Cjrocn Ttvartsjexeh in het L, Runderen verdringen woldragers Daarom moet C.Z. „Eendracht" gorden uitgebreid Melkaanvoer steeg in één jaar van vijf-tot zevenmillioenkg. Texelse toneelknechten hebben het druk Uitvoeringen volgen elkaar snel op Houtverkoping in de Westermient Aller oog was gericht op het boerengeriefhout Het zware steigerhout werd eens door J. Boon e.a. geplant WOENSDAG 23 FEBRUARI 1949 TEXELSE 62e JAARGANG^No. 6299 COURANT Uitgave v.h. Fa Langeveld Óc De Rooy Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 1 1 Tel 1 l Verschijnt Woensdags en Zaterdags Bankrek Rotterdamsche Bank en Coöp. Boercnleenb. Posrgiro 65 2 Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar ES Op de ledenvergadering van de C. Z. „Eendracht", Donderdag j.l. in Hotel „Texel" gehouden werden belangrijke mededelingen gedaan. Wij noemden reeds de noodzakelijkheid tot uitbrei ding van de fabrieksgebouwen door de steeds stijgende melkaanvoer, die dit boekjaar meer dan z,even mlllioen zal bedragen en derhalve twee mlllioen meer zal bedragen dan die over *47-*48. We geven hier het eerste deel van het verslag en hopen Zaterdag te besluiten: De voorz., dlhr C. Roeper Mzn., heette de 125 aanwezigen hartelijk welkom in het bijzonder de ere-voorz., de heer C. Stoepker. Spr. wierp een terugblik op het afgelopen jaar, verheugde zich over de toename van de rundveestapel, doeh moest tot zijn spijt mededelen, dat het met de uitbreiding van de fabriek niet zo vlot loopt. Het kan nog wel enkele maanden duren, eer aan de plannen tot uitbreiding uitvoering gegeven kan worden! Dit geeft een grote puzzle aan directeur en personeel met het oog op het verwerken van de melk Uitbreiding van de rundveestapel valt ook te bemer ken aan het feit, dat er thans al 15 vee houders zijn. die meer dan 30,00(1 liter melk leveren. Deze mogen bij verkie zingen etc. twee stemmen uitbrengen. Na lezing der notulen door de secre taris, de lieer C'. II. Roeper, werd over gegaan tol ballotage van 18 nieuwe le den. (Wij noemden hen reeds in vorig nummer). Kwaliteit moet worden beloond. Het bestuur had 3 Februari j.l. een brief ontvangen van een lid, dat schreef "wel tevreden te zijn met de in prijs uit gedrukte waardering van het gehalte der melk, maar met de prijs betreffende uitkering van de kwaliteit kon hij zich niet, verenigen. Het verschil van een hal ve et. per liter voor eerste en derde kwaliteit achtte hij veel te weinig, ge zien de werkzaamheden verbonden aan een streven tot opvoering van de kwali teit. Hij schetste, hoe de melk op mo- delwyze gewonnen moet worden: 1 em mer voor de chloor, l emmer om de eer ste stralen op te vangen, 1 emmer om te melken. Enfin, hij kwam uit op 3 minu ten per koe extra. Bij 10 koeien is dat 1 uur per dag. Gesteld op 1 gld. per uur, komt men op 10 ct. per koe Geett die 14 liter per dag, dan wordt dat 70 ct. ar beidsloon per 100 liter. Daar komt bij 70 ct. aan materiaal, in totaal dus f 1,40 per 100 liter Hij stelt voor het verschil in uitbetaling naar kwaliteit op te voe ren tot 10 dt. per liter! Men kreeg de indruk, dat de vergade ring het met de strekking van de brief eens was en daarom zag de voorz. dit als een vingerwijzing, dat er enige veran dering aangebracht moesl worden. En kele leden wilden d» melk. die niet vol deed, terug sturen „Geef dat maar aan het jonge vee!" Gehoopt werd, dat de voorlichting zon medewerken lot verbe tering van de kwaliteit; als het hier schort door verkeerde behandeling en het niet aan het vee zelf ligt kan het niet veel moeite