thee
BRUIN
mammm
bij J. P. STAM
Excursie ruilverkaveling
Wieringen
3 of 5000 gld.
Jachtwagen
gebouw en terrein
M. A. J. VONK
De ratten op Texel
LIEVO-PASTA
mwmtwmk
mm/Www
40| Jubileum |40
Uitvoering U.D.I.
plaatsbespreken
40| TOEGANG |40
Doet Uw kinderen
een plezier...
Ververij en
Chemische Wasserij
Firma Gebr. Hoeksema
Leeuwarden
Adverteert in de
TEXELSE COURANT
smaak
thee
t
In kleinmeubelen
Fa. Frans Zegel Kz.
Kunstmatige
bevruchting bij rundvee
NEDERLANDSE REDDERS TER ZEE
REDDEN VRIEND EN VIJAND
E
Karei Lotsy
Voor een CADEAUTJE
slaagt U ten allerleste
toch nog het beste
Door de gezamenlijke
Landbouworganisaties zal
op Zaterdag 23 November
a.s. een excursie
worden georganiseerd
naar de ruilverkaveling
te Wieringen.
Aangifte voor deelna
me bij voorkeur t. m.
Maandag 18 Nov. bij de
secretarissen dei- organi
saties.
DE BESTUREN.
Gevraagd
grote overwaarde.
Brieven onder no 619 bur.
v.d. blad
te koop, zo goed als nieuw
bij C. DE WIT,
Eierland Texel.
TE KOOP
BIJ INSCHRIJVING:
an dc voorm. Zuivelfa
briek te Den Hoorn.
Inschrijvingsbiljetten
in te dienen voor 21 Nov.
1946 bij de Zuivelfabriek
.De Eendracht" Den
Burg
Gunning voorbehouden.
vertrekt Dinsdagmid
dag 3 uur naar Haarlem,
Bollenstreek en Rot
terdam.
ERKENDE PHILIPS
RADIO SERVICE
Tel. 78. Den Burg.
A. DE WILT,
Den Burg-Texel
BET ADRES voor:
DROGISTERIJ-
ARTIKELEN
U A. v. d. SLIKKE.
zullen spoedig tot het verleden behoren, indien
voorzet
ij LIEVO-PASTA is wetenschappelijk samengesteld,
f staat onder voortdurende controle van een be-
j kend apotheker en is door de Plantenziekten-
kundige Dienst te Wageningen goedgekeurd.
1 LIEVO-PASTA kunt U vermengen met een tien-
maal grotere hoeveelheid aardapp:lpurée of
f brood.
I LIEVO-PASTA is verkrijgbaar in potten van
j 10,90, (2,— en in k g. potten van f 10.10
j FabrikanteFirma Lieve Co.,
Telefoon 2108, Vlaardingen.
Op Texel is Lievo-pasta verkrijgbaar bijW.
Bakker, E. Groot, De Toko en A. v.d Slikke
Den Burg. F. Kikkert, De Cocksdorp, C. M.
Bakker en R Daalder De Koog, D. de Jager
Den Hoorn, J Snitjer en J. Jongedijk Oudeschild
A. Timmer Czn., Fa. Huisman en C. Trao Oos
terend, A. M. van Liere Oost O 75, Z. W. Stolk
de Waal 59, J. Lagerveld Zuid-Eierland.
Voor de uitvoering op Vrijdag
22 Nov. is er
op Zondag 17 Nov. van half 1
tot half 2 in Schouwburgzaal
„De Oranjeboom Loten half 1
precies.
TrTl Personen beneden 18 jaar GEEN i
Portret-atelier Jac. de Boer,
Keizerstraat 113, Den Helder.
Voor opnamen (zonder bespreking vooraf)
geopend Woensdag, Donderdag en Vrijdag
van 2-4 uur.
laat ze meedoen aan de groote
A. H. PRIJSVRAAG „Ziet U ze?"
Spel der vergissingen.
10 Hoofd- en 1000 kleinere prij
zen! Alle inlichtingen worden U
gaarne in onze winkels verstrekt.
neemt weer volop Stoomgoederen aan en
Verfgoederen voor de kleuren donkerbruin,
donkerblauw, donkerrood, terra en zwart.
Mooie en gegarandeerd echte kleuren I
Goederen worden aangenomen bij onderstaande
depots
OOSTEREND Wed. J. C. Dogger
DEN HOORN: KI. Boon
OUDESCHILDP. Hoogerheide.
Onze firma laat niet colporteren. Men zij voorzich
tig met het afgegeven van goederen aan onbekende
colporteurs.
m
zc
i
v
01
V
\t
l\
1{
K
en NA^M
,1 achttri
Er Maat ten
brengen wij weer een pracht sor
tering zoals
naaiboxen,
lectuurbakken,
bloemtaiels,
radiotafels,
naaidozen,
kapstokken enz.
