's a - iM&ij®
Rijkshogereburger
school TEXEL
100 jonge hennen
afwezig
Rugzakken
J. P. STAM
verzekeringen
Prima BABY
WEEGSCHALEN
visserij-
benodigd
heden
J. P. STAM
BREUKLIJDERS
MONUMENTEN
Verhuur van
rijwielen en
Solexen
JAN AGTER
Zondag vaderdag
Vaderdag-geschenken
Drogisterij A. v. d. Slikke
Zondag vaderdag
Alles voor vader in de
SPECIAALZAAK
Herenmode en confectie
Fa J. M. MOERBEEK
Kwaliteit
Lage prijzen
Gratis Dividendzegels
ADELBORSTEN
Een redacteur van Elsevier's Week
blad had een interview met de comman
dant van het Koninklijk Instituut voor
de Marine te Den Helder. Boven zijn ar
tikel staat „In het kielzog van Tromp".
Dat het instituut te Den Helder is ge
vestigd en niét op Texel hangt vermoe
delijk ten nauwste samen met het feit,
dat dit instituut nog „slechts" een eeuw
geleden werd gesticht. Had men het zo
omstreek de zeventiende eeuw in het
leven geroepen, onzes inziens zou het
Koninklijk Instituut voor de Marine
thans op Texel te vinden zijn geweest.
In die dagen was immers de rede van
Texel dè plaats waar onze vloot zijn an
ker liet vallen; Den Helder was toenter
tijd voor de scheepvaart een hoogst on
belangrijke plaats. De loodsen woonden
niet te Den Helder, maar op Texel. Toen
in 1825 het Noord-Hollands Kanaal ge
reed was gekomen, had Texel zijn bete
kenis voor de scheepvaart echter volko
men verloren. De meeste loodsen ver
lieten het eiland en de kapiteins, die
vroeger op Texel woonden, vestigden
zich meer en meer in Amsterdam. Wij
kunnen hierover meer lezen in het be
kende boek „Texel", door J. A. van der
Vlis, die ons beschrijft hoe „Den Helder
Oudeschild overvleugelde." „De haven
werken van Nieuwediep boden weldra
een beter en veiliger ligplaats dan de
rede van Texel". En zodoende ontstond
de vlootbasis Den Helder.
Dit alles gebeurde na de roemruchte
dagen van onze veelal onoverwinnelijke
vloten, die onder commando stonden
van Michiel Adriaanszoon de Ruyter,
Maarten Harpertszoon Tromp en die an
dere zeehelden, die eeuwig in onze ge
schiedenis zullen blijven voortleven.
En zoals ook de zee haar golven met
eindeloos geduld op onze stranden laat
aanrollen, als wil zij attenderen op het
feit, dat Nederland en de zee hun con
tact nimmer mogen verliezen, zo blijft
de drang in het hart van menig jonge
man aanhouden om „die" zee het ja
woord te geven. Het ja-woord als „derde
mantje" op een bottertje, het ja-woord
als koksmaatje op een onzer kotters, het
ja-woord als adspirant- stuurman ter
koopvaardij, het ja-woord als toekomstig
officier van onze Koninklijke Marine.
En zo bouwen ook verscheidene Texel
se jongens aan een toekomst, die op zee
zal liggen.
Het Koninklijk Instituut voor de Ma
rine te Den Helder wordt momenteel ook
door enige Texelse jongemannen bezocht
en dit was voor ons aanleiding om dit
instituut ook eens in onze kolommen
naar voren te brengen, temeer omdat wij
binnenkort een h.b.s rijk zullen zijn, met
welks diploma men een goeie gooi maakt
om geaccepteerd te worden als adelborst.
Elseviers' Weekblad schrijft o.a.
„Kolonel Goossens, de commandant
MET VAKANTIE UIT CANADA
Jan Schaap (26) en Joop van Leeuwen
,(27) zijn dezer dagen met vakantie uit
Canada op hun geboortegrond terugge
keerd. Drie en een half jaar geleden emi
greerden zij. Het ligt in de bedoeling om
eind september weer naar Canada terug
te keren. Jan Schaap is bij Toronto werk
zaam in een ijzergieterij en bij een Hol
landse familie in de kost. Met de Engelse
taal heeft hij al lang geen moeilijkheden
meer, maar eerst viel dat niet mee, want
hij had geen woord Engels geleerd, toen
hij vertrok. Jan verdient een kleine zes
tig Canadese dollars (op de boot kreeg
hij ƒ3,95 voor een dollar uitgekeerd).
