9
rocn
in het hart-,
Texelse koeien vierden hun bevrijdingsfeest
Morgens leken het wel uitzinnige bokken
avonds waren zij op volle kracht werkende
melkfabrieken geworden!
Veertig - Vijf en veertig
SproetemP1 U T
De Kermis komt
Ronkende jeeps zullen briesende paarden
vervangen
Maar jolian Kaart blijft johan Kaart
Nieuwe verkeersborden
Jutters annexeerden
nieuw gebied
Morgen gaat de nieuwe dienstregeling in
En 26 Juni komen er nog drie boten bij
HERD AG 14 MEI 1949
TEXELSE
62e JAARGANG No. 6322
COURANT
itgavc v.h. Fa Langeveld De Rooy
oekhandel Drukkerij - Bibliotheek
•en Burg Texel - Postbus 11 Tel 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Baokrek Rotterdamsche Bank en Coöp. Boerenleenb.
Postgiro 65 2 Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar
ig
,s Morgens renden ze nog ais paarden
let kolder in de kop door het weiland,
e maakten sprongen als uitzinnige bok-
en, de een wilde de ander te lijf en de
11leine cowboy moest er met de knuppel
ij om te voorkomen, dat er hoorns wer
en afgerukt.
's Avonds, op die zoele zomeravond,
en halve dag later, was er geen tref-
ander beeld van rust te vinden dan
leze zelfde runderen, die langzaam,
tap voor stap over het groen schreden,
ip volle kracht werkende ruelkfabrie-
en waren geworden, een voorbeeld
oor de omgeving. Van ernst en plichts-
letrachting. Om-mede te werken aan 't
[eluk van iedereen, want melk is goed
'oor elk, niet waar!
,Zo wandelen ze op hun dooie gemik
-ver het veld, waar volop gras stond. Ja
iet is een goed voorjaar, het is ook een
roeg voorjaar en dat gaf de boeren aan-
eidin-g de stallen soms al eind April
-pen te zetten. Als de koeien er vóór 1
lei uit kunnen, is dat voor Texel vroeg.
Wij hebben het 'meegevierd, het feest
an de bevrijding! Een gedenkwaardige
jagen als tvij die koeientaal konden ver-
itaan, zou er een interessant relaas ge-
ilaatst kunnen worden! „Dora" zou wel
fezegd hebben: „Kiend, kiend, wot is Ccn
aar, een handvol dagen bij elkaar (of
(prak daar onze Rijmelaar voor twee en
(en half jaar?). Zo sta je voor de staldeur
jm de winter daar te ontlopen, zo komt
Ie boer je weer verlossen!"
Dat 'het een ware verlossing, een be
vrijdingsfeest is, kan 'ieder bemerken,
lie zo'n in de weide drijverij heeft rnee-
jemaakt.
Wij hadden een seintje gekregen van
ihr W. Keesom, wiens boerderij aan de
Molenstraat te Den Burg ligt. ,.Ik denk,
jat ze er morgen uitgaan!" had hij ge
il iegd
Die „morgen" was het niet bepaald 11
soele lentelucht die de wereld deed oni-
aken. Er woei een vrij krachtige Noor-
j ienwind, de bomen sohudden bedenkelijk
bun kruin en donkere wolkendotten
kwamen nu en d?\ de zon verduisteren.
De boerin vond het helemaal geen
weer, vooral niet voor de kalfkoeien,
J maar de 'boer stohd minder afkerig te-
genover de plannen.
„Kijk, .daar heb je de zon weer, het
zijn maar vlagen. Wat voorspelde De
Bilt?" „Morgen zachter weer, misschien
1 Wat meer bewolking".
„Enfin, als het. maar dróóg blijft!"
s meende een knecht, die al aan het mel-
ken in de weide daolit...
Maar ineens was liet, besluit genomen,
want daar verscheen een eollega-vee-
houder met zijn beesten, zwartbont vee.
