Cjrocn \hvartsj~exeh in het harL, Van uitbreidingen T.E.M. kan voorlopig geen sprake zijn Texels Schapenstamboek voorspelt de geregistreerde fokkerij goede toekomst WOENSDAG 13 APRIL 1949 TEXELSE 62e JAARGANG No. 6313 COURANT Uitgave v h Fa l.angeveld Dc Rooy Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 1 1 Tel. 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdag» Bankrek Rotrerdamsche Bank en Coöp. Boerenleenb. Postgiro 65 2. Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar Gemeenteraad kwam bijeen r.De Raad van Commissarissen van de N.V. Texelse Electriciteit Mij. heeft lich tot z'n leedwezen gedrongen, ik mag wel zeggen, gedwongen gezien voorlo- 1- big verdere uitbreiding stop te zetten. l' Hij betreurt dit ten zeerste, maar dit is n In het belang van het bedrijf, gezien de e' tware lasten, die daaraan verbonden 'e zijn. Anderzijds zijn de stroomtarieven iot het uiterste opgevoerd. Deze feiten maken het noodzakelijk om ten opzichte 18 van de uitbreiding voorlopig een af- n wachtende houding aan te nemen, ten- 0 einde de T.E.M. in de gelegenheid te stellen op verhaal te komen en te wach- en tot de omstandigheden het wettigen a aan deze uitbreiding te denken. I. Wij hopen, dat dit zeer spoedig het )t beval zal zijn. Er zal reden tot grote .f blijdschap bestaan als wij binnen korte e. lijd kunnen mededelen, dat wij te pessi- ri mistisch hebben gedacht. Het is mij 'n behoefte namens de Raad van Commis sarissen er ons leedwezen over uit te n spreken, dat de gelegenheid om met de Raad hierover te voren van gedachten ,r te wisselen ontbroken heeft. Wij zaten enigszins in een noodpositie omdat ze kere bestellingen moesten worden ge annuleerd op korte termijn. In de Raad zijn verschillende suggesties naar vo- ren gekomen. De Raad van Commissa- s rissen zal deze nauwkeurig overwegen i- jen u op de hoogte houden met de gang r, van zaken bij de T.E.M." aldus de voorzitter, de heer Mr. G. D Rehorst in de raadsvergadering, welke Vrijdagmiddag werd gehouden. Deze mededeling, welke het karakter droeg van een perscommuniqué, werd gedaan, nadat de Vroedschap van kwart over vier tot kwart voor zeven achter gesloten deuren punt 15 van de agenda had besproken en wel de „uitbreiding der N. V. T.E.M." Wij hebben hier wei- nig aan toe te voegen: wie de finanei- ële zorgen v. d. gemeente kent, en weet, dat dè TEM allesbehalve floreert (de ge meente is enig aandeelhouder), begrijpr, dat op het ogenblik geen andere koers kan worden gevaren, dan die in de kor te verklaring uitgebeeld. Hel is inder daad te betreuren, want het gevolg van een en ander is, dat de eleetrificatie r, van verschillende eilandeüjke „distric- ten" voorshands nog niet verwezenlijkt r, kan worden. Met de voorz. spreken wij de hoop uit, dat de wensen van de TEM if om heel Texel zo spoedig mogelijk van stroom te kunnen voorzien inderdaad binnen afzienbare tijd in vervulling zul len gaan. Ingekomen stukken en mededelingen. Dhr Bruin had beridht van verhinde- ring gezonden. Het raadsbesluit tot ver lenging van de brandverzekeringsbelas ting was door de Kroon goedgekeurd. Een ernstig geval. n Tot leden van de Commissie tot We ring van Schoolverzuim werden he- noenid mej. M. Brouwer (12 stemmen) j en dhrn. H K. Remmers (12), P. B. Rite- co (12) en Jac. Roeper (12), terwijl in de vacature, ontstaan door het overlijden van dhr Jae. Kikkert Nzn. met 11 st. p weid benoemd dhr Jac. de Vries. Eén stem weid uitgebracht op dhr