9
rocn /wa
in het hart-,
Krijgt Texel in naaste toekomst
een Middelbare school
School voor Buitengewoon Lager Ouderwijs
m
<Mi)oorjaarów&elde in
fa. J. M. MOERBEEK
v_
J
WOENSDAG 6 APRIL 1955
69e JAARGANG No. 6928
T EXE LS E® COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langevtód de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. -Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart. -j- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.mm.
Maandagmiddag kwam onze Gemeenteraad onder voorzitterschap van burge
meester C. de Koning in een spoedeisende vergadering bijeen. In deze vergade
ring is besloten tot de stichting van een school voor buitengewoon lager onder
wijs en hierin vond tevens de benoeming plaats van een echtpaar voor de lei
ding in huize „Irene". Met algemene stemmen werden benoemd de heer en
mevr. D. Broer en J. Broer-Aalbergsberg, Rotterdam.
Levert de rondvraag over het algemeen weinig schokwekkend nieuws meer
op, deze vergadering maakte daarop een uitzondering: besproken werd namelijk
de mogelijkheid om op Texel een middelbare school te stichten. B. en W. hebben
hiertoe reeds contact opgenomen met de betrokken instanties en zijn voorne
mens op begroting 1956 een post uit te trekken voor de stichting van een mid
delbare school.
Allereerst werd de stichting van een
school voor buitengewoon lager onder
wijs in bespreking gebracht. De voor
zitter deelde .mee, dat met de besturen
van vier scholen algehele overeenstem
ming was verkregen over de wijze waar
op deze school zou gaan functioneren.
De heer Wassenaar, P. v.d. A., zei de
stichting toe te juichen, gezien de be
zwaren, verbonden aan het heen en
w.eer reizen naar Den Helder, maar het
blijft een compromis-school, en het speet
hem, dat op andere wijze geen overeen
stemming bereikt kon worden. „Wij
hebben hier meer scholen, zoals de ulo,
de landbouw- en landbouwhuishoud-
school, die alleen in stand gehouden
kunnen worden als de gehele bevolking
er aohter staat. Daarom is het mij niet
helemaal duidelijk, dat de B.L.O.-school
persé een compromis-school moest wor
den; een gewone openbare school had
m.i. ook gekund. Een openbare school
toch is voor iedereen toegankelijk en
wie zou dus tegen zulk een stichtings
vorm bezwaar kunnen hebben? Als men
voldoende leerlingen had, zou men, zo
men dat wenselijk achtte, een school
voor bijzonder buitengewoon lager on
derwijs kunnen stichten. Het is veel
mooier als een en ander op vrijwillige
basis geschiedt".
Mevr. G. Vrijdag-Keijser (WD) bleek
het met helemaal met de heer Wasse
naar eens te zijn. Zij zag een duidelijk
verschil tussen het ulo-, landbouw- of
landbouwhuishoudonderwijs en dat van
de te stichten school, want in het eerste
geval heeft men te doen met leerlingen,
die de lagere school reeds verlaten heb
ben. Hier betreft het jongeren, die de
vorming nog helemaal moeten onder
gaan.
De heer P. Smit, KVP, stelde de vraag
hce de ouders tegenover de BLO-school
zouden staan. „Wie maakt uit of hét
kind voor dit onderwijs in aanmerking
komt?"
De voorzitter bleek optimistisch ge
stemd: „Men dient allereerst de gedach
ten te doorbreken, als zou men te maken
hebben met een „achterlijke school". Het
is best mogelijk, dat moet worden be
gonnen met b.v. slechts twintig leer
lingen, maar de ervaring heeft geleerd,
dat door dit onderwijs een zeer hoog
percentage der leerlingen een redelijke
plaats in de maatschappij kan innemen.
Zonder die school zou dat percentage
misschien 20 zijn, maar door die school
stijgt het tot 70 pet!"
