ff
rocn /wa
in het harL,
StadST
Rijwielen
Verwaarloos ze niet
die Rbenmatische Pijnen.
WOENSDAG 27 MAART 1957
TEXELSE
71e JAARGANG No. 7132
COURANT
Uitgave N.V. *.h- Langeveld de Rooij
Boekhandel -• Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt woensdags en zaterdags-
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank- Postgiro 652. - Abonn- pr- 2,25 p.
kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p. *nm
25 jaar Texelse BestuurdersbondDat moest natuurlijk gevierd worden's
Middags viel het Bestuur een drukbezochte receptie ten deel en 's avonds werd
een bont programma geboden, waaraan ook „De Stem des Volks" medewerkte.
Na haar revue maakten wij dit plaatjewaarop U een deel van de uitgebreide
?roep medewerkers vereeuwigd ziet, samen met leden van het Bestuur van de
exelse Bestuurdersbond.
In 1932, een periode, die vooral de ar
beidersklasse nog als een bittere pil in
de herinnering ligt, werd op Texel be
sloten tot de stichting van een Bestuur
dersbond van het NVV. We schrijven
nu 1957 en dus is er sprake van een ju
bileum. Wel, men heeft het op waardige
wijze gevierd: zaterdagmiddag werd in
Hotel „De Graaf" een receptie gehouden,
waarop het Bestuur tal van handen
schudden moest, tal van enveloppes met
inhoud ontvangen mocht en evenmin
over gebrek aan blijken van sympathie
mocht klagen in de vorm van bloemen-
bulden.
's Avonds spoedden zeer velen zich
naar „De Oranjeboom", waar hen een
bont programma wachtte. Onder de vele
aanwezigen merkten wij burgemeester
en mevr. De Koning op en wethouder
De Waard en echtgenote.
Het programma werd verzorgd door
,,De Stem des Volks" die mevr. Craanen-
Hemelrijk weer bereid had gevonden
tot de samenstelling van een revue. Ge
zien de weinige minuten waarop het ge
zelschap beslag mocht leggen, moest de
schrijfster en componiste zich zeer be
perken. Wel, zij is er in geslaagd in vo
gelvlucht een goed beeld te geven van
hetgeen de TBB voor Texels arbeiders
betekent. Vooral de zangnummers kon
den ons zeer voldoen.
Daarna kwam het ensemble Willy Rex
voor het voetlicht. Ook dit sloeg gewel
dig in, ja het leek allengs of het publiek
(toch nog) de neiging gevoelde om de
zaal te gaan afbreken....
We werden vergast op ongelooflijk
krasse staaltjes van acrobatiek, waarbij
vooral het nummer rolschaatsen iedereen
in extase bracht. We kregen zo de in
druk, dat deze artiesten ook met een
evenwichtsbalk helemaal geen moeite
zullen hebben. De goochelaar nam ieder
een bij de (feest)- neus en zo kunnen wij
doorgaan met lofzwaaien. Ook de caba
retière kwam uitstekend voor de dag.
De feestavond werd met een gezellig
bal besloten, het spijt uw zetter wel,
maar hij vond de muziek wat aan de
„zachte" kant. Misschien is het mogelijk
nog meer versterkers te plaatsen???
Dit alles na een plechtige inzet van
het jubileum: in Hotel „De Graaf" was
tijdens de receptie in tal van redevoerin
gen gewezen op de ernst des tijds (1932)
die tot stichting van de TBB noopte.
De heer D. Dapper, voorzitter van de
jubilerende Bond, kon een groot aantal
personen welkom heten: de bestuursle
den van de aangesloten organisaties, het
voltallige college van Burgemeester en
Wethouders, de gemeente-secretaris, de
vertegenwoordiging van het N.V.V. en de
Helderse bestuurdersbond, het bestuur
van „Het Witte Kruis" en vele andere
belangstellenden.
