Cjroen 2warL-Jexels in het harL, d Ger Waarom werden de wolveehouders niet tijdig ingelicht? dij zag weer Kerstnacht 1942 De tros wercl losgesmeten en 50 schapen heaonnen hun reis naar Peru begonnen hun reis Rusthuis voor iedereen Knallende donderbussen uitvloeisel van ou maans g ebruik Ziekte in 't gezin 1950 belooft heel wat beter te zijn dan 1949 ZATERDAG 24 DECEMBER 1949 In de Dinsdagavond gehouden alge mene vergadering van de afd. Texel van de Hol], Mij- van Landbouw werd beslo ten bij liet hoofdbestuur te informeren waarom de leden destijds niet is mede gedeeld, dat de wol vrij zou komen. Dit besluit werd genomen, nadat m'en zijn teleurstelling en verwondering er over had uitgesproken, dat zij, die het toch wel weten konden, verzuimd hadden de belanghebbende veehouders voor te lich ten. Immers zou voor vrij gekomen wol hogere prijs kunnen zijn bedongen. Dit onderwerp werd in de rondvraag ter sprake gebracht, nadat men met ge noegen had geluisterd naar de heer Struving, die een inleiding' had gehou den over het machinaal melken. Hier voor schijnt wel belangstelling te be staan op Texel, tenminste wij durven de flinke opkomst 30 man is voor een verg. van de mij. een beste opkomst! toe te schrijven aan de causerie over- machinaal melkgn. Na opening door de voorz-, de heer ,1'b. Roeper Johzn., en lezing der notu len door de secr., de heer F. R. Kejjser, werden enige mededelingen gedaan: De TEXELSE 63e JAARGANG. No. 6385 COURANT Uitgave v.h. Fa Langeveld De R007 Boekhandel - Drukkerij - Bibliotheek Den Burg Texel - Postbus 11 - Tel 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdags Bankrek Rotterdamsche Bank en Coöp. Boerenleenb. Postgiro 65 2 Abonnementsprijs f 2,4 5 per halfjaar De wol kwam vrij Kerstnacht 1949. Slaperig zat hij in zjjn oud rammelend Fordje, dat hem naar Londen moest brengen. Plotseling kwam hij tot de ontdekking, dat hij ..het vliegveld" passeerde. Alsof een stem het hem had ingefluisterd, stopte hij d wa gen langs de kant van de weg en klom achter het stuur vandaan. Die stem ver telde hem, dat hij nog eenmaal door het kionkelende laantje zou wandelen dat op de mess uitkwam. Met vlugge stap pen liep hij liet weggetje af, door de bochten en langs welbekende landmer ken, en waarachtig, daar s;ond zelfs nog het oudo muurtje dat dienst had ge daan als bescherming tegen schenen van vallende bommen. Na de laatste bocht te zijn gepasseerd stond hij plot seling weer voor de nissenhut, hun mess, net als vroeger. 2 jaren geleden, maar nu troosteloos en verwaarloosd tussen het opgroeiende onkruid en de vallende duisternis. Hij schreed gaar do ingang en opende de deur met bevende handen en dan waande hg zich weer in die tijd- Inder daad daa: had je nog de overblijfselen tan -de bar en de gemakkelijke stoelen aan weerszijden van de open haard. •De omgeving boeide hem. hij sloot de deur, ging in een van de grootste stoe len zitten en toen hij de kamer rond- staarde scheen deze zich op te t ullen met bekende figuren. Daar een beetje mdui'delijk nog, stond di goeie ouwe Toby, achter de bar, rantsoenen uit te delen aan verschillende wazige geüni formeerde figuren. Hij zag z'n oude rienden weer, die hij sinds die naelit niet weergezien had. Hoe lang geleden? Zes, zeven jaar? Ja. nu wist hij het iveer. Kerstnacht 1942. Plotseling hoorde hij een ver verwij derde stem door de omroeper: „Alle be- uanningen rapporteren in „de briefing room" 1) en langzaam liep de hut leeg. Hij bleef zitten, angstzweet