9
rocn
in het karL,
r^nfiimaueijuioci-
Mariniers, zo wijd de Wereld strekt
Controle op de haven van Den Helder
heroverd
MÈPvfis
Wat is er te doen
Deze week in
Texels Bioscoop Theater
Feestavond Agrarische Bedrijfsbond
was groot succes
minder aan
I U olrillS
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1952
I
TEXELSE
Het Vrije Volk".
66e JAARGANG. No. 6680
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooi)
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. BoerenL
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,80 p.
kwart. 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm.
Achter de duinen op de rechter flank is een bazooka, een anti-tank-raketbuis,
in stelling gebracht.
TEXEL. Twee versterkte infanterie-
pelotons mariniers zijn met succes ge
land aan de voet van de Stuifdijk in het
Amphibisch Oefenkamp van het Korps
Mariniers op Zuid-oost Texel. De vijand
heeft reeds gevoelige verliezen geleden.
Een belangrijk radarstation is door mid
del van een rubberbootactie buiten wer
king gesteld. Acht Thunder jet-straalja
gers, die tezamen met Hr Ms Torpedo-
bootjager „Banckert" de ilanding van de
mariniers dekten, hebben de vijandelij
ke linies in het binnenland bovendien
met rakefcbommen bestookt en een zware
bunker met boordwapenen onder vuur
genomen. Ook de gelande troepenmacht
ziet deze bunker als één van de belang
rijkste verzetshaarden.
Het eerste peloton, dat met de eerste
landingsgolf op uur U op het strand is
gezet, komt in stelling achter de duinen
op de rechter flank, in de buurt van
de plaats, waar zich het thans verwoes
te radarstation bevindt. De mitrailleur-
sectie en de bazookaploeg, die deel uit
maken van dit peloton, brengen vuur uit
op de bunker. Twee van de drie geweer-
groepen, die het tweede peloton vormen,
zetten kracht bij aan de aanval. Een mor-
tergroep komt met brisant- en rookgra-
naten in actie.
De derde geweergroep van dit tweede
peloton, versterkt met een vlammen-
werperploeg en een vernielingsgroep,
heeft echter een andere taak. Zij con
centreert zich op de linker flank, splitst
zich af en verlaat het zachtgele strand
om onder langs de beschoeiing van
blauw-zwart basalt in Zuidwestelijke
richting op te trekken. Een omtrekkende
beweging, die de groep dwars van de
vijandelijke bunker brengt.
De (nog steeds denkbeeldige) vijand
wordt geacht, zich voor het grootste
deel achter de bunker te hebben terug
getrokken. Het vuur van de rechter
flank wordt hogerop gelegd. De stoot-
ploeg van links gaat tot de aanval over.
De vlammenwerper noodzaakt een even
tuele laatste verdediger, de poorten van
de bunker te sluiten en het vuren te
staken. Spoedig nadat de springlading,
die Marinier III Van Bruggen behendig
in het bolwerk heeft geworpen, tot ont
ploffing is gekomen, klinkt het bevel:
.Vastvuren". Een ongewone stilte treedt
n. Men zal zich verder tot zuiveren be
palen. Het doel, de herovering van de
controle op de haven van Den Helder
ter voorkoming van veel kwaad, is 'be
reikt.
Grote tevredenheid.
Op het observatieplatform schudt de
Jeneraal-Majoor der Mariniers Alfred
d. Noble, het nieuwe hoofd van de „Mi-
I
Een vlammenwerperploeg brengt,
een omtrekkende beweging, vuur
iif op een zware bunker, éen van de
elangrijkste vijandelijke verzethaar-
JOOG WATER TER REDE VAN TEXEI.
Ij 5 Nov. 11,23 en 11,39. 6 Nov. en
pO. 7 Nov. 0,21 en 0,36.