Oudeschild - Den Burg
DE GEBROEDERS KNOOPENSCIIAAR
door G. TH ROTMAN.
(Nadruk verboden).
5. Toen Pieter dan ook met een ele
gante zwaai zijn dobbertje in het water
slingerde, ging meteen het hele emmertje
met visjes mee en viel plomp! in
de sloot. Woedend stond Pieter op Z'n
deeg was op, en bovendien had hij geen
zin, om nog eens opnieuw te beginnen.
6. Maar het ergste was: toen hij thuis
kwam, en daar zijn wedervaren vertelde,
lachte Jodocus hem nog uit op de koop
toe. .Jij bent ook overal te onhandig
voor!" grinnikte hij. ,,Nou, als jij dan zo
handig bent, zie jij dan een maaltje vis te
krijgen'*' beet Pietei hem toe. „Dat zul
len we dadelijk hebben!" zei Jodocus.
Lezing, gehouden door Ir. Ver
schuil op de ledenvergadering
van de C.Z. „Eendracht".
Spreker begon zijn inleiding met te ver
tellen, dat kunstmatige bevruchting niets
r ieuws is. Enige eeuwen terug werd het
l ij paarden reeds toegepast bij Oosterse
volkeren. Ook In Italië werd het toen
voor honden reeds toegepast. In Rusland
ordt het ook al jaren toegepast: in
1929 33200 dieren en in 1939 reeds
17,506,000 dieren. Ook Denemarken en
1 ngeland passen het al toe. Denemarken
in 1944 reeds 20-25 pet. van de rundvee-
s apel. Niet te vergeten zijn op dit gebied
c e Ver. Staten van N. Amerika, waar ook
2 :er uitgebreid kunstmatige bevruchting
ordt toegepast.
De laatste paar jaren wordt het in ons
land in het Noorden (Groningen en Fries
land) en in het Oosten toegepast Het be-
vruchtingspercentage was hier zeer hoog
I (plm. 96 pet.).
Als doel van de kunstmatige bevruch-
ting werd allereerst genoemd: bestrijding
der onvruchtbaarheid onder het rundvee,
wat bereikt wordt door voorafgaand on
derzoek door veearts of inseminator op
[geslachtsziekten door regelmatig onder
zoek van het zaad van de gebruikte stier
jen door het feit, dat geen besmetting via
[de stier van koe tot koe wordt gebracht.
1 In gevallen, waarbij gewone wijze van
bevruchten het bevruchtingspercentage
lager is dan 70 pet., is kunstmatige be
vruchting vooral van belang
2. een snellere veeverbetering, die
veroorzaakt wordt doordat van één stier
meer nakomelingen verkregen kunnen
worden (plm. 5 maal meer dan normaal)
en dat men voor het toepassen van
kunstm. bevr. alleen best fokkende stie-
en neemt. Dit laatste betekent natuur
lijk, dat men overwegend oudere stieren
moet gebruiken, omdat men deze dan van
te voren al op nakomelingen heeft kun
nen keuren
De werkwijze is als volgt: Van de stier
wordt in een kunstmatige schede zaad op
gevangen (3 a 4 kub. cm.) Het zaad wordt
daarna steeds door de veearts microsco
pisch onderzocht. Men kan het nu ver
dund (3 maal verdunnen) of onverdund
gaan gebruiken. Het zaad kan ongeveer 3
etmalen worden bewaard Het inbrengen
van het zaad geschiedt met een z.g. spe
culum. Het beste tijdstip hiervoor is 12-
20 uren na de eerste tekenen van toch
tigheid.
Hoe is de kunstm. bevruchting in
Nederland geregeld.
Voor particulieren is het toepassen van
kunstm. bevr. bij de wet verboden. Ont
heffing van dit verbod kan worden ge
geven door den productiecommissaris. Er
ziin in ons land provinciale commissies in
gesteld Ook zijn enige hoofdrichtlijnen
opgesteld, waaraan iedere vereniging, die
zich gaat bezighouden met de toepassing
van kunstm bevruchting, zich heeft te
houden:
1. de uitvoering moet in verenigings
verband geschieden; 2. de uitvoering
staat onder toezicht van een veearts; 3.
er moet een nauwkeurig register zijn, 4
men is verplicht mee te doen aan melk-
contröle.
Verder moet bij de aankoop van een
stier deze minstens b voor algemeen
voorkomen hebben en voor Noord-Hol
land tevens Rijkspremiestier zijn. De stier
mag uitsluitend voor kunstmatige be
vruchting gebruikt worden
Aan de vereniging moet zijn verbon
den een inseminator, die de kunstm. be
vruchting uitvoert Hij krijgt van te vo
ren 5 theoretische en 10 practische lessen.
