Cfroen ^wartrjexels in het harL, Nesten met eieren, jonge vogels, verliefde Kemphaantjes, trage trekkers „Vogelbescherming" vergaderde op Texel 300-Jarig bestaan Ned. Herv. Kerk te Oudeschild werd onder grote belangstelling herdacht WOENSDAG 17 MEI 1950 TEXELSE 63e JAARGANG- No. 6426 COURANT Uitgave N.V. v.h. Fa. Langeveld De Rooy Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdag» Bankrek.: Rotterdamsche Bank en Coöp. Boerenleenbank Postgiro 652. Abonnementsprijs f2,45 per half jaar. Vogel-excursie" op Texel ..IN MEI. cian leggen alle vogeitjes een eil" Helemaal juist is dat niet: op de ex cursie. welke Zaterdag jl. door de Ned. Vereniging tot Bescherming van Vogels werd georganiseerd en waaraan door 'n- groot aantal leden werd deelgenomen, hebben wij resds flink uit de kluiten ge wassen jonge kieviten zien tippelen de eieren waaruit zij te voorschijn waren .gekropen waren reeds geiegd voor de Meimaand in het land was (lief kind!); en op diezelfde tocht over het Vogelei land zagen wij troepen ro3se grutto's 011 verscheidene zwarte ruiters gezellig bij een aan de rand van de Mok-haai, vogels, die hier even pauzeerden op -hun reis naar Noordelijker gelegen gebieden (Skandinavië, Noord-Azië)- Ook ontdek ten wij vele scholeksters, die op de door trek waren en last not least een paar kemphanen, verliefde jongelui, die de belangstellend toekijkende kemphenne- tjes wel eens wilden tonen hoe dapper ze wel zijn, welk een flinke mannen ze wel waren mat wie de hennetjes de grote stap konden wagen! En daarom hielden zij hun schijngevechten, kortom vele vogels waren nog niet in de echt verbonden on zeer groot is het aantal eieren dat nog gelegd moet worden. Daarom is het beter om de Meimaand te kwalificeren als de maand, waarin de vogelwereld de grootste activiteit aan de dag legt! Dan is ihet daar op z'n drukst- En op z'n mooist- In Mei vinden wij leeds jonge vogels, die zich al aardig kunnen redden, dan vinden wjj vele nesten met eieren, nesten met jongen, die alsmaar om nieu we hapjes schreeuwen (en hun zin krij gen ook!) en wij ontmoeten dan zwaar- v erlietfde vogels, die op zoek zijn naar een goede vrouw Eieren voor bun geld. Beter dan in Mei kan men dus niet op een vogel-excursie" gaan! Zij die dezer dagen naar Texel zijn overgestoken heb ben eieren voor bun geld gezien! Zij hebben wederom met volle teugen kun nen genieten van de grote vogelrijkdom op „Het Gouden Boltje". Het eiland met zijn vele broedplaatsen, welke in zo zeer verschillend terrein gelegen zijn: de gro te zilvermeeuwen hebben bun domein in de duinen, de kluten kozen o.a- de ■kleine eilandjes in het meertje „De Pet ten" tot woonoord, de -grote sterns (dui zenden paren) en de zwarfckapmeeuwen (ook in een indrukwekkend aantal ver tegenwoordigd) zijn heer en meester op de Schorren, gelegen buiten de dijk van poldertje De Eendracht, de kieviten ves tigden zich oip terreinen waai land en water om de hegemonie strijden, de lio- gezellig bijeen lenduiven kruipen in afgedankte konij nenhol-en, de leeuwerik en zo veel an dere kleine soorten hebben hun nestjes in de bekende „tuun/waoltjes" gebouwd, bij vooitkeur in walletjes, waarop zeer hoog gras groeit of waar een heester mét venijnige prikkers troont! Texel biedt voor elek wat wils. Wij zouden ook nog kunnen vertellen hoe de lepelaars liet er hebben, de reigers, de valken, de •bruine kiekendieven- De hele krant zou er mee te vullen zijn. Maar wij moeten