Cjroen <2wartsjexels in het harL,
Veehouders van Texel
r
Voor de Wiener Sangerknaben geen
vermakelijkheidsbelasting
O. scholieren organiseerden interessante
paddenstoelententoonstelling
Binnenkort een tentoonstelling van bladeren
Snuif en wrijf
Nieuw Postkantoor
uitsluitend T. B. C.
vrij vee, met wit
certificaat aan te
kopen.
r -f6*
Vandaag begint de kaartverkoop
Er zit muziek in de schapenhouderij I
De inlandse wol is een onmisbare grondstof
De Ned. industrie heeft jaarlijks 15.000.000 kg. wol nodig
TERDAG 22 OCTOBER 1949
17,601
13,03;
Feosl-
00-
EXELSE
63e JAARGANG. No. 6367
COURANT
Texel ItgavT v h. Fa Langevcld De Roojr
a. s. E^handel - Drukkerij - Bibliotheek
'loite- F" Burg TcxclPostbu5 11 Tel i1
n en/
idhui-1
V e r c h i) n Woensdags en Zaterdags
Bankrek Rotterdamsche Bank en Co6p. Boerenleenb,
Postgiro 65 2. Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar
tester
a ris.
r go-
gele-
■elozi-
klcen
ilaat-
r a.s.
ober
ober
ober
ober
i. s.
nen
nen
nen
'ge-
lln fruitmanden, schalen, aardappel
tjes, kistjes, boodschappenmandjes
nog veel meer transportmiddelen
[bben de leerlingen van de Ulo deze
>ek hun paddenstoelen naar de schooi
In het Schildereinde gebracht om
[el te nemen aan de grote
iddenstoelentlentoonste'lling, waarvoor
jenals vorig jaar het initiatief geno-
werd door de heer F. W. R. E.
•inkerhöf. „Maar noem mij niet ei-
mijn collega's hebben eveneens
|regehoipen en eigenlijk gezegd moet
jeugd voorop staan, want. wij hebben
[eer het toezicht uitgeoefend, de rietli
jnen aangegeven".
Ja, de jeugd moet een extra pluim
bben, want met enthousiasme heeft
|j zich van haar taak gekweten. Wel '1.
leerlingen, dus practiseli de hele
Shool, heeft zich ingespannen 0111 »en
groot mogelijke collectie bijeen te
rengen. Van eetbare en oneetbare pad-
kustoelen. Van fraai gekleurde en min-
|er fraai gekleurde. Van grote (zo'n 30
in doorsnee: de zadolzvvam en
leldeknop kleine: de menie zwamme-
Ja, nu is het weer de paddenstoelen-
jd. Nu komen ze als paddenstoelen uil
le grond en overal in de bossen kun je
|e vinden. Als je niets van deze plan-
in afweet, ben je gauw geneigd er een
[chop tegen te geven, maar de leerlin-
ten van deze school (overigens niet de
Jnige school op ons eiland, die de be
langstelling van de jeugd voor de pad
denstoelen vraagt) kent nu al verschei-
lene soorten. Zeker waren op de ten-
[oonstelling een honderd soorten aan-
vezig. De hele gang en entree van de
jchool stonden vol.
De heer burgemeester Rehorst en
ïchtgenotö gaven eveneens van hun be
langstelling. Ook vele ouder3 kwamen
sens een kijkje nemen. Zij zagen 0. a.
diegenzwammen, met hun donkerrode
jtiantel, gegarneerd met witte stipjes,
elfenbankjes. denuenmoorders, inki-
iwammen, zw avelkopjes, d» echte
iooierzwam (de zgn. Canthere', ook wei
lanekam geheten, die heel goed eetbaar
is) en de valse dooierzwam, eekhoorn
tjesbrood, groene koperzwammen, parel
ituifzwammen, panterammonieten, ju-
lasoren, die groeien uitsluitend op
'lierstruiken, gele knolammonieten, ho-
Iningzwammen, parasolzwammen, ame-
Ithystzwim, de rose russula's.
