Cjroen Tivarts jexeh in het
Schapenfokkers van het Vasteland
doen goed de Texelse schapenfokdag
te bezoeken!
DE KINDEREN
WEER NAAR SCHOOL
Per vlasschip in drie dagen van Texel
naar Axel
-mm
e
I September
S A N A P I RIN
doet wonderen!
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1951
TEXELSE
64e JAARGANG. No. 6559
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 3,15 p.
half jaar. Advertenties 8 ct. per m.m.
NIEUWE CURSISTEN
LANDBOUWHUISIIOUDSCHOOL
Het aantal nieuwe cursisten aan onze
Landbouwhuishoudschool bedraagt:
primaire cursus: 49; landbouwhuis-
school: 12; vervolgcursus 32.
GESLAAGD
De heer A. van Brugge, slaagde aan de
Nationale Vakschool te Utrecht voor het
diploma Behangen. Hij werd schriftelijk
opgeleid door Dirkmaat te Heer-Hugo-
waard.
ZILVEREN JUBILEUM
Het is vandaag een belangrijke dag
voor de heer Egbert L. J. Lap. Precies
25 jaar is het geleden dat hij, als jong
ste bediende, in dienst kwam bij Notaris
Mulder. Hij is nu chef de bureau.
De heer Lap is, zoals bekend, tevens
penningmeester van de Dertig Polders.
Wij geloven dat wij hem onze (weinige)
centen wel zouden kunnen toevertrou
wen.
Heer Lap, proficiat!
TEXEL REVUE IN AMSTERDAM
Ter gelegenheid van een diploma-uit
reiking aan leerlingen van de vakschool
der Ned. Dok- en Scheepsbouw Mij. te
Amsterdam werd een Texel-Revue op
gevoerd door adspirant-scheepsbouwers,
die deze zomer in ,,De Pelikaan" logeer
den.
EXAMENS MELKCURSUSSEN
Aan de melkcursussen, georganiseerd
door de Zuivelfabriek „Eendracht" en
gehouden op de bedrijven van de heren
M. C. Bakker, „Spyk" en W. Keesom,
Den Burg, werd door 11 cursisten deel
genomen. ALle 11 cursisten mochten na
gehouden examen het diploma in ont
vangst nemen.
De namen der geslaagden zijn: J. Kik
kert, Den Hoorn; W. J. Bakker, „St. An
na"; A. C. Bakker, „Spyk"; C. A. Ver-
maire, nabij „Spyk"; W. J. Bakker,
„Amalia"; P. C. Hin, Dijkmanshuizen; D.
J. Zijm, Hoornder weg; M. Witte Czn.,
Den Burg; B. Witte Dzn., Den Burg; D.
Bakker, Kogerweg en Th. Witte, Waal-
en-Burg.
Voormelker bij deze cursus was de
heer Jb. Kikkert, Hoogte.
Ir L. de Vries
In het Hollandsch Landbouwweekblad
schreef de Rijksveeteeltconsulent, Ir. L.
de Vries, het volgende artikel:
De afdeling Noord-Holland van de
Ned. Wol Federatie heeft onlangs haar
jaarlijkse ledenvergadering gehouden
en daar kwamen de stukken ter tafel
van de wollevering 1950. Enkele cijfers
daaruit zijn van belang voor de fokrich-
ting van de schapenfokkerij. Uit dit jaar
verslag blijkt, dat in 1950 215,000 kg wol
in Noord-Holland aan de N.W.F. is gele
verd, waarvan 24 pet. goed prima en
gemiddelde prima kwaliteit en 60 pet.
eerste kwaliteit, 10,7 pet. tweede. Voor
het Texelse ras is prima en tot eerste
kwaliteit ras-typisch, tweede is in feite
afwijkend, alhoewel bij het ouder wor
den der schapen de kwaliteit wat afzakt
en dit dus ten dele een leeftijdskwestie
is.
Uit de cijfers 24 prima, 60 eerste,
blijkt wel, dat de eerste kwaliteit ver-
weg overwegend is. Eerste kwaliteit
geeft ook de zwaarste vacht, zodat bij
een gering verschil in prijs per kg tus
sen prima en eerste, de eerste voor de
boeren het economisch is.
Dit prijsverschil is al jaren te gering
om de fokkers te drijven in de richting
van het fokken van prima kwaliteit wol.
Dit is ook niet noodzakelijk, indien er
maar voldoende fokschapen en -rammen
overblijven voor bedrijven die iets te
veel in kwaliteit zijn afgezakt om correc
tie toe te passen.