Die wartn dus ook deze morgen vrijgela.
en, hij dorst het dus aan, welnu, waar
111 wij dan ook niet? Waarom dan nog
etalmd?
De karavaan passeerde De begeleiders
roegen een waterschep en 'n rol draad
om de kolk te barricaderen).
„Er lopen er al vóór Pasen", zei er zo
inaar een. Dat was de bekende druppel,
waarop wü hadden gewacht...
Dansende koeien
De staldeur werd geopend, de koeien
stonden rustig te kanwen of te herkau
wen (hier spreekt een leek, weet u). De
veehouder en zijn assistenten knoopten
de touwen van de staarten. Vakkundig
waren zij in de pluim gevlochten. U weet
waarom de staart is vastgebonden: gaat
;cen koe liggen dan zakt. de staart allicht
iin de groep, het touw houdt de staart op
doch geeft, nog zoveel speling, dat de koe
er de treiterende vliegen mee kan weg
slaan.
Staarten los en de eerste koe los. Een
knecht wierp wat stro in de groep om
liet. de verhuizers wat makkelijker te
maken. Stap, stap alles moet weer
wennen kwam de koe er aan, de stal
deur door, het erf open vervolgens via
het landhekje naar de weide, die vlak
achter de boerderij lag.
Die koe wist niet In wat voor wereld
zil leefde. Ze drong zich plots ivat die
per met de borst tegen de aarde, wierp
't achterlijf hoog op, ging eaprlolerend
door het iand. Een land vol lekker, el-
Dit artikel hoort in het kader van
de zuivelbereiding on Texel. Ei
genlijk had de melkerii allereerst
moeten worden besproken, en het
melkophalen daarna om vervol
gens de zuivelbereiding in ogen
schouw te nemen, maarhet
was niet onze schuld, dat de heer
A. Slegh „vroegtijdig" jubileerde,
welk heugelijk feit ons aanleiding
gaf de melkophaaldienst reeds te
beschrijven.
Hier starten wij dan met koeien,
die wij veel succes toewensen in
de prille wei!
witrijk gras, doorsprengd met made
liefjes. Gras om zo in tc happen, of op
z'n koe's er zo je tong om heen te slaan
en smakelijk te gaan kauwen, te gaan
schrokken tot je maag het niet meer ver
werken kon. Maar nee, dat plan kwaoi
niet bij haar op. En bij de volgende koe
nog veel minder, nee, die wilde meteen
gaan stoelen. Daar kwamen nog meer
koeien bij, een hele troep, wel twintig en
allemaal sprongen ze als dol door de
weide.
Sommige wilden echt ruw gaan doen,
niet om blokken te maken enkel uit gek
kigheid. Maar de veehouder on zijn staf
kwamen telkens tussenbeide als er twee
een schijngevecht begonnen, elkaar in dr
'hoorns zaten, want laat je de dieren 'hu:i
gang gaan, dan zou er wel eens een
hoorn kunnen sneuvelen. Een half uur
renden ze daar heen en weer, stonden
plotseling met een ruk stil als ze ie's
geks in het vizier kregen.
Toen ging het landhek aan de andere
kant van de weide open en de grote reis
van wel driehonderd meter begon I
Kent u dat geluid?
„Zing, zing" .Kent u dat geluld? Ja,
wij op Texel wel! Maar u stedeling, heeft
11 gehoord het vallen van de eerste stra
len melk in de lege emmer? „Zing, zing"
met vaardige hand drukte de veehouder
de melk uit de spenen en de koe \011d 't
best. De koe weet niet beter.
In tien minuten melk je een koe leeg.
Een koe, die voor het eerst gekalfd
heeft, geeft plra. 20 liter per dag, dus
's morgens en 's avonds een flinke em
mer vol! Schatten wij de melkgift over
het hele jaar op 4500 liter- en het vetge
halte op 3,5 pot., dan levert zo'n enkele
koe bijna 160 pond boter per jaar! De
oudere koe geeft na het kalven wel 30
titer melk per dag, tenminste, de aller
beste. Gemiddeld komt de productie op
een 25 liter. Dit zijn dan cijfers, dia
betrekking hebben op de zomermaanden,
want winterdag daalt de productie aan
merkelijk: 4-5 maanden voor het kalve
ren zakt de melkgift. belangrijk af, tot 2
maanden voor het kalven een minimum
is bereikt van 5-8 titer, soms nog min
der.
