Cjroen 'wartsjexehin het
Texelse Courant had onderhoud met nieuwe Raadsleden
130 Texelse scholieren verwierven het
verkeersdiploma
Kees Smit (Eierland) had z'n stikkezak er bij
Last van zenuwen?
WOENSDAG 22 JUNI 1949
TEXELSE
62e JAARGANG No. 6333
COURANT
Uitgave v.h. Fa Langeveid Sc De Rooy
Boekhandel - Drukkerij - Bibliotheek
Den Burg Texel - Postbus 1 1 Tel 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Bankrek Rotrerdamsche Bank en CoÖp. Boerenleenb.
Postgiro 65 2. Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar
„Een vfomv in de raad", zeiden er en
sommigen hadden er op luin wijze p!e
zier van.
Wel, er is niets nieuws onder de zon,
liet verwondert ons zelfs, dat de vroed
schap van ons eiland nog altijd alleen'
en uitsluitend uit mannen heeft, bestaan,
want elders spreken vroinven allang '11
pittig woordje mee en in ons land vei-
söheen het eerste „Pamflet ten beloog.
dat vrouwen behooren deel te hebben
aan de regccrlng" reeds in 1735 bij de
stiohting van de Bataafse Republiek. De
strijd voor het vrouwenkiesrecfbt, .lim
ine theoretisch ingeluid, door Dr. Afs
ta Jacobs practised] ingezet in 1883 door
haar verzoek haar naam te plaatsen op
de kiezerslijsten, behaalde in Nederland
zijn volkomen overwinning in 1920 door
de invoering van de „Wet Marchant",
waardoor 111 de kieswet het woord „man
nelijk" werd geschrapt en dus het alge1
mene, actieve vrouwenkiesrecht voor al
le vertegenwoordigende lidhamen zon
der enig tussenstadium in het lev 01
werd geroepen.
De toekenning van het passieve kies
recht braciht een aantal vtouwen ais
leden binnen de vertegenwoordigende
lichamen, waar zij volgens ook manne
lijke getuigenissen goed werk doen en
levensgebieden In het llvht trekken,
waarop de mannelijke aandacht niet 1 n
zeer was gericht geweest.
Mevr. G. VRIJDAGKeijser
„Vrouw aan boord" luidt naar wij ons
menen te herinneren de titel van een
hoek ontsproten aan het brein van Plet
Bakker, welnu het schip van Staat, par
don het ranke vletje van onze gemeente
raad (rank erhlj tcrwille van de stijl),
dat vletje dobbert vanaf 1 Sept. met een
vrouw aan boord en wel mevr. G. Vrij-
dag-Keijser. die Woensdag Jl. als nr. 2
van de VVD-HJst 210 stemmen ver
wierf. Een Indrukwekkend aantal, een
demonstralie van een rotsvast vertrou
wen In haar figuur, die op Texel geen
onbekende meer Is!
I Immers, zij is secretaresse van het
Rode Kruis, bestuurslid van het Witte
Kruis, voorzitster van de Nivin, viee-
jvoorzitster Noodwet Ouderdoms Voor
ziening cn Consuinentencrediet. „Tk had
op een gegeven moment elf baantjes",
aldus mevr. Vrijdag, die w ii kwamen ge
lukwensen met haar succes. „Of ik nu
bepaald gelukgewenst moet worden.
Maar u komt toch in de raad?"
„Natuurlijk!"
En dan loopt liet gesprek al aardig
vlot en zijn wij het er beiden over -ens,
dat de vrouw op bepaald ter
rein zoveel deskundiger kan ooi-delen
dan de man, enfin, iedereen begrijpt we',
wat wij 'daar bespraken! Mevrouw
Vrijdag aanvaardt de functie met ge
noegen. hoewel zij ervan overtuigd is,
dat de oogst geen dankbaarheid alleen
zal baren
Wel troffen wij haar in een optimis
tisch moment: „De VVD heeft, in het he
le land totnogtoe (deze verkiezingen)
vooruitgang gehoekt, er is trouwens een
verschuiving van links naar rechts
merkbaar, in liet hele land".
