PROBEER ÉU NESCAFÉ f.1.28
Tussen schapenvacht en
wollen jumper
Texelse boeren en de wol
Huurverhoging van
bedrijfspercelen
Wol.
Ontegenzeglijk is het zachtmoedigste
dier aller viervoeters, het schaap, de
eerste die van dit nuttig natuurprodukt,
de wol, profiteert.
Maar niet zodra zijn de schaapscheer
dersfeesten waar ter wereld ook gevierd
of de wol komt ter beschikking van de
mens, die er op zijn beurt en op velerlei
manieren behaaglijke warmte aan ont
leent.
Tussen het ogenblik, waarop het
schaap onder het mes der scheerders
zijn dikke vacht verliest en het moment
waarop de gelukkige bezitster of bezit
ter van een wollen kledingstuk er zich
warmpjes in hult maakt de wol echter
heel wat mee. Daartussen ligt wat voor
het goud de smeltkroes en voor de dia
mant de slijpsteen is: de „wolfabriek".
Of liever, het bedrijf waar vindingrijke
breinen en deskundige handen de ruwe
vacht tot een fijne wol verwerken, want
uiteraard is het alleen het schaap ver
gund zich „fabrikant" van wol te noe
men
Dank zij de medewerking van de direc
tie van de „N.V. Koninklijke Veenen-
daalse Sajet- en Vijfschachtfabriek v.h.
Wed. D. S. van Schuppen Zoon een
„mondvol" die de Veenendaalse bevol
king kort en krachtig verkleint tot
„D.S." heeft een medewerker van een
onzer geïllustreerde weekbladen een dag
lang kunnen zwerven door één van
Neêrlands grootste wolfabrieken. In die
populair „de Scheepjeswolfabriek"
genoemde industrie, waar 850 mannen
en vrouwen meehelpen van de ruige
schapevacht iets bijzonder fraais en fijns
te maken, heeft hij met verbazing aan
schouwd wat er allemaal nodig is om
breiende lezeres, de soepele knotten wol,
de sterke kaartjes wol of welke andere
wol ook te leveren.
Een dikke honderd jaar en langer ge
leden moest het rustieke spinnewiel
tussenbeide komen (tussen de vacht en
de brei-klare knot) om het ruwe na
tuurprodukt geschikt te maken voor het
verwerken tot een kledingstuk. Primi
tief maar doelmatig heeft dit grappige
toestel eeuw in eeuw uit de wol bewerkt.
Want zo oud als de wereld, zo oud is
óók het gebruik van wol voor de fabri
cage van kleding. Vierden Jacob's her
ders niet reeds het schaapscheerders-
feest
Het begin was een wolkammerij
Enfin, voor dat eenvoudige spinne
wiel is de fabriek in de plaats gekomen.
Niet omdat men wat eenvoudig kon ge
beuren nu eens lekker ingewikkeld wilde
maken, maar louter omdat men om
streeks het begin van 1800 begon te
ontdekken, dat er heel wat méér moge
lijkheden waren om wol tot een aantrek
kelijk en handig produkt te verwerken.
Een goede 150 jaren geleden hadden de
Van Schuppen's in Veenendaal een wol
kammerij. Zij betrokken hun grondstof
van de kudden, die op de Veluwe zwier
ven, wasten de vachten, kamden de wol
uit en lieten de gekamde wol door thuis
werksters op het spinnewiel verder be
handelen. De Van Schuppen's hadden
toen al een goede neus voor kwaliteit: zij
legden zich met veel succes toe op extra
fijn gekamde wol, die grif van de hand
ging.
Omstreeks 1835 besloot de toenmalige
leiding van de kammerij de wol voortaan
in Leiden, waar een fabriek voor dit
werk was ingericht, te laten spinnen. De
thuiswerksters protesteerden zó fel, dat
heel Veenendaal tegen de Van Schup
pen's in opstand kwam. Het gemeente
bestuur moest de garnizoenscommandant
met zijn gewapende krijgers te hulp roe
pen om de rust te herstellen. De Van
Schuppen's gaven toe: de wol ging niet
naar Leiden.