Na een korte inleiding, waarbij de
heer Dapper met voldoening vaststelde,
dat van een mijlpaal in de geschiedenis
gesproken mocht worden, werd het
woord verleend aan burgemeester C. de
Koning, die allereerst herinnerde aan de
raadsvergadering van 2 april 1932, die
nogal wat beroering heeft gewekt. (In
die raadsvergadering werd het voorstel
van de heren Dogger, Henkes, Bruin en
Parlevliet om als noodmaatregel een
steunregeling in te voeren, ongeacht de
werkverschaffing, door de raad verwor
pen.) In die moeilijke tijd - wij lezen in
de Texelaar een bericht als „Naar ver
wacht wordt zullen, mede in verband
met het gereedkomen van de Zuiderzee
werken, het a.s. najaar en de daarop
volgende winter zich door grote werk
loosheid kenmerken" - werd de Texelse
Bestuurdersbond van het N.V.V. opge
richt. Burgemeester De Koning bracht
die periode in de herinnering terug als
een „sombere, nare tijd". Verschillende
arbeiders-organisaties hebben zich toen
tot het gemeentebestuur gewend en de
gemeenteraad om een steunregeling ver
zocht. De zitting van de toenmalige raad
droeg een vrij rumoerig karakter, maar
het gewenste resultaat bereikte de ar
beiders niet. '(„Wij lezen in de Texelaar:
B en W werd verzocht, zoveel mogelijk
werk te zoeken, maar de soc. dem. be
toogden: „Wij zijn voor laten werken,
maar a 1 s dit er nu met de beste wil niet
is, vinden wij een steunregeling prach
tig".) Spreker merkte op, dat de materi
ele belangen zich in die tijd steeds sterk
op de voorgrond hebben gedrongen,
doordat die in die jaren en daarvoor niet
voldoende behartigd werden. Dat men
daarvoor met alle kracht gestreden heeft,
is vanzelfsprekend. Burgemeester De
Koning stelde vast, dat er fantastisch
veel is bereikt, dank zij de plaatselijke
steun van de meer centrale organisaties,
die al belangrijker plaats gingen inne
men, wat echter niet in ieder opzicht als
een winstpunt beschouwd kan worden.
De georganiseerde werknemers hebben
weten te bereiken, dat de bakens werden
verzet en nog steeds worden nieuwe re
sultaten geboekt. Zo heeft de Soc. Eco
nomische Raad thans weer een nieuw
plan goedgekeurd.
Ook op het culturele terrein verricht
de Bestuurdersbond goed werk. Wij be
hoeven maar te denken aan de avonden,
waarop eerste klas gezelschappen hier
voor het voetlicht werden genodigd.
Namens het gemeentebestuur wenste
de burgemeester de jubilaris van harte
geluk en sprak gaarne de hoop uit, dat
het op deze vruchtdragende wijze zou
mogen voortwerken.
Hierna werd het woord gevoerd door
de heer Janssen, hoofdbestuurder van het
NVV, die zei, dat er in een zeer belang
rijk opzicht sinds 1932 niets is veranderd
nl.: het NVV bouwt nog steeds voort op
haar leden, zonder die leden zou zij
machteloos staan. Spreker herinnert aan
de tot standkoming van diverse voorzie
ningen ten gunste van de arbeiders: de
ziektewet van 1930, waar een tien jaar
durende strijd om gevoerd was. Spreker
herinnerde aan de loodgietersstaking in
1929, die dertien weken duurde, om hun
eis, drie betaalde dagen vakantie, kracht
bij te zetten. Trekken wij een vergelij
king met het ogenblik dan constateren
wij toch wel een hemels breed verschil
waar nu iedere arbeider twee weken
vakantie geniet met vakantietoeslag.
Spreker herinnerde verder aan de
loonpolitiek uit die dagen, aan de loon
regeling in b.v. de bouwbedrijven
met.... 17 gemeenteklassen; een onge
schoolde landarbeider verdiende 23 cent
per uur, een geschoolde fabrieksarbei
der 44 cent.