N. Eel- man. Dhr A. Backer vindt de com- j' missie niet aotief genoeg. Een onderwij- zer had zelfs in een ernstig geval geen 1 antwoord van de commissie gekregen, toen hij dit aanhangig had gemaakt. De voorz. merkt op, dat de comm. zelfs vaak vergadert, het laatste jaar zes maal en daarvoor wel 11, 12 maal. Dhr Backer: misschien hebben alleen de ou ders bericht ontvangen van de commis sie. Mej. K. A. Rietsema wordt op haar verzoek eervol ontslag verleend als on derwijzeres aan de o.l. school te Oude- schild en wel met ingang van 1 Juni a.s. wegens haar benoeming te Amsterdam. De eerste oproep voor sollicitanten naar deze functie had weinig succes, waarom opnieuw een oproep is geplaatst Dhr M. J. Kikkert Jnzn. te Den Hoorn wordt met 10 st. benoemd tot bestuurs- 1 lid van de Stichting tot bevordering van het Land- en Tulnbouwonderwijs als opvolger van wijlen dhr A. J. Keijser Op dhr N. J. Kikkert Jaczn. t? Den Hoorn werden 2 st. uitgebracht. Mevr. G. H. D. E. DijhBrans wordt eervol ontslag verleend als regentes van het Alg. Weeshuis. De voorz. richt woor den van erkentelijkheid aan het adres van de aftredende regentes voor hetgeen zij in het belang van het Weeshuis heeft j verridht. Als regenten (-essen) van het Wees huis worden herbenoemd de heren Jac. Bakker Adrzn., Den Burg (9 St.), A. Bakker, Den Burg (10 st mevr. A. M. 1 Keesom-Witte, Den Burg (10 st.). ter- 1 wijl op de heren M. Koom Jzn., J. A. Eehnan en mw. M. Oommandeur-Hin 1 resp. 3, 2 en 2 srt. worden uitgebracht. In de plaats van mw. Dflt-Brans wordt mw T. Dros-Roeper met 11 st benoemd, ter wijl op mw. M. de Beurs-Rab 1 stem wordt uitgebracht Aan dhr G. Michels wordt een pei- ceel bouwterrein verkocht aan de Brink- weg te De Koog, groot 216 m2 voor de som van f864, Dhr W van Heenvaarden een perceel bouwterrein aan de Weverstraat (zijn woonhuis staat er al op!) voor f7, per m2. Het :s groot 134 m2 en bedraagt dus f 938,.f 7,per m2 komt de gemeen te aan de hoge kant voor, doch dit be drag is verschuldigd als onteigenings vergoeding, Het Rijk wilde er geen namelijk geen duit af doen. Voor een brandspuithuls. Van mej. E A. Veeger te A'dam wordt 165 m2 v. eiland gekocht en 214 m2 wa ter te Den Hoorn en wel ten behoeve tan het brandspuithuis, welks bouw bin nenkort zal worden aanbesteed. Door de aankoop van de brandkolk kan de ge meente tevens zorgdragen voor 'n doei- Ireffend onderhoud ervan. Voor de grond werd f 2 per m2 gevraagd, voor het water fl, hetgeen redelijk is. Alzo wordt in totaal voor f544 gekocht. Toen destijds de Kaapweg te De Koog werd verbreed, werd een stuk grond van dhr C. de Marie te Eindhoven b|j die weg getrokken. Thans wil de gemeente overgaan tot ruilen van grond. Dhr de Marie zon dan eigenaar worden van grond gelegen tussen twee zijner per celen. terwijl de gemeente nog weer een strookje grond langs de Dorpsstraat al daar kreeg. De gemeente zou dan resp 100 en 30 m2 in haar bezit krijgen en dhr de Marie 147 m2. Aangezien dhr de Marie inzake grondtransacties ook in onderhandeling is met de Ned. Herv. Iverk te De Koog, werd besloten deze ruil nog aan te houden. Toewijzing van gronden Bij besluit van het College van Alg. Comm. v.d. Wederopbouw van 18 Juli 1948 werd onteigening ten name van de gemeente uitgesproken van een aantal percelen grond, welke zijn vrijgekomen, doordat de daarop gestaan hebbende ge bouwen door oorlogsgeweld werden ver woest. De onteigening had plaats ten behoeve van het wederopbotnvplan voor Den