Aan het strand is het ongeveer een uur
srder hoog water.
litary Assistance Advisory Group
(MAAG) in Nederland, de commandant
van „De Mok" de thans 30-jarige
Kapitein der Mariniers Th. Ernste, die
in 1945, toen nog oorlogsvrijwilliger, een
speciale opleiding in de Verenigde Sta
ten genoot hartelijk de hand. De Ko
lonel der Mariniers H. O. Romswinckel,
commandaift van de Afdeling Mariniers
Doorn, onderhoudt zich met dé Kapitein
der Mariniers A. Th. Hafkamp, vroeger
commandant van het Amphibisch Oefen
kamp op Texel. Een aantal adelborsten
luistert naar één van zijn leraren, een
Majoor der Mariniers, die de betekenis
van één der gevechtshandelingen nader
uiteenzet.
Dan keert de rust in het Amphibisch
Oefenkamp weer. Niet alleen de rust,
die kenmerkend is voor de periode na
een ingespannen oefening, maar ook de
rust van de na-herfst en de wintermaan
den. Want van begin April tot eind Oc
tober bevinden zich, behalve de onge
veer 150 man permanent personeel,
steeds maximaal 280 mariniers, die
meestal hun eerste militaire vorming
(e.m.v.) in Doorn reeds achter de rug
hebben, voor een meer speciale vorming
(m.s.v.) van vier weken in het kamp.
Gedurende die periode gaan en komen
er om de 14 dagen ongeveer 140 man.
Sommigen van hen, die in de derde
phase van hun opleiding (de eigenlijke
specialisatie) „opgaan" voor mitraillist
of mortierist, zien „De Mok" nog voor
een tweede maal, wanneer zij zich op de
gevechtsschietbaan aldaar verder be
kwamen.
Maar eind October is het met de grote
bedrijvigheid gedaan. Slechts ongeveer
60 man blijven achter voor de overwin
tering
„GEEN GEBEDEL MEER!"
In plaats van het gebedel langs de
huizen met St. Maarten (Dinsdag 11 No
vember a.s. heeft de feestcommissie te
Oudeschild in overleg met de Ouder
commissie besloten een optocht voor de
jeugd te organiseren met verlichte lam
pions of andere verlichte voorwerpen.
Na afloop van de optocht zal aan elke
deelnemer een versnapering worden uit
gereikt. Nadere mededelingen volgen
op school.
Dit seizoen worden in „Casino" de
volgende avonden gegeven: De R. K.
Toneelvereniging „Sint Jan" speelt op
9 November aanstaande; een parochie
avond; Avond van de L.T.B. met opvoe
ring van toneelstuk door eigen krach
ten en cabaret voor leden van de K.A.B.
verzorgd door ensemble van de Over
kant en bedoeld als Vastenavondfeest.
Er is deze winter weer heel wat te
doen. Zo zal ook in De Oranjeboom het
doek deze winter verscheidene malen
opgaan: 15 November komen de Udi-
anen op de planken, 18 November wordt
een avond door de Jeugdherbergcentrale
georganiseerd, 20 November geeft het
reisbureau Lissone-Lindeman een Emi
gratie-avond, 22 November zingt er
„De Stem des Volks" met programma
voor elck wat wils, 28 en 29 November
geeft „Het Masker" er uitvoeringen, in
Januari geeft Udi de Muze weer de vrije
teugel, evenals in Maart, onze Gymnas
ten zullen niet minder dan 3 avonden
vullen met hun in de maak zijnde gloed
nieuwe revue, de oud-leerlingen van de
Landbouwschool vragen ditmaal op 13
en 14 Februari onze aandacht voor een
toneelstuk, Texels Fanfare zal in Janu
ari en Februari met koper en grime ver
schijnen, „De Spar"-winkeliers hebben
ook twee (Februari)-avonden in het vat,
en tenslotte komt „Het Masker" in Fe
bruari wederom voor het voetlicht.