op z'n oorlioofd en met een zwaar hart, voor lij wist dat hij deze keer niet van de partij zou zijn. Plotseling besefte hij dat de luit leeg vas en een onoverkomenlijke krachi le naakte zieh van hem meester, die zijn ichreden door de deur naar builen leid- eT le. linksaf de weg op, naar een'bestem- 1( ning, die, hoewel hij haar vreesde, toch e en magnetische aantrekkingskracht op ,v lem uitoefende- Een tafereel, dat hij )n log eenmaal zou moeten zien voordat de intnuchtering hem zijn reis door de 3D luistere nacht zou laten vervolgen. Hij kwam aan het einde van de weg en plotseling bevond hij zich in de buurt 11 an een brede startbaan. De opkomende list en liet donkere van de nacht had- a len reeds een gedeelte er van verzwol- ,J ;en, maar in de verte hoerde hij het .Aanzwellende gedonder iau de machtige lotoren en hij wist wat dit te betekenen lad. in al De eerste kist, in een spookachtig va dhijnsel van de uitlaatvlammen, flitste en lem voorhij, de donkere nacht tegemoet, ge laar niet voordat hij de gezichten had ld( [ezien van zijn vrienden, zijn dode ka- ju leraden; en als de ene -machtige ma lie hine na de andere hem oorbij vloog, tls ag liij hun gezichten.... glimlachend, to do Toen hij had geibeden, geknield in het m verlaten veld, wist hij dat zij geluk- aa :ig waren, wetende dat zij hun plicht i-a 'eden. "Ij. Vertrek, waar de laatste instrue- ies woi-den gegeven, voordat men in 't iiegtuig stapt. heer Joh. Bakker Johzn. werd afgevaar digd naar de Volkshogeschool om daar algemene landbouwkennis te vergaren, waarvan de afd op haar beurt profijt zou kunnen trekken- De heer Joris- sen hoopt Dinsdag 24 Januari te komen spreken over Australië en Nieuw-Zee- land i.v.ni. de grote belangstelling voor emigratie naar die landen Bestuur. De voonz., de heer J'b. Roe per Johzn. werd met alg stemmen her kozen. In plaats van de lieren K. Mant,je Dfcn. en N. J Kikkert, dm niet herkies baar waren, werden gekozen de heren ,P Koning en M. J- Kikkert. (Zie verslag causerie machinaal mel ken in volgend nr.) (VER (BOUWEN TOT f 2DOO VRIJ. Met ingang van 1 Jan. a.s- zal de mi nister van Wederopbouw en Volkshuis vesting de gemeentebesturen verder gaande bevoegdheden geven. Na 1 Jan. zal de bouw zonder rijkssteun vrij zijn en ook zullen -werkjes tot f2000,— vrij komen. HOUT VERKOOP BIJ AFSLAG. In de oorlog, ja, tot vorig jaar toe, was het Staatsbosbeheer bij de verkoop van hout aan vastgestelde prijzen gebonden. Nee, daar zat voor de kooplustigen geen enkele vorm van avontuur in en liet gevolg was dan ook, da: er op zo'n „gecensureerde" verkoping een lauwe stemming heerste- Hoe veel levendiger gaat liet er toe, als het verrassende ele ment van verkooip-hij-afslag aanwezig is. De sfeer, op de verkoping, die Dins dagmiddag in ..Bosch en Duin" werd ge houden, verschilde dan ook hemels breed met die van bv. vorig jaar. De traditionele veiling was zeer in trek en de spanning steeg telkens weer als d3 afslager W. Visser het critieke punt na derde.... Er werden goede prijzen be steed en dat is geen wonder, want ied?r- een kan wel hout gebruiken! Hout voor allerlei doeleinden: er waren 82 perceel tjes en daaronder bevond zich gerief- h'out, slieten, enkele perceeltjes palen- iiout. 