Bij een percentage van 24 pet. prima
behoeven we ons dus nog niet ongerust
ie maken. Het eiland Texel heeft in 1950
6,46 pet. zgn. dubbele prima of zeer goe
de prima geleverd en 27,57 pet. prima,
samen dus 34 pet. Texel staat, wat vol
doende bekend mag heten, in de wol
kwaliteit bovenaan. Op de Schapenfok
dag te Den Burg, de eerste Maandag in
September, blijkt al jaren, dat toch Texel
ook meer afzakt naar de eerste, dit is
een oordeel gebaseerd op de wol op de
schapen. Zolang van Texel nog bijna 1/3
Hoe heerlijk de vacantie ook was, toch
slaakt menige moeder even een zucht
van verlichting als die kleine (en grote)
druktemakers weer naar school zijn.
Nu kan moeder eens rustig op de va-
cantietijd terugzien. Wat was het prettig
logeren bij Mien en Henk! Een prima
huisvrouw ook, die Mien. Wat schonk zij
morgens een heerlijke kop koffie en
's avonds een geurig kopje thee! Moeder
had direct het merk gevraagd en de
aam in haar oor geknoopt: Niemeijer's
offie en thee, die zou zij voortaan ook
open!
En dan natuurlijk ook de waardepun-
en sparen voor dat prachtige „Safira"-
afelbestek. Mien had het haar met trots
aten zien
Direct maar even een briefkaart aan
iemeijer, Groningen schrijven om de
eïllustreerde cadeaulijst!
(Ingezonden Mededeling).
ZON, MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 1 Sept. op om 5,51; on
er om 7,28. Maan: 8 Sept. E.K., 15 Sept.
M. Hoog water ter rede van Texel: 1
ePt. 9.35 en 9,34. 2 Sept. 10,09 en 10,05.
Sept. 10,39 en 10,37. 4 Sept. 11,11 en
1.10 5 Sept. 11,43 en 11,48. 6 Sept.—,—
0,16. 7 Sept. 0,25 en 0.55.
Aan het strand is het ongeveer een
r eerder hoog water.
deel prima kwaliteit wol komt, leent dit
eiland zich uitermate voor aankoop van
rammen voor bedrijven waar de wol
kwaliteit dus te ver is afgezakt.
Voorheen werd deze schapenfokdag
altijd door een groot aantal N. Holland
se schapenfokkers bezocht, de laatste ja
ren is dit niet meer het geval en toch
lijkt het mij voor vele schapenfokkers
op de vaste wal noodzakelijk, daar eens
heen te gaan.
Over het algemeen kijkt een Noord
hollandse boer meer naar het schaap dan
naar de wol en dit ligt wel voor de hand
omdat de betekenis der vleesproductie
voorrang heeft bij de wolproductie. Ook
op het gebied van het type vleesschaap
hebben wij al jaren het overeenkomsti
ge verschijnsel als bij de wol, het ge
wicht van de bout is van meer betekenis
dan de kwaliteit. Het is voor de leiding
van het schapenstamboek dan ook reeds
jaren moeilijk werken, om bij deze toe
stand op de wol- en vleesmarkt, toch het
gewenste type te handhaven.
Deze moeilijkheid wordt in de uitsla
gen van de keuringen op schapenfokda-
gen wel gedemonstreerd.
Over het algemeen is het zo, dat de
wolkwaliteit op de lichte gronden wat
fijner is dan op de zware. Dit is even
wel niet overeenkomstig de op de ver
schillende keuringsplaatsen in 1950 in
Noordholland geleverde wol, wat ten de
le hieruit te verklaren is, dat in de stre
ken met zware grond de meeste stam
boekfokkers wonen, welke een gunstige
invloed op de kwaliteit uitoefenen.
Voor een ander deel is dit mede een
gevolg van het feit, dat op de zware
grond vele weiders wonen, waardoor
een groter percentage eerste scheer
wordt geleverd, welke altijd fijner is dan
de volgende scheer.
Ik vermoed, dat de gunstige cijfers
van Beemster en Wieringerwaard hier
door grotendeels verklaard kunnen wor
den. Wanneer de export van fokscha
pen mogelijk is en speciaal stamboek
schapen, dient toch het type goed in het
oog te worden gehouden en daarbij
speelt de wol een rol
Niet enkel de kwaliteit maar vooral
ook de uniformiteit van de kwaliteit van
het gehele vlies en vooral ook de geslo
tenheid.
Bij de wolkeuring dit jaar is het bv.
weer gebleken, dat wij in geslotenheid
van de wol afzakken hierop moet als het
kan meer geselecteerd worden.
