9 DE MELKWEG I roen /wa in het harL, Stichting Sociaal Toerisme WOENSDAG 16 MAART 1953 JAARGANG No. 6922 T E X E LS E^COU RANT Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdags. Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl. Bank. Postgiro 652.-Abonn. pr. f 1,95 p. kwart, -f- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.mm. Hier troffen wij de heer Van der Meer in het kaaspakhuis, dat 80 ton kaas kan bergen. Voorts beschikt de fabriek over een perslokaal voor 30 kaaspersen en binnenkort zal men ook een spoelerij voor kaasvaten rijk zijn. Ook namen wij nog een kijkje in het pekellokaal. Momenteel is vanwege de Alg. Ned. Zuivel Bcnd een prijsvraag gaande voor de mechanisatie van de kaasmakerij. Ook de Eendracht neemt hieraan deel. Nee, niet over de melkweg, uit de sterrenkunde zullen we schrijven, maar nu eens een praatje over de weg, welke de melk, geproduceerd door de Texelse veehouders, gaat door de- fabriek aan de Schilderweg. Met 1 April 1955 zal het 25 jaar gele den Xijn, dat dit bedrijf startte met boe- renmelk te verwerken. Gesticht door een coöp. vereniging van 33 boeren, begon het op bescheiden schaal. De jaaromzet was de eerste 10 jaren plm. 3 millioen kg melk. Over de jaren 1940-1945 kunnen wij beter zwij gen, toen daalde de aanvoer tot IV2 millioen kg. Daarna ging het excelsior. Van jaar tot jaar nam op Texe! de melkproductie briek. Kaas is namelijk hoofdproduct, zowel volvette als 40 plus kaas. Om deze te kunnen maken, heeft men melk no dig met een vetgehalte van plm. 3,20% (volvet) en 2,30% <40 plus). Hieruit volgt meteen dat de melk, zoals ze wordt aangevoerd, voor dit doel een te hoog vetgehalte heeft. Immers, het gemiddel de melk-vetgehalte over een geheel jaar is plm. 3,65%. Om nu toch melk van een juiste sa menstelling in de kaasbak te krijgen, heeft men de beschikking over een cen trifuge (ontromer). Door volle melk min of meer met ontroomde melk te mengen, verkrijgt men in de kaasbak het ver eiste vetgehalte. Maar ais de ontromer ondermelk geeft De heer P. Haker heeft de leiding in de kaasmakerij. Wij hebben geconsta teerd, dat zijn ogen, benen en handen overal aanwezig zijn of overal heen gaan. Hier controleert hij een der kaasbakken. Van een nauwkeurige controle hangt alles af. En de „Eendracht" is bovendien belust op prijzen: op 3 Maart jl. ver wierven ze een eerste prijs voor de opzetkaas 1954, een keuring, welke werd uitgeschreven door de N.H. Bond van Zuivelfabrieken te Alkmaar. Ook op een tentoonstelling heeft onze zuivelfabriek meermalen een eerste prijs in de wacht gesleept. toe, zoals trouwens in geheel Nederland. Weet U, dat de uitvoer van zuivelpro ducten plm. 10% uitmaakt van onze to tale export en dat de gezamenlijke zui velbereiding de grootste industrie is, die Nederland heeft? Maar bepalen we ons tot de „Een dracht". Wanneer de boer 's morgens vroeg zijn koeien .heeft gemolken en daarna zijn melkbussen aan de weg heeft gezet, komen de auto's deze op halen. 's Zomers twee keer per dag, 's winters éénmaal daags., >Hoe dichter de auto's de fabriek naderen, hoe voller ze met melkbussen komen te staan. Aangekomen op het fabrieksterrein worden de bussen op een rolbaan gezet en glijden ze naar binnen, en begint de melkweg door het bedrijf. De bussen worden geledigd in de bas cule, het gewicht genoteerd en een mon ster genomen ter bepaling van het vet gehalte. Wanneer de bus is geledigd, staat hij meteen op de heen en weer be wegende arm van de bussenreinigings- machine. Bus en deksel gaan hun baan door dit apparaat, worden hierin met heet water gereinigd