Wat onze V.V.V. wilde weten4
Steigerend als een wild paard
»e°Kleine recldinqboot zocht
woelige golven van het
een weg over de
Eierlandse Gat
Wanneer verwelkomde U Uw eerste gast?
Hoeveel buitenlandse gakten logeerden bij U
Welk profijt bracht massaal dagbezoek [concours e.d.J
de Middenstand?
GOED, GOED!,
62e JAARGANG. No. 6287
WOENSDAG 12 JANUARI 1949 62e JAARGANG. No. 6287
TlXELSCHE COURANT
tnM
to
ns
li<
rm
ieri Steigerend als een wild paard komt
de reddingboot van De Cocksdorp
r e aanzetten over het Eierlandse Gat, dat
nu een toonbeeld is geworden van
62« woest geweld: zie hoe die wit gekruin-
hti de koppen in ontembare kracht komen
w^anrollen. Ook tegen de boeg van de
„Jhr. H. J. Ortt", aan boord waarvan
n f\vij een oefentocht mogen meemaken!
Telkens vliegt het water over het vaar-
0 tuigje, dat een hardnekkige strijd voert,
l' fel als een foxterrier.
t d
nf( Naast ons. weggedoken onder het bij de
ulJVliehors opgezette zeildoeken hutje, zit de
'ke drijver Weremeus Buning, o a. de schep
en per van ,,De Ballade van de Boer". ,,En
2$ ie boer, die ploegde voort' Wie weet gaat
le heer Buning straks een ballade ook ma-
en op onze reddingboot ,,De reddingboot.
die ploegde voortSchoon dreigend
hing de wolkenlucht, boven een wijdgesper-
de muil van hongerige monsters (de Gron-
\Y
De heer Buning is van Vlieland af onze
reisgenoot geworden. Hij vertelt ons, dat-ie
een heftige poging heeft willen doen de
titel op zijn naam te krijgen van „Zes wad
deneilanden in één week". Hij heeft vorige
week nl het stoute plan opgevat om onze
waddeneilanden achter elkaar te bezoeken,
winterdag om de sinterklaasfeesten enz. enz
mede te maken. Om te zien ook, hoe de
eilanders zich door de lange winterdagen
en -nachten worstelen, tot de vreugdevolle
Meivuren weer kunnen worden ontstoken.
„Maar ik ben gestrand, ik red het niet
mijn reisgenoot, de heer De Booy, werd
door familie-omstandigheden verhinderd
r'ü
Schipper J. Bakker aan het roer.
J. van Loo, lid der bemanning.
Het plan viel in duigen Ik geef het echter
niet op, zegt de 58-jarige schrijver, volgen
de keer pikken wij alles wat op een eiland
lijkt er bij, het wordt dan meteen een we
reldrecord, zie je."
Weremeus Buning steekt zijn pijp op,
tenminste, hij doet een ernstige poging de
vlam in de tabak te krijgen, maar een
nieuwe scheut water komt sproeiend over
en slaat de vlam weer uit Ik zit daar ook
niet al te best. merk ik na enige tijd, als er
water langs mijn onderlijf komt kriebelen
De heer Remmers, lid van de commissie,
heeft zijn hed naast schipper Jan Bakker
Gzn. gezocht. Hij kan de vijand, dat wie
lende. woedende, kokende water goed in
de gaten houden maar op eenmaal lukt
hem dat niet meer, als een reeds laag han
gende zon door de weggeslagen wolken
breekt en fel priemend, met vals licht als
in het voorjaar, de zeeën afzoekt, die boot
daar ontdekt en de schipper en zijn mak
kers scherp op de ogen valt. Er komt een
vreemd, schilderachtig licht op de gele
oliepakken. Het brede gezicht van de schip
per lijkt nu eens zo rood, maar ook eens
zo onverveerd doet zijn figuur nu aan. Ah,
daar staat hij. als een echte zeeheld. Een
zeeridder. Die moet hard zijn, als staal, on
verschrokken Zo en niet anders, want als
hij dit kokende gedoe rondom nog maar
een pruts zeetje vindt (terwijl wij ons met
twee handen aan een stang vasthouden!!
welk een moed beheerst hem dan. wan
neer s nachts bij vliegende storm mensen
levens in dodelijk gevaar verkeren en hij
er zonder dralen op uit moet Toch ligt er
ook een zachte glans op zijn gelaat
Echt oefenweer.
