Cjroen '2warL-Jexels in het harL,
Texel had een best bestaan
Ds. WM. van Reijendam 25 jaar
predikant
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1957
72e JAARGANG No. 7181
TEXELSEWCOURANT
Uitgce N.V. »-h- Langeveld de Rooij
Boekhandel - Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt woensdags en saterdag»
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boeren!
Bank- Postgiro 652. - Abonn- pr- 2,25 p.
kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p. mm
msgss
mm***,«22
Begin september maakten wij deze opname aan het strand bij paal 9. Ja
september zette zeer fraai in, maar al spoedig deden de depressies hun storm
achtige invloed gelden
Texel, 11 september „Van de week kreeg ik nog een brief uit het buitenland
met het verzoek om met ingang van 20 september voor de tijd van drie weken
een strandhuisje te reserveren", aldus een exploitant van strandhuisjes, die wij
maandagochtend op het Hoekje te Den Burg aanklampten met de vraag of hij nog
draaide. Ja, inderdaad, er waren nog enkele strandhuisjes verhuurd, maar de
grote stroom toeristen zat al weer aan de Overkant. Dat stond vast.
Het was ons bekend: je behoefde maai een blik te werpen op het marktterrein,
waar de Texelaars weer de overhand hadden gekregen. Dat was van de zomer
tijdens het topseizoen wel even anders. Zaterdag 7 september kwamen ook nog
weer tientallen toeristen het Marsdiep over en deze hebben nog enkele mooie
dagen mogen beleven. Ze hadden nog meer ruimte dan anders.
In De Koog wapperden vorige week
nog verscheidene vlaggen ten teken, dat
er nog gasten verwend werden en de
badmeester liep nog met snelle pas naar
de branding om een zwemmende toerist,
die in de gevaarlijke zóne was beland in
de richting van het ondiepe gedeelte te
toeteren.
Langs het strand vingen de schaarse
gasten de laatste verkwikkende zonne
stralen op hun soms nóg niet donker
bruin geworden huid en in de vrijgege
ven duinen van De Muy waren de bra-
menetende toeristen actief. Nico Witte
vertelde ons toen, dat hij nog dagelijks
met een wagen volgeladen naar de
mooiste plekjes van ons eiland reed en in
De Koog zelf stond de heer J. Schaatsen-
berg, propagandist van ,,De Witte Kik
kert" de verrukkelijkheid van zo'n Jan
Pleziertocht in mooi Texels dialect te
bezingen.
De snackbars en café's waren nog ge
opend en bedienden de laatste liefheb
bers, maar over het parkeerterrein reed
een kwieke jeep met gedemonteerde ten
ten naar de loods, die ze tot het prille
voorjaar tegen storm en regen zal be
schermen.
De informatrice van het VW-bureau
te De Koog had haar stoel in het zon
beschenen portaaltje geplaatst en wacht
te genoeglijk op het officiële sluitingsuur,
nee, ze hoefde haar inlichtingen niet
meer aan de lopende band te verstrek
ken. De miniatuurgolfbaan bleek al aan
de lange winterslaap te zijn begonnen.
Intussen verzekerde paviljoen Het
Hoornder Strand per advertentie, dat dit
nog de gehele maand geopend zou zijn.
Waarom ook niet?
Extra kosten zijn daar niet aan ver
bonden en altijd zijn er nog verstandige
mensen, die, met vakantie gaan als de
grootste drukte achter de rug is, ja per-
see op stap willen als iedereen al weer
hoog en breed aan de slag is. Dan heb
je het strand helemaal voor jezelf, met
de fraaie herfstluchten.
Al weten wij heus wel, dat het een
goed seizoen is geweest - wij bedoelen,
te weten, dat ook dit jaar dank zij het
toeristenverkeer weer tienduizenden gul
dens op het gouden boltje zijn achterge
bleven - toch willen wij altijd weer uit
de mond van de „experts" het haarfijne
vernemen en zo kwamen wij via de
keurige receptie van het hoofdbureau
der V.V.V. „Texel", waar de toeristen
de informatrices het afgelopen seizoen
van vroeg tot (zeer) laat hebben bezig
gehouden, in contact met de heer J. C.