„Hoe oud?"
„Ik ben 36".
„Plannen?"
j „Ja".
I Maar welke konden natuurlijk ni.'t zo
een, twee drie aan een krantenman wor
den verleid, je hebt tenslotte grote kans
j dat die het pulhliceert.
Strijdster voor de rechten van de vrou-
Iwen, óók voor de redhten van de vrou
wen, het zit de familie Keijser in h«t
,bloed Wij -herinneren aan het werk jn
deze van wi,jlen mej. Gr. Keijser, tar.te
van ons nieuwe raadslid.
Het is te hopen, dat de heer Joh. Daal
der, die 483 stemmen verwierf, als nr. 1
van de Clhr. Hist. Unie en A. R p.irtij
en voor deze groepen samen met dhr S.
v.d. Vis zitting zal nemen in de ge
meenteraad, het is te hopen, dat hij zich
kan aanpassen, dat hy spoedig kan ac
climatiseren: wij zien thans die aardige
boerderij weei voor ons, een echte
Texelse boerderij met voorhuis en stolp,
niet witte muren en tuimvallen rondom,
vlak onder de Noorderdijk, vlak hij een
allerliefst weeltje (waar heel veel roest
,rust, een doorn in het oog van de schil
der, die daar nu en dan zijn ezel nee-
poot, 'heel lelijk ook in het oog van dhr
Burgemeester Reliorst. de lieer G. Bak
ker en de heer A. de Wilt zorgden er
\oor, dat alles goed reilde en zeilde in't
stembureau in de Nieuivstraut te Itpn
Burg.
Daalder, die niet snapt, waarom de men
sen zoveel rommel te koop zetten....'.
Want. van die vredig gelegen boerderij
met zijn schapen en koeien en paarden
(achter iiet schrikdraad, die avond), van
die idylle naar de gemeenteraad is ee:i
hele stap. Ut' is hel maar fantasie, dat
het kan spoken in de Texelse Wall-
street?
„Ik heb altijd veel voor de politiek
gevoeld", zegt d'lir Daalder, die wij toe
vallig thuis troffen. Je moet hem
treffen in de korte pauze, zo op koppies-
tied! Want hij (heeft liet erg druk. En
nauwelijks was liet onderhoud begonnen
of hij vroeg: „E11 wilt 11 nog meer we
ten?" want hij moest hoognodig weer
weg om te hooien! Maar wij praatten
toen gauv door over de (moeilijke) poli-
t'.ek en toen hadden wij hem.... En
•speelden liet zelfs klaar 0111 hem uit zijn
blauwe kiel te krijgen en in een op-
knappersoverhemd niet 'n das er langs'
Zu ging ons nieuwe gemeenteraadslid op
de kiek, voor zijn boerderij.
„Ik ben in 1905 in Oosterend gebo
ren en daar getogen" (hij is dus 44 jaar
en ook nog jong).
„Ik hen lid van de kiesvereniging „Ne
derland en Oranje", waaruit de groepen
mij gekozen hebben."
De heer Daalder kon nog weinig los
laten over de toekomst, over zijn plan
nen en de onderwerpen, die zijn bijzon
dere aandacht zullen hebben.
Hij woont pas enkele jaren op „Noor-
deiHniurt, een evacuatie, waar de „eigen
lijke" boerderij „Noordwjjk" in 1944 in
vlammen opging.
De lieer Daalder heeft liefde voor zijn
beroep, gaat er in op.
„Landbouw is de hoofdzaak tot nog
toe, maar ik ben van plan om wat land
over te schakelen naai de runderhou-
derij."
Liefde \oor 'het werk, de vrucht van
belangstelling in de eerste plaats. Wij
JO'H. DAALDER
twijfelen niet of het algemeen belang
zal eveneens zijn belangstelling en be
scherming mogen genieten en zien hem
zo gaarne in de raad en lieten ook hem
van haite welkom!
