Het water kwam |op Texel tot
ongekende hoogte
Contactavond gezamenlijke Coöperaties
Schapendrama op
Terschelling
Middenstand 1952
Zoals reeds in een kort bericht ge
meld, viel de avond van de gezamenlij
ke coöperaties van Texel een druk be
zoek ten deel. Doordat de heer Louwes
door familieomstandigheden was verhin
derd haar ons eiland te komen, werd het
woord gevoerd door de heer Homan, di
recteur van de Drentse Coop. Exiport-
vereniging, tevens bestuurslid van het
Centraal Bureau te Rotterdam.
De avond werd geopend door de heer
C. H. Roeper, die zijn voldoening te
kennen gaf over de aanwezigheid van
verscheidene dames. Spreker verwel
komde in het bijzonder onze wethouders
de heren Hm en De Waard, de heer C.
P. Laan en de afdeling Texel van de
Bond van Plattelandsvrouwen.
De heer Roeper wees er op, dat men
zich in Drente door samenbundeling van
kleine krachten verenigd heeft tot een
grote boerenkracht, waaraan deze pro
vincie een groot deel van haar welvaart
te danken heeft.
De heer Homan ving aan met op te
merken, dat de landbouwcoop. in groter
verband zijn gegroeid door de noodzaak
ener sterkere, grotere concentratie. Be
gonnen met de Dorpscoop. kwam men
tenslotte tot overkoepeling door een lan
delijke coop. Nu niet stilstaan, aldus
spreker, bij het bereikte en het bestaan
de dus niet tot norm verheffen, want dat
zou een grote fout zijn. Men moet mee
groeien met de tijd. Dit geldt eveneens
voor de ruilverkavelingsplannen van uw
eiland, want de tijd gaat voort en men
dient open te staan voor vernieuwingen.
Niet-leden profiteren mee van een
sterke coop. Probeert om zoveel moge
lijk leden te krijgen. Een coop, dient op
volkomen vrijwillige basis plaats te vin
den willen de boeren ooop. minded wor
den.
Vervolgens schetste spreker enige der
belangrijkste takken der coop.: die t.a.v.
het prijsbeleid, de voorlichting op land
bouwgebied (proefstation, kweek- en
vermeerderingsbedrijven). Hoe meer ter
rein wij winnen, hoe meer de particu
liere ondernemers ziah zullen verzetten.
Spreker noemde de DOMO in Drente
wel een bijzonder mooi voorbeeld van
de coop, gedachte door het overleg met
en de zeggenschap van de boer zelf. Zo
ook de coop, vleescentrale een prachtig
voorbeeld hoe door coop, samenbunde
ling iets groots tot stand kan worden ge
bracht. Bij deze centrale zijn zes vee-af-
zetverenjgingen aangesloten.
Op het terrein van de research staan
wij nog in het beginstadium en ook dit
dient te worden uitgebreid.
Met voorbeelden verduidelijkte spre
ker, dat federatief verband zwakker is
dan een vast verband zoals de coop,
waarom aan het laatste de voorkeur
moet worden gegeven. De heer Homan
zag de coop, gedachte als een boom,
welks jonge en nog zwakke takken ge
steund dienen te worden. En tenslotte
stond hij stil bij de taak ook de jongere
boeren waar nodig, in aanraking te
brengen met de gedachte en waarde van
de coop. In dit verband wees hij op de
cursussen in Drente, bestaande uit lezin
gen door mensen uit de practijk en uit
diverse takken. Ons de taak het idealis
me en enthousiasme, waardoor de oude
ren zoveel wisten te bereiken, uit te dra
gen onder de jeugd. Ook zij dienen te
Honden op het oorlogspad 17 scha
pen in de sloot gejaagd, waarvan zeven
dood Ennge duizenden guldens schade.
Ziedaar in het kort het jongste scha
pendrama, dat zich dezer dagen op Ter
schelling afspeelde. Voor de, merendeels
drachtige schapen ,die in hun doodsangst
zich in het water trachtten te redden,
moet dit „uitstapje" der honden onnoe
melijk lijden hebben betekend, voor hun
eigenaars een gevoelige strop. Aldus
schrijft de correspondent van de Harlin-
ger Courant.
