Cjrocn '2wartsjexelsin het harL,
m
JEUK
TIMSTIA
Oudheidskamerde trots van
de Texelaars
Ontboezeming
w/
>r.
iTERDAG 18 AUGUSTUS 1956
fEXELSE
leave N.V. v.h Lanqeveld <S de Rooi]
ekhandel Drukkeri; Bibliotheek
Frj n Burq - Texel - Postbus 11 - Tel 11
den
heid
hoei
anke
ok v
e dif
aal
r er
aa;
op
?lke
le re
*adig
izen
syst
t tej
die
>or
ïveni
:te
zelfs
f 130
re
de
fokl
verk
exp
i op
re
2
Ivem
rs
gew
ce
en n
rdt
t eet
de
on
sle
ide
:ers
21
doch
ïand
WOO!
00,
etele
mme
50,
70e JAARGANG No. 7071
COURANT
Verschijnt woensdags en zaterdags.
Bank R'damse Bank, Coöp. Beerenl
Bank Postgiro 652 - Abonn. pr. f 1,95 p
kwart. 20 ct incasso. Adv 8 ct p- mm.
dere maandag kunt U in de Oudheidskamer een demonstratie bijwonen van
>t spinnen en kantklossen. Hierboven ziet U mevr. Munters-Roeper aan het
innewiel, terwijl een dochtertje van de familie Laan U haar fraaie oud-
'.xelse kostuum toont.
.Dank zij de grondige restauratie var-
gebouw zal het er over driehonderd
ar nog kunnen staan", aldus de heer
Stechwey, de conservator van de
xelse Oudheidskamer, welke geves-
[d n het perceel Kogerstraat no. 1.
at men hier bijeenbrengt zullen zij, die
m t de latere geslachten behóren, dus ook
nnen bewonderen en naarmate de
iftijd van de Oudheidskamer klimt,
fordt de expositie ervan interessanter
De idee om op Texel een Oudheids-
imer te stichten is van zeer grote be-
kenis geweest, want hier wordt be-
aard wat onder normale omstandighc-
in veelal verloren dreigt te gaan of
o0' iar elders - over het Marsdiep - ver-
el list. En dan zijn wij het toch ook kwijt.
Alles wat wij in de Oudheidskamer
in de Stenenplaats aantreffen - en het
intal artikelen groeit gestaag, ofschoon
et vlug - is spontaan door cilandge-
iten afgestaan. Dit museum is dus niet
leen een Oudheidskamer zonder meer,
aar ook een algemeen Texels bezit. Dit
zit kan al rijker worden, want uiter-
,e5 ird staan wij er nog maar mee in de
pderschoenen.
Via de ouderwetse deur, die vroeger
oorgaans uit twee delen bestond, diende
;n in 1692 gegoten bel ons met vrien-
elijk-warme klank aan. Een Texelaar
omt niet vaak in zijn museum en op
12e opmerking „Da's een mooie en alles
og zo duidelijk leesbaar!" antwoordde
e heer Stechwey: „En toch hangt-ie er
weer een jaartje, een geschenk van de
emeente, hij komt nl. uit het raadhuis".
„Maar als je tóch aan het schrijven
lakt, vermeld dan even, dat ik nog
leer familieportretten zoek, liefst in die
rote, ovaalvormige lijsten, voorts een
:hommelstoel, een ouderwets tafel-
zeg! leed, rood gebloemd, een ouderwetse
prei en dekens".
Onderwijl mochten wij ook weer enige
ïeuwe aanwinsten noteren: een oude
uurpot, familieportretten, een ouder-
etse stoof met oliebrandertje, een kap-
lokje uit 1864, waarvan vooral de uit
Taaltje samengestelde tekeningen de
landacht trokken, en meer schenkingen,
lie bijdragen totde completering, voor
over wij op dit terrein ooit klaar kun-
ien komen.
Op de eerste etage onder het pannen-
ak kunnen wij best een uurtje zoek
ten'1 'rengen. Wij stonden er voor eeuwen-
nee! iude kaarten van Texel. Eyerland was
oen door een smal dammetje met Oud-
"ojFexel verbonden. Oosterend, dat Oost
•ynt heette, lag ook naar het Noorden
Aicht bij zee. Later zou daar polderland
t'n) >P de zee gewonnen worden: Waalen-
rtell >urg en Eierland. Op die, in 1712 ver
vaardigde kaarten treffen wij uiteraard
lok reeds de overige dorpen aan: Den
Burgh, 't Schilt, 't Nieuwe Schilt, De
Weel, West Eynt of 't Wambas, De
Xoogh, (De) Hoorn, de Schans, een fort,
dat in de loop der tijden ernstig ver
nield is. Iets ten noorden van 't Nieuwe
Schilt staat een „Caep" en ten zuiden
van De Hoorn vinden wij eveneens een
-Caep" (iets ten westen van De Mok).