Later geschiedde natuurlijk tóch wat
de bevolking in 1835 in beroering had
gebracht, want economische noodzaak
speelde óók een rol. In 1856 deed de
stoommachine zijn rumoerige intrede in
de Veenendaalse kammerij en daarna
ging het snel bergopwaarts met de
produktie. De snelle stijging van het
aantal werknemers legt getuigenis af
van de voorspoedige groei van het be
drijf: 1880: 150 werknemers, 1905: reeds
300, 1927: 6 man kantoorpersoneel, 1956:
80De Van Schuppen's gingen zélf
doen, wat eerst de spinsters thuis en la
ter de Leidse spinnerij voor hen hadden
gedaan. En langzamerhand breidde de
fabriek zich uit tot het omvangrijke
complex van vandaag, waarin op zeer
moderne en snelle wijze alles plaats
vindt wat nodig is om van een krullend
schapekleedje sterk gesponnen woldraad
te krijgen.
Mogen wij U, lezer en lezeres, eens
meenemen op een wandeling (in gedach
ten) door dit Veenendaalse bedrijf?
Zullen we dan maar beginnen bij het
ogenblik, dat zware vrachtwagens het fa
brieksterrein oprijden om de kolossale
„wolbalen" bij de grote magazijnen af
te leveren?
Loodzware balen
Welnu: daar rollen ze dan binnen, de
schapevachten uit Montevideo, uit Uru-
gay, uit Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-
Afrika of nog andere, schapenrijke lan
den. Prachtige vachten zijn er bij. Elk
land levert ze weer anders: uit Zuid-
Afrika komen de fijne vachten, inlandse
wol is wat minder fijn, Zuid-Amerika
levert een middensoort, enz. Loodzwaar
zijn die balen. Maar niet alles is wol
wat er blinkt, want als de vachten - na
gesorteerd te zijn op fijnheid en kwali
teit - uit de wasmachines komen en dan
prachtig wit en zo goed als droog nóg
eens gewogen worden blijkt er aan vuil
soms wel 40% in gezeten te hebben. En
dat is te begrijpen. Met de vacht mee ko
men soms flinke kluiten Australische of
Afrikaanse aarde de fabriek binnen....
„Steek uw hand eens in die kaar",
zegt de heer W. A. Frederikse, drs. in
de chemie, die samen met mr. F. J.
Kalmbach de directie van de Scheepjes
wolfabriek vormt.
U voldoet aan zijn verzoek en betast
thans de glinsterende, zachte wol, nog
'n beetje vochtig van de wasserij. „Ge
durende het gehele produktieproces hou
den we de wol een tikkeltje vochtig,
anders laat zij zich niet bewerken. Droge
wol is „bros", breekt snel, omdat de
vezels niet „kleven", vertellen onze be
geleiders.
Zorgvuldig worden de verschillende
partijen apart gehouden. Want elke par
tij heeft haar eigenaardigheden. Dat is
niet verwonderlijk, omdat elke schapen
soort van elk land haar typische „ka
raktertrekken" bezit. Daarom houdt men
de soorten in de fabriek goed uit elkaar.
En, misschien is u dat nog nooit opge
vallen, zélfs op het bandje om de knot
wol die u koopt kunt u het nummer van
de partij, samen met het kleurnummer
nog terugvinden. Als U dus een knot te
kort komt kunt u - gebruik makend van
dat nummer - in feite nog een stukje
vacht uit b.v. Nieuw-Zeeland bijbestel
len
Uiterst dunne vezeltjes
Maar we wandelen verder. De kaar-
derij in. We zien de wol gewogen worden
en in forse plukken van steeds hetzelfde
gewicht in een kolossale machine uit el
kaar rafelen. De steeds fijner en kleiner
wordende plukjes worden steeds weer
door nieuwe rollen-met-pennetjes ge
grepen en - doordat de rollen tegen el
kaar indraaien - dan verder uit elkaar
getrokken. Tenslotte - op de laatste
grote rol - liggen de uiterst dunne wol
vezeltjes als een nauwelijks zichtbaar,
ragfijn waas voor de opening van een
trechter, die het brede gordijn van ve
zels naar zich toezuigt. En uit die trech
ter stroomt dan de parelblanke, dikke
en losse woldraad, die de miljarden ve
zels, thans weer aan elkaar klevend,
maar nu niet meer verward en met
klitten en krullen, heeft opgenomen voor
het transport naar de volgende machines
in de kammerij en de vóór-spinnerij.
