Cjrocn '2warts jexels in het harL. Sjouwen en Bouiven onder de Centraal-Afrikaanse zon Texels Natuurhistorisch Museum trekt steeds meer publiek Brief van Pater M. Witte Rijkssteun bij bouw van een nieuw museum? ATERDAG 22 DECEMBER 1956 TEXELSE 71e JAARGANG No. 7107 COURANT itgave N.V. vh. Langeveld de Rooij lekhcmdel Drukkerij Bibliotheek en Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11 Verschijnt woensdags en saterdag». Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl. Bank Postgiro 652. - Abonn- pr- 2,25 p. kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p. mm ater Witte in Centraal trika. Momenteel werkt ij in Tanganyika. Het laatje hiernaast werd in enya gemaakt. C. M. Usa, Tanganyika Het Nieuw jaar-wensen was in mijn -ille jaren een serieuze aangelegenheid, at moest gerepeteerd worden. Veul heil en zegen" zo leerden we be- efd en met zo beschaafd mogelijk ac- int zeggen. Met de pet onder de arm, )den we dan beschroomd de rechter- and aan, die extra was geboend met •oene zeep, waarmee van tevoren ook iize haren waren bewerkt of „gezet". „Dank-ie en van 's gelieke", was het ederwoord van boer en burger. Deftige ensen - b.v. met familie in Amsterdam zeiden: „Dank u, insgelijks", met daar in misschien toegevoegd: „belieft u een &pje kofje met een krakeling?" Bij de ;wone man werd dat zonder plicht- leging onder de neus geschoven met ;\vie is Tessels". De Nieuwjaars-krakelingen, zo mild ?offreerd, gewillig geaccepteerd en gre- j g geconsumeerd - die maakten Nieuw- ;ar tot iets heugelijks! Tot op vandaag ehoef ik om zo te zeggen mezelf maar ieuwjaar te wensen, om nog de zoet- eid ervan te proeven, hoe bestaat het! Wederom wijst de ontbladerde annu- lis die kalender heet naar een nieuw lar. Zo is het me een groot genoegen ia „de" Texelaar aan alle Texelaars, mis of in den vreemde, van harte een iderwets Heil en Zegen toe te wensen n aan allen die mij gelijkswijze hebben edacht: Dank U, Insgelijks! (ik heb ook imilie in de stad tegenwoordig). Usa heeft nog niet alle comforts van .S.A., maar het gaat er zachtjes-aan aar toe. Mijn kippenhok is gereed, te en slangen en wilde katten beveiligd, sor 40 inwoners die der jongens eetzaal i keuken gratis vegen en mij met itjes betalen. Óp Sinterklaas is ook mijn nieuwe euken ingewijd. Een solied gebouwtje an klei-verbonden rotsblokken en be kt met chokola-kleurige golfplaten, iet geheel nieuw meer weliswaar. Het interklaas-menu, één-persoons, was ook rima: bachelor-soup (uit het pakje, 7 linuten koken), gebakken eieren en ba- anen, nog enkele gerechten zonder aam, en een gedistingeerde vruchten- la na. Allemaal specialiteiten van mijn jarige zwarte kok, die zijn mateloze aardigheid heeft opgedaan tussen het erk door, in de nauwelijks 8 maanden at hij bij me is komen leren timmeren. En denkt niet dat het toesjoers gebak- en eieren en bananen zijn! Aan de ri- ier weet hij deskundig (naamloze) Foenten te selecteren en te prepareren, mpel genoeg om het ijzer-gehalte van nijn bloed op peil te houden, mèt de no- ige toevoer van Vitamine C. Zijn door- eroosterde sousies zorgen voor carbon nz. enz. Kortom, met enkele onbelang- jke hiaten kan worden gesproken van en gevariëerd en gebalanceerd diëet. edereen mag te gast komen (bordjes leebrengen). Voor-nachie gaat nog niet, aar ik zover maar één vertrek heb: laap-, werk-, zit- en eetsalon gecombi- eerd. Een pastorie met drie kajuiten