De Texelfilm in België.
De economische zijde van de
schapenhouderij.
Geen
verrassingen
4 A
Hersengymnastiek
Groots zangfestival te
Hilversum
Y
Emigratie naar
Argentinië
WOENSDAG 13 OCTOBER 1948
62e JAARGANG No. 6261
TEXELSCHE COURANT
Op uitnodiging van de Stabuco. ver
eniging van Stadspersoneel van de ge
meente Antwerpen, braoht de admini
strateur van de VW „Texel" een be
zoek aan dezei stad.
Woensdagmiddag half vier kwam de
heer Oskamp in Antwerpen aan en
werd welkom geheten door de heer
Arys Hubert, Bureeloverste van de ge
meentel Antwerpen, die tevens! optrad
als gastheer. De heer Arys vertelde
leeds dadelijk, dat diezelfde ochtend om
acht uur door de Belgische radio omge-
ioepen was, dat de heer Oskamp van
de VVV Tetxel die avond in Antwerpen
zou spreken over 't onderwerp „Texel"
en daar een documentaire film zou ver
tonen. Onze lezers begrijpen, dat onze
administrateur het buitengewoon pretT
tig vond, dat ook de naam Texel door
de Belgische radio genoelmd was en zag
hierin zeer terecht, een prachtig stuk
propaganda.
De causerie en filmvoorstelling wer
den gelgeven in het gebouw van de Ve
teranen uit de vorige wereldoorlog en
de zaal was stampvol. Uitgenodigd wa
ren besturen van verschillende vereni
gingen, de wethouders, in België sche
penen genoemd, en nog vele anderen.
De heer Arys opende de avond en
heette als voorzitter van de Stabuco, de
heer Oskamp hartelijk welkom en sprak
I WASLCN5UR&
mmo« COURANT
zyn dank uit, dat de VW „Texel" een
vertegenwoordiger naar Antwerpen had
gestuurd om zelf de film te komen
voorstellen. Reeds uit de woorden van
de voorzitter bleek, hoe populair Texel
by de Belgen isl en toen de heer Os
kamp dan ook het woord kreeg, begon
hij er mee er op te wijzen dat de Bel
gen graag geziene gasten op het „Gou
den Boltje" zyn. Hij bracht dank uit
voor de uitnodiging die de VVV Texel
gedaan was en begon toen het een en
ander over ons mooie eiland te vertel
len. De Lepelaar werd er natuurlijk
bijgehaald, de duizenden en nog eens
duizenden meeuwen zweefden weer op
hun bekende wijze boven het eiland, de
duinroosjes begroeiden weer duinen en
het brede strand lokte weer duizenden
vreemdelingen tot een bezoek aan het
grootste der Waddeneilanden.
Dan volgde de bekende vraag:
„Vreemdeling, zullen wij ook u volgend
jaar op ons schone eiland welkom mo
gen heten?"
Een dankbaar applaus volgde op deze
woorden. Om de speech van onze admi
nistrateur kracht bij te zetten werd er
meteen begonnen met het draaien van
onze film. En als je daar dan bijzit, als
je de mensen ziet genieten van de
schoonheid van ons eiland, dan krijg je
toch wel een beetje een trots gevoel op
Texel te wonen. Dan krijg je steeds
meer waardering voor wat op Texel ge
presteerd is en nog gepresteerd wordt.
Dan waardeer je nog eens te meier de
geste van deTESO om zulk een pracht
film te laten maken, die de bewonde
ring van elke natuur- en filmliefhebber
wegdraagt.
ROODKAPJE EEN GROOT SUCCES
Het district Texel van de organisatie
van de „Enkabé" winkels gaf Zaterdag
middag haar eerste uitvoeringen voor
de jeugd. En met welk succes! Talrijke
malen moest liet gezelschap Ohr. Hof
land uit Den Haag voor de jeugd op
treden, ruim 7000 kinderen hebben
reeds van zijn prestades genoten. En
we kunnen hier weer enkele honderden
thans Texelse kinderen, bijboeken.
Opmerkelijk was, iioe ook de ouders
meegenoten. Bovendien vielen dei gra
tis versnaperingen erin als koek.
