Algemene vergadering
VVV „Texel"
Op één dag werden
1000 „Rattenkoekjes"
verkocht!
Hoe onze Grootouders „Ouwe Sunderklaas"
vierden
Oosterender Winkelweek werd 'n groot succes
Dat komt niet te vaak
voor
Parlementair Overzicht
BURGERZINLENING
Aan belanghebbenden wordt verzocht
voor zover dit nog niet is geschied, de
ingetekende bedragen spoedig, doch ui
terlijk vóór 15 December a.s., te storten.
Betaling kan geschieden bij de plaatse
lijke banken, op postrekening 111509 en
ten kantore van de gemeenteontvanger.
Nieuwe intekeningen zullen nog gaar
ne, ook na genoemde datum, worden ge
accepteerd. Omtrent de storting van de
ze gelden dient dan echter een nadere
afspraak te worden gemaakt.
Overigens worden gaarne inlichtingen
verstrekt ten gemeentehuize.
Texel, 5 December 1951.
Burgemeeser en Wethouders van Texel,
De Burgemeester, C. DE KONING.
De Secretaris, P. BEEMSTERBOER.
MOND- EN KLAUWZEER
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken bekend, dat de bovengenoemde
besmettelijke veeziekte is geconstateerd
op de bedrijven van:
N. Kikkert, hoeve „Vredestein", De
Koog K 35
C. Roeper, De Westen B 139
P. Witte, Plassendaal W 63
P. Beers, Warmoesstraat 4 Den Burg
A. Eelman, Schilderend 73, Den
Burg
C. Bakker Dzn., „Mennohoeve",
Waalderweg
J. Klippel, O 61
W. Dalmeijer, De Koog K 57
P. C Hin, Spang, W 24
P. W. Koning, Oost O 96
F. R. Keijser, De Waai 69
H. Boogaard, O 124
C. Kui^ Mzn., Westerweg B 129
Ph. Stark, E 144
J. M. Bakker, .AtlasH 10
C. J. Bakker, Spang W 28
W. Zijm, De Westen H 109
J. Brak, E 99
Gebr. Hin Hz., „Witte Engel" B 109
Jac. Witte „Dordrecht" E 147
G. Kok, Schilderend 91
C. S. Zijm, De Westen H 117
P. Dros Nzn., Weststr. 15, Oosterend
M. C. Keijser, De Waal 4
J Keijser, De Waal 73
Joh. Langeveld, K 24, De Koog
Texel 7 December 1951.
Burgemeester en Wethouders van Texel
C. DE KONING, Burgemeester
P. BEEMSTERBOER, Secretaris.
SINTERKLAASBAL IN OOSTEREND
Woensdag 12 Dec. is er groot Oude
Sinterklaasbal bij de heer Jn. Dijt. Dit
kan een gezellige avond worden!
Ook te Oudesohild en De Cocksdorp
zal er op 12 Dec. bal zijn. (Zie de be
treffende advertenties).
UITSTEKEND GESLAAGD SINT-
NICOLAASFEEST TE DE COCKSDORP
4 December. Het was vandaag voor de
leerlingen van de o.l. school feest in Ho
tel De Hoop. 's Morgens was het voor de
le, 2e en 3e klas. De zaal was geheel be
zet, ook de meeste ouders van de kinde
ren waren getuige van dit Sint-Nicolaas-
feest. Vol verwachting klopt ons hart
was het, toen de goede Sint arriveerde.
Na een opemngswoord van de heer Lef-
ferman, hoofd der school, kregen wij
toen een toespraak van de Sint en moes
ten enige jongens en meisjes op het mat
je bij de Sint verschijnen en het hartje
zal zeker wel wat sneller geklopt heb
ben Hierna werden twee zangspelletjes
ten beste gegeven door de jongste leerlin
gen, nl. „Jan Koetsier" en „de twee was-
vrouwtjes". Vervolgens opvoering van 't
stukje „Die nare sommen". Nadat deze
stukjes waren opgevoerd, werden er eni
ge films vertoond, wat de feeststemming
nog verhoogde. Met cadeautjes en een
tractatie gingen allen omstreeks half 12
vergenoegd naar huis.
Des namiddags was het oor de oudere
leerlingen feest. Ook hier werden liede
ren gezongen. Verder een geslaagd op
treden van de buikspreker Leen Kuiper,
en de opvoering van een toneelstukje
„De witte vogel" in 2 bedrijven door de
grotere leerlingen. Om half 5 was ook
deze gezellige middag ten einde.