In 1932 telde ons land een half miljoen
werklozen, zodat meer dan twee miljoen
mensen door de gesel van de werkloos
heid waren getroffen, niet alleen door
de materiële gevolgen, maar hoe groot
was ook de schade die de langdurige
werkloosheid in hart en geest heeft ge
sticht met morele ontreddering en een
doffe berusting. Toen werd gewerkt aan
de grondslagen van het Plan van de Ar
beid, maar die kreet werd niet verstaan.
De bittere herinnering aan die jaren
valt niet te vergeten, ook al wordt thans
getracht de toenmalige regeringspolitiek
te rechtvaardigen.
De heer Janssen besprak ook de ten
achterstelling van het platteland t.o.v.
de stad, hetgeen in belangrijke mate is
ingehaald. De geleide loonpolitiek is een
belangrijk middel geweest om dit grote
onrecht weg te werken.
Gememoreerd werd de invoering van
de algemene ouderdomvoorzieningen,
zonder klassificatie-verschillen, maar
mèt opheffing van de aftrek van eigen
inkomen.
25 jaar Bestuurdersbond. De tijden
zijn wél veranderd: 25 jaar geleden het
werkloosheidprobleem als de grootste
zorg, thans worstelen wij met een tekort
aan arbeidskrachten.
Inzake het rapport der bestedingsbe
perking volgen wij onze Bond, maai blij
ven gedachtig aan de waarschuwing, dat
mocht blijken, dat de ontwikkeling van
die bestedingsbeperking verder gaat dan
het rapport aangeeft, waardoor de eco- i
nomisch zwakkeren getroffen zouden
worden, dan zal het NW niet aarzelen
om zijn verlangens en eisen aan de orde
te stellen.
Gewezen werd op de belangrijke stap-
pen die ondernomen zijn ten gunste van
de p b.o. met betrekking tot de medezeg- j
genschap. De VVD daagt ons op dit punt i
uit, maar dit is slechts een waar-
schuwing om dubbel actief te zijn op
dat wij van de welvaart van straks ons
gerechtvaardigd aandeel zullen krijgen, j
opdat de mens, van materiële zorg be
vrijd, in staat zal zijn, deel te hebben J
aan de beschaving en de cultuur van on
ze volksgemeenschap. Er ligt 'n moeilijke
tijd voor ons, maar wij hopen, dat we
op onze jongens van Texel kunnen re
kenen, samen met de Texelse Vrouwen
organisaties: het symbool, dat de vrouw
naast de man haar deel wil bijdragen
aan de ontplooiing van geest en hart.
Hierna sprak de heer Nobel, voorzit
ter van de Helderse bestuurdersbond,
die opmerkte, dat ze op Texel op cultu
reel gebied bereiken wat in Den Helder
de nodige steun nog in onvoldoende mate
geniet. Spreker zei, dat het tegenwoordig
niet meer alleen gaat om de materiële
positie, maar even zeer om de vraag hoe
de arbeider in het bedrijf staat. Is hij een
persoonlijkheid of slechts een nummer?
Innig contact tussen leiding en leden
kan daartoe belangrijk bijdragen.
De heer W. Wassenaar het woord ver
krijgend namens de landarbeidersbond,
stelde met voldoening vast, dat zovele
arbeiders op Texel zich in het NW heb
ben verenigd. Hij wees op de sociale ver
beteringen, dank zij de strijd van de ar
beidersbeweging. Dat de leden de Bond
nog steeds trouw blijven is een bewijs
dat het bij hen heus niet alleen om een
kans op uitkering uit de werkloosheids-
kas ging, maar dat zij ingezien hebben
wat het NVV voor hen heeft gedaan en
nog altijd doet.
1932 in de herinnering terugroepend
zei spreker, dat die oprichting met moei
te gepaard ging, want het gebeurde, dat
de werkever zei: „Als je in de rooie bond
gaat schop ik je van mijn erf af". Spre
ker herinnerde aan de conflicten met het
toenmalige gemeentebestuur, waaraan
diverse verzoeken van de zijde van de
Bond werden gericht, maar waarbij men
doorgaans nul op het request kreeg, zo
dat de delegatie op de stoep van het
raadhuis bleef staan. Oud-voorzitter Ja
kob Bruin, een van onze pioniers, was in
die dagen raadslid en als zodanig heeft
hij voor ons steeds op de bres gestaan,
maar voor de rest was het buitengewoon
moeilijk om tot het gemeentebestuur
door te dringen.