De hele geschiedenis van Roodkapje
kwam ten tonele, de grootmoeder, de
wolf tot de elfen uit he' bos toe.
Deze voorstellingen zijn zo goed ge
slaagd dat men besloten heeft op deze
ingeslagen weg voort te gaan, zodat
wij meer van deze tractaties te wachten
zijn.
TEXELSE MARKT.
DEN BURG. Aangevoerd werden op
11 October 1948. 30 Schapen van f 45
tot f 85; 20 Lammeren f 30 tot f 65;
10 Rammen f 55 tot f 100; 26 Graskal
veren 180 tot f 260; 3 Pinken f 275
tot f 320; 9 Koeien f 425 tot f 600; 11
Biggen f 35 tot f 66.
En als aan het einde van dei voorstel
ling mensen naar je toe komen en zeg
gen: „Mijnheer uw film was in één
woord gezegd, Splendid", dan is het fijn
voor zulk een eiland propaganda te mo
gen voeren.
r»»n v-„. rSüBSf
Vee! inlichtingen - werden nog ge
vraagd, verschillende verenigingen in
formeerde naar de mogelijkheid van
vertoning van de film voor hun leden
en toen wij naar huis gingen suisden
onze oren nog van de lofuitingen.
De volgende dagen, die de administra
teur in België vertoefde, werden be
steed met het afleggen van bezoeken
aan de Directeur van de Propaganda
cn Verkeer van Antwerpen, aan de Di
recteur van de Vlaamse Touristen Bond
aan de Directeur van de Algemene Ver.
voor Vreemdelingen Verkeer in België
en Luxemburg. Besprekingen werden
gevoerd met als doel te komen tot in
tensiever en meer doelbewuste reclame
in België. Resumerend blijkt, hoe groot
de trek van onze Zuiderburen is naar
het Noorden hoe wij, mits onze propa
ganda actief blijft, en goed gericht is,
een groot deel van de vacantiehoudende
Belgen op ons eiland zullen ontvangen.
Van harte hopen wij dat het volgend
seizoen de vruchten van dit tournee ge
plukt mogen worden.
in
Aangezien de diverse leiders wonnen,
zijn geen belangrijke wijzigingen te ver
melden, de clubs in de kopgroep heb
ben hun positie verder geconsolideerd.
Uitslagen:
Zeevogels W'Waard 4-0
Berdos Vrone 14)
N.Niedorp Texel 0-4
Renders Schoorl 1-0
RKAFC Watervogels 1-1
®De pers te N.Niedorp was vol lof over
onze ploeg. Het was een ploeg van 11
beste voetballers, zonder zwakke plek
ken. Het voorhoede-probleem schijnt
dus thans niet meer te bestaan. doch
verder in het verslag maken zij over
de voorhoede de opmerking dat hierin
weliswaar geen uitblinkers schuilen,
doch dat het wel harde werkers zijn.
De stand is thans:
Renders 5-9; Zeevogels 4-8; Texel 5-7;
RKAFC 5-6; W'vogels 4-5; N.Niedorp
5-5; Berdos 3-4; Schoorl 4-2; W'Waard
en Vrone 5-1; LSVV 3-0.
A.s. Zondag krijgen wij de strijd
Texel tegen Berdos. Zie verder de
sportrubriek.
6 Hoeveel symphonien hebben de
Franse componisten Franck en Bizet
geschreven?
7. Is het geboortecijfer ged. het eerste
halfjaar in ons land gestegen of ge
daald?
8 Welke instantie, behalve de electr.
en gasmijen kennen ook een zg. vast
rechttarief?
9 Welke krant heeft na de oorlog 'n
naamswijziging ondergaan, doch de af
korting hiervan is gelijk gebleven?
.10. Welke plaats ligt aan de spoorlijn
tussen Hoorn en Heer-Hugowaard?
5
Slot
Omtrent de gegevens van de hierna
volgende staat A valt het volgende op
te merken:
In de eerste plaats dient er opgewezen
te worden, dat de zomer van 1947 ook
voor Texel abnormaal droog is geweest.