'Texel was in die jaren maar een klein
^landje. Wat zouden ze toentertijd met
hun handen in het haar hebben gezeten
lat
vee
Dor
szit
t,
n
>en
>lara
n sc
/anE
cht,
als er TESO-boten geweest zouden zijn
met talloze badgasten. Zo ziet U, dat de
tijd alles wonderlijk goed voor ons re-
gelt.
Oude tijd herleeft
In die dagen waren alle Texelse vrou
wen nog getooid met de gouden of zil
veren kap en de oud-Texelse kleding.
Hoe die Texelse kleding eruit zag? Wel,
dat kun U iedere maandagochtend van
912 uur in de Oudheidskamer zien,
want daar zijn dan Texelse dames pre
sent in deze kleding, die al geruime tijd
niet meer gedragen wordt De Texelse
kap zelf wordt waarschijnlijk ook niet
meer gedragen, want wij menen te we
ten, dat wijlen mej. N. Witte de laatste
Texelse was, die deze nog in ere hield.
U kunt op genoemde ochtend echter
meer bewonderen: het kantklossen en 't
spinnen. Deze handwerken worden ver
richt door de dames Laan-Kistemaker
en Munters-Roeper. Wol van schapen, die
de goede Texelse aarde afgrazen.
En in die aarde zelf moet ook nog heel
wat verborgen liggen, wat voor de in
ventaris van de Oudheidskamer van be
lang zou kunnen zijn. Wij hopen, dat er
bij de uitvoering van de ruilverkaveling
nog hel een en ander te voorschijn komt.
Intussen zijn er al verscheidene munten
uit opgegraven. In het fort De Schans
vond men kogels, die bestemd waren
voor vijandelijke vloten, die de rede vaa
Texel eventueel met hun ongewenst be
zoek zouden komen vereren. Die rede
van Texel - Texelstroom zeggen we nu -
heeft trouwens ook al bijdragen gele
verd: o.a. bijzonder fraaie kruiken.
Machtig mooi is b.v. de grote kruik, die
door de heer A. Vonk van Oost werd
opgevist. Tevens vinden wij in de Oud
heidskamer z.g. woestijnkruiken, die vol
gens Texelse vissers afkomstig moeten
zijn van een schip, dat voor de Texelse
kust op een zandbank was vastgelopen
en vergaan.
Voorts vinden wij in dit bijzondere
pand aan de Stenenplaats een boek van
een onderwijzer, die dat bezigde bij zijn
poging de Texelse jeugd wijsheid en
deugd bij te brengen: het bevat opgaven
en uitkomsten van sommen.
Wij begonnen met de bel uit 1692, die
door de gemeente werd geschonken, wij
willen eindigen met het noemen van de
bel, waarmee wijlen de heer L. Polak
door het dorp trok in zijn kwaliteit als
omroeper.
Wij vinden het persoonlijk erg jam
mer, dat die bel daar ligt, omdat wij
óók onze dorpsomroeper missen, even
zeer als de draagsters van de Texelse
kap, evenzeer als de zeilschepen, die
woestijnkruiken vervoerden en evenzeer
ook als de soldaten van De Schans, die
in eerlijke, mannelijke strijd elkaar te
lijf gingen. Maar misschien kunnen
enze kindskinderen in datzelfde pand
aan de Stenenplaats eens óók atoombom
metjes vinden met erbij de vermelding
Er was eens een tijd, waarin de mensen
elkander met deze oer-gevaarlijke din
gen bedreigden, maar ze waren toch wel
zó verstandig, dat zij het bij die drei
ging hielden en tenslotte op het schone
idee kwamen, dat die atoombommetjes
nergen beter op hun plaats zouden zijn
dan in „het" museum".
Mijn land, door dichters vaak bezonqen,
Wat heb je mij nu aanqedaan.
Je laat van mei at tot op heden,
Mij in mijn reqenjassie gaan-
Geen stof vind ik meer om te dichten
Nu alles nat is tot en met-
Ik heb de kachel in de kamer,
Mijn badpak anti-mot gezet-
Kan 't volk van schoorsteenvegers
Jbogen,
Op 'n grote vlakte van de Po,
Mijn land van Bols, Boldoot en bollen
Is nu slechts één groot Waterloo.
