo
goed mogelijk te bewaren. Tot de noodza
kelijke uitgaven behoort de post vee
voeder. Tenminste wanneer men niet op
andere wijze n het tekort aan krachtvoe
der weet te voorzien. „Is het", zo rede
neren de laatste tijd enkele veehouders,
.thans niet de tijd om te gaan denken
aan stichting van een grasdrogerij? Op
deze wijze toch zouden we krachtvoeder
van eigen bedrijf kunnen winnen en mis
schien de uitgaven kunnen verlagen".
Wanneer je dan in het midden brengt,
dat hel telen van krachtvoeder op eigen
bedrijf toch ook mogelijk is door middel
van een paar bunder bouwland, dan heeft
men daartegen allerlei bezwaren. „Het
is", zo zegt men, ,,de laatste jaren toch
wel duidelijk gebleken, dat heel veel
Texelse bedrijven geen raad weten met
bouwland. Door het feit, dat men niet
over voldoende trekkracht en landbouw
werktuigen beschikt, wordt het land op
een veel te laat tijdstip bewerkt en het
gevolg is een veel te lage opbrengst. Als
het daarom mogelijk is krachtvoeder te
telen op grasland, dan is dit veel meei
geëigend voor het Texelse bedrijf"
Wij voelen wat voor deze redenering.
En we hebben daarom de vraag, betref
fende stichting van grasdrogerijen, voor
gelegd aan den Rijkslandbouwconsulent.
Op deze vraag ontvingen we het volgen
de antwoord: ,,De kolen, die nodig zijn
voor het drogen van gras, zullen ongeveeu
2 maal zo duur zijn als in 1939. Materiaal
voor nieuwe drogers is nog niet beschik
baar; wat er in het buitenland op dit ge
bied gepresteerd is weten we ook nog
niet.
In hoeverre de voederprijzen zullen
blijven op het huidige peil, kan niemand
voorspellen. Ik acht het nog te vroeg, om
nu al een uitspraak te doen over de toe
komst van grasdrogen.
In de eerstkomende jaren zal onze posi
tie wat meer geconsolideerd zijn en dan
kunnen we bepalen, welke koers het uit
moet Als het grasdrogen een economisch
voordeel biedt, dan moeten we het niet
laten, dat is de enige lijn, die deze zaak
beheerst".
Tot zover de Rijkslandbouwconsulent.
De heer N. Schermer, architect, schrijft
ons:
Naar aanleiding van de lezing van Ir.
Van Houten betreffende Boerderijbouw,
zou ik daar nog het volgende aan toe wil
len voegen De lezing zal ongetwijfeld zijn
nut hebben afgeworpen voor de boerderij-
bouw in de toekomst. Maar toch meen ik,
dat er onder het gehoor van Ir. Van Hou
ten velen waren, die gaarne wat gehoord
zouden hebben hoe zij hun bedrijf het
meest economisch kunnen inrichten.
Gaarne wil ik hier iets vertellen van mijn
ervaringen, hopende hiermede deze be
langrijke zaak te dienen
Om tot een economisch bedrijf te ko
men, moet men een boerderij gaan bezien
als een fabriekje, met een lopende band,
d wz. de bedrijfsruimten moeten zo ge
projecteerd worden, dat ze in de kortste
arbeidstijd het grootste rendement geven
Beginnen we dus bij het woonhuis, waar
in de woonkeuken het belangrijkste ver
trek is. Hierin immers verblijven de boei
en boerin het grootste deel van het jaar
Daarom moet dit vertrek zo groot gepro
jecteerd worden, dat de boer van daaruit
het belangrijkste deel van zijn bedrijf in
het oog kan houden. Vanuit de woonkeu
ken zal dan ook de stal onmiddellijk be
reikbaar moeten zijn, dit met het oog op
ziekten of kalven van het vee.
Over de keuze van het staltype is veel
te zeggen, doch de Zuid-Hollandse stal
biedt in economisch opzicht de meeste
voordelen, bv. vlug en gemakkelijk voe
ren zonder verlies van voeder, de boer
heeft een uitstekend overzicht van zijn
beesten, de luchtverversing is doelmati
ger, terwijl bij brand de koeien sneller
van stal kunnen worden gehaald. De stal
len moeten zoveel mogelijk op het Zuiden
geprojecteerd worden, opdat zij de slal-
temperatuur op perl houdt en de koeien
zelf minder warmte behoeven te pi
ceren, dus met minder voer toe kuni
Stallen van koeien, paarden en i
vee zullen doelmatig gescheiden dieni
worden, doch zo centraal mogelijk
met het oog op gemakkelijk voeren.
De tasruimte moet voldoende ruim
en zal gemakkelijk zonder moeite vol
zet of leeg gehaald kunnen worden,
moet binnenshuis gedorst kunnen
den, terwijl er tevens ruimte moet
voor het opbergen van het stroo 1
door verkrijgt de boer best bewaarde
deren, welke op de markt een hogere
opleveren. Vervolgens zal voldoende
dacht moeten worden besteed aan
chineberging met werkplaatsen, wan
gaan m.i. spoedig een mechanisch
perk tegemoet. De ruimten voor op
granen kunstmest en pootaardapp
zullen zodanig geprojecteerd dienen
worden, dat de boer ze te allen tijde
een wagen bereiken kan. Een vorst
bietenkelder onder de tas zal geen
bodige luxe zijn, ook gedeeltelijk
bouwde groenvoersilo's zouden in
weging genomen kunnen worden.