Quint, directeur, die best geïnterviewd
wilde worden, want hij kon een zeer
gunstig beeld van „het bedrijf" geven:
Texel mag terugzien op een zeer
gunstig toeristenseizoen. Vooral het voor
seizoen is, dank zij het fraaie weer in
juni, uitstekend geweest. Mede doordat
Pasen zeer laat viel en begunstigd werd
door mooi weer, hadden de meeste be
drijven, d.w.z. de hotels en pensions, toen
reeds een volledige bezetting, hetgeen,
voor zover mij bekend is, in geen enkel
jaar het geval is geweest. Het spreekt
vanzelf, dat na Pasen vele gasten weer
zijn afgevloeid, ofschoon velen hun va-
kantietijd nog wat verlengden en reeds
begin mei begon het bezoek weer flink
toe te nemen. Dit was naar mijn mening
voor een belangrijk deel te danken aan
de roep, die onze vogelbroedplaatsen
langzamerhand in binnen- en buitenland
genieten. Ik veronderstel tenminste, al
dus de heer Quint, dat aanzienlijk meer
toeristen een kijkje in onze vogelreser
vaten hebben genomen dan in voorgaan
de jaren.
Pinksteren gaf het verwachte beeld
van volgeboekte hotels en pensions en
nadien is het bezoek steeds weer gaan
toenemen, hoewel er een lichte inzin
king heeft plaats gehad in de tweede en
derde week van juli, een verschijnsel, dat
zich overigens overal elders in ons land
ook heeft voorgedaan.
Over het hoogseizoen - 20 juli - 24
augustus - behoeven wij uiteraard weinig
te zeggen. Texel zat eivol, zoals ieder
jaar.
In de kampeersector zijn zelfs records
gebroken, in hoofdzaak dan in de laat
ste week van juli en in de eerste twee
weken van augustus. Daarom viel het
dubbel te betreuren, dat augustus zijn
reputatie als regenmaand handhaafde..
Misschien is dit voor menigeen een
reden om volgend jaar maar eens in 'n
andere periode te komen en aldus „nood
gedwongen" mede te werken aan een
effectieve vakantiespreiding. Nu noopte
het slechte weer van augustus vele kam
peerders tot ontijdig opbreken.
Allemaal onderdak
Ook dit jaar heeft de V.V.V. „Texel"
in de topweken weer talrijke mensen, die
niet gereserveerd hadden, aan onderdak
weten te helpen. Het was prettig, dat wij
te Den Burg verscheidene particuliere
adressen konden inschakelen, zodat het
ons, zij het dikwijls met veel moeite, ge
lukt is alle toeristen logies te bezorgen.
De Koog rapporteerde 'n vrij goed na
seizoen, maar men had wel veel te lijden
onder de grillen van het weer. Het ligt
voor de hand, dat dit de bezetting van
het naseizoen ongunstig beïnvloed heeft:
vele gasten, die hun vakantie nog voor
de boeg hadden, zullen stellig van een
bezoek aan ons eiland hebben afgezien
wegens het veelal ongunstige weer. Die
bleven thuis of zochten {waar?) zonniger
streken op.
In de badplaatsen aan het Vasteland
hield men enige maanden rekening met
een sterk teruglopen van de reserverin
gen door buitenlanders. Daarvoor meende
men verschillende oorzaken te kunnen
aanwijzen, o.a. de gestegen prijzen en
vooral het euvel van overvraging aan
buitenlanders. Achteraf is het met dat
bezoek toch wel meegevallen. Op Texel
is het aantal reserveringen door buiten
landers en het totaal aantal buitenlandse
gasten wederom veel groter geweest dan
voorheen. Een gunstige omstandigheid,
en wellicht het resultaat van onze propa
ganda, was het feit, dat vele toeristen
thans ook in het voorseizoen de weg naar
ons eiland vonden.
Half miljoen overnachtingen
Hoeveel gasten zijn er naar Uw
oordeel geweest?
Definitieve cijfers staan ons momen
teel nog niet ter beschikking, maar ik
meen aan de voorzichtige kant te zijn,
met een schatting van 80 - 90.000 logeer
gasten en een totaal aantal overnachtin
gen van ongeveer 500.000, dat is dus bijna
100.000 meer dan vorig jaar.
Hebben zich nog bepaalde proble
men voorgedaan?
Een probleem voor de nabije toe
komst kan men wellicht het steeds toe
nemend aantal auto's noemen. Deze
categorie vormt nl. een zware belasting
van ons, overigens veel geprezen, wegen
net, met name van de hoofdwegen en
plegen duidelijk een aanslag op de rust,
die nog altijd een der belangrijkste fac
toren van Texel als vakantieoord vormt.