De heer W. Wassenaar stond nummer
acht op de lijst, uitgebracht door de Par
tij van de Arbeid. Hij verwierf echter
195 stemmen en werd in dat opzicht nr 3,
met slechts 3 stemmen minder dan dhr
S. de Waard, echter slechts stemmen
meer dan dhr K. Beumkes, die dus even
eens een ernstig candidaat ls geweest en
vele aanhangers heeft.
De heer W. Wassenaar troffen wij
eveneens toevallig thuis.
„Dit baantje er dus nog maar bij!"
„Maar hij heeft liet eigenlijk al druk
g. noeg", merkt mevr. Wassenaar op, die
vriendelijk en gastvrij, meteen maar een
kop koffie met Texelse koek presen
teert,
„Veel functies in liet openbare leven?'
„Hoef ik ze niet allemaal op te noe
men?"
„De belangrijkste daii!"
„Secretaris van de Tex. Bestuurders
hond, voorz. van de Woningbouwer
vnorz. inn de Federatie van Landarbei-
i ndustrialisatie?
ders, bestuurslid van de Landbouwhuis-
houdsehool, bestuurslid van de Stichting
L. Landbouwschool, secr. Pensioenfunds
in de Landbouw (daaraan zit wel het
meeste werk), correspondent Bureau
Arbeidsrecht".
„U is waarschijnlijk de jongste?"
„Ik ben 36."
„Mevrouw Vrijdag is dus even jong
als 11!"
(Men moet de leeftijd van 23 jaar heli-
ben bereikt om lid van de raad te mo
gen zijn, op 23-j. leeftijd mag men te
rms stemmen Voorheen moest men 25
zijn 0111 te stemmen cn '23 om raadslid te
'zijn, merkwaardig, vindt u niet?)
„Welke plannen heeft u, Wassenaar?"
In I960
„Het be-vol kings accres (le groei der
Texelse bevolking houdt mij vooral
bozig. Ik vraag mij wel eens af, waar al
le Texelaars in 1900 een bestaan moeten
vinden! als dit. eiland dan zo'n 12000
bewoners zal tellen (als de atoom-bom al
die tijd buiten gebruik blijft. Red
De landbouw kan, gezien de mechani
satie eerder minder dan meer mensen
gebruiken. De VVV biedt sledhts tijde
lijk werk. Men kan toch geen groic
groep gedurende zes maanden van het
jaar in de iD.U.W. onderbrengen! Aan
dit probleem dient aller aandacht U
worden besteed.
Hoe vinden wij de oplossing?
Emigratie? (Naar het vaste land van
W. WASSENAAR
Nederland of naar het buitenland?) Of
industrialisatie?
Industrialisatie kan'maar niet zonder
meer worden ingevoerd. Wij moeten re
kening houden met diet eiland als vreem
delinge neen trurn. Rokende schoorstenen
zijn uit den boze. In Egmond, waar do
toerist ook graag mag verblijven, heeft
men bv. een diamantslijperij opgerich:.,
hier zuilen wij dus ook moeten uitzien
naar een indnstrieleven, dat de toeris
ten niet schaadt.
Dan 'hoop ik met succes te mogen
streven naar een snellere, althans vake
re verbinding met Den Helder, opdat
Texelse arbeiders zonder bezwaar werk
kunnen verritih-len in Den Helde: en
omgeving. De huidige toestand is on
gunstig voor deze mensen: zij moeten al
om vijf uur twintig van het eiland mi
hebben dus recht op vroeger „af
zwaaien", maar dat kan tot. conflicten
met de werkgever leiden, waar zij dan
met de boot van 4.20 huistoe zouden
gaan en het werk dus om 4 uur al zou
den moeten verlaten!
Ook 'het woningprobleem iheeft zijn vol
le aandadit.