De algemene ledenvergadering van de
VVV Texel zal gehouden worden Dins
dag 11 December a.s. des avonds 8 uur
in Hotel Texel.
Agenda:
I. Opening door de voorzitter
2. Voorlezing notulen vorige alg. leden
vergadering
3. Ingekomen mededelingen
.4. Voorlezing jaarverslag verenigings
jaar 1950-1951
5. Behandeling financiële resultaten
1950-1951
6. Begroting 1951-1952
7. Benoeming ere-leden der VVV Texel
8. Verkiezing leden van het H.B.
9. Voorstel van H.B. om ieder lid der
VVV Texel te verzoeken het Texels
Museum met minimum f 1,- per jaar
te steunen
10. Hoe moeten wij de aan te bieden be
drijfsruimte (gem. huizen, kampeer-
huizen e.d.) betitelen in ons propa-
ganda-materiaal
11. Prijsopdrijving tijdens het toeristen
seizoen
12. Ruilverkaveling
13. Zomeiprogramma 1952
14. Kampeercentrum
15. Wat is de taak van onze VVV?
16. Benoeming kas-controlecommissie
De heren P. v. Tatenhove en P. Eel
man zijn aftredend, doch herkiesbaar.
De heer R. J. Daalder treedt wegens
vergevorderde leeftijd af. Voor deze va
cature zijn de volgende candidaten ge
steld:
1. J. Zwan, De Koog
2. P. Vermeulen, De Koog
17. Rondvraag
18. Sluiting.
OUWE SUNDERKLAAS DE KOOG
De jury verwacht bij het „Centrum":
om 6 uur voor de kleinen;
om 9 uur voor de ouderen.
STROPER VOOR POLITIERECHTER
De Politierechter te Alkmaar eiste te
gen een Texelse stroper f 100 boete sub.
30 dagen.
BOND VAN PLATTELANDSVROUWEN
Een flink aantal dames van de Bond
van Plattelandsvrouwen was Maandag
avond bijeengekomen om tezamen het
Sint Nicolaasfeest te vieren. De stem
ming zat er al direct in en er werd uit
volle borst gezongen.
Voor de pauze werden enkele mede
delingen gedaan en de notulen gelezen,
waarna een verhaal volgde. Nogmaals
werd flink gezongen, maar toen het
bleek, dat de Goedheilig Man niet ver
scheen werd eerst een kopje cocolade
gebruikt met koek.
Na de pauze verscheen Sint Nicolaas,
vergezeld van een zeer vrolijke Piet. De
brave Sint had de teugels goed in han
den en deelde hier en daar een pluim
maar ook wel reprimandes uit, tot grote
hilariteit van de dames. De Sint was
goed op dreef evenals z'ri knecht die
maar geen afscheid van do dames kon
nemen en permissie kreeg van „de baas"
om na diens vertrek nog een poosje te
blijven. Een ieder kreeg een pakje met
vaak zeer geestige rijmen. Bij de sluiting
werd meaegedeeld, dat de Kerstavond
zal worden gehouden in Hotel Texel op
Dinsdag 18 December.
Zeer voldaan over deze goed geslaag
de avond, keerde men om plm. 11 uur
huiswaarts
Een heleboel ratten jubelen nog „Wij
leven vrij, wij leven blij op Texel's dier-
b're grond!" maar als ze wisten, dat er
(om een recent voorbeeld te noemen)
Maandag jl. in Hotel Texel duizend ta
bletten door veehouders enz zijn afgeno
men met het doel de ratten hierop te
tractoren, zouden ze wel een toontje la
ger zingen, want die koekjes zijn voor
hen levensgevaarlijk. Als een rat daar
zijn maaltijd mee doet is hij spoedig
dood en dat is ook het doel van de „koek
jeskopers". Die zeggen: „Dood moeten ze,
allemaal!"
Die grote afname van dat bestrijdings
middel bewijst, dat er nog veel ratten
rondsluipen en de bestrijding noodzake
lijk is. Naar de Rattenbesinjdingscom-
missie ons mededeelt worden de koekjes
tegen de kostende prijs beschikbaar ge
steld. Goedkoper middel cm van deze
plaag verlost te worden, bestaat er niet.
