Cjrocn ZwarL-Jexels in het harL.
Weerzien van Texel
30 April
Heden concert in het
park
Proefvaart Dokter Wagemaker thans
definitief bepaald op Maandag 5 Mei
Feestelijk
program ma
WOENSDAG 30 APRIL 1952
TEXELSE
65e JAARGANG No. 6626
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f1,80 p.
kwart, -f 15 ct. incasso. Adv 8 c. p. mm.
Na een vrij lange afwezigheid onder
een stralende zon op Texel weergekeerd,
genodigd door goede vrienden, die niet
zonder trots en reden mij wilden laten
zien, hoe het hun eiland was gegaan,
heb iik zó genoten van wat mij wederva
ren is, dat ik door middel van deze
•krant er van vertellen wil. Zó schreef,
nu bijna tweehonderd jaar geleden, Pie-
ter van Cuyck logerend op het oude Ro-
zenhout toen nog een deftige buiten
plaats waar de Heren van de Compagnie
hun residentie hadden aan zijn vriend
Tullingh, de bekende Haagse Advocaat
fiscaal. Veel mag er dan in de eeuwen
veranderd zijn, als weleer is Texel nog
steeds bij machte de buitenstaander tot
verrukking te brengen.
Het begon natuurlijk met de bootreis
op die goede, oude Marsdiep, een besje,
dat verschrikkelijk hard werken moet,
maar dat vooral op de Zondagavond van
mijn terugkeer toch heel wat moeite had
om een grote schaar passagiers ,,naar de
overkant" te brengen. Moet het nog ge
zegd worden, dat een brooddronken
jongelingschap na op Texel al dan niet
gewonnen te hebben in een of andere
voetbalmatch het hoogste lied uitbrulde,
eigenlijk toch tot wrevel van het over
grote deel der andere passagiers, dat zo
gaarne van de heerlijke tocht over het
Marsdiep ten volle genoten zou hebben?
In de plaats van volledige dronkenschap
uit vroeger tijd is de brooddronkenheid
gekomen, gewoonlijk opgewekt door eni
ge ..biertjes", maar in wezen een uiting
van levenskracht, waarvoor wij oude
ren nog steeds geen betere ontplooiing
wisten te vinden. Ik zou u echter ver
tellen van Texel. Komt het omdat de
laatste indrukken het scherpst hun spo
ren nalaten, dat ik eerst over deze opge
schoten kwajongens begon? Men zou
een knorrepot wezen als men zijn va-
cantiegenoegens, al duren die ook slechts
een etmaal lang, hierdoor liet bederven
en daarom nu over de goede dingen, die
ik ervoer, over mijn wandeling in en
rond Den Burg in het stille Zondagmor
gen-uur, over de autotochten, die gezeg
de goede vrienden mij zowel des mor
gens als des middags aangeboden heb
ben. Héél Texel heb ik zo gezien. Zeker,
oppervlakkig, maar waar talloze herin
neringen nog aanwezig waren, mij vol
doende, om begrip te krijgen van de toe
stand, waarin het eiland ,,en deszelfs
bewoners" thans verkeren.
Het is in een mensenleven lang gele
den als men spreekt over een kwart
eeuw terug. In de jaren, dat wij baantjes
reden op de Elemert, die een enkele
maal ook wel eens bevroren was, maar
die dit gemeen had met andere ijsbanen
en heus niet alleen op Texel, dat ons ge
noegen meestal tot een verlangen naar
het ijs beperkt moest blijven.