IJzerconstructie komt dan pas in o
weging, wanneer ze goedkoper is
houtconstructie. Een solide ijzerconst
tie is duurder dan hout. Gaat men
tot de lichtere vakwerkijzerconstru
dan worden de knoopverbindingen
spoedig door zeedampen aangetast en
komt speling in, vervolgens zal een
constructie zeker om de twee jaar ge
en geverfd moeten worden, terwijl
goede houtconstructie tientallen j
geen onderhoud behoeft. Brand is hier
niet doorslaggevend, want bij brand
ze beiden verloren.
Het spreekt vanzelf, dat aan de
brandbaarheid van het geheel hoge
dienen te worden gesteld.
Inderdaad is de toestand momenteel nog
veel te onoverzichtelijk om te kunnen
zeggen in welke richting we in de toe
komst zullen moeten koersen. Eén ding is
zeker We moeten met de middelen, waar
over we beschikken zoveel mogelijk voe
der op eigen bedrijf telen En dan zijn er
ook op het graslandbednjf nog wel enke
le mogelijkheden Om maar enkele dingen
te noemen. De hooiwinning kan nog altijd
veel verbeterd worden. Heel veel, gras,
bestemd voor hooiwinning, wordt op een
veel te laat tijdstip gemaaid. Al verloopt
de winning van het hooi dan verder nog
zo goed, toch verkrijgt men een product,
dat een aanzienlijk lagere voedingswaar
de heeft, dan het hooi van gras, dat op
het juiste tijdstip gemaaid is Het tijdig
maaien moet dan worden gecombineerd
met een goede winning en in dit verband
kan worden genoemd het gebruik van
ruiters.
Een andere mogelijkheid om de presta
tie van het grasland te verhogen, is het
omweiden. Indien in de toekomst palen en
draad beschikbaar komen, dan is dit een
punt, dat on te belangstelling ten volle
waard is Ook al is het niet mogelijk het
omweidsysteem te combineren met een
verhoging van de stikstofgiften, dan toch
biedt omweiden grote voordelen. We zijn
voornemens hierover in de loop van de
winter het een en ander mede te delen.
Het is ons langzamerhand wel duidelijk
geworden, dat het er voor ons land in de
toekomst om zal gaan, de hoogst mogelijke
opbrengst te verkrijgen met de laagst mo
gelijke productiekosten. Laat ieder daar
op eigen terrein aan medewerken C.v.Gr.
Van verschillende kanten bereiken
vragen omtrent de oorzaak van het
komen van veel zwarte bieten in div
percelen. In veel gevallen denkt men
boriumgebrek. Bij de gevallen, die wi
nu toe hebben gezien is van het la
geen sprake. Bij boriumgebrek begin
ziekte van boven af, vanuit de kop,
wijl de thans voorkomende afwij
juist van onderen af. uit de staart be
Enkele jaren geleden zonden wij
gelijke bieten voor onderzoek op
Wageningen. Men deelde ons toen re
dat we hier te maken hadden met
schimmel Rhizoctonia Violacea. De
tels en een grote oppervlakte van het
dereind der biet is hierbij met een do
violet-rood schimmelvilt bedekt. Het
schijnsel treedt meestal pleksgewiji
vaak op laaggelegen vochtige plek
Ook andere plantensoorten kunnen
den aangetast, o.a. aardappelen,
len, klaver, luzerne en tal van onkrui
De bestrijding van de ziekte is nie
eenvoudig. Wageningen geeft aan: g
ontwatering, ruime vruchtenwisse
waarbij bieten, wortelen en luzerne
eerste plaats worden uitgeschakeld,
zieke bieten op het veld achterlaten,
niet op de mestvaalt brengen. Het
dient aanbeveling de bieten voor het
kuilen goed uit te zoeken om te voo
men, dat ook de gezonde bieten wo
aangetast. C. v
K
Te koop gevraagd
EEN HUIS
niet wat land, gelegen bij
De Koog, de Dennen of
Hogenberg.
Ook genegen te ruilen
tegen percelen te Den
Helder of een mooi per
ceel in Anna-Paulowna,
met moestuin, boom
gaard, garage.
Brieven aan P. KALIS,
Gravendwarsstraat 3,
Den Helder.
Te koop gevraagd op
lexel een Café, Lunch
room, Koffiehuis of iets
dergelijks.
Brieven onder no 316
bureau van dit blad.
HET ADRES voor:
DROGISTERIJ
ARTIKELEN
is A. v. d. SLIKKE.
is telefonisch
aangesloten no. 7.
