I
Cjrom <2wartsjexels in het
mMMhHH
De nieuwe boot van N.V. T.E.S.O.
f
SifSUS bSs t*. Sa* tb V|1| .7
Texel moet besluiten tot invoering
van een straatverliciitingbelasting
Op reis
WOENSDAG 13 JULI 1955
69e JAARGANG No. 6956
TEXELSE® COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langevtód de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652.-Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart. 20 ct. incasso. Adv. 8 c, p.mm.
Het nieuwe schip voor de N.V. TESO groeit gestaag. Achter de patrijspoorten
liggen de kajuiten eerste en tweede klas; daarboven de salon tweede klas en
nog weer hoger de salon eerste klas.
In Arnhem wordt nog steeds met man
en macht gewerkt aan de nieuwe boot
voor de N.V. TESO. Omstreeks half Sep
tember hoopt men dit schip gereed te
hebben. Zoals uit bijgaande foto blijkt
heeft men op de Arnhemse Scheeps
bouwmaatschappij sinds de vorige foto,
geplaatst in ons nummer van 13 April
jl., goede vorderingen gemaakt. De hui
dige staat van bouw geeft ons toch al
een aardig idee van hetgeen straks als
Teso's vlaggeschip de verbinding Texel
-Den Helder zal onderhouden. Overal
waren de werklieden druk bezig met
het enorme karwei, dat de bouw van een
groot schip als dede nieu
we boot, met zich brengt. Wij werden bij
onze wandeling over het schip rondge
leid door machinist Karsman. Soms
moest hij zijn explicaties even staken
wegens het enorme lawaai, dat een of
ander boord- of polijstapparaat teweeg
bracht. Timmerlieden waren bezig met
het aanbrengen van een houten dubbel
dek" over de stalen fundering van het
enorme autodek, waarop straks legio
auto's gereden kunnen worden. Ja, men
stond daar wel even te kijken van de
geweldige ruimte die daar voorhanden
is. De oppervlakte wordt plm 320 vier
kante meter, of plm 35 meter lang en 10
meter breed. Ongeveer dè helft van dit
dek zal overdekt zijn. Alle passagiers-
verblijven vonden wij aan de voorzijde
van de nieuwe boot. Men zal dus heel
wat minder gestoord worden door het
wentelen van de schroefas als op de Wa-
gemaker, waarop de kopjes koffie nog
al onrustig te trillen staan.
De heer Karsman was al goed op de
hoogte met alle verblijven. Men kreeg
ook als buitenstaanders echter reeds een
goed beeld van wat' komen gaat. En dit
werd nog versterkt dank zij de inlich
tingen, welke de heer Van der Schoor,
met de algemene leiding van dit bouw-
nummer belast, ons welwillend verstrek
te in de ontvangkamer van de grote werf
waarop het werk aan de Texelse boot
maar een onderdeel van dit grote bedrijf
bleek te zijn.
Onderaan de boeg zagen we het „boeg^
roer", dat een gemakkelijker manoeu
vreren zal garanderen van het schip,
hetwelk zal worden uitgerust met een
600 pk Industriemotor", die juist gear
riveerd was. Zie foto. De omkeerschroef
bleek nog niet te zijn aangebracht, maar
gelukkig behoeft het werk daardoor niet
te stagneren.
De passagiers zullen door een „eigen"
ingang de salons of kajuiten of het. dek
kunnen bereiken. Dat is al een hele
winst, waar aan- en afvoer van auto's
en passagiers over een en hetzelfde plan
kier geen aanbevelenswaardige instel
ling is gebleken.
Allereerst kregen wij dan het domein
van de hofmeester, waar ook een salon
der tweede klasse is gelegen. Door grote
brede ramen zal men een voortreffelijk
uitzicht genieten. Wij dalen af naar een
kajuit eerste klas en een kajuit tweede
klas, gelegen achter de patrijspoorten.
De twééde klas krijgt daar de grootste
kajuit van het gehele schip. Twee trap
pen klimmend bereikt men vandaar de
fraaiste salon der eerste klasse, gelegen
onder de stuurhut.