VOORLICHTINGSAVOND
N.V. KALIMAATSCHAPPIJ
Op uitnodiging van C.V. v.h. C.R. Keij-
ser Co., de afdeling Handelsraad van
de L.T.B., de Coop. Aankoopvereniging
„Texel" en de Vereniging voor Bedrijfs
voorlichting zal op 27 November as. een
Voorlichtingsavond met filmvertoning
worden gegeven door de N.V. Neder
landse Kalimaatschappij.
Wij kunnen iedere Texelse landbou
wer aanraden deze avond te bezoeken.
U kunt overtuigd zijn van een leerzame
en genoeglijke avond. Hier wordt geen
eenzijdige propaganda gemaakt voor de
meststoffen, die de N.V. Kalimaatschap
pij importeert, maar men krijgt iets te
horen over allerlei onderwerpen, die
samenhangen met grond en bemesting,
die uw inzicht in dit vraagstuk zeer kun
nen verruimen. Houdt dus deze avond
vrij! Nadere mededelingen volgen nog!
C. v. Gr.
TEXELSE MARKT
Den Burg, 5 Nov. 1952. Aangevoerd:
18 koeien f 700-f 800; 16 pinken f400-
f 650; 13 lammeren f60-f80; 10 schram
men f65-f80; 52 biggen f 40-f 60; 15 n.
kalveren f 35-f 45.
BENT U OOK NIEUWSGIERIG?
Alle kinderen zijn nieuwsgierig. Als
ze het niet zijn, gaat u dan maar naar
een dokter, want dan zijn ze niet gezond.
Natuurlijk.kinderen mógen het niet
zijn, en de uwe zijn het ook met. Maar....
hoe zou een kind alles wat het in zich op
moet nemen om volwassen te kunnen
worden te weten moeten komen als het
niet nieuwsgierig was?
Het is niet mijn bedoeling u nu te ad
viseren net zo te handelen als de vader,
die er in dit opzicht al een heel ruime
opvatting op nahield. Onophoudelijk stel
de zijn zoontje hem vragen en vrijwel
nooit wist hij een antwoord. Totdat hij
teneinde raad één geniaal en afdoend
antwoord vond. „Nee Kees, dat weet va
der niet, maar vraag jij maar gerust,
want van vragen word je wijs".
Toch danken wij het aan dit soort va
ders, dat zoveel kinderen graag lezen om
hun vragen wel beantwoord en hun
nieuwsgiergheid wel bevredigd te zien.
Volwassenen doen het in verhouding
veel minder. Zou dat komen doordat zij
met meer resultaat vragen stellen? Of
vragen ze maar helemaal niet meer? Ach
natuurlijk, men kan niet aan het vragen
blijven. En waar bent u nog nieuwsgie
rig naar?
't Is wel erg, maar ik moet u iets be
kennen. Ik ben ontzettend nieuwsgierig!
Niet zo erg als Bredero, die bij voorkeur
-bij heggen op de loer ging liggen, waar
achter verliefde paartjes minnekoosden.
Maar toch, ook bij mij kan het er mee
door.
Bent u ook zo verzot op boeken, die
onthullingen doen? Nee, ik bedoel niet
alleen de politieke mémoires, waarin
haarfijn, helaas altijd achteraf, de „wer
kelijke" gang van zaken uit de doeken
gedaan wordt. Ik denk vooral aan de
boeken, waarmee u overal binnendringt,
waar u in werkelijkheid niet kunt ko
men. Soms zijn het milieus, die de uwe
niet zijn, soms is het een geschiedenis
die zich al heel lang geleden afspeelde,
en soms gebeurt het aan het andere eind
van de wereld. Een enkele keer gebeurt
het ook, dat zo'n boek speelt in uw eigen
omgeving.
Gelooft u mij, het is misschien geen
Bredero, maar toch
In alle ernst, is er een prettiger manier
om fijn nieuwsgierig te kunnen zijn,
zonder dat wie dan ook u op uw vingers
kan kijken?
Probeert u het ook eens met een boek!