Genoemde commissie is verheugd, dat de
veehouders enz. aan de bestrijding zo
krachtdadig medewerken en haar ad
vies is dan ook: Gaat zo voort!
„Ouwe Sunderklaas" was eens ver
boden!
Texel, 15 Decemoer 1900.
In de Texelse Courant van Zondag 16
December 1900 lezen wij: „Naar men
ons verzekerde werd ruim 50 jaar gele
den alhier verboden op 12 December ge
maskerd te lopen, waartegen daarna ie
der jaar op dien datum door de jonge
lingschap min of meer werd geprotes
teerd, in hoofdzaak echter dikwerf al
leen door het zingen van de woorden:
„Ouwe Sunderklaas gaat nooit verlo
ren" en soms scheen het wel eens, of ook
dat kleine protest ichterwege zou blij
ven. Gedurende de laatste jaren echter
wakkerde de lust tot de viering van
Oude Sinterklaas weer meer op, sommi
gen waagden het cr op zich te verkle
den en zich min of meer onkenbaar te
maken door met kraag of muts het ge
laat te bedekken, terwijl oogluikend
werd toegelaten, dat enkelen maskers
droegen, thans evenwel liepen reeds al
le verkleeden tevens gemaskerd en is
dus de Oude Sint-Nicolaas weer in eere
hersteld.
DEN BURG, 15 December 1900. Op
12 December, „Ouwe Sunderklaas", was
het 's avonds waarlijk druk, zoowel van
wandelaars als van gemaskerden.
OUDESCHILD, 13 Dec. 1900. Het
wemelde langs de straten van verkleede
personen, die zich blijkbaar wel ver
maakten met de maskerade. Nu 't op den
avond van 5 Dec. zulk ongunstig weer
was, scheen 't wel of velen thans wilden
genieten wat zij toen moesten ontberen.
Te 10 ure in den avond was de pret af
gelopen, terwijl alles in de beste orde
werd afgespeeld.
DE KOOG, 13 Dec. 1900. Nauwe
lijks waren op den avond van den 12den
December de lampen aangestoken, of
men zag een talrijke menigte op de
been, waaronder zeer vele gemasker
den. Onder deze .varen een 4-tal dames,
die keurig netjes gekleed waren en van
WöT BETEKENT HET WOORD
„RAAKSIE"?
Hiermee wordt dón bedoeld het Oóste-
lik dêl vón de Groenepla is vön de Vis-
mörk tot „achter de Wol" of Pórkstreêt.
Het woord „Raex, Raecks, Raeckse"
betekent in 't Middelnederlans „Ket
ting" en dón mêestal in de betekenis
vón keitinge of raakse onder de water
spiegel ónbrócht, om 'n vijand te belette
een versterking binne te dnnge.
In ien gefól heb ik Raaks fonde in de
betekenis er 'n oud keurboek op 't stad-
huus ón fóst te lègge. We kenne echter
wel ónneme, dót 't Tesselse woord
Raaksie verband houdt nut 'n vroegere
versterking, die op dót dêel vón de Groe-
neplaas weest is.
Deuze versterking hoeft hilkedól gien
groot kesteel weest te hewwe, ik denk
vón eerder 'n vón sónt opworpe flucht-
heuvel.
Etalagefoütemvedstrijd.
Doordat niemand alle fouten geraden
had moest geloot worden onder degenen
die de fouten op éèn na vonden:
le prijs, lot no. 30: mw. B. Breman-De
Klerk; 2e. no. 3 mw. M. Kuiper-v. Leeu
wen, Harkebuurt. 3e. lot no. 17, mej. T.
Daalder, Nieuwstraat 6. 4e. iot no. 14 mw.
C. Dijker-Daalder, Nieuweschild. 5e. lot
r.o. 25 mw. A. N. Dros-Komng. 6e. lot no.
11 W. A. de Haas.
15 hl. eierkolen, 1 wollen deken f 55;
f 25 kruidenierswaren; 3 kg vlees; 1
fruitmand; 1 taart.
De taart bij A. M. v. Liere, Oost is
gewonnen door W C. Daalder, Oost.
Siagzin-puzzle voor kinderen:
Hier zijn de prijswinnaars:
Gerard Smit, Jn. Vlaming, M. v.d. We
tering, Het Noorden, Jac. Schraag,
Harkebuurt, Tiny Duinker, N.-Schild, Jn
Duinker, id., Ineke Betsema, De Waal,
Ali Smit, Zevenhuizen, M. v.d. Wetering,
't Noorden, Nico Bakker, Cocksdorp, Jn.