Hierop namen wij afscheid van dhr
Wassenaar, die in 1930 uit Friesland
naar ons eiland kwam en een goeie
Texelaar werd
4*
De heer R. J. Timmer ontmoetten wij
in zijn kantoor in de Weststraat. Het
kantoor van de L.T.B., waarvan hij se
dert 1925 zaakvoerder is, als opvolger
van dhr Th. R Hin.
„Ik wil werken in het algemeen be
lang, toch weet ik, dat er altijd zullen
zijn, die je zienswijze niet kunnen de
len...." aldus dhr Timmer, die wer-1
gekozen voor de K.V.P., die wederom
met. drie zetels in de raad vertegenwoor
digd /ai zijn. Niemand kan het helpen,
maar wij zeiden zo tijdens het interview
stilletjes het rijmelarijt.je op van d1 man,
R. J. TIMMER
die dichtte: „De wereld is een schouw
toneel, elk speelt zijn rol en krijgt zijn
deel". Misschien kwam dat door Timmer
zelf, die het al evenmin kan helpen, dat
zijn broer Juul Timmer ons zoveel ple
zier heeft gebracht met zijn geestig spel
De tegenwoordige Texelse schooljeugd
heeft er een nleuiv vak bij gekregen:
sinds vorig jaar ontvangen de leerlin
gen van alle scholen verkeersondernljs,
weliswaar slechts een kwartiertje per
week, maar in zo'n kwartiertje kan er
heel wat worden bereikt. Daarvan ge
tuigden ook de examens, die Donderdag
werden afgenomen door de heer Edzus,
propagandist van het Verbond van Vei
lig Verkeer, opperwachtmeester bil de
Rijkspolitie.
Zo was Donderdag 16 Juni een be
langrijke dag voor de jeugd, die van
alle windstreken naar Den Burg was
gestroomd of juister gefietst, want zij
moesten per fiets een route rijden door
Den Burg. Voor de jongens en meisjes
van het stille Jlierland misschien wel 'n
erg drukke stad.
De examens en wat daar allemaal bij
kiwani zou een groot deel van de dag
vergen en toen lvees Smit uit M.-Eier
land als tender eersten z'n stalen ros
stapte, hing zijn stikkezak lustig op zijn
rng te bengelen.
„Meteen d'r maar achteraan", wilde
onze journalistieke neus en daar lag ui
wjj dan achter een jongen uit M.-Eier-
land. Hij zette er een behoorlijke vaart
in: eerst over de Hoilewalsweg (gestart
werd op het plein van de R.K. Sohoo!)
venvolgens Suikerweig tot Molendwars-
straat, Molenstraat, Emmalaan (waar een
prachtig fietspad ligt, maar hij koos
de hoofdweg 1 gr wichtige van de rit
'gedachtig die met minder mooi dek
is bekleed dan het fietspad, maar en
fin....) De I-Iaffelerweg in, Juliapa-
-straat, Wilhelniinalaan. Witte Kruislaan
Kogelstraat, Stenenplaats, Hogerstraat,
G) avenstraat. Weststraat en daar kvram
de R.K. School al weer in zicht.
De candidaat had het er keurig afge
bracht, wij konden althans geen overtre
dingen of verzuimen ontdekken. Die zul
len eventueel wel zijn genoteerd door de
poslen van de Rijkspolitie, die op vijf
plaatsen (soms verdekt) opgesteld ston
den. Die iedere fietser ernstig bekeken
en niet alleen zijn gedragingen volgden,
maar ook een blik wierpen op de vehi-
kels zelf, wat uitkwam hij de puntennn-
tering, die ten overstaan van de heer
Edzus plaats had cn waarbij iedere post
zijn bevindingen rapporteerde. „Ik zag
een sterk verwaarloosd „wit" spatbord".
„Ik trof een defecte bel", enz. Deze dag
weiden d» puntjes dus wel op de „i" ge
zet en dat is goed. De jeugd leeft in een
wereld. waarin jaarlijks duizenden
slachtoffers vallen door verkeersonge
vallen en om dit aantal slachtoffers tot
een minimum te doen beperken, worden
mede deze „verikeerscursussen" gege
ven. Ze zijn dus van liet hoogste belang.
