(from 2uwrL-Jexels het harL,
Bij de Jaarwisseling
door burgemeester C. de Koning
Laatste bedrag
goedgekeurd
Pater Witte viert oud en nieuw bij de zwarten
De Kerst is voorbij en liet Nieuwe Jaar
staat voor de deur
voor
- ZATERDAG 29 DECEMBER 1951
TEXELSE
65e JAARGANG. No. 6592
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652.-Abonn. pr. 1 1,80 p.
kwart, -f- 15 ct. incasso. Adv 8 c. p. mm.
ider-
nenu
el ijk
drie
hief
dicht
kan
?lzijn
teeds
drie
e be-
ieder
i na.
i zijn
m zo
chael
falen
ook
;n de
Het
met
nken,
g on-
t een
jon-
renge
be-
Gaarne voldoe ik opnieuw aan het ver
zoek van de redactie van de Texelse
Courant cm aan het einde van dit jaar
het jongste verleden te overzien en te
spreken over de verwachtingen van de
nabije toekomst.
Met evenveel genoegen als het vorig
jaar, echter minder enthousiast of vro
lijk gestemd. Met enige \erwondering
zullen velen dit laatste lezen. Was toch
dit jaar, 1951, voor Texel met een goed
jaar? Naar het mij voorkomt niet ge
heel; vandaar dit getemperd enthousias
me. Met Korea heeft dit te maken, maar
toch ook weer slechts ten deie. Want de
terugslag van Korea heeft men alom in
den lande ondervonden, waarom dus
Texel niet? Overigens deed zich die te
rugslag het meest voelen op het terrein
der overheidsbemoeienis en voor ons
wel in het bijzonder op dat der ge
meentelijke activiteit. Waar nu in dit
opzicht, enkele belangrijke categorieën
daargelaten, hier nog veelvuldig het in
zicht heerst dat, hoe minder van het
noodzakelijk kwaad van overheidsbe
moeienis zoveel beter loopt de zaak, moet
ook die terugslag voor velen onder ons
niet zo nauw worden genomen.
Zij zien slechts de winst, de individu
ele, materiële, in zoveel guldens uit te
drukken winst. Buiten beschouwing ge
laten dat van algemeen standpunt de na
druk op het stoffelijke hier al voor een
samenleving noodlottig moet zijn, zo
moet ook het andere accent in de huidi
ge maatschappij onjuist worden geoor
deeld. Daf onze eilandmentaliteit, waar
aan wij allen deel hebben, daarvan de
oorzaak is, mag een verklaring zijn
maar geen excuus en zeker hebben wij
aan zo'n verklaring niets wanneer ach
teraf, en dèn duidelijk, blijkt hoezeer
v/ij toch ten achter zijn geraakt bij het
vasteland.
In Haar schone Kerstboodschap zei
Onze Koningin op zo passende wijze hoe
juist het Kerstfeest ons de gennge winst
die in de materiële zaken des levens te
vinden is, doet overdenken
Ik zou daarom slechts met een enkel
woord willen releveren dat het in de
landbouw en visserij en met het toeris
tenverkeer voor Texel weer goed is ge
weest. De materiële winst was er. En
gelukkig zal men zert,ten, want wij moe
ten toch leven en hoe zouden wij het
doen zonder die winst. Wij zijn in dit
opzicht dus toch verheugd. Maar waar
om dan dit getemperd enthousiasme?
Om deze reden, dat wij meer van die
winst, waarop onze Koningin doelde,
hadden kunnen boeken, winst die, in de
eerste plaats, te vinden is in het offer
maar die ook te vinden is in een juist
begrip voor de noden en behoeften van
onze medemens, en een handelen daar-
Daar, zonder dat daarvoor het offer
zoals dit wel eens enger wordt opgevat
wordt gebracht.
