Eendrachtpolder ternauwernood aan herhaalde overstromings
ramp ontkomen. Zee richtte enorme schade aan
:d
u«r.»,y, .j,J d. SSS^S^SS S^SlS
u
n
WOENSDAG 29 DECEMBER 1954 69e JAARGANG No. 6900
TEXELSEWCOURANT
Boekhandel Drukken) Bibliotheek -r-ffiPtl 1 /7 TT 0 V 0 f ff? PT l/l fl TT Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,95 p.
Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11 l/l//' tv 1/ i J V Pv l r J r// *t/Pr r1» kwart. 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.mm.
*r
nt
rij
j-
n.
e-
er
ie
ol
so
er
.ls
ig
r-
en
as
:te
;n.
hij
or
en
je,
ter
m-
nt,
ia-
Lge
Deze opname is Vrijdagmiddag gemaakt. Draglines zijn ingeschakeld bij de werkzaamheden aan de dijk van de Eendrachtpolder
Toen hoofd-ingcnieur Meijlink van
de Provinciale Waterstaat Donderdag
avond om half zes de werkzaamheden
aan de Waddenzeedijk van de Een
drachtpolder liet stopzetten en zijn
manschappen adviseerde zich naar vei
liger gebied terug te trekken, achtte hij
het overstromingsgevaar groter dan ooit
te voren. Op dat ogenblik achtte deze
deskundige de toestand ernstiger dan
in 1953, ernstiger voor de Eendracht
polder en ook ernstiger voor de Eier-
landse polder.
Op dat ogenblik raasde de storm nog
steeds met onverminderde kracht over
ons eiland. Nee, het zag er niet best uit:
het water kwam steeds hoger en aan
Texels Noordoostpunt zou de zee eerst
na achten haar hoogste stand bereiken
Was het dus een wonder, dat van
uit de centrale hoofdpost - het Raadhuis
te Den Burg - talrijke eilandgenoten
geadviseerd werden tot evacuatie?
Burgemeester De Koning liet de vol
gende brief uitreiken aan bewoners van
het gebied tussen het Horntje en het
Noorden en aan die van Eierland:
De burgemeester van Texel deelt na
overleg met het betrokken polderbe
stuur, mede, dat hedenavond een zeer
hoge waterstand wordt verwacht.
De mogelijkheid is aanwezig, dat de
situatie moeilijk zal worden.
In Uw eigen belang wordt U het vol
gende aangeraden. Laten vrouwen en
kinderen zich begeven naar die plaatsen
van de polder, die in elk geval veilig
geacht moeten worden. Als zodanig zijn
ook de goede en stevige boerderijen te
beschouwen.
Ontruimt in elk geval de kleinere
huisjes; de kleine landarbeiderswonin
gen moeten over het algemeen niet vei
lig geacht worden. Begeeft U dus naar
de goede en stevige boerderijen.
Op de bewoners van de boerderijen
wordt een beroep gedaan onderdak te
verschaffen aan bewoners van kleine
woningen.
Let U op de waarschuwingsseinen,
die gehesen worden bij gevaar voor
doorbraak van de dijken. Deze seinen
bestaan uit een zwarte bal overdag en
uit twee rode lampen 's nachts. Zodra
deze seinen zijn aangebracht is geen
evacuatie meer mogelijk en moet ieder
een binnen de woningen blijven."
Den Burg, 23 December 1954.
De burgemeester /oornoemd,
C- DE KONING
Toen wij bij het vallen van de duis
ternis naar De Cocksdorp reden, pas
seerden ons reeds auto's met vrouwen
en kinderen uit Eierland; zij werden
naar veiliger gebied overgebracht, want
de Eendracht zou het naar veler ver
wachting niet kunnen houden. De dijk,
welke de Eendracht en Eierland scheidt,
is evenmin een toonbeeld van kracht:
hij is z.g. onverdedigd, d.w.z. met een
grasmat bedekt en Woensdagochtend
was reeds duidelijk getoond, dat de zee
met zulke dijken geen al te grote moei
te heeft.
In De Cocksdorp hing een vreemde,
beangstigende sfeer. In vele huizen
brandde reeds het licht, de gordijnen
waren overal opengelaten. Hier en daar
zagen wij mensen bezig met het opne
men van vloerkleden: men was bezig
nog zoveel als mogelijk was naar de
eerste verdieping te brengen„Ik
blijf bij mijn gemeente'' had ds W. A.
Soesan gezegd „En ik bij mijn man'',
had zijn vrouw prompt laten volgen.