en nabehandeld met hete lucht, zodat ze er droog en vrijwel steriel weer uitkomen. Een kip apparaat zet de bus weer rechtop, het deksel glijdt er op en de bus loopt ver der langs een kettingbaan, al of niet ge vuld met wei, weer naar buiten, waar de chauffeur haar weer oppikt en terug brengt naar de boerderij. De melk is intussen vanuit de bascule in een bak gelopen, vanwaar ze door 'n pomp het bedrijf ingaat. De avondmelk wordt na koeling in tanks gepompt en wordt de volgende ochtend om 4 uur allereerst verwerkt. Direct daarna verwerkt men de inmid dels pas aangekomen morgenmelk. De totale opslagruimte (tanks) is plm. 55000 liter. Nu dient men een bedrijf als de „Een dracht" te beschouwen als een kaasfa- Hier zien wij het overbrengen van de kaasbrei in de vorm, i.e. de Edammer- vorm. Van links naar rechts de heren: R. Platte, P. v.d. Vis en C. Handgraaf. De Eendracht maakt ook Goudse kaas. In het hoogseizoen tien kaasbakken per dag, nu vier. Het hoogseizoen loopt van Mei tot half Juli en van April tot en met October wordt door de stijgende melk- aanvoer tweemaal daags gereden. Het transport wordt uitgevoerd door de he ren A. Slegh, M. Brouwer, J. van Lente, C. Boon, J. Mas, J. Bakker, P. Smit en L. Kuiper. naar de kaasmakerij, geeft ze ook room. Het is nu deze room, welke wordt be stemd voor de botermakerij. De room wordt daartoe in een z.g. pasteur tot minstens 85 gr. C. verhit, waardoor ze in bacteriologisch opzicht wordt geneutraliseerd, terwijl ziekte verwekkers worden gedood. Hierna volgt afkoeling tot plm. 14 gr. C., op welke temperatuur de room blijft staan. Intussen was een reincultuur van melk zuurbacteriën toegevoegd, zodat de room de volgende dag dikzuur is geworden. Deze zuring bevordert een goede reuk en smaak der te bereiden boter. Voor het maken der boter beschikt het be drijf over een zeer moderne karn (in houd 5000 liter). Per jaar wordt plm. 150.000 kg boter bereid. De boter wordt verpakt in vaten van 50 kg. In deze verpakking gaat ze gro tendeels weg voor export. Ook worden pakjes van V2 kg en Vi kg gemaakt. Zo wel in groot, als kleinverpakking is ze voorzien van een Rijksmerk. Eerste klas boter, die dus ook voor export mag wor den gebruikt, heeft een merk met blau we opdruk. Op de kwaliteit der boter is een strenge controle, zowel wat be treft de samenstelling, als de reuk en de smaak. Afwijkingen hierop komen soms voor, en zijn meestal een gevolg van afwijkende reuk en smaak der melk. Natuurlijk kan het ook een gevolg zijn van een fout in de fabriek. Maar laten wij nu een kijkje nemen in de kaasmakerij. Hier staan opgesteld 4 kaasbakken van elk 4000 liter inhoud. In de zomer worden hier dagelijks 40- 45 duizend liters melk verwerkt tot kaas. Ook de kaasmelk wordt ver te vo ren gepasteuriseerd, zij het op lage tem peratuur. Na stremming der melk, wordt de ge stolde massa machinaal bewerkt, tot voldoende wei is uitgetreden. Men laat deze wei aflopen en houdt de kaas massa over. Deze wordt met zware vertind ijzeren platen geperst, daarna in blokken verdeeld. Elk bolk verdwijnt in een kaasvat. De kaas wordt voorzien van een doek en een Rijksmerk (een ga rantie voor de samenstelling) en wordt dan gedurende 3 a 4 uren geperst. De kaas wordt dan weer uit de doek ge speld, het randje, dat'zich tussen deksel en vat vormde afgesneden en de kaas weer jn het vat gebracht. Ze staat een nacht over, om een goed model te krij gen en wordt dan in de pekel gestort. De pekelduur hangt af van de grootte der kazen en is ongeveer 35 dagen. Het product komt d*m op stellingen te liggen, om uit te lekken en