Ik denk daarbij in de eerste plaats
aan een toch wel groot gebeuren in on
ze Texelse maatschappij, namelijk het
besluit van de Raad dezer Gemeente tot
het aangaan van een burgerzinlening tot
een bedrag van f 300,000.-. Het resultaat
hiervan is bekend. Tot een bedrag van
f200,000,- werd ingetekend. Teleurstel
lend heb ik dit m de openbare zitting
van de Raad genoemd, doch prompt
meende een der raadsleden dat mijn con
clusie toch niet juist was, immers wat
konden wij van het behaalde niet bou
wen en inderdaad wanneer het gemeen
tebestuur zou kunnen slagen in zijn hui
dige opzet dan zou het maximum aan
hier te scheppen woonruimte toch weer
achttien gezinnen uit de ellende van het
woningprobleem helpen. Het raadslid
dus niet geheel ongelijk, maar.
die andere winst, die er in ruime mate
had kunnen zijn, was die 2r. En dan durf
ik te zeggen, neen. Want hij, die geen
vreemdeling is weet dat de drie ton
ruim hadden kunnen worden volgete-
kend. Wij hadden dus meer huizen kun
nen hebben. Er is een materieel verlies.
Meer burgerzin, meer gemeenschapsge
voel, minder individuele inslag hadden
dit kunnen voorkomen.
En toch was er bij het verloop van de
burgerzinlening ook nog reden zich te
verheugen. De Texelse gemeenschap
mag trots zijn op haar Gemeenteraad,
want het was om de verschillende indi
viduele leden van de raad dac zich 10-tal-
len andere Texelaren groepeerden om met
veel opoffering van tijd on wellicht ook
geld propaganda te maken voor het sla
gen van de lening. Het is mij bekend,
welk een moeite men zich getroostte en
er is reden voor de andere Texelaren
om trots te zijn op deze kern uit hun
midden.
En er is ook reden om al die inteke
naren ie memoreren, die slechts met
grote moeite het bedrag konden opbren
gen. Ook wil ik gaarne in herinnering
brengen dat mij persoonlijk tal van ge
vallen bekend zijn, waarbij betrokkenen
zich waarlijk bezwaard voelden omdat
zij nu eenmaal niet in staat waren enig
geld te leveren. Wel een schrille tegen
stelling tot hen die konden en een klein,
zeer klein materieel offer te groot von
den.
De goede lezer zal begrijpen, dat ik
met het voorgaande er niet op uit ben
om critisch te zijn om der wille van de
critiek, maar dat veeleer de bedoeling is
om mede te bouwen aan de toekomst
van een steviger Texelse gemeenschap.
Want er zal nog gelegenheid te over zijn
voor ons om onze waarde te tonen. Ik
denk hier b.v. aan het vraagstuk van
onze waterleiding. Wij gaan er van uit
dat dit probleem maar door een instan
tie boven ons moet worden opgelost.
Daar is wel enig motief voor te vinden,
immers de grootte van de oplossing ligt
eigenlijk boven ons vermogen. Maar het
zou ook wel eens zo kunnen zijn, dat de
daadwerkelijke medewerking van alle
Texelaren nodig zal blijken, omdat er
zonder dat tot in lengte van jaren
nog niets zal komen. Moge de
gehele Texelse gemeenschap zoveel
daadkracht en zoveel inzicht bevatten,
dat juist daardoor een brandend pro
bleem op een ruime manier zijn oplos
sing vindt. Hoezeer goede samenwer
king en doorzettingsvermogen iets kun
nen bereiken werd, zij het in het kleine,
nog eens aangetoond bij de organisatie
van de speeltuin. Het was d&arbij slechts
een handjevol mensen dat uitsluitend
door volhouden een voor de kinderen
van Den Burg zeer nuttig instituut in het
leven riep. Zij die hieraan medewerkten
toonden, naar ons voorkomt, de juiste
burgerzin.
In het. voorgaande heb ik min of meer
voortgeborduurd op het thema van de
burgerzin. Het is een, misschien te be
treuren, maar mettemin vaststaand ver
schijnsel, dat een begrip, speciaal een
met een goede inhoud, door veelvuldig
hanteren eigen' karakter verliest, ja zelfs
een zekert weerzin of een zeker gevoel
van verveling opwekt, wanneer men het
te veel tegen zich ziet gebruiken.
