Cjrocn cZwarts]~exeU 'in het karL,
De K
chone natuur en gastvrije bevolking
maakten Texel tot een geliefd
vacantie-oord
Het fanfarecorps van Den Burg kweet
zich goed van zijn taak
oog amuseerde zich opper
best
i, Hoe het T.E.S.O.-vervoer sinds 1920 toenam
Veel griepgevallen op
Texel
Bont programma o.l.v. Leendert Kuiper
GRIEP
FEBRUARI 1949
WOENSDAG
62e JAARGANG No. 6293
COURANT
mi Uitgave v.h. Fa. Langeveld 6c De Rooy
boekhandel Drukkerij - Bibliotheek
'O&jDen Burg - Texel - Postbus, 11 Tel. 11
on
dé
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Bankrek Rotrerdamschc Bank en Coop Boerenleenb.
Postgiro 65 2. Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar
De VVV „Texel" heeft haar algem.
arvergaderlng gehouden. De belang-
itelllng voor deze meeting was veel te
leln, een echt Texels symptoom., want
iet alleen op de vergaderingen van on-
:e VVV schittert het grootste deel der
den door afwezigheid, ook andere ver.
jden aan die kwaal.
s® De heer H. W. Lap hield een uitvoe
ring openingswoord: „Over de opkomst
eizijn wij lang niet voldaan. Onze ver.
e4elt 656 leden en- ik zie hier vast niet
ajhieer dan 60 personen bijeer,! De afwe-
B'zigheid van de overgrote meerderheid
^Inoge wijzen op het vertrouwen, dal men
^in het bestuur heeft, anderzijds geven
zij de indruk, weinig belangstelling te
ajjh ebben voor de gang van zaken in onze
kjvereniging. Immers worden in deze alg.
vergadering allerhande kwesties be
sproken waarbij iedereen de gelegen-
1 meid heeft om zijn grieven naar voren
te brengen en deze gelijktijdig te toet
sen aan de mening van de overigen
Seizoen 1948, zo vervolgde spr. stemt
ons tot tevredenheid. Als wij de resul-
e laten, die op Texel zijn behaald, met di»
van andere plaatsen aan de Noordzee
vergelijken, dan zien wij dat Texel het
vorig jaar de kroon heeft gespannen!
Dat wij aan de spits staan is ongetwij
feld te danken aan het feit, dat Texel de
vreemdelingen méér te bieden heeft dan
enig ander vacantie-oord; hier vindt dc
bezoeker immers een aaneenschakeling
van schoonheid en voorts schrijf ik liet
n succes toe aan het beleid van de ver.
JJ'die op doelmatige wijze de toeristen, zo-
wel van binnen- als buitenland, belan'g-
stellend maakt voor ons eiland. Zo heb-
1 hen wij er wederom op gewezen, dat
Texel een land is, dat voor het toerisme
zijn gelijke niet vindt. Het klinkt mis-
sehien een beetje chauvinistisch, maar
1 daarmee ben ik nu eenmaal hehebt
1 ik heb trouwens heel wat van de we
reld gezien (de heer Lap heeft jaren-
3 lang als kapitein de wereldzeeën door-
1 kruist) maar ik acht mij zelf gelukki™
dat ik he< schone van het eiland nog
f steeds onvergelijkelijk vind en het de
bezoekers daarom steeds met een warm
hart kan aanbevelen 1
I' Het schone van de Texelse natuur
- zou echter niet genoeg zijn om de be-
zoekers naar het Gouden Boltje te trek-
ken, er zijn nog andere belangrijke fac
toren, nl. de wijze, waarop de Texelse
bevolking de bezoekers tegemoet treedt.
Ook dat maakt, dal wie hier eenmaal
heeft gelogeerd, er gaarne terugkeert
Voorts is een belangrijke factor liet
feit, dat at hoteliers, pensionhouders ed.
het zich tot een grote eer rekenen de
gasteir zo wellevend en goed mogelijk te
behandelen en daardoor de indruk we
ten vast te leggen, dat men op Texel het
goed met de vreemdeling meent,, open
oog heeft voor diens verlangens en al
les in het werlk stelt hem hier helemaal
thuis te doen zijn.
