Cjrocn TjwartxJexeU in het hart-,
Texelaars op de plek
waar Zoeloe-koning
Dingaan verslagen werd
Vierdaagse schoolreis van
Jonge Boeren
Een rookwolk stijgt aan het strand en de zee
nog
te ruimen
meer
f
Er
op
Pastoor Van Rooij en
vierde zilveren jubileum
WOENSDAG 18 JUNI 1952
TEXELSE
65e JAARGANG. No. 6640
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Wij op Texel vinden het beklimmen van de Fonteinsnol of het Loodsmans
duin of (vroeger!) de Eierlandse Vuurtoren al een hele hijs. U had eens mee
moeten gaan met de heer en mevrouw Jellcma en hun oud-Texelsc bloedver
wanten, toen zij op weg togen naar de tweeduizend meter boven de zeespiegel
gelegen Ploegmanskop in het Drakensgebergte, het grootste en hoogste geberg
te van heel Afrika! Vanuit Johannesburg, waar zij de heer en mevrouw Slagter-
Buis (onze vroegere plaatsgenote „Hanny Buis Td.") hadden opgezocht, waren
zij de ongerepte natuur ingetrokken. Op zoek naar avontuur.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,80 p.
kwart, -f- 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm.
.wadend door de Bloediivier
II.
De daaraan voorafgaande dagen had
den zij Pretoria doorkruist. Schoonzoon
had drie weken vacantie genomen en
dus konden ze zich wel een ommetje
veroorloven. Het Voortrekkers Monu
ment bleek een schoon bouwwerk. De
muren rondom Vertoonden levensgrote
beeltenissen van Voortrekkers met hun
ossenwa en in het gebouw was de
gehele geschiedenis van de Unie in beeld
gebracht. Ze hielden ook halt voor het
huis van Paul Kruger en bezichtigden
een fort uit 1890. De volgende stad was
Krugersdorp, waar vijf dagen bij de fa
milie Jb. Rijk-A. Rijk-Dijt werd gelo
geerd. De Texelaars bezochten een goud
mijn (en waanden zich dichter bij de
schatten der aarde dan destijds de Luti-
ne-bergers, maar ook de spoorwagentjes
met het goudhoudend puin gingen hun
neus voorbij....). De 3e stad op die
trip was Johannesburg, dat je vanuit
Schiphol in slechts 2 dagen bereiken
kunt. Zij liften naar de daktuin van een
19 verdiepingen hoge wolkenkrabber en
genoten daar van een schoon vergezicht.
Maar dit panorama zou in het niet zin
ken bij wat zij in het Drakensgebergte
aanschouwden.
Na vele uren rijden kwamen ze bij de
Bloedrivier. U weet, dat daar in 1838
de wrede en hoogst onbetrouwbare Zoe
loekoning Dingaan met zijn stammen
door de Boeren verslagen werd. Vele
strijders vonden de dood in de rivier,
die zo rood zag als bloed.
Over die Bloedrivier bleek ter plaatse
geen brug te zijn geslagen, gelukkig was
de waterstand laag en boven de assen
bleef de auto zelfs kurkdroog. De heren
Jellema en De Waal liepen vooruit om
de bodem te verkennen.
Acht dagen kampeerden ze in het
Drakensgebergte. Op een 1000 meter
hoogte hadden ze de tent neergezet. De
Ploegmanskop trok zó, dat de manne
lijke leden van de ploeg besloten om 'm
te gaan beklimmen. Dat werd een tocht
van een kleine drie uur. Af en toe za
gen ze zich voor een lustig stromend ri
viertje geplaatst. Onderweg zagen zij
een groep van 26 bavianen, die hele
maal niet schrikkerig waren en de men
sen tot op 50 meter lieten naderen. De
dieren voedden zich met slakjes. Na een
tocht van zeker 3 uur hadden zij het
hoogste punt bereikt. „Ik zie het monu
ment op de Afsluitdijk!" grapte Siem
Aan de andere zijde van de stijle rots
wand daalden zij weer af, zich vasthou
dend aan boomwortels en houtgewas.
Bij de terugtocht liepen ze een half uur
in op de heenreis. De vrouwen hadden
de (Hollandse) pot klaar, maar de berg
beklimmers voelden meer voor een pe
luw! Nog diezelfde avond werd de te
rugreis naar Pietermaritsburg aanvaard,
een snelle rit van 10 uur.
