9
rocn /wa
in het harL,
Van Woestijn tot Oase?
D.D.D.
De studiegelegenheid voor
Texelse jonge mensen
BeMorder
viyj eetlust en
spijsvertering
door de <3"°"
..dagelijkse bootreis heeft nadelige invloed
Zaterdag 6 September:
De dag van Kinder- en Volksfeesten
mmm
verkwikkende
WRIGW
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 19S2
TEXELSE
65e JAARGANG. No. 6661
COURAN
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Baük, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652.-Abonn. pr. f 1,80 p.
kwart, -f 15 ct. incasso. Adv. 3 c. p. mm.
Regelmatig kan men horen verkondi
gen dat de huidige maatschappij aan el
kaar hangt van diploma's en getuig
schriften en dat het nauwelijks doenlijk
is een behoorlijke positie te verwerven
wanneer men niet een hele rits „papier
tjes" kan laten zien.
Een tikje ovedreven is dat natuurlijk
wel, maar zonder twijfel schuilt er een
grote kern van waarheid in. Vast staat
het ook, dat goede ontwikkeling en vak
bekwaamheid voor een volk van levens
belang zijn, stellig voor het Nederlandse
volk. Voor Texel geldt dit evenzeer. Voor
hogere administratieve functies worden
vrijwel zonder uitzondering mensen met
tenminste middelbare opleiding ge
vraagd, en in welke branche men zich
ook zelfstandig of als beheerder zou wil
len vestigen,, een vakdiploma heeft men
er bij nodig.
Het behoeft verder geen betoog, daV
ouders de ontwikkeling van hun kinde
ren zeer na aan het hart ligt. Daar komt
bij dat zij hun kinderen liefst meer wil
len zien bereiken dan waar zij het zelf
toe vermochten te brengen. En dus is
studie noodzakelijk.
De Lagere School
De lagere school brengt op Texel van
zelfsprekend geen moeilijkheden. Over
het algemeen staan de leerlingen, die
door de Texelse lagere scholen worden
„afgeleverd" niet ten achter bij de leer
lingen van welke lagere school van de
Overkant ook. Wèl komt hier even een
ander probleem om de hoek kijken: dat
van de vele mutaties bij de Texelse
leerkrachten. De oorzaak van die vele
wijzigingen is gemakkelijk aan te wij
zen. Vooral de jongere onderwijzeressen
en onderwijzers, zij dus die zich verder
willen ontwikkelen, vinden daartoe op
Texel geen gelegenheid. Hoewel Texel
een prettig oord is om te wonen, is ons
eiland bij solliciterende onderwijzers
niet populair. Wij plegen in onze krant
het aantal sollicitanten naar een onder
wijzersplaats te vermelden. U heeft dus
zelf wel gelezen hoe gering dat aantal
steeds is. Mede wordt dat veroorzaakt
door het nog niet geheel weggewerkte
tekort aan leerkrachten. En veelal onge
huwde onderwijzeressen zien op tegen
te kostbaar familiebezoek.
Texel is duur!
Daar voegt zich bij het enigs
zins zonderlinge feit, dat de ge
meente Texel is ingedeeld in de tweede
klasse, terwijl het leven op Texel be
slist duurder is dan bv. in Amsterdam.
De klassificatie (en dat geldt ook voor
andere beroepen) is echter gebaseerd op
de huurprijzen, en inderdaad zijn die op
Texel lager dan in grotere plaatsen.
Maar ga nu eens de groentenprijzen ver
gelijken! Dit alles heeft tot gevolg, dat
er veel onderwijzend personeel komt en
gaat. Natuurlijk heeft dat op het onder
wijs geen goede invloed. Al zijn de leer
krachten stuk voor stuk zeer bekwaam,
kinderen moeten nu eenmaal eerst aan
een nieuwe juffrouw of meester wen
nen. Maar kinderen passen zich gemak
kelijk aan, en zij komen daar dan ook
vlug genoeg overheen.
Intelligentiepeil is voldoende
Ook in het intelligentiepeil van de
Texelse jeugd, alweer vergeleken met de
Overkant, liggen geen noemenswaardige
verschillen.
