Leidingwater
tenzij men
is goedkoop
het verspilt
Tessel wös de leste 30 jaar puur veranderd
Gijs de Peur
i(Van een oud-Texelaar, die al jaren
aan de Vastewal woont)
Geachte Redactie,
Graag een klein plasie in Uw veul ge-
leze blöd. Niet dot ik veul neuws heb,
maar 't viel me op, dót er sins ons ver
trek op Tessel erg veul aars is worre.
Doe ik weggong had je de „Marsdiep"
nag as flaggeskip. We ware deer best
tevreê mee, maar op de „Dageraad", de
neuwe bedoel ik, die me naar het gouwe
Boltje terug bröcht, hoorde ik opmerke
„Hee most nog wat sneller lope, don
was je er gauwer".
Nou, ik vond het jammer dót we er al
zo gauw ware, dót komt natuurlijk ök
wel, omdat je an de Overkant haast nooit
op een boöt zit. En wee hèwe zo weer
ónze critiek op de tram en de pont bij
Mokum, weet je.
An Skil sting de autobus al klaar. Nee,
een hèèl léger van autobusse. Ik froeg of
Cor Dros er nog al tied wós. Ja, die wós
nog lang niet an Drees toe, Piet Kaan
wós zo te sien ók nog even actief as
twintig jaar leê. An boord had ik ver
geefs uutkeke naar Jur. Beumkes, maar
ik höd kenne snappe, dót Jur zo zoetjes
an ök an z'n pensioen wós komme. De
zoon van Jan de Vries höd sien vader
opvolgd. Ik miste verder verskeiene Skil-
ders. Kapitein Duunker is erg oud worre,
hoorde ik. Er vreemd deed het an, dót
de boot nou in de havenmond anleit: 't
Liekt wel wat op karantène, maar heus,
wee hewe gien Oosterse griep onder de
lede. Ik verbaasde me over de verande
ring in de have zelf: op de Waddenzeê
had ik nauwelijks een skepie sien en in
de have lagge maar een paar bottertjes.
Dat worre seldzame dinge.
In kon in de bus mee, vanself, maar ik
ben gaan lope. Bij de coupure las ik, dót
je rechts naar De Koog en so kon, maar
eerst wilde ik richting Den Burg. Ik sag
verskeiene neuwe huuze en fond dót
Piet Dekker d'r nou ók mooi beezit.
Jammer, dót die ruilverkaveling dót leu
ke moerassie links an de Skilderweg het
opruumd. Ik miste de feugels deer. De
Wezeplaats hebbe ze gnap restaureerd
en die past mit de are boerdereë goed
in het Texelse landskap. Ik sag dót ze an
de Skilderweg een enorme keêsfebriek
bouwd hódde. Wöt een geweldig gebouw,
voor óns Texels begrip. Vórderop was 'n
wasseree. Vroöger hód je een meid voor
de wös, maar ze seie me, dót de meikes
teugeswoordig óllegaar in de hotels en
pensions werke, of bij Vlessing op de
kussefebriek. Of en toe docht ik „Wöt
een vooruutgang", maar as zo'n snel-
brommer langs je skeerde, docht je toch
met heimwee terug an de tied, dat Jan
Kalis sien peerd op een kocheltje over de
NIEUWE AVONTUREN VAN PIMBA
Wat moet hij doen?
Het wordt een angstige rit door het
vreemde bos. Pimba bemerkt, dat
Bombas slaperig tegen een tak is aan
gelopen, waarop een slang lag. Zou hij
daarvan geschrokken zijn? Maar veel
tijd om daarover te piekeren heeft hij
niet. Hij heeft al zijn aandacht nodig
want Bombas schijnt door het dolle
heen. En Bari klemt zich angstig aan
Pimba vast. Bombas, Bombas, gilt
Pimba, sta stil! Na een uur wordt
Bombas kalmer en eindelijk komt het
dier hijgend tot stilstand. Maar nu?
Waar zijn ze? Welke richting moeten ze
uit naar huis? Pimba weet het niet. Er
zit niets anders op dan te proberen, de
sporen van platgetrapte struiken terug
te vinden. Een poosje gaat dat goed,
maar dan raakt Pimba het spoor bijster.
Zo zwalkt het drietal uren door het oer
woud. Pimba wordt ongerust. Hij kan
hier niet blijven! Teveel keren heeft hij
al ondervonden, hoe gevaarlijk het oer
woud is. Wat moet hij doen?