De volgende tocht had Umgubaba als
doel. Wij wisten niet waar die stad of
dat dorp of die streek lag, maar de heer
Jellema, een makkelijk te interviewen
eilander, bleek heel Zuid-Afrika beter te
kennen dan toen wij kersvers van de
schoolbanken glipten! Het was een stad
aan de Grote Oceaan. Nu de familie
De Waal van Pretoria naar Pieterma
ritsburg is verhuisd en de golven der zee
na slechts twee uur autorijden kan
zien rollen en schuimen, betekent een
vrij weekend een weekend-aan-zee.
Geen strand, zoals wij dat hier kennen,
maar rotsen aan het water. Geen won
der, dat de Kogenaar door een verras-
ZITTING CONSULTATIEBUREAU.
Het consultatiebureau voor zuigelingen
houdt HEDEN zitting. Van 2-2,30 uur
zij die per taxi of bus komen; 2,30-3,30
uur moeders met kinderwagens van bui
ten Den Burg; 3,30-4,30 uur moeders uit
Den Burg.
send hoge golf behoorlijk nat gespoeld
werd! Op dat moment is hij op de foto
gezet waaruit wij opmaken, dat de in
gewijden er al op hadden gerekend!
(In het laatste artikel zal een bezoek
aan het Wildreservaat van het Drakens
gebergte worden beschreven. Daar ont
moetten zij een neushoorn (rhinoceros),
die hen daar niet duldde enfin, 't
werd spannend!).
PAARDENKEURING
„De omvang der leeuring neemt jaar
lijks sterk toe. Enige jaren geleden zijn
wij met 8 stuks begonnen en thans ver
meldde de catalogus niet minder dan 45
dieren. Er kan dus van een sterke toe
name t.a.v. het kwantum worden ge
sproken, ook de kwaliteit gaat in even
redigheid omhoog. Dit geldt voor alle
klassen", aldus de heer L. W. Biesheu
vel Bzn., secretaris-penningmeester van
het bestuur dor Afdeling Noordholland
van de Vereniging tot bevordering van
de landbouwtuigpaardfokkerij in Neder
land, die wij even aanklampten na de lo
cale premiekeuringen van merrieveulens
en merrién van 1 tot en met 7 jaar, wel
ke Maandag te Den Burg werd gehouden.
„In het voorbrengen en toiletteren
kunnen de Texelse fokkers echter nog
wel een lesje gaan nemen op de andere
premiek<?uringen zoals die welke Woens
dag te Middenmeer wordt gehouden en
waaraan die Texelse paarden kunnen
deelnemen, die de aantekening „reis
geld" hebben gekregen. Dat is de offici
ële keuring. Paarden die daar gepri
meerd worden kunnen als premiepaard
door de wereld gaan", zo merkte de
heer Biesheuvel nog op.
Hier volgen de uitslagen: (I is le pre
mie, II 2e. III 3e).
Mcrrieveulens: Rita, fokker-eigenaar
de heer A de Visser, P.H Polder, I;
Veulen, fokker-eig de heer J. Bakker,
Den Burg; Frieda, fokker-eig. gebr. C.
J. en A. J. Swaerts, 'Kerkeplaats, Roza,
fokker-eig. de heer Jb. Kikkert, Den
Burg, II; Veulen, fokker-eig. de heer C.
de Wit, Eierland, III;
1-jarige merriën: Paulina, fokker-eig.
de heer J. de Visser, P.H. polder I plus
reisgeld, Pergusona, eig. de heer M. Kik
kert, Den Hoorn,"Pizwana, eig. de heer
P. Brans Azn., Oosterend en Peja, eig.
de heer W Kikkert, Bargen, II; Purida,
eig. de heer A. D. Vermeulen, Oude-
schild, III.
2-jarige merricn: Gelders type: Odia,
fokker-eig. de heer C. de Wit, Eierland,
II; Gronings type: Ocalien, fokker-eige
naar de heer A J. Swaerts, Oudeschild,
Oleda, eig. mej. E. Witte, Den Burg, Ola-
na. eig. de heer C. Keijser, De Waal, I;
Olmia, fokker-eig. de heer N. W. J.
Schumaker.DeKoog, IljOlly, eig. de heer
F.Roeper, De Koog, III.