laat op stapel en nadert haar voltooiing Tussen de bedrijven door wordt er ge- ouwd en gesjouwd, op stoffelijk en eestelijk terrein. Mijn kerkje, voorlopig klas-lokalen aaneen (het 3e lokaal is >g jongensslaapzaal en het 4e pastorie) iedere zondag staande-vol (ruim 200 iel en). Onlangs na de Hoogmis om een uur of !f, kwamen ze me haastig halen voor ïn zieke op de berg Nog wel met een shuurde of geleende auto (buurman's igendom is ieders eigendom hier). We :onden gelukkig een heel stuk rijden, of ever hossen, maar hadden daarna toch ok nog een goed uurtje te klauteren in e ondertussen verticaal neer-klaterende 7 INGEKOMEN PERSONEN Arie van der Gragt, van Heerhugo- aard, Middenweg 163 naar Den Burg, 'eth. R. P. Keijserweg 7, Hillegonda A. larelds, van Assen, Groningerstraat 32, aar Weverstraat 95; Albertus van Beek- iven, van Amersfoort, Schimmelpen- inckstraat 49 naar Schconoordweg 17; hitoon J. Stolwijk, van Amsterdam, ilb. Verweystraat 16 naar Weverstraat 5; Leopold H. Dael, van Doorn, Mari niersweg 7 naar H 131. middagzon. De terugweg was ook al niet gemakkelijk op die gloeiende kale bergkant, vol vaste en losse stenen. Ik was wel wat moe, maar toch tevreden, daar ik het oudje gelukkig had kunnen achterlaten, gesterkt voor haar laatste zetjes op de aardse pelgrimsbaan. Net had ik me even laten neerzakken om uit te blazen onder een boom, die nog enkele beschuttende bladeren bood, toen iemand achterna kwam met de bood schap of ik even mee terug wilde gaan naar zijn huis, ook voor een zieke. „O nee, Pater, niet ver hoor! Daar bo ven achter dat dal, u ziet mijn huis van hierf' Na mijn brilleglazen drooggewreven te hebben, zag ik een houterige neger voor me, zijn glimmende oppervlakte gehuld gedeeltelijk in een stukje lende-doek, gedeeltelijk in louter zonnestralen, die dansten en dampten over en tussen zijn magere ribben. Ik had nog wat lichamelijke en gees telijke medicijnen bij me, en alia, ik was toch onderweg, dus vooruit maar! De vent - ik kon hem met zijn lange benen haast niet bijhouden - bracht me wel verder en verder van de wachtende auto. Was ik even blij toen we er ein delijk waren! Puffend aanschouwde ik een huis of liever een hut, maar nie mand erin en niemand erbij, links, rechts, voor of achter. Ik kwijlde van kwaaiigheid: heb je me nou! Met mijn laatste restje asem was ik al begonnen mijn geleider geducht de les te lezen, toen hij me verontwaardigd afbrak met: „maar dit is mijn huis en ik ben de zieke!" Proost.... Het ongetwijfeld hurtioristische van de situatie drong pas volledig tot me door toen ik laat in de avond mijn laatste (en eerste) maaltijd van die dag genuttigd had. Ja vrienden, burgers en buitenlui, er is humor ook bij ons werk in smeulend Afrika. Maar om het humoristische ele ment altijd direct en grif te vatten, dat valt niet mee. Het viel mij zeker niet mee laatst op die zondag. Misschien begin ik oud te worden en is mijn gevoel voor humor aan het af takelen. Dat merk je zelf zo niet. PATER M. J. WITTE BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 14 tot en met 20 december 1956 Geboren: Leonora, dv Philippus Stark en Carolina Sanderse; Engelina Antonia Maria, dv Antonius J. H. van der Hulst en Wilhelmina J. Oosterlaak. Ondertrouwd: Timotheus van Heer waarden en Francina M. van der Heijden Getrouwd: Paulus Kikkert en Maria A. Kos; Gosse Waaijer en Jannetje Schaap; Cornelis Koorn en Nelly