Hoe is daar aan de zuidzijde van Den
Burg alles veranderd! De huishoud
school die zovele kinderen het vermoei
ende reizen naar Den Helder heeft be
spaard kende ik reeds: een net en zake
lijk gebouw, maar zonder enige opval
lendheid, product van onze in menig op
zicht zo armelijke tijd. Wat een vreugde
om verder te gaan en daar het nieuwe
kerkje te zien, tussen ontluikend groen
een beetje coquetterend in de milde
voorjaarszon. Natuurlijk had ik al lang
in de Tesselaar gelezen, dat dit kerkje
gereed gekomen was. Maar, of ik te
haastig gelezen had óf dat de volijveri
ge redacteur van Texel's voorlichtings
orgaan geneigd is, bij iedere gereedko
ming van een nieuw bouwwerk even
enthousiast te zijn waardoor zijn
voorlichting helaas reliëf gaal missen
het was door het krantje met tot mij
doorgedrongen welk een juweel van een
kerkje daar bij die Elemert was ge
bouwd Met welgevallen heb ik het be
keken. Toen ik stond bij de huisjes in
de Molenstraat, die aan een doorbraak
geofferd zullen worden, keerde ik mij
nog eens om en ik blééf bekoord door
deze jonge aanwinst van de Texelse ge
meenschap.
Wat waren we trots, jaren geleden,
toen Den Burg buiten zijn oude platte
grond uitgroeide, toen de Wiilhelmina-
laan tot stand gekomen was. Maar wat
een verschil in de bebouwing van deze
laan met veel wat daar bij Elemert, aan
Sohoonoordweg en achter de Vogelen
zang tot stand gekomen is. Ik schreef
van een in vele opzichten armelijke tijd.
HOOG WATER TER REDE VAN TEXEI
30 April 1,02 en 1 14. 1 Mei 1,41 en
2,10. 2 Mei 2,22 en 3,10.
Aan het strand is het ongeveer 1 uur
eerder hoog water
NIEUWE REGELING CONSULTATIE
BUREAU
Het Consultatiebureau voor Zuigelin
gen houdt HEDEN, 30 April, weer zit
ting.
Moeders, opgelet! Opdat de „busmoe
ders" op tijd weg kunnen, wordt de inde
ling als volgt:
2-2,30 uur: Zij die per taxi of bus ko
men. 2,30-3,30 moeders met kinderwagens
van buiten Den Burg; 3,30-4,30 uur:
moeders uit Den Burg
Wanneer u zich allen aan deze nieuwe
regeling houdt, behoeft niemand lang te
wachten.
In andere opzichten is deze tijd rijk.
Want met het kerkje, dat ik waarlijk
niet genoeg te roemen vermag, zijn
daar talloze nieuwe woningen, welis
waar met kleine middelen, maar daarom
met minder geslaagd gebouwd. Wat zien
ze er proper uit met hun helder blin
kende ruiten, hoe vriendelijk en licht
zijn ze in vergelijking met de woningen,
die vijftig jaar terug werden gebouwd.
Welk een verschil in architectuur, wat
een lust om zo'n nieuwe woning te mo
gen betrekken. Hoe verzorgd zijn de
tuintjes en wat steken die af bij de rom
meligheid van de straten. Dit laatste is
mij trouwens in verschillende delen van
Den Burg opgevallen: het plaveisel laat
er dikwijls te wensen over. Hoewel het
heilig is met sommige wegen in het
polderland
Verblijd als ik was met het welhaast
nieuwe dorp, dat daar aan de zuidelijke
helft van Texel's hoofddorp bezig is te
ontstaan, verwonderd dat na jaren van
schijnbare stilstand een grotere activi
teit overal te bespeuren valt, zag ik nog
in een weiland het komende rusthuis af
gepaald, dat niet minder dan zestig ou
deren tot een prettige woonplaats die
nen zal. „Avondrust." heeft men elders
zo'n tehuis genoemd voorwaar een
toepasselijke naam. En de beide vrou
wen, juffrouw Gollards en juffrouw
Dros toonden in deze wel van burgerzin
te weten. Dat het beroep van de initia
tiefnemers na deze goede voorbeelden
nu met vergeefs mag zijn geweest!
Mijn enthousiasme bemerkend kon
mijn leidsman niet laten op te merken:
„De zon maakt alles mooi". Een beetje
gelijk had hij wel, maar toen ik in dit
zelfde blad de advertentie had gelezen,
waarin de bouw van het Witte Kruis
complex werd aanbesteed, wist ik dat
inderdaad in de Texelaars een goede
geest gevaren is. Trouwens, ik heb
Texel en in het bijzonder Den Burg on
der zo vele belichtingen gezien, dat ik
weet in staat te zijn een oordeed te ge
ven, ondanks die zonneschijn. Een oor
deel overigens, dat van de hoogste lof
getuigen wil.