„Moet je met die reddingboot mee?'
vroeg men ons, toen wij in De Cocksdorp
naar de zwiepende boomtakken keken,
geloof maar. dat het ruw wordt, vanmor
gen was het nog mooi. stil weerr
Ach, hadden wij het beter kunnen
treffen? Eens, tien jaar geleden hebben
In 1948 zijn de motorreddinqboten
der N.- en Z.-Hollandse Redding
Mij. 76 maal uitgevaren om assis
tentie te verlenen aan schepen,
vaartuigen en vliegtuigen, die zich
in moeilijkheden bevonden. Deze
waren van Amerikaanse, Belgi
sche, DeenseDuitse, Engelse, Fin
se, Nederlandse, Noorse, Poolse
en Zweedse nationaliteit.
Gered werden 74 schipbreuke
lingen, t.w. 43 Nederlanders, 23
Denen, 6 Belgen en 2 Duitsers,
waardoor het aantal door de N.Z.
H.R.M. geredde schipbreukelingen
is gestegen tot 7235.
De vloot werd in 1948 uitge
breid met de motor reddingboot
,,K. F. Sluys", thans gestation-
rieerd te Enkhuizenterwijl twee
waterdichte reddingboottractoren,
de „Zeeolifant" en Zeekoewer
den aangekocht, resp. voor de
stations Zandvoort en DE COCKS
DORP. De motorstrandredding-
boot „Baron van Kattendijke" be
vindt zich in aanbouw.
De vloot bestaat thans uit 23
motorreddingboten, 7 roeiredding-
boten en vletten, verdeeld over 23
stations.
rustig een partijtje kunnen schaken, op
een normaal bord. Wij keken elkaar
eens aan en schaamden ons. Maar,
ja, de boot gaat nu eenmaal iedere
maand de zee op, weer of geen weer.
Nu krijgen wij tenminste waar voor ons
geld Wij rijden in fikse vaart naar het huis
van de heer Van Hoorn de opzichter van
de Eierlandse polder, die nu ook eens van
zeer nabij kennis wil gaan maken met wa
teren boven de Gronden van het Eierlandse
Gat. die zijn polder belagen. Die de na
tuurlijke kustverdediging zo hevig te lijf zijn
gegaan, dat men er met man en macht op
(Clichée V.V.V Texel)
wij een tocht meegemaakt op.een bran
dend hete zomerdag, het was wat de
Texelaars noemen „eendenkukeltjes-
weer". De verslaggever van de „Hel-
derse Courant", Anthonie van Kampen,
zat bijna te doezelen in het zonnetje en
de zeehonden lagen lekker een uiltje te
knappen op de banken. Wij hadden
Zo ging het vroeger,...
uit getrokken is, teneinde de vijand tot
staan te brengen achter onneembare stel-
lingen
Cor Dros heeft de grote deuren van het
reddingboothuis opengezwaaid en rijdt de
tractor „De Zeekoe" naar buiten, het is
een waterdichte tractor, waarvan er vijf
door de N.Z.H.R.M. in gebruik zijn Met
gemak sleept hij de reddingboot, staande op
rupsbanden, naar buiten Regelrecht naar
de zee De tractor loopt het water in, draait
en zwenkt. De schipper kruipt al vast aan
boord, zo ook de motordrijver, Harm Nie-
boer In een oogwenk is de boot van de
wagen gegleden en daar ligt-ie al keurig
gelartceerd op de golven. Wij stappen aan
boord en varen meteen weg Dit gaat alle
maal zo veel vlugger dan vroeger. Toen
je de boot nog met paardentractie te water
moest laten, toen je nog op roeiers was aan
gewezen Er zijn nu bijna geen goede ge
oefende roeiers meer, verklaarde de heer
De Booy, het wordt tijd, dat De Koog ook
een motor reddingboot krijgt Eigenlijk heb
ben wij er al een voor haar nl. de „Alba
tros". die destijds werd geschonken door
een landgenoot, die haar het liefst in De
Koog gestationneerd zag. Maar wij heb
ben nog geen wagen, geen tractor en geen
boothuis Het zal nog wel jaren duren eer
ook De Koog zo goed is uitgerust als De
Cocksdorp. De Krim is opgeheven Moe
ten wij daar zijn, dan rijden we er vlug
heen."