Burg, doch omvat slechts een klein gedeelte van het aantal percelen, dat uiteindelijk onteigend zal moeten wor den. Een aantal precelen werd nl., om de herbouw te bevorderen, spoedshalve eerder onteigend. De onteigeningsvergoeding werd vast gesteld op f 7 per m2. welk bedrag de gemeente aanzienlijk hoog voorkwam „Een door ons hiertegen ingediend pro test heeft echter geen resultaat gehad". Dhr P. Bruin Jzn. werd op een klein hoekje na onteigend het perceel aan de Weverstraat. Betrokkene kan op een 38 m2 na zijn perceel weer toegewezen krij gen. De resterende 38 m2 zijn tezamen met het van (ie erven Petersen afkomsti ge perceel verkocht aan dhr W. v. Heer waarden (zie boven). Door het overnemen van de herbouw- plicht en de onteigeningsvergoeding 's dhr S. de Waard rechtverkrijgende ge worden van dhr C. P. Moojen. Dhr de W wordt de onteigende grond toegewezen „Voorts dient in de Parkstraat een vrij ingrijpende verandering plaats te vinden. Aangezien het perceel van de er ven P. Huizinga te smal is voor het bou wen van een woonhuis en van een aan grenzend perceel geen grond kan wor den afgenomen, dient het bij een ander perceel te worden gevoegd. Door dhr F Zegel Czn. is verzocht de betreffende grond toegewezen te krijgen. Aangezien dhr Zegel inderdaad bouwplannen heefl, bestaat er o.i. geen bezwaar tegen dit verzoek in te willigen. Aan hem wordt 411 m2 bouwterrein toegewezen'', De transacties geven het volgende beeld: Dhr Bruin werd 241 m2 ontei gend voor f1687. Hem werd 203 m2 grond toegewezen voor f1421: dhr S. de Waard werd 208 m2 onteigend voor f 1466. Hem werd ook 208 m2 toegewe zen voor f1421: dhr F. Zegel Ozn. werd 310 m2 onteigend voor f2170. Hem werd 411 m2 toegewezen voor f 2877 Onder dank wordt aanvaard resp I m2 en 23 m2 grond, destijds bij verbre ding van de Kaapweg bij die weg ge trokken. dhr. R. Dalmeijer, welke strook jes door de eigenaar aan de gemeent? worden geschonken (kosten overdracht, voor gemeente). Goed nieuws voor kampeerders. Kampeerrechten. De gemeente wil een progressieve regeling invoeren, hetgeen toe te juichen is. Hieromtrent schreven zij: „In deze gemeente wordt voor de af gifte van een kampeervergunning een redht geheven van f 0,50 per persoon. Hoewel de bestaande regeling in het al gemeen niet onbevredigend heeft ge werkt, zouden wij in het tarief toch gaarne enige wijzigingen zien aange bracht. Het recht van f 0.50. kan in som mige gevallen voor gezinnen min of meer bezwaarlijk worden, speciaal omdat de gezinnen, welke de vacantie kamperende plegen door te brengen, veelal behoren (vervolg pag. 4) DOOR HONDEN VERSCHEURD Donderdag zijn drie schapen van de veehouder Fr Stark door honden aange vallen. Twee van de arme dieren werd- den totaal verscheurd, terwijl het derde schaap zwaar gewond werd. R.K. ONTWIKKELINGSCLUB SLOOT HET SEIZOEN. Als voorz. Merkx op Donderdagavond 7 April in Hotel „De Zwaan" de jaarver gadering der R.K. Ontw. Club opent, zijn ruim 60 pet. der leden aanwezig. Voorz. heet allen hartelijk welkom op deze laatste bijeenkomst in dit seizoen Spr. heeft .bericht van verhindering van 6 personen ontvangen. Hierna worden de notulen van de vo rige vergadering en het jaarverslag door de secr. voorgelezen en onveran derd goedgekeurd. Dan volgt het jaarverslag van de pen tïingm., dat ondanks de grote kosten, welke de ver dit seizoen heeft gemaakt, toch nog met een batig saldo uit de bus komt. De boeken en bescheiden zijn na gehouden controle aecoord