De heer J. Vlaming, A.R.: De heer
Wassenaar vond een compromis-school
niet de beste oplossing en in zekere zin
ben ik dat met hem eens, maar dan op
geheel andere gronden. Zou het niet
kunnen gebeuren, dat het aantal onder
wijskrachten zou dalen tot beneden drie,
waardoor b.v. het godsdienstonderwijs
geschaad zou worden. Ik hoop, dat in dat
geval dit onderwijs zal worden gegeven
door een godsdienstonderwijzer of een
geestelijke". Voorz.: „Deze school gaat
van de stelling uit, dat er drie leer
krachten zullen komen, zodat ook het
godsdienstonderwijs gegarandeerd is".
(Zie uitvoerige toelichting elders - red.)
De heer Keijser, WD, meende, dat
men ook in een kleine gemeenschap
geen afkeer behoeft te koesteren voor
dit BLO-onderwijs: op de gewone school
zitten de zwakkeren toch ook jarenlang
op het achterste bankje
Wethouder S. de Waard, P. v.d. A.:
„Wat de test en toelooo betreft: deskun
digen zullen de betrokken ouders dui
delijk uiteenzetten waarom hun gead
viseerd wordt hun kind naar de BLO-
school te zenden".
Ock werd de positie van de onderwij
zer op de gewone lagere school ter
sprake gebracht. Mevr. Vrijdag geloofde
niet, dat deze een kind, dat niet mee
kan komen expres op zijn school zal
houden ten behoeve van het leerlingen
aantal, temeer doordat iedere onderwij
zer toch de beste resultaten voor zijn
school bereiken wil".
De heer Daalder: „Ik zou het zeer te
laken vinden als de onderwijzer een
kind, dat op een BLO-school thuis hoort,
vast zou houden. Gelukkig ligt de uit
eindelijke beslissing bij de ouders".
De heer Wassenaar meende evenwel,
dat de overredingskracht van de onder
wijzer de doorslag zou kunnen geven.
Maar ook hij bleek ervan overtuigd, dat
iedere onderwijzer het opvoeren van het
gehalte nastreeft.
De heer Vlaming hoopte, dat de bij
drage door de gemeente zo hoog moge
lijk zou zijn, opdat vlot goede krachten
kunnen worden aangetrokken.
De heer Jn. Daalder, A. R.: „Naar
aanleiding van hetgeen de heer Wasse
naar betoogde: U zegt dat de ulo enz.
goed werken, maar U staat het openbaar
onderwijs voor, ik daarentegen het bij
zonder onderwijs. Dat die inrichtingen
door leerlingen uit alle groeperingen
worden bezocht, komt louter doordat op
Texel geen andere mogelijkheid bestaat.
Als bestuur van een christelijke school
draag je mede de verantwoordelijkheid
en wij stellen het godsdienstonderwijs
als primair".
De heer Wassenaar: „Bij het ulo-on
derwijs wordt ook met het godsdienst
onderwijs rekening gehouden. Daarom
moeten wij een vrijwillige basis prefere
ren". De heer C. Merkx, KVP, merkte
in dit verband op, dat de ulo geen roos
ter voor godsdienstonderwijs bezit, de
BLO-school zal dat echter wél krijgen.
De heer Wassenaar voerde aan, dat
door catechisatie hierin wordt voorzien.
Hierop ging de raad accoord met de
stichting van een school voor BL.O.-
onderwijs.
Accoord ging men eveneens met het
voorstel tot overname van een herbouw-
plicht van de Erven Leverington ten be
hoeve van de bouw van een schilders
werkplaats annex garage. Naast de
grootboekinschrijving ad f 5650,maakt
de gemeente hierdoor aanspraak op een
aanvullende rijksbijdrage van rond
f 8.000,—.
In verband met de viering der bevrij
ding op 5 Mei stelde B. en W. voor
f 3500,uit te trekken voor de feest
viering op Texel, te verdelen over de ze
ven dorpen. De raad stemde hier mee
in. Alsmede met het voorstel de Stich
ting 1940-'45 een bedrag van f 250,te
schenken.
Middelbare school.
De heer Beumkes bepleitte voor een
strengere bewaking van het rijwielpad
naar paal 9, waar zelfs auto's gebruik
van maken.
De heer Wassenaar merkte op, dat het
intelligentiepeil voor de Texelse ulo bij
zonder hoog ligt, wat o.a. moge blijken
uit het groot aantal leerlingen, dat de
cursus met vlag en wimpel doorloopt.