„Deze redingboot heeft een benzinemotor
van 26 pk In de „Joan Hodshondie thans
nog in Zantvoort ligt. wordt een diesel
motor van 55 pk gebouwd, voorheen was
die ook met een benzinemotor uitgerust.
Zeehonden rond de boot.
Wij verlaten Texel, varen eerst enige
honderden meters langs de kust, vlak langs
de kust ja. maar het is daar al meters diep!
Het doel van de heenreis is de steiger van
TESO, althans de plek, waar die zomer
dag is gebouwd. Het gaat voorspoedig, de
motor loopt lekker, wij hebben de wind
achter en dus geen centje pijn Zeehonden
wagen zich vlak bij de boot; dodelijk
nieuwsgierig? Of zijn ze zo schrander te
weten, dat wij geen buksen aan boord heb
ben???
Tussen de grauwe duinen van Vlieland
ontdekt de schipper plotseling een klein,
zwart stipje „Daar komen ze!" Die „ze"
zijn de heren De Booy, de secretaris van
de maatschappij, en de heer Weremeus
Buning redacteur van „Elseviers Week
blad".
Op Vlielandsgrond.
.Nou, mannen, wie wil er aan land?"
vraagt de schipper als wij bij de landings
plaats zijn gekomen (een lange rij boom
takken geeft de route, welke de badgasten
naar het duin moeten volgen, aan). Graag
willen wij even de benen rekken op Vlie
land en gelijk met de chauffeur springen
wij in het water, dat tot kniehoogte tegen
de laarzen opvliegt. Wij komen droog over,
maar als wij omzien, blijkt ons, dat twee
leden van de bemanning ook aan land zijn
gegaan twee Cocksdorpers, die natuurlijk
even moeten buurten en kijken of er niet iets
van hun gading is te vinden op de Hors
althans dit suggereert ons de chauffeur, een
geboren Texelaar ook, die zijn pappenhei
mers wel zal kennen
Dan komen ze. Ja, zie een driewielde-
kar met twee bonken van paarden er voor,
de nekken gekromd, de poten stampen
krachtig in het plies-plas bevloeide strand
Hard gaat het niet
Wij treffen geen verkleumde passagiers
ze hebben zich naaï de omstandigheden
gekleed, afgezien dan van het schoeisel, de
peau de suède-schoenen van de heer
Buning, waarvan hij maar met de grootste
moeite afstand bleek te kunnen doen, toen
men opmerkte dat-ie de laarzen weer aan
moest om droog in de reddingboot te ko
men Maar ei. die laarzen waren aan
de korte kant en ten einde raad hebben de
heer De Booy en uw verslaggever de auteur
maar op hun nek genomen en hem daar
met vereende krachten aan boord ge
hesen
De heer De Booy inspecteert het vaar
tuig en maakte een praatje met zijn man
nen. Hij heeft hart voor de zaak, geen se
cretaris is hij, die zich in zijn kantoor op
sluit en vandaar zijn bevelen geeft. Als hij
half in de gelegenheid is trekt hij er mee
op uit, ook hij moet telkens die zee weer
zien, liefst woest en grommend.
Wij praten over de leden van deze be
manning En dan herinner ik mij weer het
gesprek op de heenreis met de schipper.
.Ik had hier voor de afsluiting van de
Zuiderzee een vissersvaartuig, maar later
liep de vangst hier zo sterk terug, dat ik
bij de boer ben gaan werken en vele an
deren met mij. Ik werk nu al vijftien jaar
op het land. maar ik blijf bij de redding
boot Het is mijn grootste plezier! Ik kan
met pensioen gaan. maar ik wil het nog niet,
nog lang niet.
.Vertelt u eens. hoeveel mensen heeft u
gered?
..Dat weet ik niet. dat zou ik moeten
nakijken
Staat van dienst.
De heer De Booy heeft even zijn archief
opengeslagen en schrijft ons. dat de heer
Bakker in 1919 als roeier werd ingeschre-
ven en dat hij aan 19 pogingen tot redding
deelnam. Hij heeft 28 man mogen he'pen
redden, de reddingen waren: 21-12-19 „Jo-
han', 23-10- 21 „Liesbeth 16-11- 23 „Wil
helm en 19-7-'48 „Sta Sta III" Op de 23
October 1923 is de „Brandaris" van Ter
schelling vergaan. De opvarenden werden
daarop door de reddingboot van De Cocks
dorp gered. De kapitein was zo dankbaar
dat hij ieder jaar e,en brief schreef. Gedu
rende de oorlog hadden wij niets van hem
gehoord Nu kwam er weer post van hem.
