9 roen wa in het JZifcon-. "I HHP3 - - De kapmeeuwen gedragen zich als kannibalen Daarom worden zij „van hogerhand" bestreden KSHHH «4 f"- mmmÈÈËÈÉÊÊmm mm®. WOENSDAG 12 JUNI 1957 TEXELSE 71e JAARGANG No. 7154 COURANT Uitgave N.V. ..h. Langeveld de Rooi) Boekhandel -• Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11 Verschijnt woensdags en raterdags Bank: R'damse Bank, Coöp. Boeren! Bank- Postgiro 652. - Abonn- pr- f 2,25 p. kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p. mm Bij duizenden wieken de grote sterns door de lucht. „De Schorren" zijn ook dit jaar weer door deze fraaie voqels tot broedplaats gekozen. „Kijk, vader, een Noordse stern", aldus Kees Boot, zoon van de bekende op zichter bij „Natuurmonumenten", de heer D. Boot en kleinzoon van de vogel- 1 wachter in Waalenburg, de heer C. Boot Sr. De vogelwereld speelt dus wèl een rol in het leven van de familie Boot. En die rol eindigt niet bij Dijkmanshuizen en begint niet bij De Schorren of in Waalenburg: in de gezellige woning aan de Waalder Dorpsstraat vindt ge de wanden versierd met schilderijen, waarop vo- gels de dominerende figuren zijn en hier en daar staart een (opgezette) vogel U wijsgerig aan. De Noordse stern, waarover wij het f zoeven hadden, wiekte met rappe slag f rond tussen een gordijn van witte vleu gels, toebehorend aan de duizenden grote sterns, die ook dit jaar weer „De Schor- i ren" tot broedplaats hebben uitverkoren. Talloze vogels, eigenaars tevens van i even talloze nesten, waarin maximaal jj slechts twee jongen ter wereld zullen ko- men. Uit zandkleurige, donker gevlekte i of donkergestreepte eieren. De leek werpt eveneens de blik omhoog, maar hoe haal je daar nou een Noordse stern tussenuit? Ze lijken immers allemaal als twee druppels water op elkaar?! „Toch niet: de Noordse stern heeft een rode snavel". Ja, als je dat weet is het natuur lijk een koud kunstje en.... toen Kees de vogel aanwees zagen wij hem ook. Open oog hebbend voor een in de komkommertijd levende verslaggever, vond de heer Boot het best, dat wij een tocht meemaakten over de 1276 hectaren grote schorren, gelegen aan de rand van de Eendrachtpolder, aan de rand ook van de V/addenzee, die er maandag j! zeer rustig bij lag en geen pasgeboren vogeltje kwaad zou kunnen doen. Maar.die zee kan een groot gevaar betekenen als de Noordwester gaat bla zen! Vorig jaar nog gingen vele nesten verloren door een bijzonder hoog tij wa ter. Het werd een slecht broedseizoen, doordat die storm laat in het „zomer"- seizoen opstak en de meeste sterns toen geen kans meer zagen opnieuw met suc ces aan de slag te gaan. Er behoeft daar, aan de buitenkant van de zeedijk, op een finaal onbe- jschermd terrein, dus niet veel te gebeu ren of de kolonie wordt door een ramp getroffen. In de uitgestrekte duinterrei- en van ons eiland, waar de zee nooit binnendringt is nog ruimte genoeg voor sternkolonies, maar deze vogels denken er niet aan een veilig oord op te zoeken. Het risico is hun blijkbaar lief. Dit seizoen gaat het nog steeds naar wens en het aantal grote sterns is, zoals opgemerkt, zo groot, dat je met een ruwe schatting zou moeten volstaan. Maar er broeden niet alleen grote sterns: ook wemelt het er van de kleine sterns, de visdiefjes, scholeksters en kapmeeuwen. De laatste jaren kreeg die kapmeeuw op de Schorren duidelijk de overhand. Van deze bevoorrechte positie maakte hij echter misbruik: hij roofde niet alleen de eieren maar ook de jongen