U ziet het, een grote lijst.
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst
Naar wij vernemen zal Jan. 1060 wor
pen begonnen met de bouw van een
I nieuw postkantoor aan de Parkstraat te
I Den Burg Het zal worden gebouwd op
Ide plaats, waar het Weeshuis stond.
I Zoals bekend zijn beide gebouwen tij-
Idens de Russenoorlog verwoest. Het ou-
Ide postkantoor was slechts door een
I smalle steeg van het gebouw van de
I Texelse Courant gescheiden, thans blijft
I tussen beide gehouwen een plantsoen
I bestaan van ongeveer 17 meter breedte
als een uitloper van het Park. De hoofd
ingang van het nieuwe postkantoor
komt aan de Nieuwstraat te liggen en
dus niet meer aan de Parkstraat.
Dezer dagen is men begonnen met het
I afbreken van het huisje aan de Nieuw -
straat, dat bewoond werd door de fami
lie Steehweij en tevens is begonnen met
liet afgraven van het gazon rond het
rosarium in het plantsoen, dat aan de
I Parkstraa* grenst.
zorgt er voor
Dit voorkomt teleurstelling en
moelijkheden.
/DN. MAAN EN HOOG WATER.
De zon komt 22 Oct. op 0111 7,18; on
der om 5,30. Maan: 28 Oct. E K., 5 Nor.
V.M. Hoog water ter rede an Texel:
22 Oct. 9,25 en 9,46. 23 Oct. 10,07 en 10,27
24 Oct. 10,49 en 11,08. 25 Oct. 11,32 en
11,49. 26 Oct. en 12,18. 27 Oct. 0,35
en 1,04. 28 Oct. 1,24 en 1,56.
Aan het strand is het ongeveer één
uur eerder hoog water.
Volgend jaar houden we weer zo'n
tentoonstelling. Dat. is dan de derde,
want vorig jaar zjjn we op bescheiden
schaal begonnen. Het ligt in de bedoe
ling om over enkele weken een bladt-
rententoonsteiling te houden", aldus
deelde men ons mede.
Wij zouden niet graag vanaf deze
rose -
J «ik bki/iflC
jjlcxoAje^
Uleide Champignon
eetbaar
plaats vertellen, welke paddenstoelen
van de genoemde u kunt eten. Eerst
zoudt u ze moeten leren onderscheiden,
maar de weide champignon kent mpn
gauw genoeg. Toch raden wij gastrono
men aan het met een ander gerecht .3
proberen dan een paddenstoelenschotel,
want wil men paddenstoelen als groen
te nuttigen, dan heeft men een groot
aantal van die planten nodig, daar ze
sterk slinken. Men gebruike ze dus lie
ver in een pasteitje.
SPREEKUUR BURGEMEESTER.
De Burgemeester houdt a.s. Dinsdag
morgen in plaats van Maandagmorgen
spreekuur.
„HET GELD VAN DE BOER".
Woensdag 23 Nov. zal in .,De Oranje
boom" een filmavond met causerie wor
den gehouden, georganiseerd door de
gezamenlijke Texelse Cooperalies, on
der de titel „Het geld van de boer".
KRIJGT DEN BURG DIT SEIZOEN
NOG GEEN IJSBAAN?
Niemand hoopt op een lange, strenge
winter, maar als het toch gaat vriezen,
welnu, dan moet er ook een ijsbaan zijn.
Aldus redeneren vele liefhebbers van de
ijssport. Een hunner gelooft er niet
veel van, dat er werkelijk dit seizoen
„al" een ijsbaan zal zijn en hij loopt
daarom met plannen rond 0111 op zijn
terrein aan de rand van Den Burg een
privé-sohaatsenbaantje aan te leggen.
Ken beperkt aantal genodigden zal dan
eveneens van deze gelegenheid kunnen
profiteren.
Hoe slaat het toch met de echte ijs
baan van Den Burg? Zo vroeg ons een
schaatssportenthousiast in hart en nie
ren, komt er helemaal geen baan meer?