Maar Texel kan uiteraard onmogelijk de
auto's weren, omdat daarmede in eigen
vlees zou worden gesneden. De zaak ligt
hier nu eenmaal anders dan op de klei
nere waddeneilanden, die in het alge
meen over een zeer beperkt wegennet
beschikken.
Toch zal te zijner tijd wel ergens een
grens getrokken moeten worden. Of die
grens uiteindelijk zal worden of kunnen
worden bepaald door de vervoerscapaci
teit van de N.V. TESO, weet ik niet.
Een ander probleem, dat met het zich
nog steeds ontwikkelend autoverkeer sa
menhangt, is een verantwoorde parkeer
gelegenheid voor de honderden auto's.
Van gemeentewege is hier reeds veel aan
ten koste gelegd, doch er blijven wen
sen, b,v, t.a.v. het centrum van De
Koog, in welks dorpsstraat bovendien
ook nog een autobusstandplaatsprobleem
bestaat. Als WV-man zou ik de dorps
straat graag vrij van parkerende auto's
en bussen willen zien en dan gaan mijn
gedachten in de richting van een ruim,
centraal gelegen parkeerterrein.
Ernstige rustverstoring wordt echter
teweeggebracht door een bepaalde cate
gorie van overwegend jeugdige Texelse
bromfietsers, die er behagen in scheppen
om knetterend door de dorpskernen te
rossen teneinde daardoor de aandacht
op hun aanwezigheid te vestigen. Ik
hoop, dat ook de politie in toenemende
mate haar aandacht op deze wegge(mis-)-
bruikers zal richten. Gelukkig zijn reeds
wettelijke maatregelen in voorbereiding.
Voorts hebben wij nogal wat klachten
ontvangen over rustverstoring door kam
peerders en andere jongelieden. Ook
hier ligt een heel complex aan proble
men, waarvoor het niet gemakkelijk zal
vallen een bevredigende oplossing te
vinden".
Drukte op het kampeerterrein
De heer F. L. Faber, administrateur
van de Stichting Sociaal Toerisme Texel,
vertelde ons, dat het kampeerterrein te
De Koog rond 10.000 overnachtingen
meer boekte dan vorig jaar. Ook togen
veel meer - zeker zestig procent - Duit
sers met hun kampeeruitrusting naar
het duinterrein. Het gros arriveerde be
gin augustus op Texel. Het scheelde
weinig of alle zevenhonderd ge
nummerde paaltjes van het Koger kam
peerterrein waren „bezet''. De zwaarste
bezetting ondervond het gezinskamp.
Velen hebben ook geprofiteerd van het
kampeercentrum „Loodsmansduin", waar
eveneens volop van de natuur kan wor
den genoten. Dat men ook hier weer 'n
grote toevloed van kampeerders ver
wachtte, bewijst het feit, dat er 300
standplaatsen waren gereserveerd. Door
dat dit centrum nogal weergevoelig is,
bleef het aantal gasten er ongeveer ge
lijk aan vorig jaar. Begin augustus was
het er zeer druk, maar de felle storm
verdreef een groot aantal mensen. Ze
werden letterlijk weggewaaid. Waar
schijnlijk hebben meer mensen van dit
terrein gebruik gemaakt, doch het aan
tal overnachtingen per persoon lag lager
als gevolg van het weer. Gedurende het
hoogseizoen waren alle huisjes bezet.
Het ligt in de bedoeling dit centrum
minder kwetsbaar voor het grillige Hol
landse klimaat te maken door de aan
plant van heesters, waartoe met de be
treffende ihstantie reeds onderhandelin
gen zijn gevoerd. Loodsmansduin onder
ging wat de permanente gebouwtjes aan
gaat enige uitbreiding, terwijl te De Koog
er een flinke loods bijkwam voor het
onderbrengen van bagage en de opslag
bij winterdag van tenten etc. De kamp
beheerder, de heer H. Veldman, kreeg
voorts de beschikking over een jeep,
waarmede de bagage tegen kostprijs naar
de diverse standplaatsen werd vervoerd
en welke eveneens goed benut is voor
het vervoer van op te slagen huisjes. Er
is een moment geweest, dat de grote loods
propvol bagage zat.