kosten om eerste klas melk te leveren. De voorz. merkte nog op, dat het on danks veel moeite de boer niet altijd direct lukt in de eerste klas te komen De oorzaak daarvan is niet hekend. Dhr Van Leeuwen merkte op, dat het hoen- water op vele bedrijven door bacteriën verontreinigd wordt, 'infectie van het gereedschap is het gevolg. Op diverse stallen zijn de koeien vatbaar voor zgn. drop' of uierontsteking, soms is deze zichtbaar, soms is zij sluimerend. Dit komt nogal eens in de praetjjk voor. „Wij willen medewerken tot opsporing van dit euvel; dit lukt veelal wel". Hierop was hel woord aan de direc teur, dhr Wieringa, die allereerst er op wees, hoe goed de weergoden het in 1948 met de landbouw voor hadden: een zachte winter werd gevolgd door een zeer gunstige zomer, tot welks zegenin gen o.m. een veel hogere melkproductie per dier behoorde. Op de melkrekeniu- gen was dat duidelijk merkbaar. Boekjaar 1947-1948 ontving de fa briek bijna vijf millioen kg melk met een vetgehalte an 3,43 pet. In het nieu we boekjaar tot vandaag de dag is dat reeds 6.381,799 kg met/3,46 pet. vet. Er staat dus nu al vast, dat wij dit boek jaar 7 millioen kg melk zullen verwer ken. Zomer 1948 maakten wij 1000 a 1100 Edammers per dag. En dat met 2 kaas- hakken, die elke dag drie keer per dag moesten worden gébruikt. Wij begon nen gedurende de periode l April t. m. 15 Nov. om 's morgens half vier. en hadden het werk er pas 's avonds om 9 uur op zitten Onze technische installa tie, dus fabriek en inventaris, kon de melk eigenlijk niet venverken en in het pekellokaal en pakhuis zat het soms volkomen vast. Dat heeft veel hoofdbre kens gekost, temeer daar wij een tekort aan geschoold personeel hebben. De ver antwoordelijkheid drukt daardoor op en kele medewenkers. En er komt nóg meer melk. Bij normale weersomstandigheden zal de komende zomer nóg meer melk ver werkt moeten worden. In 1947 zagen wij reeds in, dat de melkproductie met ragse schreden vooruit zou gaan, waar om wij tanks, een koeler, een kaasbak, enz. bestelden, terwijl architect De Boer, te Alkmaar, een plan tot uitbrei ding der gebouwen werd voorgelegd om ontwerptekeningen gereed te maken. Wij hoopten, dat de uitbreiding in April 1949 een feit zou zijn; Maar de feiten leren anders: De apparaten komen wel op tijd, maar het staat vast, dat de ge houwen dan niet klaar zijn, ofschoon wjj de arChiect steeds tot spoed maan den. De definitieve tekeningen zijn rond een half jaar te laat gereed gekomen en thans liggen zij bij de Wederop bouw te Haarlem. Met de nieuwe melk- ontvangst willen w ij 1,90 m. naar voren bouwen, maar dat plan kan de gemeen te niet goedkeuren, zolang Ged. Stalen niet gunstig hebben beslist. Ons plan om in de topinaanden dagelijks 4000 liter melk naar het vasteland te vervoeren, kon wegens terugtrekking van het Be drijfschap voor de Zuivel niet door gaan. Dat is nl niet tot vergoeding van vervoer bereid. Verder overleg met het B Z geeft ons vermoedelijk gelegenheid om de kaas tijdelijk op te jonge leeftijd af te leveren. Zo kan ons pakhuis enigszins worden ontlast. De melkprijs bevredigend. De melkprijs is bevredigend, al stelt het ons teleur, dat de minister het ad vies van het L.E.I. niet wilde opvolgen. Er werd 0,8 ct. afgepingeld en voor het melkjaar Nov. 1948Nov. '49 is een richtprijs aangegeven van 19,5 ct., ?o- merprjjs 16,5 ct. In de warme maanden was het aantal afwijkingen op de reductase soms groot. Het ledcnbeKoek aan de fabriek geeft een goede belangstelling te zien. Reeds 18 autobussen