Mocht er nog iets van een vergoeding
terecht komen, zo vervolgt hij, dan zal
deze in het gunstigste geval de waarde
der schapen bedragen, de nog ongeboren
lammeren vertegenwoordigen echter
evenzeer een belangrijke waarde. (Voor
jaar 1952 bedroeg de prijs der lammeren
plm 70 gulden). Waar het tevens zeer
de vraag is of er van de lammeren der
niet gedode schapen iets terecht zal ko
men, menen wij met onze schatting van
enige duizenden guldens niet te pessi
mistisch te zijn.
Het ergste is evenwel, dat dit geval
geen unicum is. Het zijn niet de eerste
schapen die op deze wijze de dood von
den en er zullen nog vele volgen wan
neer geen afdoende maatregelen worden
getroffen. Zoals het nu gaat, naar de da
ders zoeken wanneer het feit eenmaal
gebeurd is, spant men het paard achter
de wagen
Laat ieder die een hond wil houden,
dit doen, maar laat het deze hond onmo
gelijk gemaakt worden drama's te ver
oorzaken als dit laatste. En dit kan heel
gemakkelijk gebeuren. Eenvoudig door
een verbod honden los 4e laten lopen.
Men mag z'n paarden, runderen en
pluimvee toch ook met overal laten rond
lopen?
Wanneer men deze maatregel invoert,
kan de schapenhouderij op Terschelling
behouden blijven, zo niet, dan moet men
noodgedwongen deze belangrijke bron
van inkomsten zien opdrogen. En die
kant gaat het hard op! In de omgeving
van West ziet men, uitgezonderd enige
in 't Land, geen enkel schaap meer. Rond
Midsland is het niet veel beter. Onge
twijfeld gaan hierdoor jaarlijks voor vele
duizenden aan inkomsten voor ons ei
land verloren. En dit treft in hoofdzaak
de kleine man!
Voor de honden zou een dergelijk ver
bod minder aangenaam zijn, maar wat
't zwaarst is moet 't zwaarst wegen'
groeien in de gemeenschapsgedachte op
dat het egoïsme wordt beteugeld.
Na deze met volle overtuiging uitge
sproken rede werden enige vragen op
duidelijke wijze beantwoord, waarna
door de heren Laan en Kikkert enige
zeer interessante films werden vertoond.
VERENIGING TEXEL TOT BESTRIJ
DING VAN DE TBC EN ANDERE
ZIEKTEN ONDER HET RUNDVEE
OP TEXEL
Hoe te handelen:
1. Bij een aangekocht rund.
a. schets voorzichtig losmaken van de
witte verklaring (bv. nietjes met een
mesje opwippen en losmaken);
i b. achterkant van de schets invullen
(naam, adres, provincie, aansluitings
nummer, datum van aanvoer) en schets
i bij de andere schetsen in de map doen en
zorgvuldig bewaren;
I c. achterkant van de witte verklaring
volledig invullen en binnen 3 dagen in
leveren (dus zonder schets!) bij de die
renarts.
j 2. Bij verkoop van een rund.
a. schets van het betreffende rund uit
de map halen en nakijken of oomum-
mer en schetstekeningen kloppen met het
rund;
b. met deze schets bij de dierenarts
I een witte verklaring halen; de schets
wordt door de dierenarts aan de witte
j venklaring gehecht; witte verklaring en
schets tegelijk met het rund doen toeko-
men aan de koper.
3. Bij verkoop van een aangekocht
rund.
Dit rund is dus aangekocht na het tbc-
onderzoek van de afgelopen winter. Hier
voor geldt de stelregel: een rund, dat
verkocht wordt, behoort op het bedrijf
zelf getuberculineerd te zijn. Vóórdat u
dus met de schets van dit rund naar de
dierenarts gaat voor een witte verkla
ring, dient dit rund eerst getuberculi-
neerd en gecontroleerd (3 dagen na de
tuberculinatie) te worden door de dieren
arts. Bovendien is voorgeschreven, dat
een aangekocht rund tenminste 2 maan
den op het bedrijf aanwezig geweest
moet zijn, voordat voor een verkoop van
zo'n rund een witte verklaring gehaald
kan worden. U kan zich altijd er van op
de hoogte stellen, hoelang een aange
kocht rund reeds op uw bedrijf is, door
achter op de schets van dat rund te kij-
I ken naar de datum van aanvoer, die bij
de aankoop (zie onder 1) zelf door u in
gevuld is.