De heer Wassenaar spoorde tenslotte
nog aan om de cursussen trouw te be
zoeken, want velen vergeten, dat kennis
nog steeds macht betekent.
Mevr J. Koning-Bruin sprak namens
het afdelingsbestuur Oudeschild van de
PvdA en namens de Vrouwenbond. Zij
schilderde op treffende wijze hoe zij en
haar zuster als kinderen van met hart en
ziel aan het socialisme verknochte ou
ders, hun politieke kennis opdeden en
het voetspoor van hun ouders trouw zijn
gebleven. Spreekster roemde de vele
activiteiten van de Bond, ook die ten
dienste van de culturele verheffing van
de mens.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door de heer J. Westdorp Sr., die de oud-
voorzitter de heer Jakob Bruin, huldig
de om zijn baanbrekend werk en in 1939
opgevolgd werd door de heer D. Dapper,
die het werk van Bruin met groot élan
voortzet. De heer Westdorp schetste de
omstandigheden, waaronder de arbeiders
voorheen moesten leven en stelde vast,
dat er heel wat harde noten moesten
worden gekraakt om daarin verbetering
te brengen, waar men zich geconfron
teerd zag met een grotendeels „conser
vatief gemeentebestuur". Hét NW telt
op Texel ruim 600 leden, die zich ge
schraagd weten door meer rechtszeker
heid en meer sociale zekerheid. „Er zijn
reactionaire krachten aan het werk. die
ons de voet trachten dwars te zetten.
Laten wij dus waakzaam zijn, nu en in
de toekomst. Laten wij een bastion vor
men, waarop de tegenpartij zich te olet-
ter loopt."
Deze rij van sprekers werd door de
voorzitter hartelijk bedankt. Het deed de
GEWETEN GING SPREKEN
De 18-jarige K. uit De Koog reed zon
dagmiddag als een vorst in een jeep over
het Westerslag, maar toen hij in de verte
de bekende politieauto zag naderen,
schakelde hij ineens van de koninklijke
vaart over op een rijden, dat wij wel eens
in een lachfilm aantreffen: vlug keerde
hij zijn autootje en reesde er mee strand-
waarts, waarbij de andere weggebruikers
er goed aan deden hem ruim baan te ge
ven. De politie vond die manier van rij
den zó opvallend, dat zij besloot eens
poolshoogte te gaan nemen. Het gelukte
haar de voortvluchtige snel in te halen,
want die had een verkeerde route geko
zen: een zandbank, die naderhand in een
zwin eindigde en daar kon de motor niet
al te best tegen. De bestuurder werd aan
de tand gevoeld en op de bon gezet, want
hij bleek bovendien geen rijbewijs te be
zitten.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd maandag 25 maart 1957
4 koeien 700900; 6 pinken 425575;
45 biggen 5060; 60 nuchtere kalveren
35—70.
van zeer eenvoudig tot een
pronk, vindt U bij
M. EN A. J. VONK
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Heden woensdag consultatiebureau
De moeders worden verwacht:
De Cocksdorp 1,45 uur; Oosterend 2,15
uur; Oudeschild 2,45 uur; Den Hoorn
3,15 uur; De Koog 3,45 uur. De moeders
van Den Burg worden verwacht van 4
tot 5 uur.
ONDERHANDS GEGUND
De aanleg van het loodgieterswerk en
elektra voor de 47 zomerwoningen te De
Koog en de 34 bejaardenwoningen te Den
Burg is onderhands gegund aan de fa.