bevonden. Gezien de grote kosten, wordt de con tributie voor het volgend seizoen vast gesteld op f 2,60 per jaar. Bestuur. De voorz. dankt de wegens drukke werkzaamheden aftredende peti- ningm., dhr C Witte, voor de wijze, waarop hij zich van zijn taak heeft ge kweten. De voorz., dhr Merkx, wordt herbenoemd en dhr Schreiien wordt ook als bestuurslid gekozen. In de rondvraag wordt voorgesteld in het volgende seizoen lezingen van plm. 10 min. door de leden zelf te laten hou den. Dit was al eens eerder voorgesteld, het bestuur zal een lijst van onderwer pen samenstellen en deze op de ope ningsavond van het nieuwe seizoen overleggen. Voorz. wenst allen een prel- tige vacantie. waarna hij, zoals gebrui kelijk met gebed sluit. Secr STEUNT „HET HOGELAND!" Dinsdag werd in 't gebouw v. Chr. Belangen te Oosterend door de plaatse lijke afd. van „Ons 3-cents-fonds" een Hogelandse filmavond gehouden, die door de vertegenwoordiger der ver. werd geopend. Vertoond werden de boeiende geluidsfilm „Was het zijn schuld alleen?", die op de aanwezigen een diepe indruk maakte en de prachti ge kleurenfilm, getiteld: „Het Hoge landse v.erk in kleuren". Door deze beide uitstekende films, die vervaardigd zijn door „Profilti" en „Po lygoon" werd het reclasserings-, op vcedings- en verzorgingswerk der ver. „Het Hogeland" op een treffende en duidelijke wijze weergegeven. Zij, die deze mooie avond hebben mee gemaakt, weten nu beter dan ooit, welk belangrijk en nuttig werk van Christe lijke Barmhartigheid door „Het Hoge land" wordt verricht. De vertegenwoordiger der ver., dhr C v.d. Wal. Dordrecht, gaf vooraf 'n kort? toelichting op de film en sprak een pro- pagandawoord, waarin hij de aanwezi gen krachtig opwekte het Hogelandse werk te steunen, vooral door lidmaat schap van „Ons 3-Cents-Fonds" voor slechts f0,60 per 3 maanden. Het slot woord werd gesproken door de verte genwoordiger die deze goedgeslaagde avond met dankgebed sloot. UITVOERING MANNENKOOR. Jammer, dat de uitvoering v.h. Chr Mannenkoor te Oosterend op 9 April j 1 samenviel met de lezing van Dr. Re- nout, want anders zou de kerk zeker ge heel bezet zijn geweest. Na het gezamenlijk zingen van Ps. 108 veis 1 en gebed, sprak Ds. de Wolf een kort openingswoord. Een gevarieerd programma volgde. De ver. beschikt over verschillende zeer goede krachten, vooral bij dc bassen. Er waren nog wel enkele symptomen van plankenkoorts, wat niet ernstig genoemd kan worden, als we weten, dat het een jonge ver. ia, met een jonge leider. In de 2e helft vlei echter een verbetering te constateren. De eerste nrs. werden wat voorzichtig voorgedragen, waardoor het bij volkslie deren onmisbare elan nog ontbrak. De nrs. „Hollandse Wind", Avondlied en „Russisch Vesperkoor" kwam goed tot hun recht en hierdoor verwierf het koor- een extra applaus. Het stuk uit de „Deutsche Messe" eis te veel van zijn krachten. Toch werd 't zeer goed gezongen. Jammer, dat het or gel een enkele keer overbodig ingreep bij een vermeende moeilijke modulatie. Het was een geslaagde avond. Ook te orgelsoli van Feike Asma en Cor Kee werden door de organist, dhr J. Bakker, voor zover het kerkorgel het toeliet, mooi vertolkt. De declamatie van dhr J. Daalder was, zoals we dat van hem ge wend zijn: af. In zijn slotwoord sprak Ds. de Wolf de wens uit, meer van dergolijke avon den te mogen meemaken, welke Wens wij ten volle onderstrepn. Ons wordt nog verzodht mede te de len, dat het orgelspel niet de aandacht