De meubilering? Tweede klas tussen
deks mahoniehouten meubels en idem
lambrizering, de banken bekleed met
donker-grijs leer. Eerste klas idem, maar
met blauwe bekleding en armstoelen. De
vloer bedekt met linoleum in de kleur
beige-gemarmerd. De (beneden) salon
der tweede klas krijgt eveneens genoem
de meubilering, waarbij de banken met
groen leerhekleed zullen worden. De sa
lon eerste klasse, benedendeks, zal prij
ken met stoelen en banken, welke be
kleed zullen zijn met groene stof. De
romp, althans het bovenste gedeelte, zal
de kleuren donkergroen en beige verto
nen, de schoorsteen geel met ((natuurlijk)
groen-zwart.
Het fraaie schip biedt de kapitein een
ruime stuurhut, maar dat niet alleen: er
komt een z.g. mobilofoon aan boord,
waarmede men telefonisch contact met
de vaste wal kan onderhouden. Men
draait een bepaald nummer en komt dan
in verbinding met een speciale telefoon,
welke in het Teso-gebouw aanwezig is
en van daaruit kan men ieder gewenst
nummer opbellen. Is meneer of me
vrouw vemokken zonder een of ander
gewichtige order te hebben gegeven, wel
al varende kan hij zijn verzuim nog goed
maken. Men kan straks dus om zo te
zeggen voortdurend controleren wie zich
aan boord bevinden.
Ten behoeve van dit snufje zal aan
boord en op het Teso-gebouw een speci-
J" 2 -«■
Dit is de 600 pk motor, die dezer dagen te Arnhem arriveerde en gebouwd
werd door „Industrie", te Alphen aan de Rijn. Wij verzochten de heer Karsman,
machinist, even te willen poseren teneinde de grootte van de machine goed te
laten uitkomen.
NIEUWE WONINGEN
In de heden te houden vergadering
van de Texelse Gemeenteraad wordt be
handeld het voorstel van B en W om
f 120.000 te verstrekken aan de Woning
bouwvereniging Texel als voorschot voor
de bouw van acht woningen. Twee dezer
woningen zullen te De Cocksdorp verrij
zen, vier te Oudeschild en twee te Zuid-
Eierland. In genoemd bedrag is f 10.000
begrepen voor de aankoop van grond.
BEKENDMAKING
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken bekend, dat, in verband met een
wijziging van de Arbeidswet 1919, met
ingang van 1 Juli j.l. een verbod in wer
king is getreden tot het verrichten van
bedrijfsarbeid door 14-jarige meisjes.
In verband hiermede wordt de ouders
die voornemens waren hun dochters, na
dat deze aan de leerplicht hebben vol
daan, van school te nemen, teneinde hen
te werk te stellen in een bedrijf, er op
gewezen, dat zij aan dit voornemen geen
gevolg kunnen geven, .indien hun doch
ters nog geen 15 jaar zijn.
Deze meisjes zullen om de gékozen be
stemming van de bedrijfsarbeid te kun
nen volgen nog een jaar of een deel van
een jaar moeten wachten.
Ten einde bedoelde tijd ten goede te
doen komen aan de verdere vorming
van deze meisjes, wordt de betrokken
ouders verzocht, althans gedurende de
tijd, die hun dochters scheidt van de
15-jarige leeftijd, hen in de gelegenheid
te stellen verder onderwijs te volgen;
bijvoorbeeld aan scholen voor nijver
heidsonderwijs.
Texel, 11 Juli 1955.
Burgemeester en Wethouders van Texel,
De Burgemeester, C. de Koning
De Secretaris, P. Beemsterboer
HINDERWET
Burgemeester enwethouders van
Texel brengen ter openbare kennis, dat
zij bij hun beschikking van 6 Juli 1955,
ingevolge de hinderwet Vergunning heb
ben verleend aan Esso Nederland N.V.,
Benoordenhoutseweg 7, 's Gravenhage,
tot het oprichten van een ondergrondse
benzinebewaarplaats met aftapinrichting
bestaande uit een 6000 liter tank met
aftappomp, aangedreven door een elec
tromotor van 1,3 pk.; perceel, plaatselijk
gemerkt Oudeschild, Dijkweg, kadastraal
bekend, gemeente Texel, sectie D nr.
3876.
Texel, 7 Juli 1955.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Burgemeester, C. de Koning
De Secretaris, P. Beemsterboer
GESLAAGD
Mej. Nel Agter, Stenenplaats, Den
Burg, deed met gunstig gevolg examen
voor de acte l.o. (onderwijzeres.