READY VERLOOR VOOR DE EERSTE
MAAL
Het damesteam van de Texelse tafel
tennisvereniging Ready heeft voor de
eerste maal verloren. De eer komt toe
aan de Alkmaarse dames van DSS. Vo
rig jaar ongeslagen kampioen geworden
van de 4e klasse, had het Texelse team
in 3 wedstrijden in de 3e klasse 5 punten
verzameld en *zich aan de kop van de
ranglijst geplaatst. Maar de beide sterk
ste tegenstandsters: DSS en Treffers
hadden onze dames nog niet ontmoet.
Met 9-1 heeft het Alkmaarse team zijn
superioriteit getoond. En toch is er meer
gestreden, dan de cijfers doen vermoe
den. Annie Bruyn komt de eer toe aan
de sterkste speelster, mej. Krab een
game te hebben ontnomen door zeer tac
tisch spel. Diny Dros bracht de enige
overwinning op haar naam door tegen
Wormstecher in 2 games te winnen. We
hadden trouwens verwacht Annie Bruyn
hetzelfde te zien doen, maar zij verloor
in 3 games.
Ina Geus kreeg het complimentje, dat
zij de mooiste stijl had, wat met het oog
op de toekomst zeker van waarde is.
De dubbele leverde een felle strijd. De
eerste game was voor DSS met 21-15.
De tweede gaf een zeldzaam boeiende en
fraaie strijd, waarvan de toeschouwers
zeer genoten en die tenslotte eindigde
met 21-18 in het voordeel van Ready.
Maar toen waren Annie en Diny er uit
en wonnen de dames Ofman en Krab ge
makkelijk met 21-5.
Een sportieve strijd en een eervolle
nederlaag.
„YVEGPIRAAT No. 1"
Even doet deze race in spanning in
ieder geval! aan de film van Ben Hur
denken, maar in dit geval geen snelle
paarden, doch machinerieën, die voor de
vaart zorgen. De wedstrijd speelt zioh af
in 1895, dus toen wij op Texel nog een
20 jaar op de komst van de eerste auto
mobiel (dokter Wagemaker importeerde
'm) moesten wachten. De held van ons
verhaal woont in een stadje in Indiana
en daar heeft hij dan een soortement au
to, een gasmobile, m elkaar geprutst. En
ofschoon hij volstrekt geen Bardahl-
smeertoevoegmg gebruikte, wist hij zijn
rivaal toch netjes voorbij te snorren. Hij
won daarmede niet alleen de eerste prijs
maar tevens het hart van Liz mét de
genegenheid van haar papa.
„TERESA"
In deze uitstekende film heeft men
zeer mooi twee gegevens gecombineerd,
namelijk de liefde van een Italiaans
meisje voor een Amerikaanse soldaat en
de moeilijkheden van een hieruit voort
komend oorlogshuwelijk, en de pogingen
van een jongeman om aan de al te ego
ïstische liefde van een moeder, die hem
altijd klein heeft willen houden, te ont
snappen.
Pier Angeli als het Italiaanse meisje,
John Ericson als de weifelende jonge
man, maar ook de „bijfiguren" zijn onder
de regie van Fred Zinnemann mensen
geworden, in wie men onvoorwaardelijk
gelooft.
Neerlands nieuws.
O.a.: De jaarlijkse kampioensrït van
de K.N.M.V. Tewaterlating van het
Zweedse schip „Kungsholm" te Vlissin-
gen. De voetbalwedstrijd België-Neder-
land te Antwerpen (2-1).
Buitenlands nieuws.
O.a.: Chaplin's Gala-première te Lon
den. Nieuwe uniformen voor de Oost-
Duitse politie. Uraniumwinning in Zuid-
Afrika. Hirohito's jongste dochter
trouwt. Nagui'b reist door de Nijl-Della.
Britse automodellen voor 1953.