Zo kan ik mij voorstellen, dat verschil
lende lezers van de Texelse Courant bij
de lezmg hiervan al naar hun karakter
hun critiek zullen uiten over dit geleze-
ne. Het zij zo, is die critiek te fel, dan
ben ik in het voorgaande te kort ge
schoten. Doch anderzijds is het toch zo
dat een gemeenschap, in net kleinere, de
gemeente, in het grotere de staat, inhoud
en waarde verliest, indien de samen
stellende delen uitsluitend op zichzelf
staande individuen en met door burger
zin gedragen personen zijn; slechts door
staatsburger te zijn, d.w.z. burger bewust
van de rechten ep verplichtingen, die
men in het staatsgeheel heeft, kan men
medewerken aan de bloei van dit ge
heel. Anders treedt verdoving in en ver
schrompelt het geheel tot uiteindelijke
schade van de afzonderlijke individuen.
Dit is daarom zo belangrijk omdat
door het opkomend geslacht wel eens de
indruk wordt gewekt dat de zin tot me
dedoen m het openbare leven ernstig
aan het tanen is. Mocht dit, laten wij
hopen van niet, zo zijn dan ligt de weg
open voor de ontwikkeling van een tota
litair systeem in ons land. Wanneer dit
zou geschieden dan zou op enig moment
de schade onherstelbaar blijken te zijn
vóór dat men het duidelijk zou inzien.
Ik wil deze beschouwing eindigen met
de oprechte wens, dat het jaar 1952 voor
ons eiland een goed moge zijn; dat ma
teriële welvaart gepaard moge gaan aan
meerdere geestelijke bloei; dat ons cul
turele leven een stoot naar boven mag
krijgen de belangstelling is er, getui
ge het medeleven in het jubileum van
de fanfare en dat tenslotte het juiste
begrip van ware burgerzin steeds meer
moge doorbreken. Aldus zal dan mijn
overtuiging dat ons eiland een goede toe
komst tegemoet gaat, de juiste blijken te
zijn. DE KONING.
FILMNIEUWS.
„AVONTUUR OP HAWAII''
Een sterk verhaal van een misdadiger,
die zich op een Zuidzee-eiland voordoet
als een beschermer van de inboorlingen,
maar ,,'t is anders!" Een der recher
cheurs weet hem te arresteren en naar
de V.S. terug te brengen. De schone
prinses Tahia wacht op hem en niet
te vergeefs.
„DE VERDWENEN GOUDZENDING"
De strijd tegen bandieten, die een met
goud geladen vliegtuig verdonkerema
nen wordt in dit verhaal zeer spannend
uitgebeeld. De brutale gangsters worden
uitgeschakeld en Amor in!
,DE ZWARTE PANTER"
Een wonderbaarlijke geschiedenis van
een vrouw, die de eeuwige jeugd heeft.
Dit leidt tot heftige conflicten die ook
in de jungle haar achtervolgen. Maar
tenslotte verandert haar uiterlijk weer
tengevolge van een schok en zij keert
terug naar haar man om tijdens haar
levensavond nog het geluk te vinden, dat
zij zo lang heeft moeten ontberen.
Buitenlands Nieuws
O.a.: Ruimte voor onze vloot. Presi
dent Truman onderbreekt zijn vacantie.
Internationaal overleg te Stiaatsburg en
Parijs. Herdenking te Pearl Harbour.
Veetentoonstelling in Londen
ZONDAGSDIENST DEN BURG.
(ook Oudejaarsavond en Nieuwjaarsdag)
DOKTER ELIAS.
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 21 tot en met 27 December 1951
Geboren: Hendrik zv Johannes van der
Star en Marretje Koopman Jacoba dv
Hendrik Kuijs en Anna Haanstra. Anto-
niusJ. J. zvTheodoor M. Giaaf en Hen-
drina G. Moerkamp. Marijke J. dv Lippe
Woudstra en Marijtje Jongejeugd. Ge-
rarda V. M. dv Henricus J. Leber en Ca-
tharina A. M. Hoogenbosch. Margina A.
dv Jan Daalder en Berendina Water
ham. Cornelia M. G. dv Cornells H. F.
Duin en Cornelia D. van Kampen.
Ondertrouwd: Pieter Kleerebezem en
Yfke Jouwersma.
Getrouwd: Coenraad W. F. Coster en
Pietje Vlaming. Biem Vlaming en Jo
hanna H. van Dijk. Cornells J. Swaerts
en Anna Deutsch.
Overleden: Leendert Vlas, 73 jaar,
echtg. v. Aagje Peper.