Het huusie tón Aris Pongers miste ik
ok al.
Högeberg stuurde. Hoe zit 't, bestaat onze
deli nag??Ok docht ik terug an de tied,
toen het nag wemelde fön de sulvere en
gouwe kappe. Mee is verteld, dat Neeltje
van de Nes de leste wös die 'm nog in
ere hield. Allienig mit Sunderklaas kom
me die dinge weer uut de kamfer, zeie
ze.
Het viel me op, dót er toch nog óltied
zoveul tuunwaoltjes benne, maar d'r
zoue d'r nag puur gaan sneuvelen as de
landmeter 't werk erop het zitte. Dót
sou hammer weze, maar meskien mot
Tessel wel moderniseren.
Wöt is het Skilderend ök uutbreid. Je zit
haast halverwege Skil as beweuner van
De Burg. Ik sag een gróte autowerkplaas
en deer teugenover het gebouw van „De
Verenigde Beurtskippers". Ok al organi-
seerd, docht ik. Effies vórder fond ik de
Zeevaartskool, maar nou sting er u.l.o.-
skool op. „Die zeevaartskool most slote
worre wegens het uutfalle van de rijks
subsidies" beweerde ze. Ok al weer
jammer, tenminste voor menig mei-
sie, want in mien tied had je allienig
kans bee de dames as je een uniform
droeg. Deer hód je ók weer verskil tus
sen: de matróze van De Mok lagge om
zo te sègge een klasse léger op de meide-
markt
't Groentje en omgeving wasse zo
sterk veranderd en moderniseerd, dót ik
deer m'n óge effies most uutvrieve. Doe
sag ik dót ze dwars deur de tuun van
Koning een weg trokke hódde. D'r sting
een neuwe skool, mit een gymlokaal en
bee een gloedneuwe weg mit moderne,
karakterloze huusies sting Prof. Keesom-
laan. Ik miste de Ielemert, fond 'm al
lienig terug in een naam van een street,
maar, seie ze, achter de skool leit een
neuwe iesbaan. An de vijver most ik
effies wenne, 't leek me een beetje grie
zelig mit öl die kleine kienders d'r om
en d'r in. Maar ja, wee leerde zwemme
in de dieksloót en je brefet haalde je
1 deur naar een sluus te zwemme over het
diepe deel. Dót wier óltied haalt.
Doe eerst naar de Groeneplaas om een
kamer te bespreke. De familie Kikkert
wós nag óltied actief. Wót hewwe ze de
zaak uitbreid. De Lindeboom zelf is wót
in de verdrukking komme, maar „Texel"
mag er weze. Puur deftig. Tot mien vol
doening sag ik dót het Raaksie nag het
zelfde bleve wös. Maar deer zouwe ze
binnenkort gaan slópe om er een neuw
raadhuus te zette. De Vismörkt, dót ge
bouw dón, is nag óltied eve spuuglillik
en de gevel van het Skoutshuus liekt er
ök nag steeds niet op. De Boerenleen
bank is puur fooruut gaan, mit een
prachtig gebouw in het centrum van het
dorp. Ik las ök fan een Middenstands-
bank en de Rotterdamse bank wös een
stukkie verplaast. Ze hódde zeker stu-
vertje wisseld?, maar neê, de Midde-
standers hódde doe nag gien eige bank.
Ik lós voor de winkelruut van Kees de
Waal, dót deer een nutsspaarbank komt.
Ok die miste wee vroeger. Wót me
forder opviel wös, dót heel wót bome
sneuveld benne. Neuws wós ok de „LinT
de boom-corner" en vorder heb ik wel
drie dinge sien, die ze teugeswoordig
Snakbars noeme. As wee vroeger ge-
bakke eerepels krege, luusterde dót
meestal naar de naam fön klieke, maar
de moderne jeugd skient er dol op te
weze.
De Weverstreet, de Hogerstreet, de
Gravenstreet en de Gasthuusstreet wasse
nog niet feul aars worre, maar heêl wót
mense kende ik niet meer. „Fan wie ben
jee d'r ientje?" vroeg ik of en toe as ik
hólf kennis sag.