J. Agter.
Voor de mooiste keuze in
mantels naar
SPOORSTRAAT HOEK KONINGSTRAAT
Andtrs kunt U straks
niet meer op of neer
Begin morgen die bloedzuiverende
Kruschen-kuur, om zelf te ondervinden
en al spoedig! hoeveel beter ge U
voelt, naar lichaam en geest. Want ook
Uw stemming heeft van Rheumatische
Pijnen zo te lijden. Eigenlijk vergallen
die pijnen Uw hele leven, belemmeren U
in Uw doen en laten. En dat terwijl hulp
voor 't grijpen ligt. Neem toch Kruschen
De kleine dagelijkse dosis doet wonde
ren. Op Uw hele gestel.
heer Dapper een buitengewoon genoegen,
dat B en W voltallig aanwezig was. Spr.
dankte de burgemeester voor diens voor
lichtend woord. Ook de aanwezigheid
van de heer Janssen stelde spreker op
hoge prijs, evenals de overkomst van de
heer Nobel. De heer Jakob Bruin heeft
veel propaganda gevoerd en aan zijn ar
beid is de stichting van de transportar
beidersbond te danken. Dit was de eerste
Texelse afdeling. Samen met de onder
wijzer Molenaar heeft Bruin destijds de
dorpen bezocht met het doel afdelingen
te stichten.
Ook werd een woord van lof toege
zwaaid aan het adres van de heer R.
Kiewiet, die thans 25 jaar het voorzit
terschap van de afdeling De Koog van
de Landarbeidersbond vervult. „Een bij
zonder ijverig werker, wie het gelukte
tal van arbeiders tot lid te werven."
In de stichting van het „Eigen Gebouw"
heeft de heer Alb. Backer een werkzaam
aandeel gehad, de heren Westdorp en
Wassenaar hebben samen met de heer
Jak. Bruin de bond op een vast funda
ment geplaatst.
Voorts werd de heer Wassenaar be
dankt voor zijn initiatief tot de stichting
van de woningbouwvereniging „Texel".
Tenslotte hoopte de heer Dapper, dat
het culturele werk zou kunnen worden
voortgezet. Hij vroeg zich af of het niet
mogelijk zou zijn om abonnementsvoor
stellingen te geven en ten behoeve daar
van een fonds te vormen, opdat dit werk
met minder risico kan worden uitge
voerd.
Vermelden wij nog, dat de jubilerende
bond met vele geschenken onder couvert
verrast werd en dat voorts van diverse
zijden een bloemenhulde was aangeboden,
wat het feestelijk karakter van deze bij
eenkomst nog accentueerde. Het was
voorts een aardige geste om de familie
Jak. Bruin een der bloemstukken aan
te bieden. Ongetwijfeld zal dit door de
familie Bruin zeer zijn gewaardeerd.
VIERLING OP SCHAPENBEDRIJF
Op het schapenbedrijf van de heer J.
Smit, Zevenhuizen, heeft een schaap
maandagochtend een vierling ter wereld
gebracht. Moeder en kroost maken het
goed.
JAARVERGADERING
GYMVERENIGING S.V.O.
Jammer, dat deze vergadering zo laat
begon, hierdoor kwam men met de be
langrijkste punten in tijdnood en was
al een gedeelte van de leden voor de af
loop van de vergadering vertrokken. Als
om kwart voor tien de voorzitster, mej.
N. v,d. Vis de vergadering opent, kan ze
maar een klein gedeelte van de leden
welkom heten. Hierna krijgt de secreta
resse, mevr. Beuving, het woord voor het
voorlezen van de notulen en het jaarver
slag, wat in orde wordt bevonden, evenals
het verslag van de penningmeesteresse,
mevr. Rentenaar. Uit dit verslag blijkt,
dat ieder dubbeltje moet worden omge
keerd voor het wordt uitgegeven, want
deze vereniging moet zeer veel nieuwe
spullen aanschaffen, omdat hiervan aan
vankelijk niets aanwezig was.
De Bestuursverkiezing levert wat ver
andering op, dit ook op voorstel van het
zittende bestuur, dat de vergadering ver
zoekt om ook enige heren in het bestuur
te kiezen. Van de aftredende dames, N.
v.d. Vis, A. v.d. Vis en mevr. Rentenaar,
wordt slechts laatstgenoemde herkozen.