Helaas moet er hier van enkele uit
zonderingen worden gewaagd, Er zijn
„gastheren" geweest, het afgelopen sei-
zoen, die zich te sterk hebben laten lei
den door het materiële voordeel, dat het
toerisme ons brengt. Zij namen nl. meer
gasten onder hun dak dan de gelegen
heid toeliet. Daardoor ontstonden klach
ten. Men lafe zich niet meer verleiden,
want in de eerste plaats schaadt men
zijn eigen pension en verder de naam
van Texel, want de bezoeker gaat maar
al te gauw generaliseren.
1948 was zodanig, dat wij ondanks de
slechte tijd niet-zijn achteruitgegaan, in
het aantal gasten, dat Texel heeft ge
herbergd. De stijging sedert 1920 heeft
zich voortdurend gehandhaafd. De lieer
Van der Vlies heeft ons de volgende ge
gevens 'verschaft over het aantal passa
giers, auto's en fietsen, sedert 1920 dooi
de stoomhootonderneming over de plas
gezet:
Jaar
passagiers
rijwielen
auto's
1926
56000
12900
1921
56200
13700
196
1922
55000
13400
208
1928
60000
13800
286
1924
73000
14800
398
1925
81000
15300
(3)5
1926
86000
15800
904
1927
88000
16100
1315
1928
97Q00
17900
1521
1929
94<X)0
17600
2129
1930
105000
20800
2962
1931
122000
24700
3694
1932
123000
25700
.3779
1933
141000
32300
3803
1934
147000
24600
4068
1935
150000
33200
3764
1936
158000
33200
4339
1937
168000
32300
4940
1938
169000
31000
5881
1939
183000
35000
5956
1946
280000'
45000
11326
1947
342000
58900
10625
1948
361000
79900
107.39
Keilt U heuglijker tafereel dan
het springen door de weide van
levensblije lammeren? Wij heb
ben hun gemekker ai gehoord
en met dit nieuwe geluid komt
straks een nieuwe lente! Heus,
wi) hebben dc meeste kwade da
gen al weer achter de rug. Dal
weten ze ook in on/.e V.V.V.,
die iedere week méér aanvra
gen kan boeken: de snuehere
badgast bespreekt reeds nü!
De laatste drie jaren wordt liet bus-
i ervoer eveneens door TESO onder
houden daarvan zijn de resultaten:
1946 330000 passagiers
1947 453000 passagiers
1948 537000 passagiers
Het groter aantal passagiers van de
boot over 1948 had o.m. als oorzaak hel
groter aantal groepen en het groter ver
voer van zieken (opheffing van zieken
huis) en ander gratis vervoer (scholie-
ren)
Vorig jaar, zo vervolgde de heer Lap
was Texel volgeboekt. Het tekort aan
bedden deed zioh sterk gevoelen. Texel
moet nog veel meer pensiongelegenheid
krijgen Anders moeten er veel te veel
aanvragen worden afgewezen De vraag
zal nog steeds toenemen.
De stroom van bezoekers goed le di
rigeren heeft de administrateur heel
wat hoofdbrekens gekost, hij had een
allesbehalve benijdenswaardige functie!
De heer Gerritsma moest zelf zijn gezin
inschakelen! (De heer Oskamp kan zich
die luxe (nog) niet permiteren-red.).
De heer Oskamp is in de voetsporen
van zijn voorganger getreden. Ook hij
is 'n man, die voortdurend actief is, die
werk zóéki, nieuwe mogelijkheden uit
huil Daardoor is zijn arbeid zich zo
gaan ontwikkelen, dat hij het werk niet
meer alleen af kan, waarom wij genood
zaakt zijn een assistent te benoemen.