Waarde lezers, Gij wonend op de bui
tendorpen of verspreid in het veld, denk
niet, dat ik het voornemen had, alléén
met warmte van Den Burg te vertelden.
Héél Texel is nog een prachtig land. Ik
toefde in Spang en achter Den Hoorn,
ik was in de „Prins", in het Noorden, in
Eierdand en achter de duinen in De
Koog. In het dage land stonden in glin
sterende sloten de lepelaars te vissen
naar kikkers en torren. In het brede
boezemwater bij de molen, die ik nog
ouderwets de molen van Floris durf
le noemen, zag ik bergeenden met hun
oranjebruin geringde halzen aan de on
diepten staan te vissen en achter de dui
nen van het Mienterglop, waar ons au
tootje moeite genoeg had verder te ko
men, schoten uit de duindoorns bij het
kooikershuis vogels op de aangrenzende
geploegde akkers ik denk dat het
kwartels of patrijzen zijn geweest. Wat
zou Texel zonder zijn vogels zijn! Wat
een voorrecht voor het eiland, dat er
lieden zijn, die steeds maar nieuwe re
servaten kopen, aldus vormende een te
genwicht voor de al te zeer rekenende
ruilverkaveuaars, die je toch altijd in de
gaten moet blijven houden.
Bij de Slufter hebben wij op de dui
nen gestaan, die, tol dijk geworden, het
zeegat afdammen, dat Waalenburg be
dreigde. Het was er al druk op deze Zon
dagmiddag. Maar wat zijn een paar
mensen in de grootsheid van dit land
schap, van dit zeegezicht? Heel in de
verte spikkels van grauwe sahapen, wa
tervlakten, die wij niet eerder ter plaat
se hadden waargenomen. Een dag is
kort. wij gingen verder, opnieuw langs
vogeiland en langs de oude dijk, die
zo'n vijfhonderd jaar geleden de schei
ding tussen Burger-Nieuwland en Waal
enburg vormde. Er wordt geschraapt
aan die dijk, het is duidelijk te zien. Be
grijpen de Heren van de Dertig Ge
meenschappelijke Polders men moet
wel geïmponeerd worden door deze
maohtige titel begrijpen zij, hun op
zichters en de ruilverkavelaars, wat het
betekent als deze oude dijk gehéél weg-
geschraapt zal worden? Een poldervlak
te van kaal laag land zal dan liggen be
noorden het dorp Den Burg, het oog zal
niet rusten en blikken over één onaf
zienbare vlakte tot de Ruige Dijk.
Hoe vele malen heb ik op deze dijk
liggen luisteren naar het gekwetter van
de duizenden weidevogels, hoe vaak
hoorde ik hier de leeuwerik, zag ik hem
omhoogsohroeven in de blauwe lucht,
werden daar de roepen van de grutto
vermengd met de kreten van de drukte
makers, die op het eiland lieuwen wor
den genoemd? Hoe vaak genoot ik van
de kruin dezer goede oude dijk, waarop
de schapen knabbelden aan wat gras,
van het uitzicht op bijna alle Texelse
dorpen? Hoe buitengewoon ligt hier het
meertje van Weegeswaal als rustend in
de kromming van die dijk! Hoe goed is
hier het gezicht op het hout van het
Meijerte bosje. De goede vrienden, die
op deze heerlijke Zondag mijn gidsen
waren, stelden mij gerust toen ik uit de
Prins Hendrikpolder bij Oedelem blikte
Hoezee! 't is Koninginnedag,
De vlaggen waaien uit.
En overal speelt de muziek
Met feestelijk geluid.
Wij voelen weer op deze dag
De onverbreekb're band.
Die was en is en blijven zal:
Oranje Nederland.