I Men neme steeds goede nota van deze
punten, omdat onder geen enkele voor
waarde hiervan afgeweken kan worden
i Bewaar zorgvuldig de map met schet
sen, omdat u bij zoekraken in grote
moeilijkheden komt.
Vraag bij aankoop van runderen on
middellijk naar de witte verklaring plus
schets, ook al komt het dier van uw
buurman. Vergelijk daarbij schets en
oormerk met het rund en let op, of alles
in orde is
Het komt ons voor, dat de economi
sche positie van de middenstand in 1952
iets stabieler is geworden, aldus de Ka
mer van Koophandel. Grote verkoopgol-
ven met als reactie daarop volgende in
zinkingen, zoals kort na het Korea-
conflict kwamen niet meer voor. Over
-het algemeen is een verminderde koop
kracht waar te nemen, die zich open-
baart door een verschuiving naar de ver
koop van goedkopere kwaliteiten. Zor
gelijk blijft de toestand voor de groep
kleine ondernemers, die niet over vol
doende financiële draagkracht beschikt
en de winstcapaciteit niet in evenredig
heid kan brengen met de zeer gestegen
uitgaven.
In de textielbranche is dn de tweede
helft van het jaar een herstel ingetreden.
Zo ook in de sector bedrijfskleding, lin
gerie, herenkleding en de schoenen
branche.
De omzetten m de levensmiddelen
branche bij de kruideniers, slagers en
dergelijke, liggen in het algemeen hoger
dan in het vorige jaar.
De spoedige totstandkoming van een
wet op het cadeaustelsel is voor de mid
denstand van het grootste belang, nu dit
systeem weer hand over hand toeneemt
en tot grote excessen en unfaire concur
rent! emeth oden leidt.
Vermelding verdienen de in verschil
lende gemeenten >in het district gehou
den winkelweken en middenstandsten
toonstellingen en met name de te Alk
maar met zeer veel succes georganiseer
de „braderie". De resultaten dezer ma
nifestatie tonen overduidelijk aan, dat de
middenstand bij samenbundeling zijner
krachten tot grote prestaties in staat as.
Bij 't Middenstandsiborgstellingsfonds
voor het district der Kamer werden in
1952: 141 aanvragen ingediend en 59
credieten verleend tot een totaalbedrag
i van f74,415,tegen: 113 aanvragen, 52
verstrekte credieten tot een bedrag van
f 55.000— in 1951.
KATHOLIEKE KERKLIJST
Parochie van St. Joannes de Doper met
de bijkerken Den Hoorn en Oosterend
Zondag 8 Febr Sexagesima. 2 Missen
in Oosterend. Op de verjaardag van de
Bissohopsconsecratie van 11 Febr. wordt
uw gebed voor Mgr. gevraagd Woensd.
11 Febr. Mis in Den Hoorn met biechth.
3e klas. Om 7,30 uur lof t.e.v. Maria van
Lourdes (in plaats van Josephlof), w.o.
gebeden van de 7 Woensdagen mede voor
de ingekomen intenties. Om 7 uur geen
Mis maar wel communieuitr. 8 u. jon-
genscongr. Donderd. 12 Febr. om 7 uur
geen Mis, wel communieuitr. Mis om 8
u. in Oosterend met biechth. 3e klas. 8
u. jonged. congr. Vrijdag 13 Febr. Biecht
horen Josephsohool 3e kl Zaterd. 14
Febr. Om 6 u. roz. Biechth. van 4-8 op
hele uren. Mis in de kapel. Zond. 15
Febr. Twee Missen in Den Hoorn. Om
10 uur Mis in Oosterend.
ANTI-TURERCULOSE EXPERIMENT
Meer dan 55,000 kinderen nemen deel
aan een grootscheeps experiment dat de
doelmatigheid van het nieuwe genees
middel tegen tuberculose, B.C.G., zal
moeten bepalen. Indien het experiment
slaagt, zal het de tuberculose in Groot-
Brittannië aanzienlijk beperken en wel
licht geheel uitroeien. Het plan is reeds
18 maanden aan de gang en wondt uit
gevoerd door groepen in dienst van de
Medische Onderzoeksraad, welke werkt
onder kinderen die dn geselecteerde ge
bieden van Engeland wonen. Deze kin
deren worden ingespoten met BCG en
na deze eerste vaccinatie worden zij met
tussenpozen onderzocht en ge-röntgend
om te zien in hoeverre de injectie het
krijgen van de ziekte heeft verhinderd.