Geen gek loon dus. In totaal is hij slechts
vijf weken werkloos geweest en wel
doordat de fabriek eerst haar voorraad
kwijt moest.
KROKUSKWEKERS, ATTENTIE!
De controleur, de heer A. Lagerveld,
verzoekt ons de krokuskwekers erop te
wijzen, dat alle afgekeurde partijen ver
nietigd moeten worden, Z 7 en op mag
voor export worden afgeleverd, maar al
vorens men tot de levering overgaat,
dient men eerst door de controleur con
trole te laten verrichten. Onder Z 7 moet
worden vernietigd, waarbij eveneens door
de bevoegd© instantie de controle dient
te worden verricht. Plaats en tijd van
vernietiging dienen daartoe aan de con
troleur te worden opgegeven.
TESO IIAD HET DRUK
De mensen van TESO zullen zondag
ochtend hun hart wel even hebben vast
gehouden, want er bleek iets niet in orde
te zijn met De Dageraad. Het euvel kon
echter met eigen krachten vlug verhol
pen worden en gedurende de drukke
pinksterdagen heeft De Dageraad zich
best gehouden. Ook de Dokter Wagema-
ker en de Voorwaarts voeren af en aan.
DE PUZZELTOCHT
Ter gelegenheid van de Sportdag en
het SVC-jubileum, bevond de finish zich
bij café v.h. De Molen, te De Cocksdorp.
Hier de uitslagen:
Motoren, 46 deelnemers:
1. M. Kuip Czn., 8 strafpunten; 2. Cor
Pool, 12 str., 3. Arie Brans, 35 str., 4.
Aat van Liere, 36 str., 5. H. de Zwart 37
str., 6. André Ran 38 str., 7. M. de Waard
39 str., 8. R. de Vries, 39 str., 9. A. van
der Vis 40 str., 10. S. Dijt 40 str., 11. M.
de Vries 40 str., 12. A. Hin 40 str., 13. C.
van Lente 40 str.
Auto's, 31 deelnemers:
1. S. Keijser 36 str., 2. Houtop, Vasteland,
37 str., 3. D. Lemstra 38 str., 4. Rentenaar
39 str., 5. L. Garritsen 42 str., 6. G. Bak
ker, 42 str., 7. B. Beumkes 43 str., 8. J.
Zuidewind 44 str., 0. W. Koopman 44 str.,
10. J. S. Dros 45 str.
Snelbrommers, 31 deelnemers:
1 G. Bakker, „Atlas", 40 str., 2. A. Zegers
42 str., 3. M Eelman 43 str., 4. C. Ran 44
str., 5. D. Bakker 47 str., 6. J. Huisman
48 str., 7. A. Dijker 50 str., 8. R. Kok
53 str., 9. D. de Vries 55 str., 10. J. de
Haas 55 str.
Gewone brommers:
1. S. van Koningsveld 54 str., de enige
van de zeven deelnemers, die de finish
bereikte.
van het Instituut, heeft déze visie op het
beroep van marine-officier: wie het als
een gewoon „baantje" opvat, dat een be
paald materieel gewin afwerpt, moet niét
naar Den Helder komen. De huidige
maatschappij heeft voor de gewone
baantjes-zoeker voldoende in petto. Maar
hij die het als een roeping voelt marine
officier te worden, hij die beseft wat het
betekent zijn land te dienen, die een ge
zonde drang naar het avontuur bezit en
die er naar verlangt zijn krachten in het
gevecht met de elementen te beproeven,
die is in Den Helder niet alleen op zijn
plaats, maar hij is er ook welkom. Hem
wacht een interessant leven en een mooie
toekomst.