Kikkert Overleden: Johanna A. Barhorst, ev Dijt, oud 67 jaar; Anthonia Lemstra, ev Van der Slikke, oud 66 jaar; Pieter Backer, oud 69 jaar. WATERLOPEN RUILVERKAVELING TEXEL Namens de Plaatselijke Commissie voor de Ruilverkaveling vond donder dagmiddag in „De Lindeboom-Texel" de openbare aanbesteding plaats van de aanleg en verbetering van waterlopen lussen Oosterend, Oudeschild en De Koog, aansluitend op de hoofdwatering, die vorig jaar gegraven is vanaf Oost, via Dijkmanshuizen naar de Schans. Doel is o.a. een betere ontwatering van de gronden tussen de Kogerweg en de duinen, de verbetering van de waterloop tussen de Marsweg (Jan Ayesloot dus) en de Kogerweg; van de Eendenkooi van Harkebuurt naar die van Dijkmanshui zen (gedeeltelijk wordt dit traject nieuw aangelegd), en de waterloop ten westen van Oosterend in de buurt van de Ko ningsweg naar de eendenkooi van Dij kmanshuizen. Er waren drie biljetten gekomen: Fa. J. de Vries en Van der Wiel, Hilversum, 393 000,Fa. R. Wiersma, Heiloo, 469.705,Fa. J. Doesburg en A. Geurtsen, Uitgeest, 336.000, De begroting was 465.430,De gun ning is aangehouden. UITBREIDINGSPLAN-IN ONDERDELEN VOOR DEN BURG Het Hoofd van het gemeentebestuur van Texel maakt bekend, dat van 27 de cember 1956 af, gedurende vier weken, alzo tot en met woensdag 23 januari 1957 op alle werkdagen van 8.30-12.30 uur, ten kantore van de Dienst gemeentewerken Texel, Parkstraat 3 te Den Burg, voor een ieder ter inzage zal liggen het ont werp van een herziening van het uit- breidingsplan-in-onderdelen voor Den Burg, alsmede een ontwerp van de be bouwingsvoorschriften, waarin de be stemming in de genoemde herziening van het uitbreidingsplan-in-onderdelen voor Den Burg bepaald, nader wordt om schreven. Gedurende de voormelde termijn van vier weken kunnen belanghebbenden bij de gemeenteraad bezwaren tegen de vaststelling van dit ontwerp-plan in dienen. Texel, 20 december 1956. Het hoofd van het gemeentebestuur voornoemd, C. DE KONING SLUITING GEMEENTELIJKE KANTOREN OP 24 EN 31 DECEMBER Burgemeester en wethouders van Texel maken bekend, dat alle gemeente lijke kantoren op maandag 24 en op maandag 31 december a.s. gesloten zullen zijn. Voor spoedzaken en zaken, de burger lijke stand betreffende, zal de gemeente secretarie op deze dagen echter vart 11 - 12 uur v.m. geopend zijn. Texel, 20 december 1956. Burgemeester en wethöuders van Texel, De Burgemeester, C. de Koning De Secretaris, P. Beemsterboer EILANDGENOTEN OP HET MATJE Het was dinsdag om zo te zeggen een Texelse dag voor de kantonrechter, want er werden verscheidene Texelaars met de sterke arm geconfronteerd. Allereerst was daar een Oudeschilder, die de schuld van een aanrijding kreeg. De Texelaar weet dit aan de smalle weg en een steen in de dijk, waardoor hij weggeslipt was. Tegen het vonnis van 40,ging hij, zo verklaarde hij, dan ook in beroep. Een Kogenaar had, achteruitrijdend, een personenauto geramd, 15,zo besliste de rechter. Een Oosterender was onlangs pardoes op een paard gescooterd, doordat het dier daar zomaar in het ochtendgloren ^rondsnuffelde. De scooter had voor 858,schade opgelopen. De landbou wer, wiens paard een en ander veroor zaakte, werd, bij verstek, tot 30,ver oordeeld. Tegen een andere eilandgenoot - niet verschenen - die op de hoek van de Ko- gerstraat-Witte Kruislaan tegen een autobus was gebotst, luidde het vonnis 40,—. Het slechts kwam een