gaat ver volgens via een lift naar het kaaspak huis. Hier wordt de kaas verder ver zorgd, tot aan de aflevering toe. Kaas dient minstens 14 dagen te wor den bewaard, opdat men vanwege het kaascontrölestation monsters kan ne men. Zowel boter als kaas staan onder strenge controle. Afwijkingen in de samenstelling worden beboet. Zoals U al hebt kunnen lezen, staan dus een melkontvanglokaal, tanklokaal, botermakerij en kaasmakerij ter be schikking voor de bereiding van een goed product. Maar dit alleen is niet voldoende. Om een bedrijf als dit goed te laten functioneren, dient men over warmte en koude te kunnen beschikken. In de machinekarn staat een koelma chine opgesteld, welke op ammoniak- basis koude kan geven voor de koeling van melk en room. Norton pompen zorgen voor de watervoorziening, zowel voor de bereiding der producten en het schoonmaken der werk tuigen, als voor koeldoelein- den. De stoomproductie vindt plaats met behulp van een zeer moderne stoomketel, au tomatisch gestookt, capaciteit 2500 kg stoom per uur. Sinds een paar jaar wordt ook wei verwerkt. Al de wei, die de boeren niet terugne men, wordt met een poeder machine omgezet tot weibrok jes. Dit geschiedt door ver hitting met stoom. Van iede re 100 liter wei blijft dan plm. 6 kg droge stof over, welke hoofdzakelijk uit melksuiker (72 en verder uit eiwitten en zouten bestaat. Tot slot iets over het labo ratorium. Daar worden alle onderzoekingen verricht, no dig voor de diverse afdelin gen van de fabriek, zoals: volle melk op vetgehalte en kwaliteit; kaas op waterge halte en vetgehalte; boter op watergehalte; room op vet gehalte en zuurgraad; kaasmelk (van elke bak) op vetgehalte en soortgelijk gewicht; wei en karnemelk op soortge lijk gewicht (dagelijks) en vetgehalte; consumptiemelk op vetgehalte en soor telijk gewicht; ketelwater op samenstel ling (om na te gaan of zuren aanwezig zijn en de hardheid niet te hoog is). Lezers, U ziet dus, dat er heel wat komt kijken, om uit melk een goed eindproduct te maken. Aan de Schilderweg staat een bedrijf, gesticht door de boeren en eigendom van de boeren. Een bedrijf waarop deze Van de zijde der Stichting Sociaal Toerisme Texel ontvingen wij thans 'n uitvoerige beschouwing over haar doel stellingen en plannen, aan welke be schouwing wij de volgende gegevens ontlenen. De Stichting stelt zich ten doel het sociaal toerisme op Texel te bevorderen, o.a. door: het oprichten, beheren en exploiteren van kampeercentra; er naarte streven de bezoekers van de centra een zo gfoot mogelijke service te bieden; het aanleggen of oprichten, het behe ren en eventueel exploiteren van zoda nige objecten of voorzieningen, als nut tig kunnen zijn, ter bereiking van het gestelde doel (hier is blijv. gedacht aan de aanleg van tennisbanen of een open luchttheater). Het bestuur van de stichting bestaat uit een 7-tal personen, die werden be noemd door de gemeenteraad: vier le den op aanbeveling van burgemeester en wethouders, één op aanbeveling van het bestuur van de V.V.V.; twee leden op aanbeveling van de besturen van de beide Texelse Middenstandsverenigin gen. De stichting is gebonden aan de eis, dat het maken van winst slechts dan ge oorloofd is, indien deze winst ten goede zal komen aan de verbetering van de ge stichte centra of aan de stichting van nieuwe centra. Als eerste object zal het kampeer- centrum „Loodsmansduin" in exploitatie worden genomen. Kampeercentrum „Loodsmansduin" In de oorlogsjaren werd door de be zetter nabij het dorp Den Hoorn in de omgeving van het z.g. „Loodsmansduin" een bunkercomplex gebouwd. Dit bun