Kooger, De Waal, Ineke v.d. Vis, Jany
Mooij, Elly Dogger, Dick Pieter Trap,
Noutje Koopman, De Waal, E. Eelman,
Jac. Eelman, 't Noorden, W. Halsema,
Oost, Nico Wagemaker, Renny Krotje,
Henny Vermeulen, Nelly Rozendaal.
Prijzen kunnen worden afgehaald bij
de heer F. Witte, Oosterend.
Het was eivol bij de heer Jn Dijt, toen
de uitslagen bekend werden gemaakt.
De Oosterender winkeliers kunnen op
een geslaagde week terugzien en zijn het
er over eens, dat aan het doel „Kopen
aan Oosterend" met deze actie behoor
lijk is beantwoord.
S.V. Texel.
Zondag a.s.: 4e kl. A KNVB: ZAP-
Schagen, Watervogels-Texel, VZV-RKA
FC, Succes-W.Waard, Grasshoppers-Ber
gen, DTS-Oudesluis.
Afd. NH, Res. 2 D: Vios 2-DTS 2, Ou-
desluis 2-HRC 5, Kaagvogels 2-RKAFC
3, ZAP 2-SRC 2, Texel 2-Watervogels 2.
Res. 3 E- Texel 3-WGW 2.
Zaterdagmiddag: Texel B-Tex. Boys A
Texel 1, opgepast, denk niet dat win-
Stark, De Kaap, Tmy Vonk, 't Noorden, nen we wel even! Texel 2 speelt een be-
Fokko Mulder, Jacob Kooger, Zevenhui
zen, Jn. Beijerd, Marie Jimmink, Bar-
langrijkc
voerder.
wedstrijd tegen de lijstaan-
Eveneens is van groot belang
gen, Jelly Timmer, „Padang", C. v. Dijk, onze adsp. ontmoeting op hedenmiddag
Benny Roest, Anny v. Dijk, Tineke van
Lente, Postweg, Piet v.d. Vis, Willy
Lid te zijn van een commissie, die be
last is met een billijke v.-rdeling van de
zo schaarse woningruimte, dat is in deze
tijd geen sinecure. Goed doet men het
immers nooit. Op één gelukkige zijn er
misschien twintig, die teleurgesteld moe
ten worden. De verwijten, die de com
missieleden togevoegd krijgen, zijn vele.
Maar met de afgelopen Sinterklaas werd
de commissie dan toch aangenaam ver
rast. Een der commissieleden vond, han
gende aan zijn bel, een pakje waarin be
halve een kistje sigaren en een doosje si
garetten, een gedicht:
Aan de leden der Woningcommissie
Texel:
De Sint heeft ook aan u gedacht,
Daarom dit rokertje gebracht,
Voor 't vele werk door u verricht,
Hij weet, het valt u lang niet licht
De woningruimte toe te lijzen,
En velen zullen u misprijzen
Maar soms ook wordt het gewaardeerd
Zoals dit pakje het u leert.
Moogt gij ze in gezondheid roken
Droom niet te veel van woningspoken,
Ik maak nu aan dit rijm e^n eind,
En teken „Een dankbare patiënt."
OP UW GEZONDHEID HEREN!
En daar moeten de heren woningtoe-
wijzers dan maar weer een tijdje op te
ren!
tussen Texel B en Tex. Boys A.
VIJF DECEMBER TE OOSTEREND
Met trompetgeschal werd de komst van
de leerlingetjes van de Kleuterschool
aangekondigd. Een mooi versierde auto,
waarop de kinderen waren gezeten, zin
gende St. Nicolaasversjes en begeleid
door accordeonmuziek, trok door de stra
ten en collecteerde voor de school. Alles
was keurig verzorgd! De lampions had
den wel enige hinder van de wind, maar
bleven toch branden.
Mit ouwe Sunderklaas moeten we
zoveul mogelijk licht maken op street!
Dot seg je nou wel, maar mit de
„Nuwwe" sag ik wel een lichie boven
uut het raam hangen van een buurman
van 'n lid van de commissie, maar bee
dat lid sag ik niks gien licht.
elders schenen gekomen te zijn. Des
avonds hadden in 't café van R. Daalder
de aangekondigde voordrachten plaats,
die door eenige heeren en dames netjes
werden uitgevoerd en zeer in den smaak
van het talrijk opgekomen pubhek vie
len. Na de voordrachten volgde bal,
waardoor de danslustigen en toeschou
wers eerst laat aan scheiden dachten.