Over het Marsdiep
De N.V. TESO is weer een belangrijke
schakel geweest in de aan- en afvoer van
toeristen. Voor de bemanningen van de
drie boten is er van vroeg tot laat volop
werk aan de winkel geweest.
„Een groot vervoer", aldus de heer
J. J. van der Vlies, directeur N.V. TESO.
Het was weer drukker dan vorig jaar,
hetgeen hoofdzakelijk kan worden toe
geschreven aan het grotere aantal Duit
sers, dat voornamelijk in augustus en
de eerste week van september op
Texel vertoefde. De Duitse gasten arri
veerden hier practisch allemaal per auto
en TESO heeft alles in het werk ge
steld om de buitenlanders van dienst te
kunnen zijn. De meeste buitenlanders
waren bovendien op de hoogte van het
feit, dat men voor de overtocht per auto
plaats aan boord moet reserveren. Wie
dit verzuimd had of daarvan onkundig
was, werd toch zo vlug mogelijk over
gezet.
In augustus alleen al heeft de N.V.
TESO niet minder dan rond 8.000 auto's
vervoerd. Dat is een nieuw record.
In juli en augustus was het ontegen
zeggelijk drukker dan vorig jaar. De
dagjesmensen werden via de Helderse
Courant opgewekt tot een bezoek aan
ons eiland en die reclame werkte effec
tief. Vooral gedurende de laatste helft
van juli.
Wakend oog
Wie aan vakantiegangers denkt, denkt
Ds. Van Reijendam viert heden zijn zilveren ambtsjubileum. Wij vinden
het vanzelfsprekend om ook een foto van zijn echtgenote te maken, want
gedurende 25 jaar hebben zij liet en leed gedeeld. Ter gelegenheid van hun
zilveren huwelijksfeest werden zij onlangs door de Hervormde gemeente met
een waardevol geschenk verrast.
Ds. W. M. van Reijendam, sinds juli
1946 voorganger bij de Hervormde ge
meente van Den Burg, hoopt heden zijn
zilveren ambtsjubileum te vieren. In de
Hervormde kerk zal daartoe vanavond
een speciale jubileumavond worden ge
houden. Namens Gemeente en Ring zul
len gelukwensen worden aangeboden,
maar op verzoek van de jubilaris zullen
geen verdere toespraken worden gehou
den.
U ziet, dat wij niet alleen de jubilaris
niet aan ernstig surveillerende politie
agenten, maar de wakkere zonen van
Hermandad denken op hun beurt wel
(mede) aan onze tijdelijke eilandbewo
ners. Er dient immers toezicht te wor
den uitgeoefend op de naleving van de
diverse bepalingen en voorschriften.
Allereerst wilden wij van de heer J.
Gulmans, adjudant der Rijkspolitie in
zijn functie als groepscommandant we
ten, hoe het met het verkeer is gelopen.
„Gesmeerd, ook het eenrichtingsverkeer
heeft belangrijk bijgedragen tot een
vlotte gang van zaken. Als voorbeeld: in
het centrum van Den Burg heeft zich
tijdens het afgelopen seizoen geen enkele
aanrijding voorgedaan. Vorig jaar ont
stonden in het seizoen per maand gemid
deld dertien aanrijdingen, bij 25 aan
rijdingen over het hele eiland.
Een pluim verdient ook de gemeente
Texel, die een deel van de taak van de
A.N.W.B. op zich nam door het plaatsen
van z.g. voorsorteringsborden als service
aan de gasten, die hier veelal heg noch
steg weten. Daarentegen waren er nogal
wat gasten, die het ingevoerde verkeers
systeem trachtten te saboteren, terwijl
de Texelaars zelf zich voorbeeldig ge
droegen en zich over het algemeen nauw
gezet aan de verkeersborden hielden.
Een fietsende autobezitter werd wegens
het rijden in verboden richting bekeurd,
maar deze vond zijn overtreding niet
zo erg. „Maar als hij aan het stuur geze
ten eens een in overtreding zijnde wiel
rijder had ontmoet? Zou die niet een
scherpe opmerking te horen hebben ge
kregen?"
Met de toeristen heeft de politie overi
gens geen opvallend druk contact behoe
ven op te nemen, althans niet wat het
onaangename contact aangaat (het ver
strekken van inlichtingen behoort nu
eenmaal tot het belangrijkste werk van
de politie). Wel vernamen wij, dat er
nogal eens gegapt werd en dat ook niet
overal en altijd de goede zeden in acht
werden genomen. Onomstotelijk staat
vast, dat het gehalte van een bepaalde
categorie jongelui er niet beter op ge
worden is.