De heren W. Witte en T. Witte nemen de
andere plaatsen in. Wij willen hier, zon
der mej. A. v.d. Vis te kort te doen, toch
even stil staan bij het verdwijnen van
Nel uit het bestuur. Nel is eigenlijk als
kind al in het bestuur gekomen, dat was
nog bij de handbalvereniging en later is
zij overgegaan naar de gymafdeling. Men
zal haar missen, want nooit was haar iets
teveel. Haar opvolger moet heel wat pres
teren om haar waardig te vervangen.
Na de thee en koek komen de zware
onderwerpen aan de beurt: er moet als
het half kan een lange mat worden aan
geschaft. Na veel heen en weer gepraat
wordt met algemene stemmen besloten,
dat de leden hiervoor zullen zorgen. Zij,
die niet aanwezig waren, worden hier
over nader ingelicht. Er wordt nog be
sloten om aan de sportdag mee te doen
en ook deze zomer weer een demonstra
tie te houden op het sportveld.
Ook wordt het onderwerp uitvoerin
gen nog besproken, maar daar het klokje
bijna twaalf uur aangeeft, wordt het tijd
van opbreken.
VLIELAND'S V.V.V. WENST MEER
OVERHEIDSSTEUN
De voorzitter van de V.V.V. „Vlie
lands Belang", in voorjaarsvergadering
bijeen, merkte in zijn openingswoord
o.a. op:
Ook heeft de rijksoverheid ten aan
zien van het vreemdelingenverkeer reeds
veel gedaan, maar speciaal ook voor
Vlieland zou spreker nog graag zien, dat
meer kon worden bewerkstelligd in de
vorm van een gunstiger subsidieregeling
voor hotel- en pensionbouw c.q. verbete
ring, voor uitbreiding van de accommo
datie van de woningen der kamerver
huurders en ook voor de noodzakelijke
verdere ontwikkeling van het sociaal
toerisme zijn nog talloze mogelijkheden.
Het Rijk moet niet vergeten, dat het
vele inkomsten ontvangt van en door het
vreemdelingenverkeer, waarbij de voor
zitter o.a. dacht aan de hoge accijnzen
op producten door de toeristen gebruikt
en de indirecte belastingen.
S.V.O.-nicuws
Zondag speelt het 1ste thuis om 1,30 u.
tegen de kophouder St. Adelbert. Een
zware wedstrijd, maar willen we niet uit
de kop raken, dan moeten we toch min
stens gelijk spelen. Adsp. zijn vrij.
DAMCLUB TEXEL
Uitslagen 22 maart 1957:
Jeugd:
M. Stam-J. v.d. Bout 02
T. Verheijen-P. Bruin 11
A.:
S. Bakker-J. Hooijberg 11
C. Medendorp-C. v. Heerwaarden 20
C. Dijker-Joh. D. Bakker 11
B.:
Jb. Koorn-A. Vinke 02
G. Dros-J. Stam 02
A. v.d. Slikke-J. J. de Beurs 02
S. v. Heerwaarden-Jo Schoo 02
P. Bruin, zowel als C. Dijker behaal
den het ene punt, dat nog nodig was
voor hun kampioenschap. De felicitaties
zijn vanzelfsprekend en voor C. Dijker
haast even vanzelfsprekend als de titel
zelf.
In B. heeft S. van Heerwaarden nog
steeds een behoorlijke voorsprong, on
danks zijn nederlaag tegen Jo Schoo, die
nu tweede staat. Ook J. J. de Beurs heeft
in deze afd. nog mogelijkheden, te meer
daar hij S. van Heerwaarden en Jo Schoo
als tegenstanders krijgt. De achterstand
is evenwel te groot om hier enige sug
gestie te doen.
G. Dros wist weer niet beter dan te
verliezen en belandde weer op de een na
onderste plaats, vanwaar het steeds
moeilijker zal worden om weg te komen.
Blijkbaar waren in B. alleen de zwarte
stukken goed.