Mogelijkheden voor verdere studie
liggen er dus voldoende. Op Texel zelf
is men echter, wat die mogelijkheden
betreft, vlug uitgekeken. Eigenlijk is er
niet meer dan de school voor U.L.O.
^Nijverheids-, landbouw- en huishoud-
onderwijs willen wij hier buiten beschou
wing laten). Dit jaar is alweer bewezen,
dat het peil van onze ULO-leerlingen
hoog ligt. Slechts 1 van de 29 leerlingen
zakte voor het eindexamen van de afge
lopen cursus. Het is interessant dit resul
taat met de landelijke resultaten te ver
gelijken. Uiteraard vergelijken wij de
neutrale ULO-scholen met elkaar, om
dat de Texelse ULO-school immers neu
traal is. In 1951 slaagde over het gehele
land 70 pet. van het totale aantal candi-
daten (MULO A en B). Het percentage
van de Texelse MULO was 90! Een ver
gelijking van de resultaten van dit jaar
zou voor Texel nóg gunstiger uitvallen.
Niet alleen het goede onderwijs
Dit prachtige succes heeft onzes inziens
tweeërlei oorzaak. In de eerste plaats is
het natuurlijk te danken aan het goede
onderwijs, maar voor een deel ligt het
toch ook aan het feit, dat een bepaald
aantal kinderen, dat de ULO-school gaat
bezoeken, onder normale omstandighe
den beslist wel tot het volgen van mid
delbaar onderwijs in staat zou zijn, in
dien niet de ouders de dagelijkse boot
reis naar Den Helder een te groot be
zwaar zouden vinden.
De cijfers wijzen ook in die richting
Het totale aantal ULO-leerlingen in Ne
derland bedraagt circa 130,000, op een
bevolking van 10 millioen. Dat betekent
dus 130 leerlingen op een inwonertal van
10,000. Wij tellen thans ongeveer die
10,000 inwoners, maar het aantal leerlin
gen dat de ULO bezoektr bedraagt 160.
Te zeggen dat dus die 30 „overschieten
de" leerlingen bij het middelbaar onder
wijs thuis zouden horen, zou natuurlijk
onzin zijn. Het landelijke cijfer is een
gemiddelde, zodat er plaatselijke ver
schuilen optreden. Wij zien in het cijfer
van 160 leerlingen niettemin een aan
wijzing.
Die eeuwige bootreis!
In de kop van ons artikel beweren wij
dat de dagelijkse bootreis een nadelige
invloed heeft. Men behoeft maar bij de
ouders van kinderen, die wèl de dage
lijkse trip naar Den Helder ondernemen,
te informeren hoe zij over deze kwestie
denken. Natuurlijk zijn wij er van op de
hoogte dat er ook op Texel wel enige
mensen zullen wonen die het nu eenmaal
bij hun stand vinden passen dat hun
kinderen de middelbare school bezoeken,
zonder dat die kinderen daar eigenlijk
toe in staat zijn. Voor dergelijke kinderen
is het een dubbele lijdensweg, en het is
ook bijna zeker dat zij de eindstreep niet
halen. Maar hun aantal is toch heel ge
ring, ook al omdat de vermoeiende reis
een extra bezwaar oplevert. En ook doe
len wij niet op de brillante leerlingen,
die onder bijna alle omstandigheden ge
makkelijk studeren. Ook HBS-en en
Gymnasia worden voor het grootste deel
bezocht door gemiddelde leerlingen, die
hard voor hun overgangs- en eindexa
men moeten blokken. En als je dan op
Texel woont, en geestelijk maar gewoon
bent, dan ben je er niet zo best aan toe
Dan dus toch maar naar de MULO? Na
tuurlijk, het diploma biedt mogelijkhe
den. Er bestaat zelfs een heel boekje van
70 pagina's, waarin een lijst staat afge
drukt van voorrechten die bezitters van
het MULO-diploma hebben bij diverse
grote ondernemingen. Maar de mogelijk
heden blijven beperkt. En een middel
baar diploma is nu eenmaal vereist bij
verdere studie aan universiteit of Hoge
school.
Onoplosbaar probleem?
