WITSTE
METIMINSTE WERK!
De witste was die twee 4
„huisvrouwen"ooit gagen...
sun \\>s
100 jaar zending
op JNieuw Guinea
Op reis
SMüilUHf
HET BEKALKINGSPROEFVELD BIJ
JOH. WITTE
Enkele jaren geleden werd door ons
op een perceel grond, dat in gebruik is
bij de heer Joh. Witte Jzn., „Bloemwijk"
een bekalkingsproefveld aangelegd. De
eerste opzet van dit proefveld was een
aantal kalkmeststoffen met elkaar te
vergelijken. Wij gebruikten hier 5 soor
ten kalkmeststoffen, nl. Schuimaarde,
Kencicakalk, Winterwijkse Dolomiet-
mergel, Landbouwpoederkalk en Kalk-
mergel.
De aanwending van deze verschillen
de kalkmeststoffen heeft ons geleerd
dat de ene kalkmeststof wel iets sneller
werkt dan de andere, maar dat we ten
slotte met elke meststof het gewenste
resultaat, nl. een verhoging van de pH
of zuurgraad bereiken. De keuze van de
kalkmeststof kan dus door een goed deel
worden bepaald door het feit, welke
kalkmeststof in het gebruik het goed
koopste is. Hierbij moet wel worden op
gemerkt dat dit speciaal voor bouw
land geldt. Op grasland, waar men niet
de mogelijkheid heeft de kalkmeststof
door de grond te werken spelen ook
andere factoren een rol.
In de latere jaren hebben wij dit
proefveld vooral beschouwd als een
proefveld met verschillende pH-trappen.
De resultaten, die wij tot nu toe hebben
verkregen wijzen er op dat de meeste
gewassen de voorkeur geven aan een
grond met een wat hogere pH, dus een
niet al te zure grond. Daarbij moet nog
worden medegedeeld dat we hier te ma
ken hebben met een zwaardere zand
grond. Voor de allerlichtste zandgron
den zal men mogelijk met een wat la
gere pH genoegen kunnen nemen.
In 1954 werd op dit proefveld zomer-
tarwe verbouwd. De ontwatering van 't
perceel laat nog al iets te wensen over
en daardoor kon de zomertarwe pas op
22 April worden gezaaid.
De bemesting was als volgt: (per ha.)
300 kg Kalkammonsalpeter
350 kg Slakkenmeel
250 kg Kali 40
De ontwikkeling van het gewas is
voorspoedig geweest. Wel kon vanaf het
begin van de groeiperiode geconstateerd
worden, dat de zomertarwe op de veld
jes met de lagere pH's een duidelijk
mindere stand had. Bovendien kon wor
den waargenomen dat op deze veldjes
veel meer onkruid, speciaal roodschin-
kel en spurrie aanwezig was.
Voor een enigszins overzichtelijk ge
heel hebben wij de veldjes in groepen
gerangschikt, waarbij de hoogte van de
pH de maatstaf is geweest. Op deze wij
ze kregen wij deze groepen:
Groep I pH lager dan 5.5
Groep II pH 5.6 - 6.0
Groep III pH 6.1 - 6.3
Groep IV pH 6.4 en hoger
De verdeling van de veldjes over de
verschillende groepen is helaas niet
gelijk. In groep I vallen 2 veldjes, in
groep II slechts 1 veldje, in groep III en
IV resp. 5 en 4'veldjes.
Bij het dorsen werden de volgende
opbrengsten per are verkregen:
Object, resp. opbrengst zaad, opbrengst
stro en kaf:
Groep I 40,31 kg 72,18 kg
Groep II 45,47 kg 74,84 kg
Groep III 56,12 kg 90,12 kg
Groep IV 57,77 kg 93,01 kg
Conclusie:
De resultaten bewijzen ook dit jaar
wel zeer duidelijk dat de hogere pH
voor het gewas zomertarwe zeer gunstig
is geweest. De gemiddelde opbrengst
aan tarwe van de veldjes met de hoogste
pH is ruim 1700 kg per ha hoger dan
van de veldjes met de laagste pH. Een
verschil van ruim 20 mud per bunder!
Ook de opbrengst van het veldje in
groep II ligt nog ruim 1200 kg per ha
lager dan van de veldjes met de hoogste
oobrengst.