OOSTEREND, 13 Dec. 1900. „Ou
we Sunderklaas" gaf veel drukte. Vele
gemaskerden kwamen voor, waaronder
aardige pakjes en op de straat was nog
laat op den avond vrij wat volk op de
been.
DEN HOORN, 12 Dec. 1900. „Ou
we Sunderklaas gaat nooit verloren",
zo kon men de jeugd 's middags hooren
zingen en jawel 's avonds verscheen
dan ook „Ouwe Sunderklaas" in grooten
getale. Alles was op de been. Het loge
ment kon alle bezoekers haast niet be
vatten; hier genoten de jongelui een
paar recht genoegelijke uurtjes van den
dans. Alles liep in de beste orde af.
Men schijnt hier meer met het Oude-
dan met Nieuwe Sintnicolaasfeest op te
hebben, hetgeen zeker zijn reden heeft
hierin, dat de huismoeders het zoo'n
dag niet zo druk hebben.
DEBATTEN IN SNELTREINVAART
VAART. REGERING IS INZAKE
NIEUW GUINEA NIETS WIJZER GE
WORDEN
Voorzitter Kortenhorst legt de zweep
er over. Hij is vast van plan om dit jaar
eens te breken met de ongelukkige ge
woonte om de begroting niet voor Kerst
mis af te doen. Maar ja, dat valt niet
mee. De problemen zijn moeilijk tegen
woordig en de bespreking daarvan vergt
natuurlijk tijd. Toch ziet het er naar
uit, dat de pogingen van de voorzitter
voor een goed deel kunnen slagen. Wel
licht blijden er een paar begrotings
hoofdstukken liggen tot Januari, maar
dan nog is het succes niet gering. Ande
re jaren heeft men steeds horen klagen,
dat de begrotingen zo langzaam worden
afgehandeld en nu klaagt men weer, dat
dit zo vlug gebeurt! Dit laatste is onge
twijfeld waar. De drie avondvergaderin
gen, op Dinsdag, Woensdag en Donder
dag duren tot één uur a half 2 en met
de agenda wordt op de wonderlijkste
manier i ondgesprongen. Een debat, dat
Donderdag begon, werd een week later
voortgezet En in de middagvergaderin
gen komen steevast andere onderwerpen
aan de orde dan 's avonds. Dat maakt de
zaak natuurlijk niet overzichtelijker. Men
weet nauwelijks nog waar men aan toe
is. Maar is dit een reden tot klagen? Wij
geloven van niet. Normaal is, dat de re
gering voor Kerstmis weet welke gelden
zij het volgend jaar mag besteden. Ieder
ander systeem is abnormaal. Het is te
begrijpen, dat het tempo voor de Kamer
leden haast niet is bij te houden. Vooral
niet als een lid over meer dan één be
groting moet spreken. Dat kost inspan
ning. Het is dus ook te begrijpen, dat de
zaal vrij leeg is, want iedereen heeft zijn
eigen zaken. Maar als er op een gegeven
moment alleen nog maar de spreker, de
voorzitter en de Minister aanwezig zijn,
dan is het wel wat al te dol! Een betere
werkverdeling onderling, ook wat be
treft de aanwezigheid in s lands verga
derzaal, zou heus geen luxe zijn.
In deze debatten met sneltreinvaart zit
natuurlijk weinig lijn. Van de zijde der
Kamer maakt men slechts enkele alge
mene opmerkingen, waarop de bewinds
man even vaag kan antwoorden. Slechts
het nieuws, dat naar voren wordt ge
bracht, is eigenlijk vermeldenswaard.
Begroting Uniezaken.