TEXELSE MARKT
Den Burg, aangevoerd 11 Juli 1955:
380 lammeren 6580; 3 koeien 700900;
28 biggen 4860; 4 n. kalveren 4565.
HANDBAL TOURNOOI
SV TEXEL
Dit tournooi werd gewonnen door
„Vlug en Vaardig", dat met aanvullin
gen van andere verenigingen speelde,
waaronder twee van onze meijsjes nl.
Corrie van de Vis en Truus Jongedijk.
Deelnemende clubs waren:
DOSKO, Oudesluis; JHC, Julianadorp;
Vlug en Vaardig en SV Texel.
Dosko speelde tegen JHC en verloor
1-4. Vlug en Vaardig - Texel 8-7 na 2x
5 minuten verlengen. Dosko - Texel 3-5.
Vlug en Vaardog - JHC 7-4. Zodat Vlug
en Vaardig de wisselbeker heeft gewon
nen, JHC de Lauwerkrans en Texel de
lauwertak.
Wel heeft deze dag ons laten zien
dat de volgende Comp. meer Van onze
speelsters zal vragen, maar we vertrou
wen dat met de les van Zondag en een
prima training het best in orde zal ko
men. Vooral dient echter in het elftal
een prettige geest behouden te blijven.
Na- afloop werd dank gebracht aan
deelneemsters en scheidrechters en allen
die aan de voorbereiding hebben meege
werkt. Voor de aanvang werd de nieuwe
afd. Handbalvlag door de schenker, de
heer Ten Cate, gehesen. De heer Kiljan
had voor een keurige vlaggemast gè-
zorgd. Veel successen onder deze vlag
toegewenst.
ale antenne, worden gebouwd. Voorts
zijn besprekingen gaande over de bouw
van eên radar-apparaat, dat bij mist
uiteraard uitstekende diensten zal bewij
zen.
En zo zal dit nieuwe schip aan de
hoogste eisen voldoen. Er zal warm en
koud stromend water voorhanden zijn,
de bemanning zal er een moderne dou
che-inrichting aantreffen. Wij waren als
Texelaars toch wel even onder de indruk
van hetgeen ons naar Arnhem trok. En
toen de heer Karsman er nog aan toe
gevoegd had, dat er vier rijen auto's
meegenomen zullen kunnen worden,
stonden wij wel helemaal perplex, te
meer waar het dek ruimere toegangen
heeft dan de Dokter Wagemaker.
Als wij straks over de nieuwe aanleg-
gelegenheid even enthousiast mogen zijn
als over hetgeen de Arnhemse Scheeps
bouw Maatschappij presteert, zullen wij
meer dan tevreden mogen zijn.
Heden dient de Texelse Gemeenteraad
te beslissen over de invoering van een
z.g. „straatverlichtingsbelasting". Dit be
treft een belasting, te heffen van de ge
bouwde eigendommen en daarbij beho
rende erven, die aan openbare land- of
'waterwegen in de gemeente belenden,
of in de onmiddellijke nabijheid daarvan
zijn gelegen, ter verkrijging van een bil
lijke bijdrage in de ten laste van de ge
meente komende kosten voor verlichting
van de openbare land- en waterwegen.
Onder gebouwde eigendommen wor
den voor de toepassing van deze veror
dening uitsluitend verstaan woonhuizen
en alle andere eigendommen welke naar
hun aard en inrichting strekken tot be
woning.
Deze belasting zou per 1 Januari 1955
dienen in te gaan. Uit de uitvoerige toe
lichting van B en W blijkt zonneklaar,
dat onze Vroedschap er niet onder uit
kan, daar een en ander in direct verband
staat met de algemene uitkering uit het
Gemeentefonds. Gelukkig zal de nieuwe
belasting niet al te zwaar behoeven te
zijn nl. van resp. f 2.tot f 4.per
perceel per jaar.
B en W verstrekten het volgende prae-
advies:
In het verleden werd meerdere malen
door hogere instanties aangedrongen op
de invoering van een straatbelasting.