2 percelen brandhout, een perceel kloppaaltjes- Deze verkoping vond plaats ten over staan van de Houtvester bij het Staats bosbeheer. gestationneerd te Alkmaar en de Comptabele van het Staatsbosbe heer te Utrecht. Woensdagmiddag hebben ongeveer 20 veehouders aan de haven van Oude- sehikl afscheid genomen ran in totaal 50 stuks wolvee. Geselecteerd wolvee. want de dieren moeten ir hun nieuwe vaderland, Peru, een bijzonder goede in druk maken. Immers 'mag deze export als voorloper worden beschouwd van '11 uitvoer op grotere schaal. Daarom is deze eerste zending van zulk een grote betekenis en daarom ook 'heeft men van de fokkers geëist, dat zij de bloem van hun schapen zouden aanbieden. Je behoeft werkelijk geen expert op het gebied van de wolveeteelt te /.ijn om te constateren, dat daar Woensdag aan de haven eerste klas materiaal aange voerd was. Stuk voor stuk pracht dieren. Mooie koppen, brede ruggen, stevige po ten. Rustige, maar toeh kwieke exem plaren, deze voortrekkers. Voor de boeren en de schapen was het een gewichtige dag, want ze zullen el kaar 3tellig niet weerzien Ibch hadden de schapen enkel maar ocg voor de vrij sterk hellende veebrug die in het spe ciaal voor de emigranten ingerichte ruim van de „IJstroom" eindigde. Maar mak als lammeren gingen ze stap voor stap omlaag en al spoedig stonden ze dond-gemoedelijk in het stro. Verschei dene eigenaars gingen nog even mee in het. ruim, hekeken hun woldragers voor het laatst en een van hen zei warempel .Nou goeie reis dan maar!" Onder hen, die blijk van belangstel ling gaven merkten wij de vee-artsen Voordijk en Svvart op. Laatstgenoemde gaf ze allemaal nog een prik, nu legen miltvuur vorige keer werden ze af ingespoten tegen mond- en klauwzeer. E11 toen ging de boot vuren.... Naar Amsterdam, daar ligt "en groter schip, de „Bennekom", die de grtle tocht over de Oceaan gaat maken naar Peru, een der republieken van Zuid-Amerika. In het Noorden grenst dit land, dat 34 maal Nederland us. aan Ecuador, in het Oosten aan Brazilië en Bolivia, in het Zuiden aan Chili en in het Westen aan de Grote Oceaan. Minstens de helft van Peru bestaat uit bos. Gedurende de .Spaanse heer schappij, die alleen de delfstoffen wilde exporteren, werd de landbouw verwaar loosd, gedeeltelijk zelfs verboden. Ook nu nog betekent deze niet veel. Het voornaamste landbouwproduct is koffie- Het kustgebied levert suikerriet en ka- WEEKBERICHT DER P.T.V. TEXEL. Van 12-17 Dec. werd per kg netto uit betaald f2,60. vorig jaar in dezelfde week f2,25- Het prijsverschil bedraagt p. 100 eieren plm. f 2,Aanvoer afgelo pen week 43000 stuks. Vorig jaar in het zelfde tijdvak 18500. Dus thans 24500 eieren meer. VERHURING VAN TUINGRONDEN. De Burgemeester van Texel brengt ter kennis van belanghebbenden, dat niet ingang van 1 Januari a.s., zoals ge bruikelijk, alle tuinhuden worden opge zegd. Na 1 Januari kunnen de vrijgeko men tuingronden weder door de tegen woordige huurders, als eerste gegadig den worden ingehuurd, tegen betaling tan de huurpenningen en wel tot en met .31 Januari 1950, iedere Maandag. Woensdag en Vrijdag van 10-12 uur op het bureau gemeentewerken. Zij, die in 1950 geen gebruik meer \an hun tuingrond wensen te maken, dienen op bovengenoemd bureau hier van tevens kennis te geven- Texel. 