Het is een probleem, dat maar niet zo
een, twee drie kan worden opgelost. Het
wordt mogelijk nooit opgelost. En daar
door zullen er Texelaars blijven, die om
wille van de mogelijkheden voor hun
kinderen het eiland de rug toekeren.
Lang met ieder is er toe bereid, zelfs al
heeft z'n kind een „goeie kop", dat kind
maar heen en weer te laten reizen. Er
zijn wel jonge jongens, die tijdens die
bootreisjes geworden zijn tot volleerde
kaartspelers. Middelbare scholieren mo
gen dan geen papkindjes meer zijn, ze
zijn door hun leeftijd toch zeer ontvan
kelijk voor allerlei zaken, waar ze zich
de eerste jaren helemaal niet mee moes
ten bemoeien.
De Onderwijs-Nota
Laten we hopen dat de thans demissio
naire minister Rutten succes heeft met
zijn veelbesproken nieuwe onderwijsno
ta. Zoals bekend stelt hij daarin een al
gehele reorganisatie van het Onderwijs
in Nederland voor. Er zal een nieuw
schooltype ontstaan, nl. de Algemene
Middelbare School (A.M.S.) met 4-jarige
cursus.
In onderwijskringen bestaat over die
nota allerminst eenstemmigheid, hoewel
men het er over eens is dat veranderin
gen dringend noodzakelijk zijn. Minister
Rutten zou voor enkele daarvoor ge
schikte ULO-scholen de mogelijkheid
willen openen om over te schakelen naar
de genoemde A.M.S. De leerkrachten
zouden dan dus op de duur moeten be
schikken over middelare bevoegdheid.
Op Texel een Middelbare School?
Zou de Texelse ULO daarvoor in aan
merking komen? Het is natuurlijk alle
maal nog onzeker. De minister heeft
slechts een (overigens zeer gedetailleer
de) schets gegeven. De Kamer heeft er
nog geen woord over kunnen zeggen en
op het ogenblik hebben wij niet eens
een Kabinet.
Maar er is een lichtpunt. Er is een
kans dat Texel te zijner tijd over een
Middelbare School gaat beschikken en
zodoende vrij zal zijn van allerlei extra
zorgen rondom die toch al niet zo ge
makkelijke spruiten.
MARKT
Burgemeester en Wethouders van Texel
brengen ter kennis van belanghebben
den, dat in verband met de te houden
fokveedag op 8 September a.s. GEEN
VEEMARKT zal worden gehouden.
Texel, 25 Augustus 1952.
Burgemeester en Wethouders van Texel,
C. DE KONING, Burgemeester.
P. BEEMSTERBOER, Secretaris
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 21 tot en met 28 Aug. 1952.
Geboren: Agatha Neletta dv Nicolaas
D. Koers en C. Stark.
Ondertrouwd: August Hendrik Hillen
en Marijtje Cornelia Lamfers.
Getrouwd, Overleden: Gene.
Gevonden voorwerpen.
1 sleutel, 1 rozenkrans, 1 portemon-
naie, 1 zilverbon, 1 sierspeld je, 1 wind
jack, 1 zwembroek, 1 portemonnaie, 1
fiets.
BOL' W VERGUNNINGEN
H. Jochems, Duindigt 9 te Den Haag,
bouw van landbouwschuur met veestal
ling, luchtgekoelde boterbewaarplaats en
een woonhuis.
VERGUNNINGEN
Een vergunning tot het venten
met
fruit werd verleend aan Jan van Etten,
Spanbroek -en aan de Gebr. Vertelman
te Zwaagdijk.
N. Kikkert, Vredestein, verkreeg twee
verloven B voor snelbuffet en snelpavil-
joen.
Het verlof A van de heer C. Hooijberg
te De Cocksdorp ging over naar de heer
R. Hooijberg.
GESLAAGD
Onze plaatsgenoot, de heer S. J. van
Swinderen, slaagde Woensdag jl. te Am
sterdam voor het diploma Vakbe
kwaamheid Detailhandel Verwarmings
artikelen en Kookapparaten en het di
ploma Detailhandel Kachelsmidbedrijf.
Hoewel het een 2-jarige oursus was, wist
geslaagde de diploma's in één jaar te
behalen.