De Meimaand is de besta maand, dan
is de kwaliteit van het gras het beste, in
Juli daalt deze aanmerkelijk, waarop in
Aug. als het regenen wil weer een
prima wei kan worden verwacht. Het
zgn. nagras kan van zulk een goed ge
halte zijn, 'dat Augustus wel eens de 2e
Meimaand wordt genoemd.
De eerste 3, 4, 5 dag-en, dus op z'n
hoogst gedurende een kleine week, voert
de boer er wat 'hooi bij, opdat de koeien-
maag door het zeer eiwitrijke voedsel ('t
jortge gras) niet van streek raakt. Dat
hooi lusten z.ij wel en thans is er nog
volop, want 1948 gaf een beste op
brengst. Er zijn op de boerderijen ook
nog bieten, maar dat product, „nemen"
de runderen niet meer, nu hun tong
door het heerlijke gras is verwend.
„Heeft iedere koe een naam?" wilden
wij nog weten.
„Sinds de meükeontrole is ingesteld
wel! Daar ziet u Ada I en naast haal
baar dochter Ada II, de hele stam wordt
Ada genoemd. Dat kan een flinke serie
worden. Gebr. Ruijter staan op de Stam-
boeiklijst met nrs. tot in de 601"
„Zing, zing", de melk straalt in de em
mer. T.b.c.-vrjje melk. Een prachtige re
clame voor het eiland, ten opzichte van 't
toeristenverkeer. De veehouder-pension
houder kan nu adverteren „Brengt uw
vacantic door op onze boerderij en doet u
te goed aan de gezondheid en kracht ge
vende melk van mijn tbc-vrjje runder-
stapcl!"
Lezers, hebt ge deze week ook
Aan de tiende Mei gedacht?
Aan het leed, dat op die datum
Over Holland werd gebracht?
Als het ons niet zélf geraakt heelt
Dan vergeten wij zo gauw,
Denkt men niet meer aan de tranen.
Aan het leed en aan de rouw.
Och, zo'n vierde Meidag wil men
Er wel even stil bij staan.
En dan valt er van emotie
Mogelijk ook nog wel een traan.
Doch als 't daarbij blijft, m'n vrienden.
Is die hele stille tocht.
Niet veel meer dan een vertoning.
Die gerust verdwijnen mocht.
Zij, die voor ons zijn gevallen
Vragen niet slechts om een traan,
Maar wat ol er voor hun vrouiven
En hun kinderen wordt gedaan.
Daarom, dat ook thans de Stichting
„VeertigVijf en veertig" vraagt,
Ot ge met de daad de noden
Van die nabestaanden draagt.
Schenkt haar daarom nu uw gave,
Of wordt vast' contribuant,
Toont het waard te zijn te leven,
In 't door hen bevrijde land.
HUIB DE RIJMELAAR.
„HET BEGON IN EEN GRACHT".
De R.K. Toneelvereniging „St. Jan"
hoopt morgenavond in „Casino" voor het
voetlicht, te brengen „Het begon in een
graaht", een blijspel in drie bedrijven
door Wim Dumont.
Onder de figuren die ons zullen bezig
houden naar wij mogen aannemen,
zéér aangenaam treffen wij de naam
Frederik Katoen, een vrijgezel-boekhou
der. „Het geval speelt op de kamer van
Katoen in het pension van Juffrouw Ap
pelmans", aldus het programma. Een
zeer voorname rol zal wel zijn wegge
legd voor Melita, de dóchter van De
Bock van Waayenberg, Frederik's pa
troon. „Willem Zorgvliet" zal ook wei
het een en ander te vertellen hebben, hij
is de vriend van Frederik.