Spr. grijpt daarop lerug naar het ver
leden, naar 1920, toon de ver. met een
budget van 1' 200 begon en thans durft
zij het aan een begroting samen te stel
len, waarop een tekort van f1576 do
mineert
Dat tekort moet ergens vandaan ko
men en als heel Texel zich bewust is
van het profijt door de komst van de
bezoekers, zal ieder zijn steentje wel
w illen bijdragen. Wij horen wel eens de
opmerking maken: „Wat heb ik nou
toch aan die vreemdelingen?" Maar
laat ik er op wijzen, dat die 2'/ï milli-
oen over heel Texel gaan rollen, vroe
ger of later! (Waarom zou iedere aan
nemer bv geen lid kunnen zijn hij
bouwt straks weer pensions! redac
tie). Het is voorts altijd beter een rijke
buurman tp hebben dan een arme, zo
merkte dhr Lap op. Daarom kan iedere
Texelaar er op rekenen, dat wij zijn
steun komen vragen. Ik moét mij wel
sterk in lien vergissen als zij zich af
wijzend houden! De VW moet een al
gemene Texelse zaak worden. Weinig
ver. in den lande kunnen aan de onze
tippen!
Als wij op de federatieve vergadering
vertellen, hoe het bij ons toegaat, wor
den ze vaak jaloers en onze administra
teur ontvangt vaak brieven, waarin
wordt gevraagd, hoe wij dit en dat aan
pakken. Wekt uw- buren op tot lidmaat
schap onzer ver., zo besloot spr. zijn
enthousiaste toespraak
Na lezing der uitstekend verzorgde
notulen door dhr Oskamp, bradht dhr
.1. II Briigemann namens de andere le
den van dc controle-commissie (de he
ren D. C. Drijver en A. Daalder) ver
slag uit. De hoeken en andere beschei
den waren in orde bevonden. De veriies-
en winstrekening over '47-'48 gaf een
eindbedrag aan van f 12,769,51 met een
vorlies van f 492,67
I Nov. '47 was het kapitaal f 5,994,91,
1 Nov. '48 f 5.501,52. De heren W. Ziini,
N. de Graaf en F. Kikkert werden be
noemd tot leden van de. nieuwe controle
commissie.
De begroting werd goedgekeurd
Dhr Oskamp bracht, alvorens het
jaarverslag voor te lezen, allen harte
lijk dank voor de hulp hein bij de in
leiding tot zijn werk verleend. Aan zijn
(zie vervolg pag. 4)
Maar in 1918 was het erger
„Het ziet er naar uit, dat de griep op
Texel zich nog gaat uitbreiden, het aan
tal patiënten stijgt nog dagelijks, geluk
kig draagt de ziekte geen-kwaadaardig
karakter, want na een dag of wat is
men meestal weer op de been". Aldus
een onzer doktoren, de beste bron dus,
waaruit wij dit bericht konden putten.
Het is geen Italiaanse griep, zoals in
Terwijl Leendert Kuiper in de artis-
tenkanier van „De Oranjeboom" zijn
sprekende pop Bartje de laatste instruc
ties gaf, klonk vanaf het veilig, afge
sloten podium nu en dan de doffe stoot
van een trompet, die nog even" bijge-
stemd moest worden voor de uitvoering
l'arijs. Voorkomen van de ziekte is be- i i an TexeiS Fanfarecorps, dat zo dade-
ter dan haar te genezen, neemt, u dus
zoveel mogelijk in acht.. De griep heeft
een broertje dood aan de vitamine C en
die kunnen wij bemachtigen dooi- si
naasappelen en citroenen te eten. Ook
de boerenkool is rijk aan vitamine O.
Vele scholen missen een derde van
hun leerlingen en hier en daar is ook
de leerkracht onder de wol gekropen
Maar het onderwijs gaat door en het ge
meentebestuur heeft nog geen stappen
hoeven te doen om de sdholen te slui-
Met MIjNHARDTJES" (cachets)
spoedig weer opgeknapt. Doos 30 cent
ten. Dat is in Nov. 1918 wel gebeurd,
maar toen was het aantal slachtoffers
van de Spaanse griep ook op Texel heel
groot.'t Nut leende toen wegens gevaar
voor besmetting geen hoeken meer uit,
dansclubs braken de cursus af en muzi
kanten lieten het koper in de hoezen.
Neen, dan mogen wij anno 1949 niet
klagen!
lijk in volle glorie zou inzetten. De di
rigent, dhr A. J. Vonk, onderhield zich
nog even met zijn mannen en toen wij
tussen de bedrijven door informeerden,
wat hij er van dacht, kwam prompt het
antwoord: ,,Het zal 'n hele dobber wor
den!"