De zon is mij thans als een vreemde.
De paraplu mijn metgezel-
Ik zie geen bruingebrande benen,
Maar uitgesproken kippenvel.
Als ik één daqje denk te zonnen
Plenst weer de regen van de lucht.
Mijn sokken hebben waterpokken,
Mijn broek trekt op van waterzucht.
Mijn tuintje, eens mijn trots en glorie,
Is nu een grote moddersloot.
De slager brenqt doordrenkte lappen,
De bakker louter waterbrood.
De ijsman staat bij 't ijs te kleumen,
Als in de ijstijd, eerlijk v/aar,
En wie in zee een bad durft nemen
Duikt op qelijk een zoutpilaar.
De koeien raken haast doorwaterd,
Wat nooit een schepsel had qedroomd,
Doch dat deert niet de consumenten,
De melk werd toch reeds afqeroomd
O zon, wil ons nog iets vergoeden,
Voor wat je aan te kort ons gaf.
Brand maar de kleren van mijn body,
Reeds qaat de zomer heen in draf-
Laat ons nog even wat genieten
Van bos en hei en duin en strand.
Neem dan de0 lof aan van Uw dichter,
Die nu nog rilt en klappertandt.
Huib de Rijmelaar
OPLOSSING VERKEERSPROBLEEM
Zoals gemeld was het maandag niet
voor de eerste keer, dat bij hoeve „Ant
werpen" een verkeersongeluk plaats
vond. Er wordt door de bevoegde instan
ties dan ook gezocht naar een mogelijk
heid om de verkeerssituatie aldaar te
verbeteren. Wij schreven in dit verband
over het aanbrengen van een „katten-
ogenstrip" op het wegdek, maar al veel
eerder hebben wij geschreven, dat er
plannen bestonden om de Postweg regel
recht door te trekken en hem tenslotte
te laten uitkomen op de Hoofdweg door
Waalenburg. Hierdoor worden twee ver
velende bochten vermeden, terwijl de
verbinding bovendien 'korter zal zijn.
Hopelijk heeft het maandag ontstane
verkeersongeluk in deze een gunstige
invloed?
AOOI- STERK EN
WEEL VOORDELIG
LUNTER, Warmoesstraat 12, Den Burg
HINDERWET
Burgemeester en wethouders van
Texel brengen ter openbare kennis, dat
zij bij hun beschikking van 10 augustus
1956, ingevolge de hinderwet vergun
ning hebben verleend aan B. Gieze, E
117a te Texel, tot het oprichten van een
machinale houtbewerkingsinrichting,
waarbij gebezigd zullen worden 3 elec-
tromotoren met een gezamenlijke ver
mogen van 15 p.k. in het perceel, plaat
selijk gemerkt E nr. 117a, kadastraal be
kend, gemeente Texel, sectie A nr. 3114.
En aan de fa. H. Daalder en Zoon, De
Cocksdorp 83 te Texel tot het uitbreiden
van de machinale houtverwerkingsin
richting door bijplaatsing van 1 electro
motor van 14 p.k., in het perceel, plaat
selijk gemerkt De Cocksdorp nr. 83, ka
dastraal bekend, gemeente Texel, sectie
A nr. 3161.
Texel, 10 augustus 1956.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
C. DE KONING, Burgemeester.
P. BEEMSTERBOER. Secretaris.
ZON. MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 19 augustus op om 5,32
uur en gaat onder om 7,58 uur.
Maan: 21 aug. V.M 29 aug. L.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
18 aug. 6.10 en 18.50; 19 aug. 7.05 en
19.45; 20 aug. 7.45 en 20.25, 21 aug. 8,15
en 20.55; 22 aug. 8 45 en 21.30; 23 aug.
9.10 en 22.00; 24 aug. 9.45 en 22.25; 25
aug. 10.20 en 22.50.
Aan het strand ongeveer een uur eer
der hoog water.
BE KONINGWEG GEREED
Naar wij vernemen is de nieuwe ver
binding Oost-Oosterenderweg gereed
gekomen Zij maakt, zoals bekend, deel
uit van de ruilverkavelingswerkzaam
heden. Dit nieuwe weggetje heeft de
naam Koningsweg gekregen doordat het
voor een groot deel door landerijen van
de familie Koning loopt. Het loopt vanaf
het dorsbedrijf van de heer Bakker naar
hoeve Oud-Oostwijk. Momenteel is al
best te merken, dat deze nieuwe verbin
ding door het moderne verkeer zeer ge
waardeerd wordt en de rust in Ooster
end is derhalve nog groter geworden.