Dat die twee, geassisteerd door de ove
rigen, in staat zullen zijn onze zorgen
die avond heel ver weg te laten vlieden,
hopen wij van harte!
BURGERWEESHUIS TE ALKMAAR
ZAL GESTICHTSVERPLEGING
OPHEFFEN.
Daar het Burgerweeshuis te Alkmaar
nog slechts vier wezen telt, is besloten de
gestichtsverpleging op te heffen en de
vader en moeder op wachtgeld te stellen.
Een vrijgekomen perceel zal aan dit
echtpaar worden verhuurd en de wezen
die er nog zijn, zullen daar in pen don
worden genomen.
In ons vorig nr. meldden wij wat er zo
al op de kermis te koop en te winnen zal
zijn. Wij dachten, dat de jeugd zich wel
vermaken zou. Met die zweefmolen, die
hichtschommel, die jeephaan, die steil-
wand, de eerste drie voor actieve deel
name, de laatste als attractie voor toe
schouwers die eens echt willen huiveren.
Toch dachten wij ook terug aan vroe
ger jaren, toen de échte draaimolen ev
nog was. En wij geloofden niet, dat de
kinderen er met de jeepbaan op vooruit
zouden gaan, wij waren bang, dat de
jeu'gd ontheemd zou worden. Door die
jeeps met (in fantasie) ronkende motoren
die de prachtige paarden moesten vervan
gen. Die fiere paardenkoppen met zwa
re manen in dikke krullen op de welge
vormde hals. Met het leidsel en de stijg
beugels. Zwarte paarden en schimmels.
Wij zagen weer die spiegeltjes, fonke
lend in het donker rode fluweel. En ble
ven er bij. dat. de jeep maar een schj-aie
troost is.
Toen lazen wij, dat met. ingang van 1
Juli de productie van de sigarettenfa-
brieken met 30 pet. wordt verhoogd, zo
dat dan het rantsoen kan worden ver
hoogd met één rantsoen per week.
En verder stond er: zodra de bevoor
rading van de winkels een feit zal zijn
geworden men rekent hierbij op 1
Sept. kan de distributie worden afge
schaft.
Op dat ogenblik durfden wij een heel
erg optimistisch geluid te laten horen en
zeiden in stille eerbied hiep, biep hoera!
Maar een uur later girigen we door een
helemaal van de kook ziinde Meimaand
dag en wéér dreigde de ontevredenheid
ons te overvallen en tot klagen geneigde
stervelingen te maken.
„Miste u niets?"
Toch zijn wij dat niet geworden, want
wij kregen de heer Breeuwer, an „De
Oranjeboom" voor wie dit niet wist
op bezoek. Die had, begrijpen wij nu,
óók geleeen, wat er zo al op de kermis
te beleven zal zijn. En hij van zijn kant
zal hebben gepeinsd: misten ze daar op
de Nieuwe Zijds, herstel in de Parkstraat
niets? Achtten zij de kermis met die „ve
le attracties" af? Zou je, ondanks al die
molens en schiettenten en hiihtsrihom-
mels en hoofden van Jut, tóch niet. op
een bepaald ogenblik weer terugrollen
in de wereld van het strakke gezicht?
„Misten zij geen ensemble van Komedi
anten? Die je van de ene lach in de an
dere zouden laten storten?"
Ja. inderdaad, wij hadden ook aan d?
schouwburg gedacht. En aan het circus
met de clowns, de kunstzinnige clowns
althans, zoals ze in Carré door het zaag
sel sloffen. Maar die schouwburg en dat
circus zouden tóch niet komen! En han
dig barricadeerden wü het gemoed te
gen in voorbereiding zynde heimwee-of-
fensieven. Ook dat behoorde luer tot het
verleden, meenden wij.