Bij voorkeur neemt men hiervoor men
sen, die de R.L.W.S. hebben doorlopen.
Daar het geen volledige taak is het hele
jaar door, is het in de practijk het beste,
deze werkkracht te verbinden aan bv. een
zuivelfabriek, alwaar de resterende tijd
nuttig kan worden gemaakt. De meeste
verenigingen voor dit doel zijn op coöpe
ratieve grondslag met plm. 500 koeien
Ir. Verschuil zette vervolgens nog een
kostenberekening op als volgt:
Oprichtingskosten: aankoop stier f 5000,
instrumenten f 250, inrichting dekslal
f 1000. Totaal plm. f6250.—.
Jaarlijkse kosten, voer en verpleging
stier f 850, beloning inseminator f 1500,
verzekering f 150, afschrijving f 1500. To
taal plm. f 4000. Dit is per koe dus plm.
f 8,Bovenstaande zijn globale cijfers
en kunnen van plaats tot plaats natuur
lijk verschillen.
In grote trekken samengevat, zijn de
voordelen van kunstm. bevruchting de
(Slot).
Zo leest men het eenvoudig, maar voor
den goeden lezer staat er meer in; die
doodsverachting van een groepje kerels,
dat belangeloos en vrijwillig een ver
schrikkelijke nacht meemaakte in een
vliegende storm voor onze gevaarlijke
kust. De schipper, Bot, die honderden
reddingen op zijn naam heeft, zei na af
loop: ..Ongeveer 28 uur zijn wij achter
elkaar in de weer geweest en toen ik
thuiskwam, lustte ik mijn eten met, het
geen mij nog nooit was overkomen; zo
zijn we heen en weer geslingerd"
Volgens voorschrift van de Duitsers
moest elke tocht meegemaakt worden door
twee soldaten. Hieraan werd echter slecht
de hand gehouden, ten eerste omdat de
boten zonder toestemming van de com
mandanten uitvoeren, als zij dit nodig
achtten, en ten tweede, omdat de soldaten
die het ongeluk hadden, mee te moeten,
meestal de hele reis doodziek waren en
er geen belang bij hadden, waar de boot
heenging, als het maar naar de wal was.
„Twee zeezieke Duitse militairen aan
volgende 1. Een verbetering van de rund
veestapel in verschillende opzichten, kan
veel sneller gebeuren dan bij de natuur
lijke wijze van bevruchting. 2. Practisch
gesproken zijn ook de mogelijkheden van
verbetering bij het toepassen van de
kunstmatige bevruchting groter dan bij
natuurlijke 3. Het aantal voor de teelt te
gebruiken stieren is geringer, zodat bij de
keuze van deze stieren een scherper se
lectie kan worden toegepast. 4 Het hou
den van stieren voor eigen bedrijf is niet
meer nodig, zodat hiervoor geen voeder
en arbeid behoeft te worden aangewend.
5. De koeien worden meer regelmatig
drachtig en er ontstaan minder grote
verliezen tengevolge van herhaaldelijk
opbreken. 6. Het gebruik van een zware
stier voor het jongvee levert geen be
zwaren op 7. Er worden geen ziekten
door den stier verspreid. 8. Er bestaat een
grotere zekerheid, dat de stieren vrucht
baar zijn, aangezien bij een juiste opzet
van de kunstmatige bevr. het zaad ge
regeld microscopisch wordt onderzocht. 9.
Het aantal stierkalveren, dat moet wor
den opgefokt, is veel minder groot. 10.
Goed fokkende stieren worden langer
aangehouden.
Nadelen.
De nadelen zijn de volgende: 1. Het
aantal stieren, dat jaarlijks kan worden
geplaatst, is geringe^ dan tot heden. 2.
Bij het gebruik van jonge stieren, waar
van de fokwaarde later voldoende blijkt
te zijn, kan aanzienlijke schade worden
aangericht. De keuze van jong fokmate-
riaal moet dus met zorg geschieden en
de bevruchting moet overwegend plaats
vinden, door het zaad van beproefde, ou
dere stieren.
Tot slot vragen wij ons af, of kunstm.
bevruchting voor Texel ook betekenis
kan hebben. Het antwoord daarop is een
volmondig: ja.
Texel heeft zijn rundveestapel t.b.c-
vrij, Texel past over het algemeen zijn
rundvee goed op, maar Texel heeft in de
afgelopen 40 jaren in tegenstelling met
vele andere streken van ons land, nage
laten, door melkcontröle zijn veestapel,
wat betreft opbrengst, op hoger peil te
brengen
In het toepassen van kunstm. bevruch
ting ligt een mooie kans, om deze ach
terstand weer in te lopen. M.W.
boord, die alles hebben volgekotst", staat
laconiek in 't scheepsjournaal van Toxo-
peus, de bekende schipper van de „Insu-
linde" te Oostmahorn.