In de Molenstreet sag ik het neuwe
Rusthuus van de Sint Jan-stichting. Een
verskil van dag en nacht met het ouwe
bouwsel, zowel letterlijk as figuurlijk.
Binnenkort kenne de mènse d'r in.
Achter De Zes stond ik ok effies mit
gróte óge te kieke: wöt een pracht van
een rusthuus, dót wös een mooie daad
van juffrouw Gollards.
Op 't hoekie stinge nag óltied praat
grage Tesselaars 't leste neuws te ver-
telle. Dinge, vanself, die je niet in de
Tesselaar leest. Ze froege me deer wöt ik
fón het ienrichtingsverkeer dócht. „Puur
stads", zei ik, wónt ik hód ok al een
bordje leze met het woord „Centrum"
d'r op. Ja, ja, je mocht ers verdwale!
Ok fiel me op, dót er heêl wót winkels
bee komme benne. Vroeger höd je Klaas
Slot in de Weverstreet voor een speul-
goedje en Aris Pongers voor een lampe
koes bee het Raadhuus. Maar Klaas en
Aris benne d'r allang niet meer, hoorde
ik en de huusies van Aris kon ik allienig
nag maar in een album terugfiende dót
ze as een curiositeit in de „Oudheids
kamer" hódde bewaard. M'n compliment
voor de wijze waarop ze dót huusie op
knapt hebbe.
De are dag ben ik een rondrit weze
make met TESO. Die heb ok puur het
monopolie krege: vroeger höd je Boekei,
Reuvers en Kalis. Maar TESO maakt er
gien misbruuk fan, zo hoorde ik prijze.
We gonge over de ouwe en neuwe wege.
Allegaar mooi geliek. Dót hód Jan Kalis
nag ers hebbe moete meemake. Is Tessel
zoveul rieker worre? De lampies benne
na de oorlog deur mekaar inderdaad heêl
wót hóger in prijs dan doe ik nag op
skool ging. U ken wel gelove, dót ik De
Koog niet meer herkende: ik sag het
eigelijk pas an de kerk, maar verder:
alles aars. Alles pensions en winkels. Ik
fond het er drók. De dames liepe in
strandpakkies deur de street. Vroeger
zouwe ze dót niet hebbe getolereerd.
We benne ok nag effies naar de vuur-
tore weest. Een neuwe tore en neuwe
wachtershuusies. Een bende neuwe boer-
dereeë. Die wasse tijdens de oorlog ólle
gaar in brand skote.
Deur het Noorde gonge we naar
Strend. Ok veul neuwe huuze, meestal
beweund deur de kottervtesers. Nou ik
fiend, dót degene, die de gónse week op
het water bivakkeert, wel een extra
griepstuver toekomt. Op 't hoekie wor
je in ieder geval niet wiezer en achter
tune evemin. Ostrend wós vorder weinig
aars worre. Ik telde deer nag de meêste
houte topgeveltjes en de kronkelstreet
bij het Kerkplein wös uuteraard een
hindernis voor de bus.
Het dorp De Weel höd ok nag niks van
sien ouwe bekoring behoeve in te boete.
Jammer dót de oorlog ok deer soveul
verwoestinge het anricht. Het dee me
goed, dót de Bomediek nag in alle skoon-
heid bestaat. „Nooit rechttrekke mense!",
sei ik spontaan.
De volgende dag nag effies naar Den
Hoorn weest. Nag krek as vroeger zei ik
zeer tevreê, maar an de duunkant, 't Klif,
stinge peur neuwe huusies. In de verte
sag ik wit gepleisterde gebouwe. 't Was
se bunkers, die ze nou voor de- toeriste
hebbe inricht. Hoog en droög met een
mooi uutsicht. Een gróte anwinst wós de
weg naar het strand. An het end fond ik
een leuk paviljoentje. De man die 't be
heerde sei dót dót nag maar het begin
wós. „Hier leit de toekomst van Tessel",
zo verklaarde-ie mit klem. Ik grinnikte
natuurlijk, wónt hee sprak natuurlijk
as zakeman. „D'r benne meer wege deur
de dune naar het strönd maakt", ver-
telde-ie me nag, maar, seit-ie, „dut is de
mooiste".
Ik besloot 't te gaan onderzoeke.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd maandag 13 juli 1957:
800 lammeren 5370, handel vlug; 25
biggen 5060; 10 nuchtere kalveren
40—65.