Burger eraf: met zijn bestelauto was hij op de Schil- derweg gaan keren toen een vrachtauto naderde. Botsing overmijdelijk, rechter onverbiddelijk: 60,nadat de ambte naar van het openbaar ministerie 75, had geëist. De schade aan de vrachtauto bedroeg eventjes 1000, KLEURWEDSTRIJD N.V.V. De kleurwedstrijd van het N.V.V., uit geschreven ter gelegenheid van het 50- jarig bestaan blijkt nog een facet te heb ben, waaraan bij de opzet niet is ge dacht. Het Nutsseminarium voor Paeda- gogiek heeft n.l. gevraagd de platen te mogen gebruiken voor studiemateriaal ten behoeve van het onderwijs. Het N.V.V. heeft natuurlijk gaarne medewerking toegezegd. Mochten er kinderen zijn die nog pla ten hebben, dan kunnen ze die nog in leveren, uitsluitend bij de secretaris van de Texelse Bestuurdersbond, A. Backer Tzn., Singel 342, Oudeschild, Texel. S.V. Texel A.s. zondag speelt: Texel-Watervogels, LSVV 2-Texel 2. Voor de adspiranten is de vakantie tot februari ingegaan. Texel zal nu toch stellig voor de pun ten dienen te zorgen, we hebben ze nodig. Zou Texel 2 op revanche belust zijn? We zullen zien. Aan allemaal véél succes toegewenst. Tenslotte aan allen, bestuur, leden, adspiranten en belangstellenden prettige Kerstdagen toegewenst. PUBLIKATIE VAN DE CULTURELE RAAD Donderdag 27 december De Cocksdorp, Ned. Herv. kerk, J. P. Strijbos spreekt over „Spitsbergen". Vrijdag 28 december De Koog, Gebouw Doopsgez. Gemeente, J. P. Strijbos spreekt over „Spitsbergen" Oudeschild, Eigen Gebouw, feestavond gezelschap Adri van Oorschot voor de Ned. Bond van Vervoerspers. afd. Texel. Zaterdag 29 december Eierland, Café „De Slufter", filmverto ning „Het geluk van de nieuwe wereld maatschappij". Zondag 30 december Den Burg, 2 uur Start voor de puzzelrit voor rijwielen over 30 km., georgani seerd door de motorclub Texel. Wij meldden, dat TESO besloot uit de Stichting Texels Museum te treden. Naar aanleiding hiervan schreven B. en W. aan de Raad: De N.V. TESO, één der partners in de bestaande „Stichting Texels Museum" wenst per 1 januari 1957 uit de Stichting te treden. Na deze datum zal de N.V. aan de Stichting alleen nog de baten van de „Texelfilm" beschikbaar stellen. Ons natuurhistorische museum is ont staan uit een initiatief van de N.V. T.E.S.O. Lange tijd heeft deze N.V., later bijgestaan door de plaatselijke V.V.V., de zorg voor het museum op zich genomen. Op 30 mei 1947 werd door de V.V.V. voor het beheer van het natuur-histo risch museum een particuliere stichting opgericht. Blijkens deze stichtingsakte werd het uit 11 leden bestaande bestuur als volgt benoemd: 4 leden door het gemeentebestuur van Texel; 4 leden door de Raad van Com missarissen van de N.V. T.E.S.O. en 3 leden door het hoofdbestuur van de V.V.V. Texel. Nog tot 1950 werd de exploitatie van het natuurhistorisch museum geheel uit particuliere middelen gefinancierd. In dit jaar besloot de raad voor het eerst 'n subsidie van 497,21 beschikbaar te stellen om enkele extra voorzieningen aan het museum mogelijk te maken. Met ingang van het boekjaar 1951-1952 be sloot de raad, evenals de N.V. TESO, aan de Stichting een jaarlijkse subsidie van 1300,beschikbaar te stellen. Vanaf dit jaar is dus sprake van een regelma tige financiële medewerking van de zijde van de gemeente. Niettemin bleef de gemeentelijke me dewerking een aanvullende. Sinds 1 september 1954 beheert de Stichting ook de oudheidskamer te