Het verschil in opbrengst tussen de
veldjes uit groep III en IV is slechts ge
ring. Maar in ieder geval zijn er nog
geen aanwijzingen dat de pH van de
veldjes uit groep IV (6,4 en hoger) te
hoo<? zou zijn geweest.
De gunstige invloed van de hogere pH
wordt ook zeer duidelijk gedemon
streerd door de stro-opbrengsten. Er is
een verschil van ruim twee ton per
bunder.
Op grond van het voorgaande menen
wij te mogen zeggen dat wij met onze
„propaganda" voor een verbetering van
de kalktoestand van zeer veel Texelse
gronden op de goede weg zijn. C. v. Gr.
Ds P. J. Mackaay, secretaris van de
Raad voor de Zending der Ned. Herv.
Kerk, heeft Donderdagavond in de Her
vormde Kerk te Oosterend voor een
vrij talrijk en zeer aandachtig gehoor
gesproken over „100 Jaar zending op
Nieuw-Guinea". Sprekers schetste al
lereerst de geschiedenis van de Israëlie
ten in de woestijn, hoe deze rond de mu
ren van Jericho trokken en door Gods
wil deze stad in handen kregen. De mu
ren vielen. Zo heeft ook de zendeling
Bink, die 100 jaar geleden naar Nieuw-
Guinea vertrok, de muren daar weten te
doorbreken. Hij? Nee, door Gods wil. Hij
begaf zich onder de koppensnellers, maar
vreesde niet. Hij won terrein, hetgeen
velen voor onmogelijk hadden gehouden
Door het geloof oogstte hij succes. Na 15
jaar van moeizame arbeid keerde hij
voor de eerste keer naar Nederland te
rug. Twee jaar later vertrekt hij weder
om. Zijn vrouw is bij hem, maar ver
trekt weer vroegtijdig. Bink blijft zijn
volk evenwel trouw, ofschoon hij het
niet gemakkelijk had, want de prediking
stuitte telkens af op de onverschilligheid
der mensen. Hij blijft echter zaaien.
De oogst bleef niet uit: sinds 1855 zijn
er velen tot Christen gedoopt, er werden
kerken gebouwd, zelfstandige kerken.
De muren werden dus doorbroken. Maar
er zijn nog meer muren, die doorbroken
dienen te worden: in Zuid-Afrika en
achter het IJzeren Gordijn. Velen gelo
ven niet, dat die muren ook zullen val
len, maar Ds Niemöller twijfelt daar
niet aan. „Niet versagen maar geloven".
Velen hebben in de stoet gelopen en
de muren zien vallen, maar dat is niet
voldoende: er moet bereidheid zijn tot
het brengen van offers, ook in financi
eel opzicht. Spreker noemt voorbeelden,
die spreken van zulk een vast vertrou
wen en besloot met de opwekking:
„Broeders en Zusters, staat op en strijdt
de goede strijd".
Ds P. C. Klijnsma zei in zijn slotwoord
„Als men hoort wat Ds Mackaay ver
telt, wordt men er stil van. Ach, wij
leven zo gemakkelijk, de realiteit dringt
zo moeilijk tot ons door".
Op deze avond, die door Ds Klijnsma
met gebed was geopend en gesloten
werd, verleende vier gezamenlijke kerk
koren hun medewerking onder leiding
van de heer J. Visser. Gezongen werden
o.a. Gez. 162:2, 105:1-5 en Gez. 281:1-4.
In de Kerkekamer was een collectie
boekwerken uitgestald, welke flinke be
langstelling genoot.
TONEELUITVOERING UITGESTELD
Wegens te beperkte repetitie-moge
lijkheden heeft de toneelgroep „Het
Masker" moeten besluiten de uitvoering
van „De Gouden Kooi" uit te stellen tot
Zaterdag 19 Maart. De uitvoering was
aanvankelijk vastgesteld op 19 Febr. a.s.
Dit stuk zal worden gebracht in het
kader van de toneelcompetitie, georga
niseerd door de N.A.T.U., afdeling
Schagen, zodat verwacht mag worden,
dat de tonelisten extra goed voor de
dag zullen komen.
FILM TE DEN HOORN
Vrijdagavond 18 Febr. zal de heer W.