Een ware opluchting was dan ook de
begroting van Unie Zaken en Overzeese
Rijksdelen. De Kamer gaf Minister Pe
ters eensgezind voor de breek, omdat hij
te vaag zijn beleid in de Memorie van
Toelichting had uiteengezet. Hoe kon de
Minister dat doen nu de besprekingen
over de opheffing van de Unie voor de
deur staan en nu men ook weer over
Nieuw-Guinea wil praten? Men weet, dat
door ons Nieuw-Guinea in de ijskast is
gezet. Het vorige Kabinet Drees is over
dit vraagstuk gestruikeld en bij de for
matie van het huidige Kabinet bleek,
dat het onmogelijk was om tot een op
lossing te komen. Voor iedere wijziging
van de status van dit gebiedsdeel is een
meerderheid van tweederde nodig en die
was in geen enkele omstandigheid te
verkrijgen. Wat dan anders te doen dan
afspreken dat er over dit probleem niet
meer zal worden gesproken? Maar wij
zijn niet het enige land, dat wat met
Nieuw-Guinea heeft te maken. Indone
sië handhaaft zijn aanspraken. Het wil
weer over deze kwestie spreken en daar
door behoort de ijskast-theorie tot het
verleden. Zeer binnenkort krijgen we
een conferentie met de Indonesiërs over
de opheffing van de Unie. Waarschijn-
wordt die conferentie in Zwitserland ge
houden. De Unie gaat er aan. Dat is wel
zeker, want noch de Regeringspartijen
noch de oppositie voelen voor een ver
drag zonder inhoud. Maar de Kamer
wilde niet, dat over deze opheffing
wordt gesproken als ook Nieuw-Guinea
aan de orde komt. Dat moet apart gebeu
ren Dr. Drees heeft reeds tijdens de
Algemene Beschouwingen verklaard, dat
hij wel wil confereren, maar dat hij
daarin eigenlijk geen heil ziet. Dat is
hem door het laatste debat nog eens
bevestigd. Want de heer De Kadt (arb.)
verklaarde zich bereid deze aangelegen
heid direct met Indonesië te bespreken.
Wat het zwaarste is, moet volgens hem
het zwaarste wegen en dat zijn de toe
komstmogelijkheden van Nederland in
de Indonesische wereld. Onder restric
ties zal hij dat land dus wel willen prijs
geven. De v.v.d., a.r., c.h.u. en s.g.p. wil
len van een souvereinileitsoverdracht
niets weten. En de k.v.p. heeft verklaard
dat Nieuw-Guinea niet aan Indonesië
PROTESTANTSE KERKDIENSTEN
Zondag 9 December 1951
N. H. GEMEENTE.
Den Burg 10 uur Ds. van Boven in Eben
Haëzer
7,30 uur Ds. van Reijendam
De Waal 10 uur Ds. Janse
De Koog 7,30 uur Ds. Janse
Den Hoorn 10 uur Ds. Klijnsma, van
Oosterend. Extra coll. Oecunemische
beweging
7,30 uur Jeugddienst. Voorganger Ds.
van Boven. Onderwerp: „Is het nodig
om naar de kerk te gaan". Met mede
werking van het kerkkoor.
Maandag 10 Dec. Praatkring in De
Westen, tJi.v. de familie Keijser
Oosterend 10 uur Ds. v. Reijendam
De Cocksdorp 10 uur Ds. Soesan,
Extra collecte v.d. Generale Kas
Zuid-Eierland 3,15 uur Ds. Soesan
Extra collecte v.d. Generale Kas
GEREF. KERK.
Burg 10 uur Ds. Goedendorp
Bediening H. Avondmaal
3 uur Ds. Goedendorp
Dankzegging en Bed. H. Avondmaal
Oosterend 10 en 3 uur Ds. de Wolf
GEREF. KERK (onderh. art. 31, K.O.)
Oosterend 2,30 en 7,30 uur Dienst
DOOPSGEZ. GEMEENTE-
Den Burg 9 uur Jeugddienst
Oosterend 10 uur Ds. M. F. Bos
mag worden overgedragen. Deze fractie
wilde destijds Nieuw-Guinea aan de
Unie opdragen. Nu deze wordt opgehe
ven, kan dat met meer. Wat zij nu pre
cies wel wil, is echter niet duidelijk ge
bleken. De regering is dus uit dit debat
niet veel wijzer geworden.
Een ander vraagstuk, dat druk werd
besproken, was dat van de Ambonnezen.
Algemeen was men van oordeel, dat de
regering er rekening mee moet houden,
dat deze mensen nog lange tijd in ons
land zullen verblijven. Er zullen dus
maatregelen moeten worden genomen
op lange termijn. Ook wat betreft het
onderwijs en het leren van een ambacht.
Begrotingsvaria.