van andere vogels. Daar moest uiteraard paal en perk aan gesteld worden. Het enig afdoende middel is het rapen van zijn eieren. Toen wij uit De Waal vertrokken werd dan ook een grote mand meegenomen, alsmede twee raperszakjes. Het aantal nesten was talloos. De kapmeeuw legt drie eieren en gaat dan broeden, maar, als U hem van zijn eieren berooft is hij niet meteen uit het veld geslagen, in tegendeel: deze kwieke vogel geeft het niet gauw op en zet de productie nog vele weken dapper door. Hoeveel eieren hij produceert is niet bekend, maar mo gelijk brengt hij het tot twintig stuks. Dit geeft dus veel werk aan de vogel wachter, die het onafzienbare terrein rondtrekt om de kapmeeuweieren te rapen. Het spreekt vanzelf, dat hij wel eens een eitje over het hoofd ziet, vooral in een veld, dat zo zwaar begroeid is als De Schorren: ge vindt er het spartina- gras, de obione, de zeekraal, de zeeaster, het lamsoor, het alsum en het lepelblad om de meest voorkomende planten te noemen. Tot eind juli kunt ge op De Schorren nog een vers kapmeeuweitje bemachti gen, maar de eerste eieren werden daar begin mei gelegd, want wij hebben er diverse jonge kapmeeuwen gevonden. Na een lange middag over het broed- terrein te hebben gezworven, voel je je benen best: niet wegens de vermoeidheid, maarwegens het opgerepte terrein, dat je nog het beste op gymschoenen kunt verkennen. Vader Boot was met lies laarzen uitgerust, zijn zoon liep barre voets en beweerde, dat dit de prettigste wijze van lopen is. „Die laarzen zuigen zo". Inderdaad is het waden door de talrijke kreken een inspannend werkje. Wij ontmoetten er vogelwachter Dijker, die een internationaal gezelschap mocht rondleiden. O.a. twee zakenlieden uit Zwitserland. De mensen kwamen ogen tekort. Met dure verrekijkers werden de vogels dichterbij getrokken en met niet minder kostbare fototoestellen, voorzien van telelenzen, werden tal van opnamen gemaakt- Kluut deelde rake klappen uit „Er was een kluut, die ons er van langs gaf, toen wij zijn nest naderden", aldus de enthousiaste Zwitser, de enige mens, die wij ooit met plezier over een geïncasseerde afstraffing hebben horen spreken. De heer Boot veronderstelde, dat dit dezelfde kluut is die hier al ver schillende jaren broedt. Vogelkenners zien gauw of ze met een andere vogel te doen hebben of een ouwe bekende begroeten. Maar het was voornamelijk te danken aan het bijzondere gedrag van deze kluut dat men „kennis" zag. Vogelwachter Dijker sjokte verder, als aan het hoofd van een expeditie, die een nieuwe, onbetreden wereld tegemoet gaat. Een rijzige heer had een strohoed op als wapen tegen.aanvallende vo gels. De kapmeeuwen vooral onderschei den zich door hun moedig, ja overmoedig gedrag en scheren dikwijls rakelings over de indringers. „Maar ze pikken niet, dat doen alleen de zilvermeeuwen!" Als vogelwachter Dijker de mensen weer veilig en wel bij de groene keet heeft afgeleverd, gaat hij de eieren sor teren. Daarna stapt hij weer op om op nieuw zijn terrein in ogenschouw te ne men, want een voortdurende, nauwge zette bewaking is noodzakelijk omdat er ieder uur van de dag verdwaalde of niet verdwaalde toeristen op De Schorren be landen. Toeristen soms, die gaarne met een souvenirtje huiswaarts gaan en vooral graag een zeldzaam eitje in de wacht slepen. Overigens is het niet al leen de plicht van de wachter om er voor te zorgen, dat de eieren in het nest blij ven liggen, maar ook en vooral is zijn