Wanneer wij zo eens even zien
Over de grenzen heen,
Wat zijn wij, trots verscheidenheid,
Als land en volk toch één.
En daarom féést op deze dag.
Tot eer onzer Vorstin,
In dorp en stad, op straat en school
En in ieder gezin!
En als aanstonds de avond daalt
Viert Tèxels blijde jeugd
't Aloude feest van Meierblis
Met ongekende vreugd.
Dan wordt de hemel rood gekleurd
En viert een ieder blij
Het afscheid van de maand April
De intocht van maand Mei.
Gelukkig dat op Texel deez'
Folklore nog bestaat,
En ieder jaar opnieuw de jeugd
Aan 't Meierblissen gaat.
Ik wens de jongens allemaal
Veel avontuur en schik,
Geheel geen regen als het kan
En een zeer grote fik!
HUIB DE RIJMELAAR.
POSTDIENST OP 30 APRIL
Op 30 April (heden) zal de postdienst
zowel in als buiten de dorpen slechts
één bnefbestelling uitvoeren.
De openstelling der kantoren op die
dagen: Voor postzaken als zegelverkoop,
telegrafische postwissels en girostortin
gen met spoedbehandeling geopend tot
10 uur, verder de gehele dag voor ande
re postzaken gesloten (postwissels, post-
be wij zen, kwitanties, directe belastin
gen, girostortingen en de rijkspost
spaarbank)
Voor telegraaf en telefoon geopend tot
12 uur.
naar het noorden: dit tafereel zou aan
liniaal en dragline niet worden opgeof
ferd. Maar minder optimistisch waren
zij toen ik hun sprak van deze oude dijk,
van het Waaienburgerhuis, het meertje
en het bosje. Het ligt mij niet om een
voetval te maken, maar als mijn mond
spreken mocht namens Jac. P. Thijsse
die Texel honderd vijftig jaren nè Van
Cuyck voor de buitenwereld opnieuw
ontdekte, als ik getuigen mocht namens
allen, die iedere boer een verhoogd ren
dement zijner akkers van harte gaarne
gunnen, maar die weten, dat de Mens
bij brood alléén niet leven zal, dan zou
ï'k geneigd zijn om de gang te maken
naar dat Canossa van de ruilverkave
laars, naar de Cultuur Technische
Dienst om te trachten ook hen duidelijk
te maken, dat niet alleen rond de Hoge
Berg, maar ook hier een der mooiste
specimina van het wondere Texelse dand
gevonden wordt. De oude kern van
Texel werd hier voor het eerst met een
polder, een der oudste, aangedijkt. Hier
hebben eens de buurheren hun zeilen
over zwakke plekken in stormachtige
nachten gespannen, hier werd het begin
gemaakt, dat eens tot het grote Texel
van deze tijd zou leiden. De strijd tegen
de aanstormende zee, nu vergeten, maar
voor bijna al uw voorgeslachten, Texe
laars, duizend jaren lang een steeds we
derkerende inspanning spreekt uit deze
kronkelige dijk. Dit verleden verenigd
met de schoonheid van het heden ma
ken het voor u tot een ere-plicht hier de
toestand ongerept te laten. Een reke
nende vreemdeling zal dit nooit ver
staan, maar de eilander, die de naam
van Texelaar met gepaste trots te dra
gen weet, zal zich hier tegen ingrijpen
verzetten, taai en overtuigd. Zouden wij
werkelijk voor het laatst genoten heb
ben van dit landschap, zouSouw de Wijn
hier voor het laatst haar penseel heb
ben gehanteerd? De voorspelling van
mijn geleiders moge, ik wens dit vooral
voor uo Tesselaars, ongegrond gebleken
zijn.