3-jarige merriën: Gelders type: Nico-
lette, eig. de heer Jn. Spoelstra, P.H.
polder, II; Gronings type: Nondne, eig. de
heer S. van Egmond, De Waal, Naudia,
eig. de heer C. J. de Lugt, Den Burg, I
plus reisgeld, Nankara, eig. de heer C.
J de Lugt, Den Burg, Mella, eig. de
heer C. J. de Lugt, Den Burg, II; Melia,
eig. de heer C. J. de Lugt, Den Burg, III.
4- t.m. 7-jarige merriën met veulen:
Gelders type: Jegini, fokker-eig. de
heer J. Bakker Czn Den Burg, II; Gro
nings type: Mediana, fokker-eig. de heer
A. de Visser, P.H. polder, Mitella, fok
ker-eig. de heer J. de Visser, P.H. polder;
Mademoiselle, fokker-eig. de heer C. de
Wit, Eierland, I plus reisgeld; Jenusa,
eig. de heer Jn. Spoelstra, P. H. polder,
II.
4- t.m. 7-jarige guste merriën: Lernia,
ingevoerd uit Drente, waar zij pas tot
stermerrie is verklaard, eig. de heer
Joh. Roeper, Oosterend, I; Melmia, fok
ker-eig. de heer N. W. J. Schumaker,
De Koog, II
VOOR H M. DE KONINGIN
1
De Bond van Plattelandsvrouwen, afd. j
Texel, heeft dezer dagen een vingerdoek
geborduurd, een onderdeel van een ca
deau, dat H.M. Koningin Juliana bij
haar bezoek aan N.-Holland zal worden
aangeboden door de Bond van Platte
landvrouwen afd. Noordholland. Op dit
doekje is door enkele dames het wapen
van Texel geborduurd, het geheel is af
gewerkt met een open zoom.
Maandag 9 Juni startten 25 jongens
van de Landbouwschool .met meester
Laan en Jo Bruin voor een vierdaagse
reis. Gereden werd langs de duinkant
over Alkmaar naar Amsterdam, waar de
Albatros Superfosfaat Fabrieken be
zichtigd werden. Schepen voerden hier
pyriet uit Spanje en ruwe fosfaat uit
Algiers aan, waarvan men in Nederland
superfosfaat maakt, zoveel zelfs, dat er
van wordt uitgevoerd, o.a. naar Turkije.
Ondanks het stoffige meel dat de kleren
ging bedekken volgde men het proces
van a tot z met veel animo.
Toen weer verder met de TESO-bus
door het Gooi en Eemland. In de laat
ste streek, door de inwoners de „polder"
genaamd, raakte men bijna het spoor
bijster omdat hier geen nchting9borden
staan. Maar na enige malen vragen
kwam men toch op de „Schothorst", de
proefboerderij van het Centraal Bureau
te Hoogland. Hier werd de veevoeding
besproken en de veestapel bezichtigd.
Verschillende keurstamboekkoeien wa
ren aanwezig, van één koe waren 25 af
stammelingen op het bedrijf, terwijl er
naar gestreefd werd alle dieren van dit
bedrijf in de toekomst van deze éne koe
te laten afstammen. Bij de kippen viel
op de nieuwe Amerikaanse methode om
de dieren op omgeschept strooisel te
houden, de zgn. dikstromethode. De var
kens konden niet bekeken worden omdat
pest geheerst had. Schapen hield men
voor een goede graszode in de kippen
hokken. Verschillende slieren stonden
hier ter dekking, terwijl de koestal aan
moderne eisen voldeed. In de wei werd
aan het vee pulp of aardappelvezels bij
gevoerd om kopziekte te voorkomen. Zo
was hier dus voor elck wat wils. Maar
de bus werd weer bestegen en voort ging
het weer de Veluwe op langs Uddeler
Meer en Hunnenschans naar het Prins
Bernhard dal, een moderne speeltuin.
Een dergelijke tuin heeft veel van een
kermis zonder muziek, maar het kost er
gauw veel geld want de meeeste attrac
ties zijn toegankelijk tegen betaling.
Daarom werd na een half uurtje weer
ingestapt en via Deventer en Bathmen
langs een zandweg naar Laren gereden.
Hier stonden de jongens gereed om hun
logé's af te halen.
De tweede dag was gewijd aan En
schedé, waar eerst het prachtige natuur
historische museum werd bezichtigd.