volstaan met 'n volgelvluohtig overzicht. Uitgebreid programma- En zo ging het ook niet de excursie: er stond veel op liet programma, er werd meer dan één broedplaats bezocht, meer dan één vogelsoort onder de loupe ge nomen. Het is goed te weten hoe rijk dit eiland aan vogels is, hoe verschillend de gedragingen van onze gevederde vrienden. Welk een verschil in geluid als die bazige kapmeeuwen hun acte de pre sence door het inschakelen van hun stembanden accentueren of het zoete „tuut-tuut" van de wulp, het lied van de nachtegaal, de merel, het gesjilp van die vele kleine zangers! Welk een contrast vorant ook de houding van die deftig voortwadende kluut er. het rond- wüppiend graapiepertje of de actieve gele kwikstaart, die op Texel alom wordt waargenomen- ..lik heb nog nooit zoveel gele kwikstaarten op een excursie ge zien als hier", merkte een der enthou siaste bezoekers op. En zo werd overal een kijkje genomen- Wij kunnen zeggen: ter oriëntering, ter verlietde jongelui kennismaking met het doel er nog vaker te komen, dieper te kunnen doordringen in deze wonderlijke wereld, niet haar zeer veie geheimen Een wevc-ld, waarin iele vogelsoorten broederlijk naast el kaar lovenEen wereld tooh ook weer, waar de vogel ouders zich dikwijls te weer moeten stellen tegen gevederde vijanden, die de smaak te pakken heb ben gekregen van jonge vogels en eieren. Wij denken aan de wandaden der meeuwen, zowel de kap- als zilvermeeu wen hebben veel op hun geweten! Het is dan ook geen wonder, dat er ieder jaar duizenden meeuweneieren worden geraapt! „Hier in de duinen broeden duizenden meeuwen, maar wij geven slechts 300 paren gelegeiiQiéüd hun eieren uit te broeden, anders komen er veel te vee,Ir aldus de vogehvadhter in de Wes t-arduinen en zijn collega op de Schor ren, de nestor der vogelwachters, Teun Brouwer, heeft al weer een paar duizend meeuweneieren geraapt, ze gaan naar Engeland. Ja, die rovers mot-ten flink volden aangepakt! En zo lean de mens gelukkig handelend optreden, tot heil can bv. de kieviten, want de kapmeeuw is venzot op jonge kieviten. Wij hebben dode kiwitjes gevonden: ze lagen nog in 't nest. Dit nest \s door het water wegge spoeld, nadat een sneeuwveld bij om slaand weer in een waterplas was her schapen. Daar kon de vogelwachter niet meer helpen Vogel-excursne" over Texel. Dag van grote verrassingen- Verrassing als men zelf het nest van een graspi -per vindt, ais men aan de overzijde van liet duin- meer een jagende bruine kiekendief ziet «weven, als men hoog in het ijle blauw twee sterns ziet duelleren, als men door de vogeliwaohter geleid, ineens voor het onder een hoge struik verborgen nest van een fazant komt te staan, een nest. op tuvee meter an het wandelpad, ver rassing, als (tie fazant dood-leuk blijft zitten! Dag waarop men. zo veel meer -leert dan uit 'n stapel boekjes- ,,Zien is kennen". Zukar. maar in de natuur zien betekent nooit meer vergeten! In deze wonderlijke natuur! De vogelwereld is een aaneenschake ling van bijzonderheden! Bijzonder is dat zo'n armzalig nestjong na enkele we ken een geroutineerde vlieger is gewor den; dat zo'n grote reiger voer zo'n felle kievit op de vlucht siaat; dat vele vogels de eieren een schutkleur geven, passend b;j dc omgeving; dat de vogels een be paald aantal eieren leggen, maar er weer bijleggen als wij een ei wegnemen; bij zonder is de werkdrift der vogels om er voor te zorgen, dat het de hongerige jongen aan niets