Gevonden voorwerpen:
Gene.
INGEKOMEN PERSONEN
Alberdina Mozes-Bakelaar v. Soest.
Soesterbergsestr. 125 n. De Waal 30. An-
toon T. Hafkamp v. Driebergen-Rijsen-
burg, M v Carnbln. 73 n. H 131. Hen-
riette W. Hoogerheide v. Ziipe Petten
M 72a n. Oudeschild 130.
VERTROKKEN PERSONEN
Gene.
REINIGINGSDIENST
in verband met de Nieuwjaarsdag
In verband met de a.s. Nieuwjaarsdag
wordt de reinigingsdienst als volgt uitge
voerd:
De Koog. In plaats van Dinsdag 1 Ja
nuari wordt het huisvuil op Maandag 31
December opgehaald.
De Directeur van Gemeentewerken
te Texel.
„DE ZOON VAN BERKENHOF" IN
OOSTEREND
Dinsdagavond wordt te Oosterend het
spel ,,De Zoon' van Berkenhof" opge
voerd ten bate van het Gebouw voor
Christelijke Belangen aldaar. Voorts
wordt medewerking verleend door de
christelijke zanveremging De Lofstem".
(Zie ook de adv
Restauratie N. H. Kerk Den Burg
Naar we vernemen is de aanvullende
begroting om de restauratie van de N.H.
kerk te Den Burg te kunnen beëindigen,
goedgekeurd. Dit betekent, dat door de
Minister in totaal voor een bedrag van
f 460.000 is goedgekeurd, welke som al
leen bestemd is voor restauratie van de
romp. Door deze gunstige beslissing zal
met spoed kunnen worden verder ge
werkt aar. de voltooiing van de restau
ratie en volgend jaar Kerstmis hoopt
men de kerk weer in gebruik te kunnen
nemen.
Volgende maand zal het aantal werk
lieden met een groep metselaars, tim
merlieden en opperlieden worden uitge
breid. De kerk krijgt glas-:n-lood ramen,
de muren en pilaren worden wit gestu-
cadoord (daarmede is reeds een aanvang
gemaakt). Een flink karwei is ook nog
de vernieuwing van de Zuid-West gevel
en het linker deel van de voorgevel.
Dë N. H. Gemeente zelf is reeds ver
scheidene jaren druk bezig met het ver
zamelen van gelden voor een nieuw or
gel en een nieuwe inventaris, waarvoor
in totaal f 40.000 nodig is. In het schip
hoopt men een electrische voetverwar
ming te kunnen installeren. In het mid
denstuk zal een steengemetselde met
hout overdekte vloer worden gelegd, de
grafzerken, welke tijdelijk geëvacueerd
zijn, zullen weer in de zijbeuken worden
gelegd.
De oude kronen, welke nog veilig op
de zolder van de Doopsgezinde kerk zijn
geborgen, zullen worden gepolijst en op
hoogtijdagen zullen daarin echte kaarsen
branden.
Er zal een nieuwe consistoriekamer
worden gebouwd. Aan weerszijden van
het orgel komt een ballustra de, waarop
plaats zal zijn voor het koor. De kerk zal
voorts met een vast liturgisch centrum
worden vernjkt, met vaste avondmaals
tafel en doopvont.
REVUE OUD-LEERLINGEN
Naar we vernemen zijn de uitvoerin
gen van de revue der vereniging van
Oud-Leerlingen van de Lagere Land
bouwschool bepaald op Vrijdag 8 en Za
terdag 16 Februari.
STEIGER OMVERGEYVAAID
De bewoners van het centrum van Den
Burg werden Maandagavond om 9 uur
opgeschrikt door een harde klap: een 12
meter hoge en 25 meter knge steiger,
staande aan de Zuidkant van de Ned.
Herv. kerk, was door de stormachtige
Zuidelijke wind van de muur losgerukt
en op het kerkhof terecht gekomen. Het
mag een wonder heten, dat van de graf
stenen (er stonden er 23 binr.en de plek,
waarop de steiger is gevallen) er met
één beschadigd is geworden. De zes lan
ge staanders waren precies langs de
grafstenen gegaan, van een der monu
menten was een kettinkje gebroken. Er
hebben z.ch geen persoonlijke ongeluk
ken voorgedaan.