Vele leerlingen zijn dan ook geschikt
voor een HBS of Lyceum.
Het is echter voor kinderen van 12
jaar bezwaarlijk reeds dagelijks naar
Den Helder te moeten trekken, vooral
door de slechte invloed die de bootreis
uitoefent. Daarom laat men zijn kind
meestal eerst enige tijd op de ulo gaan.
maar dat is niet bevorderlijk voor een
vlotte studie: het scheelt meestal een
jaar studeren. Binnen niet te lange tijd
dient de ulo-school door de grote toe
vloed van leerlingen weer te worden
uitgebreid. Daarom is het gewenst, dat
wij hier een H.B.S. krijgen. Dat is voor
Texel veel belangrijker dan uitbreiding
van de ulo. Wij doen er beslist verstan
diger aan een HBS te stichten, de moge
lijkheden zijn aanwezig.
Voorzitter: „Wij onderschrijven Uw
argumentatie ten volle en daarnaast zijn
ook verschillende andere argumenten
aan te voeren. Het gevolg is geweest,
dat B. en W. de betrokken instanties
verzocht hebben de stichting van 'n HBS
op de begroting voor 1956 te mogen
plaatsen. De cijfers voor het middelbaar
onderwijs liggen zeer gunstig. Binnen
enkele jaren, indien het gelijke percen
tage leerlingen het middelbaar onder
wijs blijft volgen, zal Texel een middel
bare school kunnen hebben, die door 140
leerlingen zou worden bezocht. Momen
teel bezoeken 44 Texelse leerlingen een
elders gevestigde school voor middel
baar onderwijs".
Hierna volgde sluiting.
S.V. Texel
Uitslagen van Zondag:
JVC a-Texel a 02; Texel b-Tex. Boys
a 51; Texel welpen-Tex. Boys welpen
2—2.
Handbal: JVC 2-Texel 1 2—5; JVC 3-
Texel 2 4—1.
Over de wedstrijden hebben we niets
vernomen, maar de uitslagen zijn be
vredigend.
Voor 2e Paasdag staat vastgesteld:
Texel 1-ZAP 1; Texel 2 gaat op bezoek
bij Schagen 3; Texel a speelt thuis tegen
Callantsoog a; terwijl Texel b een extra
beurt moet maken nu De Koog a op be
zoek komt. Wordt gespeeld aanvang
uur. Al met al 'n behoorlijk programma.
ZOEKEN EN RAPEN VAN EIEREN
De Burgemeester van Texel maakt
het volgende bekend:
1. het-zoeken en rapen van eieren van
grutto's is toegestaan tot en met 19 April
1955;
2. het ten verkoop in voorraad hebben,
te koop aanbieden, verkopen, afleveren
en vervoeren van eieren van grutto's is
toegestaan tot en met 21 April 1955, met
dien verstande dat op 20 en 21 April het
vervoeren slechts is toegestaan binnen
de bebouwde kom. der gemeenten en
langs openbare wegen en paden;
het zoeken, rapen, ten verkoop in
voorraad hebben, te koop aanbieden,
verkopen, afleveren en vervoeren van
eieren van zwanen, ganzen, eenden (alle
soorten), duikers, watersnippen, schol
eksters, goudpluvieren, kemphanen, wul
pen, tureluurs, meerkoeten en water
hoentjes is niet toegestaan.
Texe, 31 Maart 1955.
De Burgemeester voornoemd,
C. de Koning.
KRAAMZORGCENTRUM DEN
HELDER EN OMSTREKEN
Het bovengenoemd Kraamcentrum
houdt HEDEN, Woensdag spreekuur van
3-4 uur in het Consultatiebureau aan de
Schoonoordweg.
Deze week dus niet op Donderdag.
GELDELIJKE STEUN VOOR
STUDERENDEN
Het Bestuur van de Stichting „Prof.