Den Burg, doch deze exploitatie geschiedde tot dusverre geheel ten laste van de ge meente. Wat het natuurhistorisch museum be treft wordt thans de navolgende finan ciële medewerking verkregen: de N.V. TESO en de gemeente Texel subsidiëren de Stichting met een vast bedrag van jaarlijks 1300,terwijl eventuele res terende exploitatie-tekorten gelijkelijk door de beide lichamen worden gedra gen. Daarnaast stond de N.V. TESO aan de stichting de baten van de exploitatie van de „Texelfilm" af, terwijl de ge meente Texel tot voor kort meerdere in- directe subsidies aan de Stichting ver leende door het doen verrichten van al lerlei werkzaamheden voor het museum ten laste van de gemeentebegroting Sinds evenwel een afzonderlijke „Dienst gemeentewerken" werd inge steld op 1 januari 1955 worden derge lijke werkzaamheden tegen kostprijs aan de Stichting in rekening gébracht. De financiële medewerking van de V.V.V. is een indirecte; de V.V.V. vraagt namelijk van haar leden een overigens geringe jaarlijkse bijdrage ten behoeve van het natuurhistorisch museum en draagt dit bedrag aan de stichting af. De V.V.V. zelf een gesubsidieerde instelling - kan zich geen eigen bijdragen aan de Stichting veroorloven. Exploitatie-resultaten over de laatste jaren. De exploitatie-resultaten kunnen - voor wat het natuurhistorisch museum betreft - het beste beoordeeld worden aan de hand van onderstaand vergelij kend overzicht van de inkomsten: Subsidie N.V. TESO en gemeente (door elk der lichamen betaald): tijdvak 15-5- '51/15-5-'52 1300,—; 15-5-'52/31-12-'52 500,—; 1953 1996,50; 1954 ƒ1616,01; 1955 1667,41. Entree-gelden: tijdvak 15-5-'51/15-5-'52 3641,79; 15-5-'52/31-12-'52 3707,67; 1953 4376,08; 1954 5077,52; 1955 6729,96. Opbrengst Texelfilm: 15-5-'51/15-5-'52 1232,90; 15-5-'52/31-12-'52 1540,81; 1953 1018,99; 1954 885,60; 1955 783,66. Donaties VVV en giften: 15-5-'51/15-5- '52 300,—, 15-5-'52/31-12-'52 50,66; 1953 393,40; 1954 505,—; 1955 ƒ530,75. Subsidie van het Rijk: 1953 1000,en 1955 ƒ2000,—. Ontwikkeling van het bezoek: Het bezoek van het natuurhistorisch museum ontwikkelde zich als volgt: 1951 10.858 bezoekers 1952 11.122 1953 13.032 1954 15.426 1955 16.428 1956 20.195 De oudheidskamer ontving het navol gende bezoek: 1955 2.006 bezoekers 1956 3.484 Voortbestaan van het natuurhistorisch museum Zoals uit voormelde cijfers blijkt heeft met name het natuurhistorisch museum gedurende de laatste zes jaren voortdu rend aan belang gewonnen. Dit moet naar onze mening inhouden, dat een op heffing van de musea in geen geval zal kunnen worden overwogen. Getracht is in de plaats van de N.V. TESO een nieu we partner in de stichting te krijgen, n.l. het Rijk. Hierover vond een bespreking plaats met de Rijkscommissie van advies voor natuurhistorische musea. Uit deze bespreking is wel gebleken, dat het Rijk in de huidige situatie een regelmatige medewerking niet kan overwegen; wel zijn er goede mogelijkheden voor steun van het Rijk bij de bouw van een nieuw natuurhistorisch museum, waarover thans echter nog geen concrete cijfers kunnen worden gegeven. Na het uittreden van de N.V. TESO blijven dus de gemeente en de plaatse lijke V.V.V. als partners in de Stichting over. Nu zijn er voor de voortzetting van het werk van de Stichting tweeërlei mo gelijkheden: a. handhaving van de particuliere stich tingsvorm, waarbij een wijziging van de statuten i.v.m. het uittreden van