Dit neemt niet weg, dat de invloed van
de droogte op het ene bedrijf veel ster
ker is geweest dan op het andere be
drijf. Mede doordat No. 4 weinig last
van de droogte heeft gehad, komt aan
zienlijk gunstiger uit.
De splitsing van de graslandkosten
tussen rundvee en schapen geschiedde
met behulp van de norm, dat. 1 melkkoe
gelijk te stellen is met 6 lamschapen.
De overige kosten, zoals arbeidsloon
en veevoer berusten op de notities van
deelnemende bedrijven. De arbeid van
eigen gezinsleden werd gewaardeerd
tegen het officiële uurloon van 70 cent
per uur, terwijl 17,5 pCt soc. lasten in
rekening zijn gebracht. De berekende
kostprijs is; dus de zg. kale kostprijs,
daar in de kosten geen ondernemers
winst is opgenomen.
De gedurende het boekjaar 1947-'48
gemaakte kosten zijn op alle bedrijven
gedeeld door het aantal op 1 Februari
1948 aanwezige lamschapen.
De onderaan de tabel ven-melde op-
brengstprjjs per lam is gebaseerd op 't
gemiddeld ontvangen bedrag voor de
verkochte lammeren in voorjaar 1948.
Uit de gegevens blijkt, dat de kost
prijs van een lam op een eenzijdig
schapenbedrijf veel hoger komt te lig-
gen dan op een gemengd bedrijf. Zoals
reeds medegedeeld werd, is in feite het
verschil in kostprijs nog groter, tenge
volge van de gunstige invloed, die de
schapen op de zode van het grasland
hebben.
De belangrijkste uitgaven worden
veor het aangekochte veevoeder ge
maakt. Er bestaat echter van hedrijf
tot bedrijf zéér veel verschil in uitga
ven per lamschaap. Dit wijst er op, dat
men door e>en doelmatige voederwinning
van eigen bedrijf terdege op de voeder-
uitgaven kan bezuinigen. Door naast
schapen koeien te houden, wordt het
mogelijk om de schapen gedurende de
winterperiode ruimer te weiden.
Hierdoor kan men de bijvoeding ge
durende de winterperiode verminderen.
Teneinde na te gaan, of het verschil
in bedrijfstype ook duidelijke verschil
len in bedrijfsresultaten te zien geeft,1
zijn ook enige aanvullende gegevens
over de uitkomsten van de bedrijven
in hun geheel verzameld. Helt zijn zg.
fiscale bedrijfsresultaten, die met be
hulp van boekhoudbureaux en een par
ticuliere accountant, door ons volgens
een uniform systeem verwerkt zijn. De
gegevens hebben betrekking op het
boekjaar 1946-'47 of kalenderjaar 1946.
De verschillende bedrijven zijn in twee
groepen verdeeld. De bedrijven van
groep B hebben reeds zoveel grasland
gescheurd, dat ruwlandproducten voor
de markt geleverd worden, terwijl de
bedrijven van groep A weinig bouw
land bezitten en géén akkerbouwpro
ducten verkopen. Van de weidebedrijven
met uitsluitend schapen konden geen
voldoende gegevens verkregen worden,
zodat deze groep ontbreekt.
Omtrent de in staat B vermelde resul
taten valt het volgende op te merken:
Daar het aantal bedrijven per groep
maar klein is en het materiaal uit den
aard der zaak niet gecontroleerd kon
worden, dient men met de nodige voor
zichtigheid de absolute bedragen te han
teren.
Bij vergelijking van de gemidelden
van de beide groepen blijkt o.a. het
volgende:
De koeien-schapen verhouding is voor
groep A veel hoger dan die voor B.
Deze groep B heeft gemiddeld meer
bouwland, meer melkkoeien en minder
schapen dan groep A.