Ditmaal hadden wij echter buiten Jo
han Kaart gerekend (een Johan Kaai:,
wiens nazaten misscliien Troef zullen he
ten) want Kaart komt in de kermisroeek
De journalist Anthony van Kampen,
was eens in trieste stemming „De
Kleine Komedie" in Amsterdam binnen
gegaan om verslag te maken van „De
Model-Echtgenoot". Hij dacht er geen
cent wyzer te worden. Dat heeft Johan
Kaart hem in zeker opzicht ook niet kun
nen maken, maar wat de reporter wel is
geworden: gezonder, veel gezonder, im
mers lachen is gezond! Ja en tóch is hij
er blü'kbaar wél wijzer vandaan geko
men, want luj schreef:
Na afloop staat ge dan weer op de
Amstel. Het is koud en het regent. Maar
ge lacht r.óg en ge mymert over het ge
heim des levens, dat u voor een deel is
geopenbaard. Die avond. Door Johan
Kaart.
En hg voegde er nog aan toe: Lezers,
er kan een dag in uw leven komen, dat
ge op aanplakzuilen in uw stad, of dorp
of vlek iets ziet staan over een Model-
Echtgenoot. Met Johan Kaart, Begeef 11
dan schielijk naar de kassa "an het the
ater, of nood-theater, of hok, en zorg,
dat u kaarten krygt. Voor uzelf, uw naas
ten, uw vrienden en vriendinnen. Ge
koopt voor die paar gulden een lawine
aan lach en ge zult leren, die avond, lat
Holland tenminste nog één humorist be
zit, die onweerstaanbaar is en de in dit
land van mist en koeien en regen, mod
der en steile mensen, zeldzame macht be
zit zelfs de meest nurtcse netevreter uit de
plooi te halen en uit z'n tent te lokken.
Dat doet Johan Kaart. Een knappe jon
gen op de Nederlandse planken (waar
men het moet hebben van de Snippen en
de Snappen, de Doodles, de Henriëttes
en de Lou-tjes) die hem dat. nadoet.
U ziet, die Model-Echtgenoot leeft niet
tevergeefs!
Dit stuk nu hoopt „De Oranjeboom" in
de kermisweek te brengen en wel op
slechts één avond en op de volgende
avond zal worden opgevoerd „De Mof",
eveneens een lachsucces van Kaart .-n
zyn staf, die er voor zullen zorgen, dat
wü het lachen niet verleren!
„Heus, Pop, je krügt er last mee, als Je
dat rijwielpad neemt"
De gemeente heeft dezer dagen weJ
45 nieuwe verkeersborden aangebracht
en wel met het opschrift „Rywielpad"
Tot dusver werden de rijwielpaden door
sommige motorryders uitgekozen we
gens de slechte toestand, waarin ba-
paalde parallel lopende wegen verkeer
den. Nu er met bekwame spoed aan da
verbetering van de wegen wordt ge
werkt, hoopt gemeentewerken, dat de
fietspaden enkel voor de stalen roaaen
worden gebruikt.
Ook de ANWB is aotief, want hij t»
bezig met het plaatsen van nieuwe ver
keersborden, het uitbreiden van 't aan
tal paddestoelen en het restaureren van
beschadigde exemplaren.
Voorts vernemen wü, dat de borden
voor de nieuwe straten, de „Dr. Jac. P.
Tlüjssestraat", de „Secretaris Jonker-
straat", de „Houtvester Boodtlaan" en
de „Julianastraat" deze of volgend»
week zullen worden geplaatst.
Het terrein van de jutter strekt zioh
uit van De Cocksdorp tot Den Hoorn.
Enige tilandgenoten annexrerden er
echter ook het gebied by, dat vroegei
door de marine als oefenbasis voor wa
tervliegtuigen werd gebruikt, nl. h«t
vliegveld De Mok. Daar viel wel wat ta
rommelen en 't hoefde niet eens strand
weer te zün! Met alle winden kon je ex
buit verwachten, die lag nl. tussen d»
verwoeste bouwsels. Hü bestond uit hout
en lood.