Renout, Oosterend, in „Ons Huis" te Den
Hoorn een film vertonen over zijn reis
naar Finland. Alle leden van de jeugd
clubs boven de 12 jaar zijn hartelijk
welkom. Aanvang 8,15 uur precies.
dan Uw spoorkaartje ge
haaldbij de V.V.V. „Texel"
GEZEL OF MEESTER
De Vereniging ter Veredeling van het
Ambacht zal ook dit jaar weer de gele
genheid geven tot het onder Rijkstoe-
zicht afleggen van de examens ter ver
krijging van de graden „Gezel" en
.Meester" in de onderscheiden ambach
ten en wel te Amsterdam, Utrecht, As
sen, Apeldoorn, Sittard, Maastricht, 's
Hertogenbosch en Rotterdam.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen
bij het Secretariaat onzer Vereniging, I
Kerkstraat 363 te Amsterdam-C.
GELDT DAT OOK VOOR TEXEL?
De Harlinger Courant had een inter
view met de directeur der VVV aldaar.
Deze zei o.a.:
- De Terschellinger Stoomboot Mij.
(T.S.M.) die de bootverbindingen tussen
Harlingen en de eilanden Vlieland en
Terschelling onderhoudt, zou er goed
aan doen, in ieder geval tijdens het sei
zoen voorverkoop van passagebiljetten
in te voeren. Het lastige en tijdrovende
„in queue staan" zou daardoor kunnen
worden geminimaliseerd.
- Waarom de Zwitsers in zulk een
groot aantal naar Harlingen komen? In
hun eigen land zien ze nooit de zon on
dergaan en daarentegen doen ze heel
graag aan de hengelsport, waartoe de
enige omgeving van Harlingen ruim
schoots gelegenheid biedt.
OOSTEREND WACHT GENOTVOLLE
AVOND
Hedenavond kan Oosterend zich in
het gebouw voor Christelijke Belangen
amuseren met hetgeen de declamator en
verteller, de heer Oosterweller zal bie
den. De heer Oosterweller moet de
voordrachtskunst uitnemend verstaan en
de organisatie hoopt dan ook, dat velen
komen luisteren.
BEROEPEN TE OOSTEREND
Ds L. Loosman, predikant te Stad
en Haringvliet, is beroepen bij de Gere
formeerde Kerk te Oosterend.
Z^D.H.-nieuws
Alles werd Zondag jl. afgelast. Zon
dag komt ALC uit Abbekerk op bezoek.
Denken de leden van de handbal- en
voetbalafdeling om de jaarvergadering,
hedenavond in „Loodsmans Welvaren"?
Ook de donateurs zijn hartelijk welkom.
Aanvang 8 uur.
COMMISSIE VAN ADVIES
Bij beschikking van de Minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid is
per 26 Januari benoemd tot lid van de
Commissie van Advies voor het Arbeids
bureau Den Burg, de heer P. Bakker,
Hallerweg 1 te Den Burg, vertegen
woordiger van de Christelijke Bestu
renbond, zulks in de plaats van de heer
B. v.d. Velde, aan wie gelijktijdig eer
vol ontslag uit genoemde functie werd
verleend.
MOEDERS OPGELET!
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Heden, Woensdag Consultatieureau
De tijden voor het bureau zijn nu als
volgt: 2-3 uur taxi's, 3-4 uur moeders
met kinderwagens van buiten Den Burg
en van 4-5 uur moeders van Den Burg.
geeft U
zonder weken
zonder bleken
zonder blauwen
Wat heeft zij het druk, die huisvrouw in-de-dop.
Maar.haar poppenwas wordt dan ook prachtig.
Net als de was van Moeder: opvallend schoon,
weergaloos wit. Zij gebruiken SUNIL, allebei. Dat
maakt het werk bovendien zoveel lichter.
HOE WAST SUNIL HET WITST? KIJK DOOR MICROSCOOP:
QEW00N WASMIDDEL
ook
laat kalkzeep
vuil achter.
Kalkzeep veroorzaakt
een grauwe tint.
kan nooit kalkzeep
geven en zuivert vei
lig elke vezel. Van
daar Uw witste was.
Zonden weken
Dat bespaart U heel wat
rompslomp. Want al was
send lostSUNIL vuil en vlek
ken op, snel en afdoende. En
Uw was is vlugger aan kant.
Zonder bleken.*.
't Gebruik van scherpe, scha
delijke bleekmiddelen is nu
overbodig. SUNIL zélf
Zonder blauwen...
DetijdisvoorbijdatUmoest
blauwen om Uw goed extra
wit te krijgen. Het blauwe
SUNIL-poeder zelf geeft U
een stralend wicte was.
Dus ook
minder wringen
'tVerlicht Uw werk.