Uit de bedrijfsresultaten spreekt dui
delijk de tendenz, dat gemiddeld de be-
diijven van groep B betere financiële
resultaten vertonen dan die van groep
A. Het verschil in bedrijfsoverschot
tussen deze twee groepen bedraagt on
geveer f 142,per ha cultuurgrond. Op
een bedrijf van gemiddeld 20 ha bete
kent dit een verschil in bedrijfsinko-
nien van plm. f 2750,
Conclusies
Op grond van het voorafgaande kun
nen de volgende conclusies opgesteld
worden
1 Met uitzondering van enkele jaren
w.o. de laatste 4 oorlogsjaren, is de
schapenhouderij op Texel vanaf 1926
niet voldoende lonend geweest,
2 De kostprijs van de lammeren loopt
op de verschillende bddrijfstypen sterk
uiteen. Indien naast schapen ook koeien
worden gehouden, zal dit een gunstige
invloed op de kostprijs van de lamme
ren hebben. Ook door middel van eigen
landbouwproducten is het mogelijk om
de krachtvoederuitgaven te drukken.
3 De resultaten van een aantal zg. fis
cale boekhoudingen wijzen er op, dat
de financiële uitkomsten op de gemeng
de bedrijven, waar men zoveel bouwland
heeft, dat akkerbouwproducten voor de
markt geleverd worden en men tevens
gemiddeld een lagere melkkoeien-scha
pen verhouding aantreft, gunstiger zijn
dan op die bedrijven, waar men weinig
bouwland en veel schapen met minder
melkkoeüen vindt,
HET VIERDE BEEST!
Pater de Greeve's successtuk 1
Willem Goosens] Volkstoneel brengt
op Dinsdag 26 October iin Casino het
veelbesproken successtuk van Pater
Henri de Greeve: „Het Vierde Beest".
Voor tienduizenden droeg Pater de
Greeve zijn succesw-rk voor, dat nu als
toneelstuk met diens bijzondere toestem
ming uitgebracht wordt in een promi
nente bezetting.
Willem Goossens speelt de rol van
„Kurt Lody". André van Dijk als Hein-
rich Stingeder". Heddy Bouber als „Le-
visson". Verder het gehele uitgebreide
ensemble.
Regie van Willem Goossens naar aan
wijzingen van Pater de Grekeve. Sp zei-
aal vervaardigde d«cors van Theater
kunst Adr. v.d. Lei.v. De geluidsregiel
en effecten werd bereikt in samenwer
king met de Nederlandse Radio-Unie,
(KRO, AVRO en VARA) en Willem
Goossens, terwijl van de Nederlandse
Radio-Unie hiervoor de welwillende
medewerking werd vei kregen.
Diverse baten van deze gehele tour
nee zijn voor de „Bond zonder Naam",
terwijl de auteursrechten eveneens door
Pator de Greeve voor liefdadige doel
einden worden bestemd.
Houdt dus thans reeds deze avond vrij!
Het muziektijdschrift „Koor en Kunst
leven" heeft het voornemen, kort voor
de a.s. Kerstdagen een groots zangfzs-
tival te organiseren in de radiostad
Hilversum, dat een schouw belooft te
worden van Nederlands compositgriich-
en uitvoerend kunnen en een aansporing
wil zyn om tot nog schoner en grootser
ontplooiing v. eigen krachten te komen.
„Koor en Kunstleven" hëieft daartoe de
medewerking verkregen van prominente
figuren uit onze toonkunst en van ver
schillende organisaties, zowel in Neder
land als in Vlaanderen. Rechtstreeks bij
de organisatie van het festival zijn be
trokken de Koninklijke Bond van Ge
mengde Zangverenigingen in Nederland
en het Algemeen Nederlands Zangver
bond in Vlaanderen, organisaties, waar
achter zich meer dan 20.000 leden groe
peerden.
Een jury onder presidium van de mu
sicoloog cn muziekpublicist G. van Ra-
venzwaaij met als leden Henk Badings,
Eduard Flipse en Dr. Rudolf Mengel
berg zal de prestaties beoordelen.
Aan het Festival zal worden deelgeno
men door gemengde- en mannenkoren,
alsmede door kwartetten en dnbbelkwar-
tetten.