kercomplex is gelegen op een uitzonder lijk mooi punt. Men heeft er een schit terend uitzicht over het Zuidelijke deel van het eiland, op de zogenaamde Mok- baai, op het natuurreservaat „De Geul" en op de havenwerken van Den Helder. Geen wonder dan ook, dat na de bevrij ding het bunkercomplex aanstonds een toevluchtsoord werd voor hen, die een geschikte woonruimte zochten. De bun kers bleken een prima nood-onderko men te zijn. De hoofdbarak in de oor logsjaren in gebruik als cantine werd na de oorlog een onderkomen voor de Theosofische Vereniging, welke vereni ging hier gedurende enige jaren in de zomermaanden een kinderkamp vestig de. Voor de gezinnen, die in de bunkers verbleven, is thans elders vervangende woonruimte beschikbaar gekomen, ter wijl de Theosofische Vereniging haar gebruik van het hoofdgebouw al enige jaren geleden staakte. Hierdoor is thans de mogelijkheid aanwezig van het bun kercomplex een kampeercentrum te ma ken, dat in het aanstaande seizoen zijn poorten zal openen. Voor de verbetering van de bunker woningen, het hoofdgebouw, het groeps- verblijf, de aanleg van sanitaire voor zieningen, de aankoop van inventaris, tentmateriaal, keukeninventaris en de bouw van een rijwielberging is een be drag van f 60.000,uitgetrokken, welk bedrag vóór Mei 1955 zal worden be steed. Het centrum zal reeds aanstonds over de navolgende accomodatie beschikken: één 4-persoons woonbunker; een zestal 6-persoons woonbunkers; een tweetal 8-persoons woonbunkers; een groepsver- blijf voor plm. 20 personen; tenten in diverse grootten; gezinskampeerterrein; meisjeskampeertterrein; jongenskam peerterrein; verenigingskampeerterrein en één kampcantine (tevens kampkeu ken en kampwinkel). De woonbunkers züllen op een een voudige, maar aan redelijke eisen vol doende wijze worden ingericht. In de naaste toekomst is het waar schijnlijk, dat in het centrum ook nog een aantal eenvoudige bungalowtjes zal worden gebouwd. Dit zal echter eerst na het seizoen 1955 kunnen gebeuren. Het bij het centrum behorende duin- terrein waar gekampeerd kan worden is COLLECTE LEGER DES HEILS Vandaag wordt er bij U aan de deur geklopt. Het Leger des Heils houdt nl. een collecte. Het werk, dat door het Le ger wordt verricht is U bekend. Geef daarom met milde hand. HOOG WATER 16 Maart 0,15 en 12,25; .17 Maart 0,50 en 13,15; 18 Maart 2,05 en 14,30; 19 Maart 3,30 en 15,55. Aan het strand is het ongeveer een uur eerder hoog water- boeren met recht trots kunnen zijn! De aanvoer zal in het 25e jaar ruim 11 millioen kg zijn. Hieruit maakt men 160.000 kg boter, 850.000 kg kaas, 800.000 liter cons, melk, terwijl grote massa's wei en kar nemelk als nevenproduct ontstaan. De bruto-omzet per jaar is ruim drie millioen gulden. Voor de Texelse boeren vormt de veehouderij dus wel een voor naam onderdeel van het bedrijf. ruim 28 ha groot. In de toekomst zal het centrum tot hoogstens 50 ha uitgebreid kunnen worden. Als beheerder van het centrum zal in 1955 optreden de heer C. van Ruiten beek, voormalig beheerder van het kam peerterrein „De Siep", welk terrein niet langer in exploitatie zal komen. Het centrum is erkend als „Bonds- kampeerplaats" van de A.N.W.B.. De Nederlandse Kampeerraad te Amers foort heeft van het begin af aan over de oprichting en inrichting van het centrum geadviseerd. Kampeerterrein De Koog Het kampeerterrein van Staatsbosbe heer in de duinen te De Koog is velen al bekend. Het werd sinds 1946 door Staatsbosbeheer geëxploiteerd. De exploitatie zal met ingang van het seizoen 1955 door de stichting worden overgenomen. Het terrein is ruim 39 ha