aanwezigheid gewenst om de rust te handhaven: de vogels moeten zoveel mo gelijk ongestoord kunnen broeden. Op een warme dag mogen ze best eens een kwartiertje van de eieren, maar bij een lage temperatuur - en die beleven wij helaas maar al te vaak - dienen de eieren warm te worden gehouden. Er zijn toch al verscheidene eieren, die zonder succes bebroed worden. Bij het schouwen van de kapmeeuweieren is namelijk komen vast te staan, dat vele eieren onbevrucht zijn. Wie de Schorren wensen te betreden GEVONDEN EN VERLOREN VOORWERPEN periode 23 mei tot 7 juni 1957 Gevonden: zakje foto's; 1 paar bruine gev. herenhandschoenen; grijs-rode port. met inhoud; zwarte damesportemonnaie; pakje shag; beige-bruine shawl; vulpen (blauw); donkerb! kinderjekkertje met gr. bontv; één gulden (papier); witte wol len shawl; zilveren oorknop met lichtb! steentjes; klein bruin kinderbeursje; rode kinderport. hartmodel; 1 paar br. glacé handschoenen; rood beursje (Marokkaans leer); witte plastic riem; roodbruine benzinedop; rood-bruin zwembroekje; bruine plastic port.; wit kunstlederen damesport.; klein b! gevlamd zakmes; 1 paar bruine leren handschoenen; stof fen huispantoffel (r) (Oudeschild); nieuwe kettingkast (De Cocksdorp). Verloren: houten duimstok; witte kin derport. met knip; kentekenplaat RR 08-40; rode port. met inhoud; rode kin derport.; ronde broche 4 cm. doorsm. met blauwe maansteen; groen kerkboek (RK); wit meisjestasje; padvindersriem; 1 pakje textiel; donkerbr. kort kinderjasje; doublé schakelarmband; lichtgroene beddeken; rode damesport. met rits met ruim 50,zwart lederen étui met grijze vulpen en bruin vulpotlood; rood kindervestje; zwarte port. met rit en druk s!; paspoort t.n.v. J. Wagener, Amsterdam. Het bureau is hiervoor geopend dage lijks van 16.00 tot 18.00 uur. EEN PAAR WEKEN UIT DE JORDAAN Aan het Jaarverslag van het Jan Lighthart-huis ontlenen wij 't volgende: Bij de fam. Tjepkema op Texel mocht de jeugd weer enige weken van de on volprezen gastvrijheid en natuur genie ten, waarvoor de vrijwillige leiding de eigen vakantie beschikbaar stelde. De weersomstandigheden waren nu niet be paald onverdeeld gunstig te noemen. Zondag 29 juli brak er een storm los over Texel, met een windsnelheid van circa 100 km. per uur. Leiding en jongens hebben toen ge vochten, om het behoud van ons kost baar tentenkamp. Door alles plat te gooien, wisten wij niet zonder schade het ergste te voorkomen. Ook dit jaar werd ons kamp weer verrijkt met een mooie royale groepstent. Een woord van bij zondere dank en waardering aan de heer H. Berghuis (Dir. Gem. Verzorgings-Te- huizen) is hier zeker op zijn plaats. De heer Berghuis heeft gedurende 7 jaren reeds het mogelijk gemaakt, dat de kin deren onder prachtige wollen dekens kunnen slapen. Het zelf meenemen van cekens door de kinderen, zou voor velen betekenen, dat broertje of zusje thuis het met minder zou moeten stellen. Dank ook aan de heer C. Bijl, die even zoveel jaren voor gratis vervoer van onze kampspullen naar Texel zorgde. Het verrukkelijke verblijf op de „Parel der Wadden", zou ook niet mogelijk zijn ge weest, als Burgemeester C. de Koning niet zijn zo zeer gewaardeerde mede werking en toestemming had verleend. VLIELANDS HOTEL WORDT RAADHUIS Naar de Harlinger Courant verneemt heeft de gemeente Vlieland het hotel „De Kunstkring" aangekocht voor 80.000, Het hotel, dat dit seizoen nog in ex ploitatie blijft, zal daarna als raadhuis worden ingericht, wat