Dr. W. H. Keesom-studiefonds" te Texel
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat personen met een redelijk goede
studieaanleg, die niet in staat zijn de
kosten van hun voorgenomen of reeds
aangevangen studie te betalen en die
gedurende het cursusjaar 1955-1956 voor
een studietoelage uit genoemd fonds ter
tegemoetkoming in die kosten in aan
merking wensen te komen, zich vóór 1
Mei 1955 kunnen wenden tot voornoemd
Bestuur door middel van een daartoe
strekkend aanvraagformulier, dat te
verkrijgen is op de afdeling Financiën
en Onderwijs der gemeentesecretarie te
Den Burg.
Verzoekschriften, die na 1 Mei 1955
worden ingezonden, zullen niet meer in
behandeling kunnen worden genomen.
De Gemeenteraad heeft Maandagmid
dag besloten tot de stichting van een
school voor buitengewoon lager onder
wijs. Hier volgt het uitvoerig prae-ad-
vies, dat B en W aan de Raad richtten:
Het zal U bekend zijn, dat de Texelse
kinderen die, wat hun verstandelijke
vermogens betreft, in aanmerking ko
men voor het buitengewoon lager on
derwijs, in het algemeen niet een derge
lijke onderwijsinrichting bezoeken, doch
veelal tot de plaatselijke scholen voor
gewoon lager onderwijs worden toegela
ten. Dit vindt zijn oorzaak in het feit,
dat op Texel geen school voor buiten
gewoon lager onderwijs aanwezig is en
de ouders, naar onze mening volkomen
terecht, bezwaren hebben om hun kin
deren naar de te Den Helder gevestigde
B.L.O.-school te sturen, zulks in ver
band met de schadelijke invloed welke
de dagelijkse boottochten op deze kin
deren hebben.
Momenteel bezoeken 14 Texelse kin
deren elders gevestigde inrichtingen
voor buitengewoon lager onderwijs. In
dien men bedenkt, dat Texel, volgens
haar leerlingen-aantal en gerekend naar
een landsgemiddeld percentage van 2,5
van de schoolbevolking, 37 a 38 kinde
ren heeft welke in aanmerking komen
voor buitengewoon lager onderwijs, dan
blijkt, dat ongeveer 23 a 24 van derge
lijke kinderen een school voor gewoon
lager onderwijs in de gemeente bezoe
ken.
In verband met de algemene vorming
van deze kinderen moet het bezoeken
van een school voor gewoon lager onder
wijs ten sterkste worden afgeraden. Zij
kunnen n.l. het gebruikelijke schoolpro
gramma, dat in hoofdzaak is afgestemd
op klassikaal onderwijs, niet of slechts
met de grootst mogelijke moeite volgen.
Het voortdurend niet mee kunnen ko
men, kan een funeste invloed hebben op
deze toch al geestelijk zwakke kinderen.
Bovendien heeft hun aanwezigheid tus
sen de normaal begaafde leerlingen een
remmende invloed op laatstgenoemden,
wat hun vorderingen betreft. Om meer
dan één reden is het zeer gewenst de
daarvoor in aanmerking komende kin
deren op een B.L.O.-school te plaatsen,
waar het voor hen geijkte onderwijs
wordt gegeven.
In verband met het bovenstaande, heb
ben wij onderzocht in hoeverre het .mo
gelijk is op Texel een B.L.O.-school te
doen vestigen. Uit het Besluit Buitenge
woon Lager onderwijs blijkt, dat het
minimum aantal leerlingen voor een
dergelijke school 35 bedraagt. De ge
meente Texel zou dus iets meer dan het
vereiste minimum aantal kunnen op
brengen. Het is echter duidelijk, dat de
stichting van een B.L.O.-school op Texel
alleen mogelijk is, indien alle richtingen
daartoe samenwerken, zodat alle daar
voor in aanmerking komende Texelse
kinderen inderdaad bedoelde school zul
len gaan bezoeken.
Om deze samenwerking te verkrijgen,
hebben wij in een tweetal vergaderingen
met vertegenwoordigers van de verschil
lende groeperingen overleg gepleegd
over de wijze waarop samenwerking in
de practijk is te verwezenlijken. Het re
sultaat is, dat overeenstemming werd
bereikt op basis van de voorwaarden,
zoals deze zijn neergelegd in het hier-
bijgaande ontwerp-raadsbesluit.