Een zegsman van de Medische Onder
zoeksraad, die er de nadruk op legde dat
in geen enkel opzicht wordt -beweerd, dat
BCG de ziekte kan voorkomen, zei, dat
het de weerstand tegen de ziekte ver
hoogt. Hij voegde eraan toe dat het over
3 of 5 jaar mogelijk zou zijn de volledige
resultaten van de campagne te bepalen.
STEMMING HOORNDERNIEUWLAND
EN DE KUIL
(Nagekomen bericht)
De stemgerechtigde ingelanden van
bovengenoemde polders besloten met 16-
13 stemmen het bestuur voor te dragen
te stemmen voor de ruilverkaveling.
ZITTING CONSULTATIEBUREAU.
Het consultatiebureau voor zuigelingen
houdt 4 Febr. weer zitting. Van 2-2,30
zij die per taxi of bus komen; 2,30-3,30
uur moeders met kinderwagens van bui
ten Den Burg; 3,30-4,30 uur moeders uit
Den Burg.
DIENSTREGELING N.V. T.E.S.O.
ingaande 5 October 1952 t.m. 16 Mei '53
Op werkdagen:
Van Texel: 5,30; 7,50; 11,45; 14,50; 17,50
Van Den Helder: 6,40; 10,30; 13,25;
16,20 nZa. 19,35; 16,30 Za
Op Zon- en alg. erkende chr. feestd.:
Van Texel: 7,50; 11,45; 18,00
Van Den Helder: 10,30; 13,25; 19,35
nZa is niet op Zaterdag.
Za is alléén op Zaterdag.
BESTRIJDING VAN DE
BASTAARDSATIJNVLINDER
Tot de regelmatig terugkerende plagen
in loofbomen en boomgaarden in be
paalde delen van ons land, behoren de
rupsen van de 'bastaardsatijnvlinder. De
ze rupsen zijn verenigd in zgn. rupsen
nesten, die zich kunnen bevinden in
laanbomen, heggen, houtwallen, duin
doorns en ook in boomgaarden. Zij ko
men thans in belangrijke aantallen voor
in enkele zuidelijke delen van Limburg
en N.-Brabant en in de gehele duin
streek. Elders in het land is de plaag
vrijwel onbekend.
De rupsen kunnen grote schade ver
oorzaken aan de bomen, die soms ge
heel worden kaalgevreten. De rondzwe
vende brandbaren van de rupsen ver
oorzaken bij gevoelige mensen sterk
jeukende huidaandoeningen, terwijl zij
soms de oorzaak kunnen zijn van oog
ontstekingen.
In de boomgaarden kunnen de jonge
rupsen in het vroege voorjaar de bloem
knoppen binnendringen en deze uitvre
ten. Ook omspinnen zij de knoppen, zo
dat uitlopend blad en bloemen tenge
volge van het hen omgevende taaie spin
sel kunnen worden misvormd en boven
dien worden aangevreten.
De aandacht van alle belanghebben
den, o. avan fruittelers en van de
gemeentediensten en andere bestuursli
chamen, die de zorg voor wegbeplantin-
gen dragen, wordt er daarom op geves
tigd, dat door het uitknippen en ver
branden van de winternesten veel hin
der en schade kan worden voorkomen.
Het is thans de tijd daarvoor.
Ook boomgaarden en aangrenzende
heggen en beplantingen make men vrij
van rupsennesten, terwijl zulks ook in
de gmgeving van huizen dient te worden
gedaan.
In boomgaarden is het mogelijk in het
voorjaar (ongeveer begin Mei) een be
strijding uit te voeren met DDT-bouden-
de middelen. Deze bestrijding is even
wel minder effectief en komt gewoonlijk
duurder uit. Zij heeft echter zin in de
gevallen, waarin de winternesten door
de hoogte van de bomen practisoh on
bereikbaar zijn
Nadere inlichtingen hierover ver
strekt de Plantenziektenkundige Dienst
te Wageningen.