TEXELSE MARKT
Den Burg, 24 Dec. 1951. Aangevoerd:
6 koeien f 650-f 800. 7 biggen f 45-f 65.
13 n. kalveren f 40-f 60.
HANDELSREGISTER
In „Handelsregister" lezen we onder
..Opheffingen". NV. Zuivelfabriek „De
Onderneming" in liq., Texel, Den Hoorn,
Dijk. Kaas- en boterfabriek. V.: S. de
Waard.
KRAAMZORG
Namens het Kraamzorgcentrum Texel-
Den Helder zal Donderdag 3 Januan a.s.
van 10-11 uur zitting worden gehouden
in het Wijkgebouw van het Witte Kruis
te Den Burg.
ONTWIKKELING OOSTEREND
Is u wel eens in Parijs, de Lichtstad,
geweest? Niet? Komt u dan vooral van
avond in „Het Wapen van Amsterdam",
want daar zal de heer Srni* vertellen
over zijn bezoek aan deze millioenen-
stad. De avond is georganiseerd door
Ontwikkeling Oosterend, die niet alleen
haar leden maar ook alle andere be
langstellenden van harte welkom heet
Een volle zaal geeft gezelligheid.
Strijd tussen gezond verstand en boerenbedrog iti Oost-Afrika
Trades School, Taveta Kenya,
Br. E. Africa. 19-12-1951.
Een ras-echte Texelaar, ook al is hij
30 jaar geleden „geëmigreerd" naar de
antipoden, kan zijn geboorte-grond maar
moeilijk vergeten. Zo voel ook ik tegen
het einde van 't jaar de drang om via
ons aller lijfblad de Eiland-genoten even
te groeten en met een stevige handdruk
van harte een zalig en vredig Kerstfeest
en een ïuim-gezegend Nieuwjaar toe te
wensen.
Nieuws heb ik ditmaal weinig te mel
den. De Nijverheidsschool groeit lang
zaam. Toch brengen een honderd kost
leerlingen al timmerend, naaiend,
schoenlappend enz. aardig leven in de
brouwerij. Ze geven me, daar ik hier al
leen ben, zo ongeveer de handen vol. Het
is bedoel 1 als het aanloopje tot een flin
ke school die in 1953 met regeringssub
sidie gaat worden opgebouwd Het be
duidt al iets, maar zal stiaks hopelijk
veel meer beduiden, als een bijdrage tot
bestrijding van Oost-Afnkas hygiëni
sche en sociale achterstand en bijgevolg
van ontevredenheid en vrijen met com
munisme.
Er is momenteel een grote behoefte
aan dit soort onderwijs in christelijke at
mosfeer, meer dan aan akademische
scholing. Ook al, daar dit 'natste vaak
de neger uit z'n evenwicht slaat, waar
het onderwijs niet gepaard gaat met een
gezonde dosis religieuze en karaktervor
ming.
Tot heil van de zwarten die me dier
baar zijn, hoop ik dan ook er rustig nog
een tijd mee door te kunnen gaan, en
het zeer kleine getal zwarte vaklui (nog
steeds klemtoon op lui) die verantwoor
delijkheidsgevoel hebben, eerlijk en ijve
rig zijn en met genoeg doorzettingsver
mogen cm hun vak grondig te leren, ge
stadig te vergroten. Totdat.... ook Ke
nya zich wellicht prematuur onafhan
kelijk gaat verklaren en de „vreemde
lingen" eruit veegt tot eigen groot na
deel Daartoe zetten reeds de kopstuk
ken op. d w.z. enkele gegradueerden (met
massa aanhang) die in Engelse of Ameri
kaanse universiteiten van alles erbij,
maar veel voornamer zafcen eraf-gestu-
deerd hebben. En liefst onderweg hun
licht in Moskou hebben opgestoken
Zo wordt ook hier de striid gestreden
tussen waarheid en leugen, licht en duis
ternis, gezond verstand en boeren-be-
drog. De beslissing kon wel eens vallen
binnen de volgende tien jaren.
PATER WITTE.
ZITTING CONSULTATIEBUREAU.