de N.V. TESO noodzakelijk is; b. opheffing van de particuliere stichting en vorming van een nieuwe overheids- stichting in de geest van de „Stichting sociaal toerisme Texel". Het bestuur van de huidige „Stich ting" heeft zich uitgesproken voor de laatste mogelijkheid. Zij voerde hiervoor de navolgende redenen aan: 1. de vorm van een overheidsstichting is meer in overeenstemming met de his torische ontwikkeling. De vorm van een particuliere stichting was juist en nuttig toen de tel:oren - althans overwegend - in de particuliere sfeer werden gedragen; nu dit niet langer het geval is en de overheid voor ca. 90% in de tekorten zal moeten bijdragen is de vorm van een overheidsstichting meer passend. 2. in de naaste toekomst zal meer dan tot dusver contact nodig zijn met overheids lichamen. Bij de bouw van een nieuw natuurhistorisch museum zal een beroep op de financiële medewerking van het Rijk en de provincie moeten worden ge daan, terwijl ook de medewerking van bijv. het Staatsbosbeheer zeer wenselijk is. Dit contact zal gemakkelijker door 'n semi-overheidslichaam dan door een par ticuliere stichting kunnen worden onder houden. 3. Ook de huidige omvang van het werk maakt, dat een solide organisatievorm alleszins wenselijk is te achten. DOOR MIST VASTGELOPEN De „IJstroom" van de V.T.B., raakte woensdagmorgen tijdens dichte mist niet ver van Oudeschild aan de grond, 's Avonds om 9 uur kwam het schip weer vlot waarop het naar Oudeschild terug keerde. Donderdag heeft het schip de reis naar Amsterdam voortgezet. MARIONETTEN-THEATER VOOR „HET NUT" Vrijdag 4 januari zal het marionetten theater van Bert Brugmans op uitnodi ging van „Het Nut" een voorstelling ge ven. Dat dit optreden een volle zaal rechtvaardigt, bewijzen de successen, die Brugmans overal in den lande boekt. Zijn programma vormt de opera „De Barbier van Sevilla". Een der kranten schreef enthousiast „Dit was nu eens iets waarmee men echt eer inlegde, een voorstelling, welke op cultureel zeer oog peil stond en waarvan voor ieder veel te genieten valt. De vertolking was vlekke loos, er was geen'hapermgetje, hoe klein ook, zodat de illusie soms waarlijk vol komen was. Welk een artistieke vaardig heid en een enorme concentratie van de poppenspelers aan dit resultaat ten grondslag lagen is voor de buitenstaan der, die met het schouwspel meeleeft, nauwelijks te bevroeden. De poppen, zo vervolgt de recensent, waren kunststuk ken op zichzelf qua expressie, maar ook wat de mechaniek betreft, terwijl de decortjes meesterstukjes genoemd mo gen worden. Voor de muziek had men zeldzaam mooie bandopnamen van het Scala- theater te Milaan, welke perfect worden gereproduceerd. Een kunstavond, die niet licht zal worden vergeten". Wij hopen dat het ensemble ook op ons eiland het succes mag oogsten, dat het verdient. S.V. De Koog De, Koog 1 heeft zondag een gemakke lijke 132 overwinning behaald op Zee macht 2, dat niet volledig uitkwam. De adsp. verloren met 71 van Oosterend a. Zondag speelt alleen De Koog 1 en wel thuis tegen JVC 2. Kogenaars, maakt U even Uw oliebol lenbestelling klaar. Begin van de week wordt hij door ons afgehaald. Toto-formulieren zijn nu ook verkrijg baar bij Hotel „Het Witte Huis", Hotel „De Toekomst", bij de penningmeester W. Stam en bij de secr. J. Mast. Leden en donateurs, beproeft ook eens uw geluk!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1956 | | pagina 1