Dat kon ook niet anders, als je ziet,
hoe sterk 't corps geslonken is, door hit
tere omstandigheden: Acht jongens zit
ten in de tropen! Een ander lid moest
wegens het woningprobleem naar Am
sterdam vertrekken en de eerste piston
blazer, dhr Co Kalis, lag met griep tus
sen de kruiken.
Maar, desniettemin is het best ge
gaan, en de corpsleden, die wisten, dat
er die avond veel van hen zou woiden
gevergd, stonden stuk voor stuk hun
party.
Daar ging het doek op, de zaal zweeg
en met rustige bewegingen liet de diri
gent zijn corps van wal steken. Wij
blikten eens rond over het podium, za
gen de ernstige gezichten, een en al
aandacht en toen ontdekten wij. dat er
drie vaders met hun zoon deel uitmaak-
Landarbeidersbond vierde feest
De griep heeft ook lieel wat bewoners
van De Koog onder de wol gejaagd maar
dat mochl de Landarbeidersbond niet
hinderen en de feestavond, die Zaterdag
in Hotel „De Toekomst" werd gehouden,
is alleszins geslaagd.
Daar onze correspondent ook al door
de griep binnenshuis moest blijven, zijn
wij er op uitgetrokken om De Koog op
de planken te zien.
Dit dorp, dat vlak onder de duinen,
in dc eeuwige bruising van de zee, zo
merdag overstroomd ivordt door toeris
ten, dit dorp lag er die avond in diepe
rust, toen wij er van de Kogei-weg af
liinneiipeddelden. Leeg lagen de straten
en het licht van een lantaarn of uit een
venster hier en daar, deed je de veron
derstelling maken, dat er ook 1111 nog
wel mensen zouden wonen.
Als een schildwacht, trouw op zijn
post, stond daar het dorp. Misschien he
lemaal niet trouw, misschien, stond liet
le dromen of hunkerde 't en telde hoe
veel stormen nog over het duin zouden
komen gieren vóórdat de Texelse boten
de eerste, zéór wijze!, toeristen zouden
brengen, bezoekers die weten.dat Texel
in het prille voorjaar op zijn mooist is!
Tn de zaal van Hotel „De Toekomst",
gaf een accordeonist als ouverture vro
lijke muziek, er was al stemming en
bier en hols vonden reeds vrienden.
Achter de coulissen lekende de grimeur
zijn caricaturen voor de grote klucht!
Een klucht op een vergroot toneel, een
reuze verbetering, waarop De Koog met
de „Duinkanten," recht heefl.
De lieer R. Kieviet opende met een
woord van welkom, waarna dhr W.
Wassenaar een korte toespraak hield,
om vooral de jongeren nog eens te wijzen
op liet, nul van een bond Hij herinner
de er aan wat Troelstra eens van de
arbeiders heeft gezegd tijdens diens be
zoek aan Zeeland: „de arbeiders hebben
niet anders te doen dan bevelen op te vol
gen, ze staan op op bevel, ze werken op
bevel en op een wijze, zoals de werkge
ver bepaalt, ze gaan naar huis op bevel
en Zondags gaan ze in vele gevallen ook
nog op bevel naar de kerk en oud ge
worden gaan ze op bevel naar het ar
menhuis".
De ouderen onder ons kunnen zich
nog wel herinneren, onder welke on
gunstig» omstandigheden de arbeiders
leefden. Vele jongeren zeggen wel eens:
dat die Ir.' zo gek waren om zo te gaan
werken.
Wéét, dat de verre van gunstige
voorwaarden van vroeger het gevolp
waren var- het feit, dat men nog geen
krachtige organisatie kendp. Weet dus
wat de Bond voor ons betekent!