een interne ver bouwing met zich zal meebrengen. Voorts deelt men ons mede, dat het niet onmo gelijk is dat de bovenverdieping als ambtswoning voor de burgemeester wordt bestemd. INDISCHE VUURWANDELAARS KENDEN GEEN PIJN Maar sommigen stappen waren toch puur aan de grote kant Goede Vrijdag, de dag van de vuur- wandel, is de grote dag van de Hindu. Denk niet, beste lezer, dat dit betekent, dat een Indiër op Goede Vrijdag 's mor gens naar de lucht kijkt zoals een Texel se boer dat doet en zegt die dag naar de markt te gaan. Tien dagen van voorbe reidingen gaan aan het grote moment vooraf, wanneer hij in de namiddag zijn wandeling door de gloeiende kolen be gint. Tien dagen van vasten, bidden en alsmaar luisteren naar het fantastische ritme van de heilige trommels en ratels, die slechts tien dagen per jaar gebruikt mogen worden n.l. als voorbereiding tot de uiteindelijke wandeling door het vuur, en die hen in een dansende trans drijven. Wat een drokte was het bij de tempel. Zeker twee of drieduizend Hindus in kleurige dracht waren op deze heiligste dag der dagen bij elkaar gedrongen in en om de Mariammen tempel in ons goe de Pietermaritsburg. Toen ik daar zo ongeveer om 11 uur aankwam, sokken en schoenen achterlatend om overal vrij te kunnen rondtuinen begon het feest zachtjes aan zijn hoogtepunt te naderen. Ik zag hoe overal de gelovigen de tem pel betraden met borden vol fruit en bloemen gegarneerd met brandende kamfer. Veel rook, veel reuk, heel veel reuk zelfsjammer dat ik niet leed aan een beetje neusverkoudheid. De offers werden voor de goddelijke afbeel dingen geplaatst waarna men het hoofd tot op de grond boog, waarbij elke keer de tempelbel werd geluid. Weer later werd de beeltenis van de Godin van het vuur, één van de zeven dochters van de God, plechtig, maar met veel lawaai door de tempel gedragen. Voor Texelse begrippen is de schoonheid van die dochters nou niet zo, dat je er een fietstocht voor naar de Dennen zou maken. De drukte begint nu nog meer toe te nemen. De vuurwandelaars, die aan de oever van een klein riviertje aan de rand van de stad hun laatste voorberei dingen hebben getroffen en'al aardig in extase zijn geraakt, naderen nu de tem pel, omringd door de trommelaars en ratels. Die voorbereidingen tot de vuur- loop zoiets moet zijn als de naald van de tandarts. Vlijmscherpe haakjes hingen in hun huid, met daaraan de een of andere vrucht. Weer anderen hadden hun tong naar buiten gestoken en met naalden doorboord, plus nog een ringetje door de neus, waar de bul Leopold van Blokland jaloers op zou zijn geweest. Op het hoofd een koperen pot vol bloemen. Laat ik eerst opmerken waarom deze vuurloop. Er zijn vele redenen. Soms is het een boetedoening, maar veelal een dankoffer voor verkregen gunsten. Een onverklaarbaar genezen ziekte of iets dergelijks. Natuurlijk kan men dat ook met een hand vol zilver vergoeden, maar als je nu toevallig kort bij kas bent, dan is dit de oplossing. De spanning had nu het hoogtepunt bereikt. Het vuur, dat reeds in de mor gen was aangelegd, werd gelijk geharkt en terwijl de roffels dreunden als nooit tevoren wandelde de eerste door het on geveer tien meter lange vuur. Aan het einde was de inhoud van een paar bus sen melk in een holte gestort waar hij door wandelde de tempel in. Zijn gezicht bleef onveranderd, stil griezelig en het kwam me voor, dat hij nog steeds in trans was. Rustig verdween hij in de tempel. Nummer twee was van een