Van de gemeenten, die een verzoek
hebben gedaan tot verhoging van de uit
kering uit het Gemeentefonds wordt nl.
verlangd, dat zij in de eerste plaats haar
inkomsten uit eigen belastingen e.d. heb
ben opgevoerd tot de wettelijke of alge
meen praktisch aanvaarde grenzen. In 't
bijzonder werd de aandacht gevestigd óp
de belangrijkste der gemeentelijke hef
fingen, de straatbélasting.
Daar in deze gemeente, in tegenstel
ling tot verreweg de meeste andere ge
meenten, 'n brandverzekeringsbelasting
met een opbrengst van ongeveer f 18.000
wordt geheven, konden wij tot nu toe
geen vrijheid vinden u voor te stellen
tot het invoeren van een straatbelasting
over te gaan. Temeer niet omdat de op
ons eiland geheven dijk- en polderlasten
vrij hoog zijn.
De Minister van Binnenlandse Zaken
heeft medegedeeld, dat wil de gemeente
Texel in aanmerking komen voor een
verhoging van de algemene uitkering
uit het Gemeentefonds, zij daadwerkelijk
dient over te gaan tot het heffen van
een straatbelasting. Voorshands kan deze
heffing, aldus genoemde Minister, be
perkt blijven tot een belasting waarbij
een opbrengst wordt verkregen van rond
f 8500.zijnde ongeveer 85 pet der ge
raamde kosten van de straatverlichting
Zoals uit het bovenstaande blijkt wordt
zonder meer de verhoging van de alge
mene uitkering uit het gemeentefonds
gekoppeld aan de invoering van een
straatbelasting. Teneinde de begroting
van de gemeente voor het dienstjaar
1955 te doen sluiten is een verdere ver
hoging van de algemene uitkering onont
beerlijk. In de hierboven vermelde brief
heeft de Minister van Binnenlandse Za
ken het basis-bedrag van de algemene
uitkering voorlopig vastgesteld op f 43,50
voor het jaar 1955, uitgaande van de
veronderstelling dat een straatbelasting
wordt geheven.
CULTURELE RAAD
PUBLICATIE VAN DE
Donderdag 14 Juli
Den Burg,, De Oranjeboom, Toneelver.
„Klein Toneel" voert op het stuk „Op
een mooie dag in Mei".
Vrijdag 15 Juli
Den Burg, De Oranjeboom, Texel-film
Zaterdag 16 Juli
Den Burg, Park, „Texels jeugd musi
ceert" o.l.v. de heer Jn. Visser.
Oudeschild, taptoe door het Koninklijk
Texels Fanfarecorps.
AVONDRUST
Kom, laat ons 't mulle duin beklimmen,
En uitzien naar de ondergaande zon.
Zo aanstonds als zij neigen zal ter
kimme.
Brengt z' ons haar avondrood als 't even
kon.
Doch blijft zij achter 't wolkendek
verborgen
Gaat deze luister 's mensenoog voorbij.
Misschien zal zij weer in de vroege
morgen
Haar stralenbundels zenden ruim en blij
In 't stille avonduur als alles schijnt
te rusten
Legt dan alom de mens de arbeid neer
Ook waar de zon scheen, ginds aan
verre kusten
Als zij haar baan volbracht heeft deze
keer
Dan gaat er door de nacht een zoete
fluis'tring
En slapende-vergaart men nieuwe kracht
Hetzij bij helder maanlicht of bij ijle
schemering
Is 't dat na deze rust, de nieuwe dag
taak wacht
A. van Leeuwen-Boon
Zuid-Eierland 118, Texel
Na het doorvoeren van een strenge
bezuiniging en het tot het uiterste op
voeren van de inkomsten is het gelukt
de begroting voor 1955 te doen sluiten
met een basisbedrag wegens algemene
uitkering van f 43.50 en een opbrengst
van f 8500.wegens heffing van een
j straatbelasting. Hoezeer wij het betrea-
ren, de invoering van een straatbelasting
j (in dit geval te noemen straatverlich-
j tingsbelasting) moet als onvermijdelijk
worden beschouwd.
De gemiddelde heffingspercentages
welke bij de beoordeling van een ver-
zoek om verhoging van de algemene uit
kering uit het Gemeentefonds voor de
straatbelasting worden gehanteerd zijn
6 en 3 pet van de belastbare opbrengst
der gebouwde respectievelijk ongebouw
de eigendommen in de gemeente.