Ook voor Texel, waar ook verscheidene
ernstige ongelukken reeds zijn geschied
in de loop der jaren.
Hel is goed, dat de prilste jeugd
reeds doordrongen wordt van liet grote
belang, dat wij vinden in een verkeer,
dat de voorschriften met de grootste
nauwlettendheid in ariht neemt
Vrijheidsdrang.
Iedere minuut startte een nieuwe exa
minandus en dat ging zo "en heel tijdje
door, want in totaal verschenen er, 126
liefhebbers aan de start, ja liefhebbers,
VERTROKKEN PERSONEl»
Elisabeth C. de Porto v. H 50 naar
Delft, v. Renswoudestraat 38. Fimlte L.
Spraakman v. De Koog 3 n. Meppel. Pa
rallelweg 15. Maaike Tjepkema, v. II 29
n. A'dam, v. Breestraat 57.
TEXELSE MARKT.
Den Burg, 20 Juni 1949. Aangevoerd:
850 lammeren f 28-138 8 koeien f525-
f 700 20 biggen f50-f70. Vbmr de leve
ring 7 n. kalveren.
Mjjnhardt's Zenuwtablecten
helpen U er overheen.
op de planken. En wij dachten, dat de
raad af en toe odk wel een bron van hi
lariteit kan ontwikkelen, maar op een
maal geloofden wij weer in de ernst van
deze wereld, die ten slotte niet voor de
lol is gemaakt en er niet komt zonder
mannen met een vaste wil aan het roer!
Onder die mannen vinden wij zeker dhr
Timmer, en wij niet alleen: „Twintig
jaar geleden höWben ze me ook uitge
nodigd om een zetel te nemen, maar
toen wist ik voldoende weerstand te bie
den."
Nu dhr Timmer 52 jaar is, heeft hij
onderspit moeten, delven, hij is gezwicht.
U ziet liet lezers, ouderdom komt met ge
breken. Niet fair overigens van d K.
VP. om van die omstandigheid gebruik
te maken.
„Maak er geen sensatieartikel van, ais
je dat doet, krijg je van mjj geen com
mentaar straks!" aldus dreigt ons het
nieuwe KVP-lid. Welnu, dan zullen wjj
het hierbij laten, maar niet zonder hem
nog veel succes te hebben toegewenst,
tot heil van het algemeen belang, dat hij
voorstaat!
want al was het geen bijzonder fraai
weer, builen is liet toch altijd nog beier
dan binnen de schoolmuren, zegt het
kinderhart, dat de vrijheidsdrang iedere
dag opnieuw enige keren moet beheer
sen. Ons trof dan ook weer die vreugde
lan de uitbrekende klas, toen meestor
Buisman „ingerukt mars" te kennen gaf
>u de heel gebakerde jeugd naar binten
stormde, juichend en springend.
Op dat moment voelde dhr Edzus de
laatste fietser aan de tand en wel in de
gang van de school. Het meisje moest
o.a. vertellen wat een wit bord met rode
rand te betekenen had, een bord met
oranjeveld en een zwarte lijn erover
heen, een bord met wit veld, rode rand
en uitroepteken er op en een bord met
knipperlicht, ten teken, dat de trein in
aantocht is en gevaar dreigt.
Gevaar, gevaar, gevaar. Daar heb je
het! Kinderen zien geen gevaar, of zij
zien het te laat. Welnu, het frnpper tou-
jours moet hier dan maar de doorslag
geven.
De CoeksdorpAmsterdam.
Treinen rijden hier nog niet, onbe
waakte overwegen liggen hier niet, maar
een en ander heb je aan de vaste wal en
welk kind maakt niet nu en dan een
tocht naar het vaste land? En wie weet,
beleven wij nog eens de opening van de
spoorlijn De L'ooksdor.p-A'dam, waar al
jaar en dag plannen tot het verbin
den van alle waddeneilanden met de vas
te wal bestaan en in ernstige beschou
wing zijn.