Het schijnt mij toe, dat het wellicht
wenselijk zal zijn op de wolkeuringsrap
porten vermelding te maken van het
type van de vacht, waarbij bv. gebruik
kan worden gemaakt van het letter-
systeem en waarbij het oordeel uitge
drukt in letters, vooral slaat op de al of
niet goede geslotenheid.
Op dezelfde algemene vergadering
werd mededeling gedaan van de voor-
schotprijs, welke voor de wol door de N.
W.F zal worden uitbetaald. De wereld-
wolmarktprijs is geweldig gezakt, zodat
het moeilijk was een voorschotprijs vast
te stellen. Vele leveranciers zullen deze
wel erg laag vinden, omdat enkele maan
den geleden nog prijzen om en nabij de
f 15 de ronde deden. Het is dan ook
moeilijk te begrijpen, dat de voorschot-
prijs zo laag gesteld is. Toch kan 't niet
anaers, omdat de N.W.F. niet mag spe
culeren. Het is wel mogelijk dat er een
behoorlijke nabetaling volgt.
De leden van de N.W.F. hebben wel
leverplicht, maar het is toch niet on
denkbaar, dat dit jaar nogal wat wol zal
worden achtergehouden. Nu zal blijken,
of er in Noordholland ten opzichte van
de wolverkoop cooperatietrouw bestaat
en in welke mate.
De R is nu weer in de maand,
Septembei is begonnen,
En daarmee komt een einde aan
Het baden en het zonnen.
We baden nu maar alleen
Op straat, waar pijpestelen
Met aller mensen zonnewens
Slechts spotten en wat spelen.
September! hu, je klappertandt
Alreeds bij de gedachten
Wat ons in 't komende seizoen
Voor lekkers staat te wachten.
De lamp gaat daag'lijks vroeger aan
En 't zal niet lang meer duren,
Of ook de kachel vraagt zijn deel,
Stelt ons voor hete vuren.
Want kijk ik naar de kolenprijs,
Dan sta 'k nu reeds te zweten,
En peinzend zeg je bij je zelf:
Heb je 't zó zout gegeten?
Maar kom, de kop toch maar omhoog,
Licht valt het mee, m'n vrienden,
Wij moeten overal toch maar
De zon in zien te vinden.
Wie weet wat of September brengt
Aan kostelijke dagen
Dus laat ons daarom toch maar niet
Bij voorbaat zitten klagen.
Als thuis de lamp en kachel brandt,
Dan kan het toch echt knus zijn.
En kun je toch maar hier
Dan ergens bij de Rus zijn
De R is nu weer in de maand,
De zomer is vertrokken,
Ik groet mijn badpak en ik kus
Spontaan mijn wintersokken!
HU1B DE RIJMELAAR.
(Ingezonden mededeling)
Drijft kou, ziekte en pijn uit Uw
body. Verkwiktgelijktijdig lichaam
en geest. Koker 50 tabl 75 ct.
WEEKBERICHT DER P.T.V. TEXEL
Van 20 tot 25 Augustus aangevoerd
68,223 stuks. Prijs per kg. f 2,50. Vorig
jaar in dezelfde week aangevoerd
62,505 stuks. Prijs per kg beroeg toen
f 2,75.
DOORNEN OP VIOLEN
Het verdroot de familie K. van de
Veeenlaan te Hoorn wel heel erg, dat op
een nacht een keurig onderhouden vi-
olenbed in de tuin geheel was leegge
plukt. Het merkwaardige was echter,
dat alleen de bloemblaadjes waren ver
dwenen. Eerst verdacht men de kinde
ren uit de buurt, doch die verdenking
bleek onjuist, want geen kind kwam er
bij de violen en toch waren enkele da
gen later weer de nieuw ontloken bloe
metjes verdwenen. Er werd een nauw
keurig onderzoek ingesteld en toen
kwam men tot de ontdekking, dat er
sporen van een egel in het bloembed
stonden afgedrukt. De omgeving werd
verkend en men vond een egelnest dat
vervaardigd was van bloemblaadjes en
waarin zich zeven jongen koesterden
De ergernis van de familie K. verdween
als sneeuw voor de zon.
VOOR DE HONGERENDE BEVOL
KING VAN INDIA
Onlangs meldden wij dat ook op Texel
geijverd werd voedselbonnen aan de
man te brengen voor de bevolking van
India, die in permanente nijpende voed-
selnood verkeert.
Onze padvinderij heeft er zich, onder
leiding van de heer de Kleine op ge
worpen. Met goed resultaat!