En met 't blote oog? Ook dan ziet U verschil, al zodra U in 't pak kijkt:
SUNIL is blauw. En waar het op aankomtDit blauwe poeder geeft U de
schoonste, witste was die U zich kunt denken. Want daarvoor is SUNIL
speciaal gemaakt Maar er zijn meer voordelen. Papje maken? Met SUNIL
niet nodig. Hard water? Geen bezwaar. Strooi SUNIL er zó in, even goed
opkloppen en... U krijgt direct een vet en vlijtig sop. Dit ene SUNIL-sop
kan alles alleen af... beter, veiliger en gemakkelijker.
FEUILLETON:
De zoon
Door
Tom Lodewijk
van de
Burgemeester
11. Er was opluchting in de woorden
waarmee hij werd begroet.
De burgemeester wist thans genoeg
omtrent de levensomstandigheden van
zijn zoon, en hij praatte er maar liever
niet verder over. Mevrouw Agnes vond
de hele zaak „horrible" en had die mor
gen Rob's bed nagespeurd om te zien
of hij geen ongewenste gasten had mee
gebracht. Alleen Vera vond het bar in
teressant, dat haar broer met zijn han
den aan 't werk ging en haar belang
stelling was echt en hartelijk. Maar nu
kwam Henk en wikkelde de burgemees
ter, zelf een „ouwe Leienaar" in 'n druk
gesprek over de heerlijkheden van de
Sleutelstad. Over het eten in de Vergul
de Turk, de stoep van de sociëteit in de
Breestraat, die het veld moest ruimen
voor het verkeer (een roepende schande,
waar moet dat heen? riep hij pathetisch)
en oom en neef haalden herinneringen
op over de groentijd. De burgemeesters
vrouw luisterde met een glimlach toe,
Vera met grote ogen en zelfs Rob kroop
dichter bij om niets te missen. Want
Henk was een gezellige babbelaar, ken
de een schat van moppen, waarvan de
meesten geestig genoeg waren om zelfs
de deftige afgemeten vrouw des huizes
in een lach te doen schieten, en de stem
ming was bepaald vrolijk toen de familie
Bikkers werd aangediend en maar
meteen, als kind-aan-huis, binnen kwam.
Vera keek van terzijde toe met een
wetende blik. Ze wist wat er gebeuren
ging. In haar hart schrijnde nog de te
leurstelling om de vernedering van die
avond, dat Frits Rijkens, de knappe
adelborst, haar had veronachtzaamd
voor de mooie, elegante Isabeau. Isabeau
was de magneet die de mannen trok. Ze
wist het en ze genoot er van. Ze kon
niet zonder de bewondering van het
sterke geslacht leven, ze moest het mid
delpunt zijn. Het kon Vera niet schelen,
maar ze moest van Frits afblijven, die
was van haar.
Nu stemde het haar een beetje tot vol
doening te zien hoe het spel zich her
haalde. Ze zag Henk's ogen oplichten, ze
zag de elegante buiging waarmee hij
haar zijn hulde bracht. Isabeau bleef
heel rustig, vriendelijk maar niet toe
schietelijk. De kring werd wijder en
Henk, nooit om een onderwerp verlegen,
ging verder met z'n Leidse histories.
Mevrouw Bikkers keek waakzaam,
moest eerst eens weten wat dit voor een
jongeman was en welke vooruitzichten
hij had. Haar man dook in een gemak
kelijke stoel naast Rob, liet half z'n
oogleden zakken en scheen bijna te sla
pen, hoewel geen woord hem ontging.
Henk was vastbesloten dat mooie strak
ke gezichtje van Isabeau tot een lach
te dwingen. Het was hem altijd nog ge
lukt, het zou nu ook lukken.
Vera luisterde en keek. Ze zag Isabeau
haar spelletje spelen, ze hoorde haar
stem vragend, een beetje plagend, tar
tend, uitlokkend, maar toch koel. Isa
beau was weer meester van het slagveld
en Henk verbeeldde zich, dat hij het
was. Vera glimlachte voor zich heen.
Manneneerst Frits, de ongecompli
ceerde, frisse zeeman, nu Henk, de ga
lante, ervaren, beredeneerde student-
van-de-wereld. En Isabeau pakte ze
allemaal in. Het troostte haar een beet
je toen ze zag hoe Henk aan de haak
spartelde, zoals Frits er aan gesparteld
had. Het was Isabeau niet om Frits be
gonnen. Ook niet om Henk. Het ging
niet om de knikkers maar om het spel.