Een partijtje
S. WUIS Azn.,
't Noorden.
verzoekt de club van
Vrijdag 4 Jan. 8 uur om
7 uur in Casino aanwezig
te willen zijn.
neemt Maandag 31 De
cember
zal op Vrijdag 4 Januari
1916 des voormiddags 10
uur bij de boerderij van
den heer Bernardus van
Heervvaarden aan de
Postweg te Eierland
publiek en a contant
verkopen:
bruin merriepaard (15
jaar), beste zware melk
koe (7 jaar), kalftijd 26
Maart, melkkoe (5 jaar)
lVt-j. koe, kalftijd 22
April, kalf (l/2 jaar), plus
minus 10000 kg. Lucerne-
hooi, plm. 20000 kg voer-
bieten, klamp van 470
pak geperst stro (oogst
'44), dito van plm. 140
pak (oogst '45), prima Al
fa Laval melkontromer,
(130 1. per uur), 3 j. oud,
met bijbehorend Hilde-
brands kipploeg met re
serve scharen, ijzeren ba-
lansploeg, 5-balkseg, 4-
balkseg, vierveldszigzag-
eg, 3-wielde kar, bieten
molen, boerenwagen,
hooischop, kruiwagens,
bakkunstmoeder met pe-
troleumbrander, slijp
steen, graven, vorken,
schoppen, zeis, zicht, em
mers met juk, schoffel, ha
mers, enz.
Voerkisten, grote partij
graanzakken, klaverrui-
ters, ploegslee. traplad
der, lammer- en scha-
penbakken, takelblokken
en zeilen, mestplank, ba
lies, ijzeren vat, enz.
Kopers van vee en
paarden moeten hunne
aankoopvergunningen
medebrengen.
EIERLAND No. 17.
JOH. DE GRAAF.
„Weilust", Eierland.
Wegens huwelijk der
tegenwoordige gevraagd
in de huishouding.
Goed loon.
Hulp voor ruw werk aan
wezig.
J. AGTER,
Stenenplaats.
kunnen weer ter berei
ding worden geaccep
teerd.
Bestel-adres: Groene-
plaats 10.
Gevraagd:
Woning beschikbaar.
A. DROS Bzn
„De Volharding".
Gevraagd:
of gevorderd leerling.
J. H. SLAMAN. I
Smederij, Oudeschild 80.1
kunnen zich bij ons opge
ven voor Het Vrije Volk,
a 30 ct. p.w of f 3,90 per
kwartaal, Wij Vrouwen,
a 20 ct p. w. of f 2,60 per
kwartaal Tijd en Taak,
van Ds. Buskes a f 2,45 p.
kwartaal Wij Vrouwen,
a f 0,90 per kwartaal
Speciaal blad voor de
vrouwen.
Ook kunnen wij weer
volop schrijfpapier, enve
loppen, inkt, schriften en
schrijfpennen leveren
voor zeer lage prijs.
Beleefd aanbevelend,
C.P. SCHAATSEN BERG,
De Cocksdorp 1 A,
Agent: A. P.
Bruiloften en
Partijen
vraagt u
Beleefd aanbevelend,
J EELMAN,
K 66, De Koog-Texel
DE N.V. HALBERTSMAS FABRIEKEN
VOOR HOUTBEWERKING TE HOORN
U kunt rechtstreeks te Hoorn bestellen:
Viskisten in alle voorkomende maten,
Aardappelkiembakken in diverse model
len, Rooikratten als voorheen voor 25 of
17V2 kg Kaaskisten, Boterkisten, Boter
vaten, Houten Emmers, Veilingkisten en
Kratten, enz. In één woord: alle soorten
emballage kan bij ons gemaakt worden
en is spoedig klaar.
Vraagt offerte van de kist, die u wenst, bij de
Beh. C. ZEEMAN,
Tel. K 2290, nr. 4296.
Vakmanschap, machines en materiaal,
drie factoren, die bij het vervaardigen
van grafwerk de kwaliteit ervan bepalen.
Het materiaal wordt door ons steeds met
zorg gekozen en op vakkundige wijze be
werkt, met gebruikmaking van moderne
machines.
Jarenlange ervaring een een prima repu
tatie staan u er borg voor, dat ons graf-
werk de toets der critiek en de tand des
tijds kan doorstaan
Vraagt u eens onze afbeeldingen met di
verse modellen Ze worden u gaarne gra
tis toegezonden
Vlotte levering wordt gegarandeerd.
Denk om het juiste adres:
Harlingcn Opgericht 1879
Niet te verwarren met den heer S v. d
Zeep, met wien wij op generlei wijze in
relatie staan.
Agentschappen: S. ZIJM, Gasthuisstraat C
Den Burg; C. v. HEERVVAARDEN, De
Koog 79.
jaren een verantwoordelijke betrekk
vervuld hebber.de, wenst te verande;
en zoekt een lonende positie of eventu
winkelbedrijf te koop.
Brieven onder no 319 aan bur v.d. b!
is onze zaak Woensdag, Donderdag en
Vrijdag 2, 3 en 4 Januari a.s.
Douwe Egberts levert U thaus weer
een goede kwaliteit thee, waar U
echt vau geuicl! Dat is het kopje
thee, dat we zoolang gemist hebben!