BOOTDIENSTREGELING N.V. T.E.S.O.
Werkdagen:
Van Texel: 5.20, 7.40, 10.25, 13.05,
15.30, 18.10.
Van Den Helder: 6.30, 9.20, 11.40, 14.20,
16.45, 19.35.
Zon- en alg. erk. chr. feestdagen:
Van Texel: 7.40, 10.25, 16.00. 18.25
20.30
Van Den Helder: 9.20, 11.30, 17.15, 19.30
21.30
er was eens een ka-bou-ter. hij heet-te
ka-bou-ter spat-graag. hij had die naam,
om-dat hij zo graag met wa-ter knoei-de.
als hij zich was-te spat-te hij in het rond,
dat het een lie-ve lust was. hij dacht er
niet aan, dat hij daar-bij wa-ter ver-
knoei-de.
Aldus begint het verhaaltje, dat het
Provinciaal Waterleidingbedrijf van
Noord-Holland voor de eerste klas van
alle lagere scholen in onze provincie ge
schreven heeft, een verhaaltje, dat ten
doel heeft waterverspilling te voorkomen.
In een begeleidend schrijven, gericht
aan de onderwijswereld, merkt het
P.W.N. op:
„Als water ver spilling kan worden
voorkomen zullen wij de kostprijs van
het water zo laag mogelijk kunnen hou
den en aangezien het P.W.N. geen
winst beoogt en in beginsel het water
tegen kostprijs levert kan aldus het
watertarief zo laag mogelijk worden ge
steld. Bij de huidige stijging van het
algemeen kostenpeil zal derhalve een
eventuele noodzakelijke tariefsverho
ging in het algemeen belang der afne
mers zo lang mogelijk worden uitge
steld, of zo zulks onverhoopt onvermij
delijk zou zijn zo beperkt mogelijk
kunnen blijven.
In onze strijd tegen de waterverspil-
ling hebben wij in de beide voorgaande
jaren een groot succes mogen boeken
door de schooljeugd in te schakelen door
middel van een schoolwedstrijd.
Gebeurde dit in 1955 en 1956 respec
tievelijk door het houden van een opstel
en een kleur-puzzelwedstrijd voor de
leerlingen der 6e klassen l.o. en v.g.l.o.-
scholen, dit jaar hebben wij ons eens ge
wend tot de kleintjes'in de le klasse.
Deze actie heeft op de scholen een zeer
grote weerklank gevonden en door de
grote meerderheid der scholen is aan
deze wedstrijd deelgenomen. Zo werden
ongeveer 900 op de scholen reeds voor-
geselecteerde inzendingen ontvangen,
welke voor toekenning van een prijsje in
aanmerking konden worden gebracht.
Na een verdere beoordeling in twee
phasen werd op 3 juli door de hoofd jury,
bestaande uit verschillende vertegen
woordigers van de pers, een reclamead
viseur en enige leerlingen van de zesde
klasse die steeds bij de beoordeling wa
ren ingeschakeld geweest en ook in de
eindjury als volwaardig jurylid mede
mochten oordelen, de beslissing omtrent
de toe te kennen hoofdprijsjes genomen.
De Texelse prijswinnaars
Op de lijst van prijswinnaars prijken
ook de namen van Texelse scholieren:
Clementine Kempenaar, Den Burg, legde
beslag op een tweede prijs, Duwie Weijdt
van Oudeschild 143, verwierf een derde
prijs, Maartje Dros, Oudeschild 127, Ine
ke Bakker, K 83a, De Koog, en Jan
Boersen, 't Noorden O 164, behaalden een
vierde prijs.
Dank zij de grote medewerking in de
onderwijswereld, is deze schoolactie
weer tot een zeer groot succes geworden,
waarbij de toch al zo gunstige resultaten
var de vorige jaren nog belangrijk zijn
overtroffen. Aan de wedstrijd zelve is
alleen al reeds door ruim 10.000 leerlin
gen van de eerste klasse deelgenomen.
Wanneer daarbij wordt rekening gehou
den met de aandacht welke ook in andere
klassen aan het belang ener goede en
veilige drinkwatervoorziening en het
vermijden van waterverspilling is be
steed, dan is via de schooljeugd in tien
duizenden gezinnen in ons voorzienings-
gebied de aandacht hier weer op geves
tigd.