kreeg, waarop het recht had. Vele aan wezigen schenen dit spel nl. te beschou wen als vulling van de pauze het was echter een intermezzo en behoorde dus wel degelijk bij het geheel NAAR AFRIKA. Vrijdagmiddag om 12 uur vertrekt Kees Graaf met de „Bloemfontein" naar Z. Afrika. Dit soliip ligt in de haven van Antwerpen. Vandaar gaat het eerst naar Southampton (Engeland) 0111 daarop re gelrecht naar Kaapstad te stomen. Uver een dag of twintig kan de Tafelberg in zicht zijn, dan nog twee dagen sporen, (tussen Kaapstad en Pretoria, het eind doel liggen ruim 1000 kilometersl) en Kees kan aan de slag. Er is volop werk in Afriku en wie hem kennen, weten, dat zijn nieuwe baas tevreden over hem zal zijn! Wij wensen ook deze Texelaar veel geluk in zijn nieuwe vaderland! (Zie ver der onder „Boys-nieuws"). GEDIPLOMEERD Geslaagd voor diploma van de R. K. Landbouwwinterschool: Th. Hoogeu- hosch; N. de Wit en H. J. Smit. Van de le naar de 2e klasse zijn over gegaan: A. Hin en G. Bakker. TEXELSE MARKT. Den Burg, 11 April 1949. Aangevoerd 4 koeien f525-f650. 26 biggen 160 tot 1' 75. Voor de levering: 57 n. kalveren. NOG EEN DAMESHANDBALOLUB? Donderdagavond zal in „De Toekomst' een vergadering worden gehouden met liet doel te komen tot oprichting van een dameshandbalclub. Aanvang 8 uur. De Cooksdorp, Den Hoorn en Oosterend' zijn ook al zo'n club rijk. Nu De Koog en1. waar blijven Den Burg, Oudeschild en De Waal? KERKGANGERS OPGELET Met ingang van Goede Vrijdag zal de klok van de Herv. kerk in Oosterend niet meer geluid worden om 10 minuten vóór de aanvang van de kerkdienst, maar 15 minuten, dus een kwartier voor de godsdienstoefening begint! WEEST ER TIJDIG BIJ Nogmaals vestigen wij er de aandacht op, dat er meerdere schapenzjekten zflii te noemen, die bij tijdig ingeroepen vee- artsenijkundige hulp met succes behan deld kunnen worden. Wanneer de2e her stel uitgesloten acht kan het vlees van vele zieke schapen, die tijdig worden geslacht worden goedgekeurd. Ook de vleesvoorziening is hiermede gebaat Hoe Hollebol-probleem werd opgelost Hier volgt het slot van ons artikel over de Texelse markt In de loop der tij den, dat wil brachten naar aanleiding van het afscheid van de heer Goënga als marktmeester: Om de standplaats wordt geloot. Iedere veehouder ontvangt bij aan gifte der lammeren een nummer. Dat is het nr. van het hok. Toen de aanvoeren nog iboven de 6000 lagen, kon men de dieren lang niet op de Groeneplaats al leen bergen, daarom werd de Vismarkt er bijgetrokken en de Binnenburg (hal verwege). Kwam men dan nóg ruimie te kort, dan werd ook de Hollebol Inge schakeld. Die Hollebol stond in een kva_ je reuk: zij lag te ver van de hoofd markt, zodat de kooplieden er naar ver houding minder druk vertegenwoor digd waren, hetgeen bij een lauwe mark; vooral geducht aan de prijzen kon wor den gemerkt. Op de Groeneplaats om ving je gauw een paar kwartjes meer! Daarom trachtten de veehouders he; gunstigste ogenblik uit te kienen, waar op zij aangifte konden doen. Daartoe werd een voorganger gepolst „hoe ver ze waren" en dan hadden ze gauw uitge rekend, wanneer zij het bordes van het raadhuis moesten betreden. Dat gaf vertraging. Daarom werd be sloten voortaan iedere Zaterdagavond 'n verloting te houden. De burgemeester trok het lot dat de verdere nummers bepaalde. Tijdens het burgervaderschap van Mi. A. F. Kamp werd de trekking niet meer door de eerste magistraat verricht, maar wei-d deze plechtigheid door de markt