Moeten W'ii werkelijk wachten tot het
uitbreidingsplan ten Zuiden van Den
Burg is verwezenlijkt? I11 dat plan ligt
toch ook een ijsbaan geprojecteerd!
Waarom niet reeds nu die baan aange
legd? Kan het niet gelijktijdig met de
bouw van de nieuwe o.l. schooi aldaar?
Steken jullie de koppen eens hij el
kaar, praat eens met de betrokken in
stanties. Wellicht kan er iets worden
bereikt.
De Wiener Sanger Knaben concerte
ren 1 Nov a.s. op Texel. De telefoon in
De Oranjeboom" heeft al vele malen
gerateld en het waren maar steeds weer
mensen die om kaarten vroegen voor
de Wiener Sanger Knaben. En steeds
weer werd er medegedeeld kaarten
zijn er nog niet, maar houdt de Texelse
krant maar in de gaten".
Na informatie bleek ons, dat de aan
vraag voor kaarten werkelijk overweldi
gend bleek te zijn en dat er op het ogen
blik nog niemand kan zeggen: ,,Ik hel)
een kaart of plaats", want er is niet één
toegangsbewijs verkocht of toegezegd
Een en ander is voor de heer Breeuwer
aanleiding geweest een regeling te
treffen, opdat een ieder dezelfde kansen
heeft op een goede kaart en plaats.
Daar dit optreden niet als vermake
lijkheid maar als cultuur moet. worden
beschouwd, hebben B en W besloten
geen vermakelijkheidsbelasting te hef
fen, zodat geen hogere prijs dan f 3,—
behoeft te worden berekend.
('TDMNIEUWS.
„A'ER WOESTE LEVENS".
De beroemde filmster Joan Craw
ford ontmoeten wij hier als Louise Ho-
wel, die een idylle heeft met David Sut
ton (Vail Heifin). Maar David geeft haai
de bons. Dpn trouwt zij met een weduw
naar, Dean Graham (Raymond Massey),
wiens vrouw zij verpleegde. Als zij ver
neemt, dat David, van wie zij nog altijd
houdt, op het punt staat te huwen met
de dochter van haar man, verwond zij
Item levensgevaarlijk met een revolver
Zij verdwijnt. Zal men haar opsporen?
Heeft zij nog toekomst? De film geve 't
antwoord.
„DE GEWELDENAAR".
Het verhaal van een man uit de on
derwereld, die al verscheidene veroorde
lingen achter de rug heeft en, niet meer
door de maatschappij geaccepteerd, we
derom op het verkeerde pad raakt
Daarbij wordt het leven nog gecompli
ceerder doordat zijn vroegere geliefde
inmiddels mot een ander getrouwd
weer contact met hem zoekt. Om finan
ciële redenen was zij gedwongen ge
weest met een ander te trouwen. Zij
verlaat kaar wettelijke man, maar de
tragiek van het leven gunt hun hel
grote geluk niet.
Neerlands Nieuws.
Mechanisatiedag voor de land- en
tuinbouw. Koningin Juliana onthult het
monument te Putten. Hr. Ms. „Tjerk
Hiddes" weer thuis. Wedstrijd vati
vliegtuigmodellen op Ypenbnrg. Het
Nederlands kampioenschap snelwande
len. Leidens ontzet herdacht. Den Oever
heeft een nieuwe visafslag.
Wereldnieuws.
De Russische atoombom. Rolschaat-
senw edstrijden in Amerika. Deense gym
demonstraties in Engeland. Bokswed
strijden 0111 het „Brittannia Shield."
Filmbal 111 Londen. Kampioenschap to
nijnenvangst in de Stille Zuidzee. Rede
voering van maarschalk Tito in Joego
slavië.
Bovendien wordt de aandacht er na
drukkelijk op gevestigd, dat b(j de aan
vang va 1 het programma, de deur ge
sloten wordt en dicht blijft. De bezoe
kers gelieven dus op lijd aanwezig le
zijn.
BRIDGECLUB ..GROOT SLEM".