„Ik heb niets tegen klerken", zegt ko
lonel Goossens, „maar officieren met een
klerkennatuur kunnen wij niet gebrui
ken. Zij oefenen een remmende invloed
uit op de équipage in plaats van deze te
bezielen en te leiden. Men dient terdege
in te zien dat het Koninklijk Instituut
leiders moet opkweken, leiders die straks
als zij beëdigd zijn tot luitenant ter zee
en als dan na verloop van tijd het ogen
blik komt dat zij op eigen kompas gaan
varen, buitengewoon grote verantwoor
delijkheden moeten dragen, zowel tegen
over hun bemanningen als tegenover de
staat die hun een kostbaar schip toever
trouwt".
De kolonel Goossens lacht even. Hij is
dit soort exclamaties eigenlijk niet ge
woon. „U zult begrepen hebben", zegt hij,
„dat karakter en geest hier veel gewicht
in de schaal leggen. „Kennis is macht,
karakter is meer" heeft men boven de
deur van „het zaaltje" in de muur ge
beiteld. Natuurlijk de studieresultaten
zijn van belang. En de vraag of wat in
theorie werd geleerd ook in de praktijk
kan worden gebracht, moet volstrekt be
vestigend beantwoord worden, maar
misschien nog zwaarder weegt of de ka
raktereigenschappen zodanig zijn dat zij
de geschiktheid voor de officiersfunctie
voor het leiderschap dus garan
deren".
„Welke vooropleiding is vereist, wil
men als adelborst geaccepteerd worden,
kolonel?"
„In het kort gezegd gymnasium B en
H.B.S. B voor de zeedienst, de technische
en de elektro-technische dienst, terwijl
voor officier bij de mariniers en de ad
ministratie volstaan kan worden met
Gymnasium A of H.BS.-A. Bovendien
dienen zij een enkele uitzondering
daargelaten jonger dan 21 jaar te zijn.
Het verzoek tot toelating moet elk jaar
vóór 1 juli aan Zijne Excellentie de
minister van Marine worden gedaan".
„En dan volgt uiteraard een keuring?"
„Behalve aan een medische keuring,
waarbij vooral de geestelijke stabiliteit
op de korrel wordt genomen, moet de
jongeman zich onderwerpen aan een
psychotechnische test. En tot slot nog 'n
soort mondeling examen dat door een
uit zeven hoofdofficieren bestaande aan
name-commissie wordt afgenomen. Daar
maak ik zelf ook deel van uit. Wij weten
dan al heel wat van de kandidaten af,
hun eindexamencijfers, de uitslag van de
psycho-technische test, het beroep van
hun vader, hun huiselijke omstandighe
den. Er worden hun allerlei vragen ge
steld, waarop zij zich niet hebben kun
nen prepareren. Vertel eens wat over de
huidige situatie in Algerije.wat weet
U af van de schoolstrijd in België.
Hebt U wel eens iets van Goethe gele
zenDat zijn de soort vragen die
soms gesteld worden. Het gaat er ons om
hoe zij zich hier doorheen slaan. De een
reageert heel anders op zo'n tafel vol
goud dan de ander. De een kruipt in zijn
schulp, de ander blijft ongedwongen. Wij
hebben er zelfs eens een gehad die ons
een mop bes?on te vertellen, 't Was nog
een goeie ook....".
„U zei dat er ook naar het beroep van
de vader wordt gevraagd. Kan dat van
invloed zijn?"
„Het milieu waaruit men voorkomt is
25 JAAR TEXELSE BOYS
De Texelse Boys bestaan op donderdag
20 juni 25 jaar. Op zondag 23 juni zal dit
feest worden gevierd. Wij komen hier
t.z.t. uitvoeriger op terug.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd dinsdag 11 juni 1957
2100 lammeren 6070; 1 koe 850950;
4 pinken 400500; 15 biggen 5065; 16
nuchtere kalveren 4065.
FILMNIEUWS:
„ZEVEN UUR SAMEN"
Oorlog, mannen moeten naar het front
of naar hun schip. Ook kapitein ter zee
Hoskins moet afscheid nemen van de
genen die hem lief zijn. Hij komt met
verlof weer thuis, maar slechts zeven
uren kan zij haar man bij zich houden,
althans, zo is het voorlopige bericht.
Maar zijn nieuwe schip gaat juist tijdens
zijn verlof ten onder. Hierdoor wordt zijn
verlof automatisch verlengd, echter, het
afscheid valt daarna des te moeilijker.