Wie met een omvangrijk vervoermiddel
van Oost naar het zuiden moet zal dan
ook nimmer meer gebruik gaan maken
van de oude weg via de hier en daar
zeer smalle Peperstraat en via de scher
pe bochten bij het Kerkplein.
Oost is nu ineens veel dichter bij het
centrum van Texel gekomen, vooral ook
wat de factor tijd betreft, want eer men
door Ooslerend op de oude Oosterweg is
aangekomen heeft men doorgaans al
verscheidene minuten „verspeeld".
CONCERT JOHAN WILLEM FRISO
KAPEL
De Johan Willem Friso Kapel uit As
sen stak dinsdagmiddag met een bezet
ting van 60 man het Marsdiep over om
in het park te Den Burg een concert te
geven. Evenals in 1954 en 1955 waren de
Assenaren door de V.V.V. „Texel" geïn
viteerd. Onze V.V.V. wist uit ervaring,
dat zij hiermede een goede keus zou
doen, want beide vorige uitvoeringen
werden een klinkend succes.
Ook het nu gegeven concert mag in
alle opzichten geslaagd heten, tenminste
als wij de factor buiten beschou
wing laten, welke een badplaats kan
doen staan en vallen: het weer. Wij
kunnen nu reeds wel zeggen, zelden zulk
een slechte zomer tijdens het hoogsei
zoen te hebben meegemaakt, het weer is
bovendien volkomen onberekenbaar. De
directeur der V.V.V. „Texel", de heer
J. C. Quint, zal dinsdagmiddag zijn hart
dan ook wel hebben vastgehouden toen
de radio voor het noorden van het land
stormachtig weer voorspellen moest,
maar gelukkig is het met het weer nogal
meegevallen. t
Tijdens zijn welkomstwoord kwam er
weliswaar een buitje los, maar daarna
staakte Pluvius zijn activiteit weer en
kon het publiek, dat in een sterkte van
meer dan duizend man was opgekomen,
zich op het concert concentreren, zij het
clat de bijzonder koele zomeravond het
vertoeven in het park nu niet bepaald
tot een onverdeeld genoegen maakte. In
tussen deden de kapelleden onder lei
ding van hun dirigent, majoor Laroo,
hun uiterste best om Texel en zijn gas
ten een programma te bieden, waarbij
men de winterse sfeer in de natuur zo
veel mogelijk zou kunnen vergeten. Het
repertoire bestond uit drie delen: licht
klassiek, een amusementsprogramma en,
na de pauze, een uitgebreide taptoe,
welke het publiek in extase bracht.
Bijzonder succes hadden deze avond
de solisten en de drumband, waardoor
het mogelijk was deze taptoe te geven,
terwijl de drumband ook deel uitmaakte
van de stoet, die in de vooravond een
grote rondgang door het Texelse hoofd
dorp had gemaakt.
Maar toen de heer Quint de Kapel om
streeks half elf hartelijk dankte voor het
gebodene was het festijn nog niet afge
lopen: velen wachtte namelijk nog een
cabaret-bal in „De Oranjeboom" met,
medewerking van het dansorkest van
de Kapel. De dansvloer was „volledig"
bezet, waaruit blijkt, dat velen voor dit
genoegen best een riks over hadden.
De overige leden van de Johan Willem
Friso Kapel vertrokken nog dezelfde
avond met een extra boot naar de over
kant. Gaarne tot weerziens in 1957.
t
Niet krabben Do helder vloei
bare D.D.D. kalmeert de Jeuk
In enkele seconden, doodt de
elektekleinen, zuivert en ge
neest tot diep ln de huidporiën
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
VLOEISTOF
BALSEM
ZONDAGSDIENST DEN BURG
DOKTER JlLIAS
(ingaande zaterdagavond 6 uur)
MOEDERS OPGELET!
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 22 augustus consultatie
bureau voor Zuigelingen. De babies tot
8 maanden worden verwacht.
De moeders worden verwacht:
De Cocksdorp 1,45 uur; Oosterend 2,15
uur; Oudeschild 2,45 uur; Den Hoorn
3,15 uur; De Koog 3,45 uur. De moeders
van Den Burg worden verwacht van 4
tot 5 uur.
Op 29 augustus is er weer Consultatie
bureau voor Zuigelingen. Dan worden
alle babies verwacht.
Dit in verband met de drukte na de
vakantie.
AGENDA CULTURELE RAAD
Zaterdag 18 augustus
Den Burg, Park, Concert door de geza
menlijke fanfarekorpsen en de koren.