vol dames en heretj be zochten het bedrijf; rog 7 bussen zullen volgen. Ruim 600 personen namen er al een kijkje. Bij de keuringen door het Zuivel Kvvaliteits Bureau (ZKB), van 1 April 194S tot heden werd de boter drie maal 1 plus, negenmaal 1 en driemaal 1 min. gekeurd Kaasmaken is het gehele jaar beter geweest dan het bereiden van boter en consumptiemclk. Daardoor is een flink saldo in onze balans aanwezig. Fabriek"n met exportrecht staan er evenwel gunstiger voor, daar op export en op de overdracht van exportrecht grote winsten worden gemaakt. Expor teurs zijn zij, die dat in de dertiger ja ren ook deden. Alles is gebaseerd op oude rechten. Straks worden die wel ontdooid, maar dan is de room er af. Ik noemde reeds hel tekort aan ge schoold personeel. Men werkt nu een maal niet graag op Zaterdagmiddag en Zondag. (Deze prestatie wordt evenwel dank zü de C O. door zeer gunstige voorwaarden verdisconteerd. Red.) Door aanstelling van een volwaardige kracht op ons kantoor, wordt de achter stand geleidelijk ingehaald. De melk- briel'jes gaan nu steeds Woensdags en Donderdags de deur uit. Door de uitbreiding van de rundvee stapel kan de melk op verschillende rou tes welhaast niet meer op de auto. Me de met liet oog op de nog grotere hoe veelheid melk in de a.s. zomer, is aan schaffing \an nog een auto'gewenst. Wei voor de varkens èn voor de koeien. Vorige zomer produceerden wij meer wei dan kon worden afgenomen, a.s. zo mer komt er weer veel wei. Nu er meer varkeus worden gehouden hopen wij, dat er zoveel mogelijk wei zal worden afgenomen, anders zou dit bijproduct in de riolering moeten vloeien!.... Ook koeien nemen in de zomer graag wei op. 31 Veehouders sloten een verzeke ring by het Onderling' Bnerenverzeke- ringsfonds te Leeuwarden, van welke in stantie wij lid zyn. Is er winst of over schot dan wordt liet verzekerd bedrag by uitkering verhoogd (nu reeds 5 pet.). Vooral jonge boeren dienen dit eens te overdenken. (Slot volgt.) „GEEF ZE VOLLE MELK!" Tijdens de leden vergadering van C.Z. „Eendracht" vroeg de heer W. Vendel het woord inzake de verstrekking van consumptïemelk. Zel den hebben wij een „Volle melk is spreker zoveel ad- goed voor eik, jeclieven horen be- vooral voor de zigen om de hoeda- kleuters!" nigheid van de melk uit te beelden en wij zullen hem Ier wille van de ethiek maar niet gaan citeren Het betoog kwam hierop neer, dat hij zich atvroeg ot de clientèle van de consumptiemelkhandel nog langer van dat. vocht moest drinken. Spreker werd bepaald heftig. „Geef ze volle melk", zo besloot hij. De voorz. van de vergadering zal het wel eens zijn geweest met het betoog (welke boer ziet niet graag, dat zijn bes te product wordt geconsumeerd, in on gekunstelde samenstelling dus, zo goed als een bakker zijn klant liefst de fijn ste banket voorzet), maar hij zag hier geen kans tot verbetering, zolang de re gering de huidige voorschriften hand- haait. De hamer viel, een nieuw punt van de langdurige vergadering werd aange sneden, en. wij slobberen weer ver der van het gestandaardiseerde pro duct, totdat het nuttigen van de echte boerenmelk geen verkwisting meer be tekent en ons land van zijn door bruut geweld toegediende klappen zal zijn hersteld. De avoilden van ontwikkeling en-ol' ontspanning volgen elkander snel op. Voor dit nr. moesten wij de kolommen volproppen met meer dan 10 verslagen Jammer, dat de artikelen daardoor erg moesten worden ingekrompen, want zulks-komt het karakter der bijdragen doorgaans niet ten goede Overigens is er een lichtpuntje bij: „Veel lezen is vermoeiing des vleses", aldus de Predi ker en daarmee troosten wij ons dan maar. U.L.O.