22 December 1949. De burgemeester van Texel. Mr. G. D. REHORST. toen. Verder geeft het land: cacao, la- bak, tarwe, olijven, rameh en ma-is. w il de rubber, graansoorten ei: aardappelen De veeteelt houdt zich vooral bezig niet lama's, die geheel getornd zijn en •voor 't vervoer van goederen gebezigd worden en alpaca's, die Je bekende wol leveren. Ook de vicuna's er, de schapen leveren goede wol. (Rundvee wordt al leen in bet klein voor de zuivelbereiding gekweekt). De wol productie beliep in 1933-1934 7.5 millioen t| GESLAAGD. De heer P. Vlaming „Ons Nestje", Hoekstraal, Oosterend, deed op 17 Dec. jl. te IJmuiden met goed gevolg examen voor het diploma Schipper- Zee-Vis- vaart. Onze vroegere plaatsgenote, ntej. Hanny Vlessing, slaagde voor het arts examen. eerste gedeelte. In volgend nr. laten wij liet verslag wilgen van de gisteren gehouden raads vergadering. In hun prae-advies over liet onder werp Rusthuis voor bejaarden schreven B en W o-a.: „T11 uw vergadering van 23 Sept. jl. werd '111 beginsel besloten over te gaan tot het bouwen van een rusthuis voor bejaarden. Zoals bekend, werd door een commissie, ingesteld door de Protestant se kerken op het eiland (t.w. de Doops gezinde Gemeente, de Gerei, kerken en de Ned. Ilerv. Gemeenten) eveneens 'n poging in liet werk gesteld 0111 te ko men tot het stichten van "en rusthuis- MeSI vertegenwoordigers van de kerkelij ke initiatiefnemers werden Besprekin gen gevoerd, terwijl de commissie 4 Dec. jl. een nadere uiteenzetting gaf van de Irasis. waarop zij haar voornemen tot uit voering denkt te brengen. Wij hebb°n met belangstelling van de plannen ken nis genomen. Hoewel wij bij de beoorde ling vanzelfsprekend niet in finesses kunnen treden, komt liet ons voor dat de plannen wel uitvoerbaar zijn. De commissie verzoekt ons te bevor deren dat liet meergenoemde raadsbe sluit tot het bouwen van een gemeente lijk tehuis wordt ingetrokken. Waar de van kerkeiyke zjide ontworpen plannen vrij groot van opzet zijn 'het te stich- ten tehuis zal maximaal ruimte bieden aan 50 personen delen wij de mening dat 't ongewenst is, dat op 't. eiland een gemeentelijk èn 'n Protestants rusthuis zouden verrijzen, nog afgezien van liet feit, dat het waarschijnlijk onmogelijk zou zijn voor twee tehuizen bouwvolume toegewezen te krijgen In haar brief bevestigt de commissie nog eens met nadruk de reeds eerder ge dane mededeling, dat het tehuis voor een ieder toegankelijk zal zijn, ongeacht de godsdienstige instelling van de be trokkene. Nu blijkt, dat de plannen van de Pro testantse kerken stellig als serieus zijn aan te merken, menen wij dat het alles zins verantwoord is de pogingen tot het verkrijgen van het benodigde bouwvolu me warm te steunen. Hoewel we niet zo ver zouden willen gaan het raadsbesluit van 23 Sept. 1949 in te trekken, stellen «ij 11 bij deze voor de uitvoering er van op te schorten, ieneinde de plannen van kerkelijke zij de een zo gunstig mogelijke kans van slagen te bieden. Indien vaststaat dat het Protestantse rusthuis inderdaad tot stand zal komen, zullen wij u nader een voorstel tot in trekking \an het genoemde raadsbesluit doen". Door veel lawaai kon je de geesten verdrijven Er is stellig geen feest aan te wijzen, zo rijk omkranst met folkloristische ge bruiken als het Kerstfeest. Een dezer gebruiken is liet schieten 111 de Kerstnacht. Reeds meerdere malen had. de Am sterdamse Magistraat de laatste 3 eeu wen de gtmieentenaren het vedbod opge legd, bij gelegenheid der jaarwisseling, te schieten. De eerbied voor dit aloude folkloris tische gebruik was echter zo diep inge worteld, dat de gewoonte ervan gehand haafd bleef ja. de Heren deden er zelf aan mee! Van alle zijden knalden de schoten, die de stille nacht deden daveren van ru moer. Ofschoon nu dit lawaaierig gedoe zich vooral bepaalde tot de Nieuwjaars nacht, kwam het 111 sommige streken van ons land ook in de Kerstnacht voor. I11 België was het zelfs'een normaal