Over de andere begrotingen moeten
we kort zijn. Minister Wemmers ver
klaarde, dat de bromfietsen een groot
probleem zijn. Binnenkort zullen richt
lijnen bekend worden gemaakt, die er op
neerkomen, dat bromfietsen met een cy-
lindermhoud, kleiner dan 51 cc, als ge
wone fietsen zullen worden beschouwd.
Zij moeten dus het fietspad houden en
zich aanpassen bij het verkeersbeeld. Is
het dus niet druk, dan mag de snelheid
worden opgevoerd. Ook wordt overwo
gen om het vervoer van meer dan één
kind op de bromfiets te verbieden, ter
wijl eveneens het begeleiden door hon
den zal v/orden verboden. Ook is men
nog van plan de leeftijdsgrens voor het
berijden van dit vehikel te verhogen van
16 tot 18 jaar.
Sprekende over de verhoging van de
PTT-tarieven merkte deze bewindsman
op, dat de financiële positie van dit be
drijf niet rooskleurig is. Er is dus niet
aan te ontkomen. Wel zal geprobeerd
worden om de rente van de Rijkspost
spaarbank iets te verhogen, maar dit
zal wel niet veel zijn, zo voegde Minis
ter Wemmers daar aan toe.
Minister Teulings deelde nog het een
en ander mede over de spionnage-affai-
re. Er zijn, zeide hij, bewijzen, dat men
tracht de comm. partij in ons land te fi
nancieren met buitenlandse middelen.
Terwijl ook pressie wordt uitgeoefend op
zakenlieden om de „economische confe
rentie te Moskou bij te wonen, die ech
ter geen andere bedoeling heeft dan de
Russische militaire inspanning te ver
groten. Kortom: Minister Teulings waar
schuwde ons volk voor de communisti
sche activiteit. Ook de burgerlijke ver
dediging heeft de aandacht van deze Mi
nister. Vóór Kerstmis zullen nog wets
ontwerpen worden ingediend. Er is uit
gegaan van het principe der vrijwillig
heid, maar als dit met lukt, dan zal er
ongetwijfeld een wettelijke dienstver
plichting worden ingevoerd. De organi
satie is er op gericht, dat tegen het ein
de van volgend jaar de burgerlijke ver
dediging in volle omvang zal kunnen
worden gemobiliseerd.
Minister Joekes deelde op vragen van
de heer Suurhof (arb.) mede, dat er geen
verplichiing is om het maximum bedrag
van f 8,50 uit te keren als compensatie
op de gestegen prijzen. De stijging is
naar de mening van de regering zeer ge
ring dat blijkt uit het bedrag! en
bovendien van tijdelijke aard. Zij voelde
er dus in principe niets voor. Minister
Teulings kon daarbij vertellen, dat de
ambtenaren f 5,- schoon in handen krij
gen. Hier geldt dus een uniforme rege
ling, hetgeen de administratie verge
makkelijkt. De hoge administratiekosten
zijn edhter aanleiding om de Ouden van
Dagen, die trekken van Drees, niets te
geven. Het bedrag zou trouwens de Mi
nister te gering zijn!
De Friese eed.
Pieter Sjoerd Gerbrandy is een van
onze Kamerleden, die zich cr op kan be
roepen een rasechte Fries te zijn. Waar
om zou hij dan niet bij de begroting van
Justitie de Friese eed ter sprake bren
gen? Hij deed dat op een manier, zoals
hij alleen dat maar kan. Zo citeerde hij
psalmen en gedichten in het Fries. De
Kamer mag dat wel. Maar toch was zijn
betoog uiterst principieel. Het aanroe
pen van Gods naam achtte hij geen klei
ne zaak. Als men in het Fries bidt en uit
de bijbel leest, moet men niet verbieden
de eed in het Fries af te leggen. Hij
waarschuwde dat men geen barrières
moet opwerpen, die in strijd zijn met de
volksziel. Dan kunnen stormen ontstaan,
die het schip van staat zullen beuken en
dan heeft men de Friese beweging niet
meer in de hand. De heren Roolvink (k.
v.p.) en Vonk (v.v.d. vieden Prof. Ger
brandy bij.
Behalve de begroting van Justitie
heeft de Kamer ook nog die van Finan
ciën afgedaan, terwijl er nog een be
scheiden begm zal worden gemaakt met
Wederopbouw en Volkshuisvesting.
(Nadruk verboden).