Dinsdag 18 Oct. werd de 2e competi
tiewedstrijd gehouden. De uitslag was:
In de A-lijn: 1. K. Mantje-H. Venemu
42 punten; 2. de heer en nnv. Steenhuis
41 pt.; 3. dames De Graaf-Kiljan 39',2
pt.; 4. J. Ran-J Bruin 36Va pt5. de
heer en niw. Wilkens 34 pt.; 6 D. e-i
W. v.d. Werf 31 pt.; 7. de heer en nnv.
Beemsterboer 28 pt.
B-lijn: 1. A. Wessels-M. A. Idema 37V2
pt.; 2V2 dt heer en mw. Vlas 36'/2 punt;
2'/'. de heren Schermer-v. Ingen Sche-
nau 361/! pt.; 4. de heer en mw J. Bruin
85V« pt.; 5. de heer en mej. Rab 31*/i pt;
6. de heer en mw. Slort 27'/2 pt..; 7. G.
ten Cate-Koningsve'ld 24IA pt.; 8. van
Zanten-Hopman 22V2 pt,
De eerstvolgende kaartavond is op 1
Nov., een zgn. vrije avond, en op 15
Nov. weei een competitie-avond. Nieu
we leden zijn nog steeds welkom.
BEGRAFENISFONDS P. J BOUMA.
Evenals „Unites" te Den Hiorn heeft
Begrafenisfonds P. .T- Bouina, te Oos-
sterend een zeer belangrijk punt op zijn
agenda voor de algem. ledenvergadering
geplaatst en we] een voorstel van tiet
bestuur tot overdracht aan een Levens
verzekeringsver Deze vergadering
vindt plaats op Vrijdag 28 October a. s
in Hotel ,,Iiet Wapen van Amsterdam".
TEXELDEN HELDER V.V.
BOOTÜIENST TE.S.O.
Op werkdagen:
Van Texel: 5,20; 7,45; 11,45; 11,50: 17.60
Van Den Helder: 6,30: 10,20; 13,03;
16,20; 19,30.
Op Zon- en alg. eikende Chr. Feest
dagen:
Van Texel: 7,45; 11,45; 17,50
Van Den Helder; 10,20; 13,10; 19,00
UIT DE TEXELAAR ALAN VOOR
VIJFTIG JAAR.
October 1899. .,Naar wij vernemen
heeft de inventaris der vissloep „An
dree", Maandag jl- te Oudeschild ver
kocht, 1285,26 opgebracht, terwijl hri
wrak, zittende op het strand achter Den
Hoorn, voör f 40 werd verkocht".
13 October werd uit Den Hoorn be
richt: „Niettegenstaande het gunstige
weer heefl men het werk op de An
dree" moeten staken. Nadat men de
mast en nog wat ijzerwerk er at had ge
haald is men maar geëindigd, omdat bet
schip gaandeweg dieper in het zand ge
raakt".
(De „Andree" was een vissloep ui*
België, die op 22 Sept. 1899 tijdens he
vige regenbuien achter Den Hoorn was
gestrand De opvarenden bereikten met
eigen sleep de wal. Red-)
Hij heell zijn v/agen volgeladen! Des
kundigen zouden zeggen met grove
cross-bred-wol met goede kameigen-
schappen"Dit plaatje werd vorige
week genomen voor de schuur van de
heer B. Bakk& aan de Kogerweg, te
genover Sarrasani, waar de Texelse
wolveehouders hun product hebben
geleverd. In totaal ruim 15,000 vliezen.
Het was op de landbouwtentoonstel
ling te Eindhoven dat we door een land
bouwkundige uit Brabant twijfel hoor
den uitspreken over de toskomst vat.
onze schapenhouderij. Of dezo ook on
der na-oorlogse omstandigliden renda
bel zou blijven? Dit gaf ons aanleiding
op informatie uit te gaan. Daartoe be
stond te meer aanleiding, toen kort
daarna bekend werd dat de regering '11
contract had afgesloten met Engeland
over de levering van geslachte schapen
en lammeren, dat volgde op gedurende
1949 herhaaldelijk exporteren van fok-
011 slachtschapen naar diverse landen
Waardoor een buitenstaander wel de in
druk moest krijgen, dat er in de scha
penfokkerij thans juist wél muziek zit.