De politie had voorts nogal wat aan
loop van mensen, die iets kwijt geraakt
waren of als eerlijke vinders ten tonele
verschenen. Zo konden 554 gevonden of
verloren voorwerpen te boek gesteld
worden. Het totaal vertegenwoordigde
een behoorlijke waarde, die menig brood
schrijver voor zijn maandhonorarium
zou durven inruilen.
De bereden politie heeft hier uitste
kend werk verricht en zal volgend sei
zoen dan ook wederom naar het eiland
terugkeren, zo mogelijk met een stel
paarden extra, want nu kon men slechts
een deel van het recreatieoord bestrijken.
vereeuwigd hebben, maar ook een foto
van mevrouw Van Reijendam hebben
gemaakt. „Zij jubileert als dominees
vrouw", aldus Ds. Van Reijendam, die
overigens zelf maar heel weinig voor
publicatie bleek te gevoelen en een
aan hem toegezonden vragenlijst, opge
steld door een overkantse reporter, nog
steeds niet had ingevuldWij delen
dit standpunt niet: wie 25 jaar op uit
stekende wijze zijn werk heeft vervuld
en dan in de belangrijke positie van pre
dikant, mag toch wel een moment onder
de jschijnwerper komen te staan. Ook
zouden wij het verslag niet allround ge
acht hebben, zonder mevrouw Van
Reijendam bij het jubileum te hebben
betrokken Zij toch heeft als dominees
vrouw altijd extra werk te doen. Wij
weten, dat er geschreven staat „Wie
trouwt doet goed, wie niet trouwt doet
beter". In ieder geval zijn wij er van
overtuigd, dat wie een dominee huwt
(en dat geldt voor nog wel meerdere
beroepen, neem dat van dokter) wel
dient te overwegen of zij niet beter doet
door niet te huwen, waar van haar meer
wordt verlangd dan van de echtgenote
in het algemeen. Onwillekeurig toch
wordt het werk van de dominee in ze
kere mate overgeheveld op de schouders
van zijn wederhelft. Naast het „alge
mene" werk, dat onlosmakelijk met het
bewonen van een pastorie samenhangt,
vervult mevrouw Van Reijendam b.v.
een belangrijke taak als voorzitster van
de uitgebreide en zeer actieve Zuster-
kring van Den Burg. Vele jaren ook
heeft zij zich verdienstelijk gemaakt
voor de Ring Texel van de Meisjesver
enigingen.
Ds. Van Reijendam werd op 30 janu
ari 1905 te Hoorn geboren, waar zijn
vader als opzichter werkzaam was. Na
aldaar de School met de Bijbel te heb
ben doorlopen, liet de 13-jarige Wim van
Reijendam zich inschrijven als leerling
van het gymnasium te Doetinchem, aan
welk gymnasium de z.g. Doetinchemse
inrichtingen verbonden waren, een in
stelling, die de opleiding tot predikant
stimuleerde. Doordat de familie naar
Groningen verhuisde, werd de studie aan
het gymnasium te Groningen voortge
zet. Na het behaalde eindexamen ver
trok Wim van Reijendam als student
naar Utrecht, waar hij in 1930 zijn stu
die voltooide. In dat jaar werd hij tot
hulppredikant te Glanerbrug benoemd.
Op 18 september 1932 deed Ds. Van
Reijendam zijn intrede bij de Hervormde
gemeente te Geervliet op Voorne en
Putten, op 7 juli 1946 vond de bevesti
ging te Den Burg plaats door Ds. M.
Groenenberg uit Amsterdam.
De jubilaris is dus al weer elf jaar op
Texel werkzaam. Hij vervult hier diverse
functies naast die van predikant: is nl.
praetor van de Ring van Hervormde
predikanten, voorzitter van de Protes
tantse Interkerkelijke Gezinszorg en
voorzitter van de Vereniging voor Chr.
Volksonderwijs.
Men verzoekt ons mede te delen, dat
de jubileumavond niet alleen bestemd
is voor de leden van de Hervormde Ge
meente, maar dat alle belangstellenden
er hartelijk welkom zijn. Deze avond
begint om 8 uur.