130 leerlingen van de hoogste klasse
der lagere scholen van Texel (de o.i.
scholen van De Waal en Oosterend lit—
gezonderd, die die dag een reisje naar
het vasteland maakten) hebben Donder
dag deelgenomen aan het verkeersexa-
men. Na afloop van het examen ont
ving iedere geslaagde (18 sjeesden) een
diploma, dat werd ujtgereilct door dhr
Edzus, en wel nadat burgemeester Re-
horst de kinderen hartelijk had toege
sproken, waarbij hij wees op de noodza
kelijkheid tot het beoefenen van zelfbe
heersing opdat het aantal ongelukken
die voorkomen kunnen worden, inder
daad niet meer plaais zullen hebben.
„Een ogenblik van onbedachtzaamheid,
maakt dat men later jaren schreit!" al
dus de burgemeester, die de geslaagden
hartelijk gelukwenste, waarop de diplo
ma's werden uitgereikt.
Gediplomeerd.
Dhr Edizus zei, dat slechts wenigtn er
in geslaagd waren om geen enkele fout
te maken. 'Dit was dan ook een hele
prestatie en w ie dit prachtige resultaat
hadden behaald en cum lande er door
kwamen, krtgen boven liet diploma een
prachtig speldje van het Verbond. Het
waren Meis Daalder van De Koog, Jan-
nie Bakelaar, Den Burg, Wim Schouten
Eierland, Jaap Berkenibosch, Fred Brll-
cher, Klaas Geus, Kees Moojen, Annie
Zwaan, Annie Daalder, allen uit Den
Burg, l'iet Vlaming, Oosterend, Jan
Burger, De Koog, Arend Witvliet, Ou-
deschild, Dick Lap, Den Hoorn en Mar-
ga Slot, Z -Eierland.
Bij de afwijzingen gaven practisehe
tekortkomingen de doorslag. Een der
deelnemers had wel 14 fouten gemaakt
in zijn schriftelijk werk, er waren er
trouwens meer, die daarin nogal tekort
geschoten waren. De verkeersborden
konden ze over het algemeen uitstekend
herkennen. Op de route op de fiets wer
den door sommigen ook nog fouten ge
maakt, die ze hadden kunnen voorkomen
en zo kwamen sommige geslaagden
nèt met de hakken over de sloot....
„Bas de geleerde regels altijd toe, ook
als je denkl dat er niks aan komt, want
dan komt er juist wel iets aan en. 't
gevolg laat zich raden! Weet, dat er ten
ptattelande verhoudingsgewijs meer on
gelukken gebeuren dan in de grote
stad!" aldus doceerde nog dhr Edzus
die een drukke dag aohter de rug heeft,
maar zijn werk met liefde verricht en al
om de jeugd op dit terrein in de goede
banen tracht le leiden. Na aanschouwing
van dit examen kunnen we zeggen „en
met succes!"
De onderwijzers kunnen eveneens met
voldoening op hun werk terugzien,
noodzakelijk werk, waarvoor de ouders
hen zeker hoogst dankbaar zullen zijn'
Geen vijanden.
De rijkspolitie o.l.v de opperwacht
meester Smit, verleende haar zeer ge
waardeerde medewerking. Zeker zou zij
de oudere Texelaars ook wel eens als
deelnemers aan zo'n verkr-ersoursus
willen zien. „Sommigen stappen des
Maandags vóór een druk kruispunt
maar liever af omdat ze met de rege's
niet op de hoogte zijn en hang zijn voor
een bon!" aldus een der agenten van po
litie. Welnu, leergierige rijders die e°n
overtreding begaan, zullen in de ver
keersagenten geen vijanden ontdekken,
zoals de practij'k bewijst, maar hen leren
kennen als geüniformeerde leden van de
maatschappij, die gaarne goede voor
lichting bieden, opdat het gehele ver
keer daarvan kan profiteren.