Hij wordt bij een volgende actie zwaar
gewond, maar ondanks het verlies van
een been zet hij door en stijgt van rang
tot rang. De beloning voor zware opof
feringen, de beloning tevens voor zijn
dapper vrouwtje.
„DE TWEE WEZEN"
Naar wij vermoeden zal deze film,
enige uren vol genot opleveren voor de
bioscoopgangers. De film is vervaardigd
naar een bekende roman. Een waarborg
voor een goed in elkaar zittend verhaal
is dus wel aanwezig. Hoewel de mede
werkenden aan deze film nogal onbe
kende namen hebben, zodat ons van hun
spel niets bekend is, menen wij toch
goed te doen u aan te raden deze film te
gaan zien. De inhoud doet ons veel ver
wachten van deze rolprent.
Nederlands nieuws
O.a.: Proefrit van de Trans Europ
Express-trein; De Afsluitdijk 25 jaar;
De dramatische voetbalwedstrijd in We
nen.
Wereldnieuws
O.a.: De installatie van Oostenrijks
President; Denemarken ontvangt zijn
Koninklijke gasten; Kabinetscrisis in
Frankrijk; De vliegende kachelpijp; Tor
nado in het Midden-Westen van de Ver
enigde Staten.
bij het aanleggen van fatsoennormen na
tuurlijk van belang, maar het doet er
niet toe of men de zoon van een bank
directeur of van een eenvoudige landar
beider is. Als er dan aan sommige ma
nieren van de laatste iets mocht ont
breken dan wordt dat hier op het Insti
tuut wel bijgeschaafd".
„Zijn de opleidingskosten hoog?"
„Per jaar 500 gulden en als deze door
sommige ouders niet opgebracht kunnen
worden dan is een gehele of gedeelte
lijke kwijtschelding mogelijk. Wél die
nen de adelborsten een contract te on
dertekenen, waarbij zij zich verbinden
tien achtereenvolgende jaren bij de zee
macht te dienen Dat is geen wederin
voering van de slavernij, doch een voor
de hand liggende eis. De opleiding kost
minstens het vijfvoudige en het zou wel
heel gemakkelijk zijn een dure studie
hier drie jaar goedkoop te volgen en dan
met de opgedane wetenschap de burger
maatschappij binnen te wandelen. In het
laatste jaar bedraagt het zakgeld al meer
dan de 500 gulden die per jaar voor de
studie neergelegd moeten worden".
„Welk percentage der adelborsten
wordt beëdigd?"
„Zo door de bank 80 van de 100. Van
de 20 die falen verlaten er 10 reeds bin
nen enkele maanden op eigen verzoek 't
Instituut. Zij zien meestal zelf wel in dat
het hun niet zal lukken. De andere 10
moeten de studie om een of andere re
den afbreken. Doubleren bij voorbeeld
Doubleren van een jaar is een gunst en
als het nóg eens gebeurt dan volgt on
verbiddelijk verwijdering van het Insti
tuut. Hier kom ik terug op het feit, dat
het zee-officierschap een roeping dient
te zijn. De jonge mensen hebben vrijwil
lig gekozen en de leraren en docenten
mogen dus ijver, toewijding en enthou
siasme verwachten. De marine houdt
haar tradities hoog en wij verwachten
van de jonge adelborsten dat zij zoveel
eergevoel, trots, persoonlijkheid en
corpsgeest bezitten dat zij zonder tegen
kanting en met volledige overgave op
gaan in het geheel".
„Wordt er tijdens de opleiding al ge
varen, kolonel?"
„De jongstejaars worden scheepswijs
gemaakt door middel van vaarmiddagen
en ook volgt een detachering van één
anderhalve maand op een schip. Zij moe
ten daar aanvankelijk gewoon matrozen-
werk verrichten om te weten wat daar
aan vast zit. Ik zelf heb in mijn leer
jaren wel kolen geladen en w.c.'s schoon
gemaakt, maar dat is er tegenwoordig
niet meer bij.