Buitengewoon goed was hier de expli
catie. Daarna naar de Lonneker Coöpe
ratieve Melkinrichting waar flessen-
melk, yoghurt, kamemelkse pap, room,
slagroom, roomijs enz. werden vervaar
digd. Aan het slot kregen de jongens
chocoladeroomijs dat ze zich heel goed
lieten smaken.
Na de middag werd gereden naar de
land- en tuinbouwschool, die bezichtigd
werd alsmede de tuin. Deze was 0,8 ha.
groot en had f 18000 opgebracht in 1951.
Daarna kwam de Oostelijke Pluimvee-
centrale aan de beurt, waar men het
schouwen en afwegen van eieren liet
zien alsmede het inpakken in kartonnen
dozen en houten kratten. Juist werd er
een lading onder toezicht van een dou
ane in een auto gestuwd. Ook de contro
leur van het rijkstoezicht verrichtte
hier onder toezicht van de Texelaars
zijn werk. We stonden hier slechts 4
km. van de Duitse grens. (Slot volgt).
HANDELSREGISTER
In „Handelsregister" vinden wij onder
„Nieuwe inschrijvingen van zaken": Co-
piëerinnchting „Texel". Gravenstraat 27
Den Burg. Copiëerbedrijf. Eigenaar de
heer P. Keijser.
KONINKLIJKE VERENIGING „HET
NEDERLANDSE TREKPAARD"
Uitslag van de Stamboek- en Premie
keuring op Donderdag 12 Juni jl. ge,-
houden bij smederij Dros in Eierland:
Hengstveulens: Henk, eig. J. C. Rab,
3e prijs f 4,
Merrieveulens: 1. Roza, eig. P. Dros
Bzn., f 5,2. Rita, eig. idem f 5,-; 3.
Ellie van Duinoord, eig. P. de Ridder
f 2,50.
Jaarlingen: 1. Paula, eig. P. Dros Bz.
f 15,—.
Driejarige: 1. Marie, eig. J. C. Rab,
f 10,-, opgenomen in het Keurstamboek.
4-7-jarige: 1. Mina v. Wieringermeer,
eig. P. Dros Bzn., f20,-, 2. Marva, eig.
P. Dros Bzn. f 15,-; 3. Floralia v. Dee,
eig. J. C. Rab, f 12,50; 4. Lydia, eig. P.
Dros Bzn. f 10,5. Tine, eig. J. C. Rab
f7,50; 6. Katja, eig. P. Dros Bzn., f7,50.
8 jaar en ouder: 1. Oda d' Amice, eig.
P. Dros Bzn. f 20,-; 2. Flora v. d. Lente,
eig. P. de Ridder f 15,-; 3. Flora, eig.
J. C. Rab f 10,-; 4. Irene v. Duinoord,
eig. P. de Ridder f 5,-.
EEN GITZWARTE ROOKWOLK stijgt
op, terwijl een doffe dreun aan het
springen van een mijn doet denken.
Mannen van de Opruimingsdienst van
de Rijkswaterstaat zijn bezig met het
slopen van de Dam, welke de Duitsers
aan het einde van de Badweg te De
Koog hadden aangelegd. „Laat maar
liggen, zo kunnen de badgasten op ge
makkelijke wijze het strand bereikenl"
zeiden alle VVV'ers en de Rijkswater
staat vond dat blijkbaar best, maar
de zee sprak óók een woordje mee en
bij felle winterstormen kreeg die dam er
zo van langs, dat hij op verscheidene
plaatsen brak. Aan repareren viel niet
te denken en daarom besloot de Rijks
waterstaat de dam te verwijderen. Dit
karwei kwam Vrijdag gereed.
IS
Niemand zal uitroepen: „Die
Dam is foetsie, léve de Bun
kers!" Ook die bunkers zien wij
liever vandaag dan morgen „in
de lucht vliegen!" Aan weers
zijden van de Badweg te De
Koog staan nog twee van die
lelijke knapen en bij het Wes
terslag is er ook nog een. Op
ruiming van de bunkers en
bunkerresten zou Moeder Na
tuur veel goed doen!
Ze ontsieren het strand
zeer. Wij hopen dan ook, dat de
Opruimingsdienst van de Rijks
waterstaat zo vlug mogelijk
nogmaals naar Texel komt over
wippen om zijn belangrijk werk
te doen.
P.S. Velen spreken er hun
verbazing over uit, dat de di
verse oorlogssouvenirs niet al
veel eerder zijn opgeruimd!