EMIGRATIEÏIOEKJE
(Inlichtingen Arbeidsbureau).
In Nieuw-Zeeland is plaatsingsmoge
lijkheid voor een echtpaar zonder kinde
ren. De man moet dienst doen als vee-
verzorger-tuinman, terwijl de vrouw
huishoudelijke werkzaamheden zal moe
ten verrichten. Huisvesting: 1 slaapka
mer, 2 andere kamers, welke zijn ge
meubileerd. De werkgever heeft reeds
een Nederlands echtpaar in dienst. Solli
citaties binnen drie weken.
VISAFSLAG OUDESCHILD.
Aangevoerd van 18 t.m. 23 Aug. 1952:
1158 kg schol; 459 kg tong; 5 kg tar
bot; 141 kg schar; 55 kg bot; 290 kg gar
nalen. 217 kg kruikels; 2780 kg kokha
nen.
Enkele weken geleden heeft de heer
Th. Reuvers in dit blad bovenstaande uit
drukking gebruikt. Hij deed dit in ver
band met zijn opmerkingen over de be
strijding van de droogtegevoeligheid van
een groot gedeelte van de grond in de
Eierlandse polder. Zoals bekend voerde
de heer Reuvers het pleit voor het los
maken van de grond tot op een diepte
van 1,50 meter.
Voordat de heer Reuvers deze gedach
te naai' voren bracht, werden in de pol
der Eierland deze zomer verschillende
grondboringen verricht en deze waren
weer het gevolg van een onderzoek van
de Cultuurtechnische Dienst. Bij dit on
derzoek was nl. aan het licht gekomen,
dat op diverse plaatsen in de polder Eier
land in de ondergrond kleilagen voor
kwamen. De diepte, waarop deze kleilaag
begint varieert van 70-150 cm. Ook de
kwaliteit van de kleilaag is niet overal
dezelfde. Soms kan maar nauwelijks van
een kleilaag worden gesproken en is de
naam lichte zavelgrond meer op zijn
plaats. Maar practisch altijd is deze laag
zwaarder dan de grond in de bouwvoor,
die op deze percelen vrijwel steeds uit
lichte zandgrond met stuifgevaar be
staat.
FILMNIEUWS
„PIRATENBLOED
Wie avonturenbloed in de aderen heeft
moet deze film beslist gaan zien. Over
vallen en plunderingen op volle zee zijn
met van de lucht. Deborah McCoy, het
lieftallige zangeresje mt Boston, speelt
'n hoofdrol in deze in technicolor uitge
voerde film. De grote piraat Baptiste is
eigenlijk een zeekapitein die voor de
rechten van de gewone zeelieden op
komt. Er zit vaart genoeg in het verhaal.
„TERWILLE VAN MIJN KIND"
Een wat serieuzer genre, hoewel aller
lei spannende gebeurtenissen er een rol
in spelen. Er zijn een stuk of wat lieve
jonge dames met babies, verliefde aan
staande echtgenoten en ook de politie
komt er nog aan te pas. Er wordt een
moord gepleegd die eigenlijk geen moord
is. De beroemde Barbara Stanwyck
speelt de hoofdrol.
Ncerlands nieuws.
O.a.: Tentoonstelling van ontwerpen
voor een Nationaal Koopvaardij Monu
ment in Rotterdam. Uitreiking van Zuid-
koreaanse onderscheidingen aan Neder
landse vrijwilligers. De bloeiende Victo
ria Regia in de Hortus Botanicus. De
Olympische Revanche-wedstrijden te
Amsterdam.
Buitenlands nieuws.
O.a.: Ondergronds onderzoek in de Py
reneeën. Op verkenning in de Poolzee.
Atletiekwedstrijden met Shirley Strick
land en Remigino. Zwemwedstrijd
Frankrijk-Japan. Volkskunst uit vele lan
den in Wales.
De feestdag op 6 September wordt ge
opend met muziek van de toren om plm.
8 uur. Daarna ongeveer half 9 verzame
ling van versierde fietsen, autopeds enz.
op de Groeneplaats, alwaar de beoorde
ling plaats vindt en vandaar optocht door
Den Burg. Route: Parkstraat, Weverstr.,
Hogerstr., Gravenstr., Warmoesstraat,
Parkstraat, Groeneplaats, Binnenburg,
Hogerstr., Gastihuisstr. naar feestterrein.