In het tweede jaar krijgen de adelbor
sten althans voor de zeedienst nog een
tweede detachering van twee-en-een-
halve maand op een schip, waar zij leren
bestekken te maken, peilingen te ver
richten en meer van dat soort werk. Ook
gaan zij nog anderhalve maand naar de
marine-vliegbasis Valkenburg.
Maar in het laatste jaar zijn er geen
detacheringen meer. Dan eist de studie
al hun tijd op. De studie-resultaten zijn
daarom zo belangrijk omdat het nummer
dat zij op de ranglijst van het eindexa
men verwerven, bepalend is voor hun
verdere carrière bij de marine".
„Als de studie voleindigd is, wat wacht
hun dan, kolonel?"
„Een benoeming tot luitenant ter zee
der 3e klasse Een volwaardig officier is
hij dan nog niet. Hij krijgt op de vloot
een mentor die hem - laat ik het zo uit
drukken - aan het handje neemt om de
eerste moeilijke stappen op het pad der
verantwoordelijkheid te leiden. Maar na
zes maanden staat hij dan toch wel al
leen op de brug.
Dat mentorschap kennen wij ook op 't
Instituut. Er zijn z.g. divisiechefs onder
de officieren, waartoe de adelborsten
zich kunnen wenden als er moeilijkhe
den zijn. Ook krijgt elke jongste-jaars
een oudste-jaars als „zeepa". Zelf is hi
dan de „zeezoon". Deze verhouding zee-
pa-zeezoon wordt dikwijls zeer hecht en
vaak groeit er een vriendschap voor het
leven uit. Dan zijn er nog bepaalde fa
milies in Den Helder waar de jonkers
een of twee avonden in de week in ge
zelligheid kunnen doorbrengen. Officieel
heet dat hun permis-adres, maar zelf
spreken zij van hun „onderdakje", zoals
ook het Instituut in het jargon der jon
kers het Gesticht wordt genoemd. Er
heerst hier wel een vrij strenge krijgs
tucht, maar mogelijkheden om eens
stoom af te blazen zijn er genoeg. En
pretjes ook. Het jaarlijks assaut is zelfs
vermaard. Ook wordt er veel aan sport
gedaan en in de haven liggen jollen en
BM's".
„Is er voldoende toevloed van jonge
adelborsten?"
„Over het geheel genomen wel, maar
het varieert soms. Het bedrijfsleven zuigt
op het ogenblik veel bruikbare krachten
weg".
Buiten schettert een hoornsignaal. De
lessen beginnen weer. Binnen het hek
exerceert een kleine groep jongste-jaars
met stramme armzwaaien en ondoor
grondelijke gezichten.
Voor de poort bewaken de bronzen
kanons van het vlaggeschip van De Ruy
ter de Van Speykmast, zo genoemd naar
de steng die nog afkomstig is van de ka
nonneerboot, waarmede Van Speyk de
lucht m ging.
Bij de laat3ie-jaars is de spanning
groot, want voor hen nadert het moment
waarop zij hun officierseed „bewust" en
met volle innerlijke overtuiging" - zoals
hun commandant dat formuleerde - zui
len moeten afleggen.
Eventuele candidaten voor het toe
latingsexamen voor de Ie klasse
kunnen nog aan de school Hoorn-
derweg ol telefonisch (no. 558)
worden opgegeven voor 18junia.s
Ook voor de 2e en 3e klasse kun
nen leerlingen worden opgegeven
TEXELAARTJES
Gevraagd een papegaaiekooi.
Leyen, H55, P.H. Polder
Vermist kleine br. hond met
rode halsband. Beertje p.a.
Fam. Daalder, Tel. 254 De
Koog Te k. gevr. wind
of hagelbuks. KI. Kalis. C78
n.b. De Cocksdorp
Met grote vreugde en
dank aan God geven wij
kennis van de geboorte
van onze zoon en broertje
Hans
JohanDes Lodewijk
W T Bakker-Bakaer
D. J Bakker
Alice
Den Burg, 8 juni 1957
Srhoonoordweg 12
Tydelijk adres:
Weverstraat 38
Met blijdschap geven wij
kennis van de geboorte van
onze dochter
Marjoke
H. de longh
G. de Jongh-Vader.
Texel, 9 juni 1957
Weth. R P. Keijserstr. 10
Den Burg
Tijdelijk huize Maris Stella
De Cocksdorp
De Heer en Mevr.