NIET GESTOLEN
„ALLEEN MAAR GELEEND"
„Fiets van plein van Casino gestolen",
zo meldden wij, doch hier blijkt geen
sprake te zijn van échte zwijntjesjagerij:
't bewuste rijwiel bleek Woensdagavond
in de steeg naast het woonhuis van de
heer J. Smit, Molenstraat, te zijn ge
plaatst, Donderdag was het karretje
weer verdwenen, maar Vrijdag stond het
weer op dezelfde plek.
De heer Smit, die het berichtje had ge
lezen, heeft de fiets toen even aan de ei
genaresse, mevr. Zijm, bezorgd.
VLIELAND S WATERLEIDING HALF
NOVEMBER IN WERKING
Vlieland. Naar wij vernemen is het
personeel der waterleiding bijna klaar
met het maken der aansluitingen van de
hoofdleiding naar de diverse panden,
welke aangesloten konden worden.
Waarschijnlijk zal de waterleverantie
halverwege de maand November begin
nen, aldus de correspondent van de Har-
linger Courant.
Degenen die nog aangesloten dienen te
worden, zullen met bekwame spoed er
voor moeten zorgen, dat zij een putje
metselen of laten metselen, zodat zij dan
aangesloten kunnen worden als zij niet
geruime tijd van waterleverantie versto
ken willen worden. Ons werd nl. mede
gedeeld, dat pas dan weer personeel der
waterleiding naar Vlieland komt, als er
voor enige dagen werk is. Voor een indi
vidueel geval komt men dus niet, en de
betrokkene zal zolang moeten wachten,
tot er werk genoeg is voor een dag of
wat Meteen bespaart men zich kosten,
want naar wij vernemen, wordt de aan
sluiting gratis gemaakt, doch indien er
later personeel voor over moet komen,
zal men een deel der aansluitingskosten
moeten betalen. Zeer waarschijnlijk ver
trekt het personeel, dat de aansluitingen
verzorgt, Zaterdag 1 November.
PROTESTANTSE KERKDIENSTEN
N H. GEMEENTE DEN BURG
Vrijdagavond 8 uur vergadering Jon
ge Kerk in „Eben Haëzer.
De Federatie Texel van de Algemene
Nederlandse Agrarische Bedrijfsbond A.
N.A.B. (v.h. de Landarbeidersbond), had
Zaterdag voor de leden een feestavond
georganiseerd, waar optraden de The
atergroep „De Verenigde Spelers" met
de muzikale comedie van Willy v. He-
mert „Tineke van Urk".
De A.N.A.B. heeft én met het stuk èn
met het gezelschap een zeer goede greep
gedaan, want de aanwezigen hebben
kunnen genieten van een kostelijk spel
van ernst en luim. „De Verenigde Spe
lers": Lies de Wind, Ko van den Bosch,
Bert Silvester, Jeanne Hunsohe-Verkade
en Gerrit Lindenberg, voortreffelijk be
geleid door Ru van Veen, hebben de
aanwezigen doen schateren, terwijl toch
ook de ernstige noot niet ontbrak.
Er werd prima gespeeld en gezongen
en men moet wel een grote zuurpruim
zijn geweest als men op deze avond nog
wat had aan te merken.
De heer W. Wassenaar heette de aan
wezigen hartelijk welkom. Hij deelde
mede, dat Texel de première had in de
tournee van 100 voorstellingen en hoop
te dat het een genoeglijke avond zou
worden.
Hierna kreeg de heer Douma, propa
gandist van de ANAB het woord. We
hebben nu 50 jaar van strijd en 56 jaar
landarbeidersbond achter de rug en het
is beschamend dat we nu nog steeds pro
paganda moeten maken. Van de 200,000
landarbeiders is 50 pet. ongeorganiseerd.
100,000 landarbeiders die profiteren van
de toewijding en offervaardigheid van
de georganiseerde makkers. Voor hen zou
het goed zijn als wij de klok 50 jaar
zouden kunnen terugzetten. Toen niets
dan rechteloosheid en onbeperkte ar
beidstijd, nu een ïechtspositie met be
taalde vacantie, vacantietoeslag en vrije
Zaterdagmiddag. We kunnen ook korter
teruggaan. We denken met afschuw aan
werkverschaffing en steun van voor de
oorlog. Maar we staan heel anders te
genover de D.U.W. en Wachtgeld en
Werkloosheidswet van heden.