Evenals vorige jaren is ons hoofddoel
bij deze actie geweest, door de inschake
ling van de schooljeugd het begrip voor
het grote belang van een goede en on
gestoorde drinkwatervoorziening en de
noodzaak verspilling te voorkomen, bij
de gezinnen in ons voorzieningsgebied
ingang te doen vinden.
Voor het P.W.N. is het probleem van
de waterverspilling in het bijzonder van
belang wegens het bestaande tarief, dat
op een onbemeterd gebruik is ingesteld,
zulks uit sociale en hygiënische overwe
gingen.
Vooral op topdagen van droogte en
warmte neemt de waterverspilling be
denkelijke afmetingen aan, waardoor het
ZAT
Nog geen drie jaar geleden maaktei
wij cUt plaatje, ergens aan een weg ia
polder Éierland en thans kunnen zeei
vele eilandgenoten zich het leven al
lang niet meer voorstellen zonder wa
terleiding. Wat hadden wij moeten be
ginnen, in deze tijd van aanhoudende
droogte? Welke regenput zou nog water
hebben bevat? Het besluit, Texel van
een centrale waterleiding te voorzien
was dan ook het belangrijkste van de
laatste 25 jaar.
de grootste inspanning kost om in de
waterbehoefte te kunnen voorzien.
De invloed welke van deze schoolactie
ongetwijfeld is uitgegaan op het water
verbruik, is ons juist in de warme ea
droge periode, welke wij de laatste weken
hebben meegemaakt, wel zeer te stade
gekomen.
FILMNIEUWS:
„DE DUVELSTOEJAGER"
Een film vol onschuldige scherts. In
het middelpunt staat de Engelse komiek
Norman Wisdom, die alle mogelijke en
onmogelijke dwaze belevenissen heeft.
Het meest vermakelijke is nog, dat mr.
Norman de toeschouwer zelfs op kn-
tiekste momenten zijn zonnigste snuit
weet voor te houden. Het archiefklerkje
bij het ministerie van overzeese zaken,
plotseling gebombardeerd tot afdelings
chef, mag helemaal mee naar Genève,!
waar hij het hoogtepunt van zijn luister
rijke carrière bereikt. Als plaatsvervan
gend lid van de Britse delegatie steelt hij
het hart van twee vrouwen. De char
mante Penny wijkt niet van zijn zijde en
heel in de verte vertrouwt de grijze ko
ningin van Towaki het lot van haar
eilanden aan mr. Norman toe. Als een
speelbal van grillige golven dartelt mr
Norman, in de wonderlijkste kostuums,
over het witte doek. Hij ontloopt moord
aanslagen en zingt tussen de bedrijven
door charmante melodietjes. Zo maakt
Norman Wisdom tezamen met Belinda
Lee een gezellige film, die anderhalf uur
luchtig amusement waarborgt.
„HET MOEDERHART SPREEKT"
Een ontroerend filmwerk over een
vluchtelingetje, geadopteerd door een
echtpaar in de Beierse Alpen. Als het
kind 10 jaar is komt ineens de echte
moeder opdagen. Wat moet dat nu? De
rechter zegt:
„Naar mijn oordeel moet Ivan terug
naar zijn echte moeder. In een moeilijke
beslissing geldt de eenvoudigste waar
heid. Hier is een moeder met haar zoon.
God heeft hen van één vlees geschapen.
Buitendien leeft zijn dode vader in hem
voort, en zijn verloren zusters worden
in hem hervonden. In de jeugd zorgt de
moeder voor de zoon, doch later be
schermt de zoon de moeder. Natuurlijk
hangt hij nu aan de pleegmoeder, als de
bron van zorg en bescherming. Hij is tien
jaar, en weldra zal hij liefde willen geven
in plaats van ontvangen. Gaat hij naar
zijn echte moeder dan geven wij de moe
der terug aan de zoon, in plaats van de
zodn aan de moeder. Zij zal hem niet be
handelen als haar baby. Omdat hij veel
liefde ontving, heeft hij genoeg te geven".
En zo neemt Ivan afscheid van zijn
pleegouders, zijn vriendjes en het Beierse
dorpje, waar hij een deel van zijn leven
heeft doorgebracht, om met zijn moeder
naar een voor hem onbekend leven te
vertrekken.