EEN FRAAIE KALENDER
Het Landbouwkundig Bureau voor
sporenelementmeststoffen, Postbus
113, Arnhem, zond ons een fraaie jaar
kalender, of verjaardagskalender, zo ge
wilt. De kalender geeft een beeld van
het leven op de boerderij in de verschil
lende maanden van het jaar en vestigt
voorts de aandacht op het belang van de
sporenelement-meststoffen in het alge
meen en koperslakkenbloem „Semo" in
het bijzonder. Belanghebbenden zal, zo
lang de voorraad strekt, op aanvraag een
exemplaar worden toegezonden.
Van kalenders gesproken: de Peul
vruchten Studie Combinatie, Duivendaal
10, Wageningen, zond ons een buitenge
woon verzorgde kalender. Wie bij het
zien van de gangen, waarin peulvruch
ten de hoofdschotel vullen, het water
niet om de tanden 'komt, moet zich be
slist onmiddellijk onder toezicht van een
maagspecialist stellen. Alle lof voor de
kleurendruk: de erwten en bonen zijn zo
écht, dat u de kalender intuïtief hori
zontaal houdt, om de voorkomen, dat ze
uit de schalen rollen.
P.S. U kent toch de voedingswaarde,
mitsgaders de smaak van de goede peul
vrucht?!
Belangstellende lezeressen kunnen de
kalender, welke slechts 65 ct. kost
franco huis aan bovenstaand adres te
Wageningen bestellen. De oplaag is be
perkt!
Oudesahild. De radio vermeldde
dat het water tot een zeer gevaarlijke
hoogte zou komen en al spoedig bleek dit
maar al te waar te zijn.
De Noordwester storm, die na de mid
dag opgestoken was, beloofde niet veel
goeds, dat werd een ieder spoedig dui
delijk. Wild gierde de wind door de tou
wen van de in de haven liggende sche
pen en het water dat pas om 10 uur zijn
hoogtepunt zou bereiken, begon al zeer
vroeg onrustbarend snel te stijgen. Om 8
uur stond de gehele haven onder water.
Het stond rondom het TESO-gebouw en
het café van de heer J. D. Bakker en het
steeg maar steeds door. De havenmees
ter, de heer J. de Graaf oordeelde het al
gauw dringend nodig de coupure te slui
ten, want 't water begon zich toen reeds
een weg te banen naar de achter de ha
ven gelegen woningen. Het heeft uren
geduurd, voordat men er met zand en
zandzakken in geslaagd was, het water
daar tegen te houdeu. Bij de heer De
Wijn Sr. stond het water toen reeds in
huis.
Om 10 uur, toen het water zijn hoog
ste stand, n.l. 3,32 m. boven A.P. be
reikt had, werden ook de andere coupu
res gesloten, want bij de overtoom, rich
ting De Waal, liep het water al land
waarts, terwijl het achter de werf van
de heer De Wijn en bij mw. de Wed. H.
van Boven, gevaarlijk dicht bij het punt
van overstroming kwam. Het water sloeg
daar over de muur heen, die langs de
haven staat. Niemand kon zich herinne
ren, dat dit voorheen ooit is voorgeko
men.
Ondertussen deed het woeste water
zijn vernielend werk.
Op de haven stonden talloze viskis-
ten. Ze waren wel hogerop gebracht,
maar op een dergelijke hoogte van het
water was niet gerekend. De hoge meer
palen stonden onder water en 't spreekt
dan ook vanzelf, dat de kisten in een
minimum van tijd op dn ft waren. Ook
een groot aantal ledige olievaten, kabel-
rollen van de TEM en tientallen zware
balken, die daar kort te voren waren
gelost, gingen op drift en alles ging voor
de wind naar de lagerwal bij het Teso-
gebouw, waar nog veel in veiligheid ge
bracht kon worden. Een deel dreef ech
ter de havenmond uit. Heen en weer ge
smeten door het geweld van wind en
golven, botsten de vaten tegen de meer
palen en het was een angstaanjagend ge
hoor voor de vele nieuwsgierigen, die
in de luwte van 't havenkantoor een en
ander gadesloegen.
Een 50-tal vaten werd aan de andere
zijde door personeel van de V.T.B. nog
in veiligheid gebracht. Wat wegdreef
spoelde waarschijnlijk Zondag al gedeel
telijk bij de Afsluitdijk aan, waar vaten
en kisten over de dijk sloegen
Op de haven stond een auto van de
heer J. Roeper van De Koog, daar 's mor
gens door de eigenaar neergezet, tot de
kap in het water als een triest beeld van
de vernieling door het water aange
richt.