Vorig jaar kwamen tienduizenden op
een dag in de week bijeen om ons 50-
jarig bestaan te vieren. Als een symbool
hadden we daarvoor gekozen de terrei
nen van de Stichting voor Zon en Vrij
heid, want dat is ons streven: Zon, Vrij
heid, Vrede. En het is droevig, dat zo ve
le onverantwoordelijke lieden aan de
kant staan en parasiteren op onze ar
beid. Want er staat veel meer op het
spel. Voor de oorlog waarschuwden wij
voortdurend tegen fascisme en commu
nisme. En nu, 7 jaar na de bevrijding, is
die dreiging er weer. 50 Pet. van Europa
zucht onder het juk van de dictatuur en
dat deel van de wereld is een groot con
centratiekamp.
Hoe beter de algemene situatie voor
de arbeider is, hoe beter men fascisme
en communisme kan bestrijden. De on
georganiseerden ziin daarbij een blok
aan het been van de bonafide arbeiders
bij hun strijd voor een wereld, vrij van
vrees en vrij van gebrek, waar geen
plaats is voor dictatuur in welke vorm
ook, maar waar sociale gerechtigheid
heerst in de ware zin des woords. De
heer Douma stelde hierna voor om een
adhaesie-telegram te. zenden aan de
stakers bij de Ommelanden, welk voor
stel met applaus werd aangenomen.
Hierna werd „Tineke van Urk" opge
voerd. De korte inhoud van dit stuk is
als volgt:
In 1932 werd de afsluitdijk, die van de
Zuiderzee een binnenmeer maakte, ge
sloten en bijna heel Nederland juichte,
omdat Nederland nu aan de wereld kon
tonen, hoe men op vreedzame wijze land
kon veroveren en vruchtbare akkers kon
winnen. Maar. de vissersbevolking
zag de toekomst donker in.
En toen in 1938 een begin gemaakt
werd met de aanleg van de dijk, wisten
de Urker vissers, dat nu hun eiland spoe
dig geen eiland meer zou zijn en zij
kwamen voor de keus te staan: een zor
gelijk vissersbestaan of een nieuwe toe
komst bouwen op het nieuw gewonnen
land.
De muzikale-comedie „Tineke van
Urk" brengt ons in een gezin, waar het
vraagstuk visser of boer vorm krijgt in
een conflict tussen twee broers, waarvan
de ene meewerkt aan de droogmaking,
de andere zich vasthoudt aan de oude
visserij en de houding van zijn broer
ziet als verraad jegens het eiland. Een
liefdesgeschiedenis tussen de ene broer
en Tineke, de dochter van een buurman,
dreigt de onenigheid tussen de twee
broers nog te verhogen, maar dank zij
de liefdevolle takt van Tineke en de mil
de kijk op het leven van Tineke's vader
en Harms moeder, komt Harm tenslotte
tot het inzicht, dat men de ontwikke
ling van de mensheid niet kan tegenhou
den en dat, wanneer het hele land ge
diend is met de droogmaking, het be
llang van de enkeling daarvoor dient te
wijken.
De heer Wassenaar sloot hierop deze
zeer geslaagde avond. We hebben ons
afgevraagd, aldus spreker, of een muzi
kale comedie op Texel wel zou inslaan,
maar aan het applaus hebben we kunnen
merken, dat het dik in orde was. Hij
bood de dames een bloemetje aan en
wenste het gezelschap veel succes op de
komende tournee. De ongeorganiseerde
landarbeiders en ook alle ongeorgani
seerden uit de andere beroepen raadde
hij dringend aan zich bij hun vakbond
aan te sluiten.
Met een dansje na werd deze buiten
gewoon goed geslaagde avond besloten.
B.