groot. Ook hier zal in de toekomst de outillage verbeterd worden. Reeds voor het seizoen 1555 zal het aantal was gelegenheden en toiletten worden uitge breid en zullen vuilreservoirs worden aangebracht. Voorts zal een administra tiegebouwtje op het terrein worden in gericht. Met deze verbeteringen zal een totaal bedrag van ongeveer f 10.000, gemoeid zijn. Het terrein omvat: een jongenskam peerterrein; een meisjeskampeerterrein; een gezinskampeerterrein. Gepoogd zal worden reeds dit seizoen een regeling te treffen voor de leveran ties door de plaatselijke middenstand te De Koog, opdat de verschillende artike len gedurende vaste tijden op het ter rein verkrijgbaar zullen zijn. Teneinde de overgang voor de van jaar tot jaar terugkomende gasten zo soepel mogelijk te doen verlopen wordt gepoogd het beheer zo veel mogelijk bij dat van vorige jaren te doen aansluiten. TROK VEEL BELANGSTELLING De Donderdagavond door de Tyresoles N.V., Bussum, gegeven filmavond in Ho tel Texel trok ongeveer 200 belangstel lenden, die op een zeer aantrekkelijk repertoire werden vergast. Het gevari eerde programma bevatte een prachtige muziekfilm uit Wenen, een film van de sensationele Tulpenrallye 1954, geheel in kleuren opgenomen, een rolprent van de N.V.T.O. - touringcar-onderneming - een film van het eigen Tyresolesbedrijf, dat over de gehele wereld verspreid is met niet minder dan 712 bedrijven, waarvan twee fabrieken in ons land. Ook was er ter afwisseling voor de nodige humor gezorgd: een kolderfilm met Abbott en Costello en last but not least een wedstrijd hersengymnastiek, waaraan diverse ploegen uit de zaal vol enthousiasme deelnamen, en waarbij de damesteams steeds de overwinning in de wacht sleepten. Door de vertegenwoordiger, de heer H. Otte was de avond geopend. O.a. kon hij mededelen, dat de KLM-vliegtuigen voorzien zijn van de Tyresoles banden, die uitstekend voldoen en in de practijk aan de top blijken te staan. De avond werd door de heer B. Mul der, namens Dros' Autocentrale, geslo ten. DAT IS EEN GEVAARLIJK PUNT De bocht in de verbindingsweg Waal- enburg-Eierland, dus bij het fietspad naar De Koog, is niet alleen onoverzich telijk, maar bovendien speelt hij de chauffeur ook nogal eens parten wegens de gladheid. Dit ondervond ook de heer G. J. Witte, „Sir Robert Peel", die Don derdagavond op weg was naar huis. De auto werd plotseling onbestuurbaar en sloeg over de kop. De chauffeur zelf kwam met de schrik vrij, maar de auto was totaal vernield. HERVORMDE KERK DEN HOORN ZAL WORDEN GERESTAUREERD Heden gemeenteavond Fa. Boon De Graaf, Aannemers te Enkhuizen, is behoudens goedkeuring van Rijk, Provincie, Gemeente en Ker kelijke Instanties de restauratie opge dragen van de hervormde kerk te Den Hoorn. De totale kosten bedragen f 229.000,In verband hiermede wordt hedenavond, aanvang 8 uur in de o.l. school te Den Hoorn een gemeenteavond gehouden, waar de restauratie-plannen nader toegelicht zullen worden en ruim schoots gelegenheid zal bestaan tot het stellen van vragen. VERKEERSONGELUK TE OOSTEREND Toen de motorrijder L. Heerschap door de Peperstraat reed, kwam de vrachtrijder A. Koopman de Achterweg uit. Een aanrijding was niet meer te voorkomen. De motor werd behoorlijk beschadigd, maar gelukkig deden zich geen persoonlijke ongelukken voor. DE OOSTERENDER FILM Ook Zaterdagavond was de belang stelling voor de Oosterender film zeer groot: zowel de voorstelling van 7 uur, als die van 9 was geheel uitverkocht. De bezoekers waren verrukt over het ge- bodene.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1955 | | pagina 1