Weer moest ik zijn groeten overbrengen
aan schipper Bakker en zijn bemanning."
Dan zijn op deze toch aan boord: A.
Bakker, die 9 man hielp redden. Hij werd
ingeschreven in 1923, deed 17 pogingen tot
redding en de reddingen waren- 16-11-23
..Wilhelm'. 27-12-38 ..Stella" Dan G
Bakker, zoon van de schipper, ingeschreven
in 1935. 4 pogingen tot redding, J. van Loo,
ingeschreven in 1934, 17 pogingen tot red
ding. de reddingen waren: 27-12-,38 „Stel
la". 19-7- 48 ,.S:a S a III' totaal gered 6
en zo gaat het nu:
Cor Dros brengt de reddingboot
naar haar element.
man H Nieboer, ingeschreven in 1935. Hij
nam aan 6 pogingen tot redding deel. de
redding was: 19-7-48 de „S^a Sia III"
twee man gered en H Stolk werd inge
schreven in 1935 Hij nam aan 16 pogingen
tot redding deel, de reddingen waren:
27-12- 38 Stella en 19-7- 48 „Sta Sta III
totaal gered 6 man."
Wij dansen voort over de golven, alles
is tegen de wind. de zon en ten slotte gaat
ook de motor ons nog dwars zitten, keer
op keer moei de motordrijver er bij. Maar
hij loopt ook even vaak weer prachtig, nog
vóór gevolg kan worden gegeven aan het
verzoek van de schipper om het anker uit
-te gooien, teneinde geen weg te verliezen!
Schipper Bakker, nog een klein half
jaartje geduld en je „Hodshon" komt
weer eens zo krachtig terug. Kwam-ie
in Aug. 1945 na die avontuurlijke tocht
volkomen onbruikbaar in Holland aan,
in het voorjaar is-ie weer tot je dienst.
Hopenlijk hebben wij er dan ook weer
een stenen boothuis bij!
Wij weteu dat wij de heer G. W. Os
kamp van onze V.V.V. er geen plezier
mede doen door hem te typeren als een
vurig propagandist, door op te merken,
dat de V.V.V. in hem de juiste man op
de juiste plaats heelt benoemd, door te
vertellen, dat hij voortdurend nieuwe
(propaganda)-plannen uitbroedt, dat zijn
ideeën fris zijn. Toch kunnen wij niet
nalaten hem in enkele woorden onze
hulde te betuigen.
Als wij hem vandaag of morgen tegen
liet lijf lopen en dat risico nemen wij
maar zal hij wel zeggen: „Het is toch
mijn werk!" Zeker, het is zijn werk,
maar toen wij afscheid namen van de Iir.
(ïerritsma, hebben wij ons afgevraagd
of wij Iemand zouden vinden, die de be
langen van onze V.V.V., het grote, voor
ons eiland welhaast het belangrijkste
liehaam, ook op zulk een voorbeeldige
wjjze zou behartigen. Welnu, wéér heeft
de V.V.V. een gelukkige keus mogen
doen. En wij hopen, dat de heer Oskamp
ons eiland nog lang trouw blijft.
Wij hebben hem even opgezocht in
zijn werkkamer. Zijn schrijfmachine
ratelde: „Man, er komen nu dagelijks
vijf lot tien aanvragen binnen en -over
een week of zes krijgen wij er zo'n ne
gentig pei dag. Over zes weken komt
de nieuwe folder, een pracht ding, een
juweeltje. Een oplaag van 80.000, ja
misschien wel 50.000, waarvan 10.000 in
het Engels, 5.000 in het Frans en 5000
in het Duits.
Er komen vee! aanvragen uit België.
Ik ben onlangs in België geweest, hel)
daar contact gelegd en thans krijg ik
beticht, dal 25 man van de Vlaamse toe
ristenbond naar Texel willen komen.
Hoe vind je deze maquette? hij toont
een afbeelding. l)ie staat in de étalage
v an de Cebulo op de Dam, in Amsterdam
dat grote reisbureau. Eerst stond Texel
er niet op, je hebt wel van die Eiland-
conferentie op Ameland gehooid! Kijk
op de voorgrond het strandleven, kinde
ren in de weer met schoppen, een meis
je, dat een zonnebad neemt, vogels in de
lucht, enfin, je ziet het, die maquette-zat
het best doen.
Het aantal aanvragen uit Amsterdam
viert hoogtij. Hier heb ik een brief van
A G. G. Thompson, een belangrijke fi
guur van het Amerikaanse departement
van volksgezondheid Die wil in de buurt
van de vogels een pension hebben, hij
wil waarschijnlijk films opnemen!
Wjj hebben al veel aanvragen uit het
buitenland gehad Jammer, dat de
Texelaars zo weinig van de Engelse
taal weten. De Belgen zijn gek op boot
reizen, ook daaa-om komen ze naar
Texel. Zij gaan veel met de boot Amster
dam-Harderwijk over 't IJselmeer. Wij
hebben besprekingen gehad met direc
ties van grote touringcars-ondernemin
gen als Lissone-Lindeman, Cebuto, en
Pulmann. Zij krijgen ook veel gasten
uit hel buitenland. Marken en Volendam
vinden zi.t afgezaagd worden, zij kijken
uit naar nieuwe attracties en hébben het
oog op Texel. Ik zal todhten voor hen
uitstippelen Zo gaat de heer Oskamp
voort en opeens zegt-ie: Hier heb ik wat
copij voor je, is het geschikt? Corrigeer
het zelf maar, ik heb er geen tijd voor
Adieu!
Het blijkt een epistel te zijn betreffen
de de aan de leden van de V.V.V. ge
zonden enquête-formulieren
Voor de hotels etc. was de vragenlijst
als volgt:
1. Wanneer verwelkomde u uw eerste
gast dit jaar?
2. Was dit eerder of later dan verleden
jaar?
8. Wanneer verliet uw laatste gast uw
bedrijf?
4. Was dit eerder of later dan verladen
jaar?
5 Wat waren de mogelijke oorzaken?
6. Hoeveel dagen bleven uw gasten ge
middeld bij u?
7 Kon u, in uw bedrijf merken, dat het
geld krapper werd?
8. Waaraan was dat te merken?
9. Hoeveel buitenlandse gasten schat
u dit jaar in uw bedrijf gehad te hében
10. Hoe waren deze verdeeld?
11. Waai om kwamen uw gasten op
Texel? (Natuurschoon, zeebadplaats e.d.)
12. Wat interesseerde hen op ons ei
land het meest?
Aan de Middenstandbedrijven werden
de volgende vragen gesteld:
1. Wanneer kon u dit jaar merken, dat
er weer gasten op ons eiland waren?
.2. Was dit naar uw oordeel eerder of
later dan verleden jaar?
3. Kon u in uw bedrijf merken, dat het
geld bij de gasten krapper werd?
4. Was het in uw zaak te merken als
er massaal dagbezoek op Texel was. Bijv
Zangconeours, Congressen e.d.?
5. Vond u de smaak van het gasten-
publiek dit jaar veranderd. (Bedoeld
wordt of Qiun interesse zich dit jaar naar
andere voorwerpen e.d richtte dan vo
rige jaren)?
Het resultaat.
Van de toegezonden formulieren werd
een groot aantal niet ingezonden. Dit
verwijt kan de zakendoende mid
denstand zich wel het ergst aantrekken,
daar over het algemeen de ruinnever-
hurende bedrijven wel aan ons verzoek
voldeden.
Men vergeet nog wel eens, dat het
werk dat de V.V.V. doet, niet zo maar
voor de aardigheid gedaan wordt, maar
zij wil slc-chts werken, om de belangen
van een ieder te behartigen. Nauwkeu
rige gegevens dienen ter besohikking
te staan (dus ter beschikking gesteld
te worden) om daaruit conclusies te
trekken voor de wegen, die het komend
seizoen bewandeld dienen te worden om
er voor zorg te dragen, dat wij weer met
tevredenheid terug kunnen zien op de
voorbije maanden, waar de gasten veel
geld en dus welvaart op ons eiland
brachten.