Dit laatste nu werd ons van welinge
lichte zijde bevestigd. Wanneer de be
langstelling thans vooral gaat naar on
ze uitvoei van grotere landbouwhuis
dieren (paarden en runderen) en ook
kippen en varkens door de toenemende
export van eieren en bacon steeds meer
in liet middelpunt der landbouwbelang
stelling komen te staan, is er absoluut
geen reden het schaap een Assche-
poetstersrol toe te schrijven. De scha
penfokkerij is momenteel ongetwijfeld
lonend. Er bestaat bovendien alle reden
aan het schaap als leverancier van mejt
en als weideverbeteraar een waarde toe
te kennen iboven de thans zeer reële
verdiensten uit wol en vlees.
De wol.
We hebben zeer onlangs uiteengezet,
dat de positie van de wol me. meer zo
vast is als in de laatste jaren, maar dal
er, naar het oordeel van deskundigen,
ook geen reden is om aan de toekomst
van dit onmisbare en nog altijd veel ge
vraagde artikel te gaan twijfelen. De
Ned. productie bedraagt omstreeks
1,160,666 kg. Het Texelse schaap levert
vrij grove cross-hrcd-wol met goede
kamelgonschappen. Export wordt niet
toegestaan, daar de inlandse wol se
dert de oorlog beschouwd wordt als een
onmisbare grondstof. Waar de Ned. in
dustrie thans jaarlijks pint. 15 miilioen
kg. wol nodig heeft, is een grote invoer
nodig en speelt, de eigen productie, die
maar goed 7 pet. van de behoefte dekt,
thans e ui ondergeschikte rol. Daarbij
komt, dat Ned. wol enkel bruikbaar is
in kammerjjen en ook minder in Til
burg in de strijkgarenindustrie, uitge
zonderd voor dekens. Het levert echter
geen moeilijkheden de eigen wolpro
ductie kwijt, te taken, waarbij de scha-
penhouder-leverancier natuurlijk be
lang heeft 'hij een lonende prijs. De af
zet is geheel in handen van de Ned
Wolfederatie, die het alleenhandels-:
reeht bezit van inlandse wol. Aanvanke
lijk door leveringsplicht, thans omdat
de regering overtuigd is, dat de wolpro
ducent het best „beschermd'' wordt te
gen een machtige industrie door als één
geheel op de markt te komen. Deze be
scherming is overigens ook noodzake
lijk, daar uitwijkmogelijkheid in export
practisch onmogelijk is, doch ook o\j
vrije export verdient dit systeem wei-
licht aanbeveling, doordat de opname
capaciteit voor do Ned industrie be
trekkelijk klein is, ondanks de belang
rijke hoeveelheid wol, die verwerkt
wordt, door de vérgaande differentiatie
in vervaardigde artikelen en daarmee
gepaard gaande verscheidenheid in ge
vraagde wolsoorten. P>ü gecentraliseer
de verkoop nu wordt het geweldige
prijsbederf, dat de boven de markt han
gende wol teweegbrengt, voorkomen
De handel heeft in 1946 bij de rege-
ringsinname moeten tonen, wie in
staat, was de kwaliteit van de wol te
beoordelen. Dit bleken slechts „25" in
voldoende mate te kunnen. Deze zij'i
tijdens de oorlog ingeschakeld en wer
ken nu op vrijwillige basis mat de Wo -
fed. samen. Voorts is de zekerheid, dat
reëel betaald wordt op basis kwalite't
een voortdurende prikkel tot verbete
ring in de fokkerij.
Het vlees.
Intussen is niet de wol de belang
rijkste factor in de schapenfokkerij.