Op basis van deze percentages zou on
geveer een opbrengst worden verkregen
van rond f 26500.Indien men de op
brengst van de reeds bestaande brand
verzekeringsbelasting ad f 18.000.toe
voegt bij de verwachte opbrengst van
de in te voeren straatbelasting ad f 8500
blijkt, dat de belastingscapaciteit van de
gemeente op dit punt ten volle is benut.
Hiervoor wordt gesproken van een
straatverlichtingsbelasting. Deze naam
achten wij juister dan straatbelasting
zonder meer. Vooral daar de opbrengst
beoogt dekking te verschaffen van een
groot gedeelte van de kosten van straat
verlichting, welke voor 1955 op f 10700
worden geraamd.
Bij het samenstellen van de ontwerp
verordening hebben wij ernaar gestreeld
de heffing zo eenvoudig mogelijk te hou
den. Belast worden daarom alleen wo
ningen en alle andere eigendommen
welke als woning kunnen worden aan
gemerkt.
Verder is er een onderscheid gemaakt
tussen de woningen e.d. gelegen binnen
de dorpskommen en de woningen e.d.
daarbuiten gelegen. Voor de begrenzing
der kommen is het besluit van Gedepu
teerde Staten op grond van het tweede
lid van artikel 27 van de Wegenwet aan
gehouden. Dit betekent, dat alleen Ce
dorpen Den Burg, De Cocksdorp, Den
Hoorn, De Koog, Oosterend, Oudeschild
en De Waal als kommen worden aan
gemerkt.
Vorenbedoeld onderscheid achten wij
juist, daar in het profijt dat van de
straatverlichting wordt getrokken ver
schil bestaat indien men in de dorpskom
dan wel'daarbuiten woonachtig is. Het
belastingbedrag is bepaald op een vast
bedrag van f 4.respectievelijk f 2.
per woning.
Uitgaande van het feit, dat in voren
genoemde dorpen in totaal 1720 wonin
gen e.d. aanwezig zijn en 853 in de wij
ken B C E H K O S en W, kan op een
bruto-opbrengst worden gerekend van
f 8586.—
dan Uw spoorkaartje ge-
li aa 1 d bi j d e V. VV„T exe 1K
FILMNIEUWS
DE ZONEN VAN DE MUSKETIERS
De onsterfelijke Muskatiers treden in
deze film wederom als ware helden op
de voorgrond. Voor niets en niemand
bukken zij in dit adembenemende ver
haal, waarin tronen wankelen, legioenen
worden verslagen. Een avonturenfilm
vol actie, degengevechten en achtervol
gingen te paard. Een film, bijzonder rijk
aan afwisseling, liefde en list.
RHAPSODIE
Regisseur Charles Vidor vertelt de ge
schiedenis van een vrouw, die haar
plaats moet vinden aan de zijde van een
man, die geheel in zijn werk opgaat. Niet
de bekrompen omstandigheden zijn het,
die deze verhouding scheef trekken,
maar hét feit dat de man voor niets an
ders belangstelling en tijd heeft dan voor
zijn werk, zijn muziek en zijn carrière,
zodat het huwelijk strandt. De vrouw
trouwt dan met een andere musicus, niet
omdat zij hem lief heeft, maar omdat ze
intuïtief voelt, dat hij Ijaar nodig heeft.
Deze verhouding is wat versimpeld weer
-gegeven en er zijn ook wel momenten,
dat de romantiek en het sentiment de
overhand verkrijgen. Juist is de hier ge
geven psychologie niet, de dialogen zijn
puntig en wat dan aan deze film beko
ring geefc is het goed aangevoelde spel.
Elisabeth Taylor, Vittorio Gassman,
John Ericson en Louis Calhern weten de
geschiedenis een eindweegs waar te ma
ken. En: men hoort goede muziek.
Nederlands nieuws
Eerste landelijke BB-demonstratie te
Rotterdam. H.M. Koningin Juliana be
zoekt Zeeuws-Vlaanderen. E. 55. Ope
ning van de Filmweek Arnhem 1955
Wereldnieuws
De onthulling van het beeld van Chur
chill. De onderzeeër „Sidon" gelicht. De
zonsverduistering in India. Operatie Tir-
pitz in Londen. Race-ongeluk in Penn
sylvania. Drobny in Wimbledon versla
gen.