„Het merkwaardige van het maken van
de woldraad, of hij nu bestemd is om er
sokken mee te stoppen, jumpers mee te
breien of in de weverij tot lappen kos-
tuumgoed te verwerken, is, dat we met
de verschillende bewerkingen eigenlijk
steeds hetzelfde herhalen. Ook hier, één
stap verder, in de kammerij, die baard
jes, vuil en te korte vezels uitkamt. Na
melijk: het bevorderen van de regelma
tigheid van de draad, door het uitrekken
en verdunnen van de draad, die de ma
chine ingaat, het opnieuw „ordenen" van
de vezels en het samenbrengen van meer
dere dunne draden om ioor verdubbeling
op alle centimeters van de draad even
veel wolvezels te verkrijgen. Want we
zijn niet gauw tevreden. Het kaarden en
kammen, dat u hier ziet, geschiedt zéér
minutieus. „Het is eigenlijk: verdelen
om de regelmatigheid te beheersen in
het belang van een vlot spinproces!"
aldus de heer Frederikse.
De Scheepjeswolfabriek wil dus de
bouwstof voor truien, sokken, vesten,
jumpers, jurken, dassen, enz. enz. even
prachtig gelijk en regelmatig afleveren
als de steenbakkerij haar stenen. Want
voor die beide geldt, dat het met onge
lijke materialen slecht bouwen is. Het
huis wordt scheef als de stenen niet alle
maal even dik zijn. En wat zou de breien
de huisvrouw mopperen als haar wolfa
briek haar knotten leverde met een
draad die niet precies overal even dik
was.... Geen wonder, dat men in Vee
nendaal een met kostbare apparaten
voorzien laboratorium gebruikt om (elek
tronisch) de dikte te meten van de ga
rens. En omdat men éven precies over
tuigd wil zijn van de deugdelijkheid en
gelijkheid der gekleurde wol, oefent
datzelfde laboratorium ook op de ge
kleurde produkten strenge controle uit.
„Wij willen er nu eenmaal zeker van
zijn, dat uw vrouw wél vaart bij Scheep
jeswol", schertst de heer A. W. Bekker,
procuratiehouder van het bedrijf, die
tevens de reclame leidt en daarom waakt
tegen „aanrandingen" van de kwaliteit.
De „twist" komt in de draad
We komen in een nieuwe afdeling. Ook
hier snorren tientallen grote machines.
Lange rijen wit-glanzende bollen met
wollen garens staan op deze spinmachi
nes. Met een flitsende snelheid leggen
ingenieuze apparaten de „twist" (de
draaiing dus) in de - eerder reeds „voor-
gesponnen" - draad. Maar vóórdat men
aan dit twijnen en spinnen toe is wordt
de draad nogmaals uitgerekt en bevor
dert de machine nógmaals de regelmatig
heid van de vezels. Maar als na het voor-
spinnen en spinnen en twijnen die glin
sterend witte draden - inmiddels van
dikke, losse draden geslonken tot dunne,
sterke koorden - eindelijk in duizeling
wekkende vaart op haspels en bollen ge
wonden worden, zijn ze zó prachtig ge
lijkmatig van dikte en sterkte, dat elke
breister er direct verliefd mee weg zou
willen lopen
Maar wacht nog even. Via de wasserij
gaan we eerst nog kijken naar het
verven. Bij honderden zakken de stren
gen in grote metalen kasten in „het bad".