-ïeest. De zaai van „Casino" was stampvol, toen de jongens en meisjes van de U.L.O. er hun jaariyksc feestavond gaven. Nu, die belangstelling heb ben ze verdiend, want zowel de to nelisten als de musici hebben zich uitstekend geweerd. „Voel U hier als gasten!" aldus be groette het Hoofd van de school, de hi fi. Steenhuis, de aanwezigen. Spr heette vooral de heer en mevrouw Rehorst welkom, prees de medewerking van de heer Zym (Ons compliment voor de ge vel-illuminatie en de gezellig ingerichte zaal met door indirect licht overstraalde tuiltjes bloemen die hier en daar als neergestrcoid vanuit de vensterbakken gluurden). By voorbaat bracht spreker ook dank aan mevr. Van der Meulen- Flens, die weer haar taak achter de coulissen zou vervullen. En dadelijk daarop hing de toneel knecht in de touwen en zagen wij een „Nou het duurt mij Ie lang!" zegt een landbouwer, die naar de Westermient is gekomen om een partij kloppalen te ko pen en mét wil hij hotel „Bos en Duin" verlaten. Maar een andere gegadigde voor een koop hout trekt 'm aan zijn jas je: „Geef mij dan je briefje!" Nou, daar was natuurlijk niets op tegen. Staatsbosbeheer heeft ten overstaan van Houtvester P. Boodt 18 Febr. j.l. de eerste van de twee houtverkopingen ge houden; de tweede volgt in Maari, de juiste datum wordt nog bekend ge maakt. En Texel zal weer opgaan, naar „Bos en Duin", voor het zestiende jaar! Aan het feit, dat er weer met briefjes moest worden gewerkt, (een ieder kreeg een volgnummer en een der assistenten van de houtvester noemde na een greep in de bus het nummer van de gelukkige op), kon je merken, dat wij nog steeds in een overgangstijd leven iy is het ge bulder van de kanonnen van wereld- oorlog-twee al jarenlang verstomd. Ook werden de kopen er waren er ditmaal 260 tegen vastgestelde pry- zen verkocht. Wie prijsvaststelling sy noniem acht met „hoogst redelijke" pry- zen, slaat de plank mis. want wy verna men, dat er voor een koop, weliswaar de duurste, f94 werd neergelegd. De heer Rutte, Eendrachtpolder, was de liefheb ber. Nou kon je ook voor f2 terecht: branden doet zulk hout in leder geval best en gewis, dat je er nok nog wat aardige bonenstokken uitvist. Het duur ste hout moest f39.- p. kubiek kosten, 't gerieflhout 18, brandhout. 12, terwijl bo nenstokken op 72 ct. per stuk kwamen te staan". „Ik heb uren lopen te schrijven!" merkte een boer uit het Noorden op, „en ik heb nóg niks!" Hij had eerst de kavels, opgeslagen langs de Rozendijk en de Ploeglander- weg hekeken en de nrs genoteerd, die hij goed kon gebruiken. Zo heeft ieder een de kopen eerst grondig beschouwd, maar als je erg laat uit de bus komt, is de kans natuurlijk minder groot, dat je je „eigen" vracht op de wagen 'krijgt! Je vist dan gauw achter het net. Een boer mag dan geen boswachter zyn, ver stand van hout heeft hy genoeg! Er hieven 69 kopen onverkocht. Dit is liet probleem: Het bos wordt al zwaar der, hout van 14, 15 cm. doorsnee kun nen velen niet gebruiken en het boeren geriefhout was er na 50-60 kopen al uit! Er was vry veel vraag naar brandhout, hetgeen men na deze zachte winter niet had verwacht. Er werden ongeveer een evenveel nummers uitgereikt als er ko pen waren, vorig jaar was het aantal nummers (loten) wel wat groter. prijs van het hout lag 15 pet. ho ven die van vorig jaar. Een aannemer kocht vry veel steigerhout. Hij plantte. Natuurlijk was de heer Jn. Boon ook op de verkoping