verschijnsel, vooral in de provincie Luik en in Luxemburg. Het geluid der schoten werd nog aangevuld met het kletsen der zweep- Een oer-oude nullus-handeling. Onze voorvaderen hielden wel van '11 pretje. Doch in het gebruik van het schieten school meer dan vreugdebedrij ven, nl. een religieus-Gerniaansdieiden- se inslag: het verdrijven der boze gees ten, een oer-oude cultushandeling van onze voorvaderen. De „geesten" dankten hun ontstaan aan de wezens, die eenmaal door de hei denen werden vereerd, maar door de kerk werden gedegradeerd tot afschrik wekkende demonen. Tot deze categorie werden gebracht alle Germaanse goden, welke niet in heiligen werden getrans formeerd. En daar volgens de Ger maanse opvatting, de goden op bepaal de tii'den op aarde nederdaalden, kon het geloof aan rondzwervende ..geesten" en ..heksen" vrij gemakkelijk ingang vintlen. De oud-heidense opvatting was, dat de zielen der afgestorvenen voor enige tijd verblijf zochten onder de levenden- Voor deze onzichtbare geesten be reidde de heiden een overvloedige maal tijd, maar daarna verzocht hij zijn ho- vppnatuurlijke gasten zich voortaan te vergenoegen met slil in hun graven te blijven. Ter onderstreping van dit ver zoek begon de heiden lawaai te maken, teneinde hen sChrik aan te jagen. Naarmate de ontwikkeling der ge bruiksvoorwerpen evolueerde, werd liet lawaai veroorzaak: met trommen, ke iels, later door het schieten met vuur wapenen. Vooral het middernachtelijk uur was het tijdstip van het ..trekker" der gees ten, vandaar de lawaaierige drukte op dit moment. Dat het schieten tot de jaarwisseling of de Kerstnacht behoort komt, doonda* de periode „de dertien dagen", die voor onze Germaanse voorvaderen een heilig karakter droeg, rich uitstrekte De klokken van onze kerktorens hebben op de laatste dag van het Oude Jaar nog maar amper het middernachtelijk uur aangekon digd of in onze dorpen beginnen de donderbussen te knallen. De jeugd is in haar sas1 In bijgaand artikel wordt verteld waaraan deze ceremonie zijn ontstaan te danken heeft- van Kerstmis tot Driekoningen (6 Jan.), een periode, waarin de „irek" der los gelaten zielen en goden plaats had, zich demonstrerend in gierende stormvla gen: de Wilde Jacht. I11 latei eeuw hecht zich dit gebruik aan verschillende feestdagen, zodat nu eens het schieten plaats heeft in de Kerst-, dan weer in de Nieuwjaarsnacht. Bovendien verbleekte de betekenis er van geheel en werd het gebruik door ge neratie op generatie overgenomen. DENK OM DE MELK! Zolang wij nog ge enlOO pel. melk kun nen drinken, doet men goed het huidige product onmiddellijk 11a ontvangst te koken en een koele plats .3 geven. Wij \estigen daar de aandacht cp omdat de Melkhandel blijkens adv. in verband met het Kerstfeest 11a Zaterdag pas weer Dinsdag aan de deur komt- VISAFSLAG OUDESCHILD. Aangevoeld van 12 t.m. 17 Deo. 1949: 156 kg bot; 3795 kg garnalen; 4 kg kaan; 539 kg kabeljauw; 13 kg rog; 1564 kg sardien; 514 kg schar; 6 kg schelvis; 4399 kg schol; 98Vi kg paling; 10 kg poon; 791 kg tarbot; 12879 kg tong; 726 kg wulken; 3953 kg wijting; 154 kg haai; 13 kg lever; 3095 kg pufgarnalen. Dampo-\erkoudheidsbalsembeproefde hulp bij een gevatte koude voor Vader, Moeder en kind Prijzen f. 1.25, 90 en 75 c. ADVENTSAVOXD in de Ned. Herv. kerk te De Cocksdorp op Woensdag 21 Dcc. jl. N'a list openingsgebed door de voor ganger Ds. Soesan, weid gezongen gaz. 175 vers 1 en 2. In zijn inleiding zei Ds. Soesan dat wij deze avond moeten zien als