Stellig waren zij enigermate gerustge
steld door een Cocksdorper, wiens
vrouw weliswaar reeds „vertrokken"
was, maar die als zijn mening te ken
nen gaf, dat het zo'n vaart niet zou
lopen: Al zou de dijk hier doorbreken,
dan nog zou het gevaar niet groot zijn.
„Dacht je dat zo'n sterke pastorie er
aan zou gaan? Wij zitten in de polder
niet in een kuil, maar gelijk met vol
zee. En - zo vervolgde hij - als de dijk
van de Eendracht bezwijkt - wij hebben
dat in 1953 ook gezien - dan zakt het
water bij de Eierlandse dijk onmiddel
lijk een halve meter''.
Op dat ogenblik werd met man en
macht gewerkt aan de versterking van
de Eierlandse dijk (door het Eierlandse
Dijkleger) en aan het noodherstel van
de Eendrachtdijk. Niet alleen burgers,
maar ook militairen waren ingescha
keld: met de boot, die omstreeks half
vier te Oudeschild arriveerde, waren
125 man van de zware luchtdoelartille
rie uit Haarlem (de Koude Horn) naar
ons eiland overgestoken.
Aan het Eierlandse Kanaal, tegen
over het gemaal, was de centrale post
van Eierland gevestigd. Dijkgraaf De
Graaf en opzichter Van Hoorn stonden
voortdurend in contact met de Een
dracht. Op eenmaal hoorden wij een
trekkerchauffeur, de telefoon van de
haak nemend, zeggen: „Nee, meneer, ik
ga de Eendrachtpolder niet meer in. Ten
eerste is de trekker niet honderd pet
en ten tweede is het mijn spul niet".
Hem was nl. verzocht een vlet naar
de Waddenzeekant van de Eendracht te
brengen, maar hij achtte het niet ver
antwoord verder te gaan dan tot aan
de grens.
Nee, op dat ogenblik zag het er niet
best uit voor de Eendracht. De radio
van zes uur verkondigde weliswaar, dat
de storm 's nachts langzaam zou afne-
Toen deze foto gemaakt werd (Octo
ber 1952) lag er nog ca. honderd meter
duin achter de vuurtoren, nu, door de
laatste twee stormen, nog maar viiftig.
Vorige week is er van de 87 meter duin
namelijk 37 meter afgeslagen.
Men zou zo zeggen, dat de wederop
bouw van de in April 1945 zo zwaar
beschadigde toren ondoordacht is ge
weest, doch bij gelegenheid van de in
gebruikname der herstelde toren op 24
Maart 1950, merkte de Directeur-Gene
raal van het Loodswezen, schout-bij-
nacht J. Callenfels op, dat wel degelijk
een belangrijke vraag was geweest op
welk punt de toren zou moeten worden
herbouwd. Maar. toen men wist, dat
de Rijkswaterstaat de plannen voor een
verbinding Texel-Vlieland had klaar
liggen, achtte men herstel verantwoord.
Stippellijn toont de huidige situatie.
men, doch het water zou - volgens de
berekening - nog twee volle uren stij
gen en wie de gaten had gezien, welke
Woensdagochtend reeds in de dijk wa
ren geslagen, kon begrijpen, dat de
vrees voor bezwijking van de dijk niet
ongegrond wasEn toch is de Een
drachtpolder voor overstroming gevrij
waard. Door bloot toeval: de verwachte
verhoging bleef uit in de mate welke
men voorspeld had. Het water kwam
weliswaar erg hoog, maar kon de dijk
niet verpulveren. Wel is de Eendracht
polder door het oo«* van een naald ge
kropen, hetgeen men na het wijken van
het water goed kon zien: het aantal ga
ten was met talrijke nieuwe kwetsuren
vermeerderd. Op verschillende punten
was de top van de kruin verdwenen,
m.a.w. daar was de dijk tot voorbij het
hart van de dijk weggevreten. Ja, op
een haar na was het met de Eendracht
polder voor de tweede maal binnen
twee jaar tijds gebeurd. Wij feliciteren
de ingelanden dan ook met deze gang
van zaken.
„Het water stijgt niet meer". Aldus
hadden nauwkeurige observators ons
verzekerd, mannen, die bij het gemaal
de peilschaal voortdurend controleer
den - en omstreeks half negen werd ons
verteld, dat het water al anderhalve
voet was gezakt.
In Hotel „De Hoop'' brandden alle
lampen, ook die boven het biljart, maar
de queue's stonden eenzaam in hun rek.