ontbreekt Dit. alles is en groot, Wonder, waarvan de vogelliefhebbers met eerbied vervuld zijn, zowel de incoming men als zij, die in het ornithologisch vak zijn vergrijsd, zoals de heer Jan Drijver, wiens werk r.iet hoog genoeig^ewaardeerd kan wor den! TEXELSE MARKT 'Dan Burg, 15 Mei 1950. Aangevoerd: 500 lammeren I40-f46; 3 koeien f700- f S50; 120 biggen f 50-f 65; 3 schapen f80 -f 90; 20 n kalveren f35-f50. IN 1950 GEEN BINNENLANDS LUCHTVERKEER. Voor liet jaar 1950 werd een beperkt binnenlands verkeer voorbereid- Tal van omstandigheden wijzen er echter op dat de kosten, verbonden aan de exploitatie van het binnenlands luchtnet zullen stij gen en dat de opbrengsten zullen terug lopen- Ondanks de betekenis, welke de KLM en de betrokken provincies aan het bin nenlands luchtc erkeer heehten en on danks de vele nevenvoordelen, welks liet bedrijf van deze exploitatie kan ge nieten, beeft de Directie can de KLM niettemin moeten besluiten om het bin nenlands luchtnet althans dit jaar niet weer in exploitatie te nemer met het oog op de financiële consequenties voor het jaar 1950. De Minister van Verkeer en Water staat heeft met dit besluit, voor wat het jaar 1950 betreft, ingestemd. Tussen de minister en de exploitanten van de bin nenlandse luchthavens zal naar wij ver nemen nog nader overleg worden ge pleegd- UITBETALING Overbrugging, Soc. Bijstand en Militaire Overbrugging- In verband met Hemelvaartsdag zal de uitbetaling van de Overbruggings- en Soc. Bjjstandsjvgel'ing, benevens de Mili taire Ovenbruggingsregeling plaats vin den op Vrijdag 19 Mei van 10-11 uur. Texel, 15 Mei 1950 Burgem. en Wethouders voornoemd. De loco-burgemeester, S DE WAARD. De Secreta#fe. P. BEEMSTERBOBR. TOELATING ULO-SCHOOL. Burgemeester en We,"houders van Texel maken bekend, dat de aangifte van leer lingen voor de eerste klas der Uloschool moet. geschieden vóór 1 Juni a.s- bij het hoofd der betrokken lagere school of bij hetwaarnemend hoofd der Ulo-soliool, Buigerlhoutstraat 8 te Den Burg- De leerlingen moeten de zesde klasse ener lagere school hebben doorlopen. Texel, 15 Med 1950- Burgem. en Wethouders van Texel, De Loco-Burgemeester, S. DE WAARD- De Secretaris, P BEEMSTERBOF.R INGEKOMEN PERSONEN. Pieter C. Freiing en echtg- v- Ridder kerk, Rijksstraatweg F 73 n. Weeverstr. 95. Meindert Boon, v- Canada n- O 147. Willem J. H- Mulder en gez-, v. A'dam, Nic. Witsenkade 27 11. Hallerweg 5 Ni- colaas B Blo-m, v Alkmaar, Foresüusstr. 15 n. Groeneplaats 11 VERTROKKEN PERSONEN. Cornelia J- Huisman v- Kogenweg la n Bolswand, St. Josefbnurt. 6 Elisabeth J Commandeur, v- Den Hoorn 8 n- Spanbroek. B 59- Johannes C. Veraart, v Sdhildereind 60 n Vught, M. de Ruij- terweg 11. STICHTING 1940-1945. MEI-ACTIE EN PHILIPS WONDER- TUIN. De jaarlijkse Mei-actie van de Stich ting 1940-1945 zal d„t jaar niet doorgaan. Deze Mei-actie zal worden vervangen indien Burgemeester en Wethouders hier toestemming voor vei lenen, door het op Texel laten verschijnen van do zgn. Phi- lips-Wondertain en wel in het begin van Augustus. Deze Wondertuin ral 2 weken op Texel blijven, er zal een entrée word,en gelheven, waarvan liet bati'g .sal do ten goede komt aan de Stichting 1940- 1945. T-z.t- zuden nadere mededelingen over deze Wondertuin volgen Namens het bestuur, J. Westdorp. De Nederlandse Vereniging tot Be scherming v. Vogels heeft Vrijdagavond haar jaarvergadering gehouden in Den Burg Ongeveer 200 leden wa ren naar het Vogeleiland overgestoken, de Texelse boot moest een extra tocht maken om de vele auto's te vervoeren. Dc vergadering stond onder leiding van de voorzit!er, de heer G. A. Brou- iwer. Over 1949 werd een voordelig saldo geboekt van ruim f 7000, voordien had de rekening steeds met 'n nadelig saldo gesloten, eens zelfs tot f 3100. Ontvangen was oen legaat, groot f 50,000. nog nimmer is een dergelijk groot bedrag gelegeerd. 