Schapenhouderij is in het algemeen g -
baseerd op wereldverhoudingen en
daarbij komt de opbrengst v.>or 86 pet.
uit het vlees (gerekend op de waarde
van 1.5 lam en voor 26 pet uit de woi;
waarbij dan verwaarloosd wordt de
waarde van de mest en van het schaap
als weideverbeteraar. De waarde van 't
schapenvlees ligt. voor een belangrijk
deel in dt- export, althans wil men in
normale lijden goede prijzen maken. De
Nederlander de Zuidelijke provincies
die zich voor hun keuken naar België
richten, buiten beschouwing gelaten
is geen liefhebher' van schapenvlees, al
leerde men het in de steden ou reis tij
dens de ooriog wel meer waarderen. In
Frankrijk, België en Engeland is lams
vlees van zuiglammeren een luxe-arti
kel. maar ook vlees van eenjarige scha-*
pen wordt ginds zeer gewaardeerd.
Een nieuwe klant.
De vroegere export naar bepaalde lan
den werd weer hervat, doch er kwam
een nieuwe klant: Zwitserland. In de
grote hotels bleek men het Nederlandse
schapenvlees zeer te waarderen, zodat
het vooruitzicht bestaat, dat Zwitser
land een vaste afnemer zal worden. Ook
België nam al wat. Over Engeland ge
ven we nog nadere bijzonderheden, om
dat deze export wel zeer belangrijk be
looft te worden. Het ramsvlees en het
vlees van oude dieren is in hoofdzaak
het vlees voor de binnenlandse markt.
Dit nu drukt de gemiddelds kwaliteit
van het hier te lande geconsumeerde
schapenvlees. Br wordt overigens in ons
land te weinig schapenvlees gegeten,
ondanks de kwaliteitsverbetering der
laatste 25 jaren. De vraag is of de lust
zal toenemen, wanneer men het beste
bestemt i oor export. Maar veel is daar
aan niet te doen, tenzij men in het een
of ander land behoorlijke prijien wil be
telen voor de 2e kwaliteit, terwijl men
ze in eigen land, zolang de vteesdistri-
butie bestaat, altijd kwjjt kan
(Slot volgt.)
Als de wol is gewogen wordt ze in
grote balen geperst en vervolgens naar
het vaste land vervoerd, naar de la-
brieken, die er dekens van maken. En
nog veel meer. Hierboven een zwaar
beladen vrachtauto met de wol van een
tlinke kudde schapen.
U GAAT TOCH OOK?
Vrijdag 28 October a.s- naar de
opvoering van „De Vreemdeling"
ten tonele gebracht door ,,Het
Masker"?
De plaatsverkoop en -bespre
king vinden plaats In De Oran
jeboom" op Zondag 23 October
a.s. Donateurs van 11 tol 12 uur.
Uonateurskaarten mede, nemer-
Nict-donateurs van 12 tot 13 uur,
entréc fl,50, bel. inbegrepen.
Plaatsbespreken a f 0,10.
(In'geiz. Mededeling).
STEEDS WEER HET TAAL
PROBLEEM.
In „Philips Koerier", wekelijkse uit
gave van de Philips Fabrieken te Eind
hoven, verscheen een artikel over de
32ste internationale arbeidseonferentie.
die onlangs te Genève werd gehouden.
De heer G. F. Evelein van de Philips
fabrieken, behorende tot de Ned. dele
gatie, memoreerde in dit artikel de
goede samenwerking der verschillende
groepen in dit congres en merkt dan
verder cp: „Moeilijkheden leverden al
leen het taalverschil op. We! beschikt
de grote conferentie over een pracht
van een „vertaalinstallatie" en kon men,
desgewenst, via een koptelefoon de ge
houden redevoeringen eveneens in het
Engels. Frans en Spaans beluisteren,
maar niettemin kwam er dikwijls ver
warring door het foutief vertalen en be
paalde begrippen, zoals „stukwerkstel
sel", werken in tijdwerk", woorden di»
de Fransen anders interpreteerden dan
bv. de Engelsen en Chinezen".
Zou ook hier het Esperanto niet DE
uitkomst geven?