aanwezig, hoeveel heeft hij er al meegemaakt? „In de vorige oorlog verkochten wij al hout!" vertelt hy ons, als wy hem even aanklampen, niet lang, want Boon heeft nog zo het een en ander rond huis te doen, z'n 75 jaar ten spyt. Negen jaar geleden ging hy, na 42 jaar by de „Slaat" te hebbcn_geverkt, met pensioen Boon heeft de eerste bomen helpen planten, samen met wijlen gebroeders Kees en Jaap du Porto. Soms hielp dhr .1 du Porto ook nog wel en toen van de zomer een toerist zijn vreugde te kennen gaf over de aanwezigheid van zoveel bos op het eiland en opzag naar de hoge en zware stam van zo'n 14, 15 meter opgeklommen den, merkte du Porto droogjes op: „Ja en die heb ik hier allemaal heengedragen!" Dat was de mop van de maand voor de mannen van de Staal en waar was het! Boon was al voor de Staat werkzaam eer er nog maar één enkel boompje stond, want wil je planten, dan moet je toch beginnen met goede omstandig heden voor liet groeiproces te waarbor gen, want een den laat zich niet overal wortelen! Zo begonnen ze al in 1895 met het ontwateren van de grond, het aanleggen van wegen en wat er zo al meer aa-i te pas kwam. Denken wy aan de kwekerij! Ook die werd meteen aan gelegd, ten einde zo spoedig mogelijk hout van eigen bodem te kunnen plan ten. Er werd begonnen met geïmpor teerd plantgoed en daarop ging men het bos uitbreiden met materiaal uit. eigen tuin. „Die onivvatering is zeker een enorme klap geweest voor de fauna? De vogels waren zeker zeer gedupeerd?" „Laat je nou niks wijs maken," zegt Boon, ..die sóórten die je toentertijd op Texel zag, zijn en nu ook nog en zijn er minder vogels, dan is heel Texel daar debet aan, nogmaals, hel aantal soorten is heus niet minder". De eerste dennen verschenen in de buurt van de woning, waar Boon nu van zyn levensavond geniet, en wel aan de Okusweg. Het werden daar niet de grootste: „Wy experimenteerden in die dagen nog, want liet naaldhout was iets nieuws voor Texel en op de andere Waddeneilanden was de Staat nog niet aan de slag gegaan. Na een paar jaar wisten wij precies welke soort het 't hes- te deed en onder welke voorwaarden. Daarop trokken wy verder naar 't noor den, in de richting van dp Fonteinsnel en het Heidevlak. Nu zie je daar veel bosvogels en de eend wil er ook graag zyn nest bouwen! Ja, eenden zyn er plenty! Bijzondere eenden hebben wy hier nooit gezien. Over het algemeen is de eendenstand in heel Nederland trouwens a élite ruit gegaan. In het Nat te Vlak het Noordvlak en in het Grote Vlak zie je nog de grutto's de ture luurs, en de kluten, maar die voelen zich natuurlijk het beste thuis op het leuk gezelschap met allerhande mu ziekinstrumenten in de aanslag, die in keurige discipline op een wenk van Dick Bakker plectrums, strijkstok en toetsen in beweging brachten. Zij noem den zich de „The Tremolo Stars" een leuke naam voor een ensemble, dat een bont programma had gekozen van kront jong tot Mozarl. De mandolines err guitaren werden enthousiast betokkeld, en door die klanken dwarrelden de muziek uit ac cordeon (Gerrit Keyser, De Waal» en (Geertje Ellen, Oosterend), piano (Lini Roeper, Spang) en viool (Ada de Lugt). Zy oogstten veel applaus en zo ook liet trio Gerrit Keyser, Dick Bakker (guitaar) en Foek Meindertsma tgui- taar). De nummers waren ingestudeerd o.l,v. meester Brinkershof. De gasten voelden zich hier best thuis en aangevuurd door Gerrit Keyser, die soms ook nog de mondharmonica lussen de lippen nam, zongen zy verschillende keren spontaan mee. „Gezworen Kameraden". Hierna volgde een