Die baden bevatten de kleurstof, die
volgens het „geheim van de smid" is
klaargemaakt.
En van hier, via het na-wassen van de
zojuist geverfde strengen, gaat de wol
naar de afdelingen, waar men er knot
ten, kaartjes, „maaswol", bollen en
strengetjes borduurwol van maakt.
U bent al even verrast als wij, hier
op de afdeling „verpakken en verzen
den" die bekende kleurkaartjes te vin
den? En ziet U daar die indrukwekkende
stapels breipatronen en boekjes? „Wij
laten onze afnemers niet met ons pro
dukt „in de kou staan!" vertelt de heer
Bekker. „Wij helpen de Nederlandse
vrouwen graag vérder. Dat doen we dan
door middel van onze voorlichtings
dienst, die brieven beantwoordt, patro
nen verstrekt, modeshows organiseert en
allerlei goede raadgevingen publiceert.
De ervaring heeft ons geleerd dat de
breiende vrouw die service op hoge prijs
stelt. We doen dan ook ons uiterste best
om steeds op het juiste moment dié kwa
liteiten en kleuren te leveren, die de
mode voorschrijft. En daar passen we
onze patronen e.d. ook weer bij aan".
Was wol nooit in heet water
U bemerkt het wel: de heren van de
Scheepjeswolfabriek komen niet uitver
teld over hun interessant bedrijf. Zij ver
halen over de wijze waarop zij water in
de ventilatoren verstuiven om „kruime
ligheid" van de wol en daardoor het bre
ken tijdens de bewerking tegen te gaan;
zij laten zien waar geroutineerde con
troleurs in enkele seconden een streng
wol op zijn gelijkmatige kleur testen; zij
vertellen van de vernuftige wijze waarop
witte wol met inktzwarte strepen wordt
bedrukt, waardoor die wol - nadat de
vezels snel en langdurig herhaald ten
opzichte van elkaar zijn verschoven -
tenslotte niet wit-zwart maar mooi grijs,
met witte sprankeitjes en zwart-achtige
schaduwen, uit de machines komt; zij
geven U óók de goede raad mee naar
huis wol nooit in heet water te wassen,
maar in lauw vocht van niet meer dan
30 graden!.
En dan staan we ineens, in één van de
fraaie kantines, voor een glazen vitrine
met modieuze truitjes, vesten, baby
kleertjes, sokken en sierlijke jasjes.
„Dót zijn produkten van ónze wol en
de nijvere hand van breisters", zegt men
ons.
Cholesterol
„Gaat u nog even mee?" vroeg de heer
Frederikse ons.
We gingen mee en kwamen aan de
overkant van de weg in een chemische
fabriek. „Ons nevenbedrijf", zeide onze
begeleider. „Uit de ruwe schapevacht
koken wij het natuurlijke wolvet, dat er
uit moet voor het spinnen kan begin
nen. Samen met het vuil vloeit het wol
vet af in het waswater. Maar we halen
uit die afval éérst het wolvet om dat
hier, in deze fabriek, o.a. om te zetten
in cholesterol. Want in de oorlog zijn
wij er in samenwerking met het B.P.M.-
laboratorium in geslaagd, als eersten en
enigen in de wereld, cholesterol vrij te
maken uit het wolvet. Want uit choles
terol kunnen bepaalde hormonen en
vitamine D3 bereid worden. En óók nog
grondstof voor de smeervet-, de zeep- en
farmaceutische industrie. Zelfs lanoline
kan van wolvet gemaakt worden. Deze
lanoline speelt in de moderne tijd een
belangrijke rol omdat.... de kosmeti-
sche en farmaceutische industrie er
lippenstift en dag- en nachtcrèmes uit
bereidt.
Het Veenendaalse bedrijf kreeg op deze
uitermate belangrijke vinding octrooi en
heeft thans de wereldproduktie voor
liefst 70% in handen.
„Wij versterken de mensen met vita
mine, helpen hen aan bepaalde genees
middelen, geven hen warme kleding en
óók nog middelen om zich mooi te ma
kenschertste de heer Frederikse
onze verbazing over alles wat zij zagen
weg.