Maandag 20 augustus
Oudeschild, „Eigen Gebouw", bespreking
i.z. het dorpshuiswerk.
Dinsdag 21 augustus
Den Burg, „Texel", 20,15 u bridge-drive.
Woensdag 22 augustus
Den Burg, Park, Ver voor Volksfeesten
en Texelse Folklore, Amateursavond.
Den Burg, „Casino", causerie over Zuid-
Afrika door Siem de Waal, gevolgd door
kleurenfilms.
Donderdag 23 augustus
Den Burg, „Oranjeboom", 20,15 uur. De
toneelver „Het Masker" voert op „Haar
andere man".
Vrijdag 24 augustus
Den Burg, „Oranjeboom", 20 uur Texel-
film.
AANKOOP BOUWTERREIN
Burgemeester en wethouders van
Texel vestigen, naar aanleiding van ad
vertenties waarbij bouwterrein te koop
wordt aangeboden, nogmaals de aan
dacht op de op 2 december 1955 in de
Bouwverordening opgenomen bepaling,
volgens welke de door de gemeente te
maken kosten voor voorzieningen aan
een weg zullen worden verhaald bij het
aanvragen van de bouwvergunning voor
een aan die weg gelegen terrein.
In verband met het bovenstaande
wordt een ieder aangeraden hieromtrent
inlichtingen in te winnen bij de dienst
van gemeentewerken, alvorens tot aan
koop van bouwterrein te besluiten.
Texel, 16 augustus 1956.
Burgemeester en wethouders van Texel,
De Burgemeester, C. de Koning
De Secretaris, P. Beemsterboer
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 10 tot en met 16 augustus 1956
Geboren: Paul, zv Willem van der
Boom en Helena K. Boomsma; Johanna
Neeltje, dv Cornelis Bruin en Engelina
C. Trooster; Jacob, zv Willem H. Bakker
en Johanna M. van Heerwaarden; Hen-
arica Hermina, dv Jacob van den Berg
en Lena M. van der Werve.
Ondertrouwd. Jan F. H. Schellinger en
Willemina J. Zegel.
Getrouwd: Renze D. Rozeboom en Jo
hanna Rieswijk.
M. A. J. VONK
INGEKOMEN PERSONEN
Catharina Kauw, ev Graaf, van Warmen-
huizen, Krankhoorn 3a naar Emmalaan
90, Berend R. van der Ploeg, van Uit
huizen, Hoofdstraat West 97 naar E 48;
Cornelis A. Smit, van Nijmegen, Oude
Mollenhutseweg 21 naar H 104, Marian-
na J. G. Visser, van Bergen, Loudelsweg
20 naar Warmoesstraat 12, Den Burg.
VERTROKKEN PERSONEN
Leonard Keijser, van W 39 naar Ter
schelling, Zeefakkel 33; Roelof B. Kui
pers van De Cocksdorp 16 naar Middel-
stum, Burg. ,F. van Ankenweg 7; Pieter
C. Eelman, van Schilderend 32 naar
Eindhoven, Peperstraat 26; Grietje Vlas,
van Oudeschild 286 naar Amsterdam,
Nassaukade 99.
KALVEROPFOKWEDSTRIJD 1956
Op maandag 3 september a.s. vindt de
eindbeoordeling plaats van de deelne
mende kalveren in deze wedstrijd.
Ingevolge het bepaalde in artikel 5 bis
van de Veewet betreffende het vacci
neren tegen mond- en klauwzeer, werd
door ons een verzoek gericht aan de
inspecteur-districtshoofd, Dr. H. H.
Scholten, van de veeartsenijkundige
dienst Haarlem, ontheffing te verlenen
voor deze wedstrijd, doch hiervoor wordt
geen ontheffing toegestaan. Bijgevolg
moeten de kalveren dus gevaccineerd
worden minstens 14 dagen voor een te
organiseren tentoonstelling e.d. en mag
deze niet langer geleden zijn dan vier
maanden.
Wij raden de deelnemers dan ook aan
p.o. dierenarts De Boer tè vragen of de
kalveren tegen mond- en klauwzeer ge
vaccineerd worden. De kosten van vac
cineren worden gedeeltelijk gedragen
door de organiserende verenigingen.
Maandag 20 augustus worden de boek
jes ingenomen, waarna de gegevens
nader uitgewerkt en verwerkt worden
door het provinciale veevoederbureau te
Alkmaar. U kunt deze boekjes afgeven
aan de assistenten van de R.L.V.D. te
Texel. C. J. W.
Friese beschuit