i oorbereiding van hel a.s. grote feest, het Kerstfeest- Alle uitingen, ook in gewone familiekring, zijn een uit vloeisel van liet grote gebeuren, de ge boorte van Jezus Christus Vervolgens werden gezongen gez. 1, vers 1 en 3, daarna Pb. 138. vers 1 en 4 en Gez. 90 vers 1 Hierna zong 't zang koor van Oosterend o.l.v. de heer Flok- j slra een Kersfcantate, welke geruime i tijd duurde- Het was een zware opgaaf voor het betrekkelijk kleine gezelschap, •zo lang achter elkaar te zingen, te meer daar een der beste krachten verhinderd was. Ds. Soesan sloot mot gebed. Organist was de heer T Eelman. Onze Bollenkwekers kannen optimist zijn Donderdag vergaderde deze vereni ging in Hotel Texel. Na opening door de voorz., diir H. BruQn, las de secretaris notulen en jaarverslag, waarin er op weid gewezen, dat de export van bloem bollen dit jaar plm. 10 millioen meer zal bedragen dan in 1948, toen voor 74.5 millioen geëxporteerd we"d. De vooruit zichten voor 1959 werden heel wat be ter genoemd dan ze voor 1949 waren- De penningmeester bracht verslag uit van zijn financieel beheer en werd dank gebracht voor zijn accurate werk. In de plaats van M. Bakker Pzn., die als penuingmi. aftrad en met herkies baar was, werd gekozen dhr I. Bruin. Dhr A. Schoo bracht verslag uit van de vorige Alg. Vergadering Ais afgevaardigden naar Haarlem gaan de heren H Bruijn en J. Huisman. Hierna volgde behandeling der be schrijvingsbrief voor de Alg. Vergade ring in Haarlem. Als leden voor het hoofdbestuur zul len gestemd worden Jac. de Vromen te Lisse en A. J- v.d. Meer te Noordwjjk. Het voorstel v.h. hoofdbestuur tot aan neming van een motie, betrekking heb bende op de positie van de leden van de commissie van bijstand \an het Be drijfschap wordt door afd. Texel ge steund. I-Iet voorstel v.h. hoofdbestuur om de machtiging te krijgen om een grote tentoonstelling te Londen in 1953 te houden, werd niet goedgekeurd. Van particuliere zijde is nl- een grote ten toonstelling aangelegd in „Keukenhof" te Lisse en wel voor de tijd van 10 jaar Men vreesde voor concurrentie en daar door een strop v.d. Alg Vereniging. Het is de bedoeling de Alg. Vereni ging te reorganiseren en we! zo ,dat be langhebbende kweker via zijn groep over zijn eigen cultuur zal kunnen be slissen. Dit zal gesteund worden. De af deling verklaarde zich togen een ver plichte afdeling contributie, zoals dooi de afd Anna Paulotwna was voorgesteld. Afd. Grotebroak wil de termijn waar- li nnen gereclameerd kan worden over gladiolen, teruggebracht zien op acht dngen. Dii voorstel wordt aangenomen. Bij de rondvraag werd et- op gewezen, dat liet toch volgens de Ziektewet ver boden is om zieke bollen tl planten en ge\ raagd of daarop nooit controle werd uitgeoefend. Dhr Zeeman zei. dat dit wel gebeurt. Het afgelopen jaar door om standigheden niet Besloten werd om met de Keuringsdienst in overleg te I reden, opdat een volgend jaar 't plant goed enige malen gecontroleerd zal wor den. De afd gaat ook weer uit en zal vol gend voorjaar een bezoek brengen aan de tentoonstelling- in „Keukenhof" te Lisse. Er werd nog medegedeeld, dat „de Hobaho" in Jan. naar Texel komt met haar nieuwe film. Deze film is geen re clamefilm voor de Veiling, maar maakt reclame voor meer bloemepverbruik. Er komt o.a. een mooie opname in voor van 'libloemencorso zoals de bollenstreek dit elk jaar kent. Hierna sloot de voorz. dc vlot verlo pen vergadering.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1949 | | pagina 1