Zeg eens eerlijk, lezeres en lezer: had
dat allemaal gezocht achter wat wij
dachten een simpele „wolfabriek" te
zijn
Wij - eerlijk gezegd - niet
ZANGGROEP MATHIJSEN
Onder auspiciën van de V.V.V. „Texel"
heeft de bekende, populaire zanggroep
Mathijssen uit Schijndel zondagavond 'n
zeer aantrekkelijk programma verzorgd,
bestaande uit liederen van Léhar, Mo
zart, Schubert, Handel e.aliederen die
hun scheppers overleefden en onsterfe
lijk genoemd mogen worden. Zoals het
Wolgalied met de naar liefde hunkerende
soldaat. Wat de liefde betreft: Amor
heeft stellig niet te klagen gehad, want
er werd steeds weer bijzondere aandacht
aan deze alom gevierde persoonlijkheid
gewijd! Als U ons vraagt welk nummer
ons het meeste voldeed, moeten, wij het
antwoord schuldig blijven. Misschien
heeft de bekende aria uit „De Parelvis
sers" ons wel de meeste voldoening ge
schonken. Of was het 't lied over de
laatste roos en de man, die zijn eerste
zilveren haren had ontdekt? Bijzonder
mooi was ook het „Jerusalem".
Deze uit drie zangeressen en drie zan
gers bestaande groep, begeleid door de
muziekpedagoog Drieschen, was reeds
zaterdag naar Texel overgestoken. Mis
schien om de V.V.V. „Texel" zekerheid
te geven, want de heer Quint herinnerde
nog even aan het débacle, dat de Dixie-
landers ons bereidden. Hét handicap kon
echter niet vermeden worden en dat is
het weer. Er woei een storm over het
eiland toen de zanggroep Mathijsen zich
naar de muzieknis begaf, maar.... het
bleef droog en de liefhebbers van goede
zang namen de kilte van De Wezentuin
voor lief. Zij werden dubbel en dwars
beloond. Daarom hopen wij, dat deze
zanggroep bij een volgend optreden eens
de volle medewerking van de weergoden
mag genieten.
MOMENTEEL lopen de Texelse
schapen weer in hun summerdress door
de weiden te passagieren: de wol is hun j
van het hete lijf genomen. De schapen i
hadden gelukkig al kennis met de
scheerders gemaakt voordat ons die he
vige hitte bereikte en dat was dus een
boffertje, want hoe hadden ze het in
zo'n pak van vier kilo wol kunnen uit
houden? Dat zou allicht slachtoffers ge
maakt hebben. Maar ieder jaar komen
de scheerders tijdig in actie. De schapen
worden van de weide naar een terrein
in de schaduw van de boerderij gedreven
om hun (ge-)wichtig wintercostuum voor
een luchtiger en lichter kleed te verwis
selen. Na de behandeling is het schaap
zo'n vier kilogram wol kwijt en opge
lucht stapt zij weer naar de weide terug.
Komt er dan nog eens een onverhoedse
depressie, wel achter de tuinwallen heb
je het luw.
Het viel bij die hitte heus niet mee met
zo'n vier kilo wol op je huid.
Op het ogenblik telt Texel zo'n 25.000
stuks wol vee, schapen, die ieder jaar
vier kg wol leveren, dus samen 100.000
kg wol op de binnenlandse markt aan
voeren. Een machtige partij, maar in het
licht van de wereldmarkt een vezeltje
van een knot. Daardoor hangt de prijs,
die voor de Texelse wol wordt uitge
keerd dan ook ten nauwste samen met
die, welke men op de Australische
markt of op de Londense veiling besomt.