Ook met de Provinciale Onderwijs
commissie van Noordholland werd een
vergadering gehouden over deze aange
legenheid. Gebleken is, dat van deze zij
de de ontwikkeling ten aanzien van de
stichting van een B.L.O.-school op Texel
met grote belangstelling wordt gevolgd,
en dat op volledige medewerking van
de Commissie kan worden gerekend.
Verder zij nog vermeld, dat van de
deskundigheid op het gebied van het
buitengewoon lager onderwijs van de
heer E. P. Schuyt, Directeur van de ge
meentelijke Nazorg te Haarlem, bij de
voorbereiding een dankbaar gebruik is
gemaakt.
Een eventueel op te richten. B.L.O.-
school zal door de.gemeente worden ge
sticht en instandgehouden. Het zal dus
een openbare school zijn. Aan de wensen
van de voorstanders van het confessio
neel onderwijs is tegemoet gekomen in
die zin, dat in het leerplan van de school
plaats ingeruimd zal worden voor gods
dienstonderwijs, bijbelse geschiedenis en
het christelijk lied. Verder zal tot hoofd
der school worden benoemd een persoon,
die geacht kan worden het openbaar on
derwijs voor te staan, terwijl de twee
overige onderwijsfuncties aan de school
zullen worden vervuld door één leer
kracht, die geacht kan worden het
Rooms-Katholieke onderwijs voor te
staan, en één leerkracht, die geacht kan
worden het Protestants-Christelijk on
derwijs, voor te staan. Op deze wijze is
getracht zoveel mogelijk tegemoet te ko
men aan de principes van de voorstan
ders van het openbaar onderwijs em-die
van de voorstanders van het confessio
neel onderwijs. Het zal dus een z.g. cont\
promisschool zijn.
Teneinde de deelnemende partijen de
hun toekomende invloed te verschaffen
op de benoeming der leerkrachten en op
de vaststelling van het leerplan, zal een
commissie van advies in het leven wor
den geroepen, samengesteld uit vier le
den van de voorstanders van het open
baar onderwijs en vier leden van de
voorstanders van het bijzonder onder
wijs. De Burgemeester zal als voorzitter
van de adviescommissie fungeren.
SLUITING GEMEENTELIJKE
DIENSTEN
Burgemeester en Wethouders van
Texel maken bekend, dat de gemeente
lijke diensten Zaterdag 9 April a.s. ge
sloten zullen zijn.
Burgemeester en Wethouders van Texel
De Burgemeester, C. de Koning
De Secretaris, P. Beemsterboer
PREDIKBEURTEN
HERVORMDE GEMEENTE
Den Burg Donderdagavond 8 uur Wij-
dingsdienst. Zang van het kerkkoor.
Oosterend hedenavond 8 uur Samen
komst in het Noorden ten huize van de
familie Vlaming, „Utopia".
Goede Vrijdag
HERVORMDE GEMEENTE
Den Burg 10 uur Ds Van Reijendam
7,30 uur Ds Van Reijendam
Bediening van het Heilig Avondmaal
Den Hoorn 10 uur Ds van Rhijn
half acht Ds Van Rhijn
Bediening van het Heilig Avondmaal
De Cocksdorp 10 uur Ds Soesan
n.m. 7.30 uur Ds Soesan
Bediening van het Heilig Avondmaal
De Waal 10 uur Ds Janse
Bediening van het Heilig Avondmaal
Doopaangifte uiterlijk a.s. Zaterdag aan
de pastorie.
De Koog n.m. 8 uur Ds Janse
Bediening van het Heilig Avondmaal
Oosterend 10 uur Ds Klijnsma
Bediening van het Heilig Avondmaal
Oudeschild n.m. 7,30 uur Ds Klijnsma
Bediening van het Heilig Avondmaal
GEREF. KERK
Den Burg half acht Ds M. Hamming
Oosterend 8 uur Ds Woudstra
DOOPSGEZ. GEMEENTE
Den Burg 19,30 uur Ds J. J. J. van Sluijs
Avandmaal