Daar zullen voor alle kinderen van de
lagere scholen kinderspelen worden ge
houden, t.w.: vlaggetjessteken, blokjes-
rapen voor le en 2e kl., autopedrace en
bal op bord, 3e en 4e kl., hardlopen met
hindernissen en bloklopen. 5e en 6e kl.,
DE LANDBOUWSCHOOL BEGINT
Op Maandag 1 September begint de
landbouwschool weer, voorlopig in de
oude school. De eerste klas begint met
21, de tweede met 16, de derde met 8 en
de vierde met 21 leerlingen, dus totaal
gaan 66 jongens de school bezoeken. Het
hoogste aantal leerlingen dat ooit de te
gelijk bezocht heeft, is 68 geweest. De
voorbereidende klas kan nog geen door
gang vinden. In alle klassen kunnen nog
nieuwe leerlingen geplaatst worden. In
lichtingen hieromtrent zijn te verkrijgen
bij het hoofd der school, de heer C. P.
Laan, Kogerstraat 21, Den Burg, tel. 126.
mïTIZ N,et krabben. De helder vloeibare
li r I Si D.D.D. kalmeert de jeuk In enkele
VjAjUJlA seconden, doodt de ziektekiemen,
geneest tot diep ln de huidporiën.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
ZON, MAAN EN 1IOOG WATER
De zon komt 30 Aug. op om 5,49; onder
om 7,31. Maan: 4 Sept. V.M.; 11 Sept.
L.K. Hoog water ter rede van Texel: 30
Aug. 3,08 en 4,07. 31 Aug. 4.38 en 5,41.
1 Sept. 6,20 en 6,56. 2 Sept. 7,43 en 7,54.
3 Sept. 8,36 en 8.44. 4 Sept. 9,24 en 9,30.
5 Sept. 10,10 en 10,12.
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
balwerpen en bal ver schoppen, 7e klas.
Onderwijl wordt er een vliegerwedstrijd
gehouden met prijzen voor mooiste,
grootste en hoogststaande vliegers.
Tevens is er flessenpost. Iedere leer
ling van de l.o. kan daar aan meedoen,
doch moet zelf zorgen voor een fles, die
goed afgesloten kan worden, alsmede 'n
ansichtkaart van Texel waarop het adres
van de deelnemer (in blokletters) en de
datum van 6 Sept. 1952. De flessen zul-
zullen op het terrein worden verzameld
en op Maandag 8 Sept. met de TX 49,
schipper C. Vlaming, ergens op de
Noordzee overboord worden geworpen.
Voor de verstafkomende kaart wordt een
prijs beschikbaar gesteld. Omstreeks St.
Nicolaas kan de uitslag worden bekend
gemaakt.
's Middags om 2 uur is er voor de gro
teren op het feestterrein gelegenheid
wedstrijden te houden, nl. behendig-
heidsrit op fietsen voor meisjes en hard
lopen met hindernissen voor jongens tot
16 jaar. Ook is er ringsteken op motor
fietsen en tractors. Tevens zal er hard
draverij worden gehouden met paard on
der de man; prijzen f30, f 20 en f 10 in
contanten.
's Avonds op de Groeneplaats strijd
om de Man en de Vrouw en kinderwa
genrace. Daarna bal in De Oranjeboom
en Casino.
De toegang tot het feestterrein is gra
tis. Het bestuur wenst uitdrukkelijk te
verklaren dat zij zich niet aansprakelijk
stelt voor eventuele ongevallen enz.
Het onderzoek van een aantal grond
monsters uit deze kleilaag bracht aan
het licht, dat deze grond ook verder uit
stekende kwaliteiten had. Ze is zeer rijk
aan kalk en het humusgehalte is in de
meeste gevallen beter dan dat van de
bouwvoor.