'De secretaris, de heer J- Drijver, be toogde in zijn jaarverslag, dat de vereni ging blijft volharden in haar werk. hoe ongelijk de strijd, ook moge zijn. want de vereniging telt een .betrekkelijk klein aantal landgenoten- Hij spoorde de- aanwezigen aan tot het werven van nieuwe leden- Een nieuw lid, een nieuwe beschermer van enze vo gels. die aan grote gevaren bloot staan! Het zou er slecht uitzien, als de vogels niet. meer beschermd werden want vele harteloze lieden zouden -hun slag slaan Zoals bv die Utrechtse preparateur bij wien duizend opgezette, besehenm.de vo gels en kisten yo! eieren in beslag geno men werden! Waar sprake is van een grote muizen plaag -kwam liet de secretaris als onbe grijpelijk voor, dat. er lieden zijn die er op uit zijn om roofvogels en uilen te do den. Deze toeli puimen heel veel muizen op! Medegedeeld werd dat liet terrein tus sen Landsmeer en Broek in Waterland waar vele soorten vogels broeden, thans door de meer gunstige financiële toe stand van de vereniging kan worden be- schermd- Ons land beleefde in 1949 eJen kleine invasie van de zeldzame steltklu- ten. jammer, dat de dieren wegens het drukke bezoek van fotografen geen rust kregen. De grauwe gans koos domicilie in de Noordooslpolder. Door de verdere cultivering zal er voor deze vogelsoort spoedig geen plaats meer in dat gebied zijn- De ladhstern wordt in ons land tal rijker- Het aantal kieviten neeant in be paalde streken toe, doch op andere ter reinen wordt hun aantal minder- Ook het aantal nachtegalen neemt op de ene plaats toe. o,p de andere plaats af. De Hoofdbestuursleden, de heren G- A. Brouwer. J. Drijver. Mr. T Lebret, J- C- Mink v-d. Molen en J- P- Strijibos, werden bjj acclamatie henkozen- Zaterdag 13 Mei werd het 300-jarig bestaan van de N H. Kerk te Oudeschild gevierd. De belangstelling was buiten gewoon groot, de kerk was tot in alle hoeken beizet- De heor C. A- Kaczor opende de bij eenkomst: „We. herdenken heden een historische gebeurtenis, aldus spreker 300 Jaar geleden werd de Herv. Gemeen te gesticht en onee kerk gebouwd. De 17e eeuw was een bijzondere eeuw. De Ruy- ter en Tromp maakten zich verdienstelijk voor land en volk en ons dorp werd Hier in ook betrokken- Vanaf de stichting van de keik is haast iedere Zondag een evangelische boodschap gebracht. Maar niet altijd ging alles even gemakkelijk, er waren ook tijden van tegenspoed. Het doet ons buitengewoon veel ge noegen dat zovelen zijn opgekomen om de herdenking te vieren, in het bijzonder oud-predikanten en godsdienst-onderwij zers- De heer Kaczor noeir.it de heer Niessink. godsdienstonderwijzer, die veel lidmaten had doen inschrijven; de op volger D-s- Met (met vrouw en dochter), diehard heeft gewerkt in dez„ zijn eerste gemeente en later nog ieder jaar hier kwam preken. Na een vacature kwam Ds- Buiskool, helaas wegens ziekte verhinderd hier aanwezig te zijn. Het is voorgekomen, dat hij met een hoot met aannemelingen naar Den Helder ging. Wij hebben rok zorgen gehad, zowel geestelijke als