Het ligt in de bedoeling, dat uitsluitend
werken gezongen worden van tot het
Nederlands taalgebied, Nederland
Vlaanderen en Zuid-Afrika behorende
componisten, onder voorwaarden, dat de
ze componisten aan bepaalde, door de
jury te stellen, eisen voldoen.
Hierdoor zal „Het Nederlandse Lied" 'n
demonstratie zijn van 400 jaar Neder
lands compositorisch- en uitvoerend vo
caal kunnen. Om een harmonische pro
gramma-samenstelling te verzekeren,
werden de \erpliehte werken met grote
nauwgezetheid gekozen. Ook aan de keu"
ze der vrije nummers zijn bepaalde voor
waarden verbonden.
Na afloop van het Festival zal aan ieder
deelnemend ensemble een grammofoon
plaat, zowel van het vrije- als van het
verplichte werk aangeboden worden.
VANDAAG IN AETHERLAND
Hoorspelen:
11,15 uur Alkmaars ontzet II
21,15 uur Trupenadel I
Klassieke muziek;
9.10 uur Vijfde symph. Tsjaikofski I
9,55 uur Menuhin speelt Menselsohn's
vioolc. II
20,15 Robert Oasadesus in Mozart's pi
anoconcert II
20.00 uur o.a. speeüt Claudio Arrau
Brahms' pianoc. (BBC Home)
22,15 Alfred Cortot piano II
22.15 uur Elis. Schumann zingt I
Populair genre:
12 38 Kilima's I
13.20 uur Cole Porter progr. door Metro-
pole ork. I
Diversen:
17,00 uur Klankbeeld „Van paddestoe
len door Jac. Thijssei II
19,00 uur Esperanto op school I
Mooie kansen voor veehoudersge
zinnen, melkknechts en anderen.
Een nieuwe! mogelijkheid is geschapen
voor energieke leden onzer landbouwen
de bevolking, die het hier te eng wordt
en die hier niet voldoende toekomstmo
gelijkheden zien, zij liet voor zichzelf,
of voor hun kinderen. Na de oorlog was
„emigratie" voor de boer vrijwel gaan
betekenen „naar Canada gaan". Thans
echter komt ook Argentinië aan bod.
Wat toch is liet geval? De Stichting
Landverhuizing Nederland heeft in Ar
gentinië belangstelling weten te wekken
voor de kwaliteiten van onze boeren,
hun' vakkennis, ijver en betrouwbaar
heid. Bovendien heeft zij haar vertegen
woordiging daar uitgebreid en is in
staat honderden gezinnen en ook onge-
huwden te plaatsen.
Voorlopig voornamelijk veéhoudersge-
zinnen, ook gezinnen uit het gemengd
bedrijf, voorts een aantal ongehuwde
melkers-veieverzorgers. De gezinnen
moeten liefst een paar zoons omvatten
die al de leeftijd hebben mee te werken,
gezinnen met alleen een aantal kleine
kinderen zijn minder gewild.
Geboden wordt of vrij wonen en kost
met behoorlijk salaris, of vrij wonen
plus een percentage (bijv. 30 pCt) van
d» bruto melkopbrengst. Bovendien
desgewenst een stuk grond om eigen
groente en aardappelen te telen en wat
kleinvee te houden.
De Nederlanders, althans de gezinnen
krijgen meestal direct een met die van
bedrijfsleider vergelijkbare positie. Zij
komen nl. in dienst van rijke grondei
genaren, die een of meer bedrijven heb
ben waarvan zij de exploitatie willen in
tensiveren en verbeteren. Een pracht
kans voor wie vooruit wil komen in liet
buitenland, of zijn zoons op de duur
als zelfstandige landbouwers wil zien.
Ook voor bekwame bloembollenkwe
kers die op contractbasis willen werken
is er gelegenheid geplaatst te worden.
Men moet zijn reis kunnen betalen,
medenemen hoeft (en ook mag) men
slechts huisraad en een paar honderd
gulden per persoon. Het vertrek is af
hankelijk van de scheepsgelegenheid,
die nog beperkt is.
Voor nadere inlichtingen moet men
zich wenden tot de Stichting Landver
huizing Nederland, Lange Voorhout 20,
's-Gravenhage.