TEXEL VOOR DE RADIO
Hedenavond kunt u veel plezier bele
ven aan „een Texels luisterverhaal met
veel bedrijvigheid". Het wordt van 8,25-
9 uur uitgezonden door de NCRV.
TEXELSE MARKT
Den Burg, 16 Juni 1952. Aangevoerd:
1200 lammeren f 60-74. 9 schapen f 85 -
f 110. 3 koeien f 700-f 850 3 paarden
f 750-f 900. 56 biggen f 45-f 65. 15 n. kal
veren f 40-f 60.
DE VIJFDE NA-OORLOGSE
LAMMERENMARKT
Jaar Aanvoer Prijs
1946 2580 f 17-f 25,
1947 1700 f 19-f 25,
1948 1600 f 20,50-f 30
1949 1500 f 29-f 37,
1950 1600 f 37,50-44
1951 1500 f 50-f 70,
1952 1200 f 58-f 73,—
EEN VLOTTE MARKT
De algemene verwachting was, dat de
prijzen iets lager zouden zijn dan vorige
week, daar Leiden niet zo best was ge
weest. Maar dank zij de zware regenval
aan de Overkant, de betrekkelijk gerin
ge aanvoer van 1200 lammeren (lager
dan enige andere vijfde markt na de oor
log) en het flinke aantal kooplieden,
vooral uit Friesland, ontstond een vlotte
handel, waarbij dezelfde prijzen werden
besteed als vorige week, nl. f 58-f 73.
Omstreeks elf uur waren practisch reeds
alle partijen verkocht.
COLLECTE VOOR DE KANKER
BESTRIJDING
Het Koningin Wilhelmina Fonds (kan
kerbestrijding) hoopt eind Augustus-be
gin September weer zijn jaarlijkse col
lecte te houden. De voorgenomen col
lecte kon vorig jaar geen doorgang vin
den wegens gebrek aan collectanten(-tri-
ces). Wie als collectant(-trice) aan de
collecte willen medewerken, gelieven zich
even te melden aan de contact-persoon
voor Texel, de heer J. de Waal, p.a.
Texelse Courant, Den Burg.
De Cocksdorp. Pastooii-A. C. J. van
Rooijen heeft Zondag zijn 25-jarig prjes-
terfeest gevierd. Voor de 83-jarige moe
der van de jubilaris was het een groot
voorrecht dit feest te kunnen meevieren.
Zaterdagmiddag werd de familie Van
Rooijen met de boot van 4 uur afge
haald door het kerkbestuur. Mede was
aanwezig Pastoor Kooij, bij wie pastoor
v. Rooijen kapelaan is geweest. Aan het
einde van het „Molenbos" werd de stoet,
ingehaald door Texels Fanfarecorps, dat
pittige liederen speelde en besloot met
„lang zal hij leven". De kerkmeester,
de heer P. de Wit, sprak een welkomst
woord tot de jubilaris en zijn familie,
waarna de aangetreden bruidjes de ju
bilaris naar de kerk leidden, waar een
welkomstlied werd gezongen. In de kerk
werd een korte lofdienst gehouden,
waar pastoor Kooy het woord voerde.
Zondagmorgen om 8,30 werd een hoog
mis in de kerk opgedragen, waarbij
pastoor Kooy een feestpredikatie
hield. Na de hoogmis werd de feest
zang Priesterglorie door het zangkoor
tweestemmig uitgevoerd. Na de kerk
dienst volgde een gemeenschappelijke
maaltijd in de feestelijk versierde zaal
van de heer Nota. Aan deze dis verenig
den zich ongeveer 125 personen. Tij
dens de maaltijd werd door verschillen
de sprekers het woord gevoerd. Burge
meester De Koning overhandigde de ju
bilaris een bloemenmand. Na de maal
tijd werd pastoor Van Rooijen namens
de parochie een geschenk onder cou
vert (enveloppe met inhoud) aangebo
den. De jubilaris richtte tot allen woor
den van dank voor de onvergetelijke dag.
Na de plechtigheid werd Zijn Eer
waarde door velen gefeliciteerd. Moge
de jubilaris zijn ambt nog vele jaren in
goede gezondheid kunnen vervullen.
HOOG WATER TER REDE VAN TEXEL
Aan het strand is het ongeveer 1 uur
eerder hoog water.
18 Juni 5.46 en 6,38, 19 Juni 6.50 en
7,37. 20 Juni 7,46 en 8,26.