Den Burg werd huis-aan^huis „geno
men", tijdens samenkomsten (bv. in het
Park) en aan vacantiegangers werden
de bonnen aangeboden.
1000 bonnen werden verkocht, dat is
1000 x 25 ets. Texelse Padvinders, goed
zo!
POKKEN.
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken bekend, dat gelegenheid wordt
gegeven tot kosteloze inenting en herin
enting tegen pokken in de navolgende
plaatsen:
De Cocksdorp, Donderdag 6 Septem-
a.s. te 3 uur in de o.l. school;
Zuid-Eierland, Donderdag 6 Septem
ber a.s. te 2 uur in de o.l. school;
Midden-Eierland, Donderdag 6 Sep
tember a.s. te 2,30 uur in de o.l. school;
Oosterend, Vrijdag 7 September a s.
te 9,30 uur in de dokterswoning te Oos
terend.
Ten einde abuizen bij het opnemen
van namen en voornamen te voorkomen
dienen trouwboekjes, waarin de namen
van de betreffende kinderen zijn opge
nomen, te worden medegebracht.
Onder de aandacht wordt gebracht, dat
kinderen vóór het bereiken van de leef
tijd van één jar ingeent dienen te zijn.
Bij deze inenting zal echter ook gele
genheid bestaan om kinderen, hoewel
reeds ouder dan één jaar, die tot op he
den niet werden ingeënt, te laten inenten
Voor de overige plaatsen in deze ge
meente volg binnenkort een publicatie
van de tijden en plaatsen.
Texel, 29 Augustus 1951.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Burgemeester, DE KONING.
De Secretaris, P BEEMSTERBOER.
„MENEER, WE ZIJN OP HET SCHIP
GEBOREN EN GETOGEN", zo vertelt
ons mevrouw Bergsma op het vlasschip
„Vertrouwen Harlingen", dat in de
haven van Oudeschild ligt en over een
kwartiertje zal vertrekken. Voor de lan
ge reis naar het andere eind van Ne
derland, naar Axel, in Zeeuws-V laan
deren. Drie dagen zal die tocht duren.
De laatste auto vlas wordt nu leegge-
vorkt. Op dit schip wordt 79,000 kg.
geladen. Eén enkele auto transporteert
plm. 3000 kg. en een eenvoudig re
kensommetje leert ons dus, dat „Ver
trouwen" 26 autovrachten mee naar het
Zuiden neemt.
Even kregen we gelegenheid het
woongedeelte van de schippersfamilie
in ogenschouw te nemen. Dat zag er
buitengewoon goed verzorgd uit. Ge
kreeg de indruk, dat moeder de vrouw
hier het grootste deel van de dag met
de poetsdoek in de weer is! Alles I
glom en blonk, dat het een lieve lust i
was dit toonbeeld van properheid ga
de te slaon. „En nu zit er vlas voor de
raampjes, anders was het hier veel
lichter en gezelliger", merkt ze op, als
moet zij zich excuseren!
Dan is de auto gelost en de lading
wordt met een groot aantal luiken af
gedekt. Touwen worden van voor naar
achter geslingerd en vastgesjord. De
zoon van de familie, die dezer dagen
het roer van het bedrijf ook in figuur
lijke zin gaat overnemen, klimt een
trapje op en omklemt het roer, dat bo
venop de lading is aangebracht en via
een vernuftige installatie het roer be
neden in werking stelt. Vanaf die hoge
post kan de schipper de zaak goed
overzien.
De zee is vrij rustig en dus een prach
tige gelegenheid om de overtocht naar
Den Helder te wagen.
„Als je er een stukkie over skrieft",
zo zei een der vlaslossers, „zet er dan
vooral bee, dat de koffie op „Vertrou
wen" prima was!"
Een voorlopige balans van
de Vlasoogot 1951
Bezoekers van de vaste wal en wij
bedoelen dan speciaal bezoekers uit de
landbouwsector treft het telkens
weer, dat er op ons eiland een belang
rijke oppervlakte vlas verbouwd wordt.
En dit is niet te verwonderen. Texel
staat bekend als een gebied, waar de
bodem voornamelijk uit zandgrond be
staat en vlas staat vanouds bekend als
een gewas, dat op de klei- en zavelgron
den thuis hoort. Het is niet volledig te
verklaren hoe het komt, dat ondanks de
betrekkelijke kleine oppervlakte klei
en zavelgrond de vlasteelt op ons eiland
een behoorlijke omvang heeft, hoewel
de aanwezigheid van onze aanvankelijk
vrij kalkrijke polders daaraan wel niet
vreemd zal zijn.