Als Frits dat in de gaten kreeg, was
alles weer goed. En Vera zou het hem
vergeven, zoals alle eeuwen door de
vrouwen haar geliefden hun afdwalin
gen, grofheden en tekortkomingen ver
geven hebben
Ook Rob had geen oog van Isabeau af.
Maar ook deze avond, constateerde hij,
had hij geen schijn van kans tegen de
geestige student, die haar in zijn conver
satie wikkelde. Hij keek naar die prach
tige, diepblauwe ogen, die zo koel staar
den en zo stralen konden, naar dat klei
ne, zuiver gemodelleerde hoofd op die
prachtige rechte hals, naar dat sierlijke
figuurtje, als van een koningin. Hij zag
zichzelf in gedachten naast haar in de
wagen, haar sterke kleine handen om het
stuur, haar ravenzwarte haar wapperend
in de wind. Hij zag haar naast zich in de
boot, lachend in de zon. Hij zag haar in
de schemering, wanneer hij zijn arm om
haar heen sloeg en alleen haar ogen op
lichtten naar h,em. Isabeau! In de rom
melige morsige omgeving van de garage
had hij aan haar gedacht. En die ge
dachte was het ook geweest, die hem zo
pijnlijk nauwkeurig zijn handen had
doen verzorgen. Hij moest Isabeau
waardig zijn. Hij zou werken. Hij zou
straks geld verdienen. En eenmaal zou
hij voor Isabeau staan en haar vragen
of ze met hem het leven delen wilde
Hongerig staarden zijn ogen naar haar
en het leek of ze het voelde. Haar ogen
dwaalden terzijde, zagen hem aan, even
koel-geamuseerd als ze naar de vertel
lende student hadden gestaard. En toen
opeens schoot de zon er in en lachte ze
hem toe, piet een geheimzinnige ver
standhouding. Hij kleurde tot onder z'n
haarwortels en keek voor zich. En begon
snel een gesprek met meneer Bikkers.
Dat was een man naar z'n hart. Die
vroeg hem ook naar z'n werk, zacht,
zonder dat de anderen het hoorden, met
vragen op de man af, vragen die getuig
den van ervaring. Bikkers was zelf van
onderop begonnen. Hij gaf raad, haalde
eigen herinneringen op. Rob voelde zich
naast deze self made man opeens even
eens een man. Zij samen, zij waren de
mensen die aanpakten met hun handen.
Hij luisterde met 'n half oor naar Henk,
die geanimeerd vertelde van een promo
tiediner waar ze allemaal kachel waren
geweest en haalde onwillekeurig de
schouders op. Wat was de verdienste
van intellectueel fuiven, tegenover de
arbeid die adelde?
Opeens schoof Isabeau naast hem. Zijn
moeder was opgestaan om thee te schen
ken, en Isabeau maakte van de gelegen
heid gebruik van plaats te veranderen,
niet dan nadat ze er zich snel van over
tuigd had dat de gezellige verteller haar
beweging met een frons volgde.
Wat doe jij tegenwoordig Rob?
wilde ze weten.
Zijn rust en zekerheid waren heen.
Ik zit in het automobielbedrijf, ant
woordde hij wat verlegen.
Ah zo, de onderste sport. Van de
planken hut naar het witte huis! glim
lachte ze.
Hij mocht een boom zijn als hij wist
wat ze bedoelde.
Is dat alleen practijk of ook theo
rie? vroeg ze verder.
Hij zag haar vragend aan.
Ik bedoel, verduidelijkte ze, studeer
je er nog bij?
Studeren, wat?
Nu., techniek, economie, bedrijfs
leiding. weet ik wat?
Bewaar me, zuchtte Rob. Ze schoot
in een lach.
Wat doe je daar zo'n hele dag?
wilde ze weten. Onder auto's kruipen
met een veeg vet op je gezicht?
Ze was akelig dicht bij de waarheid,
dat hij plots voelde, dat hij op die vraag
niet zonder meer kon antwoorden.
Dat komt d'r óók bij, zei hij op zijn
hoede.
Ik zie jou nog eens als een tweede
Ford, voorspelde Isabeau en zag hem aan
alsof hij reeds een autokoning was.
Je moest me eens zien, dacht hij, dan
zou je wel anders praten.
En je collega's, gaat dat nog al?