Mijn pen is te snei over het papier ge
gleden, ik heb mij, ik, bijna-echte-Texe-
laar, laten verleiden nog eens een plei
dooi te houden, nog eens op te wekken
tot waakzaamheid. Want helaas, hoezeer
ik een voorstander ben van een toene
mende materiële welvaart, die heel
Texel ten goede komen zal hoe zeer ik
dus een voorstander van talloze techni
sche verbeteringen ben, ik weet, hoe aan
de moloch der techniek reeds vele waar
den opgeofferd zijn en ik weet ook, dat
het met de cultuur van de Cultuur
Technische Dienst maar sober is gesteld.
De cultuur is daar bijzaak en de tech
niek helaas hoofdzaak geworden.
En zo ben ik dan van Texel weerge
keerd, dankbaar gestemd om de heerlij
ke dag, die ik mocht beleven, maar be
vreesd als een Moeder, die een lief be
zit, haar kind, weet bedreigd.
v. d. VLIS.
Wij hebben de schrijver onverwijld
een krantje gezonden, waarin een uit
stekend geslaagde opname van dit kerk
je staat afgedrukt. Red.)
Deel der banken wordt in gebruik
genomen
„Ga zitten waar ge wilt enge
niet"! Dat schreef de Texelse Courant
boven een plaatje waar de Texelse schil
ders de laatste hand legden aan de ban
ken van Texels Fanfare.
En zo zal het vanavond zijn tijdens het
concert dat gegeven wordt ter gelegen
heid van de verjaardag van Koningin
Juliana, want de banken, dat prachtige
en nuttige geschenk, dat Texels Fanfare
bij haar 60-jarig jubileum werd aange
boden, zijn nu klaar. Maarten Koorn
nam hiertoe niet alleen het initiatief,
maar stelde ook zijn werkplaats en ma
chines ter beschikking. Diverse hout
handelaren stelden hout of contanten be
schikbaar. Enige leden van het corps
hebben van de winter hun vrije tijd ge
offerd om ze te maken. Bakkers Ijzer
handel gaf daarvoor de nodige spijkers
en tenslotte zijn ze door een groep schil
ders in een mooi kleed gestoken. Alle
hulde!
Een deel der banken zal vanavond in
het Park aanwezig zijn, zodat iedereen
ze kan bezichtigen en.... proberen.
Voorlopig gratis. Het is echter de be
doeling, ook van de initiatiefnemer, dat
Texels Fanfare er voordeel van zal heb
ben. Er wordt dan ook op vertrouwd,
dat als straks tijdens de grote concerten
een klein bedrag voor een zitplaats
wordt gevraagd, men dit ook gaarne zal
willen betalen. Maar vanavond is het:
Kom. en ga zitten waar ge wilt!
VLAK NA het ter perse
gaan van ons nummer van Za
terdag jl. werd ons door de
Raad van Commissarissen der
N.V. TESO bericht, dat de
proefvaart van de tot motor
schip verbouwde Dokter Wa
gemaker thans definitief be
paald is op Maandag 5 Mei.
De mogelijkheid was aanwe
zig om deze proefvaart twee
dagen eerder te houden, maar
in verband met de Nationale
Herdenking heeft men daar
natuurlijk van afgezien.
HET VERGROTE SCHIP, een keurig geheel. Deze toto moest op vrij grote
afstand worden genomen om de omringende obstakels vrij te houden van de
lens.
DIRECTEUR VAN DER VLIES bij de plek, waar het vijf meter lange stuk
is tussengezet.
OVERZICHT VAN DE BOEG. „Best",
zeiden de heren De Waard en Karsman,
toen wij hun verzochten even te willen
poseren en de dames, die zo ijverig
aan het schrobben waren kwamen er
ook nog even bij staan, alsmede een
werkmeester!
HET FEESTELJIK PRO
GRAMMA voor de 5e Mei ziet
er als volgt uit:
12,30 uur: Vertrek uit Den
Helder (na aankomst boot uit
Oudeschild) voor het houden
der proefvaart.
15,00 uur: Aankomst te Ou
deschild. Daarna rondrit over
het eiland.
16,30 uur: Aankomst te De
Koog.
17,30 uur: Diner in het bad
hotel „Juliana".
20,00 uur: Vertrek met ex
tra boot van Oudeschild naar
Den Helder.