haastiger geaardheid. Hij ging er meer op een „koggeltje" door dan dat het op wande len leek. Er was vreugde op zijn gezicht te lezen toen hij „nattigheid voelde" en overgelukkig dat hij zijn doel bereikt had. De derde begon rustig, maar ein digde als een kip, die plotseling de regen op zich voelt. Vooral de laatste stappen waren puur groot. Ik veegde de as van zijn voeten maar er was inderdaad niets aan te zien. Hij stampte met zijn voet op de betonnen vloer van de tempel, om te bewijzen dat hij geen pijn had. Ik kon het niet helpen om op te merken dat zijn voetzolen zeer dik waren en dat hij heel veel op blote voeten rondliep. Dit over tuigde mij dat het niet de rijkste Indiërs zijn, die aan de vuurloop deelnemen. Veel arme Indiërs lopen barrevoets, maar schroei- of brandplekken waren toch met aanwezig! Waaraan schreef hij het toe, dat hij niet gebrand was?? „Faith" alleen maar faith, was zijn enige antwoord. (Spreek uit Feet). Dat was het geheim, feet, vertrouwen, feet. Zijn witte tanden glinsterden in zijn bruine kop. Feet! Feet! Ik rijmde er op in het Nederlands, maar hij bleef het er op aanhouden; was helemaal niet verrast dat hij niet verbrand was. Als de laatste zijn wandeling door het vuur heeft voltooid wordt de godin nog maals rond de kolen gedragen, gevolgd door de hele gemeenschap. Verscheidenen zijn in trans en met hun lange gitzwarte haren die nu los bij hun hoofd neerhan gen, maken ze een verwilderde indruk, overschreeuwen bijna het geluid van de trommels. Rond en rond in hun felle veelkleurige klederdracht overal vruch ten en bloemen, luidruchtig en toch een tonig zingend verlaat men tenslotte het smeulend vuur en terwijl de zon lang zaam achter de bergen zakt, verdwijnt men weer in de tempel. En weer beseffen wij eens in welk 'n rijk land wij wonen. Siem de Waal. SCHAPEN EN LAMMEREN DIENEN OP TIJD TE WORDEN GEWASSEN! De huid van onze landbouwhuisdieren heeft een belangrijke functie bij de stof wisseling. Alles wat wij er aan doen om deze functie te bevorderen komt ten goede aan de gezondheid en daarmede aan de productiviteit van het dier. Vroeger, en dan spreken wij van een 20 25 jaar terug, werd er aan de huid- verpleging veel meeer gedaan dan te genwoordig. Op tal van boerderijen was het toch gewoonte dat koeien en jongvee tenminste twee maal per week geborsteld werden en op de zaterdagmorgen was het „staarten wassen" en „gang schrob ben". Wat de schapen betreft herinneren wij ons nog zeer goed dat in de tweede helft van juli tot in begin augustus er schapen en lammeren gewassen werden. Op be paalde dagen in de week trokken er dan hele koppels door het dorp naar de schapenwasser waar ze stuk voor stuk in de kuip met het wasmiddel werden ge dompeld en, na uitdruipen, naar de af deling gewassen dieren werden gedreven Het geblèr was dan niet van de lucht want als regel werd deze wassing tevens benut om de lammeren van de ooien af te nemen. Dat er tegenwoordig zo weinig aan het wassen wordt gedaan vindt misschien zijn oorzaak in het feit dat er enerzijds personeelsschaarste heerst, anderzijds de werkzaamheden op de bedrijven zijn toe genomen door de intensivering. Toch is het fout wanneer wij dat was sen gaan verwaarlozen. Bovendien kost het de boer geld wanneer hij zijn wolvee Voor de mooiste keuze in mantels naar SPOORSTRAAT HOEK KONINGSTRAAT K.I. ALLEEN NIET VOLDOENDE Ongeveer de helft van de Nederlandse veehcuders is lid van een K.I.