Een deel van de Texelse wol is aan de
Nederlandse Wolfederatie afgescheept,
een ander deel is door de particuliere
handel afgenomen. De Federatie ver
strekt een zeker bedrag als voorschot,
waarna na een verloop van negen maan
den of daaromtrent de definitieve afre
kening volgt. De handel bood aanvanke
lijk 5,25 per kg wol, later zakte de
prijs van 4,90 tot 5,Op het ogen
blik brengt een kg wol ruim 5,op
Een goede prijs, want nog nooit - behalve
op de zwarte markt natuurlijk - heeft de
boer zoveel geld voor de wol kunnen
maken. Hierbij moeten we natuurlijk
wel in het oog houden het feit, dat de
gulden langzaamaan in waarde daalt.
De Nederlandse wol wordt door de
Nederlandse wolverwerkende industrie
AANBESTEDING
RUILVERKAVELINGSBOERDERIJEN
De aanbesteding van de ruilverkave
lingsboerderijen, bestemd voor de heren
G. van Groningen en H. Zoetelief, die
aanvankelijk plaats zou hebben op
maandag 12 augustus, is uitgesteld tot
donderdag 15 augustus Op dezelfde dag
zal tevens de onderhandse aanbesteding
plaats vinden van een boerderij voor de
heer Jn. Schraag Gzn., Zuid-Haffel. Deze
laatste boerderij zal gebouwd worden
aan de Hoofdweg in polder het Noorden
nabij „Grietje's Hoeve".
Op vrijdag 16 augustus wordt door de
Plaatselijke Commissie publiek aanbe
steed een boerderij voor het R.K. Arm
bestuur te Oosterend. Het ligt in de be
doeling deze boerderij te bouwen aan de
Nieuwe Spangerweg. Waarschijnlijk zal
op laatstgenoemde datum verder nog de
onderhandse aanbesteding plaats vinden
van een boerderij voor de heer F. R.
Keijser Wzn., De Waal. Deze zal verrij
zen aan de weg De Waal-Oosterend.
C. v. Gr.
DE EERLIJE VINDERS
Wij berichtten, dat enige kledingstuk
ken van bramenpluksters „ontvreemd"
waren, maar.... van ontvreemding is
geen sprake geweest, in tegendeel: enige
Texelaars, die de kleren zagen liggen,
namen ze mee naar.de jeugdherberg
„Panorama", omdat op een jasje vier
trekkersspeldjes zaten. Vader Veldwisch
heeft de politie van de vondst in kennis
gesteld en momenteel zijn de kleding
stukken al weer in het bezit van de
eigenaars. Hulde!
STRANDFEEST DE COCKSDORP
Wegens slechte weersomstandigheden
kon het strandfeest zondag niet door
gaan. Wij hopen dat de'weergoden don
derdag a.s. maar wat beter gestemd zijn.
Want weer en wind dienende, zal dan
het feest doorgang vinden. Zie ook adv.
TANKER IN DE STORM
In de zuidwester storm in zondag
avond de 500 ton bruto metende kleine
tanker Leendert B in moeilijkheden ge
komen op twee mijl van het lichtschip
Texel. Het stuurgerei van het schip
raakte defect. De sleepboot Friesland
van het bureau Wijsmuller te IJmuiden
sloot contract met de Leendert B en
sleepte het schip naar IJmuiden.
De Leendert B is eigendom van gebr.
Broere N.V. in Dordrecht.
gaarne geaccepteerd, want voor de ver
vaardiging van breiwol en ook wel voor
wollen dekens, heeft men ter wille van
de kwaliteit een zeker percentage in
landse wol nodig.
Wij noemden een schapenstapel van
25.000 stuks. Een indrukwekkende hoe
veelheid, maar daarmede is nog niet het
vooroorlogse peil bereikt. Een halve
eeuw geleden telde ons eiland namelijk
veel meer schapen. Ook trof je toen heel
wat woldragers in de polder Eierland
aan. Het aantal schapen breidt zich de
laatste tijd echter weer gestadig uit, zij
het, dat het enthousiasme voor het hou
den van wol vee weer enigszins is ge
luwd wegens de lagere prijs, die voor de
lammeren wordt betaald.