financiële. Daar kunnen Ds- Glas en echtgenote over meepraten! Ook organist De Wijn, die 50 jaar zijn beste klachten aan de kerk heeft gege ven, weet daar van. Na Ds. Glas kwam Ds. Sc'holte, dii, geassisteerd door zijn zuster, goede resultaten heelt bereikt- Vooral de Zusterki-mg heeft daarvan ge profiteerd. Ds- Tiniholt, de voigende pre dikant heeft hier vele vrienden ge maakt. Wij denken vooral aan zijin voor lezen van de kanselboOdsclhap der Syno de in oorlogstijd- Men Meld zijn hart vast, want hij nam geen blad voor de mond. Hij is de eerste predikant sinds 100 jaar, die een rustplaats op het Herv- kerkhof heeft gewonden. Thans wordt de Gemeente geleid dooi de heer Tenmaat. die. terzijde gestaan door zijn echtgenote, vooral op het ge bied van toet jeugdwerk veel presteert. Voorts heet ik welkom loco-burgemees ter De Waard en wethouder Bin- Het is niet alleen voor Oudeschild maar oök voor de geimdente Texel een historische ■gebeurtenis- Ook Ds- Ruitenberg, hogere functiona rissen van synode en classicaal bestuur van harte welkom. Oudeschild is de laat ste jaren een moeilijke gemeente ge weest, Wij' hebben veel moeten aanklop pen oin steun maar vonden altijd een welwillend oor- Tot slot de Zusterkringen van Texel, ouderlingen en kerkvoogden van andere gemeenten en vroegere functionarissen en niet in de .natste plaats de ge-meente Oudeschild zelf. Wij; hopen, dat deze herdenking voor n oen aansporing zal zijn, otm ook bjj andere gelegenheden uw belangstelling 'e tanen- Na een korte inleiding door de keer Termaat en het. zingen van enkele verzen uit. het Evangelie raar Mattiheus. kreeg Ds Met 'het woord voor de herdenkings rede. Bs- Met vond. dat het raar kon lo rren in het leven- Hij had nooit durven dromen, dat hij zoveel jaren na zijn ver- teek nog eens voor zoveel mensen zou spreken- Spreker haalde eten mooi ge dicht aan van de dhhter Bosma. Het Le ven is een Zeevaars wat voor het zeeva rend Oudeschild zeer toepasselijk en be grijpelijk was. Voorts haalde Ds veie lierinjnePinigen op. dat hij bv. 145 leer lingen had. maar geen enkele op de les kon houden toen iemand nep. dat ei- een sohip op 't strand zat. Hst was makke lijk te weiken op de akker, die de heer Niessink godsdienstonderwijzer, had ge ploegd. Ook het werk van de dames Jo Dros en Anne Roeper werd zeer gepre zen. Ds- sprak ook over de verminde ring van het kerkbezoek- Vroeger 240 280, later plan. 60. Men west dit aan de opkomst van 'iet socialisme, maar velen vergaten, dat een vorige generatie van gelovigen, die niets van do noden der armen wilden weten, zelf veel tot Jëzc achteruitgang had bijgedragen. Geluk kig is er thans weer een kentering ten komen ook vele socialisten weer naar de keik. Het. ligt aan u de opbouw van de kerk verder voort te zetten. Het kerkkoor had voor en na de reds gezongen o-a. Afscheid van het woud, De Nachtegaal, De winter is vergangen en Jubilate- Hst klonk bijzonder goed Een muziekgroepje speelde ,.Ik voel de winden Gods en Scheepje ouder Je zus hoede- De heer Termaat las daarna enige brieven voor, -i.a- van Ds Buiskool en van oud-burg,«neester Rehorst, die dj wens uitsprak, da', in 'het volgende tijd perk de restauratie van de kerk kon worden aafigepakt. De heer Rehorst hoopte Zondag aanwezig to zijn. Ook de Gerei Gemeente had bericht van ver hindering gezonden- De lieer Termaat beval de collecte voor de opbouw van de Gemeente aan. Eoms voel ik my geen voorganger maar ten