UITGAVE
v.h Fa LANGEVELD DE ROOIJ
Boekhandel - Drukkerij en Bibl.
Den Burg Texel Postbus 11
Telefoonnr. 11 Postgiro 652
Bankrekening: Rotterd. Bankver
en Coöp. Boerenleenbank.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Postabonnementen f 2,25 p. half j
V
INGEKOMEN PERSONEN.
Van 1 tot en met 7 October 1948
Bertha Luchiee, van Spanbroek A 3
naar C 2. Leendert van den Hoek van
Winkel, Westeinde A 149 naar C 2. Cor
nells H. van Loon, v. Medemblik, Rid
derstraat 10 naar Weststraat 23 O'end.
Neeltje .1. Vendel van Haarlem, Over-
tonweg 6 naar B 77. Gusta JM. Keijser
van Amsterdam Sarphatipark 112 naar
B 28. Simon Wagemaker en gez. van
Bergen, Hoopweg 6 naar Peperstraat 95
Geertruida K. Biersteker van Benne-
1 roek. Rijksstraatweg 101 naar C 101a.
Aris Saai en gezin van Zype, Oudesluis
H 101 naar C 89b.
VERTROKKEN PERSONEN.
Lieuwkje Wobma van De Koog 47 naar
Tietjerksteradeel, Garijp 401. Sijtske
Roorda van De Koog 47 naar Tietjerk
steradeel, Garijp 49. Jeanetto M. C.G.
van Weststraat 1 naar Bergen, Loudels-
ueg 20. Dirk en Fronwtje G. G. Keyser
van Waatderstraat 1 naar Haarlem,
Koninginneweg 11. Albert Bakker van
De Coeksdorp 22 laar Den Helder,
Ankerpark 27. Rinske Dijker van Den
Hoorn 38 naar Arnhem, Velperweg 138.
Aris M. van Boven van Oudesohild 54
naar Den Haag, De Rujjterstraat 56a.
Lukas Kamps en echtgen. van Schilder
end 112 naar De Rijp, Kralingerbuurt
450. Dirk van der Beek, van C 58 naar
Schagen, Corn. Bokstraat C 1151. Jo
hanna E. Diederiks van Oudeschild 226
naar Callantsoog, Grote Keten 84b. Jo
hannes de Jong van Peperstraat 25 n.
Leiden, P. C. Hooftlaan 1. Hendrik P.
Hooyschuur van II 22 naar Wymbrit-
Sf radeel O 23.
Dtf JM UID6RKR1NQ
k In Mei 1942 liquideerde de bezet-
ter DE MUIDERKRING. Hij
deed het zeer. grondig
En tóch, de idee kon niet geiiqui-
•k deerd worden en zo herrijst thans
DE MUIDERKRING in groter
luister
Df JvlUlDeRKRlKQ
it in de 17e eeuw:
voorrecht voor enkelen
in de 20e eeuw:
toegankelijk voor ieder!
•k De Boekenclub „De Muiderkring"
staat weer open voor ieder, die
zijn boekenkast wenst te verrijken
met een keur van werken van
bekende hedendaagse schrijvers.
Wal biedt De Muiderkring
tn het eerste club jaar?
5 voortreffelijke romans van be
gaafde auteurs:
Joh an Fabricius:
Eiland der Demonen
Felix Timmermans
Adriaan Brouwer
Jo Boer:
Beeld en Spiegelbeeld
Albert He/man:
Afdaling in de Vulkaan
Aar v. d. Werfhorst:
De Eenzame
Een waardebon van f4.90, waar
voor een boekwerk naar eigen
smaak aangeschaft kan worden.
Een gratis boek als premie voor
het aanbrengen van elk nieuw lid.
Een driemaandelijks tijdschrift
„De Muiderkring", tevens club-
orgaan.
Dat alles voor slechts f23.50:
een daadwerkelijke besparing van
ruim 40°/0.
Het bovenstaande vindt U uitvoerig ver
meld in het geïllustreerde prospectus, dat
Uw boekhandelaar U op deze bon verstrekt.
INaam
Plaat»