alleraardigste op voering van „Gezworen Kameraden", 'n blijspel in 4 hedryven en een voorspel door E. .1 M. Terlingen. De dolste ver wikkelingen, pijnlijkste situaties, ge vaarlijkste ondernemingen, en schrik op schrik voor die arme „Domineetje" (Edu- ard van Beek), die door zyn kameraad- landloper-inbreker Danny (Kees Koet zier) in avonturen wordt betrokken, die hem helemaal niet aanstonden. Hoe kwam die Danny er ook bij om de ne gerbediende Alex (Kees Riteco), die hem aanzag voor de verdwenen en doodge waande Diek, zyn meester, in diens me ning te versterken! Maar, enfin, Danny waagt het erop en samen met Domi neetje gaan zij de rol spelen van 'n te ruggekeerde Dick en diens vriend. Eersl gaat dat best en de halfverhon- gerde zwervers voelen zicli vorsten door de uitnemende bediening door Alex en diens vrouw Carolina (Ada Boulogne) maar als dr. Chilton (Michel Binsbergen) een neef \an de doodgewaande Dick, ten tonele versdhynt, krüg je de poppen aan het dansen Die Dr. Chilton is nl belust op de nalatenschap en door het verbranden van hét testament hoopt hij die le bemachtigen. Danny en Domi neetje komen erachter en als Dalin.v Dr Chilton de buit wil betwisten is Leiden in last. En Domineetje. die tel kens uit zijn rol valt, maar er even gauw weer inrolt ook. wou dat-ie maar nooit de hand had gegeven op de be lofte, zijn kameraad gezworen. Wat voor schelmenstreken die Danny ell Do mineetje ook achter de rug hebben, ze worden waarlijk sympathiek als zy het redht ten slotte zijn loop geven en de fraude aan het licht brengen. Kees Koetzier kon hét prachtig ver sieren. Hij bewoog zich vlot en natuur lijk op het toneel, had een uitstekende opvatting van zyn lol en dat kunnen wij ook van Eduard van Beek zeggen: Hy was ook reuze goed op dreef. Miehei Binsbergen lag de rol van Dr. Chilton een geslepen persoon, heel goed. Kees (zie vervolg pag. 4) zilte land. In die vlakken komen de steltlopers ook graag" Ook loofhout. De dennenbossen worden hier en daar onderbroken door alleraardigste groepjes loofhout. Twintig jaar geieden is die aanplant begonnen en wel op plaatsen, waar voordien weiland lag, bv. (in het Botgras en de Oude Kooi, achter du Fonteinsnol. De heer Boon herinnert zicli nog goed de schaarste aan brandhout gedurende de eerste wereldoorlog. „Toen was er heel wat minder brandstof dan in deze oorlog. Wy verkochten toen het dunsel en de zgn boerenpalen (kloppalen) als brandhout, I)e huisgezinnen en de bak kers liepen om het hardst. (Ook in de laatste oorlogstyd was Texel zeer ge haat met zyn bos. Red.). 42 jdar by de Staat! De heer Boun heeft als oudste en eerste arbeider alle boswachters meegemaakt: Min. Van der Kraats Epe,en thans Schol. De heren Van der Kraats en Epe hadden destyds ieder '11 eigen domein, het bestuur was gesplitst in „De Koog" en „De Wester mient", later kreeg de heer Epe het gehele complex onder zich. Van de Westermient tot ver voorbij De Koog blauwen thans de donkere dennen, kilo meters lang, door duin en dal. Jk heb al weer negen jaar pensioen!" zegt de lieer Boon. Daar kan nog wel een hele reeks by komen, want zyn gezondheid laat nog niets te wensen over. En de kleine, tere boompjes van de Sitka's, die al weer als onderbeplanting de lege plaatsen van de zo pas gevelde reuzen hebben ingeno men de Staat houdt van een non-stop- groei-actie - dat kleine grut zal Boon nog wel eens te zien krygen met stammen, de bossen van onze onvolprezen Zuid- Westhoek waardig!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1949 | | pagina 1