Op de werf van de heer De Wijn was
het ook niet pluis. Het water stond rond
schuur en woning. De heer De Wijn
woont zelf boven, maar het deel dat
door de familie Westerlaken wordt be
woond, staat op de begane grond en het
water kwam daar tenslotte 't huis bin
nen. Het meubilair werd ijlings hogerop
gebracht. Op de werf zelf was het een
wonderlijk schouwspel. Een grote vlet
kwam bijna tot de ramen en balken
werden her en der gesmeten door het
kokende water.
Een paar varkens, die in een daar
aanwezige schuur waren ondergebracht,
liepen gevaar de verdrinkingsdood te
sterven. Door de deur konden ze echter
onmogelijk worden weggevoerd en men
kon niet veel meer doen dan enige beu-
VREEMDELINGENVERKEER
Het vreemdelingenverkeer heeft in '52
aan de verwachtingen voldaan, aldus de
Kamer van Koophandel. Er was duide
lijk sprake van een toenemend bezoek.
In de badplaatsen was 't aantal logeer
gasten groter dan in 1951. Het dagbe-
zoek was sterk toegenomen, waartoe de
weersomstandigheden zeer veel bijdroe
gen. Het aantal buitenlandse gasten was
ook stijgende, speciaal uit België.
Van enig practisch nut van de nogal
schoorvoetend toegepaste vacanti esp réi-
ding, kan niet gesproken worden, alhoe
wel in enige kleinere kustplaatsen daar
van wel is geprofiteerd.
Het bezoek aan de Alkmaarse kaas
markt bewoog zich eveneens in stijgende
lijn, waarvan ook nu weer het grote aan
tal buitenlanders sterk opviel.
Een nieuw recreatiegebied ontwikkelt
zich tussen Petten en Callantsoog, nl. St.
Maartenszee, alwaar 40,000 overnachtin
gen geboekt werden, in hoofdzaak via de
kam peergelegenheden
Het toerisme te water gaf eveneens ver
hoogde cijfers te zien.
Voor de bloembollengebieden van dit
deel van N.-Holland bleek in de bloei
tijd meer belangstelling te bestaan, het
geen vooral in Limmen opmerkelijk was.
Een krachtige propaganda zal evenwel
nodig blijven om de vreemdelingen, die
nog onvoldoende bekend zijn met de bol
lenvelden in deze streken, naar dit ge
bied benoorden het Noordzeekanaal te
trekken.
Onze Kamer steunde opnieuw de actie
tot het behoud van de Bergertram, die
volgens haar gevoelen in elk geval op
het traject Bergen-Beigen aan Zee ge
handhaafd moet worden als het aange
wezen vervoermiddel op dit traject en
passend bij deze mooie omgeving.
nen in het hok te leggen om zodoende
de varkens zo mogelijk in het leven te
houden.
De boot Van 8 uur was intussen ook
gearriveerd. Het water stond tegen de
hoogste hoogwatersteiger aan en het ge
wone plankier stond minstens een me
teronderwater. Leden van 't walperso-
neel (J. de Vries en N Kuiper) moesten
dan ook tot de borst door het ijskoude
water waden om het touw te pakken te
krijgen en verbinding tot stand te kun
nen brengen. Het vorderde daarna
nog heel wat tijd om de boot aan de
kant te krijgen, waarna de passagiers
moeizaam, zich aan een touw vasthou
dend, aan de wal konden gaan. De boot
zag kans daarna zijn gewone liiglaats te
bereiken, doch het kostte zeer veel
moeite om het schip vast te krijgen.
Hoewel he personeel daar lang niet de
slechtste plaats had uitgezocht, voelde
de bemanning er niet veel voor de ge
hele nacht aan boord te blijven. Zonder
een nat pak op te lopen scheen dit on
mogelijk, tot men tenslotte besloot om
de reddingssloep over boord te zetten en
om half vier 's nachts „landde" de sloep
naast het Teso-gebouw, waarna het leed
spoedig voorbij was
In het TESO-gebouw was het minder
plezierig, want daar was de kachel
van de centrale verwarming door het
water uitgedoofd.
Terwijl een en ander zich afspeelde en
men met man en macht bezig was de cou
pure te dichten, gadegeslagen door hon
derden Texelaars, waaronder we de
burgemeester en de heer Veldstra op
merkten. ging als een bode van nog gro
ter onheil, het geloei van de sirene.