Nederlands nieuws
O.a.: 7e Politie-Brabant-rit; „Amster
dam-Diamantstad" Waterpolo wedstrijd
Nederland-België in Sas van Gent; „De
wereld een dansfeest.
FEUILLETON
door J. G. J. Bax
30. Vanavond was zij er opnieuw over
begonnen, of hij nu al plannen had. Zo
dra de oogst achter de rug was, had hij
haar beloofd. Zo, had zij honend geant
woord en als de rogge binnen was, kwa
men de aardappelen en de bieten nog en
dan moest er natuurlijk worden ge
ploegd, ja, ze wist er nu alles van, maar
dan oogstte hij verder maar zonder
haar. Voor het eerst waren zij werkelijk
kwaad van elkaar gegaan, zonder zich te
hebben verzoend.
Hij begreep haar moeilijkheden vol
komen, vooral nu haar moeder ziek was
geworden, maar wat moest hij beginnen?
Knecht worden? Hij had al eens rondge-
hoord, hij kon in de buurt vaste knecht
worden, bedrijfsleider eigenlijk. In een
dorp verderop aan de rivier was een
soortgelijk bedrijf als hier, alleen wat
meer vee en minder bouwland, waar de
boer al geruime tijd ziek lag en het nog
wel een poos kon duren voor hij weer
hersteld zou zijn. Er waren twee dochters
en een jonge zoon, die nog op school
ging.
De boer was een zakenrelatie van oom
Frans en van die had hij het gehoord,
dat zij daar een vertrouwde knecht zoch
ten als tijdelijk plaatsvervanger en als
leermeester voor de jongen. Hij was al
eens wezen praten en de boer wilde hem
graag hebben, hoewel hij hem toch ern-
tig had aangeraden goed te weten wat hij
deed en vooral geen onberaden stappen
te doen. Hij was van de wrijving tussen
vader en zoon op de hoogte en zelf vader
en rechtgeaard boer, zou het hem aan het
hart gaan, wanneer hij onbesuisd een
mooi bedrijf als „Hoop vleit den Land
man" opgaf.
Hij had Marietje beloofd om zodra de
rogge binnen was voor het laatst met
Vader en Moeder te spreken, zij had
echter niet willen luisteren en was
kwaad weggelopen. Zij zou echter wel
weer bijdraaien, besloot hij zijn gedach-
tengang. „Wat jou" keerde hij zich tot
Jan, die tegen het hek geleund stond te
dommelen.
Hij porde hem in zijn zij en vroeg:
„Hoe staat het met de liefde, Jan. „Hè!",
zei deze verschrikt „de liefde?" „Ja, doe
niet zo onnozel, ik kwam die rolmops
daarnet tegen, is het nu eindelijk voor
elkaar?" „Ja", antwoordde Jan trots. Hij
haalde zijn broek eens op en vervolgde:
„Tenminste strakkies". „Strakkies?"
klonk het verwonderd uit Jacob's mond.
„Ja, na de uitvoering". „Zo je moet je
zeker eerst moed inblazen, je bent me
ook een held".
Een ogenblik keek Jan de jonge boer
in het lachende gezicht. Zou hij hem in
vertrouwen nemen? Hij kon toch altijd
goed met hem opschieten. Hij boog zich
naar hem over en fluisterde: „Ze heeft
mij een zoen gegeven". Jacob deed alsof
hij erg verrast was en hield zich ernstig:
„Zo, dat is tenminste een begin, gefelici
teerd Jan, nou maar volhouden, toon, dat
je een kerel bent, een vent met.
„Pit", viel Jan hem geestdriftig in de
rede. Nu, ik weet zeker dat het in orde
komt". „Zou je denken, Jacob?" „Zo vast
als een huis en jij hebt het gemakkelijker
dan ik, jij hoeft tenminste geen knecht
meer te worden".
„Nee, da's vast", stemde Jan in, hoe
wel het hem niet geheel duidelijk was
wat Jacob met die opmerking bedoelde.
Natuurlijk was hij niet geheel onkundig
van de moeilijkheden waarin de jonge
baas verkeerde, maar zo vertrouwelijk
waren zij toch ook niet, dat Jan met hem
over die dingen sprak. Vanavond had hij
echter graag iedereen gelukkig gezien en
daarom waagde hij het te vragen: „En jij
Jacob?" Deze nam hem de vraag niet
kwalijk, hij wist dat Jan het goed meen
de. „Ik", antwoordde hij quasie onver
schillig, „over de eerste zoen ben ik al
lang heen, maar de rest! Ik geef je één
raad, wordt maar nooit boerenzoon!"