Een feit is, dat speciaal onze polder
boeren uitstekend op de hoogte zijn van
de eisen, die de vlasteelt stelt en dat dit
product bij de „vlassers" een goede
naam heeft. Het Texelse vlas wordt
graag gekocht.
Dit jaar was de oppervlakte, die met
dit gewas bebouwd werd, wel zeer be
langrijk Wij schatten, dat deze dicht bij
de 400 ha. ligt. De zeer gunstige vooruit
zichten van dit voorjaar zijn daar zeker
niet vreemd aan en reeds vroeg werd
een vrij grote oppervlakte vlasland aan
de vlassers verhuurd. In de regel heeft
de landbouwer in dit geval alleen te zor
gen voor het zaaien en het vervoer van
het product naar de haven.
Een ander deel werd verkocht enkele
weken voor het oogsten en in dit geval
vond zowel verkoop per ha. als per kilo
plaats, waarbij prijzen van f 1000 tot
f 1400 per ha. en 18-30 ct. per kilo wer
den betaald. Na een periode met vrij
hoge prijzen in de maand Juni en het
begin van de maand Juli volgde een
vrij sterke prijsdaling, die de laatste we
ken weer enigszins teniet is gedaan. Op
't moment wordt voor vlas van goede
kwaliteit weer een behoorlijke prijs be
taald, maar verreweg het grootste ge
deelte van het vlas is reeds verkocht.
Wij schatten dit wel op 80 pet.
Inmiddels is men ook met de afleve
ring begonnen, zoals op de foto in dit
nummer blijkt. Hierbij komt aan het
licht, dat de afgeleverde hoeveelheid per
ha. dit jaar vrij laag is. Het is wel zeker,
dat de gemiddelde opbrengst dit jaar
lager dan 6000 kg. per ha. zal liggen en
we kunnen wel aannemen, dat een nor
male opbrengst voor ons eiland plm.
7000 kg. per ha. is. Dit is niet te verwon
deren, wanneer we bedenken, dat de
groeitijd dit jaar korter dan andere ja
ren is geweest en als gevolg daarvan
het vlas een geringere lengte had dan
normaal.
Toch zijn wij van mening, dat de
Texelse vlastelers en ook de vlassers te
vreden kunnen zijn. Het vlas op ons ei
land was van behoorlijke kwaliteit en
in tegenstelling met heel veel plaatsen
aan de vaste wal is deze kwaliteit be
hoorlijk bewaard gebleven. Ziekten als
roest en dode harrel hebben de kleur
van het vlas op vele plaatsen sterk doen
teruglopen en de vezelkwaliteit ernstig
benadeeld. Op Texel was dit in veel min
dere mate het geval. Laten we hopen,
dat daardoor de naam van Texel als een
goed vlasgebied nog weer meer bekend
geworden is tot voordeel van onze
Texelse landbouwers. We mogen in vlas
een gewas zien, dat uitstekend op onze
landbouwbedrijven past. De mogelijkhe
den voor een goede vruchtwisseling
worden beter, vooral wanneer we in
aanmerking nemen, dat vlas een uitste
kende dekvrucht is voor gras- en klaver
soorten.
Wij menen evenwel te moeten waar
schuwen voor een al te grote lichtvaar
digheid bij het kiezen van voor vlasteelt
bestemde percelen. Een al te intensieve
vlasteelt en als gevolg van de hoge
prijzen van dit voorjaar lieten sommi
gen zich daartoe verleiden leidt tot
teleurstelingen door het optreden van
ziekten. Verder vergete men niet, dat
aan vlasland bepaalde eisen moeten ge
steld worden. Het verhuren van sterk
vervuilde percelen, of percelen, die om
andere reden voor de vlasteelt onge
schikt zijn geeft de boer veel moeilijk
heden en doet aan de naam van Texel
als goed vlasgebied schade. Laat men
zich niet blind staren op een eenmaal te
behalen voordeel, want in de toekomst
wreekt zich dit ontegenzeggelijk. Ook
hier geldt: Eerlijk duurt het langst....!
C. v. G.
F 9,50 PER INWONER
Aan de zo juist verschenen publicatie
van het Centraal Bureau voor de Statis
tiek „Statistiek van het bezoek aan ver-
makelijkheidsinstellingen 1950" ontle
nen wij, dat gedurende 1950 het publiek
97 millioen gulden uitgaf (bijna f 9,50
per inwoner) aan toegangsbewijzen voor
vermaak. 111 Millioen plaatsbewijzen
werden verkocht (bijna 11 per inwoner.)
Meer dan de helft had betrekking op
bioscoopbezoek.
op to knapponl