Een lastige inmenging in de zaken van
de Reddingsdienst was het voorschrift,
om naast de Rode Kruisvlag een haken-
kruisvlag te voeren. De nette pakjes met
vlaggen waren al rond gestuurd. Geluk
kig wist men juridisch deze gevaarlijke
klip te omzeilen, zodat de vlaggen per
kerende post weer verzonden konden
worden. Ook vroeg de een of andere
Kommissar aan het bestuur om de be
val de Hafen-Kommandant den schipper
van de reddingboot, daar andere schepen
wegens de diepgang het schip niet dicht
genoeg konden naderen, de tros over te
brengen van de sleepboot. Dit. te doen zou
gelijk hebben gestaan met hulp aan de
vijand en werd dus geweigerd. De Hafen-
Kommandant zei: „Dat is zeer onaange
naam voor mij". Dit hielp evenwel niet!
Ondanks alles, hebben deze mannen,
over wie zo weinig drukte gemaakt
wordt, en die daar ook in het geheel niet
op gesteld zijn, hun plicht gedaan en
volgehouden ieder te redden, die in nood
was: vriend of vijand. De woorden van
een der redders, die een Duitse matroos,
die tussen het wrak en de reddingboot
in zee was gevallen, van de dood redde,
manning mede te delen, dat zij hoge pre
mies zouden ontvangen voor het redden
van Duitse vliegers, maar daarvan moest
men mets hebben. Dit was in strijd met
de traditie van reeds 120 jaar: men red
de, wie in nood was, wie dan ook, daar
mee basta!
Dikwijls hebben de Duitsers getracht,
de Rode Kruisvlag te misbruiken voor
hun oorlogvoering. Onze mannen stonden
echter steeds pal om dat te verijdelen.
Toen eens de Zweedse bemanning van
het ertsschip „Magdalena" was gered, be-
symboliseren althans ten aanzien van on
ze vijand zo duidelijk de geestesgesteld
heid van de kerels van de kust in de
zwarte jaren:
„Ik had em liever ik weet niet wat
willen doen, maar je kunt een mens toch
niet aan zijn lot overlaten".
Dat is de geest, die de vlam van de
beschaving in de jaren van haat, razernij,
wreedheid en waanzin, brandend heeft
gehouden. Dat is de geest van den waren
mens: mededogen en erbarmen.
A. DUIF.
Copyrecht „Pen Gun".
AANBIEDINGEN VAN ZAND- EN
VEENAARDAPPELEN AAN BEA II.
De Stichting tot het exporteren van
Aardappelen (B.E A. II) te 's-Gravenhage,
Sweelinckplein 5, stelt de telers van con-
consumptieaardappelen van zand- en
veengrond in de gelegenheid de door hen
geteelde aardappelen bij haar aan te bie
den.
Bij de landkooplieden en commissionairs
in de betrokken streken en voor zover het
Noord- en Zuid-Holland betreft bij de
Centrale leiding voor de Export van Con
sumptie-aardappelen, Grote Markt 36 te
's-Gravenhage, zijn aanbiedingsformulie-
ïen, welke voor de aanbieding moeten
worden gebruikt, en circulaires, waarin
de voorwaarden, welke voor deze aanbie
dingen zullen gelden, verkrijgbaar.
VAN DE BOEKENPLANK.
en het Nederlandse voetbal.
De schrijver, de heer G. Zalsman, re
dacteur van Nat. Rott. Courant, geeft, be
halve een overzicht van de ontwikkelings
gang van één van Nederland's meest po--
pulaire figuren, een exposé van de be
doelingen, welke Karei Lotsy bij zijn
werk voor de sport en voor de voetbal
sport in het bijzonder voor ogen staan.
Het ideaal, dat hij zich voor ogen heeft
gesteld, zijn activiteit ten bate van het
Nederlandse elftal, zijn standpunt inzake
het amateurisme worden in het licht ge
plaatst en de schrijver heeft den heer H.
A. Meersum Terwogt, een man van bij
zonder gezag in de sportwereld, bereid
gevonden, zijn visie op Lotsy te geven. De
woorden van den heer H. Herberts, Lot-
sy's opvolger, vertelt hetgeen Lotsy heeft
gedaan tot opvoering van het spelpeil der
nationale ploeg.
Het tweede deel van dit boek is gewijd
aan de verrichtingen van het Ned. elftal
over een tijdvak van 50 jaar. Na volle
dige lij'sten van alle gespeelde wedstrij
den en de totale stand, geeft dit deel een
beschouwing van de spelers, die in dit
tijdvak op de voorgrond zijn getreden,
zoals o.a. de Korver, van Heel, Denis, Gö-
bel, de Natris, Bakhuys, Lagendaal, An-
driessen en Smit
(Boekh. Parkstraat Prijs f2,90).