MULDER-Westrup
geven met blijdschap ken
nis van de geboorte van
hun zoon
Gerard Johan
Bernard
Voorschoten, 8 juni
Prinses Irenelaan 31
C. Eelman
en
A. M. C. Barhorst
geven hierbij mede namens
wederzijdse ouders kennis
van hun voorgenomen hu
welijk waarvan de voltrek
king zal plaats vinden op
vrijdag 21 juni a s. om 3
uur te Den Burg
De Waal la
Eierland E 20
Texel
Receptie van 7—9 u nm.
De Waal la.
Met deze betuigen wij
onze hartelijke dank aan
familie, vrienden, buren en
bekenden voor de grote
belangstelling die wij met
onze 40 jarige echtvereni
ging mochten ontvangen
H Keesom
Alb. M Keesom-Witte
Texel, juni 1957
Hartelijk dank voor de
zeer vele blijken van be
langstelling bij ons huwelijk
en onze thuiskomst onder
vonden.
J Maas
G Maas-Drach
„Zandvrucht"
TE KOOP
J v d. Star, Het Noorden
Verloren tussen Walenburg
en Oosterend hamer en
nijptang Gaarne bericht
aan bovenstaand adres.
Dokter Van Loon
van 14 juni tot 3 juli
Waarnemers dokter Elias
en dokter Schalkwijk
Apotheek geopend van
9—12 uur
voor de schoolreisjes
bij
Goed en niet duur
worden al uw
ondergebracht door
Ger Dros Bz.
De Koog Tel. 351
te huur bij
N. WONDER,
Schilderend 8
Alle
vindt u bij
BROOKS Breukverband
neemt al Uw breukbe-
zwaren direct weg.
Vraag gratis inlichtingen
A. VAN DER SLIKKE
T.o. Postkantoor
GRAF.mïft4».a»--ata*i
STOOMSTEENMOUWERU
«vWFSTOEUZn
LUTT1K OUDORP 25.ALKMAAR
VRAAGT CATALOOUS
Agenten G. BAKELAAR,
Den Hoorn no. 32.
M W. KOORN. Den Burg
Wiihelminalaan 54.
B. GIEZE, E 117a, Eierl.
C. BOS
Hol!, weg C57 Cocksdorp
j. LOK, De Waal
P. EELMAN, De Koog
GELD
credieten uitsluitend groot
fl. 1600,— 3°/o zonder borg
verkrijgbaar, voor elk doel en
voor iedereen. Gemakkelijke
voorwaarden, wisselende
wachttijd. Vraagt inlichtingen
„Samenwerking", Verstolk
straat 31, Leeuwarden.
met zo'n sierlijk
Sportrijwiel van
M. A. J. VONK
Rijwielhandel Zegel
Den Burg Tel 150
Zondags gesloten
van half 12 tot half 6
Een mooie sortering
Lotions, scheerstiften, zonnebril
len, brillantines, enz. enz.
De „Utina"-
weidepomp
de betrouwbaar
ste, de handigste.
Wij hebben ze
regelmatig in
vo rraad
Smederij De Wit, Den Hoorn, Telefoon 212
PARKSTRAAT 8
Java wafels
250 gram 69 ct
met 10 punten extra
Lichte croquant choc.
150 gram 69 c
met 10 punten extra
Vruchten hagelslag
250 gram 38 c
met 10 punten extra.
Natuur azijn
per liter fles 45 ct
met 10 punten extra.
Vliegenvangers
5 stuks 49 ct
met 10 punten extra
1 kg le soort rijst en
250 gr rozijnen 158
met 10 punten extra.
250 gram Div. koffie 40 pnt
1 bus Hoornse rondjes 55 10 pnt
Totaal 50 pnt
100 gram Div. thee 20 pnt
150 gram lange vingers 57 10 pnt
Totaal 30 pnt
1 grote fles shampoo
1,25
met 20 puntet extra
10 stuk huish.zeep en 1
pak Crack Free 1,27
met 10 punten extra
2 pak groentesoep
96 ct
met 10 punten extra
Pé Dé Cor de Jong - Cor Lagerveld