Op zekere dag kwam de politie daar
speuren. Waar speurde zü niet! Nu Den
Hoorn er zo'n gevaarlüke sinjeur
had gekregen, een dief, die zijn slag
sloeg als de bewoners uit waren, of in
een ander gunstig moment zijn activiteit
ontplooide.
„De" dief werd niet gevonden, maar
geheel succesloos bleef de politie toch
niet en dezer dagen moesten twee Text-
laars, wier familienamen ieder met een
„B" begint, voor de poUtierechter ver
schijn™, verdacht van diefstal van hout
en lood op „De Mok". De eerste jutter
(met een kleine „j") was op heterdaad
betrapt, maar by zyn verdediging be
weerde hij. dat dit hout aan zy'n vader
toebehoorde. Bleef toch over het lood.
De officier eiste f60 of 30 dagen, maar
de politierechter, wellicht gedachtig aan
liet feit, dat het Rük ook vee! van an
nexatie houdt, Verlaagde de strop tot f 20
of 20 dagen.
De andere amateur-sjouwerman wees
er bü zgn verdediging op, dat het hout
ioor het rapen lag. f30 of 15 dagen lull-
de het vonnis.
Morgen, Zondag, begint de nieuwe
dienstregeling. 26 Juni a. s. ondergaat
deze dienst de uitbreiding tengevolge
van het „seizoen", d.wjz. er komen dan
op werkdagen drie boten v.v. bü. We
komen hierop nader terug.
Belangryke verbeteringen zün weer tc
constateren, geregeld wordt de rysnel-
heid opgevoerd alsmede vinden betere
aansluitingen plaats. Met de eerste boot
is men reeds vóór acht uur in de
hoofdstad. Voor Haarlem is overstappen
en wachten in Uitgeest afgelopen, recht
streekse treinen lopen thans vanuit Alk
maar.
De busaansluitingen naar Friesland
zyn veelal nog niet ideaal, doch dit is
niet te vermijden.
Off. dienstregelingen NS (60 ot.) eu
Naeo (15 ot.) zün in ruime mate in da
boekhandel te verkrijgen.
We laten hier de bootdienstcn volgen
met aansluitende treinverbindingen naar
enkele grote steden en de busverbin
ding naar Leeuwarden.
De tekens boven de kolommen beteke
nen alleen op werkdagen, Zondagen of
Maandag.
Aansluitingen van Texel:
We
Zo/Ma
We
Z
We
Van Texel
5,20
6,15
7,45
9,30
11,45
14,40
17,46
Van Den Helder
6,20
7,42
9,11
11,18
13,11
16,14
19,21
Te Alkmaar
7,04
8,23
9,55
12,03
13,55
17,01
20,05
Te Amsterdam
7,57
9,02
10,57
12,57
14,57
17,39
20,57
Te Haarlem
8,15
9,15
11,15
13,15
15,16
18,16
21,15
Te Utrecht
9,08
10,08
11,43
14,08
16,08
18,42
21,43
Te Den Haag
9,01
10,01
12,01
14,01
1'6,01
19,01
22,01
Te Rotterdam
9,27
10,27
12,27
14,27
16,27
19,27
22,27
Te Leeuwarden
9,55
9,55
11,56
13,55
15,55
19,65
22,00
Aansluiting naar TaxaA:
We
Ma
We
Zo
We
We
Van Leeuwarden
7,06
7,05
9,05
13,06
15,05
Van Rotterdam
y
y
6.45
8,45
12,45
15,45
Van Den Haag
y
7,11
9,11
13,11
16,11
Van Utrecht
y
7,41
7,41
9,13
13,13
16,16
Van Haarlem
5,59
7,69
7,69
9,59
13,69
16,59
Van Amsterdam
y
6,13
8,36
8,36
10,13
14,13
17,10
Van Alkmaar
5,17
7,20
9,11
9,11
11,05
15,11
17,52
Naar Texel
6,30
S.30
10,20
10.30
18,—
16,20
19,30
Laatste boot vertrekt Zondags om 19 uur.