Wie dacht aan een spelletje biljart? De
telefoon stond er niet stil: steeds weer
namen de heren technici telefonisch
contact op. Twee dagbladjournalisten
vielen met zwaar-bemodderde laarzen
binnen „Kunnen wij hier eten?'' „Oké",
zei de kastelein, „volledig hoor". Des
kundigen, mannen die hier vorig jaar
ook al heen gedirigeerd werden, con
fereerden. Wij troffen er o.a. hoofd
ingenieur Meijlink, ir S. Ringma, de
heer J W. Boersma, vertegenwoordig
van de Eendrachtpolder, de heer W
Minderhoud, technisch-hoofdambtenaar
bij de Prov. Waterstaat en de heer H J.
van Drongelen, mannen, die vorig jaar
heel wat voetstappen aan Texels Noord
kust hebben gezet en thans wederom
naar dit bedreigde punt moesten komen.
In de avond heeft hoofd-ingenieur
Meijlink ten Raadhuize nog besprekin
gen gevoerd met burgemeester De Ko
ning. Besloten werd die nacht de werk
zaamheden aan de Eendrachtdijk niet te
hervatten, omdat de weersvoorspellin
gen gunstiger werden. Texel ging met
minder vrees de nacht in dan enkele
uren tevoren was verwacht. Inmiddels
waren vele evacué's elders onderge
bracht: in Den Burg. op boerderijen en
in huizen bij de vuurtoren.
Werkzaamheden hervat
Vrijdag werden de werkzaamheden
aan de Eendrachtdijk hervat. Burgers
en militairen vulden er de ene zandzak
na de andere. Drie, later vier, draglines
werkten massa's grond vanuit de polder
zelf in de richting van de dijk. Volop
actie.
De dijk zag er verschrikkelijk toege
takeld uit. Over een zeer grote afstand
was het een en al gaten. Legio zeilen
waren aangebracht ten behoeve van het
provisorisch herstel.
Hoe zeer het op zee had gespookt,
sprak ook duidelijk uit een wrang stil
leven: een in duizend stukken uit elkaar
geslagen motorvlet, die eerst nog uren
lang voor De Cocksdorp door de woeste
golven was bewerkt voordat zij van
haar touwen rukte en te pletter sloeg
op de Eendrachtdijk.
In de verte troonde de Eierlandse
vuurtoren, die ook op die benauwende
Donderdagavond haar licht breeduit
over een ver gebied had uitgezwaaid.
Ja, de toren stond er nog, ofschoon ook
op dat punt heel wat was gebeurd: U
leest het in een apart artikel.
„STILLE NACHT.
Ook in het rusthuis van de Gollards
Stichting en in Huize „Irene" is het
Kerstfeest gevierd. De heer Boogaard
was zeker de tolk van allen toen 'hij de
directie hartelijk dank zegde voor het
prachtige feest.
In Huize „Irene" zong het dameskoor
o.l.v. de heer J. Visser en Ds Van Reijen-
dam las een kerstverhaal voor. Ook
daar volop tractatie.
Agent voor Texel:
C. K00IJMAN, Den Burg, Tel. 3.
VISAFSLAG OUDESCHILD
Aangevoerd van 13 t.m. 18 Dec. 1954:
Kabeljauw 6 kg; Schar 129 kg; Bot
52 kg; Exportgarnalen 1762 kg; Krukels
208 kg; Wuken 857 kg.
BRIDGECLUB „GROOT SLEM"
Aan de Woensdag gehouden Kerst
drive om wild namen 40 personen deel.
De prijzen werden gewonnen door de
volgende deelnemers:
A.-lijn:
1. Echtpaar Beemsterboer 66 pnt
2. Bos-Dob 62 14 pnt
3. Hin-Van Dam 5814 pnt
B.-lijn:
1. Bakker-Koningsveld 6514 pnt
I 2. Mantje-Veenema 65 pnt
3. Van Lenten-Van Santen 6114 pnt
Eerste competitieavond 19 Januari.
TEXELSE SPORTRAAD
Bij het afsluiten van 1954 hebben we
kunnen vaststellen, dat de Tex. Sport
raad, nuttig werk heeft kunen verrich
ten. We denken daarbij aan de Sport
dag van deze zomer en ook aan de
binnensportavond. Bovendien werd er
contact verkregen met de afd. Sport van
de Culturele Raad, waardoor de aan
dacht op alle aangesloten verenigingen
is gevestigd.
Stellig zal nog veel in het belang van
onze leden kunnen worden gedaan en
daarbij rekenen we op het vertrouwen
en steun van allen.
Voor het nieuwe jaar wensen we alle
clubs een gezond en krachtig vereni
gingsleven en eendrachtig samenwer
ken in de Sportraad toe.
D. Dapper, voorz.