Spr merkte op, dat liet kort geleden
nog een hele toer vyas 0111 ter wille van
ten van 011s corps: dhr Planting» en
zoon, dhr KI. Simt en zonen en dhr Mo
lenaar en zoon! Muzikaliteit krijg je
blijkbaar mee uit de wieg! En wéér pre
zen wij ons gelukkig, dat wij die viool
lessen destijds hebben laten passeren
en tussen de veilige reepjes koper van
de mandoline zijn gaan grijpen, waar de
hele familie geen enkel muzikaal talent
vermocht voort te brengen.
een uitstapje een Zaterdagmiddag vrij
te kii.igen. Nu zijn we zover, dat wij
met de jongeren een week naar Lim
burg kunnen en wie weet maken wii in
de toekomst nog e.ens een reisje naar
Luxemburg of Zwitserland!
Na de capitulatie kon je tamelijk veel
verdienen, maar de Bond zag in, dat 't
uiteraard niet ging, 0111 de lonen op een
bepaald tijdstip, maar dat wij het oog
moesten blijven houden op de sociale
bepalingen Hoge Ionen vallen weg, zo
dra een toestand weer normaal wordt,
maar sociale bepalingen blijven van
kracht: Kortere werktijden, vrije Zater
dagmiddag, vacantia, pensioenregeling,
sueiale w etgeving, (o.a. werd de (1 uur
van recdlt op uitkering ziektewet ver
lengd, de invaliditeitswet verhoogd
De toestand is nog niet ideaal, maar
wij zijn ai een flinke stap vooruit, Wii
hebben nog geen economische medezeg
genschap, maar de landarbeiders
staan vooraan in de rij en aan de mede
zeggenschap wordt door middel van
de Stichting van de Landbouw hard ge
werkt, Uit de voorwaarden waaronder
wij.thans werken, blijkt, dat wij geen
minderwaardige groep arbeiders meer
zijn; welke positip wij straks zullen in
nemen hangt vul. van onszelf af. Zet de
tanden op elkaar en ontwikkel je.
De toespraak ontlokte een spontaan
applaus.
Amusement.
Hierop werd door (le leden van de
bond een klucht in 2 bedrijven opge
voerd, „De Truc van Tinus". Tinus (K.
Bonne) is een goede sul, die zich door
zijn bazige vrouw Bertha (mvr Hintttm-
Smit) maar laat ringeloren en Lien, de
zuster van Bertha (mvr. Maas-Stam)
Piet, de man v. Lien (M.Bttgel), Mietje de
dochter van Piet (Jannie Bonne) zijn
aan deze toestand gewend geraakt. Ti
nus probeert onder het juk uit te ko
men, hij heeft genoeg huishoudelijke
werkzaamheden verricht. Hij gaat
krankzinnigheid simuleren en dat doet-
ie zo goed, dat zijn vrouw in minder
dan geen tijd 111 'n lieftallige echtgenote
is veranderd! Zeer tot vreugde ook van
dokter Vogel (F van Hintum)
Klaas Bonne is een geboren komiek!
Er is gebruld 0111 zijn dwaze capriolen, 1
waarmede hij de grilligste situaties
schiep! Die rol lag lieml Maar ook mvr
Hintum leverde goed spel, vooral toen
zn haar echtgenoot eens flink onder
handen nam door ook te gaan simule
ren De kleinere rollen werden even
eens verdienstelijk weergegeven. Dhr R.
Smit heeft zijn taak als regisseur goed
verstaan, terwijl wü ook nog dp gri
meur. dhr H. C. Prins, een woord van
lof willen brengen.
Tenslotte vertelde Klaas Bonne 011s
nog het verhaal van Roodkapje. Wat
voor een meisje dat is, weten wij alle
maal wel, maar Klaas wist het verhaal
nog veel boeiender te maken. Ook
Daan Bonne kwam nog even acteren o.a.
met „De Koog 111 vier jaargetijden".
Zeer geestig en 'het publiek huldigde
hem dan ook in een hartelijk applaus.
Dhr R Kiewiet wekte in zijn slot
woord de ongeorganiseerden op tot lid
maatschap.
Een zeer geanimeerd bal, waarbij de
Dolomans zioh uitstekend van hun taak
kweten besloot het festijn.
Onze muzikanten zijn steeds actief.
Hierboven zien wij hen tijdens 'n aubade
voor het stadhuis.