meester en diens assistent voltrokken. Een goede maatregel van dhr Goénga is ook geweest om hij een grotere aan voer dan 5000 lammeren de Hollebol reeds tot marktplaats te bestemmen. Daardoor werd de marlot daar belang rijker, hetgeen zijn gunstige invloed niet miste Winterdag: Beursdag. Tegenwoordig wordt er het hele jaar door markt gehouden, maar het is niet zo lang geleden, dat deze pas in Maart begon en 15 Nov. (scheimarkt) eindigde! Wie thans Maandags over de Groene plaats loopt zal ontdekken, dat de me chanisatie in de landbouw ook het beeld der markt heeft veranderd: allerlei land bouwwerktuigen staan er ten toon ge steld, een firma verschijnt er steeds met een enorme collectie autobanden enz. Ook is er al weer een stalletje verrezm, waaraan men garen en band en wat dies meer zij kan kopen. Als straks de markt drukker wordt en ook meer vrouwen Een lammerenmarkt om streeks 1924. toen dhr Goénga zijn loopbaan als marktmeester begon De ronde strooien hoed is nog nle-t door de Co lumbus der Mode uitge vonden: bijna iedere vee. houder draagt een pet, zoals u ziet. Naast de dame (rechts) een markt- ganger met een zijden petje. Zijn die er nog?. DE TEXELSE MARKT ZESTIG JAAR GELEDEN. Over de markt van 7 October 1839 schrijit de krant: „Wordt de aanvoer van schapen op de wekelijkse markt minder, die van jong rundvee is verben zend groot, 't Zou ons haast de vraag ontlokken, waar al dat vee geplaatst moet worden. De gunstige hooiteelt van dit jaar verleidt zeker velen tot kopen. Er moeien nog al hoge prijzen worden besteed". (Aangevoerd werden: o.a. 49 koeien 1 70-1 150 en 70 kalveren 130-f 67,50). 47 JAAR GELEDEN. In 1902 werden van Texel verscheept 36,413 lammeren, 7843 schapen, 1179 koeien, 477 kalveren, 627 varkens, 82 paarden en 20 veulens. met de schoonmaak achter de rugl van haar belangstelling komen blijk ge ven verrijzen de stalletjes als padde stoelen uil de grond: vorig zomerseiaosa waren er dertien! Vooral na de oorlog I* liet aantal stalletjes toegenomen. De Texelse markt is nog niet zo h«»l erg oud Omstreeks 1870 nam wijlen de lieer Pietei Boon met wijlen de heren Aug. Keijser en W. Keesom het initia tief om ook op Texel markt, te houden. De IIoU. Mij. van Landbouw drong even eens op invoering ervan aan Aanvan kelijk werden op zes Maandagen en zes Donderdagen lammeren-markten gehou den en wel in de tijd van de grootste aanvoer. Die Donderdag had ten doel om de dieren meteen door te zenden nsar Leiden. Dit bleek echter geen groot, suc ces, waarom de Donderdag al na enkele jaren als marktdag werd uitgeschakeld. De Texelse jaarmarkt was veel ouder: „In 1383 werd Texel een vrije jaarmarkt toegestaan, welke gehouden moest wor den '3 dagen vóór, en 3 dagen na St Jan. De plaats van deze markt of ker mis begon aan de Nieuwe Brug en strekte zich vandaar uit tot aan Jaa Schoenmaker". Waar die Nieuwe Brug slond is ons niet bekend, wellicht zul len wij dat straks kunnen lezen in hef eerstdaags ter perse gaande boek over de historie van Texel, waarvoor de heer .1 A v.d. Vlis in de loop der jaren een schat van gegevens heeft verzameld. Besluiten wij niet de heer GoSnga nog vale gelukkige jaren toe te wensen. Mo ge ook hij, eens weer getuigen zijn van een ouwerwetse lammerenaanvoer. Die kans bestaat, waar het rapport van hat Texelse Sehapenstamboek in N-Holland liet geregistreerde fokmateriaal een goe de toekomst voorspelt!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1949 | | pagina 1