Het Financiële Dagblad meldt, dat de
wolvoorraden over het algemeen gering
zijn en dat de wol prijshoudend genoemd
kan worden. De crossbred-voorraden in
Europese en Amerikaanse consumptie
centra kunnen, volgens dit blad, als
schaars worden gekwalificeerd, terwijl
het nog resterende aanbod in Argentinië
en Uruguay zowel kwalitatief als kwan
titatief voor de tijd van het jaar aan de
lage kant is. Internationaal bezien die
nen wij in aanmerking te nemen, dat
potente kopers zoals Engeland, Frank
rijk, Japan, Duitsland en China tot dus
verre blijk hebben gegeven van een meer
dan een normale koopactiviteit zelfs te
gen prijzen, die een jaar tevoren ondenk
baar waren.
Genoemd blad komt tot de gevolg
trekking, dat on the short run de wol-
prijzen waarschijnlijk prijshoudend in
de markt zullen blijven, aangezien de
voorraadpositie over het algemeen be
perkt kan worden genoemd. Het spreekt
voor zich, dat geringe afwijkingen naar
boven en beneden uiteraard steeds mo
gelijk zijn.
De schapen zijn weer het heertje
De laatste tijd ontvangt de Kamer van
Koophandel vele verzoeken om inlich
tingen betreffende de 'verhoging van de
huurprijzen van bedrijfspercelen. In ver
band hiermede geeft de Kamer de on
derstaande uiteenzetting van de in de
kortgeleden gewijzigde Huurwet ver
vatte regeling:
De in 1954 en 1955 bij de huurverho
ging gevolgde gedragslijn, dat bedrijfs
panden van de verplichte huurverhoging
dienen te worden uitgezonderd, is op
nieuw gehandhaafd.
Bovendien is het percentage van de
verhoging voor bedrijfspanden vastge
steld op 15%.
De regeling is nu als volgt:
1. de huurprijs van een bedrijfspand
wordt niet verhoogd, tenzij huurder en
verhuurder met elkaar overeenkomen
de huur wel te verhogen. De Kamer
wijst erop, dat een huurverhoging dus
slechts tot stand kan komen door een
nieuwe overeenkomst tussen partijen.
2. komt deze overeenstemming tot stand,
dan mag de huur verhoogd worden met
maximum 15 Het is dus b.v. denk
baar, aldus de Kamer, dat partijen over
eenkomen de huur te verhogen met 10
Een verhoging met b.v. 25% is niet
geoorloofd.
3. heeft de verhuurder voorgesteld de
huur met b.v. het maximum van 15% te
verhogen en de huurder is daartoe niet
bereid, dan kan de verhuurder zich
(eventueel tezamen met de huurder) tot
de Huuradviescommissie wenden met het
verzoek de redelijke huurprijs te advi
seren.
4. bestaat er tussen de huurder en ver
huurder een overeenkomst (contract) dat
nog na 1 augustus 1957 doorloopt, dan
kan de huur in elk geval niet verhoogd
I worden vóór de datum waarop het con
tract afloopt.
5. een winkel-woning wordt altijd ge
lijk gesteld met een bednjfsperceel. In
dit verband wijst de Kamer erop, dat
een middenstander, die achter of boven
de winkel woont in het door hem ge
huurde perceel dus niet verplicht is de
huurverhoging te betalen. Bij overeen
komst kan de huur van het gehele per
ceel echter verhoogd worden met maxi
mum 15%.
6. een perceel dat gedeeltelijk uit een
niet-zelfstandige woning bestaat, wordt
als bedrijfsperceel beschouwd, indien
ten hoogste 60% van het totale vloer-
oppevlak behoort tot die niet-zelfstan
dige woning.
7. deze regeling geldt in het algemeen
voor bedrijfsruimten tot stand gekomen
vóór 5 mei 1945. Omtrent na die datum
gebouwde bedrijfspanden gelden bijzon
dere regelingen.
Mochten omtrent deze materie echter
nog vraagpunten bestaan, dan is de
Kamer van Koophandel gaarne bereid
desverlangd nadere inlichtingen te ver
schaffen.