Zoals bekend kan zijn is men op verschil
lende plaatsen van ons land al meerdere
jaren bezig om kleilagen aan de opper
vlakte te brengen, met name in de nieu
we Zuiderzeepolders. Dit gebeurt zowel
door diepploegen als door spitten. Tot
nu toe ging men in de Wieringermeer
met diepploegen niet verder dan tot een
diepte van 1,10 meter. Indien de klei op
groter diepte zat werd er gespit. In de
N.O. Polder is men met diepploegen
reeds tot 1,50 meter gegaan. Óp deze
wijze heeft men op veel plaatsen van een
slechte, verdrogende zandgrond een goe
de zavel- of kleigrond gemaakt.
Met deze ervaringen in gedachte wer
den deze zomer de reeds vermelde grond
boringen in de polder Eierland verricht.
En het resultaat is zodanig, dat wij hier
in aanleiding hebben gevonden pogingen
in het werk te stellen om reeds dit jaar
een proef met dit bovenbrengen van de
kleilaag te nemen. Op het moment zijn
de vooruitzichten voor het aanleggen
van een proefveld met behoorlijke afme
tingen gunstig. Indien het voorlopig plan
doorgang vindt, zullen we het volgende
jaar in polder Eierland de resultaten
kunnen zien van een bewerking, waarbij
de grond tot een diepte van 1,50 meter
losgemaakt is en waarbij de kleilaag bo
ven is gebracht. Op dit laatste willen wij
vooral de nadruk leggen. We hebben
hier niet alleen te maken met het los
maken van de grond, maar ook met h^t
verwisselen van grondlagen. En dit laat
ste achten wij belangrijk. Door het aan
de oppervlakte brengen van kleilagen zal
't vermogen van de grond om water vast
te houden, belangrijk groter worden.
Het zal iedereen duidelijk zijn, dat een
bewerking als hiervoor werd omschre
ven zeer kostbaar is. Zonder een belang
rijke bijdrage van Rijksinstanties zou er
van uitvoering dan ook nooit iets kun
nen komen. In het vooruitzicht van drei
gende werkloosheid is men echter op het
moment wel geneigd geld te besteden
aan objecten die in de toekomst een ver
groting van de welvaart kunnen beteke
nen. En wij hopen hartelijk, dat dit in
polder Eierland het geval zal blijken te
zijn. C. v. Gr.
Beproefde hulp bij
verkoudheid voor Va
der, Moeder en kind.
S. V. Texel.
A.s. Zondag komt HZC uit Harlingen
met twee elftallen op bezoek. HZC 1
speelt in de 3e klas en HZC 2 komt in de
komende competitie in de reserve le kl.
KNVB uit en speelt dan tegen GVAV 2,
Heerenveen 2 enz. Deze tegenstander zal
dan ook voor ons 2e elftal wel te sterk
zijn!
Welpen let op het kastje. Het is nog
niet zeker of de trip naar Den Helder
deze of volgende week doorgaat.
Texelse Boysnieuws.
Zaterdagmiddag arriveert met de boot
van 16,30 uur uit Den Helder DWOW uit
de Wieringermeer, om hier een week
eind te verblijven. Tijdens dit weekeind
worden er diverse wedstrijden gespeeld.
Zaterdagavond het 2e elftal tegen DW
OW 2 en het 2e elftal van GDS tegen de
afdeling handbal van DWOW. Zondag
de adsp. en het le elftal en het le elftal
van GDS tegen de eerste elftallen. Al
met al kan dit een mooi en spannend
weekeinde worden.
NAPHTALINEBEHANDELING
GLADIOLEN
De Plantenziektenkundige Dienst deelt
mede, dat op de verplichte naphtaline-
behandeling van Gladiolus-knollen door
dë ambtenaren van genoemde Dienst
géén controle zal worden uitgeoefend.
Deze behandeling ter bestrijding van
thrips geschiedt dus dit seizoen geheel
op verantwoording van exporteur of
kweker.
Nadrukkelijk zij er echter op gewezen,
dat bij het aantreffen van levende thrips
tijdens de inspectie van de Plantenziek
tenkundige Dienst opnieuw een 12-daag-
se naphtalinebehandeling zal worden
voorgeschreven voor alle aanwezige gla
diolen, in dat geval onder regelmatig
toezicht van een ambtenaar van deze
dienst.
deechtekauW"