De eerste gedachte was dat er brand
zou zijn uitgebroken, wat met dit storm
weer ook funest zou zijn geweest, doch
de sirene loeide maar door en spoedig
bleek, dat er een veel grotere ramp
stond te gebeuren. De sluisdeuren van
het gemaal bij de Schans waren door d«
ontzettende druk van het water naar
boven gstuwd en het water stroomde
met onweerstaanbare kracht in de kolk
en later over de rand daarvan. Spoedig
bezweek een deel van de damwand en
kon zelfs een leek wel zien, dat hier een
ernstige toestand was ontstaan. Pogingen
om de sluisdeuren naar beneden te druk
ken, mislukten alle en daarom kon men
alleen maar hopen, dat dit straks bij
vallend water wel zou gelukken
Intussen werden met man en macht
basaltblokken en zandzakken aange
voerd en bij het gat gebracht om dit te
kunnen dichten, zodra de sluisdeuren ge
sloten zouden kunnen worden.
De dijk was spiegelglad en het was
dan ook levensgevaarlijk om het materi
aal daarover te brengen, daar het al
moeilijk was om zich onder de hevige
windstoten op de been te houden.
De pogingen om de sluisdeuren op zijn
plaats te krijgen, hadden gedurende de
nacht echter geen succes en om half zes
in de morgen loeiden de sirenes opnieuw
om frisse krachten op te roepen in de
strijd tegen de elementen. Het water was
toen al diep landinwaarts gedrongen,
zodat de bewoners van het huis bij de
Ijsfabriek aanzegging kregen om naar
Den Burg te vertrekken. Bij de Noord-
kaap was dit al eerder gebeurd bij de
bewoners van de laag gelegen huizen,
terwijl anderen het meubilair op zolder
brachten.
Gelukkig ziag men in de loop van de
ochtend kans, het gat bij de Schans te
dichten, zodat het gevaar daar voorlopig
was bezworen. De elementen hadden
echter kans gezien grote happen uit de
Oosterenderdijk te nemen, terwijl het
gemaal bij Dijkmanshuizen water begon
door te laten.
In allerijl werden mensen naar deze
bedreigde punten gebracht en gelukkig
kon in de loop van de middag worden
gemeld, dat ook daar het gevaar gewe
ken was.
Toen het dag werd kon ook de ravage
op de haven worden overzien
Van het gebouw van de Visserij vereni
ging was een deur ingedrukt, 't schuur
tje van de Gouden Ploeg, waarin de mo
tor is opgeborgen, was in elkaar, terwijl
ook van de Visafslag de deuren open
waren en alles daaruit gedreven. 40 zak
ken zout waren in 't wafer opgelost, uit
de schuur van de heer De Wijn en van
de werf was veel hout verdwenen, waar
van een deel bij het havenkantoor in
veiligheid kon worden gebracht en dat
daar lag als en triest beeld van de ver
nielende werking van het water. In het
Teso-gebouw bij de centr. verwarmings
kachel lagen kisten met lege flessen, do
zen en steenkolen allemaal dooreenge-
srneten. Fietsen hadden onder water ge
staan want het water was een voet hoog
boven de beun in het pakhuis gekomen.
De ergste schade is echter geleden
door C.V. v.h. C R. Keijser Co. De
graanmaalderij is geheel ondergelopen
en alle machines zullen vanwege de aan
tasting door het zoute water uit elkaar
genomen en gereviseerd moeten worden
Bovendien zijn honderden zakken met
veevoer, die beneden lagen opgeslagen,
met het zoute water doordrenkt en alt
veevoer waardeloos geworden.
Langs de dijk lagen overal de kisten,
palen etc. verspreid. De schepen hadden
het er goed afgebracht, alleen de TX 28
was op 't nippertje aan wegdrijven ont
snapt. want hij lag nog maar met één
draad vast, maar met de sloep van Teso
kon dit weer in orde worden gebracht.
In het dorp zijn vele pannen gesneu
veld, schuttingen omvergewaaid en bo
men ontworteld. Maar deze materiële
schade is niet zo groot. Vele mensen die
een bange nacht wakend hebben door
gebracht, zullen zich hiervan niet zo veel
aantrekken en dolgelukkig zijn, dat het
ergste, waar vele uren voor werd ge
vreesd, niet heeft plaats gehad.