Medelijdend keek Jan hem aan en be
loofde toen plechtig: „Nooit van mijn le
ven, Jacob, want dan kreeg ik vast
Greet niet". „Je slaat de spijker precies
op de kop Jan". En met deze woorden
maakte Jacob een einde aan het gesprek.
HOOFDSTUK 13.
ZO WAS DUS de lang verbeide fees
telijke uitvoering ter gelegenheid van 't
19-jarig bestaan van de Harmonie-ver
eniging „Willem Teil" eindelijk aange
broken. Na afloop bal in de grote zaal
van „In de Prins". Het hotel, café annex
stalhouderij en uitspanning was een oud,
één verdieping hoog gebouw. De overle
vering wilde, dat er eens een Prins had
gelogeerd, wanneer wist niemand met
zekerheid te zeggen, evenmin of het een
Prins uit het eigen Vorstenhuis of een
vreemde Prins was geweest. De oudere
dorpsbewoners hielden het echter hard
nekkig vol, die hadden er als kind vaak
over horen praten Op de vraag wat een
Prins hier dan te zoeken had, er viel
niets te jagen en natuurschoon was er
ook niet, althans niet was een Prins zou
kunnen bekoren, moesten zij het ant
woord schuldig blijven; misschien was
het wel een verdwaalde Prins geweest,
of was hij op doorreis geweest en was er
een wiel van zijn koets gelopen, of wie
weet had er geen vrouw achter gezeten?
Hoe het zij en of de naam al of niet
verantwoord was „In den Prins" stond
er en had iets koninklijks over zich. In
de ruime hall hing een kolossale, ver
weerde spiegel met brede gouden lijst
tot aan de grond, waarin vele dorpsge
noten zich voor het eerst van hun leven
ten voeten uit hadden bewonderd. Aan
een muur in een donkere hoek hing een
oude meester; oud in elk geval, want
van de voorstelling was niet veel meer
te zien, het scheen een of andere veld
heer te zijn, die van een donkere achter
grond dreigend naar de andere hoek
keek waar een harnas stond opgesteld.
Ook in het café, waar tevens de sociëteit
van de notabelen was, hingen nog een
paar oude schilderijen van onbekende,
vorstelijk uitziende personen, benevens
een afbeelding van een veldslag. Voorts
stond er een groot orkestrion, waaruit
men voor 2l/t cent een vrolijk stukje
muziek kon horen; sinds dorpsheugenis
stond er echter al een bordje met de
mededeling „defect" op.
De grote tuin lag achter het café aan
de rivierkant; er was bij de aanleg reke
ning gehouden om bij feestelijkheden
zoveel mogelijk mensen te kunnen ont
vangen. Onder het oude, statige geboom
te, meest kastanjes, stonden op het grind
ijzeren tafeltjes met dito klapstoeljes,
geen priëeltjes of paadjes, geen heesters
of bloemperken, enkel maar grind en
oude bomen, die een groen bladerdak
vormden en waaronder men bij regen
nog lang droog zat.
Die avond was alles tot op de laatste
plaats bezet. Vooraan de notabelen, ere
leden en begunstigers, hier waren de
ereplaatsen, gemakkelijke houten café-
stoelen. De rest zat op de ijzeren klap
stoeltjes, die ook goed zaten voor zover
het klapmechaniek in orde was. Het
gezelschap was zeer gemengd, maar toch
werd er angstvallig op gelet, dat niemand
in een kringetje terecht kwam, waar hij
niet thuis hoorde. Er waren rijke boe
ren, kleine boeren en helemaal geen boe
ren, vaste arbeiders en dagloners, nering
doenden en ambachtslieden, terwijl ook
Si-vous en dochters evenals Lange Dirk
en lest best Gijs de Peur present waren
Een gezeten boer dacht er niet aan bij
een minder welvarend bedrijf te gaan
zitten en zo kwam ieder vanzelf in zijn
eigen hokje terecht. Alleen de jeugd die
nog niet van deze maatschappelijke
noodzakelijkheid was doordrongen, zat
her en der verspreid, die was nog niet
ingedeeld en voelde zich nog vrij.
(Wordt vervolgd)