-vereniging en profiteert daarmede van de voordelen, die de kunstmatige inseminatie aan ons vee heeft gebracht. Ir. Th. Swart van het Rijksveeteeltcon- sulentschap te Den Haag wees er in een radiopraatje op, dat vele veehouders ten onrechte in de mening verkeren, dat door het alleen maar toepassen van K.I. hun veestapel voldoende wordt verbe terd, te meer omdat ze verplicht worden tot melkcontrole en registratie. Maar in plaats van zonder meer zaad voor een aantal koeien te bestellen, dient u vooraf zelf de stier te kiezen, want melkcontrole en registratie zijn er niet voor niets. Natuurlijk heeft uw K.I.-ver eniging dieren van goede kwaliteit aan gekocht, maar deze zijn niet alle gelijk. Hoe groter het aantal beschikbare stie ren, hoe meer keus. Deze keus moet men dan ook doen! Vooral de oudere stieren, waarvan, raden wij aan een kijker mee te nemen, want dan wordt het contact des te inni ger. Bovendien kunt U dan de duizenden vogels beter zien, die op de drooggeval len slikgronden aan de overzijde van de Schorren vertoeven. Ge vindt er o.a. eidereenden met jongen en ook de jong ste bergeendengeneratie vraagt Uw aan dacht. dank zij de ook op uw bedrijf verzamel de gegevens van de melkcontrole, de fokresultaten bekend zijn, verdienen on ze belangstelling. Deze resultaten worden u meestal door uw vereniging toegezon den. Hieruit kunt u beoordelen of u een stier wilt gebruiken, die het vetgehalte bij de dochters verhoogt, of een stier, die vooral zeer melkrijke dochters geeft. Verder is van belang, of de nakomelin gen goed groeien, of ze goed zijn te melken en vooral of ze goed hecht ge bouwd zijn. Bij de jongere stieren, waarvan uiter aard minder over de vererving bekend is, zal men meer moeten letten op ge gevens van de afstamming. Bekijk ook de kalveren en pinken, die er reeds van zijn en let daarbij vooral op de melktekens. U hebt natuurlijk de stieren zelf wel eens bekeken. Wanneer u hiermede rekening houdt, zal het kalf, dat u het volgend voorjaar met spanning verv/acht, de vader hebben, die u het als bedrijfsleider van een goed geleid landbouwbedrijf, maar vooral als boer met liefde voor zijn dieren, hebt toebedeeld. AGENDA VAN DE CULTURELE RAAD Zaterdag 15 juni Den Burg, „Texelveld", Finale school- voetbaltoernooi. niet op tijd laat wassen. Tal van para sieten loeren op een plaatsje in de wol en op of in de huid. Wij noemen U de teken, de luizen en de schurftmijten. Zij hebben alle dit gemeen dat zij zich voeden ten koste van hun gastheer en dat zij jeuk veroorzaken. Dat parasiteren op de gastheer kost vlees, zowel direct door het onttrekken van bloed als indirect door de onrust. Door het jeukgevoel schuren de schapen graag en dat geeft wolverlies en schade aan de wol en ook dat is kostbaar! Er is dus alles vóór om de schapen en lammeren tijdig te wassen. En, als er dan geen particuliere scha penwasser in de buurt is, ligt het dan niet op de weg van de veehouders hier gezamenlijk een oplossing voor te zoe ken? Ligt hier mogelijk nog een arbeids terrein braak voor de Werktuigencoöpe raties? Wij geven dit onze schapenhou ders in Noordholland gaarne in overwe ging. D. Rempt. BOOTDIENSTREGELING N.V. T.E.S.O. Werkdagen: Van Texel: 5.20, 7.40, 10.25, 13.05, 15.30, 18.10. Van Den Helder: 6.30, 9.20, 11.40, 14.20, 16.45, 19.35. Zon- en alg. erk. chr. feestdagen: Van Texel: 7.40, 10.25, 16.00, 18.25 Van Den Helder: 9.20, 11.30, 17.15, 19.30

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1957 | | pagina 1