financier, ïvanj de Kerk behoort tot <te armen, hoewel niet tot de stille- De collecte werd gehouden door dames in oud-Texelse costumes, wat zeer toe passelijk was In het kader van deze her denking- Na een toelichting door de heer Ter maat volgde de opvoering van het histo- lisdhe spel. Het was een spel in 2 del'en. met een voorspel Er kwamen enige toe- ïlisten de keik binnenwandelen. Ze zian de kronen etc. en wilden daar gaarne iets meer van weten- Dit kan en dan komt allereerst een schepeling van Miahiel de Ruyter. Hij vertelt van zijn reizen. Ve len vertrokken, maar taUozcn keerden niet weer- Er werd gevaren om de Noord en om de Zuid en alles kwam bij Texel terecht. Miichiel de Ruyter lag hier soms met 200 schepen en '220 opvarenden en iiet is te begrijpen, dat ook van andera keitken gebruik gemaakt moest worden. Het optimisme te Oudeschild was dan oök groot. De volgende persoon, een schoolmees ter, vertelt daarvan. De kerk werd uitge breid, de preekstoel verplaatst om de kerk boter te kunnen overzien. De meewt- ter had 100 leerlingen op soliool en te vens tientallen jongeren en ouderen, ook van buiten Texel, die ziioh voor de zee vaart bekwaamden Er woonden 100 loodsen en er waren 10 herbergen om hoge personen te huisvesten. Oudeschild was het rijkste en grootste dorp en het leek nog maar een begin. Maar het liep anders- Een oude visservrouw uit de 19e eeuw vertelt daarvan- Het Noordholl. Kanaal werd gegraven, schepen en lood sen verdwenen en daarmee de welvaart Huizen werden afgebroken en de armen hadden een zware tijd- Soms was er in dagen geen warm eten. Aan de kerk als gebou-w weid toen weinig gedaan, want er kwam weinig binnen, hoewel het be zoek groot was. Het liahit ging nu uit en men hoorde stemmen, die over de opbouw van de kerk spraken.. De een zag er geen heil in, een ander wilde wel, maar wist niet hoe- Maar tenslotte waren allen bereid cim mee te werken aan de herbouw van de kerk en deze te maken tot het cen trum van een levtende gemeenschap. Het was voor deze gebeurtenis- bijzon der goed gekozen en zal dan ook zeer in vie smaak zijn gevallen- Met het 2e vers van gezang 102 werd deze gedenkdag besloten- Zondag was er eten herdenkingsdienst die door de beer Termaat werd geleid- Oök nu was de kerk geheel gevuld- Tal van sprekers voerden het woord: Ds. KHjusma als predikant van de combina tie Oosterend-Oudeschild. Ds v. Reijen- dam namens het Classicaal Bestuur en de Ring Texel, de heer W. J Slort na mens het Prov. Ooi!--ge van Toezicht op de kerkvoogdijen, loco-burgemeester 8- de- Waard namens het gemeentebestuur van Texel. Ds Van Veen namens de Doopsgezinde Gemeente Voorts werd 't woord gevoerd door de 62-Jarlge De Niessink en door Dr. Gla». RECTIFICATIE Ja, «rij moeten even rectificeren onze mededeling, dat do heer P. Dros Aibzn. liet laatste lid was van het 'vomité, dat in 1907 onze TESO oprichtte, immers Maandag ontmoetten we de heer Fr- Ze gel Kzn- gezond en wel op de Groene- piaats. Hij is 70 jaar en hoopt, zo zei hij, minstens 80 jaar te worden. Ook hij was lid van dat comité- Moge zijn wens in vervulling gaanl TEXELSE MOTORRIJDER8 BEHAALDEN PRIJS. Bij de Zo.idag j.l. te Stompetoren gehouden Competitie Puzzle Be- trouwbaaiheldsrit. uitgeschreven door de motorclub Scheemeer en omstreken, behaalde Oor. v.d- V/erf Dzn- de 4e prijs en C- P. M'oojin de 5e prijs in de lichte klasse.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1950 | | pagina 1