Als we de enquêteformulieren, inge
stuurd door de Middenstandsbedrijven,
aan een nauwkeurig onderzoek onder
werpen, dan zien we in de eerste plaats,
dat de drukte voor deze bedrijven eerder
dit jaar later dan gelijk met verleden
jaar begon. Dit komt ongeveer uit met
de bevindingen van de Pensionhouders
enz. waar de meningen zeer verdeeld
waren en 40u/o van de ondervraagden
eerder gasten hadden dan verleden jaar,
20°/ü op gelijke datum en de overige
40"i kreeg de gasten later. We kunnen
ons dus wel indenken, dat de Midden
stander van de gasten die eerder kwa
men, niet veel gemerkt hebben.
Over de gehele linie was men hel
eens, dat men duidelijk kon merken, dat
liet geld krapper geworden was. Merk
ten de bedrijven meer, dat goedkopere
zaken werden gekocht, de logiesver-
s trekkende bedrijven zagen de
fooien teruglopen, terwijl de duur
dere wijnsoorten minder gevraagd
werden Ook de duur der va-
canties liep terug. Extra verte
ringen werden ook minder gemaakt.
Dat men weer doorvoed is, liet een sla
ger ons nog eens even weten, want op
de gestelde vraag of de smaak van het
publiek dit jaar gewijzigd was, zette hij
als antwoord: Niet zo vet slager.
Een ander, misschien nog origineler
mens, zette als antwoord achter de
vraag of de smaak van het publick ver
anderd was: Net zo slecht als altijd. De
Middenstanders konden het aan hun be
drijven bijna niet merken, als er mas
saal dagbezoek was (concours e.d.). Er
werden vat prentbriefkaarten en enke
le goedkope souvenirs verkocht.
Massaal dagbezoek bracht enkel voor
deel aan de vervoersondernemingen en
de goedkopere restaurants. Indirect
biengt massaal dagbezoek Texel na
tuurlijk vel voordeel, daar wij van me
ning zijn, dat, wie eenmaal Texel ge
proefd heeft de mond er helemaal vol
van wil hebben.
Eigenaardig, hoe verschillend de da
tums zijn, waarop de eerste gasten bij
de diverse bedrijven komen.
Misschien zouden we uil deze enquête
de conclusie mogen trekken, dat De
Koog toch wel liet allereerst bezocht
wordt. Daar zijn tenminste bedrijven, zo
geeft het enquêteformulier aan, die
reeds in Jan. badgasten hebben. Ook
in Maart en April is er al beweging in
ilit dorp l< zien, terwijl De Cocksdorp
ook al tamelijk vroeg met de badgasten
aanlegt.
Over hel algemeen is men van oor
deel. dat in '48 Pinksteren de vloed van
bezoeken over Texel begon te stromen.
Na de Pinksterdagen trad toen een pe
riode in van minder drukte, docli hoe
(Zie vervolg op pagina 4).
daar praten we niet meer overt
Onbetwist de beste tandpasta
SNEEUWRUIMEN
Burgemeester en Wethouders van de
gemeente Texel vestigen er de aan
dacht op, dat de arbeiders, die over-
bruggings- of vorstverletuitkering ont
vangen. zich bij sneeuwval des morgen*
om 9 uur dienen aan te melden aan de
daartoe voor elk dorp aangewezen plaats
Op die plaats worden eventueel de be-
besöhikbare arbeiders ingedeeld in
ploegen en bij het ruimen van sneeuw
tewerkgesteld, waarvoor een schop dient
te worden medegenomen.
Vonr deze werkzaamheden zijn speci
ale lonen en arbeidsvoorwaarden vast
gesteld
Indien men overbruggings- of vorst
verletuitkering ontvangt en zich niet
aanmeldt op de aangegeven posten,
wordt aangenomen, dat men ander werk
beeft gevonden, zodat de uitkering
wordt stopgezet.
Het vorenstaande is eveneens van
toepassing op die arbeiders, die tegelijk
met het intreden van de sneeuwval
werkloos worden. Ook zij dienen zich
op de aangegeven plaatsen te melden of
verbeuren anders hun recht op een
vorstverlet-uitkering.
Texel, 6 Januari 1949.
Burgem. en Wethouders voornoemd.
Mr. G. D. REHORST, Burgemeester.
P BEEMSTERBOER, SeeretarlB