Maar de fanfarecorpsen van ons eiland
hebben heel Texel aan zich verplicht en
dat geldt niet in het- minst voor Texels
Fanfarecorps, dat deze avond begon
met de pittig gespeelde Bahiemiars van
Alb. Meijns, welke reeds alle goeds
deed verwachten. Met 24 man mag je
dan niet „dat" kunnen bereiken, mei 24
wilskrachtige leden kun je altijd voor
de dag komen en na deze mars waren
wij er al tan overtuigd, dat men zijn
beste beentje zou voorzetten.
Na Aleestis, fantasie en romantiek,
door J. R v.d. Glas. dat goed voldeed,
kregen wij Cerialis ten gehore, een
prachtige ouverture van F. Jakma, die
nog werkt in de fleur tan zijn jeugd
en wel weet, tvat het publiek verlangt.
De saxofonist Antoon Broekman had de
solo voor zijn rekening genomen en hij
bleek er inderdaad goed voor te zijn
Als dlhr Kalis over een televisie-appa-
ïaat had beschikt, zou hij ziin griep met
een gerust hart over zich hebben laten
uitzieken, want alle leden spanden zich,
ook naar hun uiterlijk te oordelen, ten
zeeiste in. Cerialis zal zerr waarschijn
lijk als vrij nr. op het as. concours
worden geblazen, met Aleestis en Selec
tion uit (le operette De Vogelkoopnian
vail C. Zeiler waren (lit alle drie nieuwe
stukken en eigenlijk mogen wij ook Ma
rie Heiiriëlte, ouverture van L Man-
tagne, er bij noemen, want geen der
tegenwoordige leden heeft dal werk nog
gespeeld.
Zonder Strauss kunnen wii ons een
uitvoering van dit oorps niet voorstel
len en dc selectie walsen, arr. A. J
Maas, gold een zeer geslaagde voortzet
ting van het contact met de grote com
ponist
Mevr. Koorn-Ruis begeleidde de he
ren W. v.d. Berg en P .1 Kobrn (bu
gel) op dt piano in dun uit de opera
Norma van Bellini. Dit ensemble bracht
hel er goed af en daarna oogstten veel
succes dhr en mevr. Craanen (resp. op
viool en piano) 011 dhr KI. Smil (cello)
Zij brachten Jubelsturm, Berceuse deJo-
eelijn en E^jase. Naast de lof voor het
geen het echtpaar Craanen ons bood.
huldigen wij gaarne het spel van dhr
Smit, die niet alleen als saxofonist een
goede kracht van lie! corps is, maar die
ook tot behoorlijke prestaties in staat
bleek op een zo geheel ander instru
ment als de cello.
De heer Vonk had ons, voor de muzi
kanten hun lippen aan het koper zet
ten, gezegd: „Let, nou eens goed op die
selectie uit de Vogeikonpman!" Wij
hebben extra aandacht aan dit stuk ge
schonken en kunnen niet. anders dan
enthousiast te ziin. Dit melodieuze, tot
een ieder sprekende wéék, leent zich bo
vendien zeer goed voor vertolking door
oen fanfarecorps, zo goed als Strauss
ook nooit zal falen. Ook dc ouverture
Joyeuse van Kéler Béla. met v.d. Berg
als solist, werf op voorbeeldige wijze
vertolkt, waarna wjj in The Stars en
Stripes Forever een zeer passend sluit
stuk vonden. Het werd pittig geblazen,
er sprak geestdrift uit, het klankge-
halte viel te roemen en het scheen alsof
het gezelschap wilde zeggen: „Wij ge
ven er nog eentje toe, wü hebben er zin
in want het is best gegaan vanavond!"
Comedianten.
E11 daarop werd liet vrolijke program
ma gehradit: Leendert Kuiper en Qerrit
Plantinga haalden de dolste capriolen
uit met hun stokpaardjes. Wim v.d
■Berg en P. J. Koorn voerden een „Ja
en Neen-drama" op. Gerard Voigt sleep
te dehele zaal mee met 't liedje over een
aller hoofd op hol brengend meiske.
Leendert Kuiper bleek een voortreffe
lijk imitator in dp schets „I11 de poppen-
(zie vervolg pag. 4)