Het consultatiebureau voor zuigelingen
houdt Woensdag 2 Januari weer zit
ting. Voor buiten Den Burg van half
2 tot half 3 en voor Den Burg van 3 tot
4 uur.
DAAR
NIET
Mt iehk&he. middei
tzQ&H. w\kt>ud&euLc
De Kerstdagen brachten ons fraai
weer, veel fraaier dan we hadden ver
wacht, want Maandagavond, 24 De
cember dus, bulderde er een stormach
tige wind met regenbuien. Elders kunt
u lezen, Uat dien avond te Den Burg een
grote steiger geveld werd alsmede een
zeer zware boom in het park.
De boot bracht weer vele oud-Texe
laars naar hun Gouden Boltje om het
Kerstfeest in de ouderlijke woning te
vieren.
Overal hadden wij onze eilandgeno
ten reeds met kerstbomen en boompjes
zien sjouwen en op de Kerstdagen zelf
waren de sparretjes keurig versierd
en de kaarsjes brandden weer helder.
Ter gelegenheid van het Kerstfeest
werden in de kerken extra diensten ge
houden: Adventsdiensten, Kerstnacht-
diensten, Kerstuitvoeringen en Kerst
feestvieringen voor de kindei en van de
Zondagsscholen.
Van een der kansels werd Maandag
avond getuigd: „Velen menen, dat er
pas van een écht Kerstfeest sprake is
als de sneeuw over dorp en velden ligt
gespreid. Dat is pas de échte Kerst
sfeer, zeggen zij. Maar de werkelijk
heid is anders: de stormachtige wind
van deze avond, met regenbuien ty
peert betei de sfeer waarin het Kind de
wereld vindt"
De wereld gaat gebukt ender de druk
der zonden, het stormt er en het zal er
onguur blijven, zolang niet allen belij
den „U, die ons liefhebt, U behoort ons
harte!"
In de wereld is Kerstfeest gevierd, op
verschillende wijze. De wereld draait
verder en over enkele dagen zal weer
worden gezongen, dat de uren, maan
den, dagen en jaren als een schaduw
zijn voorbijgevlogen. Ook de 365 dagen
van het thans bijna véorbije jaar....
En elders in dit blad kunt u lezen wat
er in 1951 aan lief en leed op ons eiland
is gebeurd. Heeft het u gebracht, wat u
ervan verwachtte? Wat u zo graag had
verlangd? En hoe, met welke verwach
tingen mogen wij het nieuwe jaar straks
ingaan?
„Vrede op aarde".
De vrede, die God allen schenken
wil, heeft die vrede ons vervuld? Vrede
door het geloof, dat bij God geen ding
onmogelijk zal zijn? (Lucas 1:37).
Als onze wensen en verlangens be
horen tot die lange rij van onze kleine
verlangens en onze vele kleine wensen,
wier betekenis zo sterk gebonden is aan
die uren, dagen, maanden en jaren,
maakt het, gezien in het licht der eeu
wigheid, zo weinig uit of ze vervuld
zullen worden, ja dan neen, of Jantje
dit jaar door zijn examen zal komen, of
de trouwdag eindelijk vastgesteld kan
worden omdat er eindelijk een woning
beschikbaar is, of de melk goed be
taald wordt, of het seizoen weer goed
wordt en of wij tegen IJmuiden zullen
kunnen concurreren! Dit alles gaat
voorbij. „Gelijk het gras is ons kort
stondig leven" (Ps. 103). Jn het „Onze
Vader" staat weliswaar de bede „Geef
ons heden ons dagelijks brood", maar
letten wij er op, dat die bede dit gebed
niet ópent: Éérst wordt er gesproken
over Gods Naam, Gods Koninkrijk en
Gods wil.
„Zoek eerst het Koninkrijk Gods en
Zijne gerechtigheid en al deze dingen
(voedsel en kleding) zullen u worden
toegeworpen".
Vol vertrouwen en vol hoop en vol
verwachting kan het Nieuwe Jaar 1952
ingaan hij die uit de grond van zijn
hart kan zingen:
„Zo God mij hoedt,
mijn schut en hulp wil wezen,
zo